Cultuur & Gedrag Voer voor de compliance officer? Workshop t.b.v. Leergang Compliance Professional van het NCI April 2018 Hakan Honders, Indehaeck
|
|
- Joachim ten Hart
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cultuur & Gedrag Voer voor de compliance officer? Workshop t.b.v. Leergang Compliance Professional van het NCI April 2018 Hakan Honders, Indehaeck
2 Children s truth about banking
3 Aandacht voor cultuur & gedrag Alleen sturen op hard controls gaat uit van onjuiste veronderstellingen: Rationele organisaties: stabiele sterk gestandaardiseerd Maakbaar gedrag: voorspelbaar handelende medewerkers Uniformiteit medewerkers: geen eigen karakter en motieven Met alleen kijken naar hard controls komen we niet tot de root cause Verbeteringen o.b.v. (alleen) hard controls zijn niet duurzaam en dragen op termijn niet bij aan het vertrouwen van klant en maatschappij Besef van beperkingen van verdere regels en procedures
4 Aandacht voor gedrag en cultuur Outside in gezien Welke externe ontwikkelingen dwingen/stimuleren/dagen uit om gedrag en cultuur mee te nemen in de (compliance) risicobeheersings cyclus?
5 Waarom goede mensen foute dingen doen? Invloed van de context, cultuur, groep Individuele opvattingen, persoonlijke situatie, moreel kompas Fundamentele attributiefout = te weinig/alleen oog voor individu
6 WAAR HEBBEN WE HET OVER?!
7 Een definitie? Soft controls beschouwen we als een verzamelbegrip voor diverse, uiteenlopende beheersingsmaatregelen die als gemeenschappelijk kenmerk hebben dat ze voornamelijk bestaan uit (of te maken hebben met) menselijke gedragsaspecten in organisaties en moeilijk meetbaar zijn (Claassen, 2009) Soft-risk-controls zijn de niet-tastbare (?) gedragsbeïnvloedende factoren in een organisatie die van belang zijn voor het realiseren van de doelen van de organisatie en de eisen en verwachtingen van externen (Universiteit Nyenrode)..en die invloed blijken te hebben op het al dan niet compliant en integer handelen van (medewerkers in) de organisatie
8 Welke niveaus van een integere bedrijfscultuur? Gedrag, groepsdynamiek en mindset GEDRAG 7 gedragsdrivers van integer gedrag: handelen op een manier die uitlegbaar en te verantwoorden is, conform de geest van de wet en beleid GROEPSDYNAMIEK Manier van samenwerken binnen een team, onderlinge relaties en groepsgedrag die voldoen aan weten regelgeving ondersteunen MINDSET 8 Wat zit er tussen de oren aan kennis van (integriteit) beleid en de houding, aannames t.a.v. Compliance en integriteit(beleid)?
9 7 gedragsdrivers van integriteit Evenwichtigheid: Worden alle relevante belangen onderkend en zichtbaar meegewogen in besluitvormingsprocessen en projecten? Consistentie: Wordt gehandeld in lijn met kernwaarden, beleid, doelen en principiële keuzen? Bespreekbaarheid: Is er een klimaat waarin dilemma s, zorgen, risico s en taboes aan de orde kunnen worden gesteld? Voorbeeldgedrag: Geeft het management het goede voorbeeld? Uitvoerbaarheid: Worden er realistische en uitvoerbare doelen gesteld? Zijn beleid en procedures uitvoerbaar? Werken systemen en processen goed? Transparantie: Is er sprake van goede communicatie naar alle stakeholders toe over keuzen + zicht op mogelijk niet integer gedrag? Handhaving: Is er een klimaat waarin integer gedrag wordt beloond/gewaardeerd? Wordt men aangesproken op niet integer gedrag en worden in geval van niet integer gedrag passende maatregelen en sancties verbonden?
10 Groepsdynamieken 1. Tunnelvisie 2. Groepsdenken 3. (In)formele macht en autoriteit 4. Overoptimisme / irreële verwachtingen 5. Verleiding in onzichtbaarheid
11 Mindset: wat richting geeft aan gedrag (Gebrek aan) Kennis van beleid, houding Als ik niet integer gedrag meld of signaleer wordt daar echt iets mee gedaan (positief)/ keert dat zich tegen mij (negatief) Compliance is de interne politie Aandacht voor compliance en integriteit gaat ten koste van onze commerciële doelstellingen Als ik mijn kop boven het maaiveld uitsteek, gaat die er af Elkaar aanspreken doe je hier niet
12 10 minuten pauze
13 Wat is de rol van de compliance officer/functie? Observeren/signaleren Bespreekbaar maken Rapporteren Adviseren Ondersteunen
14 Opdracht: observeren/signaleren van gedrag en cultuur 12 angry men 5 e plaats beste films ooit in de IMDB top (8,9 obv ratings) Bekijk het fragment en herken de gedragsdrivers en psychologische en sociale invloeden Groep mannen moet een unaniem oordeel vellen over de vraag of een jongen schuldig is aan moord op zijn vader? Wat is het risico? Onevenwichtige besluitvorming waardoor de jongen ten onrechte ter dood wordt veroordeeld of ten onrechte vrij wordt gesproken
15 Bespreekbaar maken van gedrag en cultuur Twee invalshoeken. Hoe gaan medewerkers en management om met geschreven regels/beleid/kaders en welke overwegingen hebben zij hierbij? VS Wat de ongeschreven regels zijn binnen een team/afdeling?
