Kadernota gemeente Oostzaan

Transcriptie

1 Kadernota 2015 gemeente Oostzaan

2 Inleiding Aan de gemeenteraad van Oostzaan, Oostzaan, 20 mei 2014 Voor u ligt de kadernota 2015 van de gemeente Oostzaan. In deze kadernota schetsen wij het perspectief en het financiële kader voor de komende jaren. Op basis van deze informatie vragen wij u om kaderstellende uitspraken te doen voor de uitwerking van de programmabegroting en de productenraming die komend najaar verschijnen. De context van de economische ontwikkeling en rijksbezuinigingen hebben in 2013 geleid tot een groot pakket aan bezuinigingen. U als raad heeft door middel van het vaststellen van amendement 35 bij de begrotingsbehandeling op 4 november 2013 een aantal structurele bezuinigingen doorgevoerd, met ingang van Tegelijkertijd moeten we nuchter vaststellen dat we deze weg nog geruime tijd zullen moeten vervolgen, want de context is nog steeds actueel. Ook voor 2015 is dit wederom een uitdaging voor alle betrokkenen: de raad, het college en de ambtelijke organisatie. De financiële positie van Oostzaan staat dus onverminderd onder druk. Het college is zich hiervan bewust en neemt maatregelen om de uitgaven te beheersen en te reduceren. De kadernota is een nieuw ijkpunt in het bepalen van de financiële positie. Bepalende ingrediënten om de financiële positie voor de komende jaren te kunnen vaststellen zijn: De resultaten van de jaarrekening 2013 en de vertaling in de zomerrapportage 2014; De voortgang en ontwikkelingen van het huidige bezuinigingsprogramma ; De ontwikkelingen aan de uitgaven en inkomstenkant van de begroting; Nieuw beleid / externe ontwikkelingen Een inschatting van de risico s 2

3 De kadernota sluit met een positief saldo, na het doorvoeren van de voorgestelde bezuinigingen. Uitgangspunt blijft een sluitende meerjarenbegroting , waarbij de kosten en baten in evenwicht zijn, en de structurele uitgaven ook daadwerkelijk structureel zullen worden gefinancierd. De kadernota is opgesteld binnen de vastgestelde kaders. De uitkomsten van de opgestelde raadsagenda zijn nog niet verwerkt in deze kadernota, maar zullen worden meegenomen bij het opstellen van de begroting. De Algemene Reserve wordt niet ingezet voor dekking van structurele kosten, en ook de lastenverhoging blijft op het inflatieniveau. Het college van burgemeester en wethouders van Oostzaan, De secretaris, De burgemeester, R.A. Schaatsbergen P.J. Möhlmann 3

4 1. Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Inhoudsopgave 4 2. Leeswijzer 5 3. Financieel meerjarenperspectief Stand van zaken bezuinigingen Risico s Begrotingsrichtlijnen

5 2. Leeswijzer In hoofdstuk 3 tonen wij samenvattend het financieel meerjarenperspectief Hier lichten wij de ontwikkelingen toe van de financiële meerjarenbegroting bij bestaand en nieuw beleid. Wij noemen hier uitsluitend programma s waarin wij ontwikkelingen in het beleid verwachten. Gezien de lastige financiële positie van onze gemeente en om uw raad de keuze te kunnen geven bij het realiseren van mogelijke bezuinigingen, stellen wij in deze kadernota voor om geen nieuw beleid te verwerken in de begroting van 2015 en de jaren daarna. In hoofdstuk 4 wordt de stand van zaken aangegeven van de bezuinigingen, zoals deze bij amendement 35 tijdens de begrotingsbehandeling van 4 november 2013 zijn vastgesteld. Hoofdstuk 5 betreft de risicoparagraaf. In de risicoparagraaf hebben wij alle voorzienbare risico s opgenomen die wij nog niet kunnen kwantificeren door de grote onzekerheid of deze risico s zich voor zullen doen. Voor de genoemde risico s geldt wel dat deze nog niet financieel zijn opgenomen in de kadernota In hoofdstuk 6 vindt u de begrotingsrichtlijnen Deze vormen het uitgangspunt bij het opstellen van de programmabegroting

6 3. Financieel meerjarenperspectief Om de kaders voor de meerjarenbegroting vast te kunnen stellen, heeft u inzicht nodig in de financiële positie van de gemeente. In dit onderdeel schetsen wij het financiële meerjarenperspectief. Het uitgangspunt is de meerjarenbegroting zoals deze is vastgesteld in de programmabegroting Hierop worden de structurele begrotingswijzigingen uit 2013 en de uitkomsten van de zomernota 2014 gemuteerd, waardoor een nieuw saldo meerjarenbegroting ontstaat. Dit saldo is de basis voor deze kadernota Gelet op de lastige financiële positie waarin de gemeente verkeert en om uw raad de keuze te kunnen geven bij het realiseren van mogelijke bezuinigingen om te komen tot een sluitende meerjarenbegroting, zijn wij uiterst kritisch geweest bij het opvoeren van claims voor nieuw beleid. Samengevat geeft dit het volgende financiële beeld: Meerjarenperspectief Vastgestelde meerjarenbegroting (N) (N) (V) (N) Structurele uitkomsten uit de zomernota (V) (V) (V) (V) Saldo meerjarenbegroting (N) (N) (V) (N) Wijzigingen bestaand beleid onontk (N) (N) (N) (N) Saldo bij onontkoombare wijzigingen (N) (N) (N) (N) Gewenst nieuw beleid (N) (N) (N) (N) Voorgestelde bezuinigingen (V) (V) (V) (V) Saldo meerjarenbegroting (V) (V) (V) (V) Beslispunt 1 a. Van de meerjarenbegroting de jaarschijf 2015 vast te stellen b. Van de jaarschijven 2016 t/m 2018 voor kennisgeving aan te nemen. 6

