EVENEMENTEN BETALEN ZICH UIT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "EVENEMENTEN BETALEN ZICH UIT"

Transcriptie

1 EVENEMENTEN BETALEN ZICH UIT Een onderzoek naar de rol van de provincie Gelderland en haar evenementenbeleid M. van der Mooren September 2014

2 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Hoofdstuk 1 Inleiding Aanleiding Doelstelling, vraagstelling en onderzoeksvragen Opbouw van het onderzoek... 4 Hoofdstuk 2 Theoretisch Kader Ontstaan van evenementen Vrijetijdseconomie Functies en doelen van evenementen Actoren rondom evenementen Evenementen en samenleving Rol van de overheid Conclusie Hoofdstuk 3 De rol van de provinciale overheid Rijksoverheid Doelstelling Maatschappelijke functies evenementenbeleid Orde van grootte Gemeentelijke overheid Doelstellingen Maatschappelijke functies evenementenbeleid Orde van grootte provinciale overheid Doelstelling Maatschappelijke functies Orde van grootte Conclusie Hoofdstuk 4 Het Gelderse Evenementenbeleid Inleiding Economische spin-off Gelderse kaders Orde van grootte Ervaringen van Gelderse evenementen Pagina 1

3 4.6 Conclusie Hoofdstuk 5 Analyse en conclusie Evenementen en maatschappelijke effecten Gelderse strategie: focus op economie Gelderse strategie: focus op de regio De toekomst van het evenementenbeleid Literatuur Bijlage 1: Aanbevelingen & discussie voor ChristenUnie-fractie Bijlage 2: Begrippenlijst Pagina 2

4 Samenvatting In 2013 heeft provincie Gelderland haar evenementenbeleid vastgesteld. Het evenementenbeleid van de provincie is erop gericht om evenementen in te zetten om de regionale economie te versterken. In dit onderzoek wordt antwoord gegeven op de vraag welke rol evenementen vervullen in de maatschappij en welke rol de provincie kan vervullen om deze maatschappelijke effecten te beïnvloeden. De uitkomst van dit onderzoek is dat evenementen bij kunnen dragen aan een breed scala aan maatschappelijke effecten. Het versterken van de regionale economie is daar slechts één onderdeel van. Doordat de Provincie zich in belangrijke mate richt op de economische functie van evenementen, bestaat de mogelijkheid dat ze kansen laat liggen ten aanzien van het versterken van onder andere sociale cohesie, participatie, identiteit versterking of gedragsverandering van bezoekers. De provincie Gelderland kiest er nadrukkelijk voor om het evenementenbeleid in dienst van de regionale economie te stellen. Waar de Rijksoverheid zich met name richt op evenementen met een (inter)nationale uitstraling en lokale overheden zich vooral op lokale evenementen richten, ligt er een natuurlijke ruimte voor de provincie om regionale evenementen aan te grijpen om maatschappelijke doelen te verwezenlijken, zowel op het economische als op het sociale terrein. Pagina 3

5 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In 2013 heeft de provincie Gelderland evenementenbeleid vastgesteld voor de periode Volgens Gedeputeerde Staten (GS) hebben cultuur- en sportevenementen een grote impact op de Gelderse economie. Het doel van het evenementenbeleid van de provincie is dan ook om in samenwerking met evenementenorganisatoren en ondernemers de Gelderse economie te versterken. Het evenementenbeleid van de provincie is in de laatste maanden opnieuw onderwerp van gesprek geworden door onder andere het voornemen om de Giro d Italia te laten starten in Gelderland. Is het verantwoord om miljoenen euro s te investeren in de start van zo n groot sportevenement, of dient men terughoudend te zijn met het uitgeven van gemeenschapsgeld aan evenementen? De uiteindelijke afweging hiervan ligt bij de politiek, maar met deze studie wordt getracht om informatie te verschaffen die het maken van deze politieke keuze vergemakkelijkt. 1.2 Doelstelling, vraagstelling en onderzoeksvragen Het doel van dit onderzoek is om een bijdrage te leveren aan de visie van de ChristenUnie Gelderland ten aanzien van evenementen en evenementenbeleid. Dit willen we bereiken door een studie te verrichten naar de effecten van evenementen in onze samenleving; een beschrijving te geven van de rol die de provinciale overheden daarin vervullen en deze rol te vergelijken met de manier waarop de provincie Gelderland invulling geeft die rol. De centrale vraag in dit onderzoek is dan ook: Hoe geeft de provincie Gelderland invulling aan haar rol ten aanzien van evenementen? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moeten drie deelvragen worden beantwoord: 1. Wat verstaat men onder evenementenbeleid? 2. Wat is de rol van de provinciale overheid ten aanzien van evenementen? 3. Hoe krijgt het huidige evenementenbeleid van provincie Gelderland vorm in de praktijk? 1.3 Opbouw van het onderzoek Om te begrijpen in welke context evenementenbeleid is opgesteld zal in hoofdstuk twee de positie en effecten van evenementen in onze maatschappij worden beschreven. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de economische effecten, maar ook naar de maatschappelijke effecten. Vervolgens zal in hoofdstuk drie worden beschreven welke rol de overheid heeft bij evenementen. Indien de overheid een actief beleid heeft ten aanzien van evenementen, spreken we van een evenementenbeleid. Met een vergelijkende studie wordt vervolgens in kaart gebracht welke rol de verschillende overheden (nationaal, provinciaal, lokaal) hebben of nemen ten aanzien van evenementen en evenementenbeleid. Hoofdstuk vier zal vervolgens nader ingaan op de wijze waarop de provincie Gelderland invulling heeft gegeven aan haar rol. Welke maatschappelijke doelen tracht de provincie hiermee te verwezenlijken en op welke manier? In het laatste hoofdstuk zal een analyse volgen van de wijze waarop Gelderland invulling geeft van haar overheidsrol ten aanzien van evenementen. Pagina 4

6 Hoofdstuk 2 Theoretisch Kader Om antwoord te kunnen geven op de vraag wat verstaat met onder evenementenbeleid? moet een theoretisch kader worden opgesteld. In dit theoretisch kader schenken we aandacht aan het ontstaan van evenementen; de functies en doelen die evenementen hebben; wie daarbij betrokken zijn en hoe het komt dat de overheid zichzelf een rol heeft gegeven ten aanzien van evenementen. 2.1 Ontstaan van evenementen Om te begrijpen waarom overheden evenementenbeleid hebben opgesteld, is het van belang om eerst te weten hoe evenementen zijn ontstaan. We onderscheiden twee soorten evenementen: bedrijfsevenementen en publieksevenementen. Bedrijfsevenementen kenmerken zich doordat het commerciële belang voorop staat en het zich afspeelt in het businessdomein, veelal op basis van uitnodigingen. Publieksevenementen daarentegen dienen primair een publiek belang en spelen zich voornamelijk af in de vrije tijd en het toeristische domein (Verhaar, 2004:40). In dit onderzoek zullen wij ons richten op publieksevenementen. De definitie die hierbij wordt gehanteerd is opgesteld door Verhaar (2004:36): Een evenement is een speciale, tijd- en plaatsgebonden gebeurtenis, die door een initiatiefnemer (individu, groep of organisatie) bewust is gepland, en die gericht is op een bepaalde doelgroep, om met een bewust gekozen vorm, een bepaald doel te realiseren. Evenementen zijn niet nieuw. Zo vindt de kermis zijn oorsprong in de middeleeuwen. Dit evenement vaak gecombineerd met een markt had als doel om de wijdingsdag van de parochie te vieren (Haasnoot, 1998). Toch lijkt het alsof er tegenwoordig meer aandacht is voor publieksevenementen dan voorheen. Hoe valt dit te verklaren? J.T. Mommaas, professor leisure studies aan de universiteit van Tilburg zegt hierover dat het een gegeven is dat mensen behoefte hebben aan vrijetijdsbesteding. Door een toenemende mobiliteit is de reikwijdte en bereikbaarheid van de vrijetijdsmogelijkheden sterk vergroot. Dit zorgt voor concurrentie tussen plaatsen en producten. Als gevolg van de concurrentie gaat de identiteit of het imago van een stad, dorp of regio ook een rol spelen. In de loop der jaren heeft vrije tijd een andere betekenis gekregen. Het is verschoven van burgerschap en participatie naar consumptie en beleving (Mommaas in de Jong, 2006:27). Ter illustratie: in de loop van de geschiedenis hebben oogstfeesten een totaal ander karakter gekregen: het evenement was bedoeld om met de lokale gemeenschap te vieren dat de oogst van het land was. Tegenwoordig zijn oogstfeesten, zoals de Groesbeekse wijnfeesten, vooral bedoeld voor mensen uit de omstreken (lokale) producten te laten ervaren. De bezoekers van het wijnfeest hebben, in tegenstelling tot de vroegere oogstfeesten, zelf niet meegeholpen om de oogst van het land te krijgen. Voor hen draait het enkel om de consumptie van de wijn en de beleving van het feest. Deze transformatie naar consumptie en beleving is het begin van de opkomst van de vrijetijdseconomie Vrijetijdseconomie De vrijetijdseconomie, waar evenementen en festivals deel van uitmaken, heeft een volwaardige positie in de economie ingenomen. Er zijn drie economieën te benoemen die belangrijk zijn voor een Pagina 5

7 stad of regio: de klassieke gedragseconomie (locatie en groeitheorie), kenniseconomie en vrijetijdseconomie. Allen overlappen elkaar en zijn vertegenwoordigd in de ruimtelijke-economische ontwikkeling van regio of stad (de Jong, 2006:25). De vrijetijdseconomie wordt als volgt gedefinieerd: De vrijetijdseconomie betreft de productie, distributie en consumptie van goederen en diensten ten behoeve van de vrijetijdsbesteding van mensen, zowel binnenshuis als buitenshuis, zowel binnen de eigen woonomgeving als daarbuiten, met inbegrip van verblijf, vervoer en toeleveranciers (Mommaas,2014). De vrijetijdssector heeft een aanzienlijke economische waarde. In 2008 werd er in Gelderland voor 2,5 miljard euro aan dagtochten of vrijetijdsactiviteiten uitgegeven en 9% hiervan werd uitgegeven aan evenementen (provincie Gelderland, 2011). Dit betekent echter niet dat de lokale of regionale economieën in de provincie hier per definitie van profiteren. Studies wijzen uit dat evenementen in ruraal gebied slechts in beperkte mate bijdragen aan de lokale economie. Dit heeft te maken met het weglekeffect (Chhabra et al., 2003). Zo heeft een toiletverhuurder uit Roosendaal bijvoorbeeld geld verdiend aan een evenement in Lichtenvoorde. Het verdiende geld draagt niet bij aan de lokale economie maar gaat mee naar Roosendaal. 2.2 Functies en doelen van evenementen Hoewel evenementen onderdeel zijn van de vrijetijdseconomie hebben de meeste organisatoren van een evenement niet als primaire doelstelling om bij te dragen aan deze economie. De meeste publieksevenementen komen voort vanuit een bepaalde passie en motivatie voor een inhoudelijke doelstelling van organisatoren. De organisatoren van het theaterfestival Oerol hebben bijvoorbeeld als missie om een plek te bieden aan locatietheater, zich te ontwikkelen als vakfestival en hoogwaardig theater te verbinden met nieuwsgierige niet-vakpubliek om het maatschappelijk draagvlak voor kunsten te versterken (Oerol, 2012). Er is dus een onderscheid tussen inhoudelijke doelstellingen van evenementenorganisatoren en de functie die evenementen in de samenleving kunnen hebben. Als het gaat om maatschappelijke effecten van evenementen beschrijft de Jong (2006:29) dat evenementen en festivals het imago en de aantrekkelijkheid van een stad of regio verhogen. Bedrijven zijn gebaat bij een aantrekkelijke stad, omdat dit een extra kans oplevert om producten en diensten te verkopen. Daarnaast verhogen evenementen ook de kwaliteit van de woonomgeving van burgers en verbetert het vestigingsklimaat voor bewoners en bedrijven (de Jong, 2006:29). 2.3 Actoren rondom evenementen Bij evenementen zijn meerdere partijen betrokken. Om het krachtenveld rond evenementen in kaart te brengen zullen de belangrijkste actoren en hun belangen worden besproken. De belangrijkste actor bij het verwezenlijken van een evenement zijn de organisatoren. Organisatoren van publieksevenementen proberen een inhoudelijk doel te verwezenlijken, afhankelijke van de aard van het evenement kan dit verschillen (cultuur, sport, etc). Daarnaast willen organisatoren voorzien in de behoefte van vrijetijdsbesteding (plezier). Pagina 6

