Onderzoek Soft controls bij interne accountantsdiensten: Terugkoppeling bevindingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderzoek Soft controls bij interne accountantsdiensten: Terugkoppeling bevindingen"

Transcriptie

1 RISK & COMPLIANCE Onderzoek Soft controls bij interne accountantsdiensten: Terugkoppeling bevindingen 16 februari 2010 ADVISORY

2 Onderwerp: Onderzoek Soft controls binnen interne accountantsdiensten Geachte heer, mevrouw, Hartelijk dank voor uw medewerking aan het onderzoek naar de vraag hoe interne accountantsdiensten omgaan met de verhoogde aandacht voor Soft controls. De resultaten maken zichtbaar hoe interne accountantsdiensten aankijken tegen Soft controls en wat zij als belangrijkste aandachtspunten zien om Soft controls de juiste aandacht te geven. Daarnaast wordt ook inzicht gegeven wat onder Soft controls wordt verstaan. Bijgaand ontvangt u de resultaten van dit onderzoek. De resultaten zijn, zoals u bekend is, op anonieme basis totstandgekomen. Momenteel overwegen wij een vervolgonderzoek te doen. Wij hopen dat wij in dat geval opnieuw een (beperkt) beroep op u mogen doen. Vanzelfsprekend zult u ook daarover vooraf worden benaderd alvorens wij actie in gang zullen zetten. Mocht u vragen of opmerkingen hebben over de resultaten van het onderzoek, dan kunt u contact opnemen met de coördinator van dit onderzoek, Muel Kaptein, partner bij KPMG Integrity en hoogleraar integriteit aan de Erasmus Universiteit Rotterdam of ondergetekende. Met vriendelijke groet, Bart van Loon Associate partner

3 [persbericht] Regels alleen helpen niet bij integriteit op de werkvloer Nederlandse ondernemingen grijpen niet langer naar louter regels en procedures om de integriteit op de werkvloer te verbeteren. Als gevolg van de financieeleconomische crisis heeft de aandacht voor regels en procedures bij de bedrijven plaatsgemaakt voor de sociale aspecten die ten grondslag liggen aan het integer handelen van hun werknemers, zoals cultuur, vertrouwen, betrokkenheid en loyaliteit. Uit onderzoek van KPMG blijkt dat bij tweederde van de bedrijven de interne accountants de afgelopen tijd meer zijn gaan letten op het gedrag en de cultuur binnen de eigen organisatie. Ruim 80% geeft aan de komende jaren hierop nog verder te gaan letten. De toenemende aandacht voor deze zachte controles binnen de bedrijven blijkt vooral te worden ingegeven om fraude en andere incidenten te voorkomen en een goede en betrouwbare reputatie te waarborgen. Het bedrijfsleven kijkt steeds kritischer naar haar eigen gedrag, constateert Bart van Loon, Associate partner bij KPMG Forensic & Integrity. Van Loon: Regels alleen helpen duidelijk niet meer om werknemers integer te laten handelen. Het menselijk handelen speelt een cruciale rol binnen de organisatie. Het is in principe niet zo moeilijk om afspraken te maken, regels te bedenken en een organisatorische structuur te kiezen. Maar het uiteindelijke handelen van de werknemers wordt bepaald door hun integriteit, bewustzijn, de normen en waarden en hun kennis en vaardigheden. De samenhang met de omgeving waarin zij werken is bepalend voor wat er daadwerkelijk gebeurt. Werknemers laten zich bij dilemma s dan ook niet meer leiden door regels en procedures. Het eigen morele oordeel, het gedrag van naaste collega s en vooral het voorbeeldgedrag van de leiding hebben veel meer invloed. De in control status van de onderneming valt of staat dan ook uiteindelijk met een gedegen aandacht voor de ethische en culturele aspecten. Uit het onderzoek van KPMG blijkt voorts dat de toegenomen aandacht voor Soft controls volgens de bedrijven niet alleen nieuwe methoden en technieken vergt, maar vooral meer eigen lef en durf om tekortschietende zachte controles aan de orde te stellen. Van Loon: Bij de helft van de onderzochte bedrijven is hiervoor ook meer commitment van de directie gewenst. Voor de interne accountants van de ondernemingen ligt hier een belangrijke uitdaging. Immers, wanneer accountants in staat zijn de softe controles van de organisatie goed te meten en hierover met hun management het gesprek aan te gaan, zal dit veel waarde toevoegen aan de rol van interne accountants binnen hun organisatie.

4 Achtergrond Kernbevindingen KPMG heeft een onderzoek laten uitvoeren naar hoe leidinggevenden van interne accountantsdiensten aankijken tegen het thema Soft controls. Onderwerpen die hierbij aan de orde kwamen, zijn onder meer: De reden waarom er aandacht moet zijn voor Soft controls; De mate van aandacht voor Soft controls binnen de werkzaamheden; Voor welke (audit) gebieden Soft controls van belang zijn; Wat belangrijke Soft controls zijn; en Behoefte om Soft controls te operationaliseren. Aan het onderzoek is door 54 leidinggevende van interne accountantsdiensten uit diverse sectoren meegewerkt. In dit document worden enkele belangrijke uitkomsten van het onderzoek weergegeven. 1. Van de respondenten geeft ruim 55% aan dat Soft controls momenteel belangrijk zijn voor de eigen interne audit werkzaamheden. 2. De afgelopen vijf jaar zijn volgens 78% van de respondenten Soft controls belangrijker geworden voor het verrichten van de eigen audit werkzaamheden. Van de respondenten geeft 41% aan dat Soft controls zelfs aanzienlijk belangrijker zijn geworden. 3. Voor de komende vijf jaar verwacht 85% dat de aandacht voor Soft controls zal toenemen. Hierbij geeft aan dat dit aanzienlijk belangrijker zal worden. 4. Er wordt op verschillende manieren aandacht aan Soft controls besteed bij de interne audit werkzaamheden: - 43% van de respondenten geeft aan incidenteel aandacht aan Soft controls te besteden; en - van de respondenten geeft aan systematisch bij de bepaling van de scope van audits aandacht voor Soft controls te hebben. Relatief minder vaak worden Soft controls betrokken bij het testen van de werking van hard controls (26%) en spelen Soft controls een relatief beperktere rol bij het planning van audits (24%). Slechts 11% van de respondenten rapporteert momenteel afzonderlijk over Soft controls. 5. Het grootste gedeelte van de respondenten geeft aan 0 tot 10 procent van de tijd die op jaarbasis aan de audit wordt besteed aan Soft controls te besteden. 6. Als belangrijkste door respondenten genoemde Soft controls zijn: tone at the top (94%), ruimte om incidenten te melden (70%), integriteit binnen de directie () en openheid om vraagstukken te bespreken (). 3

