Risicocommunicatie. Gezondheid als uitgangspunt, een kwestie van vertrouwen?? Henk Jans, arts Inhoudsmanager Bureau GMV 10 juli 2008

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Risicocommunicatie. Gezondheid als uitgangspunt, een kwestie van vertrouwen?? Henk Jans, arts Inhoudsmanager Bureau GMV 10 juli 2008"

Transcriptie

1 Risicocommunicatie Gezondheid als uitgangspunt, een kwestie van vertrouwen?? Henk Jans, arts Inhoudsmanager Bureau GMV 10 juli 2008

2 Presentatie Beleving risico s in relatie tot (praktijk) Wat is een risico? Risicobeleving Risicocommunicatie bij GGD aan de hand van voorbeelden Project Moerdijk 2

3 RISICOCOMMUNICATIE over gezondheid en veiligheid. EEN KWESTIE VAN VERTROUWEN 3

4 Gezondheid, Milieu en Veiligheid en Risicocommunicatie 4

5 Top 5 van risicovolle situaties waarover mensen ernstig bezorgd zijn, Bron: Franssen et al., 2004

6 Beoordeling aspecten leefomgeving 6

7 Beoordeling omgevingsrisico s eigen woon- en leefomgeving 7

8 Bezorgdheid van Nederlanders om omgevingsrisico s 8

9 Ervaring en beleving van mensen (Min VROM): Voelen zich wel gelukkig in en met omgeving: Grote sociale cohesie % tevreden 99% wil wel meer en beter 9

10 Risicobeleving versus berekende risico s Al jaren is de bezorgdheid en onrust onder bewoners rondom industrieterrein Moerdijk veel hoger dan elders in de gemeente Geen objectieve gegevens die dit gevoel ondersteunen 10

11 Onderzoeksgebied 11

12 Aanleiding onrust: Toename in gezondheidsvragen bewoners Onverwachte en niet te controleren incidenten op industrieterrein Komst tweede industrieterrein / HSL / verbreding A-16 GES Standpunt GGD: meer inzicht geven in gezondheidsbeleving en toestand ga Besluit gemeente: aanvullend belevingsonderzoek!! 12

13 Doelstelling Inzicht in de beleving van: Potentieel belastende milieufactoren Ervaren hinder van deze milieufactoren Bezorgdheid over milieufactoren in relatie tot gezondheid 13

14 14 Dagelijks bang voor ongeluk met gevaarlijke stoffen? Grote industrie Opslag/overslag/haven wegverkeer treinverkeer percentage (%) 2 0 Drimmelen Lage Zwaluwe gemeente Moerdijk Klundert Moerdijk-dorp Willemstad Zevenbergen Zevenbergschen Hoek

15 15 Dagelijks/wekelijks nadelig effect op gezondheid? Geluid Geur Stof Buitenlucht percentage (%) 5 0 Drimmelen Lage Zwaluwe gemeente Moerdijk Klundert Moerdijk-dorp Willemstad Zevenbergen Zevenbergschen Hoek

16 Ervaren gezondheid Gezondheidsklachten in verband gebracht met milieuverontreiniging? Ja (%) Moerdijk-dorp 14 Klundert 10 Zevenbergen 8 Zevenbergschen Hoek 7 Gemeente Moerdijk 5 Lage Zwaluwe 4 Willemstad 4 Gemeente Drimmelen 3 16

17 Conclusies belevingsonderzoek Kernen rondom industrieterrein Moerdijk vaker ongerust en voelen zich meer bedreigd Mensen rapporteren vaker gezondheidsklachten, die in verband gebracht met omgeving en milieu 17

18 Aanbevelingen: Meer aandacht voor : Informerend/vertrouwen bieden Burgerparticipatie / uitwisseling : burgerraad Mogelijkheden nagaan voor monitoring Betere klachtenmelding en - afhandeling Integratie uitkomsten onderzoek in milieubeleid en gezondheidsbeleid 18

19 Riskassessment (science based) Riskmanagement (policy based) Risk-communication (interactief) 19

20 Cyclus Risk-Management: evaluatie probleem risico s Risk Assessment stakeholders acties opties beslissingen 20

21 Risicocommunicatie moet het antwoord zijn op het vinden van een goede balans tussen feiten en onzekerheden: Risico-communicatie = Crisiscommunicatie = Voorlichting

22 Risicoschatter (wetenschapper) = Risicomanager (bestuurder) = Risico-communicator (onafhankeijk persoon) 22

23 RISICO S VOOR DE GEZONDHEID? (Toxicologisch kader) Giftigheid stof Gevaar Concentratie Risico Kans op blootstelling 23

24 DEFINITIES Risico staat voor de kans dat in een bepaalde situatie een bepaalde mate van schade optreedt (risico = kans x gevolg). Het door een betrokkene veronderstelde risico wordt het gepercipieerde risico genoemd (risico-perceptie = beleving van het risico). 24

25 RISK KANS X GEVOLG Kans op optreden van een ongewenste gebeurtenis met ongewenste gevolgen 25

26 Risico Risico wordt dus uitgedrukt in een objectief getal, maar de beleving van het risico is geheel anders: risico is meer dan een getal, het is ook een beleefd gevoel 26

27 Activiteit sigaretten roken (1 pakje per dag) Motorrijder Bromfietser Autorijden Overlijdensrisico (per jaar) 1 op de 200 mensen 1 op de mensen 1 op de mensen 1 op de mensen asbest (beroepsmatige blootstelling) 1 op de mensen Straling Fietsen Voetganger brand en verbranding brand en verbranding Vliegen Bliksem 1 op de mensen 1 op de mensen 1 op de mensen 1 op de mensen 1 op de mensen 1 op de mensen 1 op de 2 miljoen mensen 27

28 NIVEAUS VAN RISICOBELEVING: Technici: RISK Hazard Bewoners: RISK Hazard + Apathy Of : RISK Hazard + Outrage 28

29 Risicocommunicatie Mensen zijn bang voor zaken waarvan ze niet ziek worden én niet bang voor zaken waarvan ze wel ziek worden! 29

30 Risicobeleving 30

31 De mens lijdt het meest, van het lijden dat hij vreest 31

32 Risicobeleving: wanneer worden mensen bang Gering Ernst Groot Groot Vrijwilligheid Gering Hoog Beheersbaar Laag Veel Voordelen Weinig Weinig Aandacht media Groot Vertrouwen instanties Veel Gering Groot Openheid Gering 32