8 Actoren Een evenement zonder bezoekers, is geen evenement. Het belang van bezoekers is om hoogwaardige vrijetijdsbesteding te genieten. Dit wordt versterkt wanneer er overlap is met de inhoudelijke doelstelling van het evenement. Bedrijven en ondernemers, al dan niet verenigd in een organisatie, zijn vaak een actor bij evenementen. Zij hebben belang bij een mogelijkheid om omzet te stimuleren, profilering van hun merk of naam en een aantrekkelijke of toeristische stad/regio. Hierbij hebben zij als doelstelling dat bezoekers weer terugkomen. Vaak wordt de samenwerking met ondernemers opgezocht rondom een evenement vanwege investeringen of medewerking. De inwoners van een stad of regio hebben belang bij een leefbare en aantrekkelijke woonomgeving en de mogelijkheid tot kwalitatief hoogwaardige vrijetijdsbesteding. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat evenementen (tijdelijk) lokale werkgelegenheid opleveren. Zoals in paragraaf 2.2 beschreven kunnen evenementen ook andere functies hebben dan de inhoudelijke doelstelling. Overheden zijn als vaak actor betrokken bij evenementen om het maatschappelijke functies te laten vervullen. In sommige gevallen kan de inhoudelijke functie van het evenement samenvallen met gemeentelijke beleid, denk hierbij aan cultureel beleid of sportparticipatie. In paragraaf 2.4 wordt uitgelegd welke maatschappelijke functies een evenement kan hebben. Belangen Hoogwaardige vrijetijdsbesteding Inhoudelijke doelstelling Citymarketing Economische spin-off Maatschappelijke spin-off Organisatie X X Bezoekers X X Bedrijven X X Inwoners X X Overheden (X) X X X Figuur 1 overzicht van belangen en actoren 2.4 Evenementen en samenleving Tot nu toe is er inzicht gegeven in het ontstaan van evenementen, wie de belangrijkste actoren zijn en welke belangen zij hebben. De vraag die nog overeind staat is: welke functies hebben evenementen in de samenleving? Om dit vast te stellen is er gebruik gemaakt van verschillende wetenschappelijke bronnen waarmee een eigen model is gemaakt. Evenementen kunnen zich lenen om maatschappelijke doelen te dienen. Wanneer deze maatschappelijke doelen en thema s in het verlengde van het hoofdevenement liggen, spreken we ook wel over spin-off. Maatschappelijke spin-off omvat alle effecten in de samenleving die het gevolg zijn van een cultuur of sportevenement (De Groot & Duijvestijn, 2013:13). Pagina 7

9 Figuur 2: Vliegwiel maatschappelijke spin-off (bewerking naar DSP-groep, 2012) Evenementen hebben altijd al maatschappelijke spin-off gehad, alleen in de laatste jaren is getracht om deze spin-off inzichtelijk te maken. Het voordeel van het inzichtelijk maken van maatschappelijke spin-off is dat het bewustzijn van maatschappelijke effecten wordt vergroot en dat er ook gestuurd kan worden op deze effecten. Infrastructuur Een evenement kan de functie hebben om de fysieke infrastructuur van een plaats te wijzigen. Het laten plaatsvinden van een evenement kan dienen als stimulans om na te denken over transportmogelijkheden of fysieke voorzieningen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Olympische Spelen of het WK voetbal. Over het algemeen hebben alleen mega-evenementen de functie om de fysieke infrastructuur aan te passen (Dickenson & Shipway, 2007). Economie & Werk Een andere belangrijke functie is de economische functie. Onder de economische functie worden alle transacties voorafgaand, tijdens en na het evenement bedoeld (Dickenson & Shipway, 2007). Evenementen kunnen een impuls geven aan de lokale of regionale economie en werkgelegenheid. Het horeca- en hotelbezoek kan toenemen, deelnemers en bezoekers kunnen meer geld uitgeven en er kunnen (tijdelijke) banen worden gecreëerd (de Groot, 2012). Dit wordt door mensen ook wel economische spin-off genoemd, hoewel de praktijk leert dat er verschillende definities op na worden gehouden. Imago & Citymarketing Dickenson & Shipway (2007) stellen dat evenementen een functie hebben om de toeristische waarde of het imago van een plaats te versterken. Wij kennen deze functie als citymarketing, nationmarketing of gebiedsmarketing. Het doel is om de stad of regio aantrekkelijker te maken voor toeristen en bedrijven (vestigingsklimaat). Pagina 8

10 Participatie & Sociale Cohesie Evenementen worden gezien als een middel dat aangewend kan worden om kwetsbare groepen te betrekken bij de maatschappij. Daarnaast kan het bijdragen aan de gemeenschapszin en het onderling begrip tussen mensen en culturen vergorten (de Groot, 2012). Prikkels & Gedragsverandering Evenementen kunnen mensen aanzetten tot bepaald gedrag en bijdragen aan gedragsverandering (Dickenson & Shipway, 2007). Zo kan er door middel van evenementen aandacht worden gevraagd voor duurzaamheid of het belang van een gezonde levensstijl (de Groot, 2013). Denk bijvoorbeeld aan de campagne say no to racism die bij voetbalevenementen wordt gevoerd. Identiteit & Cultuur Wanneer een evenement een bijdrage levert aan een gevoel van trots en identificatie onder bewoners, wordt de identiteit en cultuur versterkt. Ter illustratie, een Friese gemeenschap organiseert een evenement heeft rondom fierljeppen. Met deze typisch Friese activiteit beleven en bevestigen de mensen (autochtone Friezen of bezoekers) op het evenement heel sterk de Friese identiteit. Met de culturele functie van evenementen wordt ook sense of place bedoelt. Het begrip sense of place is een geografisch begrip dat het best wordt uitgelegd als een combinatie tussen de speciale en unieke kenmerken van een plaats en de menselijke ervaring van lokale cultuur en folklore. Het heeft ook veel te maken met identiteit (art of geography). Een lokaal evenement dat de rijkdommen van een streek exposeert kan heel goed bij dragen aan sense of place bij de bezoekers van het evenement. 2.5 Rol van de overheid Aangezien evenementen een economische impact hebben, bijdragen aan de toeristische waarde van stad of regio, een aantrekkelijk vestigingsbeleid creëren voor mensen en bedrijven en de vrijetijdseconomie een belangrijk onderdeel is geworden van de ontwikkeling van steden en regio`s, hebben overheden besloten om actief evenementenbeleid te maken. Een voorbeeld van een gemeentelijke overheid die al in 1999 beleid maakt op evenementen is de gemeente Dordrecht. In 2003 werd zij uitgeroepen tot evenementenstad van het jaar en in 2004 zijn de effecten van het evenementenbeleid gemeten. De gemeente Dordrecht heeft evenementenbeleid ingezet als stimuleringsmiddel. In een periode van vier jaar voerde zij een beleid om evenementen te stimuleren en te subsidiëren. Zij streefde hiermee de volgende doelen na: a) Vergroten van sociale & maatschappelijke participatie van specifieke doelgroepen. b) Stimuleren van de culturele participatie van de bevolking. c) Versterken van het imago en de uitstraling van Dordrecht (m.n. bovenregionaal) d) Genereren van economische spin-off. e) Versterken van samenhang in het toeristisch-recreatieve aanbod (Leijs&Winterwerp, 2004). Over het algemeen is de rol van de overheid bij publieksevenementen die van facilitator en gever van subsidie. Doordat overheden belang hebben dat evenementen maatschappelijk functies vervullen hebben zij hier actief beleid op gemaakt. Dit wordt evenementenbeleid genoemd. In de middeleeuwen nam de kerk de rol aan van evenementenstimulator door middel van een kermis met jaarmarkt. Door de transformatie van de vrije tijd is de vrijetijdsbesteding meer in het teken komen te staan van beleving en consumptie. Hierdoor is het evenement een product geworden en heeft een sterke economische betekenis gekregen. Naast het economische belang dat een overheid heeft Pagina 9

11 in evenementen kan zij evenementen inzetten om andere doelen te behalen, zoals de gemeente Dordrecht dat doet. Vanzelfsprekend heeft een overheid ook de rol om middels beleid evenementen te reguleren of te handhaven. 2.6 Conclusie Dit hoofdstuk is begonnen met de vraag Wat verstaat men onder evenementenbeleid? Het doel van deze vraag is om een theoretisch kader te hebben voor de praktijkstudie die beschreven staat in de volgende hoofstukken. Uit dit theoretische kader zijn een aantal zaken vast te stellen die met name van belang zijn. Hieronder hebben we een opsomming gemaakt. a) Men heeft het over evenementenbeleid wanneer een overheid actief beleid maakt om evenementen maatschappelijke functies te laten vervullen. b) In dit onderzoek onderscheiden wij de volgende maatschappelijke functies van evenementen: Economie & Werk, Infrastructuur, Imago & Citymarketing, Prikkels & Gedragsverandering, Participatie & Cohesie en Identiteit & Cultuur. c) De doelstellingen uit een evenementenbeleid hoeven niet overeen te komen met de inhoudelijke doelstelling van het evenement. Het overheidsbelang en evenementenorganisatie belang kan overeen komen maar kan ook van elkaar verschillen. Pagina 10

