Wiskunde D met Fontys en de TU/e

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wiskunde D met Fontys en de TU/e"

Transcriptie

1 Wiskunde D met Fontys en de TU/e Mike Boldy m.c.boldy@tue.nl 5 juni 2008 Wiskunde D modules samenwerkingsverband met 3TU (UT, TUD, TU/e) en Fontys modules cursussen voor docenten kerngroep: scholen uit de regio Brabant en Limburg website: modules: complexe getallen vwo Hans Sterk cryptografie vwo Ernst Lambeck beslissen havo Jan Essers cursussen: complexe getallen kansrekening en statistiek dynamische modellen 2 Opbouw 3 Website 4 kerndeel plus aanvullingen naar keuze kerndeel: syllabus afsluiting met een toets docentenhandleiding aanvullingen: ondersteunende applets (toegankelijk via de website van het Regionaal Steunpunt) practicum: complexe getallen: operationeel cryptografie: experimenteel gastlessen

2 Syllabus 5 Syllabus 6 in PDF formaat via het Regionaal Steunpunt van de TU/e verkrijgbaar theoretische grondslag van de module oefeningen gratis Syllabus Docentenhandleiding 7 8 bevat verdeling in studielasturen toelichting op de lesstof afleidingen en bewijzen achtergronden toetsen antwoorden en uitwerkingen van opgaven

3 Docentenhandleiding Webapplicaties 9 10 scripts applets Geogebra WebMathematica Webapplicaties - PHP en JavaScript Webapplicaties - Java 11 12

4 Webapplicaties - Geogebra Webapplicaties - WebMathematica docenten van de TU/e of Fontys bezoeken de scholen duur is circa één blokuur één onderwerp, bijvoorbeeld practische toepassing voorbeeld: gastles complexe getallen gebaseerd op lezing van Bart de Smit (Universiteit Leiden) bron: Universiteit Leiden

5 17 bron: Universiteit Leiden bron: Universiteit Leiden 19 f (z) = z

6 Practicum 21 practicum vindt plaats op de TU/e doel: het verdiepen van de geleerde theorie leerlingen leren spelenderwijs omgaan met geleerde stof ze maken kennis met geavanceerde software (bijvoorbeeld Mathematica) leerlingen maken kennis met een academische omgeving Practicum cryptografie 22 experimenteel teams van leerlingen trachten versleutelde berichten te ontcijferen estafette oplopende moeilijkheidsgraad aandacht voor zowel cryptografie als getaltheorie voorbeeld: affien systeem De versleutelfuctie is f (x) = ax + b (mod 26). Van twee letters is de codering bekend: f (5) = 1 en f (14) = 20. Dit levert het stelsel vergelijkingen 5a + b 1 (mod 26) 14a + b 20 (mod 26) Los a en b op, en bepaal f 1. Practicum complexe getallen één middag van 13:30 tot 16:30 uur één computer per twee leerlingen begeleiding door eigen docenten en jong talent van de TU/e 23 Practicum complexe getallen 24

7 Mathematica Mathematica is een computeralgebrapakket een notebook is een interactief Mathematica-document Mathematica heeft een lange leercurve door TU/e ontwikkelde complexe getallen module: elementaire bewerkingen met complexe getallen het tekenen van elementaire figuren (cirkels, rechthoeken etc.) bewerkingen met figuren: transleren roteren schalen conjugeren samengestelde figuren tekenen en bewerken rondje /3 rondje White oog = {1/3 rondje White, (1/6 rondje Black) }

8 29 30 oog oog oog , oog mond = Table[1/15 rondje +.65(Cos[ π k/24] + Sin[ π k/24]), {k, 4, 20}]

9 33 Logo s 34 smiley = {rondje Yellow, oog , oog.4 +.2, mond} Logo s Logo s 35 36

10 Wat is er nieuw? 37 Wiskunde D middag 38 bewerkingen op plaatjes en foto s polaire notatie met animaties Schoolpracticum.demo.nb Wiskunde D middag van het steunpunt Eindhoven maandag 23 juni 14:00-18:00 meer informatie:

Steunpunt TU/e-Fontys

Steunpunt TU/e-Fontys Steunpunt TU/e-Fontys Activiteiten en ervaringen 5 Hans Sterk (sterk@win.tue.nl) Where innovation starts Inhoud 2/17 Steunpunt Wiskunde D Cursussen voor docenten Complexe getallen (Analytische) Meetkunde

Nadere informatie

ONBETWIST ONderwijs verbeteren met WISkunde Toetsen. Overzicht bestaande content. Deliverable 3.6. Hans Cuypers. ONBETWIST Deliverable 3.

