COMMISSIE VOOR FINANCIËLE HULP AAN SLACHTOFFERS VAN OPZETTELIJKE GEWELDDADEN EN AAN DE OCCASIONELE REDDERS

Transcriptie

1 COMMISSIE VOOR FINANCIËLE HULP AAN SLACHTOFFERS VAN OPZETTELIJKE GEWELDDADEN EN AAN DE OCCASIONELE REDDERS A.R. M Beslissing van 28 januari 2016 De eerste kamer van de Commissie, samengesteld uit: de heer P. DE SMET, voorzitter, de heer L. LOOS en de heer L. VAN ENDE, leden, bijgestaan door de heer J. DEVOLDERE, plv. secretaris, spreekt de volgende beslissing uit in de zaak van: mevrouw Rita W. geboren op../../1952 De Commissie nam kennis van: - het verzoekschrift, neergelegd op het secretariaat van de Commissie op 28 oktober 2013 waarbij verzoekster om de toekenning heeft gevraagd van een financiële hulp voor schade als gevolg van een opzettelijke gewelddaad. - de uitgevoerde onderzoeksinstructies. - het verslag opgemaakt door de verslaggever op 16 februari 2015 overeenkomstig de artikelen 11 en 12 van het K.B. van 18 december het advies van de Minister van Justitie, neergelegd op 17 maart de schriftelijke reactie van verzoekster, neergelegd op 24 april De Commissie hoorde in haar openbare zitting van 19 november 2015 : - de verslaggever in het verslag over de feitelijke toedracht van de zaak en over de middelen van de partijen. - De verzoekster en de Minister van Justitie zijn niet verschenen noch iemand voor hen. * * *

2 Beslissing inzake M p. 2 I. Feiten De dochter van verzoekster werd vermoord in haar woning te... in de nacht van 8 op 9 juli 2009 door Dimitri Z. ( 1991), de vriend van haar dochter Joy V.. Deze moord gebeurde omdat het slachtoffer, Gwenn Van Gestel, haar dochter Joy, verbood om nog verder contact te onderhouden met Dimitri Z.. II. Vervolging Bij arrest dd.26 september 2012 van het Hof van Assisen van de Provincie... te... werd de volgende tenlastelegging bewezen geacht in hoofde van de genaamde Dimitri Z. ( 1991) en waarvoor deze veroordeeld werd tot 28 jaar opsluiting: te... in de nacht van 8 op 9 juli 2009 ; Als dader of mededader, om het misdrijf te hebben uitgevoerd of aan de uitvoering rechtstreeks te hebben meegewerkt, of om door enige daad tot de uitvoering zodanige hulp te hebben verleend dat het misdrijf zonder zijn bijstand niet had kunnen worden gepleegd, of om door giften, beloften, bedreigingen, misbruik van gezag of van macht, misdadige kuiperijen of arglistigheden, het misdrijf rechtstreeks te hebben uitgelokt, namelijk: Opzettelijk, met het oogmerk om te doden en met voorbedachten rade, Gwenn X., geboren te... op../../1973, gedood te hebben Ter afhandeling van de burgerlijke belangen werd bij het zelfde arrest van het Hof van Assisen van de Provincie..., zetelend te..., Dimitri Z., veroordeeld tot betaling aan de burgerlijke partijen de volgende schadevergoeding meer de intresten : aan de huwgemeenschap C.-W., het bedrag van ,73 euro voor materiële schade aan Rita W. in eigen naam, het bedrag van euro voor materiële schade en het bedrag van euro voor morele schade aan Louis C. in eigen naam, het bedrag van euro voor materiële schade en het bedrag van euro voor morele schade aan Rita W. in haar hoedanigheid van voogd van het minderjarig kind Anke D., het bedrag van euro voor morele schade aan Rita W. in haar hoedanigheid van voogd van het minderjarig kind Cleo D., het bedrag van euro voor morele schade IV. Mogelijkheden tot schadeloosstelling IV-1. De instrumenterende gerechtsdeurwaarder laat op 31/01/2013 weten dat uitvoering van het vonnis niet mogelijk is. De veroordeelde verblijft in de gevangenis van... Hij bezit wagen noch onroerend goed. IV-2. Verzoekster heeft een rechtsbijstandverzekering afgesloten bij LAR. De raadsman treedt op in dit kader. De clausule onvermogen van derden is evenwel niet van toepassing op een agressie, een zedenfeit of een gewelddaad.