7 De volgende mutaties zijn verwerkt als onontkoombare wijzigingen bij bestaand beleid Onontkoombaar meerjarenperspectief bij bestaand beleid Bestuur Verkiezingen (V) (N) (N) Pensioenlasten niet meer uit exploitatie (V) (V) (V) (V) Klantgerichte dienstverlening Veiligheid Veiligheidsregio verhoging jaarl. Bijdrage (N) (N) (N) (N) Bijdrage van derden voor de BOA (V) Leefomgeving Opbrengsten begraafplaats (N) (N) (N) (N) Afromen inkomsten bouwleges (N) (N) (N) (N) Maatschappelijke participatie Labelen inkomsten armoedebeleid uit AU (N) (N) (N) (N) Leerlingenvervoer (V) (V) (V) (V) WMO Doorgevoerde bezuiniging op de WMO (V) (V) (V) (V) Mobiliteit GVVP Fietsdoorsteek Dr de Boerstr 40K (N) (N) (N) GVVP Zuiderlaaik 20,000 in (N) (N) (N) GVVP Noordeinde fietsstroken in (N) (N) (N) Algemene dekkingsmiddelen Uitkomsten september en december circulaire (N) (N) (N) (N) Herijking clusters gemeentefonds (V) (V) (V) (V) Precario opbrengsten (N) (N) (N) (N) Effect integratie-uitkering WMO (N) (N) (N) (N) Bijdrage OVER-gemeenten Correctie bijdrage conform begroting (V) (V) (V) (V) Mutaties reserves Jaarlijkse onttrekking uit best. Reserve VRZW (V) (V) (V) - Onontkoombaar bestaand beleid (N) (N) (N) (N) Toelichting betreffende de decentralisaties: Uitgangspunt binnen deze kadernota is de uitvoering van de decentralisaties, inclusief de uitvoeringskosten, binnen de te ontvangen budgetten van het Sociaal Deelfonds uit te voeren. De inkomsten komen ontschot, middels een integratieuitkering die Sociaal Deelfonds wordt genoemd binnen. Deze middelen mogen niet voor iets anders aangewend worden dan de decentralisaties. Omdat de hoogte van deze inkomsten pas in de meicirculaire 2014 wordt berekend, hebben wij de uitgaven als gevolg van de decentralisaties niet opgenomen in de kadernota Bij de begroting komen wij met een voorstel om alle decentralisaties onder te brengen in één programma. 7

8 Toelichting op de onontkoombare wijzigingen van het financieel meerjarenperspectief bij bestaand beleid Programma 1 Bestuur Verkiezingen In de meerjarenbegroting zijn de Tweede Kamerverkiezingen abusievelijk opgenomen in 2016, terwijl dit 2017 moet zijn. De geraamde kosten van ,- dienen dan ook een jaar doorgeschoven te worden naar In 2018 zijn gemeenteraadsverkiezingen. Voorgesteld wordt om hiervoor ,- te ramen. Pensioenlasten Met ingang van 2013 is voor de pensioenlasten een voorziening gevormd ten laste van de Algemene Reserve. Hierdoor vallen de hiervoor begrote bedragen niet meer ten laste van de exploitatie, maar worden de jaarlijkse bedragen onttrokken aan deze voorziening. Programma 4 Veiligheid Veiligheidsregio De genoemde bedragen zijn overgenomen uit het vastgestelde raadsbesluit op 11 november Met ingang van 2014 is de gemeentelijke brandweer opgeheven, en zijn deze taken onderbracht bij de Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland (VrZW). De bijdrage aan de Veiligheidsregio is hoger dan het bedrag waarmee in de begroting 2014 en meerjarenbegroting 2015/2017 rekening is gehouden. BOA Tot 31 augustus 2015 heeft de gemeente Oostzaan de verplichting een BOA in te zetten op het Hannie Schaftplein om te controleren op de blauwe zone. Het gaat hierbij om 9 uur per week. Door derden wordt hiervoor een vergoeding ontvangen. Deze vergoeding bedraagt over de periode januari tot en met augustus 2015 circa 7.000,-. Programma 6 - Leefomgeving Opbrengsten begraafplaats Een landelijke tendens is een afname in het aantal begrafenissen en een toename van het aantal crematies. De leges zijn gebaseerd op de kosten van de begraafplaats en behoeven geen bijstelling. In de kadernota 2015 wordt voorgesteld om de geraamde inkomsten bij te stellen. Baten vergunningen Na vele jaren met bouwactiviteiten in Oostzaan (Skoon, Bombraak en Klein Twiske) is de verwachting dat vanaf 2016 het aantal bouwprojecten zal afnemen. Voorgesteld 8

9 wordt om de legesbaten voor het jaar 2015 met ,- naar beneden bij te stellen naar ,- en met ingang van 2016 van ,- structureel naar ,-. Programma 7 Maatschappelijke Participatie Armoedebeleid In de begrotingsbehandeling 2014 is in de motie nr. 43 door de raad besloten om de middelen die het Rijk beschikbaar stelt ter bestrijding van de armoede ook voor dit doel aan te wenden. Er is daarnaast besloten om uit deze middelen de Jeugdfondsen te steunen voor beide een bedrag 4.000,-. In de decembercirculaire is door het Rijk structureel ,- vanaf 2015 toegezegd. In het kader van de wijzigingen Wwb vanaf 2015 en de decentralisaties zijn we beleid aan het voorbereiden om invulling te geven aan een nieuw armoedebeleid. Wij verwachten in het derde kwartaal 2014 een concreet beleidsplan aan de raad voor te kunnen stellen. Leerlingenvervoer In 2013 is het contract voor het leerlingenvervoer opnieuw aanbesteed. Hierdoor wordt een voordeel van ,- op het budget doorgevoerd. Programma 8 WMO Met ingang van 2015 zal de integratie-uitkering voor de WMO met ,- worden gekort. Het compleet toerekenen van deze korting aan de budgetten van de WMO is niet reëel. Dit met het oog op de reeds doorgevoerde taakstellende bezuiniging bij de begroting 2014 van ,-. Om deze reden wordt voorgesteld om de budgetten met ,- te verminderen. Programma 9 Mobiliteit Het Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan (GVVP) is opgesteld en ligt ter vaststelling bij de gemeenteraad. In het GVVP zijn de hierboven genoemde investeringen opgenomen en worden financieel vertaald in de kadernota Programma 10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Verloop Algemene uitkering 9