ONBETWIST ONderwijs verbeteren met WISkunde Toetsen. Overzicht bestaande content. Deliverable 3.6. Hans Cuypers. ONBETWIST Deliverable 3. Overzicht bestaande content Deliverable 3.6 Hans Cuypers Inleiding Binnen het ONBETWIST project worden toetsen en items voor verschillende deelgebieden van de wiskunde gemaakt. In voorgaande projecten,

Nadere informatie

PTA SCHOOLEXAMENS Natuurkunde cohort

PTA SCHOOLEXAMENS Natuurkunde cohort Natuurkunde cohort 2015-2017 %. % % % % Toets over H1, 2, 3, 4, 5, 6 35% 150 min schriftelijk cijfer Experimenteel onderzoek: De Leerlingen werken in tweetallen aan een experiment. Het bijbehorende hoofdstuk:

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde A 1518

PTA VWO wiskunde A 1518 PTA VWO wiskunde A 1518 Inleiding Wiskunde A is wiskunde waarin vooral gewerkt wordt vanuit realistische contexten. Vaak is het lastig om de wiskundige inhoud uit de context te halen en daar wordt dan

Nadere informatie

Fundament. Producten en prijzen 2017 Fundament. Informatica voor de bovenbouw. Informatica voor de bovenbouw 1. Fundament Informatica

Fundament. Producten en prijzen 2017 Fundament. Informatica voor de bovenbouw. Informatica voor de bovenbouw 1. Fundament Informatica Fundament Informatica voor de bovenbouw Producten en prijzen 2017 Fundament Informatica voor de bovenbouw 1 Januari 2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Maak kennis met Fundament... 3 Opbouw en inhoud...

Nadere informatie

De 10 e editie havo-vwo OB

De 10 e editie havo-vwo OB De 10 e editie havo-vwo OB Presentatie havo/vwo onderbouw 10 e editie 1 HAVO/VWO 1 VWO 2 HAVO 2 HAVO/VWO 2 VWO De delen 10 e editie onderbouw 3 HAVO deel 1 3 HAVO deel 2 3 VWO deel 1 3 VWO deel 2 Presentatie

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2016-2017 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2017-2018 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Instructies zijn niet alleen visueel, maar ook auditief, met hoogkwalitatief ingesproken geluid (geen computerstem).

Instructies zijn niet alleen visueel, maar ook auditief, met hoogkwalitatief ingesproken geluid (geen computerstem). Getallen 3 Doelgroep Getallen 3 is bedoeld voor leerlingen in klas 3-5 van de havo, klas 3-6 van het vwo en in mbo 3&4. Het programma is bijzonder geschikt voor groepen waarin niveauverschillen bestaan.

Nadere informatie

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2018-2019 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Nederland Engels Maatschappijleer (alleen 4 havo en 4 vwo) CKV (culturele

Nadere informatie

Welke Wiskunde moet ik kiezen?

Welke Wiskunde moet ik kiezen? Welke Wiskunde moet ik kiezen? Welke Wiskundes zijn er? Welke Wiskunde past bij mij? Welke Wiskunde heb ik nodig? Welke Wiskunde kan ik op het Erasmiaans volgen? Welke Wiskundes zijn er? Wiskunde A Wiskunde

Nadere informatie

Twee keuzevakken. NLT en Wiskunde D De een of de ander? 1 juli 2011. Nelleke den Braber Landelijk coördinatiepunt NLT

Twee keuzevakken. NLT en Wiskunde D De een of de ander? 1 juli 2011. Nelleke den Braber Landelijk coördinatiepunt NLT Twee keuzevakken NLT en Wiskunde D De een of de ander? 1 juli 2011 Nelleke den Braber Landelijk coördinatiepunt NLT Schoolexamenvakken sinds 2007 NLT: NG&NT leerlingen Wiskunde D: Alleen leerlingen met

Nadere informatie

Nieuwe invoercellen voeg je toe door de cursor tussen twee cellen in te zetten, en invoer in te tikken.

Nieuwe invoercellen voeg je toe door de cursor tussen twee cellen in te zetten, en invoer in te tikken. Technische Universiteit Eindhoven, 2007 Complexe getallen Mathematica In een invoercel kun je Mathematica commando's invullen. Door op Shift + Enter te drukken laat je Mathematica de berekening uitvoeren.

Nadere informatie

12 e editie havo/vwo onderbouw 29/11/17

12 e editie havo/vwo onderbouw 29/11/17 12 e editie havo/vwo onderbouw 29/11/17 Agenda De nieuwe 12e editie Productinformatie en planning Aanleiding nieuwe editie Uitgangspunten 12e editie Wat is er gebleven? Nieuwe elementen en wijzigingen

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 3 B 2 TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde B 1518

PTA VWO wiskunde B 1518 PTA VWO wiskunde B 1518 Inleiding Bij het vak wiskunde B leren leerlingen parate kennis en vaardigheden aan om daarmee wiskundige denkactiviteiten te ontplooien en te ontwikkelen. Met dit wiskundig denkvermogen

Nadere informatie

Wiskunde. Hoofdstuk 1 en hoofdstuk 5, paragraaf 5.1, 5.2 en 5.3 kennen en kunnen.