33 Negatieve risicobeleving gevoed door: gebrek aan vertrouwen in gebrek aan wetenschappelijke basis: complex en veel onzekerheden grote media invloed publieke misvattingen angst voor het onbekende 33

34 Risicocommunicatie - Media 34

35 Risicocommunicatie?? Interactief proces van uitwisseling van informatie en opvattingen tussen individuen, groepen en (overheids)instellingen. RC heeft niet alleen betrekking op de risico s zelf, maar ook op de zorgen, opvattingen en reacties die samenhangen met risico s en de wijze waarop door de betrokkenen wordt omgegaan met risico s Tweerichtingverkeer gericht op vertrouwen en zorg 35 Klankbordgroep Milieu & Gezondheid

36 Doel Onderlinge communicatie verbeteren Onderlinge betrekkingen/samenhang zichtbaar maken Bijdrage aan een beter begrip tussen experts en publiek/leek Emoties en zorg een plaats geven 36

37 Verschil tussen experts en publiek Experts en publiek verschillen in hun beleving van risico s Experts evalueren kwantitatief/technisch/ normatief Leken (=werknemers) evalueren meer intuïtief/absoluut/democratisch Maar niet at random, hebben hun eigen statistiek! 37

38 Voorwaarden voor een effectieve Betrouwbaarheid Deskundigheid Eerlijkheid, openheid en eenduidigheid (middel) Afspraken nakomen/ken de verwachtingen Empathie = sympathie Rekening houden met emoties/ken de betrokkenen/houdt rekening met cultuur Invloed geven aan. 38

39 RISICO-COMMUNICATIE ANNO 2004 Meest vookomende fouten: verzwijgen waar het omgaat halve informatie tegenstrijdige informatie onduidelijke informatie bagatelliseren van probleem niet alert zijn op ontstaan van onrust

40 Risicocommunicatie is niet iets technisch, maar iets menselijks!!

41 Bedankt voor uw aandacht! Heeft u nog vragen? Henk Jans h.jans@ggd-bureaugmv.nl /

Risicoperceptie en -communicatie. Tjabe Smid KLM arbo services VU medisch centrum

Risicoperceptie en -communicatie. Tjabe Smid KLM arbo services VU medisch centrum Risicoperceptie en -communicatie Tjabe Smid KLM arbo services VU medisch centrum Inhoud I Belang van risicocommunicatie II Risicoperceptie III Rollen en context IV Risicocommunicatie 28 april 2005 NVvA

Nadere informatie

Milieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid?

Milieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid? Milieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid? Loes Geelen Symposium Veilig zijn, veilig voelen? Onderzoeker / milieugezondheidkundige 17 februari 2011 Doel van het onderzoek Centrale

Nadere informatie

Doel van het onderzoek

Doel van het onderzoek Milieufactoren in mijn omgeving Wat betekent dat voor gezondheid? Loes Geelen Symposium Veilig zijn, veilig voelen? Onderzoeker / milieugezondheidkundige 17 februari 2011 Doel van het onderzoek Centrale

Nadere informatie

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april 2015 Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 22 april 2015 Stand van zaken Uitkomsten geuronderzoek GGD Tussentijdse uitkomsten Veehouderij Gezondheid

Nadere informatie

Zijn jullie nu zo dom of ben Ik nu zo slim?

Zijn jullie nu zo dom of ben Ik nu zo slim? Risicoperceptie Tjabe Smid Zijn jullie nu zo dom of ben Ik nu zo slim? Schattingen van het aantal vroegtijdige doden door luchtvervuiling in Nederland lopen uiteen van 6.700 tot 12.900 per jaar. 298 (193

Nadere informatie

Risicoperceptie en - communicatie: de highlights. Tjabe Smid KLM Health Services VU Medisch Centrum

Risicoperceptie en - communicatie: de highlights. Tjabe Smid KLM Health Services VU Medisch Centrum Risicoperceptie en - communicatie: de highlights Tjabe Smid KLM Health Services VU Medisch Centrum Inhoud II Risicoperceptie III Rollen en context IV Risicocommunicatie 28 april 2005 NVvA symposium 2 II.

Nadere informatie

Risicoperceptie. en reizen. Tjabe Smid

Risicoperceptie. en reizen. Tjabe Smid Risicoperceptie en reizen Tjabe Smid Reizen en risico sterfte Hoeveel mensen uit Nederland overlijden jaarlijks tijdens een buitenlandse reis? ziekenhuisopname overige ziekten en letsel Hoeveel mensen

Nadere informatie

Milieubelevingsonderzoek gemeente Moerdijk 2009

Milieubelevingsonderzoek gemeente Moerdijk 2009 Milieubelevingsonderzoek gemeente Moerdijk 2009 Natascha van Riet, milieugezondheidkundige Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid GGD en Brabant/Zeeland Tilburg, januari 2011 Colofon Dit rapport is opgesteld

Nadere informatie

Sessie Geur GGD-richtlijn en risicocommunicatie. Ontmoetingsdag GGD-OD, 26 maart 2015

Sessie Geur GGD-richtlijn en risicocommunicatie. Ontmoetingsdag GGD-OD, 26 maart 2015 Sessie Geur GGD-richtlijn en risicocommunicatie Ontmoetingsdag GGD-OD, 26 maart 2015 Inhoud (Concept) GGD-richtlijn Geur Risicocommunicatie (Kort) Instrument Ruimtelijke Veiligheid GGD-richtlijn Geur Verwacht

Nadere informatie

Risico s, risicobeleving en crisiscommunicatie bij asbestincidenten

Risico s, risicobeleving en crisiscommunicatie bij asbestincidenten Risico s, risicobeleving en crisiscommunicatie bij asbestincidenten Rik van de Weerdt Arts M&G, profiel MMK Toxicoloog & GAGS GGD en Overijssel en Gelderland Verloren vertrouwen Cie Jansen Conclusies:

Nadere informatie

OvD-Bz: nuchter omgaan met risico s?!? Vandaag. Wat ziet u? Nederland: Schat het aantal dodelijke slachtoffers

OvD-Bz: nuchter omgaan met risico s?!? Vandaag. Wat ziet u? Nederland: Schat het aantal dodelijke slachtoffers Wat ziet u? OvD-Bz: nuchter omgaan met risico s?!? Jop Groeneweg Universiteit Leiden Landelijke netwerkdag OvD-Bz Rotterdam, 24 september 2015 Vandaag Nederland: Schat het aantal dodelijke slachtoffers

Nadere informatie

Moet u eigenlijk wel rekening houden met consumenten?