10 Eindstand meicirculaire Mutaties septembercirculaire Eindstand septembercirculaire Mutaties decembercirculaire Eindstand decembercirculaire Verwerkt in begroting Verschil Bovenstaand schema is de financiële vertaling van de septembercirculaire 2013 en decembercirculaire Met deze circulaires 2013 was nog geen rekening gehouden in de begroting 2014, en worden nu opgevoerd met ingang van Herijking clusters gemeentefonds Met ingang van 2015 worden de clusters van het gemeentefonds herijkt. Hieruit blijkt dat de gemeente Oostzaan een voordeelgemeente is ten opzichte van de huidige clusters en parameters. Voor de jaren 2015, 2016 en 2017 kan jaarlijks een bedrag van ,- meer inkomsten worden verwacht. Dit bedrag is reeds verwerkt in de kadernota Precariobelasting Vanaf de invoering van de precariobelasting in 2006 loopt er een bezwaarproceduretraject met Liander over de hoogte van de aanslag en het aantal meters kabel waarover precariobelasting mag worden geheven. Deze procedure is uit handen gegeven bij een externe partij, die hierin is gespecialiseerd. Zoals het zich nu laat voordoen, zijn de aanslagen inderdaad te hoog begroot. In de begroting is rekening gehouden met een opbrengst van ,- voor 2015 en met ingang van 2016 een opbrengst van ,-. Op basis van een nieuwe berekening over het aantal meters kabel, is een opbrengst van ,- maximaal. De opbrengsten in de begroting worden hierop aangepast. Integratieuitkering WMO Met ingang van 2015 wordt de integratieuitkering voor de WMO structureel verlaagd. Bijdragen in OVER-gemeenten De begroting OVER-gemeenten 2015 is opgesteld en ter vaststelling aangeboden aan het bestuur van OVER-gemeenten. Zoals opgenomen in de opgestelde begroting zijn de totale uitgaven voor 2015 begroot op ,-. Hiervan komt 40 % voor rekening van de gemeente Oostzaan, zijnde een bedrag van ,-. 10

11 Dit geeft het volgende overzicht voor de meerjarenbegroting: Bijdrage OVER gemeenten Begroting OVER gemeenten (totale lasten) Waarvan voor rekening voor Oostzaan 40% Reeds opgenomen in de meerjarenbegr Correctie op meerjarenbegroting Het bestuur van OVER-gemeenten is erin geslaagd om de personeelskosten van de service-organisatie met ingang van 2015 structureel met ,- te verlagen. Dit is 2,1% van de totale begroting van OVER-gemeenten. Deze besparing is onder meer gerealiseerd door het afdelingsmanagement te verkleinen van vijf naar vier afdelingshoofden. Na toepassing van inflatiecorrectie op de begroting van OVERgemeenten blijft een structurele verlaging van de bijdrage aan OVER-gemeenten van ,- over. De gemeente Oostzaan draagt 40% van de kosten van OVER-gemeenten en deelt dus voor 40% mee in het voordeel. Voor de gemeente Oostzaan betekent dit een structurele verlaging van de bijdrage van ,-. Mutatie reserve Conform het vastgestelde raadsbesluit inzake de Veiligheidsregio wordt de gerealiseerde boekwinst op de verkoop van het materieel aan de veiligheidsregio in een bestemmingsreserve gestort. Voor de jaren 2015, 2016 en 2017 valt een deel van deze reserve vrij. 11

12 Toelichting op de gewenste wijzigingen van het financieel meerjarenperspectief bij nieuw beleid Gewenst meerjarenperspectief bij nieuw beleid Veiligheid Continueren BOA na afloop contract (N) (N) (N) Vergoedingen van derden (V) (V) (V) Leefomgeving Vastgestelde milieuagenda invest ' (N) (N) (N) Dierenwelzijn (N) (N) (N) (N) Hondenbeleid (N) (N) (N) (N) Totaal nieuw beleid (N) (N) (N) (N) Programma Veiligheid Voorgesteld wordt om het contract met de BOA te continueren. Wanneer de handhaving bij de blauwe zone op het Hannie Schaftplein niet wordt gecontinueerd vanaf 2015, is extra financiële dekking nodig van ,- Programma 6 Leefomgeving Milieu In 2013 is door uw raad de Duurzame Energieagenda vastgesteld. Deze energieagenda is opgesteld in nauwe samenwerking met de Milieudienst Waterland. In de nota worden diverse punten weergegeven om uitvoer te geven aan de in 2012 aangenomen motie om van de gemeente Oostzaan een energieneutrale gemeente te maken. Uitvoering van deze vastgestelde motie en energieagenda kost geld, waarvoor nog niet eerder in de begroting rekening was gehouden. Met name het plaatsen van zonnepanelen kost geld. Voor het jaar 2015 wordt dit bedrag opgenomen in de begroting De Duurzame Energieagenda vloeit tevens voort uit de Intentieverklaring Energieafspraak Noord-Holland welke B&W op 12 september 2012 samen met de provincie heeft ondertekend. Hondenbeleid Het Beleidsplan Honden Oostzaan moet eraan bijdragen dat iedereen op een prettige manier gebruik kan maken van de openbare ruimte zonder overlast, veroorzaakt door honden(poep). In het beleidsplan wordt ingegaan op diverse aspecten en maatregelen om de overlast van honden te reguleren/voorkomen, maar ook om de hondenbezitters te faciliteren. 12