Wiskunde. Hoofdstuk 1 en hoofdstuk 5, paragraaf 5.1, 5.2 en 5.3 kennen en kunnen. Toetsstof In de toets weken moet je dit kunnen toepassen Hoofdstuk 1 en hoofdstuk 5, paragraaf 5.1, 5.2 en 5.3 kennen en kunnen. Periodetaak Maak een mooie mandala met passer en kleur hem leuk in. Ga naar

Nadere informatie

Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO

Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO Keuze profielen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek Wiskunde C Wiskunde A wiskunde A wiskunde

Nadere informatie

2 Kromming van een geparametriseerde kromme in het vlak. Veronderstel dat een kromme in het vlak gegeven is door een parametervoorstelling

2 Kromming van een geparametriseerde kromme in het vlak. Veronderstel dat een kromme in het vlak gegeven is door een parametervoorstelling TU/e technische universiteit eindhoven Kromming Extra leerstof bij het vak Wiskunde voor Bouwkunde (DB00) 1 Inleiding De begrippen kromming en kromtestraal worden in het boek Calculus behandeld in hoofdstuk

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Uitgangspunten, plaats en globale doelstelling van de cursus 5 2 Inhoud van de cursus 5 3 De structuur van het schriftelijk materiaal 6 4 Het bestuderen van de cursus

Nadere informatie

Hoe is SmartRekenen opgebouwd?

Hoe is SmartRekenen opgebouwd? Hoe is SmartRekenen opgebouwd? Onderstaand figuur toont de opbouw van SmartRekenen: SmartRekenen 1F Instaptoets IT 2A 2F Referentieniveau Deel 1 Deel 3F Deel 2 Hoofdstuk 1 Paragraaf Eindtoets 2 Theorie

Nadere informatie

Informatica-Actief. i&i-conferentie. 25 november 2015, Amersfoort. Pieter Vorstenbosch en Paul Bergervoet

Informatica-Actief. i&i-conferentie. 25 november 2015, Amersfoort. Pieter Vorstenbosch en Paul Bergervoet Informatica-Actief i&i-conferentie 25 november 2015, Amersfoort Pieter Vorstenbosch en Paul Bergervoet 1 Inhoud Vorm en techniek Stijl van de cursussen SSO Inhoud Programmeerblok en meer Intro, Processing,

Nadere informatie

Op het vwo heb je wiskunde A, B, C en D. Wiskunde A, B en C horen bij een profiel, wiskunde D is een keuzevak.

Op het vwo heb je wiskunde A, B, C en D. Wiskunde A, B en C horen bij een profiel, wiskunde D is een keuzevak. Let op: In de wiskundefilm wordt gezegd dat je naast wiskunde B ook wiskunde A kunt kiezen als examenvak in het vrije deel. Dit is niet toegestaan. De enige combinatie die is toegestaan, is wiskunde B

Nadere informatie

Hier komt de titel van de presentatie

Hier komt de titel van de presentatie Wiskunde in de bovenbouw van het vwo Hier komt de titel van de presentatie H. Bronkhorst docent wiskunde Welke wiskunde ga ik kiezen? Welke wiskunde past bij mij? Wiskunde A, B of C? En wanneer is het

Nadere informatie

Examenprogramma wiskunde D vwo

Examenprogramma wiskunde D vwo Examenprogramma wiskunde D vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kansrekening en statistiek

Nadere informatie

3 Pythagoras 90. 4 Statistiek 128

3 Pythagoras 90. 4 Statistiek 128 2BK1 2KGT1 Voorkennis 1 Meetkunde 6 1 Vlakke figuren 8 1.1 Namen van vlakke figuren 10 1.2 Driehoeken 15 1.3 Driehoeken tekenen 19 1.4 Vierhoeken 24 1.5 Hoeken berekenen in een vierhoek 30 1.6 Gemengde

Nadere informatie

Bestaat er dan toch een wortel uit 1?

Bestaat er dan toch een wortel uit 1? Bestaat er dan toch een wortel uit 1? Complexe getallen en complexe functies Jan van de Craats Universiteit van Amsterdam, Open Universiteit CWI Vacantiecursus 2007 Wat zijn complexe getallen? Wat zijn

Nadere informatie

Wiskunde op maat! 29/11/17

Wiskunde op maat! 29/11/17 Wiskunde op maat! 29/11/17 Presentatie Achtergrond nieuwe editie Concept boek online Arrangement Achtergrond 12 e editie Gebruikerswensen Oefenstof Theorie/voorbeelden Differentiatie Digitaal Gepersonaliseerd

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 3 TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

T o e t s p r o g r a m m a w i s k u n d e e e r s t e f a s e s c h o o l j a a r

T o e t s p r o g r a m m a w i s k u n d e e e r s t e f a s e s c h o o l j a a r T o e t s p r o g r a m m a w i s k u n d e e e r s t e f a s e s c h o o l j a a r 0 7-0 8 AFDELING EN LEERJAAR: B T/H 07 08 Aantal proefwerken: 8 (+ 3 in toetsweken) Aantal werkstukken: 0 of I Proefwerk

Nadere informatie

LESSENPLAN/STUDIEPLAN

LESSENPLAN/STUDIEPLAN DE VERDELING VAN STUDIELASTUREN EN LESUREN OVER DE METHODE HAVO VWO studielasturen lesuren 1) studielasturen lesuren 1) Stichting &Vereniging 49 39 46 38 De Eenmanszaak Deel 1 61 50 59 48 De Eenmanszaak

Nadere informatie

LESSTOF. Verbanden 1F

LESSTOF. Verbanden 1F LESSTOF Verbanden 1F 2 Lesstof Verbanden 1F Inhoud INLEIDING... 4 DOELGROEP... 5 STRUCTUUR... 5 INHOUD... 8 Lesstof Verbanden 1F 3 INLEIDING Verbanden 1F is een module uit de bundel Muiswerkprogramma s

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv. Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie

Noordhoff Uitgevers bv. Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie Noordhoff Uitgevers bv Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie De 10e editie van Moderne Wiskunde is vrijwel volledig vernieuwd.