Moet u eigenlijk wel rekening houden met consumenten? Moet u eigenlijk wel rekening houden met consumenten? Kwaliteitsborging in de ketengestuurde productie. Sectorbijeenkomst GMP 24 mei 2005 Waar en hoe kunt u rekening houden met consumenten bij incidenten?

Nadere informatie

Gezondheidsmonitor luchthaven Twente

Gezondheidsmonitor luchthaven Twente Gezondheidsmonitor luchthaven Twente 14 en 16 januari 2014 Jaap de Wolf Op verzoek van ADT heeft GGD Twente samen met het RIVM een offerte opgesteld voor het uitvoeren van een gezondheidsmonitor burgerluchthaven

Nadere informatie

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Uw gemeente en een gezond milieu Nieuwe woningen, nieuwe wegen, nieuwe bedrijven. In een gemeente die in beweging

Nadere informatie

Factsheet. Wonen aan de A50 en A73 in Beuningen. Gelderland-Zuid. Gezondheidsonderzoek onder inwoners

Factsheet. Wonen aan de A50 en A73 in Beuningen. Gelderland-Zuid. Gezondheidsonderzoek onder inwoners Gelderland-Zuid Factsheet Wonen aan de A en A73 in Beuningen Gezondheidsonderzoek onder inwoners Wegverkeer en gezondheid Wegverkeer is een belangrijke veroorzaker van luchtverontreiniging en geluidshinder.

Nadere informatie

grondig onderzoek milieu en gezondheid rond Corus

grondig onderzoek milieu en gezondheid rond Corus grondig onderzoek milieu en gezondheid rond Corus onderzoek door RIVM in opdracht van Minister van VROM goede medewerking van provincie, bewoners, Corus en anderen de situatie rond Corus is uitgebreid

Nadere informatie

Belevingsonderzoek % Reusel-De Mierden

Belevingsonderzoek % Reusel-De Mierden Belevingsonderzoek Reusel-De Mierden De gemeente Reusel-De Mierden wil graag weten hoe haar inwoners hun woon- en leefomgeving ervaren. GGD Brabant-Zuidoost heeft daarvoor medio 2017 onder alle huishoudens

Nadere informatie

Milieubelevingsonderzoek: In de gemeente Moerdijk en gemeente Drimmelen

Milieubelevingsonderzoek: In de gemeente Moerdijk en gemeente Drimmelen : In de gemeente Moerdijk en gemeente Drimmelen Rapportnummer: 2006/03 GGD West-Brabant Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid GGD en Brabant en Zeeland Mevrouw Renske Nijdam, milieugezondheidskundige

Nadere informatie

Afbakening presentatie Gaat niet zo zeer over technische aspecten, b.v. meetstrategie, representativiteit, adembescherming, retrospectief inschatten v

Afbakening presentatie Gaat niet zo zeer over technische aspecten, b.v. meetstrategie, representativiteit, adembescherming, retrospectief inschatten v Het gebruik van blootstellingsgegevens in epidemiologisch onderzoek Gerard Swaen, Dow 20 november 2008 Afbakening presentatie Gaat niet zo zeer over technische aspecten, b.v. meetstrategie, representativiteit,

Nadere informatie

Werkconferentie: Belevingsonderzoek Intensieve Veehouderij in relatie tot volksgezondheid. Gemeente Reusel-De Mierden 29 september 2015

Werkconferentie: Belevingsonderzoek Intensieve Veehouderij in relatie tot volksgezondheid. Gemeente Reusel-De Mierden 29 september 2015 Werkconferentie: Belevingsonderzoek Intensieve Veehouderij in relatie tot volksgezondheid Gemeente Reusel-De Mierden 29 september 2015 Programma 19:30 uur 19:35 uur 19:45 uur 20:00 uur 20:20 uur 20:30

Nadere informatie

ommunicere ver ilieu- Communiceren over milieu-incidenten Tips voor het bevoegd gezag

ommunicere ver ilieu- Communiceren over milieu-incidenten Tips voor het bevoegd gezag ommunicere ver Communiceren over milieu-incidenten ilieu- Tips voor het bevoegd gezag Checklist om altijd op zak te hebben. 1. Leef mee en toon dat. 2. Vermijd clichés en bagatelliseer nooit. Rook en chemische

Nadere informatie

Berichtgeving over rook bij branden

Berichtgeving over rook bij branden Berichtgeving over rook bij branden Crisiscommunicatie op grond van perceptieonderzoek Frans Greven Index Aanleiding Onderzoeksopzet Resultaten & conclusies Media-analyse Vergelijking Expertmodel & Lekenperspectief

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Chemie-Pack. voor omliggende bedrijven op Industrieterrein Moerdijk 12 januari 2012

Informatiebijeenkomst Chemie-Pack. voor omliggende bedrijven op Industrieterrein Moerdijk 12 januari 2012 Informatiebijeenkomst Chemie-Pack voor omliggende bedrijven op Industrieterrein Moerdijk 12 januari 2012 1 Welkom Vergeet u niet na deze bijeenkomst uw telefoon weer aan te zetten!!! Programma informatiebijeenkomst

Nadere informatie

Ontwikkelingen in milieugezondheidsrisico. milieugezondheidsmaten. Brigit Staatsen Danny Houthuijs

Ontwikkelingen in milieugezondheidsrisico. milieugezondheidsmaten. Brigit Staatsen Danny Houthuijs Ontwikkelingen in milieugezondheidsrisico s en milieugezondheidsmaten Brigit Staatsen Danny Houthuijs 1 Trends in milieugezondheidsrisico s Concentraties dalen, luchtverontreiniging en geluid blijven probleem

Nadere informatie

Milieu en Gezondheid voor gemeenten in Overijssel

Milieu en Gezondheid voor gemeenten in Overijssel Milieu en Gezondheid voor gemeenten in Overijssel GGD Milieu en Gezondheid.indd 1 22-05-2012 12:55:15 GGD IJsselland en GGD Twente Team Milieu en Gezondheid voor uw gemeente In uw werk krijgt u regelmatig