16 De kracht van ongeschreven regels Ongeschreven regels beschrijven welk gedrag gewaardeerd wordt door een team en welk niet. Ze beschrijven meestal hoe er gecommuniceerd wordt: Feedback geven wij meestal in de vorm van een grap Een regel kun je op de volgende manier formuleren: Wij doen hier niet/nooit/altijd/meestal. Bij ons mag je.daar zeggen wij niets van Bij ons betekent X soms ook Y Wij vinden het hier normaal dat. Als je tegen ons x zegt, doen wij.
17 Vragen die de ongeschreven regels boven tafel halen Als je kijkt en luistert met de blik van iemand die het team voor het eerst ziet, wat valt je dan op? Wat wordt niet gezegd of zelfs angstvallig vermeden? Kortom, wat zijn de taboes? In welke situaties krijg je standaard weerstand of gedoe? Wanneer wordt er toegedekt? Waar wordt (veel te veel) ruimte aan gegeven?
18 Omgang met geschreven regels. Hoe je anderen aanzet tot nadenken Als dit morgen op de voorpagina van de krant staat, tot wat voor reacties zal dit leiden? Op welke manier zou je dit aan je klant uitleggen? Zou je willen dat je beste vriend op deze manier door de organisatie wordt geholpen? Zijn er situaties denkbaar waarin het geoorloofd is van de regeling integriteit/procedures af te wijken? Als ik deze vraag aan een teamleider/klant/medewerker zou stellen, welk antwoord verwacht je dan? Wat zijn je belangrijkste overwegingen als het gaat om? Waaruit leid je af dat je medewerkers compliant gedrag/integriteit belangrijk vinden? Waaraan kunnen uw medewerkers/raad van Commissarissen zien dat voorbeeldgedrag voor u belangrijk is? Als het gaat om je verwachtingen over de regeling integriteit/gedragscode, welke is dan voor jou het belangrijkst?
19 Rapporteren over gedrag en cultuur Voorbeeld 1 Wat gaat goed? Ik zie een patroon waarbij de voorzitter stuurt op het proces om te komen tot inhoudelijke besluiten. De voorzitter betrekt de deelnemers actief in de discussie. Ik zag ook dat de voorzitter actief verschillen/overeenkomsten benoemde en samenvatte die uit de discussie over de financieringsaanvraag van de klant naar voren kwamen, voordat hij behandeling van het agendapunt afrondde. Wat kan beter? De voorzitter mag minder aan het woord zijn tijdens vergaderingen om hiermee ruimte te geven aan de collega s. Hij zou daarnaast andere deelnemers aan de vergadering af en toe meer uit kunnen dagen: welke verschillen of overeenkomsten zien jullie? Hierdoor versterkt hij het eigenaarschap bij de groep en hoeft hij zelf minder hard te werken.
20 Rapporteren over gedrag en cultuur Voorbeeld 2 Positief is dat overall blijkt dat er al veel goed gaat als het gaat om een integere bedrijfscultuur, op onderdelen is er nog ruimte voor verbetering. Deze verbeterpunten zijn nu wel geadresseerd en kunnen opgepakt worden. In geval van bespreekbaarheid kan de teamleider meer ruimte bieden voor tegenspraak wanneer medewerkers kritische opmerkingen plaatsen of vragen stellen. Mijn advies is om voordat de teamleider reageert, zij de tijd neemt om naar reacties te luisteren en deze te ontvangen. Ik hoor van medewerkers dat zij zich in afnemende mate vrij voelen om kritische vragen te stellen. Voor het evenwichtig handelen is een aandachtspunt dat vergaderstukken zijn voorbereid en met voldoende diepgang zijn uitgewerkt. In sommige gevallen ontbreekt een goede analyse en/of is de diepgang van onvoldoende niveau waardoor er een onvoldoende inhoudelijk dialoog met betrokkenen kan plaatsvinden voor besluitvorming.
21 Jij als compliance officer/professional.? Welke mindset is helpend of belemmerend bij het integreren van cultuur & gedrag in jouw werkzaamheden
22 Ja, maar..cultuur & gedrag is toch hartstikke subjectief! Stelregel 1x toeval 2x is opvallend 3x is een patroon
23 Hoe de IJsberg concreet te maken? Bron Hoe concreet te maken? Enquêtes Welke inzichten leveren bijvoorbeeld de Cultuurmeting, MTO-onderzoeken, ATOonderzoeken, Klantonderzoeken op? TIP!: integreren van vragen over de elementen van de ijsberg in bestaande vragenlijsten Observatie Wat valt je op tijdens vergaderingen, presentaties, gesprekken op de gang? Gesprekken Waar komen medewerkers voor bij je als compliance officer? Wat is de mening binnen de organisatie over de 7 gedragsdrivers en de groepsdynamiek binnen de organisatie? Met welke voorbeelden/anekdotes (gedrag) wordt dit onderbouwd? Welk mindset/omgeschreven regels herken je in gesprekken? Welke kennis (of het gebrek er aan) over bijvoorbeeld het integriteit beleid, de gedragscode, geldende procedures, herken je in gesprekken met medewerkers, management, directie of RvC? Welke (positieve of negatieve) verhalen doen de ronde? Documenten Wat valt op in notulen, voorstellen/memo s, adviezen, s, rapporten?