Nadere informatie

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening

vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 14 Algebraïsche vaardigheden 15 Toetsen van hypothesen 16 Toepassingen van de differentiaalrekening vwo A deel 4 13 Mathematische statistiek 13.1 Kansberekeningen 13.2 Kansmodellen 13.3 De normale verdeling 13.4 De n -wet 13.5 Discrete en continue verdelingen 13.6 Diagnostische toets 14 Algebraïsche

Nadere informatie

Poolcoördinaten (kort)

Poolcoördinaten (kort) Poolcoördinaten (kort) WISNET-HBO update juli 2013 Carthesiaanse coördinaten In het algemeen gebruiken we voor de plaatsbepaling in het platte vlak de gewone (Carthesiaanse) coördinaten voor, in een rechthoekig

Nadere informatie

HET LESSENPLAN/STUDIEPLAN VWO

HET LESSENPLAN/STUDIEPLAN VWO HET LESSENPLAN/STUDIEPLAN VWO DE VERDELING STUDIELASTUREN EN LESUREN VWO studielasturen Lesuren 1) Stichting &Vereniging 46 38 De Eenmanszaak Deel 1 59 48 De Eenmanszaak Deel 2 33 24 De Naamloze Vennootschap

Nadere informatie

Meten en Meetkunde 3. Doelgroep Meten en Meetkunde 3. Omschrijving Meten en Meetkunde 3

Meten en Meetkunde 3. Doelgroep Meten en Meetkunde 3. Omschrijving Meten en Meetkunde 3 Meten en Meetkunde 3 Meten en Meetkunde 3 besteedt aandacht aan het onderhouden en uitbreiden van de basisvaardigheden van het rekenen met maten, oppervlaktes en inhouden, coördinaten en assenstelsels,

Nadere informatie

Meten en Meetkunde 3. Doelgroep Meten en Meetkunde 3. Omschrijving Meten en Meetkunde 3

Meten en Meetkunde 3. Doelgroep Meten en Meetkunde 3. Omschrijving Meten en Meetkunde 3 Meten en Meetkunde 3 Meten en Meetkunde 3 besteedt aandacht aan het onderhouden en uitbreiden van de basisvaardigheden van het rekenen met maten, oppervlaktes en inhouden, coördinaten en assenstelsels,

Nadere informatie

Getal & Ruimte 12 e editie. havo/vwo onderbouw

Getal & Ruimte 12 e editie. havo/vwo onderbouw Getal & Ruimte 12 e editie havo/vwo onderbouw De nieuwe 12 e editie In het voorjaar 2017 komt Noordhoff Uitgevers met de nieuwe 12 e editie Getal & Ruimte in de havo/vwo onderbouw! Productinformatie Lancering

Nadere informatie

Hier komt de titel van de presentatie

Hier komt de titel van de presentatie Wiskunde in de bovenbouw van het havo Hier komt de titel van de presentatie H. De Jager docent wiskunde Welke wiskunde ga ik kiezen? Welke wiskunde past bij mij? Wiskunde A of B? Of geen wiskunde? En is

Nadere informatie

CTB1002 deel 1 - Lineaire algebra 1

CTB1002 deel 1 - Lineaire algebra 1 CTB1002 deel 1 - Lineaire algebra 1 College 1 11 februari 2014 1 Even voorstellen Theresia van Essen Docent bij Technische Wiskunde Aanwezig op maandag en donderdag EWI 04.130 j.t.vanessen@tudelft.nl Slides

Nadere informatie

Fundament Informatica. Informatica voor bovenbouw H/V

Fundament Informatica. Informatica voor bovenbouw H/V Informatica voor bovenbouw H/V Producten en prijzen 2018 September 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Dé methode voor het nieuwe informatica... 3 Vernieuwde online omgeving... 3 Examenprogramma Fundament

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2016-2017 R HAVO 5 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2016-2017 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

Lessenserie Cryptografie

Lessenserie Cryptografie Een van de meest tot de verbeelding sprekende voorgestelde keuzeonderwerpen is cryptografie Onafhankelijk van elkaar gingen Monique Stienstra en Harm Bakker aan de slag om lesmateriaal te ontwikkelen en

Nadere informatie

Inhoud. 1 Ruimtefiguren 8. 4 Lijnen en hoeken 148. 2 Plaats bepalen 60. 5 Negatieve getallen 198. 3 Rekenen 100

Inhoud. 1 Ruimtefiguren 8. 4 Lijnen en hoeken 148. 2 Plaats bepalen 60. 5 Negatieve getallen 198. 3 Rekenen 100 1 BK deel 1 Voorkennis 1 Aan de slag met wiskunde 6 1 Ruimtefiguren 8 1.1 Wiskundige ruimte guren 10 1.2 Vlakken, ribben en hoekpunten 14 1.3 Kubus en vierkant 17 1.4 Balk en rechthoek 24 1.5 Cilinder

