Deshima: het economisch belang - Encyclopedie

Transcriptie

1 1 of 5 5/12/ :23 Japanese Studies Home Deshima: het economisch belang Uit Encyclopedie Inleiding Deshima [1], een klein kunstmatig eilandje in de Baai van Nagasaki, diende als handelspost van 1641 tot Het werd gebruikt vanwege achterdochtige autoriteiten die, uit schrik voor aanvallen, buitenlanders niet de kans wilden geven de Japanse infrastructuur te leren kennen. Deshima heeft voornamelijk een belangrijke rol gespeeld, omdat het de ogen van de japanners deed openen voor het Westen, waardoor men meer interesse kreeg om handel te beginnen drijven met andere landen. Dit was dan ook weer een aanzet voor omliggende landen om initiatief te nemen en in 1854 werd het eerste verdrag getekend met de VS onder toezien van commodore Perry [2]. Al gauw volgden verdragen met andere landen en was het onmogelijk voor Japan zich nog af te sluiten van de buitenwereld. Deshima is een van de onderwerpen uit de Japanse geschiedenis dat nog steeds mijn nieuwsgierigheid prikkelt. Ondanks dat ik eerst overwoog dieper op de Iwakura missie in te gaan, heb ik toch besloten om me over het kunstmatig eilandje Deshima te buigen. Het fascineert me dat zo'n klein eilandje zo'n grote impact heeft gehad op de toekomst van de Japanners. Ook het beginnende uitwisselen van informatie tussen Japan en het Westen en de daaropvolgende handelsverdragen waar vandaag nog steeds thesissen en boeken over worden geschreven. Deshima was een grote aanzet richting het einde van Japan haar isolationistische economie. Om mijn onderwerp nog wat te specialiseren, zal ik me toespitsen op het economisch belang van het eiland. Dat is in mijn ogen het interessantste en ook belangrijkste aspect. Hierbij zal ik dus niet alleen de oorzaken: de inslag voor de Japanners waardoor ze meer contact begonnen te zoeken met het Westen, hoe het Westen werd aangezet ook meer contact te zoeken met Japan, maar ook de gevolgen: wat Japan uit hun ervaringen met het Westen heeft geleerd, het belangrijke bezoek van Commodore Perry en de daaropvolgende verdragen onderzoeken. Zo zal ik een duidelijk beeld verkrijgen van het economisch belang van Deshima. Voorbereiding Het leek me vanzelfsprekend dat wanneer men informatie wilt vergaren over een onderwerp, men eerst wat oppervlakkige informatie en begrippen opzoekt. Ik doe dat door op het internet basische informatie over het onderwerp te lezen, zodat men duidelijk kan afbakenen welke informatie specifiek men over het onderwerp zal gaan opzoeken en welke zoektermen daarbij het meeste zullen helpen. Als men over geen boeken beschikt die kunnen helpen in het onderzoek, is het best vervolgens een bezoekje te brengen aan een bibliotheek in de buurt. Ik had geluk dat één van mijn boeken over Japan redelijk uitgebreid inging over mijn onderwerp. Dat was al een enorme hulp. Zoektermen Engels Nederlands Japans Deshima Deshima 出島 Dejima Dejima 出島 Bay Nagasaki Baai Nagasaki 長崎の湾 Nagasaki Nagasaki 長崎

2 2 of 5 5/12/ :23 Deshima economie Deshima economy 出島経済 Tools Zotero Zotero is een plugin dat werkt met firefox. Het is een programma dat de mogelijkheid biedt om bronnen zoals: boeken, tijdschriften, artikels, enzovoort op te slaan en vervolgens te verwerken zodat met in tekstverwerkingsprogramma's (bijvoorbeeld word) makkelijk en snel terug kan refereren naar de bronnen. Ik heb eigelijk weinig gebruik gemaakt van Zotero, tenzij wanneer ik bronnen vermeldde die geen boeken waren, dan kwam Zotero handig van pas. Voor vele zoekmachines/ online databanken schoot zotero welleens tekort: het werkte niet of het vermeldde mijn bronnen op een foutieve manier. Vandaar dat ik meeste van mijn bronnen zelf heb neergeschreven, zo was ik altijd zeker dat ze juist neergeschreven waren. Zoektocht Bibliotheken KULeuven Centrale Bibliotheek Oost Aziatische Bibliotheek Het tweede wat ik deed, nadat ik duidelijk wist naar wat ik omtrent mijn onderwerp op zoek ging gaan, was een bezoekje brengen aan de dichtst bijzijnde bibliotheken. Mijn eerste keuze was de centrale bibliotheek van Leuven. Hier kwam ik algauw met twee boeken buiten die me veel informatie boden over de handel tussen Deshima en het buitenland. Voor mijn bezoek had ik wel eerst boeken via Libisnet opgezocht. Ik vond een aantal goede boeken over Deshima, waarvan twee titels van boeken die met het handigste leken bij mijn onderzoeksvraag: Stellingwerff, Johannes (1988). Zijne Majesteits radarstoomschip Soembing overgedragen aan Japan: de drie diplomatieke reizen van kapitein G. Fabius ter opening van Deshima en Nagasaki in 1854, 1855 en Zutphen: Walburg pers Veenhoven, Willem Adriaan (1950). Strijd om Deshima : een onderzoek naar de aanslagen van Amerikaanse, Engelse en Russische zijde op het Nederlandse handelsmonopolie in Japan gedurende de periode Leiden: rijksuniversiteit Andere Bibliotheken Bibliotheek Liedekerke Vervolgens bracht ik ook een bezoek aan de bibliotheek in mijn eigen gemeente. Deze boodt me spijtiggenoeg slechts geringe resultaten over mijn onderwerp. Ze verschafte slechts informatie over Japan in zijn geheel. 'Deshima' werd enkele keren vermeld in boeken maar er werd niet verder op ingegaan dan juist een korte beschrijving van het eiland. Bibliotheek Aalst Ik besloot om nog een beetje verder in mijn omstreken te zoeken naar bronnen in verband met mijn onderwerp. Daarom ging ik naar de bibliotheek van Aalst, die voor mij ook zeer makkelijk te bereiken is. Deze boodt me een degelijk boek over Deshima aan, namelijk: Berg, Nicolaas (2000). Dood op Deshima. Amsterdam: Meulenhoff

