Inhoudsopgave. II. Bronnen en historiografie van de bibliotheek 61 II.1. De catalogus 61 Een catalogus van de prioraatbibliotheek 65

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 9 Woord vooraf 15 I. Inleiding: Kartuizers en boeken 17 I.1. Kartuizers 18 I.2. Boeken 29 Boekconsumptie 29 Bibliotheken 33 Kloosterbibliotheken 36 Methodologie 41 Balans 43 I.3. Kartuizers en boeken 43 Het beeld: tot het midden van de zestiende eeuw 43 Het beeld: na het midden van de zestiende eeuw 50 Het onderzoek 57 Opzet van dit boek 58 II. Bronnen en historiografie van de bibliotheek 61 II.1. De catalogus 61 Een catalogus van de prioraatbibliotheek 65 II.2. De lijsten van II.3. Overige bronnen 76 II.4. Historiografie van de bibliotheek 79 III. De context 85 III.1. De kartuizerorde en het Roermondse kartuizerklooster 85 De kartuizerorde 85 Stichting van Bethlehem 89 Juridische en materiële borging van het kloosterleven 95 Betrekkingen binnen en buiten orde en kerk 103 Rampspoed 111 De bloei van de achttiende eeuw 116 De opheffing door Jozef II 118 III.2. Geleerdheid in Bethlehem 122 Academische priors 122 Dionysius de Kartuizer 124 Na Dionysius 131 Arnold Havens en andere jezuïeten 139 De achttiende eeuw 146

2 10 Inhoudsopgave III.3. Boekcultuur in Roermond 148 Auteurs 148 Libraires 152 Boekenbezitters 166 IV. Cel en wereld 186 Stille onveranderlijkheid 186 Derde master narrative: Dionysius de Kartuizer 190 To get the story crooked 192 V. De ontwikkeling van de bibliotheek 195 V.1. De handschriftenperiode 195 V.2. Begin: rond V.3. In de kerk: de eerste helft van de zestiende eeuw 217 V.4. Groei: van 1545 tot V.5. Stagnatie: tot V.6. Mystieke invasie: van 1610 tot V.7. Inertie: van 1660 tot V.8. Verstening: tussen 1742 en V.9. Bibliotheken buiten de bibliotheek 299 VI. Het beheer van de bibliotheek 309 VI.1. Inleiding 309 VI.2. Verkrijgen en vervreemden 312 VI.2.1. Aankopen en schenkingen 312 Aankopen 312 Schenkingen 330 VI.2.2. Vervreemdingen 344 Uitleningen 344 Verkopen 347 Verliezen 349 VI.3. Fysieke plaatsing 352 VI.4. Registratie 364 VI.4.1. Titelbeschrijvingen 364 Signaturen 365 Auteurs 367 Titels 379 Jaar en plaats van uitgave 385 Impressum 388 Formaat 389 Fysieke staat 390 VI.4.2. Ex-librissen 391 VI.5. Ontsluiting 394 VI.5.1. De oude catalogus 394 VI.5.2. De systematische catalogus 402

