Programmagedrag als transformatie van input naar output. Rekenen op de getallenlijn en in het getallenrooster

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Programmagedrag als transformatie van input naar output. Rekenen op de getallenlijn en in het getallenrooster"

Transcriptie

1 4 Programma s met Input/Output Programmagedrag als transformatie van input naar output Rekenen op de getallenlijn en in het getallenrooster Paden, van input op weg naar output 4 Programma s met Input/Output 1

2 4.1 Acties en effecten Gegeven een verzameling A van acties wordt een input/outputmodel bepaald door de volgende drie soorten ingrediënten: Een verzameling V van toestanden. Voor elke actie a A een functie effect a : V V. Voor elke actie a A een functie y a : V {true, false}. 4 Programma s met Input/Output 2

3 4.1 Acties en effecten Gegeven een input/outputmodel bepaalt een gedrag P op de volgende manier een input/outputafbeelding P : V V {D}. 1. D v = D, 2. S v = v, 3. (a P ) v = P effect a (v), 4. (P a Q) v = { (a P ) v indien ya (v) = true, (a Q) v anders. Afspraak: P v = D precies dan als voor alle n N, π n (P ) v = D. 4 Programma s met Input/Output 3

4 4.1 Acties en effecten Voor ieder input/outputmodel F over toestandsruimte V is er een equivalentie iof op programmaobjecten met Merk op: X iof Y voor alle v V, X v = Y v. iof identificeert alle programma s die in inactie eindigen, iof is geen congruentie (komen we later op terug). 4 Programma s met Input/Output 4

5 4.2 Rekenen op de getallenlijn F int is het input/outputmodel met A = {succ, pred, pos, neg, zero} V = {... 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3,...} We nemen als effectfuncties: effect succ (v) = v + 1, effect pred (v) = v 1, effect pos (v) = v, effect neg (v) = v, effect zero (v) = v, 4 Programma s met Input/Output 5

6 4.2 Rekenen op de getallenlijn en als yieldfuncties: y succ (v) = y pred (v) = true, y pos (v) = { true als v > 0, false anders, y neg (v) = { true als v < 0, false anders, y zero (v) = { true als v = 0, false anders. 4 Programma s met Input/Output 6

7 4.2 Rekenen op de getallenlijn We kunnen F int gebruiken om te rekenen op de getallenlijn: succ; succ;! 3 = (succ succ S) 3 = (succ S) effect succ ( 3) = (succ S) 2 = S 1 = 1. In het algemeen: succ; succ;! k = k Programma s met Input/Output 7

8 4.2 Rekenen op de getallenlijn (+zero;!; succ) ω 3 = (S zero succ (+zero;!; succ) ω ) 3 In het algemeen: = (succ (+zero;!; succ) ω ) 3 = (+zero;!; succ) ω 4 = (+zero;!; succ) ω 5. = D. (+zero;!; succ) ω k = { 0 als k 0, D anders. 4 Programma s met Input/Output 8

9 4.2 Rekenen op de getallenlijn Twee simpele voorbeelden van F int -identiteiten zijn: succ; pred;! iofint!, succ ω iofint #0. Gevolg: iofint is geen congruentie. Bv. #3; succ; pred;! iofint #3;!. 4 Programma s met Input/Output 9

10 4.3 Paden, van input op weg naar output Volledige paden hebben één van de volgende drie vormen: v 0,..., v k, voor k N en v i V Bv. S vpad v = v, a;! vpad v = v, effect a (v), pred; pred;! vpad 3 = 3, 4, 5, 4 Programma s met Input/Output 10

11 4.3 Paden, van input op weg naar output v 0,..., v k, D voor k N en v i V Bv. D vpad v = v, D (a D) vpad v = v, effect a (v), D succ; succ vpad 3 = 3, 2, 1, D 4 Programma s met Input/Output 11

12 4.3 Paden, van input op weg naar output v 0,..., v k,... voor k N en v i V Bv. succ ω vpad 3 = 3, 4, 5,... (succ; pred) ω vpad 3 = 3, 4, 3, 4, 3, 4,... ( zero; pred) ω vpad 3 = 3, 3, 2, 2, 1, 1, 0, 0, 0,... 4 Programma s met Input/Output 12

13 4.3 Paden, van input op weg naar output Volledige stottervrije paden: pred; pred;! vsvpad 3 = 3, 4, 5, succ; pred vsvpad 3 = 3, 2, 3, D succ ω vsvpad 3 = 3, 4, 5,... (succ; pred) ω vsvpad 3 = 3, 4, 3, 4, 3, 4,... ( zero; pred) ω vsvpad 3 = 3, 2, 1, 0 4 Programma s met Input/Output 13

14 4.3 Paden, van input op weg naar output Sommige paden kun je aardig illustreren, bv. 3, 4, 5, 3, 4, 5,... 4 Programma s met Input/Output 14

15 4.4 Rekenen in het getallenrooster F int 2 is het input/outputmodel met A = A move A test V = { n, m n, m {..., 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3...}} 4 Programma s met Input/Output 15

16 4.4 Rekenen in het getallenrooster waar A move = {mup, mdown, mleft, mright} met effect mup ( x, y ) = x, y + 1 etc., en voor a A move y a ( x, y ) = true 4 Programma s met Input/Output 16