24 Waar en wanneer de cultuur & gedrag bril te gebruiken? Enkele ideeën: Scope bepaling van je compliance activiteiten: aan welke afdelingen/teams ga ik meer aandacht besteden? Als oorzaakanalyse voor hardnekkige terugkerende tekortkomingen in compliance dossiers Als hulpmiddel om effecten van inspanningen inzichtelijk te maken (0 en 1-meting) Als aparte paragraaf in je compliance rapportage Als onderdeel van je risicoanalyse ( we zijn wel/niet compliance op terrein X, en daarnaast signaleer ik de volgende risicoverhogende en risicoverlagende factoren )
25 De compliance officer en cultuur & gedrag Enkele vragen ter reflectie Heeft mijn organisatie/compliance afdeling een heldere visie op de rol van Compliance i.r.t. cultuur & gedrag? Is het ambitieniveau van Compliance t.a.v. cultuur & gedrag realistisch/uitvoerbaar gegeven de positionering, perceptie en kennis en ervaring van Compliance? Welke (behapbare) stappen ga ik morgen zetten om cultuur & gedrag nog beter te integreren in de compliance cyclus? Welke moedige gesprekken ga ik morgen aan om zelf het goede voorbeeld te geven? Wat kan ik doen om het gedrag en de cultuur vanuit mijn verantwoordelijkheid als compliance officer te helpen versterken? = adviserende en ondersteunende rol
26 Doen.
Cultuur & Gedrag Voer voor de compliance officer?
Cultuur & Gedrag Voer voor de compliance officer? Workshop t.b.v. Leergang Compliance Professional van het NCI 15 Februari 2017 Shaktie Rambaran Mishre, Culture Consultancy Programma Waarom aandacht voor
Nadere informatieCultuur & Gedrag Voer voor de compliance officer? Workshop t.b.v. Leergang Compliance Professional van het NCI Juni 2018 Harry Weijers
Cultuur & Gedrag Voer voor de compliance officer? Workshop t.b.v. Leergang Compliance Professional van het NCI Juni 2018 Harry Weijers Children s truth about banking Leerdoel: de student kan benoemen om
Nadere informatieLeusden, 10 April 2014
Leusden, 10 April 2014 Kastanjelaan 6A 3833 AN Leusden E: info@spijkman.nl T: 033-4950004 1 Doelstelling Masterclass Organisatiecultuur begrijpelijk en werkbaar te maken voor de Compliance officer Leren
Nadere informatieLeusden, 10 April 2014
Tussenopdracht Observeer een team binnen je organisatie. Op 1 of 2 cultuurelementen van DNB. Zorg vooraf voor een kader (in afstemming). Reflecteer daarna op jouw bevindingen: Wat heb je gezien? Welke
Nadere informatieServiceCultuur. EBOOK CultuurBarbarenspel
ServiceCultuur EBOOK CultuurBarbarenspel EBOOK CultuurBarbarenSpel www.servicecultuur.nl Alsjeblieft. Een ebook over het CultuurBarbarenSpel. Met dit ebook leer je meer over ons spel. Fabia Hooykaas en
Nadere informatieToezicht op Gedrag & Cultuur
Toezicht op Gedrag & Cultuur 25 mei, 2010 Inge Veldhuis Expertise Centrum Integriteit DNB (Deze presentatie is op persoonlijke titel) De aankondiging 8 februari 2010 FD/NRC: DNB gaat letten op de invloed
Nadere informatieCommitment without understanding is a liability
Commitment without understanding is a liability Accent Organisatie Advies Risicocultuur tastbaar maken Propositie van Accent Organisatie Advies Frank van Egeraat Januari 2017 Nederlandse Corporate Governance
Nadere informatieCompliance Charter. Pensioenfonds NIBC
Compliance Charter Pensioenfonds NIBC Vastgesteld in bestuursvergadering 9 december 2016 Inleiding Pensioenfonds NIBC voert de pensioenregeling van NIBC Bank N.V. uit. Het pensioenfonds is een stichting
Nadere informatieLCOZ M2 Monitoring & handhaving. Cora Wielenga, 8 februari 2018
LCOZ M2 Monitoring & handhaving Cora Wielenga, 8 februari 2018 Programma Compliancecyclus: terugblik op CRM Compliancecyclus: Monitoring Compliancecyclus :Handhaving Casuïstiek Compliancecyclus Regels
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Ecolab. Compliance Charter. Voorwoord
Stichting Pensioenfonds Ecolab Compliance Charter Voorwoord Het Compliance Charter beschrijft de definitie, doelstellingen, scope, en taken en verantwoordelijkheden van de betrokkenen in het kader van
Nadere informatieRegelloos en toch in control?