13 Er is gekozen voor het nemen van de maatregelen uit variant 2 uit het beleidsplan. Dit betreft het aanbrengen van extra hondenpoepbakken, het aanbrengen van eenduidige gebodsborden, extra communicatie en extra handhaving. De hondenpoepbakken zullen in eerste instantie exclusief plastic zakjes zijn (met uitzondering van de bestaande bakken achter de Dr de Boerstraat), hondenuitlaters kunnen gewoon boterhamzakjes, diepvrieszakjes, papierenzakjes of een poepschepje gebruiken om de hondenpoep op te ruimen en weg te gooien De aanduidingspaaltjes voor hondenuitlaatzone, losloopgebied of verboden voor honden zullen bestaan uit eenduidige houten palen (hondenbeleidspalen). Voordelen van de hondenbeleidspalen ten opzichte van stalen verbod- en gebodsborden zijn een vriendelijkere uitstraling, geen horizonvervuiling, vandalisme bestendig en goedkoper in aanschaf en onderhoud. Nadat deze extra voorzieningen zijn getroffen voor hondenbezitters en er voldoende gecommuniceerd is zal er extra gehandhaafd worden door de BOA op de naleving van de regels. De kosten voor het aanbrengen van deze voorzieningen worden geschat op 5.000,- structureel. Dierenwelzijn In 2013 is de nota Dierenwelzijn vastgesteld. In aansluiting hierop is door de gemeenteraad op 10 maart 2014 het uitvoeringsplan voor dierenwelzijn voor de periode vastgesteld. De uitvoering van de acties en aanbevelingen uit de nota neemt tot en met 2016 in beslag. In 2017 vindt een evaluatie plaats en wordt een nieuw programma opgesteld. Voor het uitvoeren van de geplande activiteiten op het gebied van communicatie en voorlichting is een bedrag van 1.500,- nodig. 13

14 Voorgesteld wordt om de d volgende bezuinigingen door te voeren: Voorgestelde bezuinigingen Veiligheid Niet continueren BOA (V) (V) (V) Leefomgeving Afsluiten grex bombraak (V) Niet uitvoeren van milieuagenda (V) (V) (V) Minder onderhoud en inhuur begraafplaats (V) (V) (V) (V) Maatschappelijke participatie Niet labelen van inkomsten Armoedebel (V) (V) (V) (V) Afschaffen stadspas (V) (V) (V) Hondenbeleid (V) (V) (V) (V) Dierenwelzijn (V) (V) (V) (V) Subsidies sport (V) (V) (V) Subsidie jongerenwerk (V) (V) (V) Subsidie peuterspeelzaalwerk (V) (V) (V) Subsidie cultuur (V) (V) (V) Mobiliteit Niet uitvoeren GVVP fietsstrook Boerstr (V) (V) (V) Niet uitvoeren GVVP fietsstrook Zuiderlaaik (V) (V) (V) Niet uitvoeren GVVP Noordeinde (V) (V) (V) Algemene dekkingsmiddelen Niet doorvoeren van inflatie op uitgaven (V) (V) (V) (V) Voorgestelde bezuinigingen (V) (V) (V) (V) Toelichting Programma Veiligheid BOA Voorgesteld wordt om één BOA na afloop van het contract 2015 continueren. Deze kan zowel worden ingezet wordt op het Hannie Schaftplein als in de rest van de gemeente. De kosten van één BOA voor 20 uur per week zijn jaarlijks In 2014 volgt een evaluatie van de inzet van de BOA en een voorstel om al dan niet permanent een BOA aan te stellen. De inkomsten van derden vanuit het Hannie Schaftplein bedragen ,-. Programma Leefomgeving Afsluiten grondexploitatie Bombraak In 2015 wordt de grondexploitatie Bombraak afgesloten. Wij stellen voor om eenmalige posten uit het jaar 2015 te financieren uit de opbrengsten van de Bombraak. 14

15 Duurzame Energieagenda In het kader van nieuw gewenst beleid worden de financiële gevolgen van de Duurzame Energieagenda opgenomen in deze kadernota. Het zijn geen gemeentelijke taken, en worden voorgesteld om als bezuiniging op te voeren. Begraafplaats Er vinden minder begrafenissen plaats omdat steeds vaker gekozen wordt voor crematie. Het budget dat beschikbaar is om een begrafenis mogelijk te maken, door middel van inhuur, kan dan ook met 5000 omlaag. Deze besparing gaat niet ten koste van de staat van onderhoud van de begraafplaats. Armoedebeleid Voorgesteld wordt om de op 4 november 2013 aangenomen motie niet uit te voeren. De motie was bedoeld om de extra inkomsten voor het armoedebeleid te labelen aan het product armoedebeleid. Deze inkomsten worden in de kadernota 2015 ingezet voor andere producten. Wel zullen, zoals gemeld in de zomernota 2014, de uitgaven voor het Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds zoals gepland worden uitgevoerd. Minimabeleid De stadspas is onderdeel van het minimabeleid en wordt uit dit budget bekostigd. Echter is nog geen 5% (4,3%) van de gebruikers van de Stadspas minima en het overgrote gedeelte 96,7% valt onder de doelgroep 65 plus. Van deze 96,7% zijn ook mensen die een hoog inkomen hebben en toch aanspraak kunnen maken op de Stadspas en wij als gemeente daar subsidie voor verstrekken. Voorgesteld wordt om de stadspas af te schaffen. Het alleen in stand houden van de Stadspas voor de minima is geen optie; Amsterdam werkt hier niet aan mee. Zelf doen is ook geen optie omdat de Stadspas eigendom van Amsterdam is. Hondenbeleid Voorgesteld wordt om het hondenbeleid niet verder uit te voeren. Dierenwelzijn Door de inzet te verlagen op dierenwelzijn in o.a. communicatie kunnen de kosten verlaagd worden. Subsidie Jongerenwerk De huidige (aflopende) Jeugdnota kent de thema s gezondheid, ontwikkeling en participatie. Een belangrijk deel van de activiteiten uit de nota is gericht op jeugdigen die veel op straat hangen. Op deze wijze kan een deel van de overlastproblematiek worden omgebogen. Tevens is dit aanbod voor de netwerkpartners, politie en straathoekwerk, erg belangrijk om als alternatief te 15

