LIJST FIGUREN 15 LIJST TABELLEN 17 LIJST BOXEN 19
|
|
- Esmée Sanders
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoudsopgave LIJST FIGUREN 15 LIJST TABELLEN 17 LIJST BOXEN 19 HOOFDSTUK I HOE DIT BOEK TE GEBRUIKEN? WAT IS MILIEUMANANAGEMENT? DAT DEDEN WE TOCH AL? HOE IS DE WETGEVING TERZAKE? WAT IS EEN MILIEUZORGSYSTEEM? WAAROM IS DUURZAME ONTWIKKELING BELANGRIJK VOOR MIJN ORGANISATIE? HOE ZAL DE BEDRIJFSCULTUUR HET SYSTEEM BEÏNVLOEDEN? HOE HAAL IK HET BESTE UIT DIT DOSSIER (OPBOUW PER HOOFDSTUK)? 27 HOOFDSTUK II VERBINTENIS: WILLEN WE HIER WEL VOOR GAAN? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden 32 3
2 4. ACHTERGROND OPDRACHTEN Heeft u zicht op de betrokkenheid van het management? Waardeert u de rol en invloed van stakeholders? Hoe zal de keten van toeleveranciers een mzs beïnvloeden? Is certificatie aangewezen voor uw mzs? WAAR GEBEURD 37 HOOFDSTUK III INITIËLE MILIEUANALYSE: WAAR STAAN WE NU? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Hoe bereid ik mij best voor? Actiedomein Informatie Tijdschema Middelen Communicatie Welke soort informatie moet ik uitzoeken? Welke hulpmiddelen gebruik ik bij de gegevensinzameling? Schriftelijk: vragenlijsten Mondeling: interviews Visueel: ecokaart en milieubarometer Maatschappelijk verantwoord: ecoteams Aanwenden van de ingezamelde gegevens WAAR GEBEURD 48 HOOFDSTUK IV ASPECTEN, IMPACTEN EN EFFECTEN: WAT TRACHTEN WE TE BEHEERSEN? ISO/EMAS AFTOETSING 51 4
3 2. LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Is er een systematische manier ter beschikking om milieuaspecten en -effecten vast te stellen? Stel een team samen Vertaal de processen Maak processen zichtbaar Splits de organisatie of processen op Identificeer milieuaspecten Directe milieuaspecten Indirecte milieuaspecten Significantiebepaling Milieuaspecten in de weegschaal Bepalen van criteria Welke criteria? Behandelen van de criteria Bijzondere omstandigheden WAAR GEBEURD 58 HOOFDSTUK V WETTELIJKE EN ANDERE VEREISTEN: WAT ZIJN WE VERPLICHT TE DOEN? ISO/EMAS AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND Stel een verantwoordelijke aan Inventariseer Systematiseer (breng structuur aan) Selecteer Verifieer 71 5
4 4.6. Interpreteer Ageer Bestendig OPDRACHTEN Hoe identificeer ik relevante milieuwetgeving/milieueisen? Hoe organiseer ik de uitvoering van meetverplichtingen? Weet u wat bedoeld wordt met een wettelijke conformiteitsaudit? 73 HOOFDSTUK VI MILIEUBELEID: WAAR WILLEN WE HEEN MET HET MILIEUZORGSYSTEEM? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Wat is een milieubeleid? Wanneer moet ik een milieubeleid schrijven en hoe moet dat dan? Hoe teken ik een werkzaam beleid uit? Positieve houding Realistische kijk Met voldoende middelen ondersteund Bewustmaking Actie Wat moet er in het beleid staan? Wat is de relatie tot de vereisten van het mzs? 80 HOOFDSTUK VII OBJECTIEVEN EN MILIEUDOELSTELLINGEN: WIE DOET WAT TEGEN WANNEER? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis 84 6
5 3.2. Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Verschil tussen objectief en doelstelling Wat wanneer ik al objectieven en doelstellingen heb? Hoe weet ik dat ik goede doelstellingen heb weerhouden? Kunnen milieuprestatie-indicatoren helpen om mijn doelstellingen te bepalen? 86 HOOFDSTUK VIII MILIEUZORGPROGRAMMA: WIE DOET WAT TEGEN WANNEER? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Welke middelen zijn nodig: menselijke, fysische en financiële? Wat is projectbeheer en hoe voer ik controle op het programma uit? Hoe maak ik een milieuzorgprogramma op? Bepaal de stijl van het milieuzorgprogramma Weerhoud de mogelijke stappen en criteria Stel een tijdpad op Wijs verantwoordelijkheden aan Voorzie de nodige middelen Geef terugkoppeling Licht het milieuzorgprogramma door Laat plaats voor veranderingen in het milieuzorgprogramma Hoe meet ik en volg ik de geboekte vooruitgang op? 97 HOOFDSTUK IX COMMUNICATIE: WIE PRAAT MET WIE? ISO/EMAS-AFTOETSING 101 7
6 2. LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Hoe kom ik tot een effectieve communicatie in mijn organisatie? Ken uw publiek Zorg ervoor dat de mensen meer doen dan enkel praten over de dingen Ken de bedrijfscultuur Jargon of professioneel taalgebruik? Interne communicatie Informeren Instrueren Motiveren Actief mee zoeken Combinatie van bovenstaande Hoe voer ik een communicatieprogramma in? Kanalen Methoden Hoe ga ik best om met externe communicatie? Wat willen wij dat de stakeholders te weten komen? Wat willen zij te weten komen? Hoe kunnen wij communiceren met hen? Hoe motiveer ik mensen? WAAR GEBEURD 110 HOOFDSTUK X OPLEIDING EN BEWUSTZIJN: MEN ZEGGE HET VOORT ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND 112 8