5 Kernbevindingen (vervolg) Enkele citaten van respondenten 7. Respondenten geven aan dat er verschillende redenen zijn waarom het auditen van Soft controls belangrijker wordt. Het grootste aantal respondenten is van mening dat dit wordt ingegeven door de mate waarin Soft controls de reputatie van een organisatie beïnvloeden (). Andere redenen zijn: - Risico s zitten in een slechte kwaliteit van Soft controls (63%); - Tekortschietende Soft controls kunnen de oorzaak van fraude en onrechtmatigheden zijn (63%); en - Soft controls leveren zowel toegevoegde waarde aan de business als aan de interne audit afdeling (57%). 8. Respondenten geven aan Soft controls belangrijk te vinden ten aanzien van: gedragscode / business principles (87%), reputatie en identiteit (78%) en compliance (72%). Soft controls worden (nog) minder vaak in relatie gebracht tot financiële verslaglegging, administratie en IT worden benoemd. 9. De belangrijkste redenen die het auditen van Soft controls lastig maken zijn volgens de respondenten het subjectieve karakter van Soft controls (76%) en de moeilijkheid om de kwaliteit van Soft controls te bepalen (74%). Ook wordt het operationaliseren van Soft controls als lastig ervaren (56%). Interne accountants vinden een afwachtende houding van de directie niet direct een reden om niet aan de slag te gaan met Soft controls. 10. Respondenten geven aan met name behoefte te hebben aan innovatie in audit technieken en methoden (70%) om daadwerkelijk Soft controls te integreren in de audit aanpak. Daarnaast geven zij aan dat meer eigen durf en lef () belangrijk zijn voor het beter integreren van Soft controls in de audit. Sturen op optimale balans tussen Hard en Soft controls is een kenmerk van goed leiderschap. Welke Soft control belangrijk is hangt af van het object van onderzoek en het doel van het onderzoek. Het op een deugdelijke grondslag vastleggen van Soft controls en de 'vrees' dat vastlegging wordt afgeknald bij peer review maakt auditen van Soft controls lastig Voor mij persoonlijk is er niet zo veel nieuws onder de zon. 20 jaar geleden werden we geacht de 'ExIn'-module (Externe factoren en Interne factoren) in te vullen. De resultaten verdwenen in het laatje van de partner en niet in het dossier. In de tussentijd zijn 'we' het een beetje vergeten om het in te vullen. Net zo goed als 'we' de goede oude controlemix niet meer toepaste. Ben blij met een 'reset' van het vak. Wat ik jammer vind is dat het tegenwoordig allemaal van die rare namen heeft. Ik vind dat je met enig lef, gewoon moet beginnen en al doende zal het steeds beter gaan werken. Heb het idee dat aandacht voor Soft controls weer beetje verslapt. Centrale thema is bijna overal kostenreductie; daar dreigt de tijdsbesteding aan Soft controls onder te gaan leiden. M.i. "penny wise pound foolish" maar lastig tegen te houden. 4

6 Enkele analyses Hoe belangrijk zijn Soft controls momenteel voor uw interne audit werkzaamheden? In hoeverre besteedt u momenteel aandacht aan Soft controls bij uw interne audit werkzaamheden? Incidenteel 43% 57% Systematisch, bij de bepaling van de scope van audits Zeer belangrijk Systematisch, bij de bepaling van de werking van hard controls 26% 74% Belangrijk Enigszins belangrijk Onbelangrijk Systematisch, bij de planning van audits Systematisch, waarover afzonderlijk wordt gerapporteerd 11% 24% 89% 76% Niet 2% 98% In hoeverre verwacht u dat Soft controls de komende vijf jaar belangrijker worden voor u als interne audit afdeling? Waarom wordt het auditen van Soft controls belangrijker? Reputatie van organisatie wordt medebepaald door Soft controls De echte risico s zitten in een slechte kwaliteit van Soft controls 63% 37% Tekortschietende Soft controls kunnen de oorzaak van fraude en onrechtmatigheden zijn 63% 37% Aanzienlijk belangrijker Toegevoegde waarde leveren aan de business als interne audit afdeling 57% 44% Enigszins belangrijker Hard-controls, zoals AOIB en regels, kunnen niet oneindig worden uitgebreid Even belangrijk Maakt de audit efficiënter 22% 78% Minder belangrijk Externe toezichthouders vragen erom 20% 80% De directie, raad van bestuur, vraagt erom 15% 85% Raad van Commissarissen vraagt erom 15% 85% 5

7 Enkele analyses Wat zijn volgens u belangrijke Soft controls? Wat maakt het auditen van Soft controls voor u lastig? Tone at the top, ofwel voorbeeldgedrag van de top naar anderen toe Ruimte om incidenten te melden Integriteit binnen de directie 70% 94% 30% 6% Het subjectieve karakter van Soft controls Het bepalen van de kwaliteit van Soft controls 76% 74% 24% 26% Openheid om vraagstukken te bespreken Het operationaliseren van Soft controls 56% 44% Leiderschap Verantwoordelijkheidsbesef Voorbeeldgedrag middenkader 56% 52% 50% 44% 48% 50% Het identificeren van (aanwezige) Soft controls Het bepalen wat belangrijke Soft controls zijn voor de organisatie 43% 39% 57% 61% Bewustzijn Vertrouwen Betrokkenheid en loyaliteit Sociale controle 41% 59% Het rapporteren over Soft controls De afwachtende houding van de directie Het gevaar dat toezichthouders de organisatie afstraffen op tekortschietende Soft controls 2% 30% 19% 98% 70% 82% Voor welke gebieden zijn volgens u Soft controls van belang? Wat dient er volgens u te gebeuren wil het auditen van Soft controls beter en/of vaker gaan plaatsvinden? Gedragscode/Business Principles Reputatie en identiteit Compliance HR/Personeel Operational Risk Management Beveiliging Duurzaamheid en MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) Financiële verslaglegging Veiligheid en gezondheid IT Administratie 37% 43% 41% 50% 48% 72% 78% 87% 63% 57% 59% 50% 52% 28% 22% 13% De ontwikkeling van methoden en technieken om Soft controls te auditen Meer durf en lef van interne audit afdelingen Meer aandacht in opleidingen Meer commitment van de directie van organisaties Een selectie van deels andere type auditors Meer begrip en waardering van externe toezichthouders voor het auditen van Soft controls Een standpunt van het Nivra omtrent het belang van Soft controls Een actievere houding van externe accountants In de rechtspraak de hoogte van boetes laten afhangen van de kwaliteit van Soft controls 4% 17% 13% 28% 41% 46% 70% 96% 83% 87% 72% 59% 54% 30% 6

8 Contactpersonen Bart Bart van van Loon Loon Associate Associate partner partner (0)20 (0) Muel Muel Kaptein Kaptein Partner Partner (0)20 (0)

9 kpmg.nl 2010 KPMG Advisory N.V., ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer , is een dochtermaatschappij van KPMG Europe LLP en lid van het KPMG-netwerk van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Cooperative ( KPMG International ), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden. Gedrukt in Nederland.