17 4.4 Rekenen in het getallenrooster en A test = {xpos, xnull, xneg, ypos, ynull, yneg, diag, codiag} met xpos (ypos) xnull (ynull) xneg (yneg) diag codiag (levert true indien x > 0 (y > 0) en anders false), (levert true als x = 0 (y = 0) en anders false), (levert true als x < 0 (y < 0) en anders false), (diagonaal, levert true als x = y en anders false), (codiagonaal, levert true als x = y en anders false), en voor a A test effect a ( x, y ) = x, y. 4 Programma s met Input/Output 17

18 4.4 Rekenen in het getallenrooster Voorbeeld: X = (+ynull;!; mright; mdown) ω X = S ynull mright mdown X X vsvpad 3, 1 = 3, 1, 2, 1, 2, 0, X vsvpad 3, 1 = 3, 1, 4, 1, 4, 2, 5, 2, 5, 3,... 4 Programma s met Input/Output 18

19 4.4 Rekenen in het getallenrooster 4 Programma s met Input/Output 19

20 4.4 Rekenen in het getallenrooster Een ander voorbeeld: Y = (+ynull;!; +ypos; #2; #4; mright; mdown; #3; mleft; mup) ω. Y = S ynull (mright mdown Y ypos mleft mup Y ), Y x, y = x + y, 0. 4 Programma s met Input/Output 20

Hoorcollege I: PGA en de talen PGLA en PGLB Alban Ponse

Hoorcollege I: PGA en de talen PGLA en PGLB Alban Ponse Hoorcollege I: PGA en de talen PGLA en PGLB Alban Ponse CSP Faculteit NWI Instituut voor Informatica Universiteit van Amsterdam http://www.science.uva.nl/~alban/ 26 september 2003, 1 Wie zijn wij? Inge

Nadere informatie

6 Moleculaire Dynamica. Atomen, moleculen en vloeistoffen. Getallen als moleculen. Geheugensanering. Waarden en schakelingen. 6 Moleculaire Dynamica 1

6 Moleculaire Dynamica. Atomen, moleculen en vloeistoffen. Getallen als moleculen. Geheugensanering. Waarden en schakelingen. 6 Moleculaire Dynamica 1 6 Moleculaire Dynamica Atomen, moleculen en vloeistoffen Getallen als moleculen Geheugensanering Waarden en schakelingen 6 Moleculaire Dynamica 1 6.1 Atomen, moleculen en vloeistoffen Toestand (van een

Nadere informatie

Infographic De infographic geeft in grove lijnen het overkoepelend concept weer Your home remotely controlled Zie de infographic hier naast.

Infographic De infographic geeft in grove lijnen het overkoepelend concept weer Your home remotely controlled Zie de infographic hier naast. Situatie Hoe mooi zou het zijn als je alles in je eigen huis onder controle hebt op afstand. Even het rolluik laten zakken als de zon schijnt, de tv uitzetten die je bent vergeten uit te doen en zelfs

Nadere informatie

Stochastische Modellen in Operations Management (153088)

Stochastische Modellen in Operations Management (153088) R1 L1 R2 S0 Stochastische Modellen in Operations Management (153088) 240 ms 10 ms Ack Internet Richard Boucherie Stochastische Operations Research TW, Ravelijn H 219 http://wwwhome.math.utwente.nl/~boucherierj/onderwijs/153088/153088.html

Nadere informatie

Automaten en Berekenbaarheid

Automaten en Berekenbaarheid Automaten en Berekenbaarheid Bart Demoen KU Leuven 2016-2017 Les 3: 36-54 Myhill-Nerode relaties; regulier pompen Myhill-Nerode equivalentieklassen in Σ I 2/10 belangrijk te verstaan: een equivalentie-relatie

Nadere informatie

Opgave 2 ( = 12 ptn.)

Opgave 2 ( = 12 ptn.) Deel II Opgave 1 (4 + 2 + 6 = 12 ptn.) a) Beschouw bovenstaande game tree waarin cirkels je eigen zet representeren en vierkanten die van je tegenstander. Welke waarde van de evaluatiefunctie komt uiteindelijk

Nadere informatie

Derde college algoritmiek. 16/17 februari Toestand-actie-ruimte

Derde college algoritmiek. 16/17 februari Toestand-actie-ruimte Derde college algoritmiek 16/17 februari 2017 Toestand-actie-ruimte 1 Toestand-actie-ruimte Probleem Toestand-actie-ruimte Een toestand-actie-ruimte (toestand-actie-diagram, state transition diagram, toestandsruimte,

Nadere informatie

Derde college algoritmiek. 18 februari Toestand-actie-ruimte

Derde college algoritmiek. 18 februari Toestand-actie-ruimte Derde college algoritmiek 18 februari 2016 Toestand-actie-ruimte 1 BZboom: zoeken Na het bomenpracticum 60 20 80 10 40 70 100 1 15 30 75 5 25 35 2 BZboom: verwijderen 60 20 80 10 40 70 100 1 15 30 75 5