Workshop Regelloos en toch in control? Controllersbijeenkomst 1 februari 2017 1 februari 2017 1 Associatie Cultuur 2 Even voorstellen Sharona Glijnis Manager Internal Audit, Risk & Compliance Services
Nadere informatiePROFESSIONEEL INTEGER DIENSTBAAR. Nederlands Compliance Instituut
PROFESSIONEEL INTEGER DIENSTBAAR Nederlands Compliance Instituut MISSIE VAN HET NEDERLANDS COMPLIANCE INSTITUUT We helpen organisaties met kennis, opleidingen, advies en detachering, om compliance en integriteit
Nadere informatieMedewerkerstevredenheidsonderzoek
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Ontdek de kracht van feedback! 160+ uitgewerkte voorbeeldvragen 13 thema s Versie 5.00 Email: info@voorbeeldtevredenheidsonderzoek.nl www.voorbeeldtevredenheidsonderzoek.nl
Nadere informatieLCP module 5 Monitoren. Cora Wielenga, 31 mei 2016
LCP module 5 Monitoren Cora Wielenga, 31 mei 2016 Programma Informatie praktijkopdracht LCP Monitoringprogramma Monitoren op basis van soft controls Monitoren door de CO Het op systematische wijze verzamelen
Nadere informatieGedrag en cultuur als voorspeller. Jildau Piena en Melanie de Waal De Nederlandsche Bank
Gedrag en cultuur als voorspeller Jildau Piena en Melanie de Waal De Nederlandsche Bank 22 april 2014 Waarom Gericht op één van de oorzaken van de crisis: niet zozeer inadequate governance structuren,
Nadere informatieSturen op een gezonde risicocultuur
Sturen op een gezonde risicocultuur Onze aanpak voor het in kaart brengen en beïnvloeden van de risicocultuur van een organisatie Auteurs: Frank van Egeraat, Alice Jansen en Carla van der Weerdt Disclaimer
Nadere informatieGEDRAGSCODE ZORG ANDERS B.V.
GEDRAGSCODE ZORG ANDERS B.V. Inhoudsopgave Blz. 1. Inleiding: Waarom een gedragscode? 2 2. Zorg Anders nader bepaald 3 3. Zorg Anders gedragscode 4 1 1. Inleiding: waarom een gedragscode? Door de veranderingen
Nadere informatieGedragscode VolkerWessels
Gedragscode Gedragscode VolkerWessels 3 Voorwoord door de Raad van Bestuur VolkerWessels bouwt al 150 jaar met zorg aan projecten voor diverse opdrachtgevers. Onze nuchtere en verantwoordelijke aanpak
Nadere informatieDe compliance functie Hoe werkt het in de praktijk
De compliance functie Hoe werkt het in de praktijk Compliance praktijk NCI module 2 december 2017 Joyce van Tuyl Manager CDD Klantsignalen Rabobank Nederland Programma Inleiding Compliance De functie Compliance
Nadere informatieLCOZ Cultuur, gedrag en bewustwording
LCOZ Cultuur, gedrag en bewustwording Jet van Mourik 7 juni 2017 Programma Compliance en integriteit Organisatiecultuur Awareness Gedragsbeïnvloeding 1 Compliance 2.0 Compliance is het versterken van de
Nadere informatieEffectief toezicht op cultuur en gedrag
Spotlight Effectief toezicht op cultuur en gedrag Steven van Agt - Risk & Compliance, Advisory Joukje Janssen - Sustainability & Responsible Governance, Assurance Laura de Kruijs - Risk & Compliance, Advisory
Nadere informatieGesprekstechniek voor de manager met o.a. The one minute manager
Gesprekstechniek voor de manager met o.a. The one minute manager 1 Executive Leadership Foundation - ELF 2005-2011 Dit materiaal mag vrij gebruikt worden, mits netjes de bron wordt vermeld Lastige dingen
Nadere informatieOrganisatie ontwikkeling en integriteit via het KMEO Model
Organisatie ontwikkeling en integriteit via het KMEO Model Wat is integer gedrag en wat niet? Hoe en waar integriteit te ankeren in het functioneren van de organisatie? Wij helpen u antwoorden te vinden.
Nadere informatieWHITEPAPER 3 waardevolle inzichten om succesvol grip te krijgen op houding en gedrag binnen compliance management
WHITEPAPER 3 waardevolle inzichten om succesvol grip te krijgen op houding en gedrag binnen compliance management inhoud 1. Samenvatting 3 2. Belang van houding en gedrag bij compliance 4 3. De tekortkomingen
Nadere informatieHet Socratisch Gesprek als methode voor kritisch denken
Ontwerponderzoek Paper 2 Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie I.F. Hazewindus, drs. Filosofie Het Socratisch Gesprek als methode voor
Nadere informatieBedrijfscode Haag Wonen
Bedrijfscode Haag Wonen Bedrijfscode Haag Wonen 1 Dit is de bedrijfscode van woningcorporatie Haag Wonen. In deze code benoemen we onze uitgangspunten voor eerlijk en integer samen werken. Wij handelen
Nadere informatieDeze integriteitscode is bedoeld voor medewerkers van Wold & Waard en de leden van de RvC.