7 5. OPDRACHTEN Hoe kan ik de opleidingsbehoeften voor mijn organisatie vastleggen? Strategisch Functioneel Individueel Hoe koppel ik de opleidingsvereisten aan de eisen van het mzs? Invoering van een opleidingsprogramma Een meting: wat werd er door de opleiding bereikt? WAAR GEBEURD 119 HOOFDSTUK XI DOCUMENTATIE EN DOCUMENTCONTROLE: WAAR ZIJN WE GEBLEVEN? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Welke documentatie en/of procedures heb ik echt nodig? Hoe gaat u tewerk om procedures te schrijven? Analyseer noodzaak en definieer het doel Schrijf een kladversie Test de kladversie in beperkte mate uit Reviseer en print Actueel houden Wat is documentcontrole? Welke elementen van het mzs moeten goed gedocumenteerd zijn? Milieubeleid (ISO art. 4.2 / EMAS bijlage I.A.2) Doelstellingen en taakstellingen (ISO art /EMAS bijlage I.A.3.3) Structuur en verantwoordelijkheid (ISO art /EMAS bijlage I.A.4.1) Documentatie van het milieuzorgsysteem (ISO art /EMAS bijlage I.A.4.4) Documentenbeheer (ISO art /EMAS bijlage I.A.4.5) 127 9
8 Beheersing van de werkzaamheden (ISO art /EMAS bijlage I.A.4.6) Monitoring en metingen (ISO art /EMAS bijlage I.A.5.1) Afwijkingen en corrigerende en preventieve maatregelen (ISO art /EMAS bijlage I.A.5.2) Registraties (ISO art /EMAS bijlage I.A.5.3) Beoordeling door de directie (ISO art. 4.6/EMAS bijlage I.A.6) Is ondersteuning van specifieke informaticapakketten zinvol voor mij? 129 HOOFDSTUK XII PROCESSEN BEHEERSEN EN ZO NODIG HERBEKIJKEN: KUNNEN WE DIT WEL AAN? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Kenmerken van processen Soorten van controles Beheersing onder verschillende omstandigheden Beheersing van processen van onderaannemers ECO-EFFICIËNTIE Processen verbeteren Producten milieuvriendelijker (her)ontwerpen Markten herbekijken en de vraag bijsturen 138 HOOFDSTUK XIII AUDIT VAN HET MILIEUZORGSYSTEEM: DOEN WE WAT WE ZEGGEN? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN
9 3. VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Hoe breng ik structuur aan in het auditproces? Wat levert ISO mij op? Welke zijn de basisregels van auditing? Voorafgaand aan de audit: wat te doen? Initiëren van de audit Verzamelen van achtergrondinformatie Opstellen van een auditplan Voorbereidingen treffen voor de auditactiviteiten ter plaatse Tijdens de audit: wat te doen? Openingsbijeenkomst (kick-off) Verzamelen van auditevidentie Evalueren van auditdata Rapporteren van auditbevindingen Na de audit: wat te doen? Auditrapport opstellen, goedkeuren en verspreiden Afronden van de audit Follow-up van de audit Wat moet een auditor kennen en kunnen? Het auditrapport Inhoud Wetenschappelijkheid Duurzaamheidsprincipes bij verslaggeving 155 HOOFDSTUK XIV DIRECTIEBEOORDELING: WAAR WILLEN WE HEEN MET ONS MZS? ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND
10 5. OPDRACHTEN Wat is het doel van een directiebeoordeling? Wat komt op de agenda van de directiebeoordeling Wat komt in het verslag van de directiebeoordeling? Hoe weet u dat de directiebeoordeling efficiënt was? 163 HOOFDSTUK XV FORMALISERING VAN MILIEUZORGSYSTEMEN: CERTIFICATIE EN REGISTRATIE ISO/EMAS-AFTOETSING LEERDOELEN VEREISTE BASIS Feitelijke kennis Vaardigheden ACHTERGROND OPDRACHTEN Wat houdt het certificatieproces in? Hoe werk ik ACM s weg? Wat zijn bijkomende eisen onder EMAS? Publieke milieuverklaring onder EMAS Wat is multi-site-assessment? 170 HOOFDSTUK XVI MILIEUZORGSYSTEMEN: START VOOR VEEL MEER INTEGRATIE VAN ZORGSYSTEMEN DE FUT ERUIT TRIPLE BOTTOM LINE BESTENDIGEN VAN NODEN EN EISEN VAN STAKEHOLDERS MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN (MVO) EXTERNE MILIEURAPPORTERING ECO-EFFICIËNTIE FACTOR 4 OF FACTOR
11 BIJLAGE I EMAS-VERORDENING 179 BIJLAGE II BASISVEREISTEN ISO EN ONDERLIGGENDE «HULPNORMEN» (NENQUIN, 2004) 217 BIJLAGE III MILIEUCHECKLIST GOM WEST-VLAANDEREN 219 BIJLAGE IV ECOSCALING VRAGENLIJST VOOR AFTOETSING ISO NORM EN GOEDE MILIEUPRAKTIJKEN (ENGEL, 2002) 243 BIJLAGE V VEEL GESTELDE VRAGEN OVER CERTIFICATIE VAN ISO MILIEUZORGSYSTEMEN (SCCM, 2004) 261 BIJLAGE VI PROCESDOORLOOP VAN HET MILIEUZORGPROJECT 271 BIJLAGE VII WERKBLADEN VOOR HET MILIEUZORGPROJECT 273 BIJLAGE VIII SUBSIDIEMAATREGELEN VOOR MILIEUZORG (SYEN, 2004) 277 BIJLAGE IX BESTE SITES OVER MILIEUZORGSYSTEMEN (MATTHIJS, 2004) 283 BIJLAGE X GLOSSARIUM 291 REFERENTIELIJST
Milieuzorgsystemen. Dirk Weydts Centexbel. een gezamenlijk initiatief van:
Milieuzorgsystemen Dirk Weydts Centexbel een gezamenlijk initiatief van: met steun van: MILIEU Toenemend milieubewustzijn Overheidsbemoeiingen: wetgeving, normen, overheidsaanbestedingen, Normalisatie
Nadere informatieMeer rendement uit Interne Audits
van wijzend vingertje naar toegevoegde waarde Matthijs F.A. Dierick sr Lead Auditor en Trainer CLIENT LOGO Inhoud van de presentatie Vooroordelen en misvattingen over interne audits Wat is nu het minimum
Nadere informatie4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen
4 Context van de organisatie 4 Milieumanagementsysteemeisen 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context 4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden 4.3 Het toepassingsgebied
Nadere informatieGenerieke systeemeisen
Bijlage Generieke Systeem in kader van LAT-RB, versie 27 maart 2012 Generieke systeem NTA 8620 BRZO (VBS elementen) Arbowet Bevb / NTA 8000 OHSAS 18001 ISO 14001 Compliance competence checklist 1. Algemene
Nadere informatieDe essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij
De essentie van de nieuwe ISO s Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij 1 Waar ik het over ga hebben De uitdaging en de oplossing De HLS voor iedereen De HLS voor wie het wil Waar we staan en wat er
Nadere informatieDe nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?!
De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?! Stichting QualityMasters Nieuwland Parc 157 3351 LJ Papendrecht 078-3030060 info@qualitymasters.com www.qualitymasters.com 02-2015 Inhoud Inleiding pagina 3 Van Oud naar
Nadere informatieEen arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium
Een arbo en milieuzorgsysteem volgens ISO14001 en veilig werken op een ziekenhuislaboratorium Het arbo en milieuzorgsysteem Het UMC Utrecht beschikt over een arbo-en milieuzorgsysteem. Het milieudeel is
Nadere informatieA.Z. Sint Jan A.V. - apotheek. procedure. interne audit
A.Z. Sint Jan A.V. - apotheek procedure interne audit nummer : ORG-00050 blz 1 van 3 eerste uitgiftedatum : 14.01.2000 datum herziening : 05.07.2007 verantwoordelijke : W. Renders uitgegeven door : apotheek
Nadere informatieWorkshop Lean en de nieuwe ISO normen
Workshop Lean en de nieuwe ISO normen Ingrid Ort Inhoud Nieuwe normen; HLS Structuur; Stakeholder analyse; Zelf aan de gang. Normontwikkelingstraject Duurzaam vertrouwd 2011 2012 2013 2014 2015 ISO 9001
Nadere informatieEnergiezorg in relatie tot uw zorgsysteem
Energiezorg in relatie tot uw zorgsysteem Linkinglists tussen de Referentie Energiezorg en ISO 14001 Versie december 2002 Zowel voor de industrie als voor profit- en non-profitorganisaties Inhoudsopgave
Nadere informatieCO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring
CO2 Prestatieladder Opgesteld door: R. Louis (Kader) Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Bedrijvenpark Twente 301 7602 KL Almelo Tel: 0546 536 800 Datum: 21-1-2019 Versie: 1.0 Status: Definitief Inhoudsopgave
Nadere informatieISO 9001:2015 ISO 14001:2015
ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 The world has changed, a revision was needed Alumni-event, Milieu- en preventiemanagement Joerdi Roels, 20-10-2016 Hoeveel officiële ISO certificaten zijn er wereldwijd uitgereikt
Nadere informatieISO 14001:2015 Readiness Review
ISO 14001:2015 Readiness Review Organisatie Adres Certificaat Nr. Contactpersoon Functie Telefoon Email BSI is vastbesloten ervoor te zorgen dat klanten die willen certificeren op ISO 14001:2015 een soepele
Nadere informatieRisicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 34
Inhoud INHOUD NAAR EEN MILIEUMANAGEMENTSYSTEEM GEBASEERD OP HET DRIELAGEN- EN VIERFASENMODEL. BESPRE- KING VAN MILIEUMANAGEMENTSYSTEMEN VOLGENS ISO 14001:2015... 11 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 13 1.1. Naar
Nadere informatieWat? Waarom? Door het bos de bomen zien. Invoeren van een milieumanagementsysteem
O6 Door het bos de bomen zien Invoeren van een milieumanagementsysteem Wat? Waarom? Het is vaak moeilijk voor een organisatie om te weten waarmee ze rekening moet houden om de milieuwetgeving en -regelgeving
Nadere informatieWel of niet certificatie? K. de Jongh
K. de Jongh Tijdsduur: 30 minuten Certificatie; ondermeer status 2015 versies De nieuwe norm; HLS en 2015 versies Voorbeelden uit de praktijk HLS en 2015 versies in de praktijk Conclusies? 9-3-2015 2 Certificatie:
Nadere informatieHierbij informeren wij u graag over de introductie van de onlangs uitgebrachte 2015 versies van de NEN-EN-ISO 9001 en NEN-EN-ISO normen.