Nadere informatie

Rapport klanttevredenheid 2013

Rapport klanttevredenheid 2013 Rapport klanttevredenheid 2013 2014.1.73 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Procedure nieuwe verhuur 4 3. 3.1 Reparatieverzoeken Resultaten afgehandelde enquêtes Meerssen 2013 5 5 4. Procedure vertrekkende

Nadere informatie

LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID BERGEIJK 2017/2020

LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID BERGEIJK 2017/2020 1 LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID BERGEIJK 2017/2020 FRANK VAN DER MEIJDEN (WETHOUDER GEZONDHEIDSBELEID) MARJON JACOBS (BELEIDSMEDEWERKER GEZONDHEIDSBELEID) TINEKE MEELDIJK (GGD) 2 DOEL VAN DEZE AVOND Integraal

Nadere informatie

Medische Milieukunde hoe kan uw GGD de gemeente van dienst zijn?

Medische Milieukunde hoe kan uw GGD de gemeente van dienst zijn? Medische Milieukunde hoe kan uw GGD de gemeente van dienst zijn? Zorg voor milieu en gezondheid De zorg voor een gezonde leefomgeving, maar ook de problematiek van bijvoorbeeld geluidshinder en uitlaatgassen,

Nadere informatie

Veiligheid en Integriteit

Veiligheid en Integriteit Veiligheid en Integriteit Persoonlijke aspecten en effecten van (be)dreiging VBG 27 februari 2013 Rob van den Biggelaar adviseur sociale veiligheid / psycholoog E-mail: vandenbiggelaar@habilis.nl Deze

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en kanker: Wat vertellen we de burger?

Luchtkwaliteit en kanker: Wat vertellen we de burger? Luchtkwaliteit en kanker: Wat vertellen we de burger? Ad Ragas Afdeling Milieukunde, Radboud Universiteit Nijmegen Stoffen & Kanker Benzeen Asbest PAK s 1 Hoe worden burgers geïnformeerd? De overheid reguleert

Nadere informatie

Moerd U k. ge meente RAADSINFORMATIEBRIEF. - Samenvattingonderzoek - Persbericht - Presentatie GGD. 'Vrb aos

Moerd U k. ge meente RAADSINFORMATIEBRIEF. - Samenvattingonderzoek - Persbericht - Presentatie GGD. 'Vrb aos ge meente aa Moerd U k RAADSINFORMATIEBRIEF Van Aan Onderwerp Colleqe van burqemeester en wethouders de leden van de oemeenteraad Vervolq oezond heidsonderzoek GGD Nummer griffie Zaaknummer Documentnummer

Nadere informatie

Infoavond 8 mei Nieuwbouw school nabij zendmast

Infoavond 8 mei Nieuwbouw school nabij zendmast Infoavond 8 mei 2012 Henk Bril, secretaris Stichting De Groene Sporenwolf www.groenesporenwolf.nl info@groenesporenwolf.nl 7 april 2011 - Gemeenteraad gaat accoord met nieuwbouw basisschool Burg. Willeme,

Nadere informatie

Het voorzorgbeginsel in de praktijk. Sabine Wesseldijk Nynke van der Bijl Bureau Nationale ombudsman

Het voorzorgbeginsel in de praktijk. Sabine Wesseldijk Nynke van der Bijl Bureau Nationale ombudsman Het voorzorgbeginsel in de praktijk Sabine Wesseldijk Nynke van der Bijl Bureau Nationale ombudsman 1 De Nationale ombudsman - onafhankelijk en onpartijdig - toetst aan behoorlijkheidsnormen - klachten

Nadere informatie

Perceptie van elektromagnetische velden: een arbeidshygiënische zorg?

Perceptie van elektromagnetische velden: een arbeidshygiënische zorg? Perceptie van elektromagnetische velden: een arbeidshygiënische zorg? Prof.dr.ir. Tjabe Smid Drs. Diana van Dongen Prof.dr. Danielle Timmermans Department of Public and Occupational Health Quality of Care

Nadere informatie

Geluidhinder. Oscar Breugelmans

Geluidhinder. Oscar Breugelmans Geluidhinder Oscar Breugelmans Inhoud 1. Geluidhinder in Nederland 2. Wat is geluidhinder 3. Vaststellen van geluidhinder 4. Nieuwe WHO review geluidhinder Geluidhinder in Nederland Hinderinventarisatie

Nadere informatie

Gezond Wonen. Binnenmilieu en gezondheid. Ad Dilven Monique Scholtes

Gezond Wonen. Binnenmilieu en gezondheid. Ad Dilven Monique Scholtes Gezond Wonen Binnenmilieu en gezondheid Ad Dilven Monique Scholtes Stichting Futura November 2010 Inhoud Bureau: voorstellen Binnenmilieu en gezondheid Wat doet Bureau GMV? Casuïstiek (5X) Samenwerking?

Nadere informatie

Samenvatting derde rapport

Samenvatting derde rapport Samenvatting derde rapport Gronings Perspectief onderzoekt gezondheid, ervaren veiligheid en toekomstperspectief van bewoners in alle 23 Groningse gemeenten. Het onderzoek is een samenwerking tussen onderzoekers

Nadere informatie

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk

Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk Milieumonitoringrapportage 2014 Haven- en industrieterrein Moerdijk Resultaten in vogelvlucht Gebaseerd op de Milieumonitoringrapportage Haven- en industrieterrein Moerdijk 2014 9 december 2015 Wat u vooraf

Nadere informatie

Met deze brief willen de GGD en in Noord-Brabant u informeren over nieuwe inzichten in het dossier geurhinder van veehouderijen.