Deze integriteitscode is bedoeld voor medewerkers van Wold & Waard en de leden van de RvC. Je wordt samen met een aantal collega s door een ICT-bedrijf uitgenodigd om deel te nemen aan een sportdag. Tijdens
Nadere informatieVoorbeeld Praktijkopdracht. Bibliotheekmedewerker niveau 4
Voorbeeld Praktijkopdracht Bibliotheekmedewerker niveau 4 Betreft: Dagelijkse werkzaamheden coördineren Kwalificatiedossier Medewerker informatiedienstverlening 2011-2012 Kwalificatie Bibliotheekmedewerker
Nadere informatieVan peer tot peer: Collegiaal leren en auditen. 1 oktober 2015
Van peer tot peer: Collegiaal leren en auditen 1 oktober 2015 Welkom Voorstellen. Karin van Wijnen, Kwaliteitsnetwerk mbo Carlijn van Diepen, ROC A12 en BVMBO Marloes van Bussel, NCP EQAVET Doelen 1. Deelnemers
Nadere informatieonderlinge zeevang-edam VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ
onderlinge zeevang-edam VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ 04. Functieprofiel Raad van Commissarissen In onderstaand profiel worden de kerntaken van de raad van commissarissen beschreven. 1. Omgevingsschets De lokale
Nadere informatieMVO-Control Panel. Instrumenten voor integraal MVO-management. Intern MVO-management. Verbetering van motivatie, performance en integriteit
MVO-Control Panel Instrumenten voor integraal MVO-management Intern MVO-management Verbetering van motivatie, performance en integriteit Inhoudsopgave Inleiding...3 1 Regels, codes en integrale verantwoordelijkheid...4
Nadere informatieDe rol van HR diensten in de beweging naar meer eigenaarschap van onderwijsteam over onderwijskwaliteit
De rol van HR diensten in de beweging naar meer eigenaarschap van onderwijsteam over onderwijskwaliteit Reader ten behoeve van bestuurstafels Kwaliteitsnetwerk mbo op 15 en 16 maart 2017 Uitnodigingstekst
Nadere informatieVisie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen
Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen Versie: september 2018 Vastgesteld door raad van commissarissen en bestuur: 19 november 2018 Inleiding Met de invoering van de Woningwet per 1 juli 2015
Nadere informatieVersterking in de zoektocht?
Contact: bram@co-searching.be In oktober 2016 rondden we onze online bevraging bij (ex-)deelnemers af. In deze bevraging gingen we na hoe zij de workshops van Co-Searching hebben ervaren. 37 deelnemers
Nadere informatieEvalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek
Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2
Nadere informatieHulpmiddel verwijderen en schorsen de volgende keer anders
Hulpmiddel verwijderen en schorsen de volgende keer anders Er zijn van die situaties, waarin een verwijdering of schorsing van een leerling in beeld komt. Vaak een noodmaatregel, omdat het conflict dan
Nadere informatieRegeling klokkenluiders
Regeling klokkenluiders Een klokkenluider is een medewerker die (al dan niet anoniem) misstanden in zijn bedrijf of organisatie naar buiten brengt. Klokkenluiders moeten vermoedens van misstanden naar
Nadere informatieLeren implementeren. Waar sta jij met Leren implementeren? Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji
Leren implementeren Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji Ik weet alles over implementeren en kan het ook heel goed! Ik sta voor een afgebakende, overzichtelijke
Nadere informatieE-CURSUS 1: WELKE WAARDEN ZIJN VAN WEZENLIJK BELANG VOOR JOU?
E-CURSUS 1: WELKE WAARDEN ZIJN VAN WEZENLIJK BELANG VOOR JOU? Thuis en op school heb je allerlei waarden meegekregen. Sommigen passen bij je, anderen misschien helemaal niet. Iedereen heeft waarden. Ken
Nadere informatieGedrag- en integriteitscode. Het Stedelijk Lyceum
Gedrag- en integriteitscode Het Stedelijk Lyceum vastgesteld op 27-01-2016 Voorwoord Een onderwijsinstelling is een maatschappelijke instelling en draagt daarmee een grote verantwoordelijkheid. Het betekent
Nadere informatie360 graden feedback - methode
360 graden feedback - methode Bij de 360 feedback-methode vraag je mensen uit je omgeving om je te beoordelen op verschillende aspecten. Dit gebeurt meestal door middel van een vragenlijst. De feedbackgevers
Nadere informatieBeloningsbeleid Januari 2012
Beloningsbeleid Januari 2012 Inhoudsopgave Inleiding 2 Doel beloningsbeleid 3 Uitgangspunten beloningsbeleid 3 Inschaling en beschrijving beloning 3 Beloningsmodel onderneming 4 Risicobeheersing 4 Variabele
Nadere informatieBegaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.
Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen
Nadere informatieDilemmics. Morele Oordeelsvorming. Werkboek. voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
Dilemmics Morele Oordeelsvorming Werkboek voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 2013 Werkboek Morele Oordeelsvorming 1 2014. Dilemmics. Alle rechten van deze uitgave zijn voorbehouden.
