5,5. Wat we al weten over de AEX. Wat we nog willen leren over de AEX. Werkstuk door een scholier 1711 woorden 31 oktober keer beoordeeld

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 1711 woorden 31 oktober ,5 21 keer beoordeeld Vak M&O Amsterdam Exchanges (AEX) Inleiding Wat we al weten over de AEX We hebben al het een en ander geleerd over de AEX uit ons MNO boek. De Nederlandse effectenbeurs vindt plaats in Amsterdam. De officiële naam is de Euronext Amsterdam Stock Market en wordt dus afgekort met AEX. De beurs is gefuseerd met beurzen in Brussel, Parijs, Lissabon en Londen in de Euronext NV. De effectenbeurs vindt vijf dagen per week plaats. Dan kunnen de beleggers handelen in effecten waaronder aandelen van bijvoorbeeld de AEX. De beleggers hebben zelf geen toegang tot de effectenbeurs, ze kunnen er in geld insteken maar ze hebben niet het gezag over al het geld dat omgaat op de effectenbeurs. Banken en handelaren in effecten die door de effectenbeurs wél zijn toegelaten hebben dit gezag wel. De regels op de effectenbeurs zijn heel erg streng, dit is noodzakelijk omdat er gefraudeerd kan worden. Dit is dus ook de reden dat niet iedereen toegang heeft tot de effectenbeurs. De mensen beheren dus niet over het geld, maar kunnen wel effectief meedoen door opdrachten de geven aan een toegelaten instelling. De AFM (Autoriteit financiële markten) houdt het toezicht op de handel in effecten. Buitenlanders kunnen ook beleggen bij de AEX en Nederlands kunnen dit ook andersom doen in het buitenland. Bijvoorbeeld bij de bekende effectenbeurzen in Tokio en New York. Wat we nog willen leren over de AEX Naast deze informatie willen we graag nog wat dingen weten over de AEX. Hoe gaat het daar nou precies te werk? De mensen steken geld in de aandelen, maar wat gebeurt er met het geld? En wat voor voor- of nadelen hebben de beleggers hieraan? In het boek spreekt men over toegelaten instellingen ; wij zijn benieuwd welke instellingen zijn toegelaten bij de AEX. Er wordt ook gesproken over het strenge reglement op de effecten beurs. Wij zijn benieuwd wat voor regels er gelden op de AEX. Deze regels zijn vastgesteld om fraude te verkomen. Nu vragen wij ons af of er wel eens grootschalige Pagina 1 van 5

2 fraude gepleegd is. Hoe gaat het momenteel met de AEX? Hoe staat deze ten opzichte van de andere effecten beurzen? Wat voor partijen zijn er allemaal op de AEX aan het werk? Plan van aanpak We gaan druk en gemotiveerd aan het werk: we zoeken overal naar informatie. Dit gaan we voornamelijk op het internet doen, maar ook in de krant en/of in boeken. Ook zullen we op teletekst kijken want daar staan ook wat dingen over de AEX. We hebben een aantal vragen opgesteld en deze zullen wij tussen ons tweeën verdelen. Het slot en de inleiding maken we samen en we zorgen er ook samen voor dat het werkstuk een mooi geheel wordt. Uitwerking De betekenis van de AEX verder uitgewerkt De Amsterdam Exchange Index (AEX) geeft een gewogen gemiddelde weer van de aandelenkoersen op de Amsterdamse effectenbeurs en is een daarmee een graadmeter voor deze beurs. De Amsterdamse effectenbeurs is in handen van het bedrijf Euronext. Dit bedrijf beheert ook de AEX. De AEX bestaat sinds 1983, toen onder de naam EOE-index (European Options Exchange). Hoe gaat het daar nou precies te werk bij de AEX? De mensen steken geld in de aandelen, maar wat gebeurt er met het geld / wat voor voor- of nadelen hebben de beleggers hieraan? -De AEX verhandelt effecten (Exchange = effecten). Ze worden door de week van ongeveer 9 uur s ochtends tot 6 uur s avonds verhandeld. Dit kunnen aandelen zijn. Als je een aandeel koopt, koop je een deel van een bedrijf. Dit kan bijvoorbeeld bij de bank. Je bent dan mede-eigenaar van een bedrijf. Het is dus een soort bewijs van deelname in het kapitaal van een onderneming (NV s of BV s). Kopers en verkopers van aandelen op de Amsterdamse Effectenbeurs ontmoeten elkaar niet rechtstreeks, maar via een omweg. Particuliere beleggers geven hun koop- en verkoopopdrachten via de telefoon of de computer door aan hun bank of commissionair. Deze twee geven de gegeven orders weer door aan de effectenbeurs. -Nadelen: Gaat het niet goed met een bedrijf, dan willen de beleggers vaak hun aandelen kwijt en verkopen ze alles. En als gevolg daarvan daalt de koers. Als het slecht gaat moet de aandeelhouder ook voor een aantal kosten opdraaien. -Voordelen: Als het goed gaat met een bedrijf zal de waarde van je aandeel stijgen, omdat meer mensen mede-eigenaar willen worden. En je hebt medezeggenschap en recht op uitkering van de winst wat je toebehoort. Die winst kan je ontvangen in de vorm van geld (cashdividend) of aandelen (stockdividend). Het beleggen in aandelen is de meest risicovolle manier van beleggen, er kunnen grote winsten mee behaald worden, maar ook grote Pagina 2 van 5