12 Hoofdstuk 3 De rol van de provinciale overheid Hoofdstuk twee heeft laten zien dat evenementen positieve maatschappelijke effecten hebben. Door deze effecten inzichtelijk te maken krijgen evenementen voor de overheid een maatschappelijke functie. Overheden ontwikkelen beleid rondom evenementen zodat zij kunnen sturen op deze maatschappelijke functies. De hoofdvraag van dit hoofdstuk is Wat is de rol van de provinciale overheid ten aanzien van evenementen? Om antwoord te krijgen op deze vraag is het evenementenbeleid op nationaal, gemeentelijk en provinciaal niveau onderzocht. Ten eerste zijn de doelstellingen van evenementenbeleid onderzocht. Als tweede is door analyse inzichtelijk gemaakt welke maatschappelijke functies een evenementbeleid moet vervullen. Als toetsingskader gebruiken wij de vastgestelde functies uit hoofdstuk twee. Als laatste is inzichtelijk gemaakt op welke orde van grootte een evenementenbeleid zich richt. Hierbij is het relevant of het evenementenbeleid: 1) een lokale, (boven)regionale, provinciale of (inter)nationale uitstraling heeft 2) Op welke bezoekersaantallen het is gericht 3) welk bereik het heeft. Dit is vaak in de ambities of subsidiecriteria van een evenementenbeleid te vinden. Het staat buiten kijf dat een evenementbeleid, ongeacht welk bestuursniveau, een lokaal karakter heeft omdat een evenement een fysieke plek nodig heeft om plaats te kunnen vinden. 3.1 Rijksoverheid De rijksoverheid heeft geen overkoepelend evenementenbeleid voor alle ministeries. Er is een evenementenbeleid zoals valt op te maken uit de communicatie van ministerie van Economische Zaken (EZ) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Er wordt door deze ministeries actief evenementenbeleid gemaakt met als doel om deze evenementen maatschappelijk functies te laten vervullen Doelstelling Het ministerie van EZ heeft de doelstelling om Holland als merk te branden om zo te bewerkstelligen dat er meer internationale toeristen komen. Zij geeft het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC) hier een financiële bijdrage voor. Het NBTC is verantwoordelijk om een aantal evenementen met internationale uitstraling te ondersteunen die binnen de afgesproken thema`s passen (Kamp,2014). Voor een overzicht van de thema`s zie figuur 3. Op 1 januari heeft het ministerie van VWS een nieuw sportevenementenbeleid gemaakt. Dit is gebeurd naar aanleiding van het regeerakkoord. In het regeerakkoord wordt benoemd dat topsportevenementen waardevol 2014: Nederland Fietsland; 2015: Van Gogh 125 years of inspiration; 2016: Jheronimus Bosch 500; 2017: 100 jaar De Stijl 100 jaar Dutch Design; 2018: Leeuwarden Culturele Hoofdstad. De gekozen thema s sluiten aan bij de strategie om meer spreiding van toerisme over Nederland te bevorderen en worden in 2014 verder uitgewerkt met relevante stakeholders. Figuur 3 thema`s van NBTC (Kamp, 2014) voor de Nederlandse economie kunnen zijn en een positieve uitstraling hebben naar breedtesport. De doelstelling van het evenementenbeleid van het ministerie VWS is het laten plaatsvinden van topsportevenementen met internationale uitstraling die maatschappelijk goed benut worden Pagina 11

13 (ministerie VWS,2013). Hiermee bedoelt het ministerie dat er sprake moet zijn van maatschappelijke spin-off Maatschappelijke functies evenementenbeleid Het evenementenbeleid heeft de economie & werk functie. Het is duidelijk dat het aantrekken van internationale toeristen omzet moet genereren ten bate van de Nederlandse economie. Het ministerie van VWS beschrijft dat sportevenementen ook waardevol kunnen zijn voor de economie. Beide ministeries benadrukken dat zij met het beleid willen bijdragen aan imago van plaatsen in Nederland en de natie als geheel. Hiermee draagt het beleid bij aan de imago & citymarketing functie. Het sportevenementenbeleid stelt verplicht dat er maatschappelijke spin-off, uitgezonderd economie & werk functie, wordt gecreëerd door middel van de organisatie van duurzame sideevents. Het ministerie bedoelt met side-events bijvoorbeeld een programma dat sport onder basisschoolleerlingen stimuleert. Deze side-events hebben vanuit het evenementenbeleid twee maatschappelijke functies: prikkels & gedragsverandering en participatie & sociale cohesie. De Rijksoverheid maakt geen keuze voor een specifiek thema of aspect van deze functies Orde van grootte Het evenementenbeleid richt zich zowel op (inter)nationaal, regionaal en lokaal publiek. Het evenementenbeleid van de rijksoverheid kan zich op elk niveau manifesteren. Zo ondersteunt het NBTC het bekend maken van alle lokale fietsevenementen. In een ander evenement brengt zij alle ondernemers uit provincie Noord-Brabant samen, om na te denken over de kansen die het van Gogh jaar kan bieden. Een sportevenement met bijvoorbeeld een side-event voor basisscholen kan uitwerking hebben in heel Nederland of alleen in de plaats waar het evenement wordt gehouden. Dit betekent dat dit evenementenbeleid in eerste instantie een (inter)nationale focus heeft. 3.2 Gemeentelijke overheid Voor het onderzoek naar gemeentelijk evenementenbeleid zijn de gemeenten Den Haag, Heerlen, Maastricht, Dordrecht, Deventer en Utrecht onderzocht. Er zijn geen bronvermeldingen opgenomen omdat dit een analyse is. In de literatuurlijst is een aparte sectie waar het bronmateriaal voor de analyse van de gemeentelijke overheid is te vinden Doelstellingen Over het algemeen zien gemeenten mogelijkheden om door middel van evenementen beleidsdoelen te realiseren. De doelstellingen van de verschillende beleidstukken zijn dienstbaar aan de economie en aan de inwoner van de gemeente. Zie hiervoor figuur 4. Dit sluit aan bij paragraaf waar wordt gesteld dat de vrijetijdseconomie een van de drie belangrijke economieën is voor een stad of een regio. Daarom is het logisch dat de gemeentelijke overheid beleid maakt dat aansluit op de vrijetijdseconomie. Zij hebben hier immers een direct belang bij. Pagina 12

14 Den Haag: Het evenementenbeleid heeft de doelstelling om publieksevenementen economische spin-off te laten opleveren en/of bij te laten dragen aan de profilering van de stad. Dordrecht: De doelstelling van het evenementenbeleid uit 2004 was het subsidiëren en faciliteren van evenementen om inhoudelijke beleidsdoelstellingen te behalen. Dit was genereren van economische spin-off, stimuleren van participatie en versterken van marketing en toerisme. Deventer: Het faciliteren van vrij toegankelijke publieksevenementen die de sociale, culturele, sportieve en/of economische dynamiek in de stad en dorpskernen stimuleren. Maastricht: Het evenementenbeleid moet voor evenwicht zorgen tussen de positieve effecten van evenementen (vertier, bestedingen, imago) en de leefbaarheid in de stad: het fijn kunnen wonen. Utrecht: Utrecht wil graag een gastvrije stad zijn voor evenementen en festivals. Uit het oogpunt van merkversterking, uit economisch belang en vanuit het belang van leefbaarheid en sociale cohesie. Heerlen: Het evenementenbeleid is zowel facetbeleid alsook instrumenteel beleid ten behoeve van het realiseren van doelstellingen op andere beleidsterreinen. Het evenementenbeleid heeft specifiek de doelstelling om de promotie van de stad Heerlen te versterken, inwoners van Heerlen te laten participeren aan evenementen en de kwaliteit van evenementen te versterken. Figuur 4 doelstellingen gemeentelijke evenementenbeleid Maatschappelijke functies evenementenbeleid Vanuit de doelstelling van het evenementenbeleid sturen gemeenten op bepaalde doelen die zij gerealiseerd willen zien worden door evenementen. Hierdoor krijgen evenementen met behulp van gemeentelijke evenementenbeleid bepaalde functies. Deze functies zijn te ontdekken in de subsidiecriteria of ambities van een evenementenbeleid. Alle onderzochte gemeenten vinden dat hun evenementenbeleid de functie van economie & werk heeft. De tweede functie die alle gemeenten benoemen in hun evenementenbeleid is de functie van imago & citymarketing. Benamingen voor deze functie bestaan vooral uit positieve profilering of imagoversterking. Sommigen benadrukken dat zij evenementen specifiek inzetten om een aantrekkelijke stad te zijn om te wonen, werken en recreëren. Vijf van de zes gemeenten hebben de functie van participatie & sociale cohesie op het oog met hun evenementenbeleid. Dit is voornamelijk het versterken van de sociale cohesie onder inwoners van de gemeente. Een ander veel genoemd aspect is participatie. Gemeenten vinden het belangrijk dat inwoners meedoen op verschillende terreinen in de samenleving. Evenementen kunnen dit stimuleren. De identiteit & cultuur functie van evenementen wordt door drie gemeenten in hun beleid genoemd. Evenementen moeten er vooral voor zorgen dat inwoners trots zijn om inwoner te zijn en trots te zijn op de identiteit van de woonplaats. Een enkele gemeente wil middels evenementen bijdragen aan sense of place. Een enkele andere gemeente benoemt specifiek dat evenementen de prikkels & gedragsverandering functie hebben. Zij verwoorden dat evenementen een stimulans kunnen zijn in de sociale, culturele, sportieve dynamiek van de stad. Als laatste wil de gemeente Utrecht vanuit haar evenementenbeleid een fysieke ingreep in de stedelijke infrastructuur doen. Dit valt onder de infrastructuur functie Orde van grootte Verhaar (2004) onderscheid een viertal grootheden van evenementen. Hij maakt deze verdeling aan de hand van het aantal bezoekers wat een evenement per dag heeft. Kleinschalig : tot 500 bezoekers. Pagina 13

15 Middelgroot: circa bezoekers. Grootschalig: 5000> per dag. Megaevents: Meer dan miljoenbezoekers. Hieronder is inzichtelijk gemaakt, op basis van beschikbare gegevens, welke focus de betreffende gemeenten hebben in hun evenementenbeleid. Utrecht en Den Haag richten zich met hun evenementenbeleid heel duidelijk op grootschalige evenementen die internationale uitstraling hebben. Uit hun beleid is op te maken dat zij hiermee vooral de functies economie & werk en imago & citymarketing voor ogen hebben 1. Zij leggen hiermee een verband tussen de schaalgrote en de vervulling van de maatschappelijke functie. De andere onderzochte gemeenten zijn vaak gericht op middelgrote tot grootschalige evenementen die een (boven)lokaal tot regionaal bereik hebben. Vaak is de ambitie om bovenregionaal bereik te hebben met nationale uitstraling. Alleen Maastricht heeft met haar evenementenbeleid -en evenementen als Amstel Goldrace- aantoonbaar (inter)nationale uitstraling. Het Heerlens evenementenbeleid valt op doordat het voornamelijk is gericht op de ondersteuning van lokale evenementen. 3.3 provinciale overheid De provinciale overheid komt als laatste aan bod in dit hoofdstuk. Hierdoor kan beter worden vastgesteld welke rol de provinciale overheid pakt en of deze verschilt ten opzichte van de andere overheden. De onderzochte provincies zijn Noord-Holland, Utrecht en Groningen. In dit onderzoek hebben we voor deze provincies gekozen om een goede verhouding te krijgen tussen provincies in ruraal gebied en sterk verstedelijkt gebied Doelstelling Uit het evenementenbeleid van de provincie Utrecht is de volgende doelstelling te destilleren: Het ondersteunen van culturele evenementen die de regio versterken om een aantrekkelijk woon en vestigingsklimaat te hebben en economische ontwikkeling te behouden (Prov.Utrecht,2012). De provincie Groningen wil met hun evenementenbeleid evenementen ondersteunen die door hun promotie of inhoudelijke waarde bijdragen aan een positief imago van de provincie Groningen (Prov.Groningen,2014). Het evenementenbeleid van provincie Noord-Holland is onderdeel van de totale corporate communicatie. Daardoor is de doelstelling: Gesponsorde evenementen dragen bij aan de zichtbaarheid van het provinciaal beleid en worden ingezet voor relatiemanagement (Prov. N- Holland, 2011) Maatschappelijke functies De provincie Noord-Holland laat in haar beleid blijken dat evenementen geen andere maatschappelijke functie hebben dan de economie & werk functie (Prov. N-Holland, 2011). Provincie Noord-Holland zet haar evenementenbeleid in voor haar eigen communicatie 2 echter, dat hebben wij in dit onderzoek niet als een maatschappelijke functie benoemd. Provincie Groningen richt zich met hun evenementenbeleid voornamelijk op de imago & citymarketing functie. Het evenementenbeleid schrijft ook voor dat evenementen zich moeten richten op inwoners van Groningen en eventueel (inter)nationale bezoekers (Prov.Groningen,2014). Het samen beleven van een evenement als inwoners van Groningen is identiteitsbevestigend. Dit valt onder identiteit & cultuur functie. Het 1 Gem.Utrecht wil internationale bezoekers en bedrijven aan te trekken. Instrument hiervoor zijn merkversterkende en spraakmakende grote bekende evenementen in de stad. P.2 beleid Utrecht. Gem. Den Haag zegt dat internationaal onderscheidende topevenementen Den Haag internationaal profileert en een belangrijke economische spin-off geven. 2 Prov. N-H benoemt in haar sponsoring criteria dat er voor de provincie een mogelijkheid moet zijn op het evenement om aan relatiemanagement te kunnen doen. Pagina 14

