Nogmaals 1 Die Kunst der Fuge en de canoncode Henk van Zonneveld
|
|
- Gerrit Bosmans
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nogmaals 1 Die Kunst der Fuge en de canoncode Henk van Zonneveld Wie zich met Die Kunst der Fuge 2 van J.S.Bach bezighoudt komt op zeker moment voor de vraag te staan welke keuzes er gemaakt moeten worden bij de uitvoering. Wat gaan we spelen, in welke volgorde en vooral: wat spelen we niet? Bij een privé-uitvoering is dit probleem niet zo aan de orde: men kan afhankelijk van de beschikbare tijd kiezen welke fuga of canon geschrapt wordt, maar bij een openbare uitvoering van DE Kunst der Fuge moet hierover goed worden nagedacht. Bij het vergelijken van beschikbare opnamen en live uitvoeringen van de KF komen we al snel tot een vreemde ontdekking: de enige overeenkomst is dat elke uitvoering begint met Contrapunctus 1 (of de vroegere versie deel I uit het handschrift 3 ). Zodra deze fuga gespeeld is beginnen de opvattingen over het gewenste vervolg behoorlijk uiteen te lopen. Sommigen die de volgorde van de eerste druk 4 willen aanhouden voelen na Contrapunctus 4 de behoefte om voor de nodige variatie één van de vier canons in te lassen. En onvermijdelijk doemt het probleem op van de onvoltooide fuga 5 : men vraagt zich af of men deze beter in zijn geheel kan spelen, of slechts een deel ervan, of men overweegt hem zelfs helemaal niet mee te rekenen. De muzikale prestaties die geleverd worden wil ik hier geenszins bekritiseren; waar het mij wel om gaat is het formuleren van een degelijke visie op het geheel. Nu kan men natuurlijk de theorie aanhangen dat de oude Bach zijn laatste klavierwerk helaas niet goed heeft kunnen afronden wegens toenemende blindheid, maar zijn daarmee de problemen opgelost? In dit artikel wil ik wat argumenten geven voor een KF zoals Bach zich die mijns inziens voorstelde: een integrale uitvoering bestaande uit 14 onderdelen. Wie de moeite neemt om de fuga s en canons uit het handschrift en de 1 e druk te vergelijken komt tot heldere inzichten: de verschillen zijn zó groot dat het moeilijk voorstelbaar is dat Bach de gedrukte uitgave van 1751 slechts als een verdere verbetering bedoeld heeft. In de uitgave van 1751 vinden we: - een totaal andere volgorde -notaties in andere maatsoorten en andere notenwaarden -extra maten bij de eerste drie fuga s (Contrapunctus 1,2 en 3) 1 zie mijn artikelenreeks in het Clavecimbel in 1999 en alle cursieve benamingen verwijzen naar het handschrift en de 1 e druk 3 digital.de/receive/bachdigitalsource_source_ BWV 1080, een reeks van in totaal 16 fuga s, meestal Contrapunctus genoemd, 4 canons en 1 koraalbewerking 5 BWV 1080/Fuga a 3 Soggetti
2 -2 extra (nieuwe) canons (Canon alla Decima Contrapunto alla Terza en Canon alla Duodecima in Contrapunto alla Quinta) -een variant op één van de handschriftcanons (Canon per Augmentationem Contrario Motu) -een variant op een handschriftfuga (Contrapunctus 10 a 4 alla Decima) -een onvoltooide fuga zonder KF-thema (Fuga a 3 Soggetti) -een fuga voor twee klavecimbels -uitvoerige titels voor elk onderdeel (het handschrift vermeldt alleen de canontitels) -enz. Hieronder is te zien hoe de onderdelen van het handschrift in de 1 e druk min of meer een plek hebben gekregen: XII zien we niet meer terug, I en XI staan nog op de oorspronkelijke positie en XV wijkt sterk af van volgorde handschrift ca 1747, positie in 1 e druk 1751, BWV 1080/ in Romeinse cijfers met volgorde in Arabische cijfers; niet-cursieve getallen geven de feitelijke positie aan na cp.11 I contrapunctus 1 II contrapunctus 3 III contrapunctus 2 IV contrapunctus 5 V contrapunctus 9 a 4 alla Duodecima VI contrap. a 4 = 14 VII contrapunctus 6 in Stylo Francese VIII IX contrapunctus 7 a 4 per Augment et Diminut Canon in Hypodiapason (1st) Resolutio Canonis (2st) Canon alla Ottava = 16 X contrapunctus 8 a 3 XI contrapunctus 11 XII (2st) [na maat 41: Finale] Canon in Hypodiateßeron al roversio e per augmentationem, perpetuus (1st) XIII contrapunctus a 4 = 12 XIV } contrapunctus a 3 = 13 XV Canon al roverscio Canon per Augmentationem in Contrario Motu = 15 et per augmentationem De grote vraag waarom Bach het handschrift op deze manier heeft vormgegeven en de gedrukte versie heel anders heeft geordend wil ik hierna proberen te beantwoorden door uit te gaan van de meest opvallende zaken in het handschrift. Daarbij is het goed om te bedenken dat Bach in zijn jonge jaren niet alleen grondig geschoold is voor een muzikale loopbaan, maar dat ook oude talen en wiskunde tot de verplichte leerstof behoorden. Het spelen met getallen en cryptische omschrijvingen in titels, tempoaanduidingen en maatsoorten was voor hem eerder regel dan uitzondering. Ook het aanbrengen van subtiele verwijzingen naar zijn eigen naam (door de noten b,a,c,h, dat zijn onze bes,a,c en b, of door de getalswaarde daarvan: 2,1,3,8 dus totaal 14) komen we in veel van zijn latere werken tegen. 6 XV is ook al een variant van XII, alleen de eerste paar maten zijn gelijk