Nadere informatieHet spel der ongeschreven regels. Annemieke Figee & Léonie van Rijn
Het spel der ongeschreven regels Annemieke Figee & Léonie van Rijn Gek van ongeschreven regels Teams coachen Onze methodiek leren aan coaches en leidinggevenden Kennismaken Welke ongeschreven regel leeft
Nadere informatieVerslag kwaliteit 2017 cliëntversie
Pagina 1 van 14 Inhoud Inleiding... 3 Bouwsteen 1: de zorg die jij krijgt... 4 Bouwsteen 2: ervaringen van de cliënt... 7 Bouwsteen 3: functioneren van de teams...11 Leren van klachten en incidenten...13
Nadere informatieMarijke Sybesma. Zaal 4 11:30 uur. Let s change! mail:
Marijke Sybesma Let s change! mail: M.M.Sybesma@hhs.nl Zaal 4 11:30 uur Verandering Virus.. Onder druk van.. Veranderende dynamiek van de omgeving Digitale en technologische ontwikkelingen en impact daarvan
Nadere informatieVERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER
VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen
Nadere informatieRESULTATEN. Rapportage De Kinkerbuurt, Amsterdam. Externe Benchmark
RESULTATEN Rapportage De Kinkerbuurt, Amsterdam Externe Benchmark februari 2013 1 ALGEMEEN 1.1 Inleiding Algemeen Het instrument de Kwaliteitsvragenlijst is een hulpmiddel om de kwaliteit van de school
Nadere informatie1 People Do Change/IVA Onderwijs
1 People Do Change/IVA Onderwijs 2 People Do Change/IVA Onderwijs 3 People Do Change/IVA Onderwijs 1 Dit vergt minimaal 1 dagdeel van 4 klokuren. De werkwijze kan tot 10 teamleden door 1 facilitator worden
Nadere informatieLeren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen
Nurse Academy lustrumcongres 2014 Leren van je eigen mores Spreken over waarden en normen met verpleegkundigen Amersfoort, 17 november 2014 Jos de Munnink, gespreksleider moreel beraad GGNet Contact: j.demunnink@ggnet.nl
Nadere informatieGedragswijzer Integriteit
Gedragswijzer Integriteit juli 2014 1 Inleiding Wij zijn Velison Wonen, een woningcorporatie met ambities in Velsen. We willen waarborgen en versterken wat we al zijn: een maatschappelijk betrokken, daadkrachtige
Nadere informatieSystemisch kijken. Effectief samenwerken aan maatschappelijke vraagstukken en diepgaand collectief leren en vernieuwen mogelijk maken
Systemisch kijken Effectief samenwerken aan maatschappelijke vraagstukken en diepgaand collectief leren en vernieuwen mogelijk maken 1 Wanneer biedt systemisch kijken uitkomst? Bijvoorbeeld: Als de samenwerking
Nadere informatieWerken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan
08540 LerenLoopbaanBurgerschap 10-04-2008 08:28 Pagina 1 ontwikkelingsproces 1+2 1 2 3 4 5 6 7 Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan Leren, Loopbaan en Burgerschap Wat laat
Nadere informatieHET FUNCTIONERINGSGESPREK
HET FUNCTIONERINGSGESPREK Tips voor een zinvol gesprek Inhoudstafel 1. Wat is een functioneringsgesprek? p4 2. Hoe bereid je je voor? p6 3. Verschillen met het evaluatiegesprek p8 Samenwerking verbeteren
Nadere informatieProfiel lid raad van commissarissen
Profiel lid raad van commissarissen Profiel lid raad van commissarissen Doel Het houden van toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken van Agrico B.V. en de daaraan verbonden
Nadere informatieBEÏNVLOEDINGSSTIJLEN. Tegenbewegende stijlen. Meebewegende stijlen. = duwen = trekken. evalueren aansporen en onder druk zetten
BEÏNVLOEDINGSSTIJLEN Er zijn verschillende beïnvloedingsstijlen te onderscheiden. De stijlen kunnen worden onderverdeeld in: TEGENBEWEGENDE STIJLEN MEEBEWEGENDE STIJLEN = duwen = trekken Tegenbewegende
Nadere informatieOns integriteitbeleid
Ons integriteitbeleid Inhoudsopgave Inleiding 05 1. Waarom een integriteitbeleid? 06 2. Het integriteithuis 07 3. Bouwen aan integriteit 10 3.1 Ontwerpen 10 3.2 Uitvoeren 11 3.3 Monitoren 14 3.4 Communicatie
Nadere informatieVisie op Governance. Woonopmaat
Visie op Governance Woonopmaat Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen op 6 november 2017 Dhr. F.J. Wehrmeijer Voorzitter Raad van Commissarissen Woonopmaat 1 Een Visie op Governance
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieVISIE OP TOEZICHT Vastgesteld door Raad van Commissarissen op 15 september 2016
VISIE OP TOEZICHT Vastgesteld door Raad van Commissarissen op 15 september 2016 Woningcorporaties staan voor het huisvesten van mensen met een bescheiden inkomen en voor kwetsbare groepen. Woningcorporaties
Nadere informatieAan de slag met de Collegiale Ontwikkelingsgerichte visitatie Passend onderwijs. Juliette Vermaas
Aan de slag met de Collegiale Ontwikkelingsgerichte visitatie Passend onderwijs Juliette Vermaas Wie bent u? Kennismaking! Wat verwacht u van de meerwaarde van visitaties voor uw SWV? 5 minuten uitwisselen
Nadere informatieProfielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden
Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden
Nadere informatieBNG Compliance Charter
BNG Compliance Charter Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bng.nl Contactpersoon Compliance, Integriteit en Veiligheidszaken T 070 3750 677 N.V. Bank Nederlandse Gemeenten, statutair
Nadere informatieElementen van een professionele leergemeenschap
Professioneel Statuut Op de Groen van Prinstererschool werken we aan een professionele leergemeenschap: een cultuur waarin alle betrokkenen in de school samenwerken, reflecteren, onderzoeken en professionaliseren.