16 evenementenbeleid van provincie Utrecht benoemt dezelfde functie. Evenementen kunnen bijdragen aan de identiteit & cultuur functie in de zin van cultuureducatie maar ook aan de trots van de regionale bevolking. Een andere overeenkomende functie met Groningen is imago & citymarketing functie. Zoals in de doelstelling naar voren kwam, wil de provincie Utrecht de regio graag profileren als aangenaam woon-en vestigingsklimaat. Daarnaast zijn er nog drie maatschappelijke functies waarop het beleid wil sturen, namelijk: economie & werk, participate & sociale cohesie en prikkels & gedragsveranderingen. Evenementen moeten een economie & werk functie hebben waardoor er economische spin-off of profijt voor de regio is. De sociale cohesie van de regionale gemeenschap kan door evenementen worden vergroot. De provincie Utrecht wil mensen prikkelen tot het bezichtigen van kunst via evenementen (Prov.Utrecht,2012) Orde van grootte Provincie Utrecht laat in heel haar evenementenbeleid merken in te zetten op de regio. Zij zetten in op kleine en grootschalige evenementen met regionale worteling, ten minste regionaal bereik en (inter)nationale uitstraling (Prov.Utrecht,2012). Het evenementenbeleid van provincie Groningen is van toepassing op middelgrote evenementen, tenminste 3000 bezoekers, met een bovenregionale uitstraling (Prov.Groningen,2014). De provincie Noord Holland richt zich met haar evenementenbeleid alleen op grootschalige (meerdaagse) evenementen met bovenregionale uitstraling. 3.4 Conclusie De Rijksoverheid heeft en neemt de verantwoordelijkheid voor een nationaal belang door Nederland internationaal te profileren en economie te willen stimuleren in Nederland door het gebruik van evenementen. Gemeenten hebben de doelstelling om vanuit de lokale situatie inhoudelijke beleidsdoelen te willen realiseren via evenementen en economie te willen stimuleren. Hierdoor ontstaat ruimte voor de provinciale overheid om met evenementenbeleid op in te spelen. Opvallend is dat regio`s, onderdeel van een provincie, niet vaak in doelstellingen van evenementenbeleid worden genoemd. Het is duidelijk dat overheden verschillende keuzes maken ten aanzien van de maatschappelijke functies van evenementen. Dit heeft voornamelijk te maken met de verantwoordelijkheid van de overheid. De Rijksoverheid heeft een evenementenbeleid die zij inkleurt met nationale belangen. De gemeenten voorzien met hun evenementenbeleid in een veel groter aantal maatschappelijke functies. Dit is een gevolg van de lokaliteit van maatschappelijke functies. De provincie voorziet deels in dezelfde functies als de rijksoverheid en gemeentelijke overheid. Soms is dit op elkaar afgestemd zoals de situatie Utrecht. Wat betreft de orde van grootte van het evenementenbeleid heeft elke overheid haar eigen verantwoordelijkheid. Dit geldt ook voor provinciaal evenementenbeleid. Het heeft veel te maken met de inhoudelijke maatschappelijke functie die het evenementenbeleid wil vervullen. Als een beleid zich richt op economie & werk en imago & citymarketing zijn grote evenementen meer geschikt. Pagina 15

17 Hoofdstuk 4 Het Gelderse Evenementenbeleid 4.1 Inleiding In hoofdstuk drie hebben we gezien hoe verschillende overheidslagen rijk, provincie en gemeenten invulling geven aan evenementenbeleid. In dit hoofdstuk zal aan de hand van enkele praktijkvoorbeelden worden beschreven hoe de provincie Gelderland het evenementenbeleid vorm heeft gegeven. De provincie Gelderland verstrekt al sinds jaar en dag subsidies aan evenementen. Deze subsidies worden verstrekt omdat de evenementen bijdragen aan de culturele en sportdoelstellingen van de provincie. Met het evenementenbeleid tracht de provincie een specifiek effect van evenementen te vergroten: het versterken van de Gelderse economie c.q. het vergroten van spin-off van de bestedingen op en rond sport- en cultuurevenementen (Provincie Gelderland, PS ). Voor de periode heeft de Provincie jaarlijks euro beschikbaar gesteld om dit doel te bereiken. 4.2 Economische spin-off Uit de doelstelling van het Gelders evenementenbeleid valt op te maken dat er bijzondere aandacht is voor economische spin-off. Wat wordt hier precies mee bedoeld? Een spin-off is een nieuwe entiteit die ontstaat uit een andere (grotere) entiteit (DSP groep, 2012). In hoofdstuk twee is beschreven dat evenementen diverse spin-off effecten kunnen hebben. Naast economische effecten, kunnen dit ook andere maatschappelijke effecten zijn, zoals participatie & sociale cohesie, imago & citymarketing etc. Opvallend aan het Gelderse evenementenbeleid is dat het is dat de provincie uitsluitend stuurt op de functie van het versterken van economie & werk. 4.3 Gelderse kaders In Gelderland worden sport- en cultuurevenementen gesubsidieerd. Echter, niet elke sport- of cultuurevenement komt in aanmerking voor subsidiëring vanuit het evenementenbeleid. Uit de subsidieregeling valt op te maken dat de provincie Gelderland zich richt op evenementen met een bezoekersaantal van meer dan personen. De te organiseren evenementen moeten een (boven)regionale uitstraling hebben en/of aansluiten bij het profiel van de Gelderse regionale economie waarin ze plaatsvinden. Daarnaast moet het evenement een bijdrage leveren aan de economische spin-off van een evenement. De ervaring die is opgedaan met het vergroten van economische spin-off moet worden gedeeld met andere organisatoren van evenementen. Voor de uitvoering van het evenementenbeleid heeft de provincie diverse middelen ingezet. Allereerst heeft de provincie een handleiding opgesteld voor organisatoren van cultuur- en sportevenementen (Provincie Gelderland, Maak van je evenement een A-merk, 2013). In deze handleiding is beschreven hoe organisatoren de economische spin-off van hun evenement kunnen vergroten. Als tweede middel organiseert de provincie een evenementenplatform, waar organisatoren van evenementen worden gestimuleerd om partnerschappen aan te gaan, ervaringen met elkaar te delen ten aanzien van het generen van economische spin-off en verbindingen tot stand Pagina 16

18 worden gebracht met onder meer het bedrijfsleven. Als derde middel organiseert de provincie een werkconferentie waar evenementenorganisatoren, overheden en het bedrijfsleven worden uitgenodigd en waar best practices worden geëtaleerd. Als laatste middel stelt de provincie een subsidiebedrag beschikbaar van euro per jaar om evenementen te ondersteunen in het vergroten van hun economische spin-off. 4.4 Orde van grootte Het Gelderse evenementenbeleid lijkt zich in eerste instantie te richten op streekniveau. Dit blijkt onder meer uit de titel van het evenementenbeleid: beleef de Gelderse streken. Gesprekken die gevoerd zijn met organisatoren van evenementen op Papendal ondersteunen deze gedachte. De organisatoren geven aan dat een evenement het beste rendeert wanneer het aansluit bij het DNA van de regio en/of de stad: De regio Achterhoek legt bijvoorbeeld andere accenten dan de regio Rivierenland. Van belang is ook om keuzes te maken, focus aan te brengen bij wat je als regio of stad wilt uitdragen en dus wat past bij je regio of stad (en daarmee dus niet alles willen doen) (Provincie Gelderland, PS ). In het evenementenbeleid heeft de Provincie dit vertaald naar: De te organiseren evenementen moeten een (boven)regionale uitstraling hebben en/of aansluiten bij het profiel van de Gelderse regionale economie waarin ze plaatsvinden. Uit deze doelstelling valt op te maken dat de Provincie Gelderland het belangrijk vindt dat de evenementen identificeerbaar zijn met de regionale economie waarin ze plaatsvinden, maar niet zozeer gericht zijn op het samenbrengen van inwoners van die regio. 4.5 Ervaringen van Gelderse evenementen De provincie Gelderland heeft in de periode een pilot uit laten voeren onder acht sport en cultuurevenementen 3. Uit de contacten tussen de organisatoren onderling en met de provincie blijkt dat organisatoren van evenementen kansen zien voor een breed scala aan spin-offs. Organisatoren zien kansen om een bijdrage te leveren aan het versterken van het woon- en leefklimaat en aan het verhogen van de participatie en sociale cohesie. Ook blijkt dat evenementen een bijdrage leveren aan de versterking van de infrastructuur in hun regio (PS ). Dit is een opvallend, omdat evenementenorganisatoren vinden dat evenementen meer functies kunnen dienen dan alleen economie en werk. De doelstellingen van evenementen ondersteunen de gedachte dat er meerdere maatschappelijke functies worden gediend, zoals het bewust omgaan met het milieu, een gezonde levensstijl of het verhogen van maatschappelijke participatie. Omdat de provincie Gelderland ervoor heeft gekozen om economische spin-off centraal te stellen in het evenementenbeleid zullen we aan de hand van een aantal praktijkvoorbeeld deze spin-off in beeld brengen. De Werkgroep Evaluatie Sportevenementen (WESP) heeft een aantal (sport)evenementen onderzocht. Het doel van deze studies is om de economische impact van evenementen in kaart te brengen. Onder economische impact verstaan we de extra bestedingen die door dit evenement worden veroorzaakt in een bepaalde afgebakende omgeving rond het evenement. In dit geval is de afgebakende omgeving de provincie Gelderland (de Boer, 2013). 3 Festival Amateurkunst Gevaarlijk Goed, Literatuurfestival De Wintertuin, Manifestatie Fort Asperen, NJO Muziekzomer, Arnhem ModeBiënnale, NK Indoor Atletiek, NK Baanwielrennen, World Cup BMX, EK Handbal dames 2011 (teruggegeven door organisatie aan internationale bond). Pagina 17

