Samenvatting door Nienke 934 woorden 19 maart keer beoordeeld. Maatschappijwetenschappen 1.1. Redenen voor ontwikkelingssamenwerking:

Transcriptie

1 Samenvatting door Nienke 934 woorden 19 maart keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen 1.1 Redenen voor ontwikkelingssamenwerking: Solidariteit Milieuproblemen Immigratie (en integratie) Handel/economisch voordeel Particuliere organisaties: organisaties zonder de hulp van de overheid 1.2 September 2000: 189 landen tekenen de millenniumverklaring Millennium- (ontwikkelings) doelen (blz 9) Armoede terugdringen Alle kinderen naar school Gelijkwaardigheid mannen en vrouwen Minder kindersterfte Minder moedersterfte Terugdringen aids, malaria en tuberculose Beter leefmilieu, zoals drinkwater Eerlijke handel en schuldverlichting 2.1 Begrippen om welvaartsverschillen op aarde te beschrijven: Arm en rijk Ontwikkeld en onderontwikkeld Derde wereld Noord en zuid Ontwikkelingslanden Verschillen tussen ontwikkelingslanden: Pagina 1 van 6

2 Economische verschillen Sociale verschillen Politieke verschillen Culturele verschillen Ecologische verschillen Aziatische tijgers: landen als Zuid-Korea en Taiwan, die in de afgelopen jaren belangrijke industriële producenten zijn geworden. 2.2 Overeenkomsten tussen ontwikkelingslanden: Veel armoede Eenzijdige economische structuur Ongelijke inkomensverdeling Veel sociale problemen Bestuurlijke problemen Bedreiging van de eigen lokale cultuur Aantasting van het milieu 2.3 Hoe meet je ontwikkeling? BNP pp Bezwaren: Zegt niet over de verdeling van het geld Zegt niet over de koopkracht Levensverwachting en onderwijs Levensverwachting weerspiegelt de gezondheid en kwaliteit/kwantiteit van de voeding Onderwijs: hoger onderwijs en leren schrijven Eind jaren 80 de Human development Index in deze index worden 3 indicatoren gecombineerd: de levensverwachting, de graad van scholing en het bnp per capita in koopkrachtpariteiten (fatsoenlijke levensstandaard). De HDI is een getal tussen de 0 en de 1, hoe dichter bij de 1 hoe meer het land ontwikkeld is 2.4 Theorieën ter verklaring van onderontwikkeling Evolutionair proces Volgens de econoom Rostow maken alle landen dezelfde stijgende lijn richting ontwikkeling Door, het zogenoemde five stages of economic growth model. Pagina 2 van 6

3 5 stadia volgens Rostow Traditionele samenleving, economie is nauwelijks ontwikkeld Voorwaarden voor take off, o.a. hoger investeringsniveau, hoger opleidingsniveau, opkomst private sector Take off, groeispurt waarin de economie opbloeit, wat uiteindelijk ook profijt oplevert voor de armen Verbreding van de modernisering, er is een volwassen economie ontstaan Massaproductie en consumptie, eindstadium Kritische theorieën < > ontwikkeling en onderontwikkelin zijn beide een kant van een munt. Onderontwikkeling is mede het gevolg van de ontwikkeling in het rijke, geïndustrialiseerde deel van de wereld. Ongelijke ontwikkeling, sommige landen ontwikkelen zich in bepaalde fases van de wereldgeschiedenis eerder of anders dan andere. Ze zijn daardoor in staat andere landen te overheersen. 3.1 Ontwikkelingshulp vs. Ontwikkelingssamenwerking Ontwikkelingshulp: het geven van geld, goederen of diensten aan ontwikkelingslanden om de welvaart en het welzijn in die landen te bevorderen. Ontwikkelingssamenwerking: het geheel van activiteiten waarbij welvarende landen, particuliere organisaties, individuen, bedrijven en ontwikkelingslanden proberen ontwikkelingslanden tot grotere welvaart te brengen. 3.2 Motieven achter ontwikkelingssamenwerking Politieke en strategische motieven Economische en commerciële motieven Ethisch- humanitaire motieven Motieven die te maken hebben met Cultuur Milieu Migratie Motievendriehoek: in de motievendriehoek zie je met wat voor motief een land geld geeft aan ontwikkelingslanden 3.3 Ontwikkelingsstrategieën Kapitalistische strategieën: Hoofdkenmerk: Grote rol vrije markt mechanisme, beperking rol overheid Accenten Verhogen landbouwproductie (groene revolutie) Industrialisatie Pagina 3 van 6