Postbus 159 6700 AD Wageningen Nieuwe Kanaal 9C 6709 PA Wageningen Telefoon: (0317) 45 34 25 Fax: (0317) 41 26 10 E-mail: mail@skh.org Website: http:/www.skh.org K.v.K. Arnhem 09190347 Rabobank rek. nr.
Nadere informatieWerkwijze ISO- en VCA-certificering
Werkwijze ISO- en VCA-certificering In deze brochure leest u hoe de 3-jaarlijkse certificatiecyclus eruit ziet, wat u doet bij tekortkomingen en wat de reactietermijnen zijn. Welkom bij SKG-IKOB De certificeerder
Nadere informatieWORKSHOP 1: RICHTING GEVEN
WORKSHOP 1: RICHTING GEVEN MVO Vlaanderen Naam van uw begeleider Agenda Voorstelling & toelichting Wat is duurzaamheid? Waarom deze stuurgroep? Start met de Sustatool! Waarden En nu? 1 Wie bent u? Voorstelling:
Nadere informatieEnergie Management ACTIE Plan
1. Inleiding Het Energie Management ACTIE Plan (EMAP) geeft weer hoe binnen A-GARDEN.V. de zogenaamde stuurcyclus (Plan-Do-Check-Act) wordt ingevuld om de prestaties en doelstellingen van het energiemanagement
Nadere informatieEuropese projecten in de praktijk. Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen
Europese projecten in de praktijk Maandag 8 december, Provincie West-Vlaanderen Europese projecten in de praktijk Waarom een Europees project? Hoe begin je aan een Europees project? Hoe stel je de aanvraag
Nadere informatie1. Waar staan we nu? (de nulmeting)
Amsterdam, 19 september 2015 Hoe zet u een praktisch milieumanagementsysteem voor uw organisatie op? Het stappenplan "ISO 14001 in 7 stappen" helpt u op weg! Onderstaand stappenplan is opgebouwd aan de
Nadere informatieDieter Vander Beke. Maatschappelijk Verantwoorde Overheid ISO 26000 & GRI Provinciale milieudag provincie Antwerpen 24 juni 2014
Dieter Vander Beke Maatschappelijk Verantwoorde Overheid ISO 26000 & GRI Provinciale milieudag provincie Antwerpen 24 juni 2014 Overzicht van de presentatie 1. Vertrouwen in de overheid? 2. Maatschappelijke
Nadere informatieISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt
ISO9001:2015, in vogelvlucht Door Tjarko Vrugt 18-11-2015 - Qemc - Tjarko Vrugt Bron: NEN - Delft 2 DE NIEUWE NEN EN ISO 9001 : 2015 Deze presentatie beperkt zich tot de essentie Sktb besteed in 2016
Nadere informatieWERKPLUS WAREGEM FUNCTIE- EN COMPETENTIEPROFIEL ADJUNCT - DIRECTEUR
WERKPLUS WAREGEM FUNCTIE- EN COMPETENTIEPROFIEL ADJUNCT - DIRECTEUR 2/6 FUNCTIEBESCHRIJVING: Adjunct - Directeur Datum opmaak: 22-01-2012 Door: Nancy Cantens (Mentor consult) Datum bijwerking: Door: Reden
Nadere informatieNTA 8620 versus ISO-systemen. Mareille Konijn 20 april 2015
NTA 8620 versus ISO-systemen Mareille Konijn Voorstellen Mareille Konijn Lid van de NEN-werkgroep Senior HSE consultant Industry, Energy & Mining T: 088 348 21 95 M: 06 50 21 34 27 mareille.konijn@rhdhv.com
Nadere informatieEnergiezorg in relatie tot uw zorgsysteem. Linking List tussen de Referentie Energiezorg en ISO 14001:2004
Energiezorg in relatie tot uw zorgsysteem Linking List tussen de Referentie Energiezorg en ISO 14001:2004 MJA2 en Energiezorg Energiezorg zorgt voor een blijvende verlaging van het energiegebruik, en daarmee
Nadere informatiePage 1 of 14. Deel 1: Procedures 1. Algemeen. Milieuhandboek Versie 1.0 1 april 2014. Page 1 of 14. 1.1.1: Inhoud en structuur handboek
Milieu Page 1 of 14 Versie beheer Versie no. Datum Wijzigingen Auteur(s) 001 13-06-2014 H. Luksen Page 1 of 14 Milieu Page 2 of 14 Inhoud 0. MANAGEMENTVERKLARING 4 1. DOEL, INHOUD, STRUCTUUR MILIEUMANAGEMENTSYSTEEM
Nadere informatieCompetentieprofiel. Maatschappelijk werker
Competentieprofiel maatschappelijk werker OCMW 1. Functie Functienaam Afdeling Dienst Functionele loopbaan Maatschappelijk werker Sociale zaken Sociale dienst B1-B3 2. Context Het OCMW garandeert aan elke
Nadere informatieNEN 7510: een ergernis of een hulpmiddel?