Met deze brief willen de GGD en in Noord-Brabant u informeren over nieuwe inzichten in het dossier geurhinder van veehouderijen. Aan de wethouders Volksgezondheid en wethouders Milieu van de gemeenten in Noord-Brabant Kenmerk: UIT-15033471 Z-14016606 Datum: 10 maart 2015 Behandeld door: L. Geelen E-mail: l.geelen@ggd-bureaugmv.nl

Nadere informatie

Risico Communicatie. Responding to Community Outrage. Steffanie de Wit Ignite sessie NVvA Symposium 12 april 2017

Risico Communicatie. Responding to Community Outrage. Steffanie de Wit Ignite sessie NVvA Symposium 12 april 2017 Risico Communicatie Responding to Community Outrage Steffanie de Wit Ignite sessie NVvA Symposium 12 april 2017 Aanleiding E-learning over risico communicatie Responding to Community Outrage: Strategies

Nadere informatie

Intensieve veehouderij en gezondheid. Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009

Intensieve veehouderij en gezondheid. Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009 Intensieve veehouderij en gezondheid Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009 Inhoud presentatie Actualiteit Componenten Beleving Kansen en bedreigingen Onderzoeksvoorstel Actualiteit Handtekeningenactie

Nadere informatie

De overheid en risicocommunicatie bij infectieziekten

De overheid en risicocommunicatie bij infectieziekten De overheid en risicocommunicatie bij infectieziekten More than facts and fears Research Programme > Daniëlle Timmermans Quality of Care Afdeling Sociale Geneeskunde drm.timmermans@vumc.nl danielle.timmermans@rivm.nl

Nadere informatie

Rekenkameronderzoek Veiligheid

Rekenkameronderzoek Veiligheid Rekenkameronderzoek Veiligheid ONDERZOEK ONDER HET BEWONERSPANEL DORDRECHT Inhoud In hoeverre zijn de bewoners op de hoogte van de voorlichting van de gemeente Dordrecht? Wat weten ze van de veiligheidsrisico

Nadere informatie

Milieubelevingsonderzoek gemeente Moerdijk 2009 BIJLAGEN

Milieubelevingsonderzoek gemeente Moerdijk 2009 BIJLAGEN Milieubelevingsonderzoek gemeente 2009 BIJLAGEN Natascha van Riet, milieugezondheidkundige Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid GGD en Brabant/Zeeland Tilburg, januari 2011 Bijlagen Milieubelevingsonderzoek

Nadere informatie

Resultaten Klantonderzoek GMV 2014

Resultaten Klantonderzoek GMV 2014 Resultaten Klantonderzoek GMV 2014 Auteurs: Datum: 26 januari 2015 Angela Schulz, kwaliteitsadviseur - Hét Service Centrum Monique Scholtes, kwaliteitsmedewerker Bureau GMV In opdracht van: Bureau GMV

Nadere informatie

Programma Transport en veiligheid Zuid-Holland

Programma Transport en veiligheid Zuid-Holland Programma Transport en veiligheid Zuid-Holland Resultaten en lessen voor de toekomst drs. A.A.M. Brok Voorzitter veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, portefeuillehouder jaar van transport en veiligheid

Nadere informatie

Handreiking en Bestuurlijke oplegger aanpak asbestincidenten

Handreiking en Bestuurlijke oplegger aanpak asbestincidenten Handreiking en Bestuurlijke oplegger aanpak asbestincidenten De Handreiking aanpak asbestincidenten is de opvolger van het Plan van aanpak asbestbrand 2006. Naast praktijkervaringen met asbestincidenten

Nadere informatie

Beleving leefomgeving

Beleving leefomgeving Beleving leefomgeving rondom vliegveld Eindhoven Tilburg, november 2012 Mevrouw MC van Ballegooij-Gevers, milieugezondheidkundige @ Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid GGD en Brabant/Zeeland Colofon

Nadere informatie

Risicocommunicatie: een spel van invloed en beïnvloeden. Frank Vergeer Anne-Marie van het Erve

Risicocommunicatie: een spel van invloed en beïnvloeden. Frank Vergeer Anne-Marie van het Erve Risicocommunicatie: een spel van invloed en beïnvloeden Frank Vergeer Anne-Marie van het Erve Wat gaan we doen? Inleiding risicocommunicatie Risicocommunicatie: een spel van invloed en beinvloeden: 1 e

Nadere informatie

Ontwerpen en externe veiligheid. oostkracht10.nl Milieu & veiligheid

Ontwerpen en externe veiligheid. oostkracht10.nl Milieu & veiligheid Ontwerpen en externe veiligheid oostkracht10.nl Milieu & veiligheid Voorstellen Nancy Oberijé Consultant milieu en veiligheid Oostkracht 10 B.V. nancy@oostkracht10.nl 06 51 11 90 78 Deventer Ontwerpen

Nadere informatie

Risico- en Crisismanagement in de voedingstuinbouw. 25 september 2014 Nicolette Quaedvlieg

Risico- en Crisismanagement in de voedingstuinbouw. 25 september 2014 Nicolette Quaedvlieg Risico- en Crisismanagement in de voedingstuinbouw 25 september 2014 Nicolette Quaedvlieg Van crisiscommunicatie naar crisismanagement Lessen geleerd uit o.a. de crisis rond Moerdijkbrand en EHEC in 2011.

Nadere informatie

Infoavond asbestincident Maldegem 23 mei 2019

Infoavond asbestincident Maldegem 23 mei 2019 Infoavond asbestincident Maldegem 23 mei 2019 Dr. Hana Chovanova, Agentschap Zorg en Gezondheid Layla Aydemir, medisch milieukundige, Logo Gezond+ Terechte ongerustheid? We begrijpen dat jullie ongerust

Nadere informatie

De narrige burger versus risico en redelijkheid,

De narrige burger versus risico en redelijkheid, De narrige burger versus risico en redelijkheid, Waarom het failliet van fysiek veiligheidsbeleid niet aan een gebrek aan burgerschap kan worden geweten Ira Helsloot Hoogleraar crisisbeheersing en fysieke

Nadere informatie

Zendmast Croy. Kees Rijnders Werkgroep zendmast Croy 21 januari 2014

Zendmast Croy. Kees Rijnders Werkgroep zendmast Croy 21 januari 2014 Zendmast Croy Kees Rijnders Werkgroep zendmast Croy 21 januari 2014 Presentatie eindrapportage Aanleiding en opdracht Samenstelling werkgroep Zendmast Croy Onderzoeksaanpak Inbreng omwonenden Onderzoeksresultaten

Nadere informatie

BIJWERKINGEN VAN (SLECHTE) RISICOCOMMUNICATIE: Onrust en wantrouwen. Daniëlle Timmermans. Email: Danielle.timmermans@rivm.nl