Nadere informatie

Derde college algoritmiek. 23 februari Complexiteit Toestand-actie-ruimte

Derde college algoritmiek. 23 februari Complexiteit Toestand-actie-ruimte Algoritmiek 2018/Complexiteit Derde college algoritmiek 2 februari 2018 Complexiteit Toestand-actie-ruimte 1 Algoritmiek 2018/Complexiteit Tijdcomplexiteit Complexiteit (= tijdcomplexiteit) van een algoritme:

Nadere informatie

Uitwerking tentamen Algoritmiek 9 juni :00 17:00

Uitwerking tentamen Algoritmiek 9 juni :00 17:00 Uitwerking tentamen Algoritmiek 9 juni 2015 14:00 17:00 1. Clobber a. Toestanden: m x n bord met in elk hokje een O, een X of een -. Hierbij is het aantal O gelijk aan het aantal X of er is hooguit één

Nadere informatie

Derde college algoritmiek. 22 februari Complexiteit Toestand-actie-ruimte

Derde college algoritmiek. 22 februari Complexiteit Toestand-actie-ruimte Algoritmiek 2019/Complexiteit Derde college algoritmiek 22 februari 2019 Complexiteit Toestand-actie-ruimte 1 Algoritmiek 2019/Complexiteit Opgave 1 bomenpracticum Niet de bedoeling: globale (member-)variabele

Nadere informatie

Hoe goed is een test?

Hoe goed is een test? Hoe goed is een test? 1.0 het ideale plaatje Als we een test uitvoeren om te ontdekken of iemand ziek is hebben we het liefst een test waarbij de gezonde en de zieke groepen duidelijk gescheiden zijn.

Nadere informatie

Derde college algoritmiek. 23 februari Toestand-actie-ruimte

Derde college algoritmiek. 23 februari Toestand-actie-ruimte College 3 Derde college algoritmiek 23 februari 2012 Toestand-actie-ruimte 1 BZboom: verwijderen 60 20 80 10 40 70 100 1 15 30 75 5 25 35 100 verwijderen = 60 20 80 10 40 70 1 15 30 75 5 25 35 verwijderen

Nadere informatie

Vierde college algoritmiek. 2 maart Toestand-actie-ruimte Exhaustive Search

Vierde college algoritmiek. 2 maart Toestand-actie-ruimte Exhaustive Search Algoritmiek 2018/Toestand-actie-ruimte Vierde college algoritmiek 2 maart 2018 Toestand-actie-ruimte Exhaustive Search 1 Algoritmiek 2018/Toestand-actie-ruimte Kannen Voorbeeld 4: Kannenprobleem We hebben

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Programmeren (IN1608WI), duur van de toets 2 uur Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2.

Tentamen Inleiding Programmeren (IN1608WI), duur van de toets 2 uur Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2. Tentamen Inleiding Programmeren (IN1608WI), duur van de toets 2 uur Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2. Gesloten boek examen: er mag geen gebruik worden gemaakt van het studieboek.

Nadere informatie

start -> id (k (f c s) (g s c)) -> k (f c s) (g s c) -> f c s -> s c

start -> id (k (f c s) (g s c)) -> k (f c s) (g s c) -> f c s -> s c Een Minimaal Formalisme om te Programmeren We hebben gezien dat Turing machines beschouwd kunnen worden als universele computers. D.w.z. dat iedere berekening met natuurlijke getallen die met een computer

Nadere informatie

PROCESKAART. Gebruik van de tool Voorbeeld

PROCESKAART. Gebruik van de tool Voorbeeld PROCESKAART Gebruik van de tool Voorbeeld Proceskaart De Proceskaart helpt je om je processen in kaart te brengen. Een proces is een set van activiteiten die elkaar op volgen om een bepaald resultaat te

Nadere informatie

Discrete Structuren. Piter Dykstra Opleidingsinstituut Informatica en Cognitie 22 maart 2009 ONEINDIGHEID

Discrete Structuren. Piter Dykstra Opleidingsinstituut Informatica en Cognitie   22 maart 2009 ONEINDIGHEID Discrete Structuren Piter Dykstra Opleidingsinstituut Informatica en Cognitie www.math.rug.nl/~piter piter@math.rug.nl 22 maart 2009 ONEINDIGHEID. Paragraaf 13.3. De paradox van de oneindigheid ligt slechts

Nadere informatie

Controle structuren. Keuze. Herhaling. Het if statement. even1.c : testen of getal even of oneven is. statement1 statement2

Controle structuren. Keuze. Herhaling. Het if statement. even1.c : testen of getal even of oneven is. statement1 statement2 Controle structuren De algemene vorm: 1 bloks door middel van indentatie Keuze Herhaling if expressie :...... In de volgende vorm is het else gedeelte weggelaten: if expressie :... Het if keuze- of conditioneel

Nadere informatie

Stochastische Modellen in Operations Management (153088)

Stochastische Modellen in Operations Management (153088) Stochastische Modellen in Operations Management (153088) S1 S2 X ms X ms R1 S0 240 ms Ack L1 R2 10 ms Internet R3 L2 D0 10 ms D1 D2 Richard Boucherie Stochastische Operations Research TW, Ravelijn H 219

Nadere informatie

Examen Wiskundige Basistechniek 15 oktober 2011

Examen Wiskundige Basistechniek 15 oktober 2011 Examen Wiskundige Basistechniek 15 oktober 2011 vraag 1: Gegeven is het complex getal ω = exp(i π 5 ). vraag 1.1: Als we in het complexe vlak het punt P met cartesiaanse coördinaten (x, y) vereenzelvigen

