Beleidsplan cultuureducatie

Transcriptie

1 Beleidsplan cultuureducatie Basisschool de Harlekijn Baexem Onze visie op cultuureducatie Onze school is onderdeel van Stichting SPOLT. Wij hebben een stichting brede visie op cultuureducatie. Deze visie is opgenomen in bijlage 1.

2 Samen werken aan boeiend en bloeiend onderwijs op basisschool de Harlekijn Basisschool Harlekijn, kern Baexem, is gehuisvest in een gebouw dat aan de voorzijde de traditie van een dorpsschool uitstraalt en aan de achterzijde alle kenmerken heeft van een gebouw dat mogelijkheden biedt voor het realiseren van modern onderwijs op basis van het TIB- concept: team- in- beweging. Het motto boeiend en bloeiend onderwijs wordt op de Harlekijn zichtbaar door de organisatie van het onderwijs: kinderen en leerkrachten werken samen in clusters. Dit leidt tot onderwijs dat soms voor grotere groepen kinderen geschikt is, maar ook mogelijkheden creëert om voor kleinere groepen extra instructie en begeleiding te bieden. De kinderen van de Harlekijn werken met andere kinderen samen in wisselende groepssamenstellingen; zij krijgen ruimte om zich verder te ontwikkelen waarbij hun eigen competenties een belangrijk uitgangspunt zijn. Ruimte geven aan kinderen betekent ook dat er veel aandacht is voor het pedagogisch klimaat. De visie op onderwijs is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: Identiteit: onze school blijft inhoud geven aan onze identiteit Omgaan met elkaar: onze school leert kinderen en medewerkers zien dat verschillen kansen zijn. Samen leren: onze school wil kinderen vaardigheden aanleren die passen bij hun ontwikkeling en mogelijkheden. Burgerschap: onze school helpt kinderen in hun ontwikkeling tot burger in een pluriforme democratische samenleving. Samen leven: onze school zoekt de samenwerking op met de verenigingen, bibliotheek en buurt. Samen verantwoordelijk: op onze scholen voelen leerkrachten zich samen verantwoordelijk voor het werkelijk laten worden van de visie van de Harlekijn. Boeiend onderwijs betekent ook het inspelen op onderwijsbehoeften van kinderen en rekening houden met meervoudige intelligenties.

3 Ons onderwijs De Harlekijn werkt met basisgroepen en clusters. Er zijn 8 heterogene basisgroepen, groep , groep en groep 7-8. Deze basisgroepen zijn verdeeld over 3 clusters. De basisgroep is voor die activiteiten die aan de groep als geheel kunnen worden aangeboden; bijvoorbeeld bewegingsonderwijs, kringactiviteiten, expressie. Binnen het cluster werken leerkrachten samen in wisselende groepssamenstellingen voor instructie en begeleiding, met als uitgangspunt groot waar het kan, klein waar het moet. Vanaf groep 5 worden alle vakken, met uitzondering van rekenen (technisch) lezen, bewegingsles en sociaal- emotionele vorming, middels projecten aangeboden. Alle activiteiten in de clusters en 7-8 hebben met het thema te maken. Deze projecten zijn gebaseerd op de methode Alles in 1. Onze omgeving Baexem is een kerkdorp gelegen aan de provinciale weg N280 van Weert naar Roermond in de Nederlandse gemeente Leudal. Het dorp heeft circa 2700 inwoners. De Harlekijn is de enige school in Baexem. Het oude dorp Baexem bewaart waardevolle herinneringen aan het rijke verleden, zoals het kleine Kasteel Baexem. Het kasteel is niet te bezichtigen, maar de bijbehorende bloemen- en kruidentuin (met verschillende soorten planten) is wel voor het publiek toegankelijk. De tuin is verfraaid met diverse kunstobjecten. Er schijnt nog een ouder kasteel gestaan te hebben, tussen het huidige Kasteel de Baexem en Huize Exaten. De enige aanwijzing hiervoor is een oude tekening waarop de slotgracht is aangegeven. Deze is ook te zien op luchtfoto's als een met bomen gevuld vierkant. Hoe dit kasteel er heeft uitgezien is helaas nergens meer terug te vinden. Andere bezienswaardigheden in Baexem zijn Huize de Brias, de kloosters Exaten en Mariabosch, de molen Aurora, de Klockeberg en de Sint- Johannes de Doperkerk te Baexem. De omgeving van het dorp is rijk aan natuurgebied. Dit wordt doorkruist door diverse wandel- en fietsroutes. De plek van cultuureducatie We integreren cultuureducatie bij het uitwerken van de alles- in- 1 thema s. Onze leerkrachten zijn gewend om zelf hun lessen vorm te geven en ondersteunende extra s de school in te halen. In de toekomst leggen we ook de koppeling met techniek.