Uitkomsten onderzoek Controle en Vertrouwen. 7 mei 2012

Uitkomsten onderzoek Controle en Vertrouwen. 7 mei 2012 Uitkomsten onderzoek Controle en Vertrouwen 7 mei 2012 Voorwoord Onderwerp: resultaten onderzoek Controle en Vertrouwen Geachte heer, mevrouw, Hartelijk dank voor uw medewerking aan het onderzoek naar

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten duurzaam ondernemen. Middenbedrijf heeft veel oog voor groen ondernemen

Onderzoeksresultaten duurzaam ondernemen. Middenbedrijf heeft veel oog voor groen ondernemen Onderzoeksresultaten duurzaam ondernemen Middenbedrijf heeft veel oog voor groen ondernemen Juni 2014 Inhoudsopgave Samenvatting 2 Onderzoeksresultaten 3 Contactpersonen 6 Onderzoeksresultaten groen ondernemen

Nadere informatie

Veranderende eisen van institutionele klanten. Institutioneel vermogensbeheer in 2020 11 december 2012

Veranderende eisen van institutionele klanten. Institutioneel vermogensbeheer in 2020 11 december 2012 Veranderende eisen van institutionele klanten Roel Menken Institutioneel vermogensbeheer in 2020 11 december 2012 2020 is geen science fiction 2020 is al over 7 jaar! Parallellen met de consumentengoederenmarkt

Nadere informatie

Onderzoeksresultaten big data. Ook middenbedrijf ontdekt toegevoegde waarde big data

Onderzoeksresultaten big data. Ook middenbedrijf ontdekt toegevoegde waarde big data Onderzoeksresultaten big data Ook middenbedrijf ontdekt toegevoegde waarde big data Mei 2014 Inhoudsopgave Samenvatting 2 Onderzoeksresultaten 3 Contactpersonen 7 Onderzoeksresultaten big data 2 Samenvatting

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Bavo Europoort B.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen

Nadere informatie

Integriteitcultuur binnen Nederlandse gemeenten. Uitkomsten onderzoek

Integriteitcultuur binnen Nederlandse gemeenten. Uitkomsten onderzoek Integriteitcultuur binnen Nederlandse gemeenten Uitkomsten onderzoek KPMG Integrity 26 april 2013 Inleiding Integriteit binnen gemeenten: een actueel thema KPMG Integrity KPMG Integrity is al ruim 10 jaar

Nadere informatie

Achtergrondinformatie onderzoek ethische vorming studenten. september 2009

Achtergrondinformatie onderzoek ethische vorming studenten. september 2009 Achtergrondinformatie onderzoek ethische vorming studenten september 2009 Inleiding KPMG heeft in de periode van 1 t/m 13 september jl. onderzoek gedaan naar de mate waarin het bedrijfsleven tevreden is

Nadere informatie

Regelloos en toch in control?

Regelloos en toch in control? Workshop Regelloos en toch in control? Controllersbijeenkomst 1 februari 2017 1 februari 2017 1 Associatie Cultuur 2 Even voorstellen Sharona Glijnis Manager Internal Audit, Risk & Compliance Services

Nadere informatie

Risico s managen is mensenwerk

Risico s managen is mensenwerk TRANSPORT Risico s managen is mensenwerk Ondernemen is kansen zien en grijpen, maar ook risico s lopen. Risicomanagement behoort daarom tot de vaste agenda van bestuurders en commissarissen. Omdat ook

Nadere informatie

over cultuur .10 toezichtsvragen

over cultuur .10 toezichtsvragen .10 toezichtsvragen over cultuur Muel Kaptein 3 e Commissarissensymposium NBA & IIA Cultuur en Gedrag en de rol van de internal audit functie 9 oktober 2017 1. In hoeverre dragen de kernwaarden bij aan

Nadere informatie

Integer Leiderschap Loont

Integer Leiderschap Loont Integer Leiderschap Loont Deze publicatie is een uitgave van het CNV en Ethicon. CNV Ethicon Auteurs Bestellen Het CNV is een christelijke vakorganisatie met meer dan 360.000 leden waarbij elf bonden zijn

Nadere informatie

Nieuwe contractvormen en projectcontrol

Nieuwe contractvormen en projectcontrol Nieuwe contractvormen en projectcontrol Rin-Sjoerd Zijlstra 12 juni 2014 Agenda Projecten in het nieuws Nieuwe kijk op projecten? Projectfalen en contractvorm Keuze voor juiste contractvorm Projectcontrol

Nadere informatie

December 2018 kpmg.nl

December 2018 kpmg.nl Onderzoek fusie en samenwerking woningcorporaties 2018 December 2018 kpmg.nl Kleinere en middelgrote corporaties zoeken actief samenwerking op! Woningcorporaties hebben te maken met uiteenlopende uitdagingen.