4 < >: zelf maken ipv importeren Exportgeleide groei: produceren voor de wereldmarkt Socialistische strategieën: Hoofdkenmerk Overheid sturend door plannen Verschillende modellen Opbouw industrie, platteland en arbeiderszelfbestuur Overige strategieën Herverdeling (bestrijden armoede) nu: kwijtschelden schulden in ruil voor plan hoe armoede en corruptie te bestrijden 4.1 Nederlandse ontwikkelingssamenwerking Kenmerk Nederland geeft 0.6% van het bnp uit aan ontwikkelingssamenwerking. Keuzes in het Nederlands beleid Duurzame armoedebestrijding: het helpen van de armen zodat ook zij op lange termijn perspectief op een betere toekomst krijgen. Millenniumdoelen 2,6 en 7 soorten ontwikkelingshulp Structurele hulp < > afgebakende interventie, bijv. het bouwen van een ziekenhuis < >: economisch herstel, sectorhulp Humanitaire hulp < >: noodzakelijke hulp bij rampen, zoals een tsunami < >: ontwikkelingshulp die door internationale organisaties wordt verstrekt, bijv. door de EU, en VN organisaties als de wereldbank en de FAO < > hulp van overheid tot overheid, Nederland kiest zelf aan wie het bilaterale hulp geeft, dit vooral aan oude kolonies < > een particuliere organisatie die een land gaat helpen bijv. unicef Eerder behaalde successen: Zuid Korea en Taiwan Uitbannen van ziektes: polio en rivierblindheid Er is nog steeds veel armoede, honger en geen (schoon) drinkwater Samenhang van wereldproblemen, landen krijgen steeds meer met elkaar te maken Redenen tegen ontwikkelingshulp: Hulp maakt landen onzelfstandig, als je landen altijd helpt overeind te blijven, zullen ze nooit op eigen benen kunnen staan Geld aan de strijkstok: veel geld dat bedoeld is voor ontwikkelingshulp beland bij het land zelf, directeuren etc. 6.1 De verenigde naties Pagina 4 van 6

5 Opgericht in 1945 door 51 landen, nu 192 landen Universele verklaring van de mens Niet juridisch, wel morele maatstaf Algemene vergadering (alle landen verenigd, soort parlement) < > verantwoordelijk voor het handhaven van internationale vrede en veiligheid Dwingender 15 leden, waarvan 5 permanent met vetorecht Sturen van troepenmacht en vredesmacht < > feitelijk hoofd van de VN Werkterreinen van de VN Vrede en veiligheid Mensenrechten Milieu Economische ontwikkeling van arme landen Belangrijke hulp organisaties FAO: landbouw < > gezondheid < > arbeid < > educatie en cultuur < > kinderen < > milieu < > vluchtelingen Het functioneren van de VN Soms succes maar ook trage besluitvorming door: Verschillende ideeën en belangen Beperkte mogelijkheden Complexe problemen Versnipperde hulp Bureaucratie Geldgebrek 6.2 Wereldbank en IMF De wereldbank Verminderen armoede dmv leningen, giften en technische ondersteuningen Internationaal Monetair Fonds Stabiliteit van het monetair systeem (bijv. het kwijtschelden van schulden van landen die diep in de schulden zitten) (IMF komt pas in actie als een land de schulden niet zelf kan oplossen) Kritiek Teveel nadruk op mondiale liberale openmarkttheorie Elke keer hetzelfde medicijn: richten op expert daling prijzen grondstoffen Teveel rekening met belangen verenigde staten Pagina 5 van 6

6 7.1 globalisering Globalisering: mensen staan wereldwijd steeds meer en makkelijker met elkaar in verbinding Door globalisering hebben problemen vaak een internationaal karakter. Gevolgen van globalisering voor ontwikkelingslanden in relatie tot rijke westerse landen: Politieke gevolgen: Na oorlog tussen staten, nu oorlog binnen staten Samenhang veiligheid en ontwikkeling (oorlog betekent geen voedsel en school) 3D aanpak: Defence, Diplomacy and Development (defensieve, diplomatie en ontwikkeling) Economische gevolgen Globaliseringmondiale welvaart Investeren in landen met lage lonen, ICT (Zuid Korea en Singapore) Negatief Niet investeren vanwege conflicten, slechte infrastructuur en dergelijke Dumpen goedkopere producten (oneerlijke concurrentie)protectionisme WTO Wereldhandelsorganisatie Bevorderen internationale handel Tegengaan protectionisme Bestrijden van het dumpen van landbouwoverschotten Oplossen handelsconflicten tussen landen Culturele gevolgen Global village Door media worden waarden en normen overgedragen Voorheen eigen dorp, nu westerse culturele dominantie Cultuurrelativisten: staan open voor een andere cultuur zonder die te beoordelen vanuit de normen en waarden van de eigen cultuur. Zij proberen het gedrag van mensen te begrijpen binnen de context van die cultuur. Cultuuruniversalisten: gaan ervan uit dat bepaalde algemene waarden voor iedereen gelden, zoals vrijheid van godsdienst en de gelijkwaardigheid van man en vrouw. Er moet dus altijd opgetreden worden als deze rechten worden geschonden. Pagina 6 van 6