19 Evenement Bezoekers Subsidie Economische Impact Gld Zevenheuvelenloop ** NK Baanwielrennen * ModeBiennale Arnhem *** World League Volleybal *** Apeldoorn 2013 WorldCup BMX *** supercross Papendal 2013 NJO Muziekzomer * Figuur 5 overzicht van de economische impact ten opzichte van aantal bezoekers en verleende subsidie door provincie Gelderland. * Subsidie Provincie ** Subsidie Gemeente ***Subsidie Gemeente & Provincie De economische impact valt in de studie van WESP uiteen in extra bestedingen door de organisatie, bezoekers en media. Figuur 5 geeft aan dat de totale economische impact van de verschillende evenementen op de Gelderse economie sterk varieert. Wanneer de economische impact wordt afgezet tegen de subsidies die worden verstrekt, kan er in sommige gevallen worden gesteld dat het niet rendabel is om evenement te subsidiëren wanneer er alleen naar de economische spin-off wordt gekeken. De evaluatie van de pilotprojecten geeft aan dat organisatoren van evenementen hun handen dikwijls vol hebben aan het organiseren van het evenement en de financiële dekking daarvan. Deze twee onderwerpen, inhoud en dekking, worden door organisatoren gezien als hun kernactiviteit. Organisatoren geven aan dat ze nauwelijks toekomen aan het leggen van dwarsverbanden met partners in de regio en het vergroten van de economische spin-off (Provincie Gelderland, PS ). De inzet van de Provincie Gelderland om de economische spin-off te vergroten biedt derhalve een kans en een gevaar: Doordat organisatoren van evenementen zich niet of nauwelijks richten op economische spin-off liggen hier waarschijnlijk ook kansen. Met behulp van het in hoofdstuk 4.3 beschreven instrumentarium tracht de provincie deze kansen te benutten. Het gevaar is erin gelegen dat de uitvoering in handen is van de organisatoren: zij hebben aangegeven het niet tot hun kerntaak te rekenen om economische spin-off te genereren. Toekomstig onderzoek zal uit moeten wijzen of organisatoren van evenementen met behulp van de sturing vanuit de Provincie hier wel toe in staat zijn. 4.6 Conclusie Het evenementenbeleid van de Provincie Gelderland kenmerkt zich doordat het in belangrijke mate gericht is op het versterken van de regionale economie. Hiermee wordt een bewuste keuze gemaakt om evenementen niet te gebruiken om andere maatschappelijke functies, zoals participatie & cohesie, gedragsveranderingen, identiteit & cultuur, etc. te benutten. Organisatoren van evenementen geven echter aan dat deze maatschappelijke functie wel zou kunnen worden gediend door middel van evenementen. De Provincie vindt het belangrijk dat evenementen aansluiten bij het profiel van de regionale economie. Hiermee wordt bedoeld dat er een duidelijke verbinding is tussen het evenement en regionale bedrijven die kunnen profiteren van dit evenement. Voor de provincie is het minder Pagina 18

20 belangrijk wie er op het evenement afkomen, dit mogen ook mensen van buiten Gelderland of zelfs Nederland zijn, zolang er maar een impuls wordt gegeven aan de regionale economie. Pagina 19

21 Hoofdstuk 5 Analyse en conclusie In de voorgaande hoofdstukken is beschreven welke maatschappelijke effecten er kunnen ontstaan bij evenementen en welke rol de overheid in kan nemen om deze maatschappelijke effecten te verwezenlijken. We hebben gekeken naar de wijze waarop evenementenbeleid op diverse overheidsniveaus vorm heeft gekregen en op welke manier de provincie Gelderland invulling geeft aan haar evenementenbeleid. Met deze informatie kunnen we antwoord geven op de hoofdvraag van het onderzoek: Hoe geeft de provincie Gelderland invulling aan haar rol ten aanzien van evenementen? 5.1 Evenementen en maatschappelijke effecten Evenementen kunnen worden ingezet als instrument om maatschappelijke effecten te bereiken. We spreken in dit geval over maatschappelijke spin-off. In dit onderzoek hebben we zes verschillende categorieën van maatschappelijke spin-off onderscheiden: Economie & Werk, Infrastructuur, Imago & Citymarketing, Prikkels & Gedragsverandering, Participatie & Cohesie en Identiteit & Cultuur. De overheid kan sturen op die maatschappelijke functies mits: 1) Inzichtelijk wordt gemaakt hoe de maatschappelijke functies kunnen worden gediend door een evenement; 2) De overheid zich verantwoordelijk voelt voor die maatschappelijke functie; 3) Evenementen een significante bijdrage leveren aan de maatschappelijke functie. Het opstellen van een evenementenbeleid kan helpen om de sturing vanuit de overheid vorm te geven. De keuze voor welke maatschappelijke effecten de overheid wil verwezenlijken door middel van evenementen is in essentie een politieke keuze. 5.2 Gelderse strategie: focus op economie De Provincie Gelderland heeft in haar evenementenbeleid een duidelijke keuze gemaakt om economische effecten van evenementen centraal te stellen in het evenementenbeleid. De provincie doet dit door middel van het aanbieden van een gereedschapskist waarmee organisatoren van evenementen hun economische spin-off kunnen vergroten. Wanneer aan de voorwaarden van de provincie is voldaan, kan een subsidie ter beschikking worden gesteld. Deze strategie brengt kansen en gevaren met zich mee: Door te focussen op een specifiek effect economische spin-off- word het voor organisatoren van evenementen heel duidelijk dat het van belang is om extra aandacht te besteden manieren om de regionale economie te versterken. Dit maakt de kans groter dat het gewenste effect ook daadwerkelijk zal worden verwezenlijkt. Een ander voordeel van deze strategie is dat er goede meetmethoden zijn om de economisch impact te meten. Dit zorgt ervoor dat de economische effecten van evenementen ook zichtbaar gemaakt kunnen worden en succes van de ingeslagen beleidslijn gemeten kan worden. Naast kansen bestaan er ook gevaren bij de Gelderse strategie. In de eerste plaats bestaat het gevaar dat de provincie mogelijkheden onbenut laat om door middel van evenementen andere Pagina 20

Kadernota Evenementen. Provincie Groningen van de

Kadernota Evenementen. Provincie Groningen van de Kadernota Evenementen 2016-2020 van de Provincie Groningen Kadernota Evenementen 2016-2020 van de provincie Groningen Het huidige evenementenbeleid heeft een looptijd tot en met 2015. In deze kadernota

Nadere informatie

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Binnen het evenementenbeleid worden drie categorieën evenementen onderscheiden.

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Binnen het evenementenbeleid worden drie categorieën evenementen onderscheiden. S T A T E N V O O R S T E L Datum : 4 maart 2008 Nummer PS : PS2008MME10 Afdeling : Economie, Cultuur en Vrije Tijd Commissie : MME Registratienummer : 2008int218775 Portefeuillehouder : J.H. Ekkers Titel

Nadere informatie

Gelders Evenementenbeleid 2013-2016. Beleef de Gelderse Streken

Gelders Evenementenbeleid 2013-2016. Beleef de Gelderse Streken Beleef de Gelderse Streken Gelders Evenementenbeleid 2013-2016 Beleef de Gelderse Streken Provincie Gelderland september 2013 1 2 Inhoud Voorwoord 5 1. Introductie 7 2. Uitgangspunten evenementenbeleid

Nadere informatie

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID Apeldoorn, 15 oktober 2015 Geachte heer, mevrouw, De gemeente werkt aan beleid voor citymarketing en evenementen. Wij hebben hierover met veel Apeldoornse partijen

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling Subsidie Evenementen 2015. Een proeve van nieuwe uitvoeringsregels subsidie evenementen

Uitvoeringsregeling Subsidie Evenementen 2015. Een proeve van nieuwe uitvoeringsregels subsidie evenementen Uitvoeringsregeling Subsidie Evenementen 2015 Een proeve van nieuwe uitvoeringsregels subsidie evenementen 1 Inhoud 1. Algemeen... 3 1.1. Citeertitel... 3 1.2. Opbouw... 3 2. Begripsbepaling... 4 3. Criteria...

Nadere informatie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD VAN ZEELAND

PROVINCIAAL BLAD VAN ZEELAND Nummer 19 van 2001 PROVINCIAAL BLAD VAN ZEELAND Besluit van 23 maart 2001, nummer WEB-390, directie Welzijn, Economie en Bestuur, afdeling Welzijn, tot afkondiging van het besluit van Provinciale Staten

Nadere informatie

TOETSINGKADER VOOR BIJDRAGEN UIT HET BUDGET PROMOTIE GROOTSCHALIGE PROJECTEN EN EVENEMENTEN/ACTIVITEITEN GEMEENTE BOXMEER.

TOETSINGKADER VOOR BIJDRAGEN UIT HET BUDGET PROMOTIE GROOTSCHALIGE PROJECTEN EN EVENEMENTEN/ACTIVITEITEN GEMEENTE BOXMEER. TOETSINGKADER VOOR BIJDRAGEN UIT HET BUDGET PROMOTIE GROOTSCHALIGE PROJECTEN EN EVENEMENTEN/ACTIVITEITEN GEMEENTE BOXMEER. Regelmatig ontvangt de gemeente Boxmeer sponsorverzoeken of worden er evenementen/activiteiten

Nadere informatie

Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer Beleidsnota Gelders Evenementenbeleid ; Beleef de Gelderse Streken. 1.

Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer Beleidsnota Gelders Evenementenbeleid ; Beleef de Gelderse Streken. 1. Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer 2013-004753 Beleidsnota Gelders Evenementenbeleid 2013-2016; Beleef de Gelderse Streken 1. Introductie Inleiding In de top 100 van de grootste Nederlandse evenementen

Nadere informatie

Giro Gelderland. Evaluatie. Giro Gelderland. Evaluatie 15 november 2016

Giro Gelderland. Evaluatie. Giro Gelderland. Evaluatie 15 november 2016 Giro Gelderland Evaluatie Giro Gelderland Evaluatie 15 november 2016 Terugblik Eind 2013 / Begin 2014: Voorjaar 2015: 26 juni 2015: 5 oktober 2015: 28 januari 2016: 5 mei 2016: 6 mei 2016: 7 mei 2016:

Nadere informatie

"Verordening evenementen gemeente Hardenberg".

Verordening evenementen gemeente Hardenberg. "Verordening evenementen gemeente Hardenberg". HOOFDSTUK I Inleidende bepalingen Artikel 1. Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. Organisator: een bij de Kamer van Koophandel ingeschreven

Nadere informatie

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH. Koersnotitie Beleef de Gelderse Streken; Gelders Evenementenbeleid

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH. Koersnotitie Beleef de Gelderse Streken; Gelders Evenementenbeleid STATENNOTITIE Aan de leden van Provinciale Staten HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Koersnotitie Beleef de Gelderse Streken; Gelders Evenementenbeleid 2013-2016 HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Nadere informatie

Talent inspireert Bouw mee aan een sportieve en culturele regio

Talent inspireert Bouw mee aan een sportieve en culturele regio Talent inspireert Bouw mee aan een sportieve en culturele regio STERA De Stichting Top Events regio Alkmaar (STERA) stimuleert talentontwikkeling. Dit doet de stichting door top-events naar de regio Alkmaar

Nadere informatie

Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016

Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016 Toelichting criteria kleine projecten Brabant C versie 18-01-2016 Om in aanmerking te komen voor een subsidie tussen 25.000 en 65.000 euro moet een project aan de volgende criteria voldoen: 1. het project

Nadere informatie

Cultureel Perspectief in Rijswijk

Cultureel Perspectief in Rijswijk Cultureel Perspectief in Rijswijk Rijswijk, maart 2014 de Bibliotheek aan de Vliet Cultureel Perspectief in Rijswijk Voorwoord In dit Cultureel Perspectief vragen ondergetekenden aandacht voor het belang

Nadere informatie

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING ZWOLLE HOOFDSTUK 11: EVENEMENTEN

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING ZWOLLE HOOFDSTUK 11: EVENEMENTEN ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING ZWOLLE HOOFDSTUK 11: EVENEMENTEN Artikel 11:1 Begripsomschrijvingen In dit hoofdstuk wordt verstaan onder: 1. De aanvrager: een bij de Kamer van Koophandel ingeschreven rechtspersoon

Nadere informatie

Informatiekaart VN-verdrag Handicap voor gemeenten

Informatiekaart VN-verdrag Handicap voor gemeenten Informatiekaart VN-verdrag Handicap voor gemeenten 1. Inleiding Deze informatiekaart geeft informatie over de betekenis van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (verder: het Verdrag)

Nadere informatie

Toeristische visie Regio Alkmaar

Toeristische visie Regio Alkmaar Toeristische visie Regio Alkmaar Conceptvisie en uitvoeringsagenda Proces Toeristische visie Wat Wanneer 1. Start met de Regio Alkmaar Februari 2. Eerste Regioavond 5 maart 3. Stakeholderbijeenkomst 1

Nadere informatie

Voor het evenementenbeleid stellen wij voor ,-- beschikbaar te stellen.