Nadere informatie

Compliance Charter. Pensioenfonds NIBC

Compliance Charter. Pensioenfonds NIBC Compliance Charter Pensioenfonds NIBC Vastgesteld in bestuursvergadering 9 december 2016 Inleiding Pensioenfonds NIBC voert de pensioenregeling van NIBC Bank N.V. uit. Het pensioenfonds is een stichting

Nadere informatie

Soft-controls: 2018, 2030 en morgen. Huck Chuah en Muel Kaptein 3 Juli 2018

Soft-controls: 2018, 2030 en morgen. Huck Chuah en Muel Kaptein 3 Juli 2018 Soft-controls: 2018, 2030 en morgen Huck Chuah en Muel Kaptein 3 Juli 2018 Dr Muel Kaptein Partner KPMG Professor Bedrijfskunde Erasmus Universiteit Vanaf 1991 werkzaam op het gebied van auditen van cultuur

Nadere informatie

BNG Compliance Charter

BNG Compliance Charter BNG Compliance Charter Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bng.nl Contactpersoon Compliance, Integriteit en Veiligheidszaken T 070 3750 677 N.V. Bank Nederlandse Gemeenten, statutair

Nadere informatie

Ellen van Wijk - Ruim baan voor creatief talent B 3. Survey commitment van medewerkers

Ellen van Wijk - Ruim baan voor creatief talent B 3. Survey commitment van medewerkers Survey commitment van medewerkers B 3 Survey commitment van medewerkers 229 230 Ruim baan voor creatief talent, bijlage 3 Voor je ligt een vragenlijst waarin gevraagd wordt naar verschillende aspecten

Nadere informatie

Acht basis soft controls

Acht basis soft controls Acht basis soft controls Tijd voor next level compliance Februari 2016 De meeste Nederlandse ziekenhuizen maken ernst van regelnaleving. Maar voor het bevorderen van gewenst gedrag van medewerkers blijken

Nadere informatie

Klokkenluidersregeling Woonstichting Land van Altena

Klokkenluidersregeling Woonstichting Land van Altena Klokkenluidersregeling Woonstichting Land van Altena Inwerkingtreding De klokkenluidersregeling is op 18 mei 2016 vastgesteld in de vergadering van de RvC en treedt per 18 mei 2016 in werking. Klokkenluidersregeling

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ecolab. Compliance Charter. Voorwoord

Stichting Pensioenfonds Ecolab. Compliance Charter. Voorwoord Stichting Pensioenfonds Ecolab Compliance Charter Voorwoord Het Compliance Charter beschrijft de definitie, doelstellingen, scope, en taken en verantwoordelijkheden van de betrokkenen in het kader van

Nadere informatie

Auditen van softcontrols: Waar staan we?

Auditen van softcontrols: Waar staan we? Auditen van softcontrols: Waar staan we? RO Masterclass Muel Kaptein 24 November 2016 Vragen voor dit gedeelte Wat zijn de ontwikkelingen op het gebied van het auditen van soft-controls? Wat doen organisaties

Nadere informatie

Financials met Meerwaarde

Financials met Meerwaarde Financials met Meerwaarde Bien Sûr Recruitment 2016 Bien Sûr Recruitment FINANCIELE KERNFUNCTIES Proactief financieel management en een alert risicomanagement is een dwingende noodzaak voor elke organisatie.

Nadere informatie

Monitor Duurzaam Inkopen 2010

Monitor Duurzaam Inkopen 2010 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Monitor Duurzaam Inkopen 2010 Resultaten Gemeente Den Haag Mei 2011 2011 KPMG Advisory N.V, ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer 33263682,

Nadere informatie

Gedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018

Gedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 Gedragseffecten in de (internal) audit-professie 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 1 Introductie John Bendermacher RA CIA 57 jaar Chief Audit Executive ABN AMRO Voorheen SNS REAAL,

Nadere informatie

Programma SIO Leergang

Programma SIO Leergang Programma SIO Leergang Voorjaar 2015 Stichting SIO Postbus 693 4200 AR Gorinchem T +31 (0) 183-645 029 E info@stichtingsio.nl www.stichtingsio.nl Programma SIO Leergang Voorjaar 2015 1. De Leergang & docenten

Nadere informatie

INCIDENTPROCEDURE KLOKKENLUIDER. Proces voor het melden van het vermoeden van een incident op anonieme basis

INCIDENTPROCEDURE KLOKKENLUIDER. Proces voor het melden van het vermoeden van een incident op anonieme basis INCIDENTPROCEDURE KLOKKENLUIDER Proces voor het melden van het vermoeden van een incident op anonieme basis Versie: 2.0 Datum vaststelling: 18 juli 2017 INHOUDSOPGAVE 1 INCIDENT PROCEDURE KLOKKENLUIDER...

Nadere informatie

Grip krijgen op veiligheid

Grip krijgen op veiligheid Grip krijgen op veiligheid Jaap Wijnker Karin Lemmens Veiligheid in de GGZ 24 september 2013 Even voorstellen.. Karin Lemmens Jaap Wijnker Veiligheid in de zorg Governance, risk & compliance in de zorg

Nadere informatie

Nieuwe Privacywetgeving per 1-1-2016. Wat betekent dit voor u?

Nieuwe Privacywetgeving per 1-1-2016. Wat betekent dit voor u? Nieuwe Privacywetgeving per 1-1-2016. Wat betekent dit voor u? Inleiding De Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP) is de Nederlandse wetgeving die sinds 2001 van kracht is voor het beschermen van de privacy

Nadere informatie

Commitment without understanding is a liability

Commitment without understanding is a liability Commitment without understanding is a liability Accent Organisatie Advies Risicocultuur tastbaar maken Propositie van Accent Organisatie Advies Frank van Egeraat Januari 2017 Nederlandse Corporate Governance

Nadere informatie

Dilemmics. Morele Oordeelsvorming. Werkboek. voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken

Dilemmics. Morele Oordeelsvorming. Werkboek. voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken Dilemmics Morele Oordeelsvorming Werkboek voor medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken 2013 Werkboek Morele Oordeelsvorming 1 2014. Dilemmics. Alle rechten van deze uitgave zijn voorbehouden.

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de algemene vergadering van Nederlandse Waterschapsbank N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van

Nadere informatie

Gezondheidszorg 2025, Who needs a doctor?