3 Vraag 1: waarom is IX dubbel genoteerd? Alle canons van Bach zijn volledig uitgewerkt OF als raadsel op 1 balk genoteerd, behalve deze IX en XII uit de KF. Antwoord: daar moet iets achter zitten. Een vergelijking van beide notaties op dezelfde bladzijde (1- stemmig en 2- stemmig) laat allerlei verschillen zien die met opzet zo genoteerd zijn (afwijkingen in notenwaarden en versieringen). Vraag 2: waarom heeft IX een titel en de voorgaande fuga s niet? Dat IX een canon is zien we zonder titel ook wel, dus Bach had de titel probleemloos weg kunnen laten, tenzij ook hier iets meer achter zit. Antwoord: Canon in Hypodiapason kan vertaald worden als meetriet onder acht. Daarmee is de positie van deze canon verklaard na de voorafgaande 8 fuga s. De overeenkomst tussen de 1- stemmige en 2- stemmige notatie is dat er 634 noten correct zijn genoteerd. Deze meten 634 maten 7 van I t/m IX. De notatie van Resolutio Canonis heeft zin, juist omdat deze afwijkt van Canon in Hypodiapason. Vraag 3: waarom is de volgorde van XII omgekeerd? De 2- stemmige uitwerking heeft geen titel, maar wel de 1- stemmige samenvatting die daaronder is genoteerd. Antwoord: net zoals bij IX geeft een vertaling de oplossing: meetriet onder vier verwijst nu naar de Resolutio Canonis t/m de 2- stemmige notatie van XII. Dat zijn vier onderdelen die opnieuw gemeten worden met deze Canon in Hypodiateßeron. Hoe dit meetriet functioneert is zeer fascinerend: de volledige titel suggereert meer dan alleen meetriet onder vier door de extra toevoeging al roversio e per augmentationem, perpetuus. Tellen we de maten van IX t/m XII dan komen we op 635. (NB: dat lijkt 1 teveel als we het 1 e meetriet bekijken ) XII zelf heeft 84 maten, XIII en XIV hebben resp. 112 en 142 maten. Vergelijking van beide canon- notaties geeft opnieuw vele verschillen. De maten 1 t/m 4 vallen het meest op: de toegevoegde 32- sten vervangen de 16- den zodat de vraag rijst wat er nu eigenlijk gespeeld moet worden. Dat er geen noten zijn doorgestreept maakt het extra duidelijk dat het juist Bach s bedoeling is om de afwijking van de 1- stemmige notatie onder de aandacht te brengen: 7 De herhalingsmaten moeten ook meegeteld worden; we meten niet wat er geschreven is, maar wat er gehoord wordt bij een uitvoering van de 14- delige cyclus.
4 Het resultaat: Na zorgvuldig tellen blijken 889 noten correct te zijn. Maten tellen vanaf Resolutio Canonis t/m XIV geeft een totaal van 889. De 337 noten van de 1- st notatie vinden we dus 889 keer terug in de 2- stemmige uitwerking. Schema handschriftcyclus: Nr KF- themavorm maten I rectus 37 II inversus 35 III rectus, afsluiting op dominant 39 IV inversus + rectus 90 V extra thema + rectus 65 VI inversus + extra thema 49 VII rectus + inversus + verkleining 79 VIII rectus + inversus + verkleining + vergroting 61 IX Canon in Hypodiapason inversus + rectus Resolutio Canonis bovenstem: 634 noten volgens Canon 179 onderstem: 634 noten volgens bovenstem X 2 extra thema s + inversus 188 XI rectus + 2 extra thema s van X + inversus 184 XII rectus + inversus bovenstem 438 noten volgens Canon tot Finale 84 onderstem 451 noten volgens Canon tot Finale Canon in Hypodiateßeron al roversio e per augmentationem, perpetuus 337 noten XIII rectus 56 inversus 56 XIV inversus 71 rectus 71 Het meten gaat nu echter nog veel verder: XII t/m XIV hebben 338 maten; dat lijkt opnieuw 1 maat teveel In beide meetresultaten van 635 en 338 is XII meegerekend. Hier vinden we inderdaad 1 maat teveel voor de Finale: de herhaling van de canon begint daar onder 1. met dezelfde noten als in maat 1.
5 De reden voor deze notatie is natuurlijk de linkerhand. Deze had in maat 1 nog even rust, dus Bach moest het in maat 41 wel zo noteren. Toch heeft hij een wijziging aangebracht door de linkerhand een kleine versiering te geven, afwijkend van de 1-stemmige notatie. Daarmee komen we op 14 correct genoteerde noten in deze maat 41. Tellen we deze maat niet mee dan komt het meetriet van XII en dat van IX opnieuw van pas om resp. XII t/m XIV en IX t/m XII te meten: 337 en 634 maten. Dat dit Bachs bedoeling is geweest blijkt ook nog eens uit de onderstem van IX: deze volgt de bovenstem in 634 gevallen (Bach lijkt zich bij 5 noten te hebben vergist ). IX is dus 2 maal toepasbaar als meetriet: de bovenstem is het meetriet voor I t/m IX en de onderstem voor IX t/m XII. Tenslotte meet Bach met deze canon XII ook nog de aansluitende spiegelfuga XIII. We vinden tot aan de Finale 42 afwijkende noten + 14 correcte maar overbodige noten. Dat zijn er dus 56 tot aan het herhalingsteken. Dit gecombineerd met de term al roversio verwijst naar de 2 x 56 maten van XIII. De omkering (=roversio) van beide stemmen in maat 21 komt terug in XIII: hier wordt het KF-thema omgekeerd van 12 naar 21 noten vanaf maat 21: Vraag 5: waarom moet XV niet meegeteld worden? Antwoord: in XII heeft Bach al een aanwijzing verborgen dat het na XIV tijd is om te stoppen. De laatste 4 maten van de 2-stemmige notatie wijken af van het voorgaande: alleen het begrip omkering (al roversio) is hier van toepassing. Met het opschrift Finale geeft Bach dit expliciet aan; deze passage heeft 142 noten en verwijst daarmee naar XIV, de spiegelfuga die na de eerste 71 maten omgekeerd wordt voor de volgende 71 maten.