Nadere informatie

Studiehandleiding Basiswiskunde cursus

Studiehandleiding Basiswiskunde cursus Studiehandleiding Basiswiskunde cursus 2008 2009 Materiaal Bij dit college heb je nodig: Het boek Basisboek wiskunde van Jan van de Craats en Rob Bosch Isbn: 90 430 1156 8 De syllabus Aanvulling basiscursus

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2015

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2015 TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2015 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

Les 1 Kwadraat afsplitsen en Verzamelingen

Les 1 Kwadraat afsplitsen en Verzamelingen Vwo 5 / Havo 4 Wis D Hoofdstuk 8 : Complexe getallen Pagina van Les Kwadraat afsplitsen en Verzamelingen Definities Verzamelingen Er zijn verschillende verzamelingen N = Natuurlijke getallen =,2,,.. Z

Nadere informatie

4051CALC1Y Calculus 1

4051CALC1Y Calculus 1 4051CALC1Y Calculus 1 College 1 2 september 2014 1 Even voorstellen Theresia van Essen Docent bij Technische Wiskunde Aanwezig op maandag en donderdag EWI 04.130 j.t.vanessen@tudelft.nl Slides op http://homepage.tudelft.nl/v9r7r/

Nadere informatie

totale studielast: 320 uur Dit vak heeft ook een Centraal Examen, dat voor 50% het eindcijfer bepaalt.

totale studielast: 320 uur Dit vak heeft ook een Centraal Examen, dat voor 50% het eindcijfer bepaalt. PTA wiskunde A HAVO cohort 2014-2016 ST=SE-toets SP=SE-praktische opdracht VT=voortgangstoets VP=voortgangs-praktische opdracht HD=handelingsdeel Weeknummers zijn een indicatie: er kunnen geen rechten

Nadere informatie

van sinus en cosinus André Heck Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde Universiteit van Amsterdam a.j.p.heck@uva.nl

van sinus en cosinus André Heck Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde Universiteit van Amsterdam a.j.p.heck@uva.nl Een GeoGebraondersteunde benadering van sinus en cosinus André Heck Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde Universiteit van Amsterdam a.j.p.heck@uva.nl Het probleem: De sinusgrafiek 2 De sinusgrafiek

Nadere informatie

PROGRAMMA 2011-2012. Vak: Informatica..

PROGRAMMA 2011-2012. Vak: Informatica.. Vak: Informatica.. Laag: vwo-. PROGRAMMA 2011-2012 week leerstof dagen toets overig 34-26.08 zomervakantie Bespreking PTA-404 1. Deze week: uitreiking van de Praktische Opdracht Programmeren Herhaling

Nadere informatie

Leren over het leerdoel van de praktische opdracht en de komende lessen.

Leren over het leerdoel van de praktische opdracht en de komende lessen. Klas Lesonderwerp Beginsituatie Leskern Leerdoelen Docentendoelen Lesmateriaal Practicummaterialen Ondersteuning Organisatie 5 vwo wiskunde D Praktische opdracht Deel I (eerste lesblok van ongeveer 50

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 5. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2017-2018 R VWO 5 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2015-2018 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus. Continue wiskunde

Inhoud. Introductie tot de cursus. Continue wiskunde Inhoud Continue wiskunde Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 8 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 9 5 Computeralgebra 10 6 De cursus bestuderen 11 7 Studiebegeleiding

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 6. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 6. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2016-2017 R VWO 6 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2014-2017 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

Profielkeuze 2014-2015. M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Profielkeuze 2014-2015. M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Profielkeuze 2014-2015 M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo Inrichting tweede fase 4 havo 4 vwo 5 havo 5 vwo 6 vwo Opbouw vakkenpakket havo en vwo algemeen deel profieldeel vrij deel Het algemene

Nadere informatie

Wiskunde D vwo Lineaire algebra. Presentatie Noordhoff wiskunde Tweede Fase congres 19 november 2015 Harm Houwing en John Romkes

Wiskunde D vwo Lineaire algebra. Presentatie Noordhoff wiskunde Tweede Fase congres 19 november 2015 Harm Houwing en John Romkes Wiskunde D vwo Lineaire algebra Presentatie Noordhoff wiskunde Tweede Fase congres 9 november 205 Harm Houwing en John Romkes Vwo D Lineaire algebra Harm Houwing John Romkes Hoofdstuk 4 Onderwerpen Rekenen

Nadere informatie

Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen

Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen Léon Tolboom Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen Hier gaat het voornamelijk over het kunnen vertalen van een probleem naar de wiskunde, het

Nadere informatie

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen:

LANDSEXAMEN VWO Het examenprogramma Het examenprogramma voor het commissie-examen Wiskunde D bestaat uit de volgende (sub)domeinen: LANDSEXAMEN VWO 2017-2018 Examenprogramma WISKUNDE D (V.W.O. ) ( oud examenprogramma) 1 Het eindexamen Wiskunde D kent slechts het commissie-examen. Er is voor wiskunde D dus geen centraal schriftelijk

Nadere informatie

Opgave 1 Bestudeer de Uitleg, pagina 1. Laat zien dat ook voor punten buiten lijnstuk AB maar wel op lijn AB geldt: x + 3y = 5