Gezondheidszorg 2025, Who needs a doctor? Gezondheidszorg 2025, Who needs a doctor? Anna van Poucke Voorzitter KPMG gezondheidszorg Nederland Er vindt een aantal fundamentele ontwikkelingen plaats binnen de gezondheidszorg De veranderende samenstelling

Nadere informatie

Interne audits, het rendement

Interne audits, het rendement Interne audits, het rendement HKZ Kwaliteitsdag Olav Kloek 8 april 2014 SAFER, SMARTER, GREENER Strategie van de organisatie Herontwerp van organisaties, door: Nieuw financieringsstelsel Zelfsturende/zelfregulerende

Nadere informatie

Handleiding bij het invullen

Handleiding bij het invullen O L A 4243 North Sherry Drive Marion, IN 46952 jlaub@indwes.edu (765) 677-2520 Organizational Leadership Assessment Beoordeling van Leiderschap in Organisaties Handleiding bij het invullen Het doel van

Nadere informatie

Juryrapport Dyade Bestuursbokaal 2015

Juryrapport Dyade Bestuursbokaal 2015 Juryrapport Dyade Bestuursbokaal 2015 Indien van toepassing gebruiken. Kies uit de lijst hieronder en vul in (in HOOFDLETTERS) Banking Energy & Natural Resources Private Equity Insurance Communication

Nadere informatie

Security Management Trendonderzoek. Chloë Hezemans

Security Management Trendonderzoek. Chloë Hezemans Security Management Trendonderzoek Chloë Hezemans Security Management Survey (5 e editie) Agenda Voorstellen Methode Trends Opvallende resultaten deze editie Security Management 2020? Voorstellen Chloë

Nadere informatie

AZL. Corporate Compliance POLICY. Klokkenluider Policy. Versie 1.0

AZL. Corporate Compliance POLICY. Klokkenluider Policy. Versie 1.0 AZL Corporate Compliance POLICY Klokkenluider Policy Versie 1.0 Klokkenluidersbeleid mei 2014 1 INFORMATIEBLAD Gepubliceerd door: AZL Deze Policy geeft uitvoering aan de eisen van, en is afgestemd op,

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie. AlleeWonen

Reglement Auditcommissie. AlleeWonen Reglement Auditcommissie AlleeWonen 20 december 2016 Inhoud Artikel 1 Status en inhoud reglement 1 Artikel 2 Samenstelling 1 Artikel 3 Taken en bevoegdheden 1 Artikel 4 Vergaderingen 2 Artikel 5 Wijze

Nadere informatie

KLOKKENLUIDERREGELING ACHMEA (Bijlage bij Richtlijn Incidentmanagement)

KLOKKENLUIDERREGELING ACHMEA (Bijlage bij Richtlijn Incidentmanagement) KLOKKENLUIDERREGELING ACHMEA (Bijlage bij Richtlijn Incidentmanagement) Artikel 1. Definities In deze regeling wordt verstaan onder: Achmea: Raad van Bestuur: De medewerker: Externe Vertrouwenspersoon:

Nadere informatie

Meer rendement uit Interne Audits

Meer rendement uit Interne Audits van wijzend vingertje naar toegevoegde waarde Matthijs F.A. Dierick sr Lead Auditor en Trainer CLIENT LOGO Inhoud van de presentatie Vooroordelen en misvattingen over interne audits Wat is nu het minimum

Nadere informatie

Voorbeeld vragenlijst leveranciersonderzoek

Voorbeeld vragenlijst leveranciersonderzoek pag.: 1 van 6 Voorbeeld vragenlijst leveranciersonderzoek Leveranciersgegevens: bedrijf contactpersoon adres postcode / plaats Geachte leverancier, In ons streven naar een maximaal rendement van onze samenwerking

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen Coöperatie VGZ U.A.

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen Coöperatie VGZ U.A. Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen Coöperatie VGZ U.A. Bijlage C van het Reglement Raad van Commissarissen Coöperatie VGZ U.A. Statutair gevestigd te Arnhem, ingeschreven in het handelsregister

Nadere informatie

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals Executive Academy Permanente Educatie voor Professionals Permanente Educatie voor Professionals Wat is de Executive Academy? De Executive Academy is een samenwerking tussen de Amsterdam Business School

Nadere informatie

Klokkenluidersregeling Woonpartners Midden-Holland

Klokkenluidersregeling Woonpartners Midden-Holland Klokkenluidersregeling Woonpartners Midden-Holland Waddinxveen, 15 december 2014 Doc.nr.: 1412025 / # Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1 Inleiding 3 1.1 Waarom een klokkenluidersregeling... 3 1.2 Definities...

Nadere informatie

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline.

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline. BUSINESS CASE Exact Online MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING De 5 tips van Marc Vosse www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY DE 5 TIPS VAN MARC VOSSE Voor

Nadere informatie

Beloningsonderzoek 2013 Onderzoek naar salaris, targets en werkomgeving

Beloningsonderzoek 2013 Onderzoek naar salaris, targets en werkomgeving NBA-VRC & ROBERT WALTERS Beloningsonderzoek 2013 Onderzoek naar salaris, targets en werkomgeving Het salaris van de controller: wanneer wil de controller weg? Bob van Ginkel, Associate director Robert

Nadere informatie

Kwaliteit van Goed Werkgeverschap

Kwaliteit van Goed Werkgeverschap Kwaliteit van Goed Werkgeverschap Meting KWH-Goed Werkgeverschaplabel Rapportage opgesteld door KWH in samenwerking met EVZ organisatie-advies Bijlagen Corporatie Rotterdam, 20xx Inhoudsopgave

Nadere informatie

De financial van de toekomst. saxion.nl. Praktijkonderzoek naar de ontwikkelingen in het werk van de financiële professional

De financial van de toekomst. saxion.nl. Praktijkonderzoek naar de ontwikkelingen in het werk van de financiële professional De financial van de toekomst Praktijkonderzoek naar de ontwikkelingen in het werk van de financiële professional Lectoraat Smart Industry & Human Capital Auteurs: dr. Stephan Corporaal en drs. Peter Sabandar

Nadere informatie

Integriteit: spannender dan security

Integriteit: spannender dan security Integriteit: spannender dan security Security Congres Jaap ten Wolde 13 oktober 2010 Over de inleider KPMG 33 jaar. Oprichter van KPMG Forensic Oprichter en directeur van BING (Bureau Integriteit Nederlandse

Nadere informatie

Regeling Incidenten InleIdIng Vastned directie Regeling Incidenten Raad van Commissarissen

Regeling Incidenten InleIdIng Vastned directie Regeling Incidenten Raad van Commissarissen Regeling Incidenten Vastgesteld door de directie op 26 oktober 2015 en goedgekeurd door de raad van commissarissen op 2 november 2015. In werking getreden op 1 januari 2016. Inleiding Vastned Retail N.V.