3 verliezen. In het boek spreekt men over toegelaten instellingen ; wij zijn benieuwd welke instellingen zijn toegelaten bij de AEX De instellingen die toegelaten zijn op de AEX zijn de 25 belangrijkste beursgenoteerde ondernemingen, deze worden verhandeld. Bij het opnemen van de instellingen in de AEX wordt er gekeken naar de omzet en verhandelbaarheid van een aandeel. De volgend genoemde, dikgedrukte instellingen dragen voor 70% het gewicht voor de AEX: ABN AMRO Holding, koninklijke Olie, Aegon, Ahold, Philips, Unilever en ING. De volgende instellingen zijn ook toegelaten op de AEX: Akzo Nobel, ASML, Holding Buhrmann, DSM, Fortis, Getronics, Hagemeyer, Heineken, KPN, Numico, Reed Elsevier, Shell, SBM Offshore, TNT, Vedior, VNU en Wolters Kluwer. Maar de samenstelling van de index verandert bijna maandelijks. Herweging van het gewicht komt vaak voor, plaatsing in of uit de index minder regelmatig. Je hoort van allemaal strenge regels bij de AEX, maar wat voor regels gelden er nou eigenlijk bij de AEX? Op de site van de AEX kan je zien dat er echt ongelooflijk veel reglementen zijn. Alleen al het algemene reglement bevat heel veel regels. Er worden bijvoorbeeld eisen gesteld aan de toelating tot een functie, hoe transacties precies moeten worden afgewikkeld, er zijn meldingsplichten, hoe effecten geïntroduceerd moeten worden, de behandelings-, toelatings- en jaarlijkse noteringskosten en er is een hele lijst administratievoorwaarden. Voor alle functies binnen de AEX en voor alle soorten effecten is er wel een hele waslijst samengesteld van allemaal moeilijke regels. Die laten wel merken dat het heel belangrijk is dat al die regels er zijn. Dat is ook niet zo raar, want ik kan me wel voorstellen dat er snel misbruik wordt gemaakt van aandelen of de winst die de aandeelhouders kunnen behalen. Er zijn veel regels vastgesteld om fraude te voorkomen. Nou vragen wij ons af of er bij een bedrijf van de AEX wel eens grootschalige fraude is gepleegd, ondanks het strenge beleid? Fraude kan gepleegd worden bij de bedrijven waarvoor bijvoorbeeld de AEX de effecten verhandeld. Het grootste voorbeeld is natuurlijk Ahold. In 2003 werd bekendgemaakt dat de voedselgigant fraude had gepleegd en ook zeer grote financiële problemen had. Bij de opening van de handel op de Amsterdamse effectenbeurs stortte toen de koers Ahold 55 procent omlaag. Er was een noodkrediet van 3.1 miljard euro noodzakelijk om de bedrijfsvoering niet in gevaar te brengen. De supermarktgigant was mede door de Amerikaanse Dollar en de slechte omstandigheden in Argentinië ver in de rode cijfers gezakt. De top van Ahold stapte op door het boekhoudschandaal: Ahold constateerde bij dochter U.S. Foodservice slechte boekhouding. Ook de Argentijnse dochter van Ahold, Disco, had met de boeken gesjoemeld waarbij dubieuze transacties hadden plaatsgevonden. Dan Pagina 3 van 5