3 3 of 5 5/12/ :23 Maar dit boek zou me zeker niet veel kunnen helpen, gezien mijn onderwerp het economische belang van Deshima is. Dit boek verschaft slechts gedetailleerde uitleg over de sociale toestanden op Deshima. Bovendien is dit boek een roman, hoe interessant het ook moge zijn, mag ik me niet berusten op dingen die al dan niet fictie kunnen zijn. Online Databanken Jstor Dit is een online databank die het mogelijk maakt voor sommige bronnen om ze kunnen in te kijken op het internet. Nietemin wordt het ook een full text databank genoemd. Jstor bood me naast onderstaande titels, enkele dezelfde titels van 'google books', zoals 'Dagregisters. Their Original Tables of Contents'. Libisnet Huibert Paul, De Coningh on Deshima. Mijn Verblijf in Japan, Monumenta Nipponica 32, no. 3 (Autumn 1977): Jiro, Numata (1964). The Acceptance of Western Culture in Japan: General Observations. Monumenta Nipponica, Vol. 19, no. 3/4 (1964), pp Libisnet was een zeer handige site, die me goed op weg hielp bij het begin van mijn zoektocht. Het is een zeer eenvoudige site, waarbij je slechts je trefwoord intypt en vervolgens Libisnet je verscheidene beschikbare boeken aanbied in universiteitsbibliotheken. Men kan zijn boek/en ook al bestellen en slechts een dag nadien ophalen bij de aangegeven lokatie. Ik heb van mijn zoekresultaten drie boeken uitgekozen, namelijk: Stellingwerff, Johannes (1988). Zijne Majesteits radarstoomschip Soembing overgedragen aan Japan: de drie diplomatieke reizen van kapitein G. Fabius ter opening van Deshima en Nagasaki in 1854, 1855 en Zutphen: Walburg pers Stellingwerff, Johannes (1983). De diepe wateren van Nagasaki: Nederlands-Japanse betrekkingen sedert de stichting van Deshima. Franeker: Wever Veenhoven, Willem Adriaan (1950). Strijd om Deshima : een onderzoek naar de aanslagen van Amerikaanse, Engelse en Russische zijde op het Nederlandse handelsmonopolie in Japan gedurende de periode Leiden: rijksuniversiteit Bovenstaande eerste titel is een boek dat specifieke informatie geeft vanaf de opening van Deshima. Het boek geeft echter minder informatie over het economische belang van het eiland. De volgende twee titels komen van twee handige boeken die uitsluitend gaan over het economische belang van Deshima en daarbij zeer handig komen bij mijn onderzoek. Librisource Plus Librisource plus is een fulltekst databank dat me niet alleen titels van boeken, maar ook een online inkijkbaar exemplaar verschaft. Dit is zeer handig. Men moet dan niet altijd naar de bibliotheek gaan of naar de winkel om boeken te verkrijgen maar kan dan gewoon het boek op het internet lezen. Volgende titels leken mij het interessantst: Daluisen, L.G.; Meijers-Bastiaans, C.Y.; Blussé, L. (1985). Deshima, een factorij in Japan. Bloemendaal Gulik, W.R. (1986).Nagasak-Deshima-ten. Tokyo Poodt, Jos; Rijnders, Mieke (1988).Deshima '88 '89. Eindhoven