4 Aanpak ü We inventariseren de alles- in- 1 thema s voor elk schooljaar. ü We inventariseren per school welk netwerk en welke voorbeelden er per thema al liggen. ü We inventariseren waar nog gaten en kansen liggen ü We vullen deze met aanvullende culturele activiteiten door hulpvragen te stellen vanuit het thema. Organisatie We stellen zelf onze hulpvragen. Onze ICC- er helpt daar waar nodig met aanvullende suggesties en inhoud. Onze BCC- er boekt de activiteiten en bewaakt ons budget. Voor het organiseren van onze cultuureducatie, het delen van onze ervaringen en het bijhouden van de culturele ontwikkeling van kinderen maken wij gebruik van de SPOLT brede online database. Wij werken in clusterverband samen. Voor het delen van kennis en ervaringen en het bijhouden van onze inhoudelijke expertise maken wij gebruik van het SPOLT brede netwerk cultuureducatie. Het culturele veld in onze omgeving De Harlekijn brengt jaarlijks een bezoek aan het Limburgs Museum. Het culturele veld in de directe omgeving van de school bestaat onder andere uit het bibliotheekservicepunt Baexem, Fanfare Aurora, De Baexemer Muzikanten, Auroramolen, Schutterij/Drumband Sint Jan Baexem. De Zongofamilie (Buggenum). Disciplines muziek en theater. Scenario 2 (Op Reis!) Atelier Labyrint (Horn). Disciplines beeldende kunst en erfgoed. Scenario 3 (De Wijde Wereld in!) Reinigingsdienst Maasland (Haelen). Discipline erfgoed. Scenario 2 (Op Reis!) Bezoekerscentrum Leudal (Haelen). Disciplines erfgoed en natuur. Thema s (natuur)beleving, WO II in eigen omgeving en grafheuvels. Scenario 2 (Op Reis!) Atelier Leudal, teken- en schilderschool (Heythuysen). Discipline beeldende kunst. Scenario 1 (Dicht Bij Huis!) Marmiek, educatieve projecten op maat (Grathem). Disciplines muziek, theater, beeldende kunst, erfgoed, literatuur en natuur. Scenario 4 (De Wijde Wereld In!) Gemeentemuseum Het land van Thorn. Disciplines beeldende kunst, erfgoed. Thema s geschiedenis van Thorn, Kunstenaars geïnspireerd door Thorn. Scenario 3. Zie ook de culturele kaart & het culturele veld op

5 Culturele partners waar wij graag mee samenwerken Wij ontwikkelen onze cultuureducatie Van Dicht bij Huis naar Dicht bij Huis.

6 Bijlage 1: Visie cultuureducatie SPOLT (herziene versie april 2015) Cultuur en onderwijs zijn allebei gericht op betekenisgeving. Cultuur toont een scala aan mogelijkheden om de wereld waarin we leven betekenis te geven. Die mogelijkheden zouden centraal moeten staan in de ontwikkeling van kinderen tot medevormgevers van de toekomst. Kinderen zijn de medevormgevers van de toekomst. Niet in de zin van de maakbare samenleving zoals die in de 20 e eeuw actueel was, maar veel meer als participant in de samenleving. Onderwijs is veel meer een oplossingsruimte dan een kennisinstituut geworden. Het is daarom van belang dat onderwijs kinderen de mogelijkheid biedt via een doorlopende leerlijn van basisonderwijs en vervolgonderwijs voldoende cultuur geletterdheid inclusief een bijpassende attitude te ontwikkelen. Educatie in cultuur functioneert als een krachtig middel om een nieuwsgierige en actieve houding te stimuleren; passend bij de talenten van de kinderen om hun competenties te ontwikkelen. Daarmee is cultuureducatie geen vak maar een onderwijspraktijk, een voortdurende actieve zoektocht. Het benoemen van het uit te werken proces in termen van een zoektocht of expeditie geeft aan dat het invoeren van gebruikelijke methodieken niet zal volstaan. Het van onderuit ontwikkelen, vanaf de werkvloer opbouwen, heeft een andere aandacht nodig. Cultuur start bij verkenningen in de wereld die kinderen dagelijks om zich heen ervaren. Hiermede formuleren we cultuureducatie als een vanzelfsprekend gereedschap dat leerkrachten tot hun beschikking moeten hebben (of hierin begeleid worden) om kinderen (vormgevers van de toekomst) toe te rusten voor hun taak. Cultuur biedt een rijke en aantrekkelijke leeromgeving waarin kinderen doelgericht en praktisch toepasbare kennis en procesvaardigheden ontwikkelen. Hiermee maken we de ideeën zichtbaar in de praktijk van alle dag op school en kunnen we de competentieontwikkeling van kinderen optimaal ondersteunen door leerprocessen te volgen en leerresultaten vast te stellen en te evalueren ten aanzien van kennis, vaardigheden en houdingen.