Nadere informatie

Digitalisering in de zorg en de rol van de controller

Digitalisering in de zorg en de rol van de controller Digitalisering in de zorg en de rol van de controller Verbeter uw uitgangspositie bij toetsing door de Belastingdienst 16 februari 2016 Annette Pol Habing Marieke Herber AGENDA 1. Inleiding 2. Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

Hoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers

Hoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Hoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Succesvol reorganiseren Hoe je zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Succesvol reorganiseren Rijksorganisaties hebben te maken met veranderingen

Nadere informatie

Regeling Klokkenluiden

Regeling Klokkenluiden Regeling Klokkenluiden Doelgroep Deze regeling is van toepassing op alle medewerkers van Van Lanschot. Gepubliceerd door Compliance Vervangt Beleid d.d. 1 april 2015 Instemming verleend door De ondernemingsraad

Nadere informatie

REGLEMENT AUDIT- EN RISICOCOMMISSIE COÖPERATIE UNIVÉ U.A. van de. uit de Raad van Commissarissen van

REGLEMENT AUDIT- EN RISICOCOMMISSIE COÖPERATIE UNIVÉ U.A. van de. uit de Raad van Commissarissen van REGLEMENT van de AUDIT- EN RISICOCOMMISSIE uit de Raad van Commissarissen van COÖPERATIE UNIVÉ U.A. Vastgesteld 01-09-2016 1 HOOFDSTUK I. INLEIDING. Artikel 1. Reglement. 1.1 Overeenkomstig het gestelde

Nadere informatie

Offerte aanvraag Accountantscontrole t.b.v. Stichting PeelrandWonen te Boekel

Offerte aanvraag Accountantscontrole t.b.v. Stichting PeelrandWonen te Boekel Offerte aanvraag Accountantscontrole t.b.v. te Boekel Datum: 20 december 2018 Inhoudsopgave Inhoud 1. Inleiding... 2 1.1 Algemeen... 2 1.2 Het doel van de aanbesteding... 2 1.3 Voorbehoud... 2 2. Offerteprocedure...

Nadere informatie

André Salomons Smart SharePoint Solutions BV. Cloud security en de rol van de accountant ICT Accountancy praktijkdag

André Salomons Smart SharePoint Solutions BV. Cloud security en de rol van de accountant ICT Accountancy praktijkdag André Salomons Smart SharePoint Solutions BV Cloud security en de rol van de accountant ICT Accountancy praktijkdag Cloud security moet uniformer en transparanter, waarom deze stelling? Links naar de artikelen

Nadere informatie

Vragenlijst onderzoek

Vragenlijst onderzoek Vragenlijst onderzoek Compliance in de zorg KPMG, VCZ en Erasmus Februari 06. HOEVEEL MEDEWERKERS (FTE) TELT HET ZIEKENHUIS?. IN WAT VOOR TYPE ZIEKENHUIS BENT U WERKZAAM? Algemeen 9 Topklinisch 50-000

Nadere informatie

De controller als choice architect. Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics

De controller als choice architect. Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics De controller als choice architect Prof. dr. Victor Maas Hoogleraar Management Accounting & Control Erasmus School of Economics Wat doet een controller? Hoofd administratie Boekhoudsysteem/grootboek/accountingregels

Nadere informatie

Veranderende opvattingen over toezicht op cultuur en gedrag: Een rondje langs de velden

Veranderende opvattingen over toezicht op cultuur en gedrag: Een rondje langs de velden Veranderende opvattingen over toezicht op cultuur en gedrag: Een rondje langs de velden VITP Muel Kaptein 26 september 2017 Even voorstellen Hoogleraar Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit Rotterdam Partner

Nadere informatie

Hoe integriteitsinbreuken (beter) voorkomen, detecteren en onderzoeken? 27-10-2015 Bart De Bie i-force

Hoe integriteitsinbreuken (beter) voorkomen, detecteren en onderzoeken? 27-10-2015 Bart De Bie i-force Hoe integriteitsinbreuken (beter) voorkomen, detecteren en onderzoeken? 27-10-2015 Bart De Bie i-force Wie zijn wij? Een onafhankelijke dienstverlener in België ten behoeve van : het bedrijfsleven de publieke

Nadere informatie

MENSENRECHTEN & BEDRIJFSLEVEN. ICCO Onderzoek 2015

MENSENRECHTEN & BEDRIJFSLEVEN. ICCO Onderzoek 2015 MENSENRECHTEN & BEDRIJFSLEVEN ICCO Onderzoek 2015 Inhoud 1. Uitgangspunten 2. Onderzoek Demografie Bedrijfsgegevens Functie van de respondent Landen Wat zijn mensenrechten? Waarom mensenrechten? Six step

Nadere informatie

Medewerkerbetrokkenheid. 1. Werk aan medewerkertevredenheid. Betrokkenheid uit jezelf. Waarom zou iemand het maximale inzetten voor een werkgever?

Medewerkerbetrokkenheid. 1. Werk aan medewerkertevredenheid. Betrokkenheid uit jezelf. Waarom zou iemand het maximale inzetten voor een werkgever? Dat is de vraag! Natuurlijk is werk nog steeds vanzelfsprekend voor mensen maar het is niet meer zo vanzelfsprekend om voor de duur van het leven die ene baas te kiezen. Mensen maken enorm veel keuzes.

Nadere informatie

Handleiding. Documentatie

Handleiding. Documentatie Handleiding Documentatie Mei 2009 Inleiding Compliance is relatief nieuw in de pensioensector en er zijn nog weinig hulpmiddelen voorhanden om compliance in te bedden in uw organisatie. Om die reden hebben

Nadere informatie

Uitkomsten NBA ledenenquête. Toon aan de top. Binnen bedrijven en accountantskantoren

Uitkomsten NBA ledenenquête. Toon aan de top. Binnen bedrijven en accountantskantoren Uitkomsten NBA ledenenquête Toon aan de top Binnen bedrijven en accountantskantoren November 2012 Status Deze publicatie is samengesteld voor leden en dient ter ondersteuning van de praktijk. De publicatie

Nadere informatie

Klokkenluidersregeling a.s.r.