16 kunnen aanreiken. In het kader van de bezuinigingen wordt voorgesteld om de subsidie jongerenwerk te verlagen tot nihil. Subsidie peuterspeelzaalwerk De subsidiering van peuterspeelzaalwerk is een autonome gemeentelijke taak, geen verplichte. De gemeente hanteert in 2014 nog een budget van ,- voor peuterspeelzaalwerk. Met ingang van 2015 wordt voorgesteld om de subsidie te beëindigen. In dat geval blijft peuterspelen voor werkende ouders bereikbaar, maar wordt de drempel voor niet-werkende ouders aanzienlijk hoger omdat die geen gebruik kunnen maken van de kinderopvangtoeslag en dus afhankelijk zijn van subsidie. Subsidie sport In 2013 zijn diverse bezuinigingsopties genoemd, waarvan er twee inmiddels zijn gerealiseerd: 3.000,- vanaf 2014 en 4.000,- vanaf Het budget voor sportsubsidies is daarna nog ,-, De resterende bezuinigingsoptie is het beëindigen van alle sportsubsidies met ingang van Subsidie Cultuur De raad heeft al eerder twee bezuinigingen gepleegd op de subsidies voor cultuurorganisatie van 7.000,- vanaf 2014 en ,- vanaf Het totale budget voor cultuursubsidies is daarna nog ,-. Een laatste mogelijkheid is het beëindigen van alle cultuursubsidies met ingang van Programma Mobiliteit GVVP De projectkosten voor een veilige fietsroute op het Noordeinde zijn ,-. De subsidie vanuit de Stadsregio bedraagt nu ,-. We vragen vanuit de Kadernota ,- aan. Bij uitvoering na 2015 is er ,- nodig. Inflatiecorrectie In de begroting is rekening gehouden met een inflatie van 1% op de budgetten. Voorgesteld wordt om de inflatiecorrectie niet op alle budgetten toe te passen voor wat betreft de uitgaven voor

17 4.. Stand van zaken bezuinigingen gen Voor de begroting 2014 is een aantal bezuinigingen vastgesteld. Voor het opstellen van de kadernota 2015 zullen wij de stand van zaken betreffende deze vastgestelde bezuinigingen melden: GROEN: De voorgestelde bezuiniging is haalbaar ORANJE: De voorgestelde bezuiniging is deels haalbaar ROOD: De voorgestelde bezuiniging is niet haalbaar De genoemde bedragen onder de jaarschijven betreffen de ingezette bezuinigingsbedragen. Programma 1 Bestuur Begroting Organisatie algemeen, adviezen van derden Communicatie, internetkosten Klachten en bezwaarschriften, presentiegelden Minder relatiegeschenken en promotiemateriaal Verkopen Ambtswoning Rekenkamercommissie Taakstelling 10% griffie Uitbreiding OVER-gemeenten Programma 2 Klantgerichte dienstverlening Begroting Burgerzaken, burgerlijke stand Burgerzaken GBA Burgerzaken rijbewijzen Burgerzaken verkeersmaatregelen 17

18 Ontheffing Kerkstraat eigen inwoners 2 2 Programma 4 Veiligheid Begroting Stopzetten bijdrage Hi Five Verlagen bijdrage veiligheidsregio 10% Inzet BOA bij wijze van proef Bootjes registratie PM PM PM PM Programma 6 Leefomgeving Begroting Bezuiniging milieu-activiteiten en milieudienst Bouwvergunningen, inhuur derden Verlagen onderhoudsniveau gemeentelijke gebouwen 10% Columbarium begraafplaats 8 Afvalstoffenheffing kostendekkend Baggerplan taakstellende bezuiniging 10% Anders omgaan met speelplaatsen

19 Programma 7 Maatschappelijke participatie Begroting Verlaging budget brede school activiteiten Subsidie sport, marge uit budget Subsidie cultuur, marge uit budget Subsidie sport Subsidie jongerenwerk Verlagen budget huur sporthal Subsidie peuterspeelzaalwerk Verlagen subsidies aan verenigingen (cultuur) Programma 8 WMO Begroting WMO bezuinigingen na aanpassingen beleid Halvering WWZ loket Programma 9 Mobiliteit Begroting Onderhoud bruggen, taakstellende bezuiniging 10% Budget oplaadpunten Onderhoud wegen 10% taakstellende bezuiniging Budget GVVP verlagen 5 jaarschijf 2014 Uitstellen wegenbeheerplan, besparing op kapitaallasten Wegen, uitstel asfalteren De 4 4 Haal Fasering wegenbeheerplan, uitstel Twiskeweg naar

20 Fasering wegenbeheerplan, uitstel Strekel, Hooivork en Hooispaad 30 Programma 10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Begroting Belastingopbrengsten aanpassen aan realisatie Hondenbelasting Inflatiecorrectie Verminderen perceptiekosten Cocensus Versnelde afschrijving wegen, eenmalige onttrekking uit AR, vermindering kapitaallasten Versneld afschrijven wegen, eenmalige onttrekking uit AR, versneld afschrijven Twiskeweg en Noordeinde Programma 11 Indirecte kosten Begroting Afschrijvingstermijn vrachtauto verlengen Latere levering vrachtauto 23 Kosten verlagen sportzaal de Greep, aanpassen budget Aanpassen afschrijvingstermijn de Kunstgreep op 60 jaar Nieuw contract schoonmaak de Kunstgreep, reële bezuiniging Reductie kantoorruimte OVER gemeenten