NEN 7510: een ergernis of een hulpmiddel? Tweedaagse van Ineen 17 September 2015 Nijmegen Den Haag SMASH en CIHN in cijfers i. 3 huisartsenposten/1 call center 2 huisartsenposten/ 1 call center ii. 4 visitewagens
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding... 9
Inhoudsopgave Inleiding... 9 Hoofdstuk 1: Wat is geïntegreerd management?... 13 1.1. Wat is het doel van geïntegreerd management?... 13 1.2. Kwaliteit: wat betekent ISO 9001?... 14 1.3. Andere normen:
Nadere informatieEnergie Management ACTIE Plan
1. Inleiding Het Energie Management ACTIE Plan (EMAP) geeft weer hoe binnen Schulte en Lestraden B.V. de zogenaamde stuurcyclus (Plan-Do-Check-Act) wordt ingevuld om de prestaties en doelstellingen van
Nadere informatieVergelijking van de eisen in ISO 9001:2008 met die in ISO FDIS 9001:2015
ISO Revisions Nieuw en herzien Vergelijking van de eisen in ISO 9001:2008 met die in ISO FDIS 9001:2015 Inleiding Dit document maakt een vergelijking tussen ISO 9001:2008 en de Final Draft International
Nadere informatien130910 versie 26 november 2013 sccm Informatieblad uitvoeren van interne audits
Informatieblad Uitvoeren van interne audits sccm Informatieblad uitvoeren van interne audits 1 De overtuiging -en ervaring- van SCCM is dat elke organisatie (hoe klein ook) betere milieu- en arboprestaties
Nadere informatieInterne audittraining
Interne audittraining door Annette Thijssen 100311 Interne Audittraining.doc Pagina 1 van 20 Wat is een interne audit Een systematische en onafhankelijke beoordeling met als doel: Nagaan of de procedures
Nadere informatieHANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064
HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064 VAN AANNEMINGSBEDRIJF GEBR. DE KONING B.V. Naam Functie Datum Paraaf Opstelling: A.P. Kleiberg KAM-coördinator 12-03-2010 Autorisatie: M.
Nadere informatieLearnshop. EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand
Learnshop EN16001: Het kader voor uw energiemanagementsysteem? Nimaris b.v. Paul van Wezel Hertog van Brabantweg 15 5175 EA Loon op Zand tel: 0416-543060 Fax: 0416-543098 email: Web: paul.van.wezel@nimaris.nl
Nadere informatieNTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen
NTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen Dick Hortensius NEN Milieu&maatschappij Herziening NTA 8620 1 Inhoud Aanleiding en aanpak herziening NTA Belangrijkste aandachtspunten Afstemming
Nadere informatiePraktijkinstructie Oriëntatie op de informatie-analyse 4 (CIN08.4/CREBO:50131)
instructie Oriëntatie op de informatie-analyse 4 (CIN08.4/CREBO:50131) pi.cin08.4.v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen
Nadere informatieHOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement...
Inhoud INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing...
Nadere informatieEnergie Management Actieplan
Energie Management Actieplan Rijssen, Juli 2013 Auteur: L.J. Hoff Geaccodeerd door: M. Nijkamp Directeur Inhoudsopgave 1. Inleiding Pagina 3 2. Beleid CO₂ reductie Pagina 4 3. Borging CO₂ prestatieladder
Nadere informatieHandboek EnergieManagementSysteem
Handboek EnergieManagementSysteem Bedrijfsgegevens: Naam ALFEN bv Adres Hefbrugweg 28 Plaats 1332AP Almere Tel 036 549 3400 website www.alfen.com KvK nr. 3903 7364 Pagina 1 van 6 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...
Nadere informatieRol: Maatschappelijk assistent
Datum opmaak: 2017-10-05 Eigenaar: Koen De Feyter Doel van de functie Staat op een proactieve wijze in voor de maatschappelijke dienstverlening aan hulpvragers volgens de meest passende methodiek en volgens
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw:
Opleiding Duurzaam Gebouw: Duurzaam werfbeheer in de praktijk Leefmilieu Brussel De kostprijs van duurzaam werfbeheer Marc Vanderick Ondernemingen Louis De Waele De kostprijs van duurzaam werfbeheer Integratie
Nadere informatieCHECKLIST STANDAARDPLAN INTERNE AUDIT
CHECKLIST STANDAARDPLAN INTERNE AUDIT Auteur: Wiebe Zijlstra (11 January 2017) Iedere interne audit van een managementsysteem is uniek. Want iedere audit heeft zijn eigen auditdoelstellingen. Het auditproces
Nadere informatieFormulier Functioneringsgesprek 1
Formulier Functioneringsgesprek 1 Persoonlijke gegevens Naam medewerker: Personeelsnummer: Functie: Afdeling/Team: Periode voor functioneringsgesprek van / tot: Leidinggevende Naam en functie leidinggevende:
Nadere informatieAANTOONBAAR. MVO norm. Stichting MVO Aantoonbaar. Door Gerben Bekooy
VO norm Stichting VO Aantoonbaar Door Gerben Bekooy Inhoud presentatie 1. aanleiding 2. doel 3. toelichting 4. relatie met andere VO initiatieven 5. status van de norm 6. vragen Door Gerben Bekooy Aanleiding
Nadere informatie1. FORMAT PLAN VAN AANPAK
INHOUDSOPGAVE 1. FORMAT PLAN VAN AANPAK 1.1. Op weg naar een kwaliteitsmanagementsysteem 1.2. Besluit tot realisatie van een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) 1.3. Vaststellen van meerjarenbeleid en SMART
Nadere informatieISO 9000:2000 en ISO 9001:2000. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.
ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000 Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 11 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...
Nadere informatieInterne audits, het rendement
Interne audits, het rendement HKZ Kwaliteitsdag Olav Kloek 8 april 2014 SAFER, SMARTER, GREENER Strategie van de organisatie Herontwerp van organisaties, door: Nieuw financieringsstelsel Zelfsturende/zelfregulerende
Nadere informatieOrganisatieprestatiescan. Deze techniek wordt gebruikt in de focus- en analysefase bij het analyseren van de huidige situatie.
1 Bijlage 2 De organisatieprestatiescan Techniek: Organisatieprestatiescan Toepassingsgebied: Achtergrond: Deze techniek wordt gebruikt in de focus- en analysefase bij het analyseren van de huidige situatie.
Nadere informatieCoordinatie--ZH--KB uitvoering-art-17bis--Hoofd-verpleegkundig-departement--Functie.doc
14 DECEMBER 2006. - Koninklijk besluit houdende uitvoering van artikel 17bis van de wet op de ziekenhuizen, gecoördineerd op 7 augustus 1987, voor wat de functie van hoofd van het verpleegkundig departement
Nadere informatieVIA/001C. MANAGEMENTSYSTEEM Uw gedocumenteerde managementsysteem is geen Wetboek van Bedrijfsstrafrecht VIA/003C. Strategische aspecten VIA/004
VERBETEREN DOOR INTERNE AUDITS Peter H. de Dreu 19 januari 01 EEN MENS IS NOOIT TE OUD OM TE LEREN, TENZIJ MEN JONG GENOEG GELEERD HEEFT OM NOOIT MEER IETS TE LEREN Bron: Havank - 474 VIA/001/19 VIA/001C
Nadere informatieDe uitvoering van de directiebeoordeling m.b.t. het milieubeleid ziet er als volgt uit: Onderwerp Uitvoerder(s) Planning
Ook dit jaar heeft Van Elst Grafische Afwerker haar milieuzorgsysteem doorgelicht en het milieubeleid beoordeeld ten aanzien van haar zeer beperkte `vervuilingsrisico s`. De directie stelt vast dat er
Nadere informatieDe 7 Competenties van de jobcoach NVS/EUSE
Lid en Nederlandse vertegenwoordiger van de European Union of Supported Employment De 7 Competenties van de jobcoach NVS/EUSE Competenties van de jobcoach NVS/EUSE bestaan uit de integratie van Kennis,
Nadere informatieProcedure # 02 Audits
Procedure # 02 Audits Versie 4 Datum: 1 november 2017 Goedgekeurd door Bestuursvoorzitter CKZ: 1. DOEL Handtekening Het beschrijven van de wijze waarop, wanneer en door wie er audits worden uitgevoerd
Nadere informatieJAARLIJKSE EMAS ONTMOETING
JAARLIJKSE EMAS ONTMOETING Revisie van Bijlagen I, II en III en integratie van de Norm ISO 14001-2015 Sébastien Paquot Europese Commissie Agenda 1. Goedkeuring van de herziene bijlagen voornaamste wijzigingen
Nadere informatieDE WERKING VAN ONZE RAAD VAN BESTUUR: EEN GEDEELDE DIAGNOSE
57140513.JV-C1 DE WERKING VAN ONZE RAAD VAN BESTUUR: EEN GEDEELDE DIAGNOSE VRAGENLIJST VOOR BESTUURSLEDEN Wij verzoeken u de vragenlijst individueel in te vullen. Het is niet de bedoeling uw kennis te
Nadere informatieVOICE OF THE CUSTOMER
4/20/ E-BOOK VOICE OF THE CUSTOMER Gratis e-book leansixsigmatools.nl Introductie Bij Six Sigma staat het denken vanuit de behoeften van de klant centraal. Juist de vertaling van de stem(men) van de klant(en)
Nadere informatieChecklist afsprakenkader en actieplan Brede School in Brussel
Checklist afsprakenkader en actieplan Brede School in Brussel De 'Checklist voor afsprakenkader en actieplan Brede School is een instrument om Brede Schoolcoördinatoren en hun partners te ondersteunen
Nadere informatieINLEIDING: WAAROM HET IVOOR 1 DEEL 1. DUURZAME ONTWIKKELING EN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN 11
INHOUDSOPGAVE INLEIDING: WAAROM HET IVOOR 1 1. ESF-PROJECT HET IVOOR... 5 1.1 Noden...5 1.2 Doelstellingen...6 1.3 Doelgroep...6 1.4 Activiteiten...6 1.5 Referenties...7 2. DANKWOORD... 9 2.1 Docenten
Nadere informatieAdministratie Diamant Politie
De resultaten van drie onderzoeksprojecten van het SOMA Dossier Administratie Diamant Politie We hebben de lezers steeds op de hoogte gehouden van de onderzoeks- projecten van het SOMA. We zijn dan ook
Nadere informatieDe tweede editie van ISO 14001: meer dan oude wijn in nieuwe zakken
De tweede editie van ISO 14001: meer dan oude wijn in nieuwe zakken Wat mag je verwachten van een herziening van een norm waarvoor in het jaar 2000 is besloten dat die gericht is op verduidelijking van
Nadere informatieWerkwijze ISO- en VCA-certificering
Werkwijze ISO- en VCA-certificering In deze brochure leest u hoe de 3-jaarlijkse certificatiecyclus eruit ziet, wat u doet bij tekortkomingen en wat de reactietermijnen zijn. Welkom bij SKG-IKOB De certificeerder
Nadere informatieCertificeren Waardevol?? KVGM B.V.