Nadere informatie

PYTHON REEKS 1: BASICS. Mathias Polfliet

PYTHON REEKS 1: BASICS. Mathias Polfliet PYTHON REEKS 1: BASICS Mathias Polfliet mpolflie@etrovub.be EENVOUDIGE REKENMACHINE 2 soorten getallen Getallen Z -> integers (gehele getallen) Getallen R -> floating points (reële getallen) Door beperkte

Nadere informatie

Constraint satisfaction. Computationele Intelligentie. Voorbeelden. Een constraint satisfaction probleem. Constraint Satisfaction

Constraint satisfaction. Computationele Intelligentie. Voorbeelden. Een constraint satisfaction probleem. Constraint Satisfaction Constraint satisfaction Computationele Intelligentie Constraint Satisfaction Een constraint satisfaction probleem (CSP) bestaat uit: een verzameling variabelen; een domein van waarden voor elke variabele;

Nadere informatie

Let op! Je hoeft de app niet te bouwen. Je krijgt ook geen extra punten hiervoor.

Let op! Je hoeft de app niet te bouwen. Je krijgt ook geen extra punten hiervoor. DIGIBATTLE - UITLEG PLAN Een app bouwens is teamwork Je kunt alleen aan DigiBattle meedoen als team. Waarom? Het werken in teamverband is dagelijkse praktijk bij app-bouwers. Je kunt veel meer werk verzetten

Nadere informatie

PC les 1: MATLAB gebruiken

PC les 1: MATLAB gebruiken PC les 1: MATLAB gebruiken In deze les frissen we het gebruik van MATLAB op. We herhalen enkele commando s, en de basisbegrippen om numerieke algorithmen via MATLAB te schrijven. We doen dit aan de hand

Nadere informatie

Congruentie deelgroepen

Congruentie deelgroepen Congruentie deelgroepen 2 Definities Congruentie deelgroepen zijn deelgroepen van matrixgroepen met gehele elementen die bepaald worden door congruentie relaties. De eenvoudigste omgeving om die congruentie

Nadere informatie

Constanten. Variabelen. Expressies. Variabelen. Constanten. Voorbeeld : varid.py. een symbolische naam voor een object.

Constanten. Variabelen. Expressies. Variabelen. Constanten. Voorbeeld : varid.py. een symbolische naam voor een object. een symbolische naam voor een object. Variabelen Constanten Variabelen Expressies naam : geeft de plaats in het geheugen aan waarde : de inhoud van het object identifier : een rij van letters en/of cijfers

Nadere informatie

Functioneel programmeren

Functioneel programmeren Functioneel programmeren Practicumopgave 2: Mastermind Het doel van deze opgave is het implementeren van het spel Mastermind; zie http://nl.wikipedia.org/wiki/mastermind voor een uitleg. Het spel is klein

Nadere informatie

Vorig college. IN2505-II Berekenbaarheidstheorie. Turingmachines. Turingmachine en Taal. College 2

Vorig college. IN2505-II Berekenbaarheidstheorie. Turingmachines. Turingmachine en Taal. College 2 Vorig college College 2 Algoritmiekgroep Faculteit EWI TU Delft Welke problemen zijn (niet) algoritmisch oplosbaar? Wat is een probleem? Wat is een algoritme? 13 april 2009 1 2 Turingmachines Turingmachine

Nadere informatie

P (X n+1 = j X n = i, X n 1,..., X 0 ) = P (X n+1 = j X n = i). P (X n+1 = j X n = i) MARKOV KETENS. Definitie van Markov keten:

P (X n+1 = j X n = i, X n 1,..., X 0 ) = P (X n+1 = j X n = i). P (X n+1 = j X n = i) MARKOV KETENS. Definitie van Markov keten: Definitie van Markov keten: MARKOV KETENS Een stochastisch proces {X n, n 0} met toestandsruimte S heet een discrete-tijd Markov keten (DTMC) als voor alle i en j in S geldt P (X n+ = j X n = i, X n,...,

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief?

Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam Theo Schuurs, moleculair bioloog Izore, Centrum Infectieziekten Friesland,

Nadere informatie

Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren

Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren Jan van Eijck jve@cwi.nl Stage Ignatiuscollege, 17 mei 2010 Samenvatting In deze lezing gaan we in op de overeenkomsten en verschillen tussen verzamelingen

Nadere informatie

Sequentie. Methode voor het ontwerpen van een programmastructuur

Sequentie. Methode voor het ontwerpen van een programmastructuur 1 ONTWERPTECHNIEKEN Methode voor het ontwerpen van een programmastructuur Bouwstenen Sequentie Selectie Iteratie 1.1 Achtergrond 1.1.1 Ruimtelijk denken in plaats van sequentieel denken PROGRAMMA architect

Nadere informatie

Programmeren met Arduino-software

Programmeren met Arduino-software Programmeren met Arduino-software De software waarin we programmeren is Arduino IDE. Deze software is te downloaden via www.arduino.cc. De programmeertaal die hier gebruikt wordt, is gebaseerd op C en