21 5. Risico s Tijdens het schrijven van deze kadernota zijn er op landelijk niveau volop ontwikkelingen gaande met betrekking tot de bezuinigingen van de rijksoverheid. Enige duidelijkheid over de consequenties voor de lokale overheden wordt verwacht in de volgende circulaire van het gemeentefonds die medio juni verschijnt. Een doorrekening is nog niet te maken. Vanuit het rijk staan er komende jaren drie decentralisaties op de agenda: Onderdelen van de AWBZ worden ondergebracht bij de WMO, de participatiewet wordt ingevoerd en de jeugdzorg valt met ingang van 1 januari 2015 onder de verantwoordelijkheid van gemeenten. Rondom deze trajecten zijn zowel inhoudelijk als financieel nog veel onduidelijkheden. Het college gaat de uitdaging aan om deze 3 trajecten te implementeren en te exploiteren met de middelen die daarvoor ter beschikking worden gesteld door het rijk. Daarmee geeft het college op voorhand invulling aan de efficiencytaakstelling die het rijk aan deze regelingen mee geeft. Van onderstaande punten is de financiële impact nog niet (definitief) bekend en zijn om deze redenen nog niet meegenomen in de financiële doorrekening van de kadernota. 21

22 Risicoprofiel Risicokans Rekenperc. Risico 0 0 geen of niet in te calculeren 1 5 laag 2 25 ruim 3 50 hoog zeer hoog Programma Risico nr. 1 Aansluiten nieuwe partners OVER-gemeenten Financieel Risicokans Rekenperc. belang, afgerond op Risicobedrag Toelichting afgerond op risico op implementatiekosten die niet zijn voorzien Verkiezingen 0 0 Eventueel electronisch stemmen in Nog geen risico voor het jaar Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e De kans is aanwezig dat we vanuit het RIJK vanuit het NUP een verplichting opgelegd krijgen. Overheid (NUP) Basisregegistratie personen Eventueel nieuwe systemen voor de overgang van het GBA naar BRP. 6 Rioleringen Elementen uit de risicoparagraaf zoals vermeld in het nieuwe GRP Bijdrage Baanstede Er is geen weerstandsvermogen voor het opvangen van tegenvallers. Financiering grotendeels afhankelijk van rijksbesluitvorming 7 Kosten inkomensvoorziening De effecten van de recessie op het aantal clienten 7 transitie Jeugdzorg Niet kunnen doorvoeren van efficiencymaatregelen 8 Individuele voorzieningen WMO WMO is een open-einde regeling. Er bestaat een risico op een hoger aantal aanvragen 8 WMO decentralisatie AWBZ De kaders en de financiele risico's zijn nog niet bekend. 8 WMO schrappen AWBZ zorgpakketten De omvang en de ondersteuiningsbehoefte zijn nog niet bekend. 9 Wegen Gladheidbestrijding 10 ontwikkelingen in de Algemene Uitkering grote schommelingen worden gecompenseerd via een overgangsregeling 10 Dividend Nuon De dividend over het jaar 2013 van de NUON kan tegenvallen ten opzichte van de begroting. 10 Rentekosten stijgende rentelasten 10 Gemeentegaranties Zie ook Staat van gegarandeerde geldleningen 10 Bezuinigingen Het niet kunnen realiseren van voorgestelde bezuinigingen Totaal 671 De beheersmaatregelen op deze risico s worden afgezet tegen de hoogte van het weerstandsvermogen. De stand van de Algemene Reserve is voldoende om de omvang van de risico s op te kunnen vangen. Programma 1 Bestuur Verkiezingen en referenda: De minister heeft aangegeven dat bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 als experiment weer een vorm van elektronisch stemmen mogelijk wordt gemaakt. Hier hebben wij in de meerjarenbegroting nog geen rekening mee gehouden. Wel heeft de minister al aangegeven dat op het moment dat het elektronisch stemmen 22

23 landelijk opnieuw wordt ingevoerd de structurele verkiezingslasten voor gemeenten hoger worden. OVER-gemeenten nieuwe partners Bij de aansluiting van een of meerdere gemeenten bij OVER-gemeenten zijn de eventuele implementatiekosten niet voorzien. Programma 2 Klantgerichte dienstverlening Basisregistratie Personen: De overgang van de GBA naar de BRP betekent dat nieuwe systemen dienen te worden aangepast om gegevens over de eigen inwoners te kunnen muteren. Wanneer dit niet binnen het contract van de huidige leverancier (Centric) gerealiseerd kan worden, dient hiervoor een aanbesteding te worden gestart. Afhankelijk van het aantal fouten in de persoonslijsten in de GBA van beide gemeenten is mogelijk ook inzet van extra capaciteit nodig van GBA-specialisten. Een grove schatting is dat de incidentele kosten voor de aanschaf en implementatie van de extra pakketten voor de BRP en de totale inzet van personeel (vast en evt. tijdelijk) verspreid over de periode neerkomen op ruim euro voor de gemeente Oostzaan. Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid (i-nup): Medio 2011 is het i-nup, de overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid, namens Rijk, gemeenten en andere overheidspartners vastgesteld. Het i-nup bouwt voort op het NUP (Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid) en beschrijft de resultaatverplichtingen die (onder meer) gemeenten uiterlijk 1 januari 2015 behaald dienen te hebben op het gebied van e-overheid, basisregistraties en standaardisatie. Om aan dit landelijk afsprakenkader te kunnen voldoen is de verwachting dat OVER-gemeenten dit mede vanwege de implementatie van zaakgericht werken pas in 2015 kan afronden. Niet duidelijk is of eventuele gemeentespecifieke kosten afgedekt kunnen worden uit de bestaande budgetten. Programma 6 Leefomgeving Riolering Het hoofdriool in de Kerkstraat moet worden vervangen. De meest voordelige variant van vervanging is de aanleg van het riool in de rijbaan van de Kerkstraat. Conform het vastgestelde GRP zal dit pas in 2017 gaan plaatsvinden. Om verstopping te voorkomen moet dit hoofdriool jaarlijks worden gereinigd. Hiermee is ,- gemoeid. Dit riool ligt in een weiland en is het laatste gedeelte waar heel Oostzaan op uitkomt voordat het naar het HHNK (Hoogheemraadschap Hollands Noorder Kwartier) gaat. Deze posten worden gemaakt op het moment dat ze nodig zijn, en vallen binnen de posten van het rioleringfonds. 23