4 waren er ook nog eens onterecht opgevoerde kortingen van leveranciers en prijsacties van U.S. Foodservice. Door dit alles kwamen de winst en de inkomsten veel lager uit dan verwacht. Ahold heeft toen vier dagen gewacht met het openbaar maken van de fraudezaak-vs. De voorzitter van Euronext vond dat Ahold daarmee beursregels had overschreden. De koers stortte in toen de boekhoudschandalen bekend werden gemaakt. In de vier dagen dat Ahold met het bekendmaken gewacht had, ondernam Ahold acties om een miljardenkrediet af te sluiten. Door het nieuws over de fraude zo laat naar buiten te brengen hebben beleggers een of twee beursdagen te veel betaald voor Ahold aandelen. Hoe gaat het momenteel met de AEX? Weekanalyse van de AEX: Op de AEX weekgrafiek hebben wij afgelezen dat de index deze week eindigde op 385,95 terwijl de slotstand vorige week nog uitkwam op 386,08. De AEX verloor deze week per saldo dus 0,13 punten ofwel - 0,03% (Vorige week - 1,1%). Wat voor partijen zijn er allemaal op de AEX aan het werk? Op de Effectenbeurs zijn er 3 soorten partijen te onderscheiden: De aanbieders van kapitaal; dit zijn vooral de consumptiehuishoudens en de institutionele beleggers (zoals pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen). De vragers van kapitaal; dit zijn vooral de overheid en ondernemingen die kapitaal vragen voor bijvoorbeeld de aanschaf van voorraden en machines. De tussenpersonen; dit zijn vooral de hoekmannen en de commissionairs in effecten. De beurs was, voor de automatisering, verdeeld in hoeken waar ook daadwerkelijk werd gehandeld via de hoekman. Dit is een persoon die probeert de handel in zijn hoek gaande te houden. Naast de hoekman was er ook altijd een commissionair in effecten aanwezig. Dit zijn personen die namens hun ondernemingen in opdracht van klanten effecten kopen of verkopen. Slot Het maken van dit korte werkstukje was erg leerzaam. Nu snappen we allebei wat beter wat de beurs inhoudt, en wat er nou precies staat in de krant (Zie bijgevoegd kranten stukje). Giulia heeft zich vooral verdiept in het gedeelte over hoe de AEX precies werkt en welke regels er gelden. Els heeft zich met name verdiept in de toegelaten bedrijven en partijen die aan het werk zijn op de AEX. De samenwerking is goed verlopen, beiden hebben we ons werk goed gedaan en is het een mooi geheel geworden (vinden we zelf). Onze meeste informatie hebben wij verkregen via het internet bijvoorbeeld van de eigen site van de AEX. Ook hebben we kranten geraadpleegd. We zijn blij dat we het nu goed snappen, dat maakt dit hoofdstuk van MNO weer wat begrijpelijker, en scheelt ons leren en ploeteren. We zijn tot de conclusie gekomen dat de AEX minder saai en veel interessanter is dan dat wij dat in eerste instantie hadden verwacht. Dat is wel fijn, want dat motiveert ons weer om beter ons best te doen. We zijn benieuwd hoe het de anderen is vergaan, en wat zij te vertellen hebben over hun onderwerpen en Pagina 4 van 5

5 of dat net zo goed gelukt is als bij ons. Dit zullen wij wel merken bij de presentaties. Dan leren we dus ook nog wat over de andere onderwerpen. Pagina 5 van 5