Klokkenluidersregeling a.s.r. Klokkenluidersregeling a.s.r. December 2017 1 a.s.r. Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doel van de Klokkenluidersregeling 3 3. Reikwijdte 3 4. Hoe werkt de Klokkenluidersregeling 4 5. Vertrouwelijke omgang

Nadere informatie

Thema EA VERSUS IA Tekst Drs. Margot Hovestad RO Drs. Huub van Hout RA CIA Beeld NFP Photography

Thema EA VERSUS IA Tekst Drs. Margot Hovestad RO Drs. Huub van Hout RA CIA Beeld NFP Photography Hoe denken de CAE s van de drie Nederlandse grootbanken over de samenwerking met de externe accountant, het auditen van cultuur en gedrag, de kwaliteit van de IAF en meer? Audit Magazine vroeg het aan

Nadere informatie

BALV 30 November 2018

BALV 30 November 2018 Pilots verantwoording sociaal domein BALV 30 November 2018 Inhoud 1. Pilots Anders verantwoorden in het sociaal domein Wat is anders verantwoorden? Terugblik start pilots Ambities pilots Toelichting pilot

Nadere informatie

From business transactions to process insights. BPM Round Table, TU/e 26 mei 2014

From business transactions to process insights. BPM Round Table, TU/e 26 mei 2014 From business transactions to process insights BPM Round Table, TU/e 26 mei 2014 Agenda 1 2 3 4 Korte introductie Process mining in de audit Enkele voorbeelden Uitdagingen & de toekomst 1 Korte introductie

Nadere informatie

Ons stelsel: een tussenstand

Ons stelsel: een tussenstand Ons stelsel: een tussenstand Avéro Achmea Zorgseminar Amerongen, 20 juni 2012 Wouter Bos Voorzitter KPMG Gezondheidszorg Partner, KPMG Plexus Ons stelsel: een tussenstand Kenmerken Uitdagingen Sleutelvragen

Nadere informatie

UMCG Researchcode. Waarborg voor onafhankelijk en zorgvuldig medisch-wetenschappelijk onderzoek

UMCG Researchcode. Waarborg voor onafhankelijk en zorgvuldig medisch-wetenschappelijk onderzoek UMCG Researchcode Waarborg voor onafhankelijk en zorgvuldig medisch-wetenschappelijk onderzoek Onderzoek Het Universitair Medisch Centrum Groningen is behalve een zeer groot ziekenhuis, ook een vooraanstaand

Nadere informatie

Inleiding. Morgen. Whitepaper: Betrokkenheid in bedrijf

Inleiding. Morgen. Whitepaper: Betrokkenheid in bedrijf Inleiding Geld verdienen. Voor de medewerker en het bedrijf belangrijke behoeften. Met een arbeidsrelatie vinden zij elkaar. De deal is rond, beide tevreden. Of nog niet? De wijze waarop de werkzaamheden

Nadere informatie

Geachte leden van de rekeningencommissie,

Geachte leden van de rekeningencommissie, Postbus 202 1000 AE Amsterdam Gemeente Amsterdam T.a.v. de Rekeningencommissie Postbus 202 1000AE Amsterdam datum 9 juni 2016 ons kenmerk RA_16_122 behandeld door A. Kok onderwerp Toezicht op ACAM bijlage

Nadere informatie

Ke(r)n jouw waarde. Ontdek jouw kernwaarden.

Ke(r)n jouw waarde. Ontdek jouw kernwaarden. Ke(r)n jouw waarde Ontdek jouw kernwaarden Ontdek jouw kernwaarden - pag. 2 Ontdek jouw kernwaarden Wat jou drijft in jouw leven en werk bepalen jouw keuzes. Het is dus belangrijk om te weten wát je drijft,

Nadere informatie

Reglement van de. Audit Commissie van de Raad van Commissarissen. van. Sligro Food Group N.V.

Reglement van de. Audit Commissie van de Raad van Commissarissen. van. Sligro Food Group N.V. - 1 - Reglement van de Audit Commissie van de Raad van Commissarissen van Sligro Food Group N.V. - 2 - Dit Reglement is vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 4 december 2017 op grond van artikel

Nadere informatie

Medewerkerstevredenheidsonderzoek

Medewerkerstevredenheidsonderzoek Medewerkerstevredenheidsonderzoek Dit medewerkerstevredenheidsonderzoek bestaat uit een aantal standaard onderwerpen die vaak gebruikt worden in medewerkerstevredenheidsonderzoeken. Afhankelijk van de

Nadere informatie

Inhoudsopgave. BLANCO SPACES ZUIDAS - 6TH FLOOR BARBARA STROZZILAAN HN AMSTERDAM T. +31 (0)

Inhoudsopgave. BLANCO SPACES ZUIDAS - 6TH FLOOR BARBARA STROZZILAAN HN AMSTERDAM T. +31 (0) Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Compliance Charter... 3 1.1. Definitie, missie en doel... 3 1.1.1. Definitie... 3 1.1.2. Missie en doel... 3 1.2. Reikwijdte... 3 1.2.1. Binnen scope... 3 1.2.2. Buiten

Nadere informatie

Integriteitscode PVOW. (Misstanden/Onregelmatigheden)

Integriteitscode PVOW. (Misstanden/Onregelmatigheden) (Misstanden/Onregelmatigheden) 1. WAAROM EEN VERTROUWENSPERSOON Op 1 juli 2016 is de Wet Huis voor Klokkenluiders in werking getreden. In deze wet is vastgelegd dat de werkgever de werknemer niet mag benadelen

Nadere informatie

diepgaande analyse en inzicht in besparingspotentieel

diepgaande analyse en inzicht in besparingspotentieel HR benchmark: diepgaande analyse en inzicht in besparingspotentieel KPMG ziet veel corporaties die gedwongen zijn, of anticiperen op schaarser wordende middelen en veranderende kerntaken. Aangezien de

Nadere informatie

Gemeenschappelijke Regeling Maasveren Limburg Noord. Accountantsverslag 2014 april 2015

Gemeenschappelijke Regeling Maasveren Limburg Noord. Accountantsverslag 2014 april 2015 Gemeenschappelijke Regeling Maasveren Limburg Noord Accountantsverslag 2014 april 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Aard en reikwijdte van de werkzaamheden 3. Bevindingen naar aanleiding van de eindejaarscontrole

Nadere informatie

Een Stap voorwaarts in Leiderschap.