24 Programma 7 Maatschappelijke Participatie De invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 brengt risico s met zich mee. In het sociaal deelfonds (onderdeel van het gemeentefonds) zal het budget voor de 3 decentralisaties worden uitgekeerd. Naast de Jeugdzorg en de WMO zal er ook een bedrag worden toegevoegd voor de taken die uit de Participatiewet voortkomen. Daaruit zal uitvoering gegeven moeten worden aan de re-integratie van de Wwb érs en de nieuwe doelgroepen. Die bestaan uit de nieuwe instroom Wajong en Sw. Daarnaast worden de middelen voor de Sw toegevoegd aan dit fonds. Omdat de werknemers met een Sw-plaats van voor 1 januari 2015 hun rechten behouden en een CAO loon ontvangen is het risico dat veel van het budget naar deze lonen gaat. Vanaf 2015 zal oplopend tot 2020 een tekort kunnen ontstaan van 4.300,- per Sw-er, omdat het bedrag per Sw plek van ,- naar ,- gaat. Deze korting kan niet alleen behaald worden door efficiency van het Sw bedrijf. Daarnaast is het bedrag voor de begeleiding en ondersteuningskosten voor de nieuwe doelgroepen erg laag ingesteld. Er wordt een gemiddeld berekend van 5.500,- per plek, terwijl de VNG een bedrag van 8.400,- heeft berekend. De tekorten op dit budget komen voor eigen rekening voor de gemeente. Meer duidelijkheid rond het verdeelmodel van het sociaal deelfonds komt in de meicirculaire van Inkomensdeel Participatiewet Het inkomensdeel Participatiewet wordt niet aan het sociaal deelfonds toegevoegd. Uit het inkomensdeel zal de inkomensvoorziening en de loonkostensubsidie bekostigd moeten worden. Dit is een geoormerkt budget. Met de berekening van de toevoeging die gedaan zal worden aan het I-deel voor de loonkostensubsidies is echter geen rekening gehouden met de nieuwe doelgroepen. Terwijl er ook huidige Wwb-ers zijn die een lagere loonwaarde hebben. Daarnaast is er berekend met een gemiddelde loonwaarde van 45%. In de praktijk zal moeten uitwijzen wat de gemiddelde loonwaarde is van de doelgroep die gebruik gaat maken van de loonkostensubsidie en of de toevoeging aan het I-deel voldoende zal zijn. Wijzigingen WWB Naast de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 zal ook de Wwb worden gewijzigd per 1 januari De kostendelersnorm, intensivering armoedebeleid en algehele arbeids- en re-integratieplicht wordt hiermee ingevoerd en daarbij een korting op het I-deel (inkomensdeel Wwb). Echter met de wetswijzigingen wordt er een groter beroep gedaan op de uitvoering. Strengere plichten betekent ook meer handhaving. De mogelijkheden om categoriaal bijzondere bijstand en langdurigheidstoeslagen te vertrekken wordt vanaf 1 januari 2015 ingeperkt. Dat betekent meer maatwerk, maar ook groter belasting op de uitvoering. Het risico is dat de kosten voor de uitvoering hoger worden om de kwaliteit te waarborgen. 24

25 Sociaal team De komst van de decentralisaties vraagt een integrale aanpak, waarin uitvoering gegeven kan worden aan het uitgangspunt: 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. De visie in beleid wordt op dit moment voorbereid. Dit uitgangspunt brengt meerdere vraagstukken met zich mee die financiële risico s brengen. Daarbij dient gedacht te worden aan de informatievoorziening (koppeling van systemen), huisvesting en kennisbevordering. Ook de samenwerking met gemeente Zaanstad komt onder de aandacht. Het contract en daarbij ook de kosten van de uitvoering door Zaanstad is gebaseerd op de huidige wetgeving. Een risico is dat het contract niet langer houdbaar is en dat de kosten van de uitvoering van Sociale Zaken omhoog gaat. Baanstede Er is geen rekening gehouden met het opvangen van financiële tegenvallers binnen de gemeenschappelijke regeling. De financiering is grotendeels afhankelijk van de rijks-besluitvorming. Programma 8 WMO Het kabinet Rutte II koppelt forse bezuinigingen aan nieuwe en bestaande Wmotaken. Een dergelijke taakstelling is niet te realiseren met louter 'meer efficiency' of 'ruime gemeentelijke beleidsvrijheid'. Uitgaand van het financiële scenario van het kabinet is versobering van voorzieningen onvermijdelijk. Programma 9 Mobiliteit De planning van het in 2013 vastgestelde wegenbeheersplan is afgestemd op de planning van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Hierdoor is groot onderhoud aan wegen als Noordeinde, Zuideinde en Kerkstraat in de komende jaren uitgezet. Gelet op de huidige staat van het asfalt kan het dusdanig verslechteren dat extra onderhoud onvermijdelijk wordt. Ook kan de geplande investering conform het wegenbeheersplan duurder uitvallen als gevolg van extra kosten voor de onderbaan van het asfalt. Programma 10 Algemene uitkering en onvoorzien De gemeente krijgt elk jaar geld uit het gemeentefonds om een deel van hun uitgaven te betalen. De jaarlijkse groei van het gemeentefonds wordt bepaald door de normeringssystematiek. Hiermee wordt bedoeld dat de jaarlijkse groei van het gemeentefonds is gekoppeld aan de groei van de rijksuitgaven. Extra uitgaven, bezuinigingen, mee- en tegenvallers op de rijksbegroting hebben in deze systematiek direct invloed op de omvang van het gemeentefonds. Aangezien meestal moeilijk te voorspellen is hoe de rijksuitgaven zich ontwikkelen blijft de hoogte van de algemene uitkering onzeker Dividend Nuon 25