Nadere informatie

Overerving & Polymorfisme

Overerving & Polymorfisme Overerving & Polymorfisme Overerving Sommige klassen zijn speciaal geval van andere klasse Docent is een speciaal geval van werknemer, dwz. elke docent is ook werknemer Functionaliteit van docent = functionaliteit

Nadere informatie

Vijfde college algoritmiek. 2/3 maart Exhaustive search

Vijfde college algoritmiek. 2/3 maart Exhaustive search Vijfde college algoritmiek 2/3 maart 2017 Exhaustive search 1 Voor- en nadelen Brute force: Voordelen: - algemeen toepasbaar - eenvoudig - levert voor een aantal belangrijke problemen (zoeken, patroonherkenning)

Nadere informatie

College I/O

College I/O College 2016-2017 I/O Doaitse Swierstra Verteld door Jurriaan Hage Utrecht University Input en Output Tot dusverre: een module bevat een aantal functiedefinities GHCi drukt de waarde af van een ingetikte

Nadere informatie

Lesje programmeren. Hallo allemaal, wat fijn dat je er bent. ROBOTICA

Lesje programmeren. Hallo allemaal, wat fijn dat je er bent. ROBOTICA Lesje programmeren Hallo allemaal, wat fijn dat je er bent. ROBOTICA 1 PROGRAMMEREN Vandaag ga je aan de slag met programmeren. Wat ga je vandaag doen? - Je gaat een aantal programma s schrijven. We gaan

Nadere informatie

Deel 2 S7 Graph Ont4 - GA3

Deel 2 S7 Graph Ont4 - GA3 Deel 2 S7 Graph Ont4 - GA3 Deel 2 : Graph 09/05 1 Wanneer er in een installatie een sequentiële beweging geprogrammeerd moet worden is het interessant om gebruik te maken van S7 Graph. De progammastructuur

Nadere informatie

Practicumopgave Mehmet Oktener

Practicumopgave Mehmet Oktener Practicumopgave Mehmet Oktener Alban Ponse Kruislaan 403, kr. 2.45 tel. 5257592 e-mail: alban@science.uva.nl Algemeen. In deze serie opgaven komt de specificatie van data typen aan de orde. Je wordt geacht

Nadere informatie

TENTAMEN WISKUNDIGE BEELDVERWERKINGSTECHNIEKEN

TENTAMEN WISKUNDIGE BEELDVERWERKINGSTECHNIEKEN TENTAMEN WISKUNDIGE BEELDVERWERKINGSTECHNIEKEN Vakcode: 8D. Datum: Donderdag 8 juli 4. Tijd: 14. 17. uur. Plaats: MA 1.44/1.46 Lees dit vóórdat je begint! Maak iedere opgave op een apart vel. Schrijf je

Nadere informatie

Mutual Exclusion en Semaforen

Mutual Exclusion en Semaforen Mutual Exclusion en Semaforen Werkcollege Processen Wouter Geraedts w.geraedts@student.ru.nl 24 mei 2013 Wouter Geraedts 24 mei 2013 Werkcollege Processen 2013-05-24 1 / 18 Outline Hyman s Algoritme Hyman

Nadere informatie

Sequentiële schakelingen

Sequentiële schakelingen Gebaseerd op geheugen elementen Worden opgedeeld in synchrone systemen» scheiding tussen wat er wordt opgeslagen (data) wanneer het wordt opgeslagen (klok) asynchrone systemen» Puls om geheugen op te zetten

Nadere informatie

1.1 Rekenen met letters [1]

1.1 Rekenen met letters [1] 1.1 Rekenen met letters [1] Voorbeeld 1: Een kaars heeft een lengte van 30 centimeter. Per uur brand er 6 centimeter van de kaars op. Hieruit volgt de volgende woordformule: Lengte in cm = -6 aantal branduren

Nadere informatie

Totaal

Totaal Programmeren Blok A Wat was het doel? http://www.win.tue.nl/ wstomv/edu/2ip05/ College 2 Tom Verhoeff Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Wiskunde en Informatica Software Engineering & Technology

Nadere informatie

TW2020 Optimalisering

TW2020 Optimalisering TW2020 Optimalisering Hoorcollege 11 Leo van Iersel Technische Universiteit Delft 25 november 2015 Leo van Iersel (TUD) TW2020 Optimalisering 25 november 2015 1 / 28 Vandaag Vraag Voor welke problemen

Nadere informatie

Een voorbeeld. Computationele Intelligentie Zoeken met een tegenstander. Een voorbeeld vervolg. Een zoekprobleem met een tegenstander

Een voorbeeld. Computationele Intelligentie Zoeken met een tegenstander. Een voorbeeld vervolg. Een zoekprobleem met een tegenstander Computationele Intelligentie Zoeken met een tegenstander Beschouw het boter-kaas-en-eieren spel: een probleemtoestand is een plaatsing van i kruisjes en j nulletjes in de vakjes van het raam, met i j en

Nadere informatie

NSPYRE LEGO MINDSTORMS UITDAGING (JAVA) INLEIDING. DOEL: SIMULATOR:

NSPYRE LEGO MINDSTORMS UITDAGING (JAVA) INLEIDING. DOEL: SIMULATOR: NSPYRE LEGO MINDSTORMS UITDAGING (JAVA) INLEIDING. Door mee te doen aan deze uitdaging kan je Nspyre laten zien wat je kan. Schrijf jij de beste oplossing dan is deze lego mindstorms nxt 2.0 set voor jou.