Nadere informatieUitbestedingsbeleid Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V.
Uitbestedingsbeleid Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V. [geldend vanaf 1 juni 2015, PB15-220] Artikel 1 Definities De definities welke in dit uitbestedingsbeleid worden gebruikt zijn nader
Nadere informatieEigenaarschap in teams. Werken met units en een veranderteam - Adri Buijs - 16 mei 2018
Eigenaarschap in teams Werken met units en een veranderteam - Adri Buijs - 16 mei 2018 Toelichting op de presentatie Door aanpassingen in de organisatiestructuur is er meer eigenaarschap ontstaan op school.
Nadere informatieBreidt netwerk min of meer bij toeval uit. Verneemt bij bedrijven wensen voor nieuwe
Accountmanager Accountmanager onderhoudt relaties met bedrijven en organisaties met het doel voor praktijkleren binnen te halen. Hij kan nagaan welke bedrijven hebben, doet voorstellen voor bij bedrijven
Nadere informatieBeloningsbeleid 4 januari 2012
Beloningsbeleid 4 januari 2012 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doel beloningsbeleid 4 Uitgangspunten beloningsbeleid 4 Inschaling en beschrijving beloning 4 Beloningsmodel onderneming 5 Risicobeheersing 5 Beoordeling
Nadere informatieVisie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem
Visie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem Versie: 9 juni 2017 Vastgesteld door Raad van Toezicht en Raad van Bestuur: 21 juni 2017 Inleiding Met de Invoering
Nadere informatieCultuur, gedrag en bewustwording. Jet van Mourik 8 februari 2018
LCOZ Cultuur, gedrag en bewustwording Jet van Mourik 8 februari 2018 Programma Organisatiecultuur Bewustwording Gedragsbeïnvloeding Compliance 2.0 Compliance is het versterken van de integriteit van de
Nadere informatieDe route van secretaresse naar VAKvrouw van de toekomst
De route van secretaresse naar VAKvrouw van de toekomst Sylvia Verhoef, adviseur en manager Opleidingen Anita Buijs, manager bedrijfsvoering backoffice 2 Ben jij de secretaresse van de toekomst? Perfecte
Nadere informatieDuurzame integriteit Michelle Rocker
Duurzame integriteit Michelle Rocker Duurzame integriteit AGENDA FMO Integriteit in het nieuws HEXACO basis eigenschappen Dilemma Duurzaam & integriteit Duurzame integriteit en: * medewerkers * klanten
Nadere informatieKapitaliseren van verborgen potentieel
Kapitaliseren van verborgen potentieel Een nieuw perspectief op accounting & control Dr. Kees Tillema Kies je nummer 1. Ik houd van.... Mensen! Contact maken, samenwerken, Luisteren naar bezwaren, Anderen
Nadere informatieLancering Riskvalues op 1 september 2016,
Lancering Riskvalues op 1 september 2016, Riskvalues feedback deelnemers 1 september 2-16 Het begint nog steeds bij de zwakste schakel...de mens...het systeem...proces Kennismaking met 'zachte' kant van
Nadere informatieGedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018
Gedragseffecten in de (internal) audit-professie 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 1 Introductie John Bendermacher RA CIA 57 jaar Chief Audit Executive ABN AMRO Voorheen SNS REAAL,
Nadere informatieI n c i d e n t e n r e g e l i n g. Stichting Pensioenfonds PostNL
I n c i d e n t e n r e g e l i n g Stichting Pensioenfonds PostNL Versie december 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Regelgeving 3 3 Samenhang interne regelingen 3 4 Inhoud incidentenregeling 4 2 1 Inleiding
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatieDe kernwaarden van Woonstad Rotterdam zijn het uitgangspunt voor ons handelen.
Gedragscode Integriteit Woonstad Rotterdam Inleiding Woonstad Rotterdam is een woningcorporatie met een grote maatschappelijke opgave. Onze ambities en maatschappelijk positie stellen hoge eisen aan de
Nadere informatieDoen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd
Doen of laten? Een dag zonder risico s is een dag niet geleefd Wie, wat en hoe Eric Lopes Cardozo & Rik Jan van Hulst sturen naar succes Doel Delen van inzichten voor praktisch operationeel risico management
Nadere informatieToezicht)in)Zicht)!!!)) Sjako)Weering)
De adviserende compliance officer Toezicht)in)Zicht)!!!)) Sjako)Weering) CP dag 3 oktober 2013 Debby van der Leest & Sjako Weering Agenda) 1. Verwachtingen van Compliance 2. Discussie 3. Compliance zo
Nadere informatieWorkshop Bespreekbaar maken van het levenseinde Cilia Linssen/Catalijn Willemsen. Een model voor het bespreekbaar maken van moreel gevoelige keuzes
Workshop Bespreekbaar maken van het levenseinde Cilia Linssen/Catalijn Willemsen Een model voor het bespreekbaar maken van moreel gevoelige keuzes Programma Moreel gevoelige keuzes maken in de palliatieve
Nadere informatieDE PERFECTE MATCH EEN NIEUWE KIJK OP HET VINDEN EN HERKENNEN VAN TALENT
DE PERFECTE MATCH EEN NIEUWE KIJK OP HET VINDEN EN HERKENNEN VAN TALENT WELKOM PROGRAMMA Welkom Introductie ORMIT Aan de slag! - Myrte Ferwerda - Ingrid van Tienen - Alla Liberova Deel 1: Je kan pas iets
Nadere informatieRuimte voor Deliberatie en Moraliteit
Ruimte voor Deliberatie en Moraliteit www.koraalgroep.nl 1 www.koraalgroep.nl 2 Onderzoeken DE BETEKENIS VAN EEN GECONSTRUEERDE WERKELIJK Standaarden Welke betekenis Hoe betekenisvoller Herdefiniëren van
Nadere informatieplan facilitators Werkvorm: problemen verbinden
Werkvorm: problemen verbinden Problemen helder formuleren helpt al vaak om een oplossing te vinden, maar meestal hebben we te maken met een hele berg problemen die allemaal om een oplossing schreeuwen.