6 Vraag 6: waarom heeft Bach dan nog meer gecomponeerd over hetzelfde thema? Na XIV vinden we een grote accolade rechts van de notenbalken, maar XV lijkt toch een vervolg te zijn. En in de bijlagen vinden we nog meer, evenals in de latere 1 e druk. Antwoord: We moeten onderscheid maken tussen een serie fuga s en canons die kennelijk bedoeld zijn om te laten zien wat Bach allemaal met 1 thema kan doen 8 en een beperkter werk waarin hij duidelijk aangeeft wanneer het tijd is om te stoppen. De climax is maximaal 9 nadat in XII de omkering van XIII en XIV is aangekondigd en de vergroting van het KF-thema naar bijna 3x het oorspronkelijke aantal noten (12 noten in I en 35 noten in XIV). Als we nu nog even naar het totale aantal maten kijken en de nadruk die Bach op zijn handtekening legt met deze 14 delen (b=2, a=1, c=3, h=8) en dit vergelijken met de 8 Zonder dat dit begrensd wordt door een laatste deel ; het open einde van de Fuga a 3 Soggetti suggereert dat zijn fantasie nog steeds niet was uitgeput. Vgl. de opmerking et cetera onder de Verschiedene [14!] Canones, BWV Behalve een muzikale climax is er ook een mentale en voor de speler fysieke climax bereikt na XIV.
7 hoeveelheid KF-thema s die met alle varianten tijdens deze 14 delen geklonken hebben, dan vinden we het volgende: Er klinken 1344 maten (met herhalingen in beide canons) = (bxaxcxh) x 2 x (b+a+c+h) 2 en daarin horen we 220 x het KF-thema = (bxaxcxh) : 2 + (b+a+c+h) Samengevat: het tellen van noten, maten, thema s en delen, dus van de kleinste t/m de grootste onderdelen van deze cyclus, leidt zonder kunstgrepen tot een 14-delige cyclus. Het ontdekken van de canoncode heeft een aantal jaren puzzelen gevergd, maar ik ben er nu van overtuigd dat Bach (zeer waarschijnlijk met het oog op zijn aanstaande lidmaatschap van de Correspondierende Societät der musicalischen Wissenschaften 10 ) de intentie had om deze code te laten oplossen. Ieder kan zich ervan overtuigen dat de rangschikking van de canons tussen de fuga s en de dubbele notering met alle afwijkingen daarin door Bach zo zijn gewild. We kunnen ons voorstellen dat hij een enorm plezier gehad moet hebben in het noteren van de laatste delen van de cyclus en dat hij in zijn laatste jaren misschien dezelfde vragen heeft gekregen die ik hierboven heb gesteld. Maar hij heeft zijn lippen stijf op elkaar gehouden. Ondertussen bereidde hij een gedrukte uitgave voor waarin veel werd gewijzigd, niet omdat hij ontevreden zou zijn over zijn handschrift, maar om een overzicht te geven van zijn Kunst met Fuga s bezig te zijn en om dat in geregelde orde te publiceren. Dat zou uiteindelijk meer financieel gewin kunnen opleveren dan een raadselachtige cyclus met schijnbare fouten in de canons. Dat hij als 14 e lid van Mizler s Genootschap toch niet de KF maar juist 5 keurige canons over Vom Himmel hoch 11 als bijdrage heeft geleverd doet vermoeden dat hij misschien heeft voorzien dat zijn fugacyclus met de slordige canons niet goed genoeg zou worden bevonden. Gelukkig weten wij nu beter Henk van Zonneveld Hilversum juli Dit Genootschap werd opgericht door zijn oud- leerling Lorenz Mizler in Einige canonische Veränderungen über das Weynacht-Lied, Vom Himmel hoch da komm ich her, BWV 769
Bach's Kunst der Fuge
Edgard Vreuls Bach's Kunst der Fuge Een Dubbele Variatievorm voor Clavier Deel 1: Schema's en Thema's Een overzicht van de thematische verwerking i MIEV Amsterdam 2002 ISBN 90-7-74359-15 ii De monumentale
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 396 Wijziging van de socialezekerheidswetten in verband met de regeling van de bestuurlijke boete Nr. 22 GEWIJZIGD AMENDEMENT VAN HET LID SCHOUTEN
Nadere informatieVoor polyfone muziek bestaan er een aantal specifieke vormen. De belangrijkste daarvan zijn de canon en de fuga.