Nadere informatie

l e x e voor alle e E

l e x e voor alle e E Geselecteerde uitwerkingen Werkcollege Introduceer beslissingsvariabelen x e met x e = als lijn e in de boom zit en anders x e = 0. De doelfunctie wordt: min e E l e x e Voor elke deelverzameling S V met

Nadere informatie

Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren

Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren Jan van Eijck jve@cwi.nl Stage Ignatiuscollege, 20 mei 2008 Samenvatting In deze lezing gaan we in op de overeenkomsten en verschillen tussen verzamelingen

Nadere informatie

Accelerometer project 2010 Microcontroller printje op basis van de NXP-LPC2368

Accelerometer project 2010 Microcontroller printje op basis van de NXP-LPC2368 Accelerometer project 2010 Microcontroller printje op basis van de NXP-LPC2368 Handleiding bij het gebruik van een microcontroller in het Accelerometerproject (Project II) Er zijn speciaal voor het Accelerometerproject

Nadere informatie

Dag 7: Welke acties neem je die passen bij je nieuwe geld-bewustzijn?

Dag 7: Welke acties neem je die passen bij je nieuwe geld-bewustzijn? Dag 7: Welke acties neem je die passen bij je nieuwe geld-bewustzijn? Laatste dag. Kom je ook bij de Geld is Liefde Community? (En alle redenen om lid te worden.) Wat is de mindset van waaruit je moeiteloos

Nadere informatie

Semantiek (2IT40) Bas Luttik. HG 7.14 tel.: Hoorcollege 8 (7 juni 2007)

Semantiek (2IT40) Bas Luttik.  HG 7.14 tel.: Hoorcollege 8 (7 juni 2007) Bas Luttik s.p.luttik@tue.nl http://www.win.tue.nl/~luttik HG 7.14 tel.: 040 247 5152 Hoorcollege 8 (7 juni 2007) Functionele talen Idee: een programma definieert reeks (wiskundige) functies. Programma

Nadere informatie

Haskell: programmeren in een luie, puur functionele taal

Haskell: programmeren in een luie, puur functionele taal Haskell: programmeren in een luie, puur functionele taal Jan van Eijck jve@cwi.nl 5 Talen Symposium, 12 juli 2010 Samenvatting In deze mini-cursus laten we zien hoe je met eindige en oneindige lijsten

Nadere informatie

RCL Arduino Workshop 1

RCL Arduino Workshop 1 RCL Arduino Workshop 1 Leren door doen april 2015 - slides voor RCL Arduino workshop 1 ON4CDU & ON8VQ Workshop Leren door doen Werken in een groep Beperkte tijd Alleen essentiele vragen stellen Thuis oefenen

Nadere informatie

Wiskunde. Verzamelingen, functies en relaties. College 2. Donderdag 3 November

Wiskunde. Verzamelingen, functies en relaties. College 2. Donderdag 3 November Wiskunde Verzamelingen, functies en relaties College 2 Donderdag 3 November 1 / 17 Equivalentierelaties Def. Een relatie R heet reflexief als x xrx. R heet transitief als x y z (xry yrz xrz). R heet symmetrisch

Nadere informatie

BEGINNER JAVA Inhoudsopgave

BEGINNER JAVA Inhoudsopgave Inhoudsopgave 6 Configuratie Hallo wereld! Praten met de gebruiker Munt opgooien Voorwaarden Lussen......6 Configuratie Met deze Sushi kaarten ga je een simpel spel maken met één van de meest populaire

Nadere informatie

Fundamentele Informatica

Fundamentele Informatica Fundamentele Informatica (IN3120 en IN3005 DOI nwe stijl) 20 augustus 2004, 9.00 11.00 uur Het tentamen IN3120 bestaat uit 10 meerkeuzevragen en 2 open vragen. Voor de meerkeuzevragen kunt u maximaal 65

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek; darmparasieten & Trichomonas -overzicht 2016-

Moleculaire diagnostiek; darmparasieten & Trichomonas -overzicht 2016- Moleculaire diagnostiek; darmparasieten & Trichomonas -overzicht 2016- Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Rob Koelewijn Jaap van Hellemond 2013: Introductie fecespanel geschikt voor

Nadere informatie

Kosten. Computationale Intelligentie. Een zoekprobleem met stapkosten. Een voorbeeld: het vinden van een route. Zoeken met kosten.

Kosten. Computationale Intelligentie. Een zoekprobleem met stapkosten. Een voorbeeld: het vinden van een route. Zoeken met kosten. Kosten omputationale Intelligentie Zoeken met kosten Veel zoekproblemen omvatten kosten: een afstand in kilometers; een geldbedrag; een hoeveelheid tijd;... Voorbeelden van dergelijke problemen zijn: het

Nadere informatie

DIGIT, the robot hand

DIGIT, the robot hand Design document ITTT DIGIT, the robot hand Abel Németh GI1C Inhoudsopgave Designdocument p.3 Concept p.3 Ontwerpfase p.4 Bouwfase p.5 Coding p.6 Testen en afronding p.7 PMI p.8 Links (Vimeo, Instructable)

Nadere informatie

Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren

Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren Verzamelingen, Lijsten, Functioneel Programmeren Jan van Eijck jve@cwi.nl Lezing 4e Gymnasium, 19 november 2015 Samenvatting In deze lezing gaan we in op de overeenkomsten en verschillen tussen verzamelingen

Nadere informatie

Hieronder leggen we je uit wat je moet doen om mee te doen aan Digibattle. En om te winnen. Lees het dus goed door.