Opgave 1 Bestudeer de Uitleg, pagina 1. Laat zien dat ook voor punten buiten lijnstuk AB maar wel op lijn AB geldt: x + 3y = 5 2 Vergelijkingen Verkennen Meetkunde Vergelijkingen Inleiding Verkennen Beantwoord de vragen bij Verkennen. Uitleg Meetkunde Vergelijkingen Uitleg Opgave Bestudeer de Uitleg, pagina. Laat zien dat ook

Nadere informatie

HET LESSENPLAN/STUDIEPLAN HAVO

HET LESSENPLAN/STUDIEPLAN HAVO HET LESSENPLAN/STUDIEPLAN HAVO DE VERDELING STUDIELASTUREN EN LESUREN HAVO studielasturen Lesuren 1) Stichting &Vereniging 49 39 De Eenmanszaak Deel 1 61 50 De Eenmanszaak Deel 2 32 22 De Naamloze Vennootschap

Nadere informatie

Informatica. VWO 5 en 6 HAVO 4 en 5

Informatica. VWO 5 en 6 HAVO 4 en 5 Informatica VWO 5 en 6 HAVO 4 en 5 informatiekunde - informatica Onderbouw: Word Excel Bovenbouw: Nieuw vak Inhoud komt straks Powerpoint E-mail Internet Studielast Havo HAVO 4 3 lesuren per week HAVO

Nadere informatie

Analytische Meetkunde

Analytische Meetkunde Analytische Meetkunde Meetkunde met Geogebra en vergelijkingen van lijnen 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Meetkunde met Geogebra... 6 Stelling van Thales...... 7 3 Achtergrondinformatie Auteurs

Nadere informatie

Docentenhandleiding, Leren Modelleren. Amsterdam, 27 maart Inleiding

Docentenhandleiding, Leren Modelleren. Amsterdam, 27 maart Inleiding Docentenhandleiding, Leren Modelleren Amsterdam, 27 maart 2014 Inleiding Deze docentenhandleidng behoort bij mijn ontwerpopdracht Leren Modelleren die ik eind 2013, begin 2014 scheef in het kader van mijn

Nadere informatie

Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent

Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent Wie is de echte rekendocent? Parallellezing 6 december 2011 Congres: Je kunt rekenen op de rekendocent Programma Aanleiding Competentieprofiel Nascholing/lerarenopleiding Aanleiding Wat moet ik kennen

Nadere informatie

Brede Regionale Steunpunten. Programma. Brede regionale steunpunten. Jan Apotheker

Brede Regionale Steunpunten. Programma. Brede regionale steunpunten. Jan Apotheker Brede Regionale Steunpunten Jan Apotheker Programma Beschrijving BRSP( minuten) Wat kunt u in een BRSP ( 10 minuten) Voorbeeld sessie (0 minuten) Wat wilt u in een BRSP ( 10 minuten) Brede regionale steunpunten

Nadere informatie

Dossier Opdracht 2. Statistiek - Didactiek

Dossier Opdracht 2. Statistiek - Didactiek Dossier Opdracht 2 Statistiek - Didactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 16 september, 2007 Samenvatting De Getal en ruimte serie van EPN biedt

Nadere informatie

Algebra leren met deti-89

Algebra leren met deti-89 Algebra leren met deti-89 Werkgroep T 3 -symposium Leuven 24-25 augustus 2001 Doel Reflecteren op het leren van algebra in een computeralgebra-omgeving, en in het bijzonder op het omgaan met variabelen

Nadere informatie

Stand van zaken omtrend Wiskunde D een dynamisch overzicht

Stand van zaken omtrend Wiskunde D een dynamisch overzicht Stand van zaken omtrend Wiskunde D een dynamisch overzicht versie 31 maart 2008 U wordt vriendelijk verzocht fouten, wijzigingen en toevoegingen te rapporteren by ctwo: wisd@ctwo.nl Commissie Toekomst

Nadere informatie

Overzicht modulefiches Webdesigner

Overzicht modulefiches Webdesigner Overzicht modulefiches Webdesigner Inhoud TSO 3 Websiteproductie 1... 2 TSO 3 Websiteproductie 2... 3 TSO 3 Project webdesign... 4 TSO 3 Digitale beeldverwerking... 5 Digitale beeldverwerking 1... 5 Interfacedesign...

Nadere informatie

Rekenen bij Moderne Wiskunde

Rekenen bij Moderne Wiskunde Moderne Wiskunde Rekenen: een volledig doorlopende leerlijn rekenen voor alle leerjaren en alle niveaus! Rekenen bij Moderne Wiskunde 1 Verplichte rekentoets Vanaf schooljaar 2013/2014 Voor alle leerlingen

Nadere informatie

EL vragenlijst Elektronica en Elektrotechniek (121158) + practicum (121160) januari 2010 Aantal ECTS: 8.5

EL vragenlijst Elektronica en Elektrotechniek (121158) + practicum (121160) januari 2010 Aantal ECTS: 8.5 EL vragenlijst Elektronica en Elektrotechniek (121158) + practicum (121160) januari 2010 ECTS: 8.5 1. Hoeveel tijd heb je in totaal < 120 uren 14 aan het vak IEEE besteed, 120160 uren 19 exclusief het

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Basiswiskunde, 2DL03, woensdag 1 oktober 2008, uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Basiswiskunde, 2DL03, woensdag 1 oktober 2008, uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Basiswiskunde, DL3, woensdag oktober 8, 9.. uur. Geef op het eerste vel met uitwerkingen aan welk programma (Schakelprogramma