Voor het evenementenbeleid stellen wij voor ,-- beschikbaar te stellen. Staten voorstel nr. PS/2016/380 Investeringsvoorstel Evenementenbeleid 2017-2019 Datum GS-kenmerk Inlichtingen bij 31.05.2016 2016/0180465 mw. H.AJ. Meelissen, telefoon 038 499 74 88 e-mail H.Meelissen@overijssel.nl

Nadere informatie

EN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT?

EN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT? EN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT? Onderzoek naar Toerisme & Recreatie in Bedum AANLEIDING VAN HET ONDERZOEK Onderwerp dat door burgers is aangedragen Veel beleidsvrijheid van de gemeente, passend in regionale

Nadere informatie

Beleidsregels subsidiering activiteiten en projecten KH2018 gemeente Ferwerderadiel

Beleidsregels subsidiering activiteiten en projecten KH2018 gemeente Ferwerderadiel Beleidsregels subsidiering activiteiten en projecten KH2018 gemeente Ferwerderadiel Voor de jaren 2017 en 2018 stelt het college op grond van Artikel 1.3 van de Algemene Subsidieverordening Ferwerderadiel

Nadere informatie

Nadere regels subsidiëring publieksevenementen gemeente Arnhem 2005

Nadere regels subsidiëring publieksevenementen gemeente Arnhem 2005 Nadere regels subsidiëring publieksevenementen gemeente Arnhem 2005 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Arnhem, overwegende, dat de raad van de gemeente Arnhem op 15 december 2003

Nadere informatie

UPDATE EVENEMENTENBELEID

UPDATE EVENEMENTENBELEID UPDATE EVENEMENTENBELEID Beste organisator, Achter de schermen wordt op dit moment invulling gegeven aan de invulling van het nieuwe evenementenbeleid dat eind november 2015 door de gemeenteraad is vastgesteld.

Nadere informatie

Onderzoek Maatschappelijk Impact Cascaderun Hoogeveen Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap

Onderzoek Maatschappelijk Impact Cascaderun Hoogeveen Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Onderzoek Maatschappelijk Impact Cascaderun Hoogeveen 2015 Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Aanleiding Omdat veel evenementen (deels) gesteund worden vanuit publieke middelen en zowel een positieve

Nadere informatie

Programmaspecifieke vragenlijst

Programmaspecifieke vragenlijst Programmaspecifieke vragenlijst Programma: Gelderland Sport!; Maatschappelijke kracht van sport; Sportieve Buitenruimte In het Uitvoeringsbeleid van het programma Gelderland Sport! 2016-2019 is opgenomen

Nadere informatie

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING 2010 HOOFDSTUK 11. SUBSIDIEVERORDENING EVENEMENTEN

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING 2010 HOOFDSTUK 11. SUBSIDIEVERORDENING EVENEMENTEN ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING 2010 HOOFDSTUK 11. SUBSIDIEVERORDENING EVENEMENTEN Artikel 11:1 Begripsbepalingen In dit hoofdstuk wordt verstaan onder: 1. De aanvrager: een bij de Kamer van Koophandel ingeschreven

Nadere informatie

Projectenformulier Regiocontract 2012-2015 Regio Rivierenland

Projectenformulier Regiocontract 2012-2015 Regio Rivierenland Projectenformulier Regiocontract 20122015 Regio Rivierenland 1. Naam Project Geef de volledige en correcte naam waaronder het project geregistreerd dient te worden Professionalisering Evenementen Rivierenland

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

Onderwerp: evaluatie Stuurgroep Toerisme en Recreatie en planvorming 2009

Onderwerp: evaluatie Stuurgroep Toerisme en Recreatie en planvorming 2009 Agendapunt : Voorstelnummer : Raadsvergadering : 25 november 2008 Naam opsteller : Thea Olivier Informatie op te vragen bij : Thea Olivier Portefeuillehouders : Jan Mesu Onderwerp: evaluatie Stuurgroep

Nadere informatie

Regels Ruimte voor Gelderland 2016

Regels Ruimte voor Gelderland 2016 Regels Ruimte voor Gelderland 2016 Paragraaf 6.9 Gelderland Herdenkt - 75 jaar vrijheid Artikel 6.9.1 Begripsomschrijvingen In deze paragraaf wordt verstaan onder: a. activiteit activiteit, gericht op

Nadere informatie

BESLUITEN: vast te stellen de navolgende Subsidieregeling voor evenementen 2016.

BESLUITEN: vast te stellen de navolgende Subsidieregeling voor evenementen 2016. Subsidieregeling voor evenementen 2016 Burgemeester en wethouders van de gemeente Apeldoorn; overwegende dat het college bevoegd is voor bepaalde vormen van subsidies nadere regels te stellen dan wel specifieke

Nadere informatie

Masterplan Recreatie & Toerisme. Consulterende Startnotitie

Masterplan Recreatie & Toerisme. Consulterende Startnotitie Masterplan Recreatie & Toerisme Consulterende Startnotitie Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Waarom hebben we het hierover? 3 1.2 Opdrachtformulering 3 2 Het proces van het Masterplan Recreatie & Toerisme

Nadere informatie

Toespraak Gastvrij! (Gastvrij Gelderland) 12 oktober 2017

Toespraak Gastvrij! (Gastvrij Gelderland) 12 oktober 2017 1 Toespraak Gastvrij! (Gastvrij Gelderland) 12 oktober 2017 Geachte heer Van Wijk, geachte heer Droogh, beste aanwezigen uit alle windstreken van Nederland, over het antwoord op het verzoek van de heer

Nadere informatie

Nr.: 2001/17.597/50/A.39, CMB. Groningen, 21 de3cember 2001

Nr.: 2001/17.597/50/A.39, CMB. Groningen, 21 de3cember 2001 Aan de (plv) leden van de statencommissie voor bestuur en financiën Nr.: 2001/17.597/50/A.39, CMB. Groningen, 21 de3cember 2001 Behandeld door : H. Minkes : Telefoonnummer: (050) 316 4386 Antwoord op :

Nadere informatie

Serviceorganisatie evenementen en congressen Amersfoort

Serviceorganisatie evenementen en congressen Amersfoort Serviceorganisatie evenementen en congressen Amersfoort 26 januari 2015 Eltje de Klerk MSc MRE 1 Even voorstellen Senior adviseur Handreiking en onderzoek naar economische impact festivals (o.m. MOBA Mode

Nadere informatie

Provinciaal blad van Noord-Brabant

Provinciaal blad van Noord-Brabant Provinciaal blad van Noord-Brabant ISSN: 0920-1408 Onderwerp Subsidieregeling prijsvraag dorpen derby Noord-Brabant Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant Bijlage(n) Gelet op artikel 2 van de Algemene subsidieverordening

Nadere informatie

De economische waarde van sportevenementen

De economische waarde van sportevenementen De economische waarde van sportevenementen Sportservice Flevoland Denise Baars Kirco Company Rik Burger Maar wat gebeurde er nog meer? Filmploeg 300 man 150 figuranten 2.500 hotelovernachtingen (Bedrijfs)auto

Nadere informatie

RAADSINFORMATIEBRIEF. TITEL Prestatieafspraken opbrengst toeristenbelasting 2014

RAADSINFORMATIEBRIEF. TITEL Prestatieafspraken opbrengst toeristenbelasting 2014 RAADSINFORMATIEBRIEF Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 4541230 Aan : Gemeenteraad Datum : 15 november 2013 Portefeuillehouder : Wethouder G.J. van der Werff Programma : 10. Economie en wonen TITEL

Nadere informatie

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0

Scholder an Scholder Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Scholder an Scholder 2.0 - Verenigen voor de toekomst Werken met de methodiek scholder an scholder 2.0 Opdracht Bestuurlijk Overleg Sport; 7 december 2016 Evaluatie van scholder an scholder (1.0) leert

Nadere informatie

Uitvoeringsregels Subsidie Evenementen 2018

Uitvoeringsregels Subsidie Evenementen 2018 Uitvoeringsregels Subsidie Evenementen 2018 1 Inhoudsopgave 1. Algemeen... 3 1.1. Citeertitel... 3 1.2. Opbouw... 3 2. Begripsbepaling... 4 3. Criteria... 5 3.1 Criteria organisatie... 5 3.2 Criteria evenement...

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Agendapunt commissie: 5.1. Joyce.van.Doremalen- J. van Doremalen-Olde Agterhuis /591716

Raadsvoorstel. Agendapunt commissie: 5.1. Joyce.van.Doremalen- J. van Doremalen-Olde Agterhuis /591716 Agendapunt commissie: 5.1 steller telefoonnummer email J. van Doremalen-Olde Agterhuis 3417 Joyce.van.Doremalen- Olde.Agterhuis@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 591708/591716 Portefeuillehouder

Nadere informatie

Subsidieregeling 'Evenementenprogrammering 150 jaar Badplaats' College van B&W

Subsidieregeling 'Evenementenprogrammering 150 jaar Badplaats' College van B&W GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Noordwijk. Nr. 95439 14 oktober 2015 Subsidieregeling 'Evenementenprogrammering 150 jaar Badplaats' Colofon Zaaknummer : Z/15/009699 Steller(s) : N. van der

Nadere informatie

Toeristisch bezoek aan Dordrecht

Toeristisch bezoek aan Dordrecht Toeristisch bezoek aan Dordrecht Besteding van toeristische bezoekers groeit naar meer dan 100 miljoen In 2010 zorgde het toeristisch bezoek in Dordrecht voor een economische spin-off van ruim 73 miljoen.

Nadere informatie

Sponsorbijdrage Stichting Goes Marketing

Sponsorbijdrage Stichting Goes Marketing Sponsorbijdrage Stichting Goes Marketing Inleiding Goes kiest voor een evenementvriendelijk klimaat dat bijdraagt aan een levendige stad, aantrekkelijk voor de eigen inwoners, voor toeristen en voor het

Nadere informatie

Gemeente Heerlen - beleidsregel subsidiering evenementen

Gemeente Heerlen - beleidsregel subsidiering evenementen GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Heerlen. Nr. 41565 24 juli 2014 Gemeente Heerlen - beleidsregel subsidiering evenementen SUBSIDIERING EVENEMENTEN HOOFDSTUK 1 Evenementen maken Heerlen als stad

Nadere informatie

Essay Dordtologie. Een sportevenement specifiek voor Dordrecht. Angela Verkerk Sportbedrijf Dordrecht 23 april 2012

Essay Dordtologie. Een sportevenement specifiek voor Dordrecht. Angela Verkerk Sportbedrijf Dordrecht 23 april 2012 Essay Dordtologie Een sportevenement specifiek voor Dordrecht Angela Verkerk Sportbedrijf Dordrecht 23 april 2012 Inleiding Ik heb met plezier de cursus Dordtologie gevolgd. Allerlei onderwerpen zijn tijdens

Nadere informatie

Toerisme en vrijetijdseconomie zijn booming. Groningen en Noord Nederland kunnen ook profiteren van deze enorme groei.

