Gebruik van synthetische nanomaterialen bij Nederlandse onderzoekinstellingen

Transcriptie

1 Gebruik van synthetische nanomaterialen bij Nederlandse onderzoekinstellingen Ir. Ralf Cornelissen, Stichting FOM NVVK Veiligheidscongres Veiligheid? Zoek het ff zelf uit! Dinsdag 31 maart 2015, Papendal

2 Indeling presentatie Synthetische nanomaterialen Stichting FOM Aanleiding voor project Inhoud project Eindresultaat Plasmonische nanolens Prof.dr. Polman FOM instituut AMOLF

3 Wat zijn nanomaterialen?

4

5 Wat zijn nanomaterialen?

6 Voorkomen van nanomaterialen

7 51 fte 270 fte 135 fte 210 fte 495 fte Onderzoek naar/met nanomaterialen binnen FOM Totaal ca werknemers

8 Achtergrond De overheid beweegt zich van government naar governance Meer eigen verantwoordelijkheid voor het veld Bestaande tools voor risicobeoordeling en management bieden geen 100% zekerheid over een veilige toepassing. Voorlopig is nog voorzorg nodig, maar hoe ver moet dat gaan? Hoe gaan we om met zorgen, vragen, angsten en weerstand bij medewerkers, bestuurders, inspecties, financiers, afnemers etc.? Veel instellingen zijn nog ad hoc en versnipperd bezig.

9 Aanleiding van het project Aanleiding van het onderzoek is tweeledig: 1. Voortrekkersrol van kennisinstellingen Onderzoekers worden als eerste blootgesteld aan nieuwe materialen 2. Regie in eigen hand nemen / houden Ervaring bezoek Inspectie SZW Voorstel Gezondheidsraad 3. Diversiteit aan modellen voor risico-inschatting nano Onbetrouwbare risiscoinschating

10 Hoe nu verder? Deelnemers & financiering nodig

11

12 Beoogd eindresultaat 1. Sector analyse onderzoek naar aantal blootgestelden per instelling aard, mate en duur van de gebruikte verbindingen beleid, risico inschattingmodel per instelling 2. Handleiding bij de handleidingen of Handleiding veilig gebruik nano 3. Handleiding Risk Governance & Communicatie

13 Beoogd eindresultaat 1. Sector analyse onderzoek naar aantal blootgestelden per instelling aard, mate en duur van de gebruikte verbindingen beleid, risico inschattingmodel per instelling 2. Handleiding bij de handleidingen of Handleiding veilig gebruik nano Goede Praktijken 3. Handleiding Risk Governance & Communicatie

14 Sector analyse: resultaat Vragenlijst onderzoek uitgezet (RI&E nanomaterialen) Omvang populatie gebruikers: ca. 800 onderzoekers Type gebruikte producten: ca. 220 verschillende handelingen Mate v.d. blootstelling: pg mg kg Duur v.d blootstellingen: enkele min. tot een uur, meerdere keren per week

15 Goede Praktijken: resultaat GP1 GP2 GP3 GP4 GP5 GP6 GP7 GP7A GP7B Definitie van synthetische nanomaterialen Arbeidsomstandighedenwet Nano relevantie: heb ik te maken met een nanomateriaal? Methoden voor risicobeoordeling en risicoschatting Planning van het onderzoek Opzet en uitvoering van een RI&E synthetische nanomaterialen Secundaire processen met nanomaterialen Veilig vervoer van nanomaterialen Schoonmaak in laboratoria GP7C GP7D GP8 GP9 GP10 GP11 GP12 GP13 Omgaan met nanomateriaal houdend afval Onderhoud van apparatuur Meten van blootstelling Beheersmaatregelen Standard Operating Procedure (SOP) Voorlichting en training Voorzieningen bij nieuwbouw Protocol voor onbedoelde (hoge) blootstelling aan nanomaterialen rapport:

16 Goede Praktijken: voorbeelden GP 3 - Nanorelevantie

17 GP6 RI&E

18 Handvat Risk Governance: resultaat Resultaat workshops en vragenlijsten Risicodenken onderzoekers en Ondersteunend personeel Stakeholders: identificatie- en analyse Wie kan beïnvloed worden en wie beïnvloed ons? Stakeholder dialoog Tips & tricks Concern assessment: signaleren van vragen en zorgen bij personeel en anderen Voorlichting en risico-communicatie

19 Concreet resultaat voor de deelnemers (Aanzet tot) RIE nano per instelling Toegepaste kennis en informatie over veilig werken met nanomaterialen Handleiding veilig werken, toegepast op de gebruikers Handleiding Risico communicatie & Risk Governance Meer begrip, kennis en kunde bij beleidsmakers

20 Bedankt voor uw aandacht Ralf Cornelissen Stichting FOM Van Vollenhovenlaan JP Utrecht E: W:

21 Literatuur R.T.M. Cornelissen, M. Samwel Luijt, M.B.H.J. Vervoort, D. Hoeneveld, J. Terwoert en A. Dijkman. Gebruik van synthetische nanomaterialen bij Nederlandse onderzoekinstellingen. Sector analyse, Risk Governance en Goede Praktijken. SoFoKleS 2014 Deelrapport A: Deelrapport B: Engelse vertaling deelrapport B: Good_Practices_Use_gineered_Nanomaterials_Dutch_Academic.pdf

22 Met dank aan Ralf Cornelissen Dick Hoeneveld Marjolijne Samwel-Luijt Marcel Vervoort - Stichting FOM (projectleider) - Technische Universiteit Delft - Universiteit Leiden - FOM-Nikhef Jeroen Terwoert Anja Dijkman - TNO Hoofddorp - TNO Hoofddorp