Hieronder leggen we je uit wat je moet doen om mee te doen aan Digibattle. En om te winnen. Lees het dus goed door. DIGIBATTLE - UITLEG PLAN Hieronder leggen we je uit wat je moet doen om mee te doen aan Digibattle. En om te winnen. Lees het dus goed door. I. Een app bouwens is teamwork Je kunt alleen aan DigiBattle

Nadere informatie

Herhaling. Individuele Oefening. Individuele oefening. Tips en technieken in Alice. Vis in de zee Houdt van zeewier

Herhaling. Individuele Oefening. Individuele oefening. Tips en technieken in Alice. Vis in de zee Houdt van zeewier Herhaling Individuele Oefening Klasseniveaumethode Voorbeeld Overerving Object erft methodes van eerder gedefinieerd object Voorbeeld Object opslaan onder nieuwe naam. Latere instantie kunnen vroeger gedefinieerde

Nadere informatie

Uitgebreide uitwerking Tentamen Complexiteit, mei 2007

Uitgebreide uitwerking Tentamen Complexiteit, mei 2007 Uitgebreide uitwerking Tentamen Complexiteit, mei 007 Opgave. a. Een beslissingsboom beschrijft de werking van het betreffende algoritme (gebaseerd op arrayvergelijkingen) op elke mogelijke invoer. In

Nadere informatie

Datastructuren college 10

Datastructuren college 10 we hadden Backtracking verbetering i i Datastructuren college 0 0: : : 0: : : P r r r r r b r b r P r r r b r b r backtracking we hoeven vaak de kandidaat niet helemaal af te maken om hem te kunnen verwerpen

Nadere informatie

Opdracht 1: Functionele figuren

Opdracht 1: Functionele figuren Opdracht 1: Functionele figuren I N T R O D U C T I E Dit is de eerste practicumopdracht van de cursus Functioneel programmeren. In dit practicum worden plaatjes gegenereerd van figuren die zijn beschreven

Nadere informatie

Inleiding logica Inleveropgave 3

Inleiding logica Inleveropgave 3 Inleiding logica Inleveropgave 3 Lientje Maas 30 september 2013 Ik (Rijk) heb verbeteringen in rood vermeld. Deze verbeteringen meegenomen zijn dit correcte uitwerkingen van de derde inleveropgaven. 1

Nadere informatie

Slim Onderhoud Voorkomen lekkages en onnodige kosten. Seminar Datagestuurd Woningonderhoud

Slim Onderhoud Voorkomen lekkages en onnodige kosten. Seminar Datagestuurd Woningonderhoud Slim Onderhoud Voorkomen lekkages en onnodige kosten Seminar Datagestuurd Woningonderhoud Ralf Putter Business Consultant John Ciocoiu Technisch Consultant Data & Analytics Slim Onderhoud Value case Project

Nadere informatie

Figuur 1 voorbeeld opstart scherm

Figuur 1 voorbeeld opstart scherm 1 1 Handleiding 1.1 Opstarten van de applicatie Bij het opstarten van de applicatie gaat deze een overzicht geven van waar de applicatie bij het opstarten met bezig is. In eerste instantie zijn dat controles,

Nadere informatie

CX-One: Een voorbeeld

CX-One: Een voorbeeld CX-One: Een voorbeeld Oefening op grafcet. @2009 F. Rubben, ing. F. Rubben, ing. CX Programmer: een oefening 1 CX-One Programmer: Een voorbeeld (0) F. Rubben, ing. CX Programmer: een oefening 2 1 CX-One

Nadere informatie

Opgave 2. Binaire informatie

Opgave 2. Binaire informatie Opgave 2. Binaire informatie In deze opgave krijgt je programma telkens als invoer een vierkant rooster dat eigenlijk is gevuld met uitsluitend nullen en enen. Van een deel van de cellen is (nog) niet

Nadere informatie

DOBBELSTEEN 2.0. Stap-voor-stap instructie

DOBBELSTEEN 2.0. Stap-voor-stap instructie DOBBELSTEEN 2.0 Stap-voor-stap instructie 1. Project Een dobbelsteen met LED-jes en gesproken tekst, aangestuurd door de Raspberry Pi, geprogrammeerd met Python 2.7. 2. Benodigdheden Raspberry Pi (2 model

Nadere informatie

Stochastische Modellen in Operations Management (153088)

Stochastische Modellen in Operations Management (153088) S1 S2 X ms X ms Stochastische Modellen in Operations Management (153088) R1 S0 240 ms Ack Internet R2 L1 R3 L2 10 ms 1 10 ms D1 Richard Boucherie Stochastische Operations Research TW, Ravelijn H 219 http://wwwhome.math.utwente.nl/~boucherierj/onderwijs/153088/153088.html

Nadere informatie

Opmerkingen en vragen aan Ultieme vraag: Hoe beïnvloedt dit de winstkansen?