Toerisme en vrijetijdseconomie zijn booming. Groningen en Noord Nederland kunnen ook profiteren van deze enorme groei. Toerisme en vrijetijdseconomie zijn booming. Groningen en Noord Nederland kunnen ook profiteren van deze enorme groei. Wie economische kansen zoekt voor Groningen en Noord Nederland doet er goed aan om

Nadere informatie

De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting

De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting Vooraf Hoe ziet onze leefomgeving er over 15 jaar uit? Of eigenlijk: hoe ervaren we die dan? Als inwoner, ondernemer, bezoeker of toerist. De tijd

Nadere informatie

Evenementen organiseren, waarom niet?

Evenementen organiseren, waarom niet? Evenementen organiseren, waarom niet? Jan Darthet Rik De Keyser bestuurder-directeur, WES Elke gemeente of stad biedt de dag van vandaag een uitgebreid aanbod aan evenementen aan. Precieze cijfers over

Nadere informatie

Voorstel aan de raad. Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel:

Voorstel aan de raad. Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: Voor raadsvergadering d.d.: 11-10-2016 Agendapunt: Onderwerp: Cultuuragenda Kansen

Nadere informatie

Bijlage II Beoordeling evenement op de gemeentelijke doelstellingen

Bijlage II Beoordeling evenement op de gemeentelijke doelstellingen Bijlage II Beoordeling evenement op de gemeentelijke doelstellingen Genre Editie 2010 Organisator : Stadsfestijn, muziek, jazz/ blues : 13 e editie : Stichting Big Rivers Aantal bezoeken 2009 : 100.000

Nadere informatie

AGENDA VOOR HET PROVINCIAAL CULTUURBELEID De provincie: belangrijk schakelpaneel in de culturele infrastructuur.

AGENDA VOOR HET PROVINCIAAL CULTUURBELEID De provincie: belangrijk schakelpaneel in de culturele infrastructuur. WOENSDAG 9 FEBRUARI 2011 DORDRECHT Bijdrage Ad 's-gravesande AGENDA VOOR HET PROVINCIAAL CULTUURBELEID De provincie: belangrijk schakelpaneel in de culturele infrastructuur. Cultuur leeft: er wordt op

Nadere informatie

Beleidskader sportsponsoring november 2017

Beleidskader sportsponsoring november 2017 Beleidskader sportsponsoring november 2017 8 november - 2017 - zaaknummer 2017-015254 1. Inleiding In Gelderland worden jaarlijks meerdere grote (inter-)nationale sportevenementen georganiseerd. De aantrekkelijkheid

Nadere informatie

PS2009MME05-1 - College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten,

PS2009MME05-1 - College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten, PS2009MME05-1 - College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel Datum : 10 maart 2009 Nummer PS : PS2009MME05 Afdeling : ECV Commissie : MME Registratienummer : 2008INT233656 Portefeuillehouder : Ekkers

Nadere informatie

Voorstel Marketing en Promotie Veluwe. Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen

Voorstel Marketing en Promotie Veluwe. Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen Voorstel Marketing en Promotie Veluwe Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen VOORSTEL MARKETING & PROMOTIE VELUWE VRAAGSTELLING: Opstellen van een toeristisch marketingactiviteitenprogramma voor

Nadere informatie

Nadere regels voor subsidieverstrekking 2019

Nadere regels voor subsidieverstrekking 2019 Nadere regels voor subsidieverstrekking 2019 Van toepassing op subsidiëring vanuit het flexibel budget Het college van burgemeester en wethouders van Borger-Odoorn; gelet op artikel 149 Gemeentewet en

Nadere informatie

Economische betekenis van evenementen. Lex Kruijver Respons

Economische betekenis van evenementen. Lex Kruijver Respons Economische betekenis van evenementen Lex Kruijver Respons 26 maart 2010 Respons Monitoren Wat doet Respons Marktomvang in uro s per jaar 14,3 12 5 Evenementenbranche Horeca Automobielen Respons Evenementen

Nadere informatie

Trots op Groningen Hoe beleven Groningers het wonen en recreëren in de provincie?

Trots op Groningen Hoe beleven Groningers het wonen en recreëren in de provincie? Trots op Groningen Hoe beleven Groningers het wonen en recreëren in de provincie? In deze factsheet staat de beleving over het wonen en over het recreëren in Groningen centraal. Het gaat om hoe de inwoners

Nadere informatie

Bijlage Specifieke toetsingscriteria per doelstelling

Bijlage Specifieke toetsingscriteria per doelstelling Bijlage Specifieke toetsingscriteria per doelstelling A. Subsidies voor incidentele activiteiten en projecten A.1 Doelstelling: Herkenbare en onderscheidende culturele identiteit door behoud en ontwikkeling

Nadere informatie

STARTNOTITIE EVENEMENTENBELEID

STARTNOTITIE EVENEMENTENBELEID STARTNOTITIE EVENEMENTENBELEID 2011-2015 INHOUD 1. INLEIDING 3 2. UITGANGSPUNTEN, DOELSTELLINGEN en KADERS 3 3. HET PROCES 5 4. HET PRODUCT 6 5. DE RISICO S 6 6. TIJD en PLANNING 6 7. COMMUNICATIE 6 Startnotitie

Nadere informatie

VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad

VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep 2016-2020 De Kunst van Samen. Geachte raad, Aan de Gemeenteraad VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. Hierbij biedt ons college u het Kunst-

Nadere informatie

De gereserveerde 15 miljoen euro voor Maastricht Culturele Hoofdstad wordt over de hele provincie ingezet voor culturele doeleinden.

De gereserveerde 15 miljoen euro voor Maastricht Culturele Hoofdstad wordt over de hele provincie ingezet voor culturele doeleinden. Limburg heeft een uniek en veelzijdig cultuuraanbod. Dit komt tot uitdrukking in een enorme verscheidenheid met talloze monumenten, cultureel erfgoed, musea, culturele organisaties, evenementen en een

Nadere informatie

Limburgse Ontmoetingsdag Sport; welkomstwoord. Wim Dupont. Polfermolen

Limburgse Ontmoetingsdag Sport; welkomstwoord. Wim Dupont. Polfermolen Limburgse Ontmoetingsdag Sport; welkomstwoord Wim Dupont Directeur Exploitatiemaatschappij Polfermolen Limburgse Ontmoetingsdag Sport John Wauben Projectmanager Evenementen, Citymarketing en Communicatie

Nadere informatie

MELD UW (IDEE VOOR EEN) EVENEMENT

MELD UW (IDEE VOOR EEN) EVENEMENT MELD UW (IDEE VOOR EEN) EVENEMENT DEZE OPROEP IS BESTEMD VOOR ALLE ORGANISATOREN DIE IN 2015 EEN PUBLIEKS- EVENEMENT WILLEN ORGANISEREN. IN DEZE OPROEP VINDT U BELANGRIJKE INFORMATIE OVER HET EVENEMENTENPROGRAMMA,

Nadere informatie

fjf^. provincie ^ 1 ^ ^ groningen

fjf^. provincie ^ 1 ^ ^ groningen fjf^. provincie ^ 1 ^ ^ groningen bezoekadres: Martinikerkhof 12 Aan Provinciale Staten postadres: Postbus 610 9700 AP Groningen algemeen telefoonnr: 050 316 49 II algemeen faxnr.: 050 316 49 33 wvifw.provinciegroningen.nl

Nadere informatie

Subsidieregeling 'Evenementenprogrammering 150 jaar Badplaats'

Subsidieregeling 'Evenementenprogrammering 150 jaar Badplaats' Subsidieregeling 'Evenementenprogrammering 150 jaar Badplaats' *BARCODEDMS* Colofon Zaaknummer Steller(s) Eigenaar(s) : Z/15/009699 : N. van der Wal - Caspers : Ruimtelijke Ontwikkeling Herziening : maandag

Nadere informatie

Kracht van regiomerken onderzoek 2013 Provincie Flevoland. Den Haag, december 2013

Kracht van regiomerken onderzoek 2013 Provincie Flevoland. Den Haag, december 2013 Kracht van regiomerken onderzoek 2013 Provincie Flevoland Den Haag, december 2013 Aanleiding onderzoek regiobranding gaat tegenwoordig verder dan alleen promotie ontwikkeling van toeristisch merk inzicht

Nadere informatie

Ontwerpbesluit pag. 4. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 1

Ontwerpbesluit pag. 4. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 1 College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel DATUM 20 september 2016 NUMMER PS PS2016MME10 AFDELING MEC COMMISSIE MME STELLER A. Ruis DOORKIESNUMMER 0651822593 DOCUMENTUMNUMMER 819B407A PORTEFEUILLEHOUDER

Nadere informatie

Kwaliteit van het Openbaar Groen. Onderzoeksplan

Kwaliteit van het Openbaar Groen. Onderzoeksplan Kwaliteit van het Openbaar Groen Onderzoeksplan Rekenkamercommissie Haarlem Postbus 511 2003 PB Haarlem 023-511 30 38 https://gemeentebestuur.haarlem.nl/informatie-over/rekenkamercommissie/ rekenkamercommissie@haarlem.nl

Nadere informatie

Musea en VVV. Welkom Opening door Mart Wijnen (wethouder) natuur

Musea en VVV. Welkom Opening door Mart Wijnen (wethouder) natuur Welkom Opening door Mart Wijnen (wethouder) VVV, kansen voor Valkenswaard Door Peter Moezelaar (voorzitter VVV Valkenswaard) De LTA en haar doelstellingen door Henk Wessels (voorzitter LTA) Stijlgids Veelzijdig

Nadere informatie

De welzijnskoers Gemeente Roermond - afdeling Welzijn 2013

De welzijnskoers Gemeente Roermond - afdeling Welzijn 2013 1 De welzijnskoers 2013-2016 Gemeente Roermond - afdeling Welzijn 2013 2 Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Aanleiding... 3 1 Welzijnsvisie Roermond... 3 2 Regeerakkoord Rutte II... 4 3 Het routeboek: de

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Titel : Voorbereiding Vuelta Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 4.