Certificeren Waardevol?? KVGM Improvement Solutions: + Specialisten in verbetermanagement + 20 jaar ervaring + 6 deskundige, gedreven en pragmatische professionals + Praktische aanpak waarbij de klantorganisatie
Nadere informatieTerug naar de bedoeling met ISO 9001:2015
Walvis ConsultingGroep Brengt kwaliteit tot leven Voor kwaliteit van mens en organisatie Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015 Ronald Zwart Vennoot, senior consultant en auditor ronald.zwart@walviscg.nl
Nadere informatieCertificatiecriteria NEN-EN-ISO versie 9001:2008
Certificatiecriteria NEN-EN-ISO versie 9001:2008 Inhoudsopgave 1 Algemeen... 3 1.1 Doel van dit document... 3 1.2 Toepassingsgebied... 3 1.3 Beheer van dit document... 3 1.4 Referenties... 3 1.5 Definities
Nadere informatieVormingssessie SDG s. 1. Afstemming SDG s met bestaande instrumenten 2. Voorstel begeleidingstraject (via Raamcontract) 9 mei 2016
Vormingssessie SDG s 1. Afstemming SDG s met bestaande instrumenten 2. Voorstel begeleidingstraject (via Raamcontract) 9 mei 2016 1 Hoe verhouden de SDG s zich ten opzichte van verduurzamen en MVO? 2 Is
Nadere informatieInterne audits. Donald Van Hecke Kwaliteitscoördinator en hoofdmlt Pathologische Anatomie AZ St. Lucas - Brugge
Interne audits Donald Van Hecke Kwaliteitscoördinator en hoofdmlt Pathologische Anatomie AZ St. Lucas - Brugge Praktijkrichtlijn voor het opzetten van een kwaliteitssysteem in de erkende laboratoria voor
Nadere informatieINHOUDSTAFEL I. INLEIDING...1
INHOUDSTAFEL I. INLEIDING...1 II. ENKELE STELLINGEN...4 A. Algemeen...4 B. In de consultatieplaats...5 C. Ondersteuning, gegevensbanken en protocollen...6 D. Veiligheid...7 E. Taak overheid/beroepsvereniging...7
Nadere informatieEnergie management actieplan
Energie management actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Gebr. Dalmulder Infra Auteur(s): C.J.J. Dalmulder, directeur & CO 2-functionaris
Nadere informatieIn 10 stappen naar een managementsysteem
In 10 stappen naar een managementsysteem Luc Bortels Publisher HSE 9/2/2017 Luc Bortels Publisher Health, Safety & Environment bij Wolters Kluwer meer dan 25 jaar ervaring in het opzetten van systemen
Nadere informatieDe volgende stap naar certificering!
ISO 50001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! 2 - Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Inleiding Hartelijk dank voor uw interesse in de begeleiding naar ISO 50001 certificering. Met ISO
Nadere informatie6. Project management
6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,
Nadere informatie4.3 Het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem vaststellen. 4.4 Kwaliteitsmanagementsysteem en de processen ervan.
ISO 9001:2015 ISO 9001:2008 Toelichting van de verschillen. 1 Scope 1 Scope 1.1 Algemeen 4 Context van de organisatie 4 Kwaliteitsmanagementsysteem 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context. 4 Kwaliteitsmanagementsysteem
Nadere informatieartikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL
SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL SUSTAINGRAPH is een Europees project, gericht (op het verbeteren van) de milieuprestaties van Europese Grafimediabedrijven binnen de productlevenscyclus van hun grafimedia
Nadere informatie1 Wat zijn interne audits?
1 Wat zijn interne audits? Binnen de organisatie willen we kwaliteit garanderen in de zorgverlening die wij bieden of het product dat we maken. We hebben daarom allerlei afspraken gemaakt over het werk.
Nadere informatieVersie 28 februari 2007. Samenvatting communicatie op basis van ISO 14001 1
Samenvatting communicatie op basis van ISO 14001 Samenvatting communicatie op basis van ISO 14001 1 De overtuiging -en ervaring- van SCCM is dat elke organisatie (hoe klein ook) betere milieuprestaties
Nadere informatieInformatiebeveiliging, noodzakelijk kwaad of nuttig? www.dnvba.nl/informatiebeveiliging. DNV Business Assurance. All rights reserved.
1 Informatiebeveiliging, noodzakelijk kwaad of nuttig? Mike W. Wetters, Lead Auditor DNV Albertho Bolenius, Security Officer GGzE Informatiebeveiliging. Noodzakelijk kwaad of nuttig? 3 Wat is informatiebeveiliging?