Nadere informatie

Contexten in Pulsar: In de introductie als motivatie voor de leerling en het ophalen van voorkennis

Contexten in Pulsar: In de introductie als motivatie voor de leerling en het ophalen van voorkennis Pulsar Natuurkunde 3 e editie havo en vwo Tweede Fase Pulsar: Uitdagend en gestructureerd Keuze SE in het boek Veel aandacht voor conceptueel begrip (Pulsjes) Aansprekende en relevante contexten Stimuleert

Nadere informatie

Vinger aan de pols bij Bouwkunde

Vinger aan de pols bij Bouwkunde Vinger aan de pols bij Bouwkunde Ruud Pellikaan g.r.pellikaan@win.tue.nl InterTU-Studiedag 3 juli 2007 12 Wiskunde onderwijs bij Bouwkunde Calculus voor Bouwkunde Docenten: Bram van Asch, reguliere eerste

Nadere informatie

Gebruik van concepten en contexten in module Biofuels. Martin Vos Lisette van Rens Woudschoten conferentie 2007

Gebruik van concepten en contexten in module Biofuels. Martin Vos Lisette van Rens Woudschoten conferentie 2007 Gebruik van concepten en contexten in module Biofuels Martin Vos Lisette van Rens Woudschoten conferentie 2007 Wie zijn wij? Martin Vos; (martin.vos@fontys.nl) - Studie Moleculaire Wetenschappen (Wageningen)

Nadere informatie

Wijzigingen worden door de docent in Edmodo of in de les doorgegeven. Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële functies. Week Onderwerp Opgaven

Wijzigingen worden door de docent in Edmodo of in de les doorgegeven. Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële functies. Week Onderwerp Opgaven Hoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële functies 34 1-1 Lineaire verbanden 35 1-2 1-3 1-4 Gebieden ax + by < c Exponentiële verbanden Logaritmische schaalverdeling 36 1-5 1-6 SV TJZ Verdubbelings- en halveringstijd

Nadere informatie

Actief en zelfstandig leren en werken met Nu voor straks en Techniek om je heen

Actief en zelfstandig leren en werken met Nu voor straks en Techniek om je heen Actief en zelfstandig leren en werken met Nu voor straks en Techniek om je heen Door Hans Betlem, auteur Nu voor straks Inleiding Steeds meer scholen gaan over tot samenvoeging van de vakken natuur- en

Nadere informatie

Cryptografie. 6 juni Voorstellen, programma-overzicht 2. 2 Inleiding: wat is cryptografie? 2

Cryptografie. 6 juni Voorstellen, programma-overzicht 2. 2 Inleiding: wat is cryptografie? 2 Cryptografie 6 juni 2008 Inhoudsopgave 1 Voorstellen, programma-overzicht 2 2 Inleiding: wat is cryptografie? 2 3 Schuifsysteem: E k (x) = x + k 4 3.1 Decryptiefunctie: terugrekenen..........................

Nadere informatie

Overgangsnormen bovenbouw

Overgangsnormen bovenbouw Overgangsnormen bovenbouw 2018-2019 Vooraf een paar zaken die van belang zijn: - Overgangscijfers zijn getallen afgerond op gehelen. (toetscijfers zijn getallen met één decimaal, het gemiddelde daarvan

Nadere informatie

0 Inleiding. De boekenserie De boekenserie Netwerkbeheer met Windows Server 2012 gaat bestaan uit de volgende

0 Inleiding. De boekenserie De boekenserie Netwerkbeheer met Windows Server 2012 gaat bestaan uit de volgende 1 0 Inleiding 0.0 In dit hoofdstuk In dit inleidende hoofdstuk komen de volgende zaken aan de orde. Waarover gaat dit boek? De eindtermen die aan dit boek ten grondslag liggen. Veronderstelde voorkennis.

Nadere informatie

Netwerk 3 basis docentenhandleiding. Docentenhandleiding deel 3A en 3B basis. Inhoud deel 3A. Inhoud deel 3B

Netwerk 3 basis docentenhandleiding. Docentenhandleiding deel 3A en 3B basis. Inhoud deel 3A. Inhoud deel 3B Docentenhandleiding deel 3A en 3B basis Inhoud deel 3A Hoofdstuk 1 Plaatsbepalen Hoofdstuk 2 Grafieken en tabellen Hoofdstuk 3 Rekenen Hoofdstuk 4 Informatieverwerking Hoofdstuk 5 Tekenen en rekenen Computer

Nadere informatie

Programma: De rekendocent voor het MBO

Programma: De rekendocent voor het MBO Rekenen op Rekenen Didactische training tot rekendocent info@rekenenoprekenen.nl http://www.rekenenoprekenen.nl Programma: De rekendocent voor het MBO Doel: zelfstandig rekenonderwijs kunnen verzorgen

Nadere informatie

Producten en prijzen 2012

Producten en prijzen 2012 Informatica Voortgezet Onderwijs Postbus 38 2410 AA Bodegraven Nederland Tel. 0172-65 09 83 Fax 0172-61 83 15 www.instruct.nl instruct@instruct.nl België www.instruct.be instruct@instruct.be Producten