Een Stap voorwaarts in Leiderschap. 5 daagse training in voorjaar van 2010 Een Stap voorwaarts in Leiderschap. Doelgroep : DA Filiaal leidsters en aankomende filiaalleidsters Lokatie : Leusden DA hoofdkantoor Dag : Maandag van 9.30u 17.00u

Nadere informatie

REGLEMENT VAN DE AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

REGLEMENT VAN DE AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN REGLEMENT VAN DE AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Dit reglement is op 11 mei 2012 vastgesteld door de raad van commissarissen van Koninklijke FrieslandCampina N.V. (de "Vennootschap"). Artikel

Nadere informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Nederlandse Waterschapsbank N.V. Verklaring over de jaarrekening 2015

Nadere informatie

Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen

Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen RAPPORT Prins Willem-Alexanderlaan 651 Postbus 700 7300 HC Apeldoorn Telefoon (055) 579 39 48 www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in het kader van

Nadere informatie

CORPORATIEBESTUURDER: EEN VAK APART

CORPORATIEBESTUURDER: EEN VAK APART CORPORATIEBESTUURDER: EEN VAK APART Analyse van instroom en uitstroom van bestuurders van woningcorporaties 2010-2014 KPMG branchegroep Woningcorporaties op verzoek van Nederlandse Vereniging van Bestuurders

Nadere informatie

Met vragen over de leverancier kwaliteitsbeoordelingvragenlijst kunt u contact opnemen met ondergetekende.

Met vragen over de leverancier kwaliteitsbeoordelingvragenlijst kunt u contact opnemen met ondergetekende. info@huibhezemans.nl www.huibhezemans.nl Aan Straatnaam ## 1234 AB Plaatsnaam s-hertogenbosch, 6 oktober 2011 Betreft: leverancier kwaliteitsbeoordeling Geachte relatie, met bijgaande vragenlijst

Nadere informatie

Succesvol reorganiseren: hoe u zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers

Succesvol reorganiseren: hoe u zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Succesvol reorganiseren: hoe u zorgt voor veranderbereidheid bij medewerkers Rijksorganisaties hebben te maken met veranderingen in de omgeving door nieuwe technologie, maatschappelijke ontwikkelingen

Nadere informatie

Praktijk Voorbeeld nº 1

Praktijk Voorbeeld nº 1 1. Bedrijfs ID Naam van het bedrijf: Praktijk Voorbeeld nº 1 Van Dorp installaties bv Sector: Technische installaties Core Business / Belangrijkste Brandpreventie, technische ondersteuning, klimaatbeheersing

Nadere informatie

Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. 20 mei 2016

Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. 20 mei 2016 Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. 20 mei 2016 1 1. Welkom Jaarlijkse Algemene Vergadering van Triodos Bank N.V. Agenda 1. Welkom 2. Verslag van de Raad van Bestuur 2015 2a. Activiteiten

Nadere informatie

VERWERKERSOVEREENKOMST KRYB

VERWERKERSOVEREENKOMST KRYB VERWERKERSOVEREENKOMST KRYB gesloten op (datum) tussen SHARE-ID een besloten vennootschap naar Nederlands recht, ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 71409602 gevestigd

Nadere informatie

Investment Management. De COO-agenda

Investment Management. De COO-agenda Investment Management De COO-agenda Vijf thema s 1) Markt 2) Wet- en regelgeving 3 5) Rol van de COO 5 3) Operations 4) Technologie 2012 KPMG Accountants N.V., registered with the trade register in the

Nadere informatie

Reglement voor de Auditcommissie UWOON

Reglement voor de Auditcommissie UWOON Reglement voor de Auditcommissie UWOON Vastgesteld tijdens de vergadering van de Raad van Commissarissen op 23 april 2018 Artikel 1 - Status en inhoud reglement 1. Dit reglement is opgesteld ter uitwerking

Nadere informatie

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK

Nadere informatie

Corporatie in control

Corporatie in control Corporatie in control Professionalisering van de financiële functie Een onderzoek naar de volwassenheid van de financiële functie en ambitie voor de toekomst KPMG 201 2 Corporaties in control Inleiding

Nadere informatie

kpmg Internal Audit Masterclass voor professionals in de pensioensector kpmg.nl

kpmg Internal Audit Masterclass voor professionals in de pensioensector kpmg.nl kpmg Internal Audit Masterclass voor professionals in de pensioensector kpmg.nl De Internal Audit Masterclass voor pensioenfondsen is bij uitstek de training voor de professional in de pensioensector die

Nadere informatie

Werving en selectie. Beleidsbepalers. Van Lanschot N.V. F. van Lanschot Bankiers N.V. Werving & Selectie Beleidsbepalers. Werving & selectiebeleid

Werving en selectie. Beleidsbepalers. Van Lanschot N.V. F. van Lanschot Bankiers N.V. Werving & Selectie Beleidsbepalers. Werving & selectiebeleid Werving & Selectie Werving en selectie Van Lanschot N.V. F. van Lanschot Bankiers N.V. Human Resource Management Pagina 1 van 9 Werving & Selectie Inleiding Met ingang van 1 juli 2012 hebben DNB en AFM

Nadere informatie

INZICHT IN CORPORATE GOVERNANCE DE DYNAMIEK EN INTERACTIE TUSSEN BESTUUR, RAAD VAN COMMISSARISSEN EN AANDEELHOUDERS

INZICHT IN CORPORATE GOVERNANCE DE DYNAMIEK EN INTERACTIE TUSSEN BESTUUR, RAAD VAN COMMISSARISSEN EN AANDEELHOUDERS INZICHT IN CORPORATE GOVERNANCE DE DYNAMIEK EN INTERACTIE TUSSEN BESTUUR, RAAD VAN COMMISSARISSEN EN AANDEELHOUDERS NYENRODE. A REWARD FOR LIFE INLEIDING De leergang is bedoeld voor iedereen die vanuit

Nadere informatie

Internetconsultatie Besluit Bekendmaking niet-financiële informatie door organisaties van openbaar belang

Internetconsultatie Besluit Bekendmaking niet-financiële informatie door organisaties van openbaar belang Ministerie van Veiligheid en Justitie Internetconsultatie Besluit Bekendmaking niet-financiële informatie door organisaties van openbaar belang Reactie van: VERENIGING VAN EFFECTENBEZITTERS Contactpersoon:

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School Cursus Controlling & Accounting De cursus Controlling & Accounting duurt ongeveer 2 maanden en omvat 5 colleges van 3 uur. U volgt de cursus met ongeveer 10-15 studenten op een van onze opleidingslocaties

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V.

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V. 1. VASTSTELLING EN REIKWIJDTE 1.1. Dit reglement voor de auditcommissie van de raad van commissarissen van Accell Group N.V.

Nadere informatie

Voorbeeld Incidentenregeling voor een Uitvoeringsorganisatie

Voorbeeld Incidentenregeling voor een Uitvoeringsorganisatie Voorbeeld Incidentenregeling voor een Uitvoeringsorganisatie Mei 2009 1 Incidentenregeling van Inleiding Deze Incidentenregeling geeft aan welke stappen gevolgd moeten worden

Nadere informatie