Opmerkingen en vragen aan Ultieme vraag: Hoe beïnvloedt dit de winstkansen? 2IP05: Programmeren Blok A http://www.win.tue.nl/ wstomv/edu/2ip05/ 5 spelers, 2 dobbelstenen Probleem met dobbelspel College 1 Per ronde werpt elke speler 1 Kees Hemerik Tom Verhoeff Technische Universiteit

Nadere informatie

Semantiek (2IT40) Jos Baeten. Formele Methoden. HG 7.19 tel.: Hoorcollege 1 (29 maart 2007)

Semantiek (2IT40) Jos Baeten. Formele Methoden.   HG 7.19 tel.: Hoorcollege 1 (29 maart 2007) Jos Formele Methoden josb@win.tue.nl http://www.win.tue.nl/~josb/ HG 7.19 tel.: 040 247 5155 Hoorcollege 1 (29 maart 2007) 2IT40 Organisatie Colstructie: docent: wanneer: donderdagen 3 e en 4 e uur waar:

Nadere informatie

MARKOV MODEL MET KOSTEN In Markov modellen zijn we vaak geïnteresseerd in kostenberekeningen.

MARKOV MODEL MET KOSTEN In Markov modellen zijn we vaak geïnteresseerd in kostenberekeningen. MARKOV MODEL MET KOSTEN In Markov modellen zijn we vaak geïnteresseerd in kostenberekeningen. voorraadmodel: voorraadkosten personeelsplanningmodel: salariskosten machineonderhoudsmodel: reparatiekosten

Nadere informatie

Berekenbaarheid 2013 Uitwerkingen Tentamen 23 januari 2014

Berekenbaarheid 2013 Uitwerkingen Tentamen 23 januari 2014 erekenbaarheid 2013 Uitwerkingen Tentamen 23 januari 2014 1. Geef een standaard Turing-machine die de taal L 1 := {a n b n n N} = {λ, ab, aabb,... } herkent door stoppen. Je mag in je machine hulpsymbolen

Nadere informatie

SEN1 Software Engineering 1

SEN1 Software Engineering 1 SEN1 Software Engineering 1 Pieter van den Hombergh Ferd van Odenhoven Fontys Hogeschool voor Techniek en Bedrijfsmanagement Software Engineering 6 maart 2008 FvO,PvdH/FHTBM SEN1 Software Engineering 1

Nadere informatie

1.2 ENVIRONMENT DIVISION.

1.2 ENVIRONMENT DIVISION. 1 SEQUENTIAL I/O 1.1 Inleiding 1.1.1 SEQUENTIËLE ORGANISATIE (= opslagstructuur) Begrip record: Elk record heeft een vaste voorganger (behalve het 1ste record), elk record heeft een vaste opvolger (behalve

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 5: Timers/counters & Interrupts Timers/counters Hardware timers/counters worden in microcontrollers gebruikt om onafhankelijk van de CPU te tellen. Hierdoor kunnen andere

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29570 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29570 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29570 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Beek, Maurice H. ter Title: Team automata : a formal approach to the modeling

Nadere informatie

TW2040: Complexe Functietheorie

TW2040: Complexe Functietheorie TW2040: Complexe Functietheorie week 4.9, maandag K. P. Hart Faculteit EWI TU Delft Delft, 13 juni, 2016 K. P. Hart TW2040: Complexe Functietheorie 1 / 41 Outline III.6 The Residue Theorem 1 III.6 The

Nadere informatie

II.3 Equivalentierelaties en quotiënten

II.3 Equivalentierelaties en quotiënten II.3 Equivalentierelaties en quotiënten Een belangrijk begrip in de wiskunde is het begrip relatie. Een relatie op een verzameling is een verband tussen twee elementen uit die verzameling waarbij de volgorde

Nadere informatie

Zesde college algoritmiek. 22 maart Backtracking

Zesde college algoritmiek. 22 maart Backtracking Zesde college algoritmiek 22 maart 2019 Backtracking 1 Backtracking Bij veel problemen gaat het erom een element met een speciale eigenschap te vinden binnen een ruimte die exponentieel groeit als functie

Nadere informatie

Vorig college. IN2505-II Berekenbaarheidstheorie. Voorbeeld NDTM. Aanbevolen opgaven. College 3

Vorig college. IN2505-II Berekenbaarheidstheorie. Voorbeeld NDTM. Aanbevolen opgaven. College 3 Vorig college College 3 Algoritmiekgroep Faculteit EWI TU Delft Multi-tape TM s Vergelijking rekenkracht 1-TM en k-tm (k >1) Niet-deterministische TM s Berekeningsboom 16 april 2009 1 2 Aanbevolen opgaven

Nadere informatie

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax,

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Deel 1: Arduino kennismaking Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Wat is een microcontroller Wat is een microcontroller? Microcontroller = kleine dedicated computer. - Beperkt

Nadere informatie

Kris Merckx Javascript Programming - DIVARC - trigonometry en wrapping/warping text

Kris Merckx Javascript Programming - DIVARC - trigonometry en wrapping/warping text DIVARC Copyright: Kris Merckx 2013 Parameter Waarde Wat? size geheel getal aantal posities op de cirkel xpos getal x-