Welzijn, meer dan bruto binnenlands product. Horizon februari 2015 Edwin De Boeck, Hoofdeconoom KBC Groep

Transcriptie

1 Welzijn, meer dan bruto binnenlands product Horizon februari 2015 Edwin De Boeck, Hoofdeconoom KBC Groep

2 Bruto binnenlands product (bbp) Maatstaf van materiële welvaart Wikipedia : Het bbp is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten gedurende een bepaalde periode (meestal een jaar). Meestal wordt met dit begrip het bbp tegen marktprijzen bedoeld Reëel bbp per capita (in 000 USD van 2013, in koopkrachtpariteiten) 12,1 41, ,0 35,6 18,5 52,7 0 België Eurozone Verenigde Staten 2 Bron: Groningen Growth and Development Centre

3 Bruto binnenlands product (bbp) Groei vertraagt, vooral sinds België - Reëel bbp per capita (1960 = 100) 7 België - Groei reëel bbp per capita (in %) Opeenvolgende herzieningen Europese rekeningstelsel: ESR 1979 ESR ESR Bron: NBB (INR) Bron: EC (AMECO)

4 Alternatieve maatstaven Op zoek naar die ene indicator Enkele alternatieve maatstaven van maatschappelijk welzijn Maatstaf Bron Website Netto-Aangepast Beschikbaar Inkomen OESO Human Development Index Verenigde Naties Adjusted Human Development Index Verenigde Naties Sustainable Society Index Sustainable Society Foundation Social Progress Index Social Progress Imperative Inclusive Wealth Index Verenigde Naties World Happiness Index Verenigde Naties Satisfaction-with-Life Index Universiteit van Leicester Happy Planet Index New Economics Foundation Adjusted Happy Planet Index New Economics Foundation Where-to-be-Born Index The Economist Intelligence Unit Better Life Index OESO 4

5 Alternatieve welzijnsmaatstaven Rangorde België en buurlanden (in groep van 34 OESO-landen) Adjusted Happy Planet Index Sustainable Society Index Happy Planet Index België Netto-Aangepast Beschikbaar Inkomen Where-to-be-Born Index Bbp per capita Satisfaction-with-Life Index Human Development Index Inclusive Wealth Index World Happiness Index Better Life Index Social Progress Index Adjusted Human Development Index 5 België

6 Alternatieve welzijnsmaatstaven Rangorde België en buurlanden (in groep van 34 OESO-landen) Adjusted Happy Planet Index Sustainable Society Index Happy Planet Index Netto-Aangepast Beschikbaar Inkomen Where-to-be-Born Index Bbp per capita Satisfaction-with-Life Index Human Development Index Inclusive Wealth Index World Happiness Index Better Life Index Social Progress Index Adjusted Human Development Index 6 België Nederland Duitsland Frankrijk

7 Alternatieve welzijnsmaatstaven Score België en buurlanden 11 thema s Better Life Index (0-10) Burgerengagement België Gezondheid 9 Levensvoldoening 7 Gemeenschap 5 Scholing Inkomen 3 Leefmilieu Jobs Balans werk-privé Huisvesting Veiligheid 7 België

8 Alternatieve welzijnsmaatstaven Score België en buurlanden 11 thema s Better Life Index (0-10) Burgerengagement Gezondheid 9 Levensvoldoening 7 Gemeenschap 5 Scholing Inkomen 3 Leefmilieu Jobs Balans werk-privé Huisvesting Veiligheid 8 België Nederland Duitsland Frankrijk

9 Alternatieve welzijnsmaatstaven Vrij hoge correlatie met bbp per capita (uitgezonderd ecologie!) Correlatie alternatieve welzijnsmaatstaven met het bbp per capita Netto-Aangepast Beschikbaar Inkomen Inclusive Wealth Index Where-to-be-Born Index Better Life Index Satisfaction-with-Life Index Social Progress Index Human Development Index Adjusted Human Development Index World Happiness Index Sustainable Society Index Adjusted Happy Planet Index Happy Planet Index -0,4-0,2 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 Correlatiecoëfficiënt Rangordecorrelatiecoëfficiënt 9

10 Alternatieve welzijnsmaatstaven Verband tussen bbp per capita & Better Life Index Better Life Index Canada Zweden Denemarken Nederland Finland VK VS Frankrijk Duitsland België Noorwegen Zwitserland Luxemburg Slovenië Italië Griekenland Polen Zuid-Korea Slowakije Hongarije Portugal 40 Mexico Chili 30 Turkije Bbp per capita (in KKP, 2013) 10

11 Groei maakt niet gelukkig maar (zware) recessies maken wel ongelukkig 180 Griekenland 180 België = = Geluksgevoel Reëel bbp per capita 11 Bron: EC (AMECO); World Database of Happiness

12 Samengevat Het bbp is een onvolmaakte en onvolledige activiteits- en welzijnsindicator: meet in principe alleen marktactiviteiten; houdt geen rekening met externe effecten van die activiteiten noch met verdelingsaspecten (inkomensongelijkheid, gelijkheid tussen generaties, arbeid versus vrije tijd ). Alternatieve maatstaven meten diverse dimensies van welzijn (sociaal, ecologisch, geluksgevoel.), maar zijn doorgaans niet eenvoudig in één getal samen te vatten of te kwantificeren. Met uitzondering van de ecologische maatstaven, bestaat er een significant positief verband tussen het bbp per capita en deze welzijnsmaatstaven. Dit verband wordt minder sterk naarmate bbp-per capita hoger ligt. Het verband tussen bbp-groei en het geluksgevoel in een samenleving blijkt asymmetrisch: een hoger bbp maakt mensen niet (veel) gelukkiger (Easterlin paradox), een diepe bbp-inzinking (recessie) maakt mensen wel duidelijk ongelukkiger. 12

13 13 16/02/2015