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 3K TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

Conferentie Wiskunde conferentie vmbo en havo/vwo onderbouw op 28 januari 2016

Conferentie Wiskunde conferentie vmbo en havo/vwo onderbouw op 28 januari 2016 Conferentie Wiskunde conferentie vmbo en havo/vwo onderbouw op 28 januari 2016 Beschrijvingen lezing en werkgroepen LEZING De Big Data van Marktplaats Door: Wiggert Loonstra Hoe gebruikersstatistieken

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Numerieke Methoden voor Werktuigbouwkunde (2N46) op maandag 23 Deel 1: Van 14 uur tot uiterlijk 153 uur Het gebruik van het

Nadere informatie

GETAL& RUIMTE. Verbeteringen havo A 10e editie (2011) t.o.v. editie 2007

GETAL& RUIMTE. Verbeteringen havo A 10e editie (2011) t.o.v. editie 2007 Verbeteringen havo A 10e editie (2011) t.o.v. editie 2007 Havo A deel 1 begint met het niet-examenonderwerp Statistiek (was hoofdstuk 4). Al snel wordt de grafische rekenmachine ingezet en ook bij de andere

Nadere informatie

Productoverzicht 2005

Productoverzicht 2005 Postbus 38 2410 AA Bodegraven Nederland België HAVO/VWO Tel. 0172-65 09 83 Fax 0172-61 83 15 www.instruct.nl www.instruct.be Voortgezet Onderwijs instruct@instruct.nl instruct@instruct.be Productoverzicht

Nadere informatie

Rotterdam, september Beste leerling uit klas 4 VWO, beste ouders/verzorgers,

Rotterdam, september Beste leerling uit klas 4 VWO, beste ouders/verzorgers, PTA van klas 4 VWO Rotterdam, september 2010 Beste leerling uit klas 4 VWO, beste ouders/verzorgers, Voor je/u ligt het Programma van Toetsing en Afsluiting van klas 4 VWO In dit PTA staat alle informatie

Nadere informatie

Wiskunde D-nieuwsbrief nummer 5 7 maart 2008 (met correctie Statistieken)

Wiskunde D-nieuwsbrief nummer 5 7 maart 2008 (met correctie Statistieken) Wiskunde D-nieuwsbrief nummer 5 7 maart 2008 (met correctie Statistieken) In dit nummer: Aankondigingen Dé-dag Havo D offensief Stand van zaken omtrend Wiskunde D Statistieken Overzicht modulen Overzicht

Nadere informatie

pythagoras handleiding inhoudsopgave 1 de grote lijn 2 applets 3 bespreking per paragraaf 4 tijdsplan 5 materialen voor een klassengesprek pythagoras

pythagoras handleiding inhoudsopgave 1 de grote lijn 2 applets 3 bespreking per paragraaf 4 tijdsplan 5 materialen voor een klassengesprek pythagoras inhoudsopgave 1 de grote lijn applets 3 bespreking per paragraaf 4 tijdsplan 5 materialen voor een klassengesprek 1 de grote lijn hoofdlijn de zijlijn De oppervlakte van rechthoekige driehoeken. Van een

Nadere informatie

LESSTOF. Verbanden 1F

LESSTOF. Verbanden 1F LESSTOF Verbanden 1F 2 Lesstof Verbanden 1F Inhoud INLEIDING... 4 DOELGROEP... 5 STRUCTUUR... 5 INHOUD... 8 Lesstof Verbanden 1F 3 INLEIDING Verbanden 1F is een module uit de bundel Muiswerkprogramma s

Nadere informatie

Complexe getallen: oefeningen

Complexe getallen: oefeningen Complexe getallen: oefeningen Hoofdstuk 2 Praktisch rekenen met complexe getallen 2.1 Optelling en aftrekking (modeloplossing) 1. Gegeven zijn de complexe getallen z 1 = 2 + i en z 2 = 2 3i. Bereken de

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 4. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 4. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2017-2018 R HAVO 4 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2017-2020 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

LESSTOF. Getallen 3F

LESSTOF. Getallen 3F LESSTOF Getallen 3F INHOUD INLEIDING... 3 DOELGROEP... 4 STRUCTUUR... 4 INHOUD... 6 Lesstof Getallen 3F 2 INLEIDING Muiswerkprogramma s zijn interactieve, adaptieve computerprogramma s voor het onderwijs.

Nadere informatie

Producten en prijzen 2012

Producten en prijzen 2012 Informatica Voortgezet Onderwijs Postbus 38 2410 AA Bodegraven Nederland Tel. 0172-65 09 83 Fax 0172-61 83 15 www.instruct.nl instruct@instruct.nl België www.instruct.be instruct@instruct.be Producten

Nadere informatie

Handleiding. ict pilot Getal & Ruimte havo B algebraïsche vaardigheden

Handleiding. ict pilot Getal & Ruimte havo B algebraïsche vaardigheden Handleiding ict pilot Getal & Ruimte havo B algebraïsche vaardigheden Inhoud: 1. Aanmelden 2. Hoe werk je met de applets? a. Navigatie b. Soorten applets c. Tips bij het gebruik 3. Hoe werkt het leerlingvolgsysteem?

Nadere informatie