BIJWERKINGEN VAN (SLECHTE) RISICOCOMMUNICATIE: Onrust en wantrouwen. Daniëlle Timmermans. Email: Danielle.timmermans@rivm.nl BIJWERKINGEN VAN (SLECHTE) RISICOCOMMUNICATIE: Onrust en wantrouwen Daniëlle Timmermans Email: Danielle.timmermans@rivm.nl Chief Science Officer Risicocommunicatie RIVM Hoogleraar Risicocommunicatie EMGO

Nadere informatie

Belevingsonderzoek Rotterdam The Hague Airport 2012

Belevingsonderzoek Rotterdam The Hague Airport 2012 Belevingsonderzoek Rotterdam The Hague Airport 2012 (Aanvullende analyses op enkele geografische factoren) Rotterdam, 25 juni 2015 1 Probleemstelling. In 2012 onderzocht MEIJERS RESEARCH in hoeverre bewoners

Nadere informatie

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu. Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving

Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu. Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Gezondheidseffectscreening Stad & Milieu Voor een gezonde inrichting van de woonomgeving Uw gemeente en een gezond milieu Nieuwe woningen, nieuwe wegen, nieuwe bedrijven. In een gemeente die in beweging

Nadere informatie

Risico communicatie kankerverwekkende stoffen. drs.ing. Jolanda Willems MBA

Risico communicatie kankerverwekkende stoffen. drs.ing. Jolanda Willems MBA Risico communicatie kankerverwekkende stoffen drs.ing. Jolanda Willems MBA Kankerwekkende stoffen Verschil Experts versus Medewerkers Voorbeeld 1 kankerclusters Situatieschets Ongerustheid over aantal

Nadere informatie

DE ERFENIS VAN HET ASBESTGEBRUIK II: ASBEST IN EN OP GEBOUWEN EN IN DE GROND JODY SCHINKEL

DE ERFENIS VAN HET ASBESTGEBRUIK II: ASBEST IN EN OP GEBOUWEN EN IN DE GROND JODY SCHINKEL DE ERFENIS VAN HET ASBESTGEBRUIK II: ASBEST IN EN OP GEBOUWEN EN IN DE GROND JODY SCHINKEL TOEPASSING VAN ASBEST Asbest: Slijtvast, brandwerend, isolerend en goedkoop 50s-70s: veelvuldig toegepast als

Nadere informatie

Welke termijnen en data worden gehanteerd voor het indienen van zienswijzen, bezwaarschriften, etc? Zie hierboven.

Welke termijnen en data worden gehanteerd voor het indienen van zienswijzen, bezwaarschriften, etc? Zie hierboven. Vragen & antwoorden met betrekking tot het EMK terrein Datum: 7 december 2015 Op 12 oktober van dit jaar hebben bewoners die zitting hebben in de Klankbordgroep EMK terrein in een email een aantal vragen

Nadere informatie

oerdijk fir v6v tm oernff nte RAADSINFORMATIEBRIEF

oerdijk fir v6v tm oernff nte RAADSINFORMATIEBRIEF tm oernff nte oerdijk RAADSINFORMATIEBRIEF Van Aan Onderwero Nummer griffie Zaaknummer Documentnummer College van burqemeester en wethouders de leden van de oemeenteraad Resultaten qezondheidsonderzoek

Nadere informatie

Briefrapport /2008 R. van Poll O. Breugelmans L. Dreijerink. Samenvatting Belevingsonderzoek vliegbasis Geilenkirchen

Briefrapport /2008 R. van Poll O. Breugelmans L. Dreijerink. Samenvatting Belevingsonderzoek vliegbasis Geilenkirchen Briefrapport 630310002/2008 R. van Poll O. Breugelmans L. Dreijerink Samenvatting Belevingsonderzoek vliegbasis Geilenkirchen RIVM Briefrapport 630310002/2008 Samenvatting Belevingsonderzoek Vliegbasis

Nadere informatie

Samenvatting. Hoe wordt (vermijdbare) ziektelast geschat?

Samenvatting. Hoe wordt (vermijdbare) ziektelast geschat? Samenvatting Hoe wordt (vermijdbare) ziektelast geschat? Een van de hoofddoelen van het milieubeleid in ons land is bijdragen aan een betere volksgezondheid. Dat kan door schadelijke invloeden te verminderen,

Nadere informatie

Hoe de omgeving bijdraagt aan gezondheid. Workshop Kennismarkt Omgevingswet Amsterdam 11 oktober 2016

Hoe de omgeving bijdraagt aan gezondheid. Workshop Kennismarkt Omgevingswet Amsterdam 11 oktober 2016 Hoe de omgeving bijdraagt aan gezondheid Workshop Kennismarkt Omgevingswet Amsterdam 11 oktober 2016 Joyce Nellissen Frits van den Berg GGD GHOR Nederland GGD Amsterdam Programma workshop Wie zijn wij?

Nadere informatie

Als een ramp de school treft: Hoe om te gaan met incidenten op scholen? Ine Spee. MBO-Raad, Platform Veiligheid 28 maart 2013.

Als een ramp de school treft: Hoe om te gaan met incidenten op scholen? Ine Spee. MBO-Raad, Platform Veiligheid 28 maart 2013. Als een ramp de school treft: Ine Spee Hoe om te gaan met incidenten op scholen? Ine Spee MBO-Raad, Platform Veiligheid 28 Achtergronden Calamiteitenteam KPC Groep 2000- gratis ondersteuning voor scholen

Nadere informatie

BURGERPANEL MOERDIJK OVER LEVENDIGE CENTRA

BURGERPANEL MOERDIJK OVER LEVENDIGE CENTRA BURGERPANEL MOERDIJK OVER LEVENDIGE CENTRA Gemeente Moerdijk November 2018 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3084800 Rapportnummer 2018/177 Datum November

Nadere informatie

TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING. Professioneel Handelen

TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING. Professioneel Handelen TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING 1 LEERRESULTATEN EN COMPETENTIES Doelstellingen competenties Structuur en éénduidigheid Uniformiteit in formulering 2 LEERRESULTATEN EN COMPETENTIES Generieke competenties

Nadere informatie

Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v. de gemeentesecretaris. Betreft: Standpunt Longfonds over houtrook ten behoeve van de VNG- enquête

Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v. de gemeentesecretaris. Betreft: Standpunt Longfonds over houtrook ten behoeve van de VNG- enquête Longfonds (voorheen Astma Fonds) Postbus 627 3800 AP Amersfoort t (033) 434 12 12 info@longfonds.nl www.longfonds.nl ING 55055 K.v.K. Gooi en Eemland nr. 40506839 Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v.