3 Inhoudsopgave 11 VI.5.3. Auteursnamenregisters 412 VI.5.4. Verwijzingen 415 VI.5.5. Plaatsing binnen de formaatreeksen 426 VI.5.6. Inhoudsopgaven 429 VI.5.7. Boekexterne opmerkingen 433 VII. Epiloog: Cel en wereld. Kartuizers en boeken 439 VII.1. Purgatio 439 VII.2. Boek en bibliotheek als cel en wereld 440 VII.3. Boek en bibliotheek in de wereld 443 Van handschrift naar druk 443 Het ritme van verandering 444 De achttiende eeuw 447 VII.4. Kartuizers en anderen en hun boeken 450 Omvang 451 Genese 457 Samenstelling 462 Bibliotheektechniek 468 VII.5. Tot slot 470 Bijlagen Tabellen en grafieken bij hoofdstuk V 471 Tabel 1: Aantal per meetjaar per rubriek 471 Tabel 2: Aantal per periode per rubriek 471 Tabel 3: Jaarlijks aantal per periode per rubriek 472 Tabel 4: Aandeel per meetjaar per rubriek 472 Tabel 5: Aandeel per periode per rubriek 473 Tabel 6: Aantal en aandeel per meetjaar Latijn en niet-latijn 473 Tabel 7: Aantal en aandeel per periode Latijn en niet-latijn 474 Tabel 8: Aantal en aandeel per meetjaar per formaat 474 Tabel 9: Aantal en aandeel per periode per formaat 474 Tabel 10: Aantal per meetjaar per stad 474 Tabel 11: Aandeel per meetjaar per stad 475 Tabel 12: Aantal per periode per stad 475 Tabel 13: Aandeel per periode per stad 476 Tabel 14: Aantal en aandeel per rubriek per stad, Tabel 15: Aantal en aandeel per rubriek per stad, Tabel 16: Aantal en aandeel per rubriek per stad, Tabel 17: Aantal en aandeel per rubriek per stad, Tabel 18: Aantal en aandeel per rubriek per stad, Tabel 19: Aandeel in de groei dan wel daling per rubriek en verhouding tot aandeel per einde voorgaande periode 483 Tabel 20: Aantal en aandeel per rubriek (handschriften: codices en titels) 484 Tabel 21: Aandeel per formaat per rubriek, per rubriek per formaat 486

4 12 Inhoudsopgave Tabel 22: Vergelijking met andere bibliotheken in aantal per jaar per periode, verhouding tussen perioden en jaar per eeuwhelft waarin hoogste aantal bereikt wordt 490 Tabel 23: Vergelijking met andere bibliotheken in verdeling naar rubriek, taal, formaat en bibliopolis 491 Tabel 24: Vergelijking met productie (BCNI) in aantal per jaar per periode, verhouding tussen perioden en jaar per eeuwhelft waarin hoogste aantal bereikt wordt 492 Grafiek 1: Vergelijking ontwikkelingscurve kartuizers, jezuieten Roermond, jezuïeten Maastricht en BCNI 493 Grafiek 2: Vergelijking ontwikkelingscurve kartuizers, kruisheren en seminarie Bijlagen bij hoofdstuk II, VI en VII Chronologie van de catalogisering Rubriekenindeling van de catalogus Vergelijking van titelbeschrijvingen tussen de bibliotheek van de benedictijnen van Saint-Hubert (1665), van de jezuïeten van Holbeck (1679), van de minderbroeders van Roermond (1710) en van de kartuizers van Roermond (1742) Vergelijking van titelbeschrijvingen tussen de bibliotheek van de kartuizers van Keulen ( ) en Roermond (1742) Concordansen Concordans op de signaturen Concordans op de handschriften tussen de catalogus en de lijsten van Methodologische verantwoording Tellingen van de titels 514 Absoluut 514 Formaten 514 Rubriektoekenning Gemiddelde tijd tussen jaar van uitgave en aanschaf 514 Voorbehouden 515 Bronnen 516 Het vraagstuk van de omlooptijd in de literatuur 517 Enkelvoudige indicaties 519 Geaggregeerde cijfergroepen 521 Indirecte indicaties 526 Conclusie 530 Aanwinsten anders dan door nieuwaankoop Valse impressa De waarde van de suppressielijsten van

5 Inhoudsopgave 13 Lijst van afkortingen 537 Archieven en bibliotheken 537 Verzamelwerken 537 Andere afkortingen 542 Annotatie 542 Bibliografische referenties 543 Bronnen 543 Inventarissen, bibliografieën, repertoria, catalogi 552 Literatuur 555 Summary 601 Aim 601 Historiographic position 601 The context 602 The library s genesis 603 The library s administration 605 Image and reality 606 Register van persoonsnamen 611

6