Nadere informatieOnderzoek Soft controls bij interne accountantsdiensten: Terugkoppeling bevindingen
RISK & COMPLIANCE Onderzoek Soft controls bij interne accountantsdiensten: Terugkoppeling bevindingen 16 februari 2010 ADVISORY Onderwerp: Onderzoek Soft controls binnen interne accountantsdiensten Geachte
Nadere informatieIntegriteit en Integritisme. Integriteit en Integritisme
Integriteit en Integritisme 28 november 2017 Leo Huberts Quality of Governance VU University Amsterdam Integriteit en Integritisme - Wat betekent integriteit? - Integriteit en goed besturen? - Integriteit
Nadere informatieWorkshop communicatie
Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun
Nadere informatieDe workshop Coachend leidinggeven wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Coachend leidinggeven Coachend leidinggeven, motiveren en inspireren Wil jij het optimale uit jouw medewerkers halen, dan moet je ze motiveren en inspireren. Naast hun leidinggevende ben je ook
Nadere informatieTeamcoaching bij kwaliteitskringen
Teamcoaching bij kwaliteitskringen Loes van der Linden VvAA 2 februari 2019 Workshop 1 februari 2019 Ingebrachte casuïstiek Praktische coachingsvaardigheden Wat is teamcoaching, do s & don ts Behandeling
Nadere informatieSamenspel en Veranderen & leren. In voor mantelzorg congres 24 januari 2017
Samenspel en Veranderen & leren In voor mantelzorg congres 24 januari 2017 Wie zitten er in de zaal Even voorstellen Berber Wesseling en Will Schutte Stichting Interakt Contour Groep In Beweging Van Naar
Nadere informatieVoorbeeld Incidentenregeling voor een Uitvoeringsorganisatie
Voorbeeld Incidentenregeling voor een Uitvoeringsorganisatie Mei 2009 1 Incidentenregeling van Inleiding Deze Incidentenregeling geeft aan welke stappen gevolgd moeten worden
Nadere informatieLOMOZ themadag: de medezeggenschapsdialoog. Workshop: Halen en brengen 16 december 2009
LOMOZ themadag: de medezeggenschapsdialoog Workshop: Halen en brengen 16 december 2009 1 Even voorstellen Marijke ten Have Consultant Berenschot Inhoudelijke en procesmatige begeleiding aan bestuurders
Nadere informatieMedewerkerstevredenheidsonderzoek
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Ontdek de kracht van feedback! 160+ uitgewerkte voorbeeldvragen 13 thema s Versie 5.00 Email: info@voorbeeldtevredenheidsonderzoek.nl www.voorbeeldtevredenheidsonderzoek.nl
Nadere informatieNVAO Integriteitscode
NVAO Integriteitscode Oktober 2015 NVAO Integriteitscode Oktober 2015 pagina 2 Inleiding Integriteit is een intrinsieke waarde voor mensen en organisaties en daarnaast voorwaarde voor vertrouwen in de
Nadere informatieVan loslaten naar VERBINDEN: Hoe we mensen in rouw kunnen uitnodigen om verhalen te vertellen over wat hen dierbaar is.
Van loslaten naar VERBINDEN: Hoe we mensen in rouw kunnen uitnodigen om verhalen te vertellen over wat hen dierbaar is. Anik Serneels Klinisch psychologe, relatie- en gezinstherapeute, specialisatie narratieve
Nadere informatieZelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties
Zelfdiagnostische vragenlijst verandercompetenties Het gaat om de volgende zeven verandercompetenties. De competenties worden eerst toegelicht en vervolgens in een vragenlijst verwerkt. Veranderkundige
Nadere informatieIntern accountant. Denkkracht: 3. Analytisch vermogen
Denkkracht: 3. Analytisch vermogen Definitie: Begrijpt een situatie door die op te delen in kleinere delen of de gevolgen ervan vast te stellen. Dit houdt in dat er verschillende onderdelen of aspecten
Nadere informatieVeilig werken via gedragsverandering
Veilig werken via gedragsverandering Veilig en gezond werken is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers. Werkgevers en werknemers hebben elkaar dan ook nodig. Die gezamenlijke
Nadere informatieSociale vaardigheden.
Sociale vaardigheden www.psysense.be waarschuwing Het is geen receptenboek Elke mens is een individu Ass of geen ass. Dit gaat over wat je wilt, en biedt ev. middelen om te bereiken wat je wilt, maar ass
Nadere informatie