Nadere informatie

NSG Richtlijn ter objectivering van LFG klachten

NSG Richtlijn ter objectivering van LFG klachten NSG Richtlijn ter objectivering van LFG klachten Frits van den Berg VVM-bijeenkomst Richtlijnen voor laagfrequent geluid, 24 mei 2016 Inhoud Achtergrond NSG Richtlijn De NSG-curve Resultaten veldstudie,

Nadere informatie

Over reputatie van verzekeraars Jan van Rijckevorsel Amsterdam School of Economics & ACIS

Over reputatie van verzekeraars Jan van Rijckevorsel Amsterdam School of Economics & ACIS Over reputatie van verzekeraars Jan van Rijckevorsel Amsterdam School of Economics & ACIS Jan van Rijckevorsel Maart 2010 1 Definities Jan van Rijckevorsel Maart 2010 2 Reputatie Reputatie is de goede

Nadere informatie

Evaluatie van een IPCC-klimaatrapport. Analyse van conclusies over de mogelijke regionale gevolgen van klimaatverandering Maarten Hajer

Evaluatie van een IPCC-klimaatrapport. Analyse van conclusies over de mogelijke regionale gevolgen van klimaatverandering Maarten Hajer Evaluatie van een IPCC-klimaatrapport Analyse van conclusies over de mogelijke regionale gevolgen van klimaatverandering Maarten Hajer Aanleiding 2 Januari 2010 Publieke onrust over fouten in IPCC-rapport

Nadere informatie

Uitkomsten enquête - Verkeer in de Stad - Denk en Doe Mee-panel

Uitkomsten enquête - Verkeer in de Stad - Denk en Doe Mee-panel Uitkomsten enquête - Verkeer in de Stad - Denk en Doe Mee-panel 2 Onderzoek Het is te druk op de fietspaden in de grote steden. Oorzaak? Steeds meer fietsers en snelheidsverschillen door de komst van e-bikes,

Nadere informatie

Meten is weten: Inzicht krijgen in de opbrengsten van jouw inspanningen in de buurt

Meten is weten: Inzicht krijgen in de opbrengsten van jouw inspanningen in de buurt Meten is weten: Inzicht krijgen in de opbrengsten van jouw inspanningen in de buurt Vandaag Vandaag Reden voor Monitoring en Evaluatie: M&E Wat is M&E? Monitoren en evalueren: theorie en praktijk Tips

Nadere informatie

Hoe kiezen patiënten een zorgaanbieder? De rol van objectieve en subjectieve kwaliteitsinformatie

Hoe kiezen patiënten een zorgaanbieder? De rol van objectieve en subjectieve kwaliteitsinformatie Hoe kiezen patiënten een zorgaanbieder? De rol van objectieve en subjectieve kwaliteitsinformatie Presentatie literatuur- en praktijkonderzoek Invitational Nivel: Judith de Jong Kim Out Romy Bes Kim van

Nadere informatie

Samenvatting. Adviesvragen

Samenvatting. Adviesvragen Samenvatting Adviesvragen Gevaarlijke stoffen die tijdens een calamiteit vrijkomen in de lucht kunnen de gezondheid van mensen in het omringende gebied bedreigen. Zulke gassen of dampen kunnen ontsnappen

Nadere informatie

Mestverwerking MACE in Landhorst. Henk Jans, arts MG, MMK 3 juli 2014

Mestverwerking MACE in Landhorst. Henk Jans, arts MG, MMK 3 juli 2014 Mestverwerking MACE in Landhorst Henk Jans, arts MG, MMK Introductie Rol van de GGD: toelichting op risico s mestverwerkingsbedrijf MACE nav vragen van werkgroep MACE en andere betrokkenen, besproken tijdens

Nadere informatie

Psychosociale opvang geüniformeerden bij CBRN incidenten. Magda Rooze MA/MBA Senior adviseur

Psychosociale opvang geüniformeerden bij CBRN incidenten. Magda Rooze MA/MBA Senior adviseur Psychosociale opvang geüniformeerden bij CBRN incidenten Magda Rooze MA/MBA Senior adviseur Richtlijn psychosociale opvang geüniformeerden Geüniformeerden worden regelmatig blootgesteld aan potentieel

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid

Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid Provincie Noord-Brabant Aan mw. P. de Paauw Postbus 90151 5200 MC 's-hertogenbosch Kenmerk: UIT-12013758 Datum: 28 oktober 2012 Behandeld door: I.H.M. Links E-mail: i.links@ggd-bureaugmv.nl Onderwerp:

Nadere informatie

Belevingsonderzoek luchtkwaliteit. geluidsbelasting gemeente Woensdrecht

Belevingsonderzoek luchtkwaliteit. geluidsbelasting gemeente Woensdrecht Belevingsonderzoek luchtkwaliteit en geluidsbelasting gemeente Woensdrecht Regionale Milieudienst West-Brabant September 2009 2 Inhoudsopgave SAMENVATTING...5 1 INLEIDING...11 1.1 Aanleiding...11 1.2 Doel

Nadere informatie

Gezonde leefomgeving. Resultaten Panelonderzoek GGD Zaanstreek-Waterland 88%

Gezonde leefomgeving. Resultaten Panelonderzoek GGD Zaanstreek-Waterland 88% Resultaten Panelonderzoek GGD Zaanstreek-Waterland Gezonde leefomgeving Eind 2018 is een panelonderzoek gedaan naar gezonde en veilige leefomgeving. Dit onderzoek geeft inzicht in wat voor inwoners een

Nadere informatie

Bespreeknotitie milieubelevingsonderzoek Reusel- de Mierden 2015

Bespreeknotitie milieubelevingsonderzoek Reusel- de Mierden 2015 Bespreeknotitie milieubelevingsonderzoek Reusel- de Mierden 2015 Hierbij ontvangt u van bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid, in samenwerking met de GGD Brabant Zuidoost een eerste aanzet voor de opzet

Nadere informatie

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel drs. Suzanne Spaan ir. Inge Wouters dr. ir. Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

Kinderen en verkeersveiligheid: hoe kijken ze er zelf tegen aan?