Nadere informatieTRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT
TRAJECT WELZIJN_METHODIEK VAN BEGELEIDEN_9789006815597_INHOUD_KORT Thema 1 Methodisch handelen 1 Methodisch handelen: wat is het? 1.1 Kenmerken 1.2 Stappenplan 2 Voor wie? 2.1 Doelgroep 2.2 Functionele
Nadere informatieHandboek EnergieManagementSysteem
Legal Entity Department Handboek EnergieManagementSysteem Bedrijfsgegevens : Naam International Paint (Nederland) bv Adres Kleidijk 88 Plaats 3160 AB Rhoon Tel 010-5033566 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...
Nadere informatieVoorwoord Preview Voorbeeld
Voorwoord In 1996 werd de eerste versie van ISO 14001 gepubliceerd. Daarmee werd het mogelijk een milieumanagementsysteem op te zetten volgens een wereldwijd erkend model en het te laten certificeren tegen
Nadere informatieDR-QHSE-x. Deelreglement QHSE-manager
DR-QHSE-x Deelreglement QHSE-manager Uitgave: augustus 2014 DR-QHSE-X 2 1 Algemeen Naam : Reed Business Opleidingen Adres : H.A. Lorentzstraat la, Zwijndrecht Aard : mondeling onderwijs Naast dit reglement
Nadere informatieKwaliteit en veiligheid binnen uw organisatie: NCK tekent er voor!
Kwaliteit en veiligheid binnen uw organisatie: NCK tekent er voor! Het doel van NCK B.V. is om voor bedrijven hun werkbaar en beheersbaar systeem om te zetten in een systeem- en/of procescertificaat waarbij
Nadere informatieIntegrale kwaliteitszorg zorgnetwerk (IKZ) (A1-3)
Integrale kwaliteitszorg zorgnetwerk (IKZ) (A1-3) Rapporteert aan Geeft leiding aan 1. Doel van de functie Directeur Zorg - De coördinator IKZ is verantwoordelijk voor de algemene coördinatie (met inbegrip
Nadere informatie18 november 2013 Jo De Landtsheer Senior Consultant
18 november 2013 Jo De Landtsheer Senior Consultant Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, digitale kopie, scan of op welke wijze dan ook
Nadere informatieIN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM
IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder
Nadere informatieveel gestelde vragen en antwoorden
Uw openbare apotheek certificeren: veel gestelde vragen en antwoorden Wat zijn de voordelen? Hoe werkt certificering via DEKRA? Ik wil me laten certificeren. Aan welke eisen moet ik voldoen? Hoe kan ik
Nadere informatieI. Opening vergadering. Presentatie door Aart. Trends
Datum : 20 december 2016 Tijd : 20:00-21:30 uur Locatie : Kaleidoscoop Aanwezig oudergeleding : Marco Smit, Jessica W0pereis Aanwezig teamgeleding : Jolanda van Duinkerken, Annette van den Heuvel. Afwezig
Nadere informatieIn control met Compliance Management
In control met Compliance Management Botlek Studiegroep, 15 september 2016 www.compliancecare.nl Hay Eggen h.eggen@compliancecare.nl 06-27153555 Patrick de Klerk p.deklerk@compliancecare.nl 06-27153555
Nadere informatieCommunicatie en overleg
Communicatie en overleg Doelstellingen Kerncompetenties K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 Zich op de hoogte stellen van en discreet omgaan met gegevens over de leerling. Aan ouders/verzorgers informatie en advies verschaffen
Nadere informatieVOEDSELAUTHENTICITEIT GARANDEREN: 5 STAPPEN OM UW BEDRIJF TEGEN VOEDSELFRAUDE TE BESCHERMEN
VOEDSELAUTHENTICITEIT GARANDEREN: 5 STAPPEN OM UW BEDRIJF TEGEN VOEDSELFRAUDE TE BESCHERMEN Voedselauthenticiteit: 5 stappen om uw bedrijf te helpen zich tegen voedselfraude te beschermen Fabrikanten van
Nadere informatieRisicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 42
INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op veiligheidsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt
Nadere informatieHandleiding Workspace (basis) Codename Future
Handleiding Workspace (basis) Codename Future Handleiding Workspace Codename Future_Basis 1 Inhoudsopgave I. Inleiding... 3 II. Functionaliteitenoverzicht Workspace... 4 III. Leerlingen aan het werk...
Nadere informatieToelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018
Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.
Nadere informatieFunctiebeschrijving: Directeur audit
Functiebeschrijving: Directeur audit Functiefamilie Controle en audit functies Voor akkoord Naam leidinggevende Datum + handtekening Naam functiehouder Datum + Handtekening 1. Context van de functie 1.1.
Nadere informatieKwaliteitshandboek 5. De zelfevaluatie 5. DE ZELFEVALUATIE
Versie 14-2 1 / 6 5. DE ZELFEVALUATIE Laatste beoordeling en goedkeuring door: Op datum van: Directie - Stuurgroep 08/01/14-14/01/14 Geschreven referentiekader en verwante documenten Documenten kwaliteitshandboek
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder
Doel van de functiefamilie Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen omtrent het thema te initiëren, te stimuleren en te bewaken
Nadere informatieExtern standpunt. Workshop FOD Economie 22/5/13. Zakenrecht & zakelijke zekerheden 2011-12 1. Prof.Dr. R. Feltkamp
Extern standpunt Workshop FOD Economie 22/5/13 Prof. Dr. K. Byttebier Hoogleraar VUB (Vz. PREC) Advocaat (Everest) Prof. Dr. R. Feltkamp Docent VUB (PREC-BuCo) Advocaat (MODO) Zakenrecht & zakelijke zekerheden
Nadere informatie