Polyfone muziek Inleiding Polyfonie is een Grieks woord dat letterlijk veel klank betekent. Het wordt gebruikt voor meerstemmige muziek waarbij elke stem zelfstandig is. Er is dus niet één melodie met
Nadere informatieinhoud blz. 1. Een wereld vol cijfers 2. Een bot met streepjes 3. Tellen 4. Turven 5. Oude getallen 6. Onze cijfers 7. Tellen in drie talen
Cijfers inhoud blz. 1. Een wereld vol cijfers 3 2. Een bot met streepjes 4 3. Tellen 5 4. Turven 6 5. Oude getallen 6 6. Onze cijfers 9 7. Tellen in drie talen 10 Pluskaarten 11 Bronnen en foto s 13 Colofon
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 30 097 Wijziging van de lgemene wet inkomensafhankelijke regelingen, de Wet kinderopvang, de Huursubsidiewet en enige andere wetten Nr. 2 VOORSTEL
Nadere informatieToelatingsexamen LUISTERVAARDIGHEDEN
ANTWOORDEN Toelatingsexamen blad Conservatorium Utrecht - Bmus-klassiek LUISTERVAARDIGHEDEN 206 OPDRACHT : omcirkel het voorgespeelde fragmentje A B 2A 2B A B 4A 4B OPDRACHT 2: geef de maatsoort van de
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 894 Uitbreiding en wijziging van de Wet milieubeheer in verband met de uitvoering van de verordening (EG) nr. 1272/2008 van het Europees Parlement
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 413 Regels betreffende pensioenen (Pensioenwet) Nr. 5 NOTA VAN VERBETERING Ontvangen 25 januari 2006 In het voorstel van wet (stuk nr. 2) worden
Nadere informatiemaart 2007 Deel II Uitvoeringsprogramma Samengesteld door Werkgroep Gebiedsgericht werken met het gebiedspanel Oostrum
maart 2007 Deel II Uitvoeringsprogramma Samengesteld door Werkgroep Gebiedsgericht werken met het gebiedspanel Oostrum 1 2 Inhoud Deel II Uitvoeringsprogramma Oostrum. 5 1.1 Project I: Stationsomgeving
Nadere informatie[Typ hier] Structuurplan
[Typ hier] Structuurplan Inhoud Toelichting van het structuurplan... 3 FMP Shooting Club... 3 Niet leden:... 3 Try Outs:... 3 Bedrijven:... 3 Members... 4 Basic:... 4 Regular:... 4 Professional:... 4 Basic
Nadere informatieCommunicatie en overleg
Communicatie en overleg Doelstellingen Kerncompetenties K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 Zich op de hoogte stellen van en discreet omgaan met gegevens over de leerling. Aan ouders/verzorgers informatie en advies verschaffen
Nadere informatieGEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN
1025 GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP COMMUNAUTE FLAMANDE N. 2008 92 VLAAMSE OVERHEID [C 2007/37387]
Nadere informatieSteekkaart: nummer 3Wi
Steekkaart: nummer 3Wi Onderwerp Kloklezen aan de hand van foto s van verschillende soorten klokken (analoog, digitaal) Leeftijd/Doelgroep 3 e leerjaar Leergebied Wiskunde Tijdsduur 50 minuten Beschrijving
Nadere informatieVolgorde van de bewerkingen.
Bijlage 4: Illustratie Gedifferentieerd werken in de wiskundelessen Onderwerp: Volgorde van de bewerkingen. 4.1 Naam:... Klas:.. Groep A Gedifferentieerd werken in de wiskundelessen. Voor je toets van
Nadere informatieHOOFDSTUK 13 : CADENSVORMING
HOOFDSTUK 13 : CADENSVORMING Het doel van akkoorden kan je best omschrijven als : de basis waarop een melodie zich kan op voortbewegen. In de muziektheorie kunnen we nog een stap verder gaan : de harmonie
Nadere informatieZEEMANNEN 1 GROEP 6. Klankhoogte Canon. What shall we do? Bron: Alma ten Bruin
ZEEMANNEN 1 GROEP 6 Klankhoogte Canon What shall we do? Bron: Alma ten Bruin Benodigdheden: Liedblad te vinden op mijn site: Bijlage 1 en 2 Muziekfragment: http://home.planet.nl/~sojaboon/kindkar.htm Voorbereiding:
Nadere informatieWeek 5 Lengte van de noten
LE E R NO T E N LEZ E N W E E K 5 LE N G T E VA N DE NO T E N Week 5 Lengte van de noten Hoelang duurt een noot? Je weet nu dat iedere toon op een andere plek kan staan in de notenbalk. Ze hebben verschillende
Nadere informatieAdministratie Diamant Politie
De resultaten van drie onderzoeksprojecten van het SOMA Dossier Administratie Diamant Politie We hebben de lezers steeds op de hoogte gehouden van de onderzoeks- projecten van het SOMA. We zijn dan ook
Nadere informatieDossier opdracht 10. Vakproject 2: Vakdidactiek
Dossier opdracht 10 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 9 oktober, 2007 Samenvatting Problemen met taal komen in het onderwijs
Nadere informatieVERZOEK AAN DE MINISTER VAN ECONOMIE
KONINKRIJK BELGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE ALGEMENE DIRECTIE ECONOMISCHE REGLEMENTERING DIENST VOOR DE INTELLECTUELE EIGENDOM VERZOEK TOT VERLENING VAN EEN OCTROOI
Nadere informatieFOTOZOEKTOCHT ' DE VIJF VAN EMMAUS
FOTO ZOEKTOCHT Sint-Andries (St.-A) Sint-Baafs (St.-B) Sint-Godelieve (St.-G) Sint-Michiel (St.-M) Sint-Willibrord (St.-W) De zoektocht is gratis. Hij loopt tussen 15 juni en 31 augustus 2017. Bij de start
Nadere informatiePortfolio wiskunde. zelfstandig en gedifferentieerd maken van oefeningen
Het portfolio wiskunde: zelfstandig en gedifferentieerd maken van oefeningen Dag van de wiskunde - Werkwinkel 8 Onze-Lieve-Vrouwecollege Brugge zaterdag 14 november 2015 Deze werkwinkel... gaat over didactiek
Nadere informatieDe namen van de noten komen uit het alfabet. We gebruiken de eerste zeven letters: A B C D E F G Na de G komt opnieuw de noot A.