7 Wat betekent dit voor SPOLT Cultuureducatie is leren over, door en met kunst en cultuur. Inclusief het leren beoordelen, genieten en zelf beoefenen van kunst en cultuur- binnen- en buitenschools. Cultuureducatie is op de scholen van SPOLT onderdeel van het totale onderwijsprogramma voor het realiseren van de kerndoelen en om te werken aan algemene ontwikkelingsdoelen zoals sociaal-emotionele ontwikkeling, zelfvertrouwen en respect. Er is aandacht voor talentontwikkeling binnen de verschillende disciplines van kunst en cultuur (muziek, theater, literatuur, dans, beeldende kunst, erfgoed en media) en we sluiten aan bij onderwijsontwikkelingen, zoals boeiend onderwijs en meervoudige intelligentie, met gerichte aandacht op de 21 st century skills. Elementen die binnen het onderwijs op de scholen van SPOLT een rol spelen bij de realisatie van de doelstelling cultuureducatie zijn: - het geven van kaders om cultuur te leren (kennen), waarderen en begrijpen - het aanzetten tot deelname - het stimuleren van gedragsverandering - het kennis laten nemen en ontdekken van cultuur - de intrinsieke waarde; het belevingselement - het niet-vrijblijvende karakter; de bewustwording We zetten hierbij alle vormen van educatie in die beogen de leerlingen in contact te brengen met kunst, cultuur, erfgoed en media in actieve, receptieve dan wel reflectieve vorm. Activiteiten gericht op vergroting van deskundigheid van leraren of het onderwijsteam vallen ook onder het begrip cultuureducatie. Hiermede wordt cultuureducatie ingebed in het schoolprogramma van de scholen van SPOLT. Tevens stellen de scholen van SPOLT zich tot doel het aandachtsveld van de leer- naar de leefomgeving te verbreden. Middels buitenschoolse cultuureducatie wordt kinderen de kans geboden zich verder te ontwikkelen of te ontdekken wat ze leuk vinden, waar ze goed in zijn en wat de culturele mogelijkheden in de omgeving zijn. Samenwerking met de amateurkunst biedt kansen voor ons onderwijs en zorgt voor inbedding in het onderwijs van erfgoededucatie en volkscultuur. Lokale inpassing is gewenst.

8 De hierboven beschreven visie leidt tot 6 gemeenschappelijke en overkoepelende doelstellingen voor cultuureducatie op SPOLT-niveau: 1. Leerlingen hebben op het einde van groep 8 kennis (feiten en inzicht), praktische- en procesvaardigheden uit cultuureducatie verworven via actief in contact te zijn gebracht met professionele kunstuitingen. 2. leerlingen zijn zich op het einde van groep 8 bewust dat Kunst mensenwerk is, door en voor mensen. 3. leerlingen zijn op het einde van groep 8 in procesmatige en productmatige zin in staat oplossingen te bedenken voor en ontwerpen te maken van kunstuitingen; daarmee hebben de leerlingen ervaren dat kunst inspiratie en arbeid is. 4. leerlingen kunnen op het einde van groep 8 via kunst in hun eigen omgeving relaties leggen tussen werking en vorm van materiaal. Bezig zijn met het vormgeven van wat iemand bezig houdt, valt al onder kunstuitingen. 5. Leerlingen hebben op het einde van groep 8 ervaren dat je over kunst een mening kunt hebben. Smaken verschillen, maar er valt over te praten. 6. leerlingen hebben op het einde van groep 8 een positieve houding ten aanzien van Kunst en Cultuur en herkennen Kunst en Cultuur als een integraal aspect van de wereld. Leerlingen hebben ervaren dat Kunst en Cultuur van jou is en over jou gaat. Deze 6 doelstellingen vormen voor alle SPOLT-scholen het referentiepunt om cultuureducatie resultaatgericht in het onderwijsprogramma te implementeren. Gedurende 8 jaar basisonderwijs werken leerlingen aan de hand van een vraaggestuurd onderwijsaanbod voor cultuureducatie dat leidt tot het bereiken van deze doelstellingen. De rol van de cultuurcoördinatoren de komende planperiode: Om deze doelstellingen te realiseren en de scholen daarin te ondersteunen is er een kwaliteitskring interne cultuurcoördinatoren voor de scholen van SPOLT. De kwaliteitskring interne cultuurcoördinatoren werkt onder regie van de bovenschoolse cultuurcoördinator en voert de volgende taken uit: Het bevorderen van een breed draagvlak op de school als voorwaarde om de implementatie van cultuureducatie succesvol te laten verlopen. Het opstellen van cultuureducatiebeleid aansluitend bij de ambities van de afzonderlijke scholen van SPOLT en passend binnen de visie en doelstellingen voor cultuureducatie van SPOLT. De implementatie op de eigen school begeleiden, waarbij het bewust werken aan kerndoelen (voor kunstzinnige oriëntatie) voorop staat. Het coördineren van inhoudelijke en organisatorische zaken op het gebied van cultuureducatie in de eigen school.