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Titel : Voorbereiding Vuelta Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 4. College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel DATUM 7 maart 2017 NUMMER PS AFDELING MEC COMMISSIE MME STELLER A. Ruis DOORKIESNUMMER 0651822593 DOCUMENTUMNUMMER 81A7D3AC PORTEFEUILLEHOUDER Van den Berg

Nadere informatie

Werkwijze en criteria activiteiten en evenementen Zwollefonds

Werkwijze en criteria activiteiten en evenementen Zwollefonds Werkwijze en criteria activiteiten en evenementen Zwollefonds In het meerjarenbeleidsplan van de Stichting Zwollefonds Binnenstad is het organiseren en aanjagen van goede evenementen en activiteiten in

Nadere informatie

Position paper binnenstad Eindhoven

Position paper binnenstad Eindhoven 18-5-2015 Position paper binnenstad Eindhoven Commissie Economie en Mobiliteit 19 mei 2015 Bureau voor Economische Argumentatie Herbert ter Beek i.s.m. Cees-Jan Pen, lectoraat Brainport Fontys Hogescholen

Nadere informatie

Subsidieregeling evenementen en culturele activiteiten gemeente Schiedam 2017

Subsidieregeling evenementen en culturele activiteiten gemeente Schiedam 2017 Subsidieregeling evenementen en culturele activiteiten gemeente Schiedam 2017 Burgemeester en Wethouders van Schiedam; Overwegende dat het gewenst is activiteiten, die bijdragen aan een sterker imago van

Nadere informatie

NOTA FESTIVALS 2013-2016

NOTA FESTIVALS 2013-2016 NOTA FESTIVALS 2013-2016 Festivalbeleid provincie Utrecht 30 januari 2012 1 Aanleiding Het College van Gedeputeerde Staten van Utrecht heeft in het Coalitieakkoord gekozen voor de ontwikkeling van een

Nadere informatie

Evenementenbeleid een strategisch marketing instrument. Conrad van Tiggelen Directeur Marketing

Evenementenbeleid een strategisch marketing instrument. Conrad van Tiggelen Directeur Marketing Evenementenbeleid een strategisch marketing instrument Conrad van Tiggelen Directeur Marketing Mechelen, 11 oktober, 2013 1990 Blokrijden Overzichtstentoonstelling Vincent van Gogh Van Goghmuseum - Kröller-Müller

Nadere informatie

voorstel aan de raad Perspectief Toerisme 2020 Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Kenmerk Vergaderdatum 2 juni 2015 Jaargang en nummer

voorstel aan de raad Perspectief Toerisme 2020 Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Kenmerk Vergaderdatum 2 juni 2015 Jaargang en nummer voorstel aan de raad Opgesteld door Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Kenmerk 15.503343 Vergadering Raadsinformatieavond Vergaderdatum 2 juni 2015 Jaargang en nummer Geheim Nee Perspectief Toerisme

Nadere informatie

Afwegingskader voor de verzoeken tot plaatsing op de evenementenkalender bij samenvallende en concurrerende evenementen

Afwegingskader voor de verzoeken tot plaatsing op de evenementenkalender bij samenvallende en concurrerende evenementen CVDR Officiële uitgave van Leeuwarden. Nr. CVDR611890_1 25 juli 2018 Afwegingskader voor de verzoeken tot plaatsing op de evenementenkalender bij samenvallende en concurrerende evenementen Nummer 2018-Z89314

Nadere informatie

D e n H a a g 10 maart 2015

D e n H a a g 10 maart 2015 Bezuidenhoutseweg 12, 2594 AV Den Haag Postbus 93002, 2509 AA Den Haag Aan de voorzitter en (plv.) leden van de Vaste Commissie voor Economische Zaken van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018

Nadere informatie

Het belang van toerisme en recreatie voor de economie in Maasduinen 29 januari Arjan Bakkeren Stafgroep Economisch Onderzoek Rabobank Nederland

Het belang van toerisme en recreatie voor de economie in Maasduinen 29 januari Arjan Bakkeren Stafgroep Economisch Onderzoek Rabobank Nederland Het belang van toerisme en recreatie voor de economie in Maasduinen 29 januari 2004 Arjan Bakkeren Stafgroep Economisch Onderzoek Rabobank Nederland Opbouw van de lezing Provinciaal beleid toerisme en

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op het bepaalde in artikel 2, tweede lid van de Algemene Subsidieverordening Flevoland 2012,

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op het bepaalde in artikel 2, tweede lid van de Algemene Subsidieverordening Flevoland 2012, PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Flevoland Nr. 1869 26 april 2017 Besluit van Gedeputeerde Staten van de provincie Flevoland houdende regels omtrent ondersteuning van activiteiten die

Nadere informatie

De kunst van samen vernieuwen

De kunst van samen vernieuwen De kunst van samen vernieuwen Cultuuragenda gemeente Zutphen 2016 Kunst, cultuur en erfgoed geven kleur aan Zutphen. Ze zorgen voor een leefbare en dynamische samenleving, sociale en economische vitaliteit

Nadere informatie

Datum : 26 oktober 2004 Nummer PS : PS2004IME11 Dienst/sector : MEC/ERT Commissie : IME Registratienummer : 2004MEC001993i Portefeuillehouder : G.

Datum : 26 oktober 2004 Nummer PS : PS2004IME11 Dienst/sector : MEC/ERT Commissie : IME Registratienummer : 2004MEC001993i Portefeuillehouder : G. S T A T E N V O O R S T E L Datum : 26 oktober 2004 Nummer PS : PS2004IME11 Dienst/sector : MEC/ERT Commissie : IME Registratienummer : 2004MEC001993i Portefeuillehouder : G. Mik Titel : Inzet middelen

Nadere informatie

BESLUIT Nr. MO/ Subsidieregeling Evenementen en Amateurkunst Dordrecht 2016

BESLUIT Nr. MO/ Subsidieregeling Evenementen en Amateurkunst Dordrecht 2016 Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT Het COLLEGE van BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de gemeente DORDRECHT; gelet op de bepalingen in titel 4.2. van de Algemene wet bestuursrecht en artikel

Nadere informatie

rrors T. van der Wat Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffier mevrouw A. Kost INTERN Beantwoording statenvragen SP 3 april 2015

rrors T. van der Wat Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffier mevrouw A. Kost INTERN Beantwoording statenvragen SP 3 april 2015 PROVINCIE FLEVOLAND Postbus 55 8200 AB Lelystad Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffier mevrouw A. Kost Telefoon (0320)-265265 Fax (0320)-265260 E-mail provincie@flevoland.nl Website www.flevoland.nl

Nadere informatie

Bezoekersprofielen & Bestedingspatronen van Middelgrote sportevenementen een meta-analyse

Bezoekersprofielen & Bestedingspatronen van Middelgrote sportevenementen een meta-analyse Bezoekersprofielen & Bestedingspatronen van Middelgrote sportevenementen een meta-analyse DSO 2013 Willem de Boer HAN University of Applied Science Arnhem / Nijmegen Inhoud Achtergrond en theoretisch framework

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD JAARGANG: 2014

PROVINCIAAL BLAD JAARGANG: 2014 PROVINCIAAL BLAD JAARGANG: 2014 NR: 076 Officiële naam regeling: Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2012-2015 Citeertitel: Stimuleringsregeling Bovenlokale Evenementen 2012-2015 Naam ingetrokken

Nadere informatie

Toepassing van de ladder in Provincie Zuid-Holland

Toepassing van de ladder in Provincie Zuid-Holland Toepassing van de ladder in Provincie Zuid-Holland Seminar, Ladder voor duurzame verstedelijking: lessen uit de praktijk, 10 maart 2015 Willemien Croes Wat is de Ladder voor Provincie Zuid- Holland? Instrument

Nadere informatie

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2010

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2010 April 2011 ugu Toeristisch bezoek aan in 2010 Al zeven jaar doet mee aan Toeristisch bezoek aan steden, onderdeel van het Continu Vakantie Onderzoek (CVO). Het CVO is een panelonderzoek waarbij Nederlanders

Nadere informatie

Uitvoeringsbesluit subsidieverlening Cultuurnota 2013-2016 provincie Drenthe

Uitvoeringsbesluit subsidieverlening Cultuurnota 2013-2016 provincie Drenthe Uitvoeringsbesluit subsidieverlening Cultuurnota 2013-2016 provincie Drenthe Thema en doelen subsidieprogramma Cultuurnota 2013-2016 Oude wereld, nieuwe mindset De provincie Drenthe staat voor een herkenbare

Nadere informatie

Subsidiereglement voor ondersteuning van. internationale sportevenementen

Subsidiereglement voor ondersteuning van. internationale sportevenementen Subsidiereglement voor ondersteuning van internationale sportevenementen Artikel 1: Situering Sport Vlaanderen wil zoveel mogelijk mensen aan het sporten krijgen, liefst op regelmatige basis, en levenslang.

Nadere informatie

10-punten plan VNG - Gastvrij Nederland: basis voor nieuw toeristisch-recreatief beleid

10-punten plan VNG - Gastvrij Nederland: basis voor nieuw toeristisch-recreatief beleid 10-punten plan VNG - Gastvrij Nederland: basis voor nieuw toeristisch-recreatief beleid Gastvrij Nederland 1, Nationale Raad voor toerisme, recreatie, horeca en vrije tijd en de Vereniging van Nederlandse

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Kunst en Cultuur Velsen 2014-2017

Uitvoeringsprogramma Kunst en Cultuur Velsen 2014-2017 Beleidsspeerpunt Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen en wie Cultuureducatie Meer kinderen maken kennis met amateurkunst/ kunsteducatie en worden lid van een amateurkunstvereniging Verbetering

Nadere informatie

6) Cultuur en erfgoed

6) Cultuur en erfgoed 6) Cultuur en erfgoed Wat willen we bereiken in deze coalitieperiode? Wij helpen de kwaliteit van het aanbod te verbeteren en meer mensen van cultuur en erfgoed te laten genieten. Kinderen komen al vroeg

Nadere informatie

Er van uitgaande... CULTUURPROFIEL ZUID-NEDERLAND. Deel II Ambities en prioriteiten. Ten behoeve van Cultuurnota 2005-2008

Er van uitgaande... CULTUURPROFIEL ZUID-NEDERLAND. Deel II Ambities en prioriteiten. Ten behoeve van Cultuurnota 2005-2008 Er van uitgaande... CULTUURPROFIEL ZUID-NEDERLAND Deel II Ambities en prioriteiten Ten behoeve van Cultuurnota 2005-2008 Juni 2003 0 In onze naam, Cultuurconvenant Zuid-Nederland (CZN), staat het woord

Nadere informatie

Culemborg: ambities van een Vrijstad

Culemborg: ambities van een Vrijstad Culemborg: ambities van een Vrijstad 1. Kenmerken Culemborg Beeld Culemborg is bekend vanwege de historische binnenstad en centrale ligging. Historie, monumenten en beeldbepalende panden, Vrijstad, water,

Nadere informatie

nummer 23 van 2005 Vaststelling Beleidsregels bij het Kader voor projectontwikkeling kijk

nummer 23 van 2005 Vaststelling Beleidsregels bij het Kader voor projectontwikkeling kijk nummer 23 van 2005 Vaststelling Beleidsregels bij het Kader voor projectontwikkeling ICT in Drenthe: een economische kijk Besluit van gedeputeerde staten van Drenthe van 22 februari 2005, kenmerk 5.3/2005001126,

Nadere informatie

Geachte (aanstaande) bestuurders, ambtenaren en politici in de Provincies,

Geachte (aanstaande) bestuurders, ambtenaren en politici in de Provincies, Amsterdam, 13 oktober 2014 Geachte (aanstaande) bestuurders, ambtenaren en politici in de Provincies, Op 18 maart 2015 zijn de Provinciale Statenverkiezingen. Voor kunst en cultuur en erfgoed zeker niet

Nadere informatie

Gemeente Den Haag. De voorzitter van Commissie Bestuur. Geachte voorzitter,

Gemeente Den Haag. De voorzitter van Commissie Bestuur. Geachte voorzitter, Wethouder van Stedelijke Economie, Zorg en Havens drs. K.P. Klein Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag De voorzitter van Commissie Bestuur Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk

Nadere informatie