blz. 1 Toonhoogte a Eeuwen lang hebben mensen gezocht naar een goede manier om muziek op te schrijven. De eerste voorbeelden van genoteerde muziek komen uit de 9e eeuw. Deze vorm van muziekschrift was
Nadere informatie( ) 8 ( ) 10. Nearby integers P.G. van de Veen, 19 juli en dát getal heeft al 960 cijfers voor de komma. Want. log 3 = 2010 log 3 > 959
earby integers P.G. van de Veen, 19 juli 011 Hoeveel opeenvolgende negens heeft ( + 3) 010 achter de komma Wat een vreemde vraag! Zijn dat er dan veel En hoe tel je ze Dit getal is toch veel te groot om
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2004 2005 30 097 Wijziging van de lgemene wet inkomensafhankelijke regelingen, de Wet kinderopvang, de Huursubsidiewet en enige andere wetten GEWIJZIGD VOORSTEL
Nadere informatieAnnA Boek I Begeleidingsboek Samen musiceren en de weg ernaartoe! Diane Reynders Walter Schraeyen
AnnA Boek I Begeleidingsboek Samen musiceren...... en de weg ernaartoe! sample Diane Reynders Walter Schraeyen AnnA...... is een nieuwe methode voor MCV én GroepsMusiceren. Centraal staan het verwerven
Nadere informatieHieronder zie je hoe dat gaat. Opgave 3. Tel het aantal routes in de volgende onvolledige roosters van linksboven naar rechtsonder.
Groepsopdracht 1: Volledige en onvolledige roosters Voor een volledig rooster kun je de driehoek van Pascal gebruiken om te weten te komen hoeveel routes er van A naar B zijn. Bij onvolledige roosters
Nadere informatieMijn spelboek over spoorveiligheid
Mijn spelboek over spoorveiligheid FromScratch www.fromscratch.agency Tel. +32 2 263 20 52 Inhoudstafel Wie is Infrabel? 1 De grote spoorveiligheidsquiz 2-3 Op het perron 4 De verkeersborden bij een overweg
Nadere informatieI Welke kosten kunnen worden betaald met geld van de Stichting Culemborg 700?
Culemborg 700 Op naar een mooi feestjaar, met een beheerst financieel verloop! Versie van 14 juli 2017 Met dit document zet de Stichting Culemborg 700 (C700) de belangrijkste financieel-organisatorische
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2000 2001 27 414 Intrekking van de Wet tegemoetkoming studiekosten en vervanging door de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (Wet tegemoetkoming
Nadere informatiePatronen in Islamitische Mozaïeken
Patronen in Islamitische Mozaïeken Mozaïeken ontrafelen en zelf nieuwe mozaïeken ontwerpen. Werkboekje Naam:.......................... Klas:.......................... Inleverdatum:..........................
Nadere informatieVERTROUWELIJK MIPOV K7: Aantal instappers. MIPOV 2008 [ :53] (vs ) 59 Beverwijk Station - Zaandam Station
MIPOV 2008 K7: Aantal instappers (i) Lijn 59 Beverwijk Station - Zaandam Station Standaard 59 Beverwijk Station - Zaandam Station 5-6 119 12 131 6-7 871 3 874 7-8 2.104 42 16 2.162 8-9 2.096 35 22 2.153
Nadere informatieVERTROUWELIJK MIPOV K7: Aantal instappers. MIPOV 2008 [ :52] (vs ) 59 Beverwijk Station - Zaandam Station
MIPOV 2008 K7: Aantal instappers (i) Lijn 59 Beverwijk Station - Zaandam Station Standaard 59 Beverwijk Station - Zaandam Station 5-6 223 223 6-7 1.707 1.707 7-8 4.595 31 19 4.645 8-9 5.312 52 23 5.387
Nadere informatieVERTROUWELIJK MIPOV K7: Aantal instappers. MIPOV 2008 [ :22] (vs ) 59 Beverwijk Station - Zaandam Station
MIPOV 2008 K7: Aantal instappers (i) Lijn 59 Beverwijk Station - Zaandam Station Standaard 59 Beverwijk Station - Zaandam Station 5-6 116 116 6-7 766 4 3 773 7-8 1.813 43 34 1.890 8-9 1.583 52 31 1.666
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 29 676 Voorstel van wet van het lid Luchtenveld tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek, van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering
Nadere informatiePHP herhaalt: for en while
PHP herhaalt: for en while Huub de Beer Eindhoven, 4 juni 2011 Iteratie, repetitie en loops PHP herhaalt Een voor een de elementen van een array doorlopen? Gebruik foreach-statement Tellen van een beginwaarde
Nadere informatieBasale muziektheorie. Basale Muziek Theorie.
Basale muziektheorie Basale Muziek Theorie www.rogierijmker.nl 2 Inleiding 3 De notenbalk 4 Het systeem 4 De sleutels 5 De notennamen 5 Voortekens 6 Notenwaarden 8 Verbindingsbogen en legatobogen 10 Herhalingstekens
Nadere informatieInhoud DEEL 1. DE REGISTRATIE IN DE KLEINE ONDERNEMING... 1 HOOFDSTUK 1 DE KLEINE ONDERNEMING... 3
DEEL 1. DE REGISTRATIE IN DE KLEINE ONDERNEMING... 1 HOOFDSTUK 1 DE KLEINE ONDERNEMING... 3 1 KLEINE ONDERNEMING VOLGENS DE BOEKHOUDWETGEVING... 4 1.1 De juridische vorm van de onderneming... 4 1.2 De
Nadere informatieBBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden
BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Inleiding en leerdoelen Leren en studeren is een belangrijk onderdeel in je opleiding tot verpleegkundige. Om beter te leren studeren is het belangrijk niet
Nadere informatieWorkshop A Hoe werkt de gemeenteraad?
Workshop A Hoe werkt de gemeenteraad? Workshop A Hoe werkt de gemeenteraad? Korte omschrijving workshop De workshop begint met een kort filmpje over de gemeenteraad. De workshopleider doet vervolgens met
Nadere informatieHet einde van een muziekstuk wordt aangegeven doormiddel van een dubbele maatstreep.