26 Door de verkoop van de EZW aandelen zal de dividenduitkering aan de gemeente afnemen. Omdat de gemeente niet alle aandelen verkoopt, is de hoogte van het nieuwe dividendbedrag nog niet bekend. Rentekosten De interne rekenrente is vastgesteld op 5%. Alle huidige langlopende leningen zijn afgesloten met een lager rentepercentage. Als de rente gaat stijgen, zal het interne percentage moeten worden aangepast. Hierdoor worden de producten zwaarder belast. Gemeentegaranties De gemeente Oostzaan heeft ultimo 2013 een saldo van ,- aan afgegeven gemeentegaranties. Hier tegenover staan waarborgen en onderpanden. Gelet op de economische situatie wordt een risico ingeschat van ,- Bezuinigingen 2015 is het derde jaar op rij waarin bezuinigingen moeten worden opgevoerd om een structureel sluitende begroting te kunnen presenteren. Het is mogelijk dat een reeds vastgestelde bezuiniging achteraf niet makkelijk realiseerbaar is. Dit is een nog niet inschatbaar risico, en wordt in totaal gesteld op ,- Beslispunt 2 a. Genoemde risico s voor kennisgeving aan te nemen 26

27 6.. Begrotingsrichtlijnen 2015 Inleiding Gemeenten zijn verplicht een begroting en een meerjarenraming voor ten minste drie jaar volgend op het begrotingsjaar op te stellen. Voor het opstellen van de begroting en meerjarenramingen zijn de volgende begrotingsrichtlijnen van toepassing. Beoogd resultaat Alle taken en activiteiten met betrekking tot de gemeentelijke huishouding op te nemen in de begroting 2015 en de meerjarenraming Het doel is vervolgens een structureel sluitende meerjarenbegroting vast te stellen. Voor het opstellen van de begroting 2015 hanteren wij de volgende richtlijnen: Beleid a. De open raadsagenda vormt het uitgangspunt bij het opstellen van de begroting Het college van B&W werkt deze agenda verder uit aan de hand van de vragen: wat doen we, waarvoor doen we het en wat kost het; b. In de begroting gaan we uit van het bestaande beleid; c. Raadsbesluiten tot en met de vergadering van juni 2014 inclusief de uitkomsten van de meicirculaire 2014 en de financiële consequenties van de drie decentralisaties inclusief de uitkomsten van de zomernota 2014 verwerken wij in de programmabegroting 2015; d. Raadsbesluiten van juli tot en met december 2014 met meerjarige (structurele) gevolgen verwerken wij in de eerste begrotingswijziging van 2015; Kostenontwikkeling e. De algemene uitkering uit het gemeentefonds wordt jaarlijks ontwikkeld met een compensatie voor externe prijsstijgingen op basis van een opgave van het CPB. In deze kadernota voor het jaar 2015 deels geen rekening gehouden met inflatie en prijsstijgingen op de uitgaven tot een bedrag van ,-. Voor het jaar 2016 tot en met 2018 wordt rekening gehouden met 1% inflatiecorrectie, zoals vastgesteld bij amendement 35 tijdens de begrotingsbehandeling 2014 op 4 november f. Bij toepassing van stijgingspercentages op budgetten, hanteren wij een loonstijging óf een prijsstijging; wij passen de percentages niet cumulatief toe; 27

28 g. We houden de percentages voor loonstijging en/of prijsstijging aan die in de mei- of junicirculaire worden gehanteerd, als deze afwijken van bovengenoemde percentages. Deze lichten wij toe in de programmabegroting; h. Prijsstijgingen hoger dan de aangegeven percentages nemen wij slechts op voor zover daar contracten, gemeenschappelijke regelingen, bestuurlijke afspraken of andere bewijsstukken aan ten grondslag liggen; i. De begrotingen van de samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen dienen we uiterlijk 31 mei te hebben ontvangen, zodat wij deze kunnen verwerken in de programmabegroting Mocht dit niet het geval zijn dan stijgen de lasten voor de begroting met de in f en/of g voorgestelde stijgingen. Ook voor deze partijen passen we de percentages niet cumulatief toe; j. Voor de tarieven gaan wij uit van een stijging gelijk aan het inflatiepercentage, in dit geval van 1 %. Uitzonderingen op de algemene regel van de toegestane stijging zijn: reisdocumenten / rijbewijzen: de tarieven van de reisdocumenten / rijbewijzen zijn aan een wettelijk maximum gebonden; afvalstoffenheffing / rioolrecht: met betrekking tot deze tarieven geldt met uitzondering van het BCF een kostendekking van 100%; Renteontwikkeling k. Voor het jaar 2015 hanteren wij het percentage van 5% dat ook in 2014 geldt. Dit percentage gebruiken wij voor diverse berekeningen zoals afkoopsommen, contante waarden, grondexploitaties en kapitaallasten over investeringen. Het verschil tussen de werkelijke en de toegerekende rente - het renteresultaat - verantwoorden wij in programma 10 algemene dekkingsmiddelen; Overige l. In de vergaderingen van de samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen dient ons gemeenschappelijk standpunt met betrekking tot de loon- en prijsstijgingspercentages en de aanleverdatum van de begrotingen te worden ingebracht. m. De jaarschijf 2015 van het meerjarenplan stelt u vast bij de kadernota 2015 voor wat betreft vervangingsinvesteringen, areaaluitbreiding en intensivering bestaand beleid. De consequenties ervan verwerken wij in de programma s van de programmabegroting Beslispunt 3 a. De begrotingsrichtlijnen 2015 vaststellen. 28

29 29