3 Beslissing inzake M p. 3 V. Begroting van de gevraagde hulp Verzoekster vraagt om de toekenning van een hulp van ,00 conform het arrest van.het Hof van Assisen te... van 26 september Verzoekster vraagt ook de toegekende materiële schade voor het levensonderhoud en de opvoeding van de beide minderjarige kinderen, bedragen toegekend door het Hof van Assisen aan de huwgemeenschap C.-W.. Morele schade ,00 Financiële meerinspanning voor het opvoeden 3.750,00 Kosten van levensonderhoud van beide minderjarige kinderen ,73 Algemeen Totaal ,73 + de vergoedende intrest aan de wettelijke rentevoet sedert 9/7/2009 en de gerechtelijke intrest Deze schadebegroting werd met de brieven van 22 april en 27 augustus door verzoekster via haar raadsman en dit mede door het overlijden van haar echtgenoot Louis C. (verzoekschrift M ) als volgt aangepast : Morele schade ,00 Begrafeniskosten 5.788,21 Financiële inspanning 3.750,00 Kosten levensonderhoud ,52 V. Beoordeling door de Commissie Het verzoekschrift aan de Commissie is regelmatig naar de vorm en het werd tijdig neergelegd. De wetgeving betreffende de hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden verleent aan de slachtoffers geen subjectief recht op "schadeloosstelling", maar wel op het eventueel bekomen van een "hulp", gesteund op het principe van de collectieve solidariteit. Uit de aard zelf van de hulp volgt dat de "volledige vergoeding" van het door de slachtoffers geleden nadeel niet wordt gewaarborgd. Bij het beoordelen van een hulp dienen de voorschriften van de artikelen 31, 31bis, 32, 33 en 33bis van de wet van 1 augustus 1985 nageleefd te worden. De Commissie verzekert geen integrale schadeloosstelling. Ze kan, naar billijkheid, een financiële hulp toekennen aan erfgerechtigden, in de zin van artikel 731 van het Burgerlijk Wetboek, tot en met de tweede graad van een persoon die overleden is als rechtstreeks gevolg van een opzettelijke gewelddaad of personen die in duurzaam gezinsverband samenleefden met de overledene (art. 31, 2, W ) voor de schadeposten die limitatief zijn opgesomd in artikel 32, 2, met name: 1 de morele schade; 2 de medische kosten en de ziekenhuiskosten; 3 het verlies aan levensonderhoud voor personen die op het ogenblik van de gewelddaad ten laste waren van het slachtoffer; 4 de begrafeniskosten; 5 de procedurekosten; 6 de schade die voortvloeit uit het verlies van een of meer schooljaren.

4 Beslissing inzake M p. 4 Intresten zijn daarbij niet opgenomen en komen dus niet in aanmerking voor een hulp. Het principe dat de bijzaak de hoofdzaak volgt is hier niet van toepassing; immers de schuldenaar van de toegekende hulp, zijnde de Belgische Staat, is niet de veroorzaker van de schade. De zienswijze van de Commissie ten aanzien van de intresten werd bevestigd bij arrest nr van de Raad van State d.d. 12 december 2006 (G. Bijnens t./ Belgische Staat). Uit artikel 33, 1 van de wet van 1 augustus 1985 blijkt dat het bedrag van de hulp naar billijkheid wordt bepaald. Volgens de voorbereidende werken is die beoordeling naar billijkheid zelfs het basisbeginsel van het stelsel (Parl.St., Senaat nr. 873/2/1,8). Dit uitgangspunt verleent aan de Commissie een appreciatiebevoegdheid, zowel inzake de opportuniteit van de toekenning van een financiële hulp als inzake de bepaling van de omvang van het hulpbedrag. Zo baseert de Commissie zich onder meer bij het toekennen van een hulpbedrag voor de schadepost morele schade op het tarief dat overeenstemt met de indicatieve tabel van het Nationaal verbond van magistraten eerste aanleg en het Koninklijk verbond van vrede- en politierechters ( voor een niet-inwonende ouder van een overleden slachtoffer) en tevens op haar rechtspraak in gelijkaardige dossiers. Gelet evenwel op de gruwelijkheid van de omstandigheden waarin de dochter van verzoekster om het leven kwam meent de Commissie, naar billijkheid oordelend, te mogen afwijken van de forfaitaire waarde volgens de indicatieve tabel en in dit specifiek dossier voor de post morele schade een financiële hulp van ex aequo et bono te mogen toewijzen. In deze context wenst de Commissie nog te benadrukken dat, naar haar oordeel, moreel leed, zoals pijn of smart, niet louter door een geldelijke tegemoetkoming kan gelenigd worden. Hooguit is de financiële hulp een erkenning van dit leed, een vorm van troost, een middel om het leed draaglijker te maken. Dienvolgens kan het toegekende bedrag slechts een abstracte begroting zijn. Met betrekking tot de begrafeniskosten stipt de Commissie aan dat het maximale hulpbedrag dat voor deze schadepost kan toegekend worden, bedraagt (artikel 32, 2, 4, van de wet van 1 augustus 1985 juncto artikel 2, eerste lid, van het K.B. van 18 december 1986). Wat de financiële meerinspanningen voor het opvoeden en de kosten voor het levensonderhoud van de beide kleinkinderen betreft, kan verzoekster hiervoor geen financiële hulp bekomen nu uit het in supra geciteerde artikel 32, 2, 3 blijkt dat deze hulp enkel kan worden toegewezen aan personen die op het ogenblik van de gewelddaad ten laste waren van het slachtoffer. Bijgevolg komen alleen in de kinderen van de overledene (nl. de kleinkinderen van verzoekster) in aanmerking voor deze schadepost. De verzoekschriften namens deze kinderen (dossiers M en -1051) werden trouwens in die zin ook al aangepast. Rekening houdende enerzijds met de ernst van de feiten en de opgelopen schade en anderzijds met de door de wet uitgesloten, meent de Commissie aan verzoekster in billijkheid een hulp te kunnen toekennen begroot op * * *

5 Beslissing inzake M p. 5 OP DIE GRONDEN, De Commissie, Gelet op: - de artikelen 17 1, 39 tot 42 van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 tot regeling van het taalgebruik in bestuurszaken; - de artikelen 28 tot 41 van de wet van 1 augustus 1985 houdende fiscale en andere bepalingen, laatst gewijzigd bij wet van 30 december 2009; - het koninklijk besluit van 18 december 1986 betreffende de commissie voor financiële hulp aan slachtoffers van opzettelijke gewelddaden en aan de occasionele redders, laatst gewijzigd bij koninklijk besluit van 7 december 2006, Verklaart het verzoek ontvankelijk en kent verzoekster een hulp toe van Aldus uitgesproken te Brussel, in openbare zitting en in de Nederlandse taal op 28 januari De plv. secretaris, De voorzitter, J. DEVOLDERE P. DE SMET