4 4 of 5 5/12/ :23 MUSE Project MUSE bevatte slechts weinig bruikbare informatie over mijn onderzoeksvraag. Het gaf vooral toegang tot bronnen die meer gedetailleerde informatie bevatten over Deshima, voornamelijk over de sociale toestand van het eiland. Ik vond er slechts één bron die misschien kon dienen bij mijn onderzoek: Hesselink, R.H. (2005).A new guide to an old source. Japan: Monumenta Nipponica Webcat Plus Deze databank bood me allerhande Japanse bronnen aan over Deshima. Het is een zeer betrouwbare en gebruiksvriendelijke databank die veel informatie bevat over het gezochte onderwerp. Spijtiggenoeg kan ik nog niet veel begrijpen van een gedetailleerde tekst vol ongekende kanjis. Misschien dat de bronnen me volgend jaar van meer hulp kunnen zijn. Internet Wikipedia Yamada, Biyoshiki (2008).Nagasaki Dejima.Tokyo : Douseisha Seiwafu (2004).Nagasaki Dejima The Dutch Foreign Circumstances.Tokyo : Kakukawajoten Wikipedia heeft me wat hulp geboden in begin, wanneer ik enkele begrippen zocht bij Deshima, en om mijn onderwerp duidelijk af te bakenen. Zowel de Engelse als de Nederlandse wikipedia pagina boodt veel informatie, en ook enkele namen van boeken. Een aantal van die boeken heb ik ook teruggevonden in de bezochte databanken. Google Google Books Google books was een zeer handige bron voor het verzamelen van vele titels van boeken over Deshima. Ik kon er verscheidene versies vinden van The Deshima Diaries, in verscheidene talen. Ook zo handig, was dat vele exemplaren men kon inkijken, zodat men niet altijd boeken moet gaan lenen. Men vind er boeken over verscheidene onderwerpen van Deshima, wat zeer handig is bij mijn onderzoek. Volgende titels kwamen het meeste voor en leken me het handigste: Goodman, Grant Kohn (1967).The Dutch impact on Japan ( ). Brill, E.J. Viallé, Cynthia; Blussé, Leonard (2005).The Deshima Dagregisters: their origina tables of contents: Institute for the History of European Expansion Vermeulen, Ton; Van Der Velde, Paul (1997).The Deshima dagregisters: their original tables of contents. Leiden: Centre for the History of European Expansion Google Scholar Google Scholar bood nog meer titels van boeken in verband met Deshima die ik nog niet kende. Curvelo, Alexandra (2003).Nagasaki/Deshima after the Portugese in Dutch accounts of the 17th Century.Lisabon,Portugal: Universidade Nova de Lisboa Heel handig aan deze bron was niet alleen dat ze betrouwbaar was maar ook dat men ze kon lezen op het internet.

5 5 of 5 5/12/ :23 Besluit Ik was versteld van de vele resultaten die online (fulltext) databanken, encyclopediën en bibliotheken me boden. Indien ik op de ouderwetse manier enkel het internet had geraadpleegd (met google) en de bibliotheek in de gemeente waar ik woon had bezocht, dan had ik ongetwijfeld amper informatie waar ik een werk van kan schrijven. Ik heb mijn tactiek en aanpak grondig verandert bij het onderzoeken van mijn onderwerp. Ik wist al dat mijn zoektocht niet een van de makkelijkste zou zijn, gezien mijn onderwerp al tamelijk gedetailleerd is. Maar toch was het aantal bronnen dat ik heb gevonden groot. Ik vrees misschien nog niet groot genoeg om een paper van mijn onderwerp te schrijven. Van alle databanken, denk ik dat voornamelijk Libisnet en Librisource plus me het meeste geholpen hebben. Ze boden me een groot aantal boeken aan waarbij er een zeker aantal handig waren voor mijn onderzoeksvraag over Deshima. Daarbuiten heb ik ook veel gehad aan de Oost Aziatische Bibliotheek en Google Books. De boeken uit de bibliotheek verschaften ook enkele boeken met veel handige informatie bij mijn onderzoek en bij google books was het zeer makkelijk om boeken te kunnen inkijken op het internet zelf. Daarenboven zijn het ook nog eens allemaal goede tot zeer goed betrouwbare bronnen. Het vak Encyclopedie heeft me werkelijk mijn ogen open doen gaan over onderzoeksmethodes. De oefening leerde me op een goede, effectieve manier te zoeken naar informatie over een onderwerp. Het was wat wennen in begin, zoeken naar hoe ik tewerk moest gaan, maar al gauw werd het makkelijker en werd het me duidelijk dat deze manier van opzoeken veel grondiger en makkelijker is dan het internet afschuimen, meermale keren sites met dezefde inhoud, en al dan niet betrouwbare informatie te lezen en er (hopelijk) goede informatie uit te halen. Ik ben ervan overtuigd dat ik over Deshima een goede paper zal kunnen schrijven, gezien mijn veranderde aanpak en het opgeleverde aantal bronnen. Het is me nu duidelijk geworden hoe ik informatie moet zoeken, examineren of ze al dan niet betrouwbaar is en gebruiken voor een paper te schrijven. Voetnoten Kaart van Deshima: Bibliografie van Matthew Perry: Ontvangen van " Deze pagina is het laatst bewerkt op 9 sep 2010 om 06:53. De inhoud is beschikbaar onder de a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0 Belgium License.