Kinderen en verkeersveiligheid: hoe kijken ze er zelf tegen aan? Kinderen en verkeersveiligheid: hoe kijken ze er zelf tegen aan? Samenvatting In het kader van een belevingsonderzoek gaven 2500 Vlaamse jongeren tussen 10 en 13 jaar hun mening over mobiliteit en hun

Nadere informatie

INVLOED VAN BROMMERS EN SCOOTERS OP LUCHTKWALITEIT FIETSPADEN

INVLOED VAN BROMMERS EN SCOOTERS OP LUCHTKWALITEIT FIETSPADEN INVLOED VAN BROMMERS EN SCOOTERS OP LUCHTKWALITEIT FIETSPADEN Moniek Zuurbier en Jolanda Willems Adviseurs Leefomgeving en Gezondheid GGD en Gelderland en Overijssel 7 maart 2017 Inhoud van de presentatie

Nadere informatie

Meer rendement uit Interne Audits

Meer rendement uit Interne Audits van wijzend vingertje naar toegevoegde waarde Matthijs F.A. Dierick sr Lead Auditor en Trainer CLIENT LOGO Inhoud van de presentatie Vooroordelen en misvattingen over interne audits Wat is nu het minimum

Nadere informatie

Wat betekent dit voor. van omwonenden?

Wat betekent dit voor. van omwonenden? Emissies van chemische stoffen door ThermPhos Wat betekent dit voor de gezondheid van omwonenden? dr Joost van Rooij - toxicoloog joost.vanrooij@caesar-consult.nl Informatiebijeenkomst omwonenden 1 December

Nadere informatie

De kunst van fouten maken

De kunst van fouten maken De kunst van fouten maken Programma De kunde van patiëntveiligheid Kick-off Inleiding patiëntveiligheid Pauze De kunst van het zien en leren van incidenten VIM Human Factor Engineering Video Inleiding

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING d.d. 27 sept 2016 NR.: RI

VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING d.d. 27 sept 2016 NR.: RI VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING d.d. 27 sept 2016 NR.: RI-16-00186 Onderwerp: RIVM rapport "Veehouderij en gezondheid omwonenden" Agendapunt 14. Voorstel: Raadsvoorstelnummer 2016-45 1. Kennis te nemen

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20566 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wit, Frank R.C. de Title: The paradox of intragroup conflict Issue Date: 2013-02-28

Nadere informatie

Ervaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout

Ervaringen met EC / Roet. Sef van den Elshout Ervaringen met EC / Roet Sef van den Elshout Overzicht Overzicht Waarom roet/ec Stand van zaken instrumentarium Voorbeelden van de inzet van roet voor analyses van maatregelen Bestuurlijke bruikbaarheid

Nadere informatie

Evidence-Based Gedragsverandering

Evidence-Based Gedragsverandering Doorstroming en Rijgedrag Evidence-Based Gedragsverandering Gerjo Kok Universiteit Maastricht 18-11-2014, ANWB, Den Haag 1 Planning Gedragsverandering Doel Gedragsverandering Programma De moeilijkste veranderingen

Nadere informatie

Opbrengsten programma Risico s en verantwoordelijkheden

Opbrengsten programma Risico s en verantwoordelijkheden Opbrengsten programma Risico s en verantwoordelijkheden NIFV-congres Voorbereid op zelfredzaamheid 14 november 2012 Jan van Tol Programma Risico s en verantwoordelijkheden Aanleiding Toezegging visie over

Nadere informatie

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015. Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015. Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015 Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 20 oktober 2015 Danielle van Oudheusden Arts M&G, Infectieziektebestrijding GGD Brabant-Zuidoost

Nadere informatie

Helder water door quaggamossel

Helder water door quaggamossel Helder water door quaggamossel Kansen en risico s Een nieuwe mosselsoort, de quaggamossel, heeft zich in een deel van de Rijnlandse wateren kunnen vestigen. De mossel filtert algen en zwevend stof uit

Nadere informatie

Leren van onverwacht ernstige gebeurtenissen in de zorg

Leren van onverwacht ernstige gebeurtenissen in de zorg Leren van onverwacht ernstige gebeurtenissen in de zorg Openbaar maken van (mogelijke) calamiteiten in de patiëntenzorg Alle zorgverleners van het Jeroen Bosch Ziekenhuis doen hun uiterste best om er voor

Nadere informatie

BUURTONDERZOEK BP. BP Buurtonderzoek 2014

BUURTONDERZOEK BP. BP Buurtonderzoek 2014 BUURTONDERZOEK BP 2014 1 INHOUDSTAFEL Inleiding Doelstelling Methodologie Bespreking resultaten Besluit Aanbevelingen 2 INLEIDING 2 à 3 jaarlijks onderzoek Veiligheid- en communicatiebeleid 600 enquêtes

Nadere informatie

Medische milieukunde en arbeidshygiene

Medische milieukunde en arbeidshygiene Medische milieukunde en arbeidshygiene Drs.ing. J.G. Willems, MBA Arbeidshygiënist, toxicoloog en bestuurder Coöperatie PreventPartner. MMK 2 e lijn, GGD-en in Oost Nederland, adviseur milieu& gezondheid

Nadere informatie

BELEVINGSONDERZOEK VLIEGVELD EINDHOVEN: 2 e METING 2014 met vergelijkende analyse 1 e meting 2012 Concept versie GGD

BELEVINGSONDERZOEK VLIEGVELD EINDHOVEN: 2 e METING 2014 met vergelijkende analyse 1 e meting 2012 Concept versie GGD BELEVINGSONDERZOEK VLIEGVELD EINDHOVEN: 2 e METING 2014 met vergelijkende analyse 1 e meting 2012 Concept versie GGD 27-5-15 Dit onderzoek is een vervolg op het belevingsonderzoek van begin 2012 (dat ging

Nadere informatie

Inschatting gezondheidsrisico s grafietregen Wijk aan Zee RIVM 2019

Inschatting gezondheidsrisico s grafietregen Wijk aan Zee RIVM 2019 Inschatting gezondheidsrisico s grafietregen Wijk aan Zee RIVM 2019 RIVM project grafietregens en gezondheid Uitstoot grafietregens bij slakverwerking Harsco / Tata Steel Bewoners rondom bedrijf maken

Nadere informatie