Hoofdstuk 2 Het muziekaspect maat Tijdens dit onderzoek zal het muziekaspect maat centraal staan. Zo zal het muziekaspect maat ook terug komen in de praktijklessen die worden gegeven. In dit hoofdstuk
Nadere informatieLeerstofoverzicht Lezen in beeld
Vaardigheden die bij één passen, worden in Lezen in beeld steeds bij elkaar, in één blok aangeboden. Voor Lezen in beeld a geldt het linker. Voor Lezen in beeld b t/m e geldt het rechter. In jaargroep
Nadere informatieProcedurele rechtvaardigheid en de bestuursrechter. mr. drs. D.A. (André) Verburg mr. H.A.M. (Hilke) Grootelaar BA
Procedurele rechtvaardigheid en de bestuursrechter mr. drs. D.A. (André) Verburg mr. H.A.M. (Hilke) Grootelaar BA Landelijk Congres Prettig Contact met de Overheid 26 april 2016 Inleidende vragen: PROCEDURELE
Nadere informatieHagelandse Academie voor Muziek en Woord L 1 NAAM:... Hagelandse academie voor Muziek en Woord - AMV L1 : Theorie p.
Hagelandse Academie voor Muziek en Woord THEORIE L 1 NAAM:... Hagelandse academie voor Muziek en Woord - AMV L1 : Theorie p. We schrijven noten op een NOTENBALK. Die bestaat uit 5 lijnen. We tellen ze
Nadere informatieDe leerlingen maken aan de hand van een boodschappenlijstje kennis met de formele notatie van breuken.
Titel Boodschappen doen Leeftijd / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden Lesactiviteit Kennismaken met breuknotatie Materialen die de kinderen
Nadere informatieINHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen...
INHOUD INLEIDING... 1 A. De wet.... 3 B. De rechtspraak.... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte.... 32 E. De algemene rechtsbeginselen.... 34 BOEK I. PERSONENRECHT TITEL I PERSONENRECHT.... 39 Hoofdstuk
Nadere informatieDe theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan
De theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan 1. Globaal lezen a. Lees eerst altijd een tekst globaal. Dus: titel, inleiding, tussenkopjes, slot en bron. b. Denk na over het onderwerp,
Nadere informatieDEEL 5 Wedstrijdformulier
DEEL 5 Wedstrijdformulier 1 VOOR DE WEDSTRIJD De teller moet controleren dat de regels en vakken van de wedstrijd, die wordt gespeeld, juist zijn ingevuld. Is dit niet het geval, dan moeten deze als volgt
Nadere informatieMultitasken?! Of toch maar niet? Projecten succesvol afronden
Multitasken?! Of toch maar niet? Projecten succesvol afronden Theory of Constraints Critical Chain Project Management Frans de Kok www.pamacee.nl Multitasken Niemand kan multitasken! Ook vrouwen niet!
Nadere informatieVBA voor doe het Zelvers deel 22. Handleiding van Helpmij.nl. Auteur: leofact
VBA voor doe het Zelvers deel 22 Handleiding van Helpmij.nl Auteur: leofact december 2015 Vorige aflevering In de vorige aflevering werden de regular expressions behandeld. Voor VBA zijn deze beschikbaar
Nadere informatieCommissie: Welzijn Vergadering 7 november 1997 Commissie: Algemeen Bestuur
Wijziging sociaal plan herstructurering welzijn Nr. POI-480 Commissie: Welzijn Vergadering 7 november 1997 Commissie: Algemeen Bestuur Agenda nr. Gedeputeerde met de verdediging belast: L. Coppoolse Nr.
Nadere informatiePrimair- & Voortgezet. Onderwijs. Spelend & onderzoekend de schoonheid van getallen ontdekken
Primair- & Voortgezet Onderwijs Spelend & onderzoekend de schoonheid van getallen ontdekken Copyright 09 Introductie Achtergrond & visie (reken- en wiskunde onderwijs) Het spel RESOLF is geboren vanuit
Nadere informatieIn Evacuate the dancefloor van Cascada wordt een langer motief gebruikt. Meteen daarna wordt een variatie gespeeld.
Naam:.... Klas:. Herhalen is iets nog een keer spelen zonder er iets aan te veranderen. Als je in een muziekstuk het motief alleen maar herhaalt, wordt het wel een beetje saai. Daarom maakt een componist
Nadere informatiePRIVACYVERKLARING 1. PERSOONSGEGEVENS DIE WIJ VERWERKEN 2. EEN OVERZICHT VAN DE PERSOONSGEGEVENS DIE WIJ VERWERKEN. A. Privacy?
PRIVACYVERKLARING DE ROOIJ AUTO\\\'S DUSSEN V.O.F. PLEUNESTEEG 3 A 4271 BG DUSSEN DEROOYAUTO.NL INFO@DEROOYAUTO.NL KVK 18123092 1. PERSOONSGEGEVENS DIE WIJ VERWERKEN A. Privacy? i. De Rooij Auto\\\'s Dussen
Nadere informatie(vi) Als u een stelling, eigenschap,... gebruikt, formuleer die dan, toon aan dat de voorwaarden vervuld zijn, maar bewijs die niet.
Examen Functieruimten - Deel theorie 15 januari 2016, 08:30 uur Naam en Voornaam: Lees eerst dit: (i) Naam en voornaam hierboven invullen. (ii) Nietje niet losmaken. (iii) Enkel deze bundel afgeven; geen
Nadere informatievastleggen: van grafisch naar traditioneel
1 Hoe werk je met grafische notatie in de onderbouw en hoe kom je tot traditionele notatie? Een uitleg met praktijkvoorbeelden van eenvoudig naar complex. Vastleggen: van grafisch naar traditioneel Hans
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35679 31 december 2013 Richtlijn voor strafvordering rijden onder invloed (art. 8 lid 2 e.v. WVW 1994) Rechtskarakter:
Nadere informatieDe hele noot Deze noot duurt 4 tellen
HERHALING KLAS 1. In de eerste klas heb je geleerd hoe je een melodie of een ritme moet spelen. Een ritme is een stukje muziek dat je kunt klappen of op een trommel kunt spelen. Een ritme bestaat uit lange
Nadere informatie3. Delen oefenen: De groepjes van 2 verzinnen een eigen melodie en noteren deze op de melodiekaartjes. Ze oefenen dit op hun instrument.
spel melodie grafisch notatie Groep Groep 5/6 en 7/8 afhankelijk van niveau Eindproduct De kinderen maken in groepjes van 2 x 2 een samenspel van hun eigen melodieimprovisatie Onderdeel O Zingen X Muziek
Nadere informatieINHOUD. Voorwoord... v Verkorte inhoudsopgave... vii Lijst van verkort geciteerde werken... xv DE CORRECTIONELE TERECHTZITTING
INHOUD Voorwoord............................................................ v Verkorte inhoudsopgave............................................... vii Lijst van verkort geciteerde werken......................................
Nadere informatieLes 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.
Bijlage 1 Les 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.) Beginsituatie: De leerling heeft enkele lessen gehad. Hij
Nadere informatieConcept voorstel tot tweede wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Hollands Noorden
Concept voorstel tot tweede wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Hollands Noorden Het college van burgemeester en wethouders en de raad van de gemeente < gemeentenaam invullen > gelet op het
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs;
Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van de indeling van studiegebieden in opleidingen van het secundair volwassenenonderwijs en van de regelgeving betreffende de studiebekrachtiging en de modulaire
Nadere informatieOnderwerp: Voorstel tot wijziging procedure rondom toetsing van accountantskantoren
Leusden, 29 februari 2016 Onderwerp: Voorstel tot wijziging procedure rondom toetsing van accountantskantoren Geachte collega accountant, Het maatschappelijk verkeer heeft baat bij een goede beroepsuitoefening
Nadere informatieBreuken volgens de rekenregels
Breuken volgens de rekenregels Weeffout in het rekenonderwijs. Presentatie rekenidee volg: https://www.youtube.com/watch?v=azxqcuj7ole 7-5-2016 Terugrekenen Start + - Optellen of aftrekken (..) Haakjes
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 28 088 Wijziging van onder meer de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie
Nadere informatieALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET B-EXAMEN
ALGEMENE MUZIEKLEER VOOR HET B-EXAMEN INHOUDSOPGAVE TEMPO AANDUIDINGEN... 3 INTERVALLEN... 4 MAATSOORTEN EN RITME TRIOLEN... 5 MAATSOORTEN EN RITME - SYNCOPEN... 6 MAATSOORTEN EN RITME - HET SWINGRITME...
Nadere informatieWIJZIGINGSBESLUIT GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING VEILIGHEIDSREGIO FRYSLÂN
WIJZIGINGSBESLUIT GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING VEILIGHEIDSREGIO FRYSLÂN Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente. ; gelezen het voorstel het algemeen bestuur van Veiligheidsregio Fryslân
Nadere informatieEPTA. Muziektheorie A1-A2-B. MANSARDA - SINTRA muziekuitgaven. Landelijk Graadexamen Systeem. European Piano Teachers Association
MANSARDA - SINTRA muziekuitgaven e-mail: mansarda-sintra@planet.nl internet: www.mansarda-sintra.com Rozenstraat 23 1271 NS Huizen tel: 035-5239454 Muziektheorie Landelijk Graadexamen Systeem A1-A2-B EPTA
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2006 2007 30 969 Wijziging van enkele wetten op het terrein van de scheepvaart in verband met een wijziging in de benaming van de inspectiefunctie binnen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 477 Wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 in verband met de invoering van een bromfietsrijbewijs Nr. 2 VOORSTEL VAN WET Wij Beatrix, bij de
Nadere informatieExotische Sudoku s ii
Exotische Sudoku s ii Voorwoord Er zijn sudokupuzzels, daar zijn er veel van, en er zijn sudokupuzzels, daar zijn er weinig van. De puzzels in deze verzameling behoren tot de laatste soort: die van exotische
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 396 Wijziging van de socialezekerheidswetten in verband met de regeling van de bestuurlijke boete Nr. 10 MENDEMENT VN HET LID KRULUT Ontvangen
Nadere informatieWEDSTRIJDREGLEMENT BRIDGE VEGHEL 77
WEDSTRIJDREGLEMENT BRIDGE VEGHEL 77 I. COMPETITIE 1 A. Club kampioenschap Het club kampioenschap bestaat uit: Meerdere series met zittingen paren bridge. Meerdere zittingen met butler bridge B. Kalender
Nadere informatieHet eenzame vierkant van Khajuraho!
Het eenzame vierkant van Khajuraho! Stephan Berendonk 19-12-2006 ii Contents 1 De Lo Shu vii 2 Het vierkant van Khajuraho xi iv Contents Voorwoord Het stuk is vooral gericht op middelbare scholieren, die
Nadere informatieSTEAM pedagogie: muziek, wetenschappen, wiskunde en engineering versterken elkaar
STEAM pedagogie: muziek, wetenschappen, wiskunde en engineering versterken elkaar MIEKE SCHUERMANS JEROEN VANESSER RENAAT FRANS Expertisecel Art of Teaching, VakdidactiekUC Leuven-Limburg, Campus Diepenbeek
Nadere informatie7. Praeludium und Fuge in a-moll BWV 543
koraalmelodie (God) daalt af tot in de disharmonische, menselijke sferen en trekt de tegenstemmen (de mens) als het ware over de drempel naar het eindpunt, waar zij voor het eerst de harmonische drieklank
Nadere informatieRekenen aan wortels Werkblad =
Rekenen aan wortels Werkblad 546121 = Vooraf De vragen en opdrachten in dit werkblad die vooraf gegaan worden door, moeten schriftelijk worden beantwoord. Daarbij moet altijd duidelijk zijn hoe de antwoorden
Nadere informatieAlgemene bepalingen. De Ledenvergadering en de deelvergadering
AFDELING GRONINGEN AFDELINGSREGLEMENT Zoals vastgesteld door de ledenvergadering van 14 september 2017 Algemene bepalingen Artikel I. Definities 1) Dit reglement is het afdelingsreglement van de afdeling
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 389 Wijziging van de Wet op de Raad van State, de Algemene wet bestuursrecht, de Wet op de rechterlijke organisatie en enkele andere wetten
Nadere informatieCamerareglement. Inhoudsopgave
Camerareglement Hogeschool Rotterdam Naam Functie Datum Opsteller(s): P.A.M. Goossens Manager Integrale Veiligheid 02-05-2012 Verificatie: ABZ Functionaris gegevensbescherming 02-05-2012 02-05-2012 Revisie:
Nadere informatieTaak na blok 5 les 1 TAAK 33
Taak na blok 5 les TAAK Naam: Klas: Datum: Klasnummer: Bekijk de blokkenbouwsels. Teken bij elk bouwsel het vooraanzicht, de zijaanzichten en het bovenaanzicht. Er zijn geen blokken verborgen. vooraanzicht
Nadere informatieMEMORANDUM ALGEMENE VOORWAARDEN. 1 Inleiding
MEMORANDUM ALGEMENE VOORWAARDEN 1 Inleiding 1.1 In Nederland wordt in de praktijk door ondernemingen veel gebruik gemaakt van algemene voorwaarden ( AV ). Hoewel het gebruik van AV over het algemeen als
Nadere informatieVerdeling vakinhoud leerlijn muziek groep 1-8
Verdeling vakinhoud leerlijn muziek groep 1-8 Definities Puls: in de maat (in een vierkwartsmaat 1,2,3,4 en in een driekwartsmaat 1,2,3) Afterbeat: Op de beat speel je op de tellen 1 en 3 van de maat,
Nadere informatieINHOUD. Property Law Series... v Woord vooraf... vii Dankwoord... ix
INHOUD Property Law Series.................................................... v Woord vooraf......................................................... vii Dankwoord..........................................................
Nadere informatieAlgemene Muziek Theorie 3de jaar
Algemene Muziek Theorie 3de jaar AMT M3-1 - Theorie A. HERHALING AMT M1 & 2... - 2-1. Hoofdakkoorden en nevenakkoorden; verbindingsregels.... - 2-2. Akkoordverloopschema.t... - 3-3. Harmoniseren van melodieën,
Nadere informatieAanpassing van wetgeving en vaststelling van overgangsrecht in verband met de herziening van de maatregelen van kinderbescherming
anpassing van wetgeving en vaststelling van overgangsrecht in verband met de herziening van de maatregelen van kinderbescherming VOORSTEL VN WET Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 752 Regels inzake de subsidiëring en het toezicht op de financiën van politieke partijen (Wet financiering politieke partijen) Nr. 40 GEWIJZIGD
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
erste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2003 2004 29 011 Wijziging van een aantal wetten op het terrein van de scheepvaart in verband met de reorganisatie van de inspectiefunctie binnen het Ministerie
Nadere informatieRAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES
RVV- 477 RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES Over een ontwerp van koninklijk besluit houdende inwerkingtreding en uitvoering van boek VI, XIV en XV van het wetboek van economisch recht, met betrekking tot de
Nadere informatieInstapmodule ter voorbereiding op het werken met Nieuwsrekenen
Instapmodule Instapmodule ter voorbereiding op het werken met Nieuwsrekenen september 2013 www.nieuwsbegrip.nl Inleiding De instapmodule is bedoeld als voorbereiding op het werken met Nieuwsrekenen. Het
Nadere informatieUitwerkingen oefeningen hoofdstuk 1
Uitwerkingen oefeningen hoofdstuk 1 1.4.1 Basis Oefeningen Romeinse cijfers 1 Op deze zonnewijzer staan achtereenvolgens de getallen: I (= 1) II (= 2) III (= 3) IV (= 4) V (= 5) VI (= 6) VII (= 7) VIII
Nadere informatieOnzichtbare voice-over in beeld
Onzichtbare voice-over in beeld Een explorerend onderzoek naar de vormgeving van de documentaire in afstemming op het publiek met betrekking tot de onzichtbare voice-over in tekst en beeld Masterscriptie
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2002 415 Besluit van 13 juli 2002, houdende de aanpassing van een aantal algemene maatregelen van bestuur aan de Comptabiliteitswet 2001 Wij Beatrix,
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 28 088 Wijziging van onder meer de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie
Nadere informatieHet notenschrift De basis
Vervolgcursus Lesweek 1: Het notenschrift De basis Inleiding In deze eerste lesweek van de gevorderden cursus wordt de basis besproken van het notenschrift. Hoe ziet het notenschrift eruit en hoe kunt
Nadere informatieStaatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2006 297 Wet van 1 juni 2006, houdende wijziging van onder meer de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra, en de Wet op het voortgezet
Nadere informatieNATIONAAL WEDSTRIJDFORMULIER
NATIONAAL WEDSTRIJDFORMULIER INHOUDSOPGAVE Verkleinde uitgave van wedstrijdformulier 3 I Voor de wedstrijd A Bovenkant van het formulier 4 B Rechteronderkant formulier 4 C Goedkeuring 5 II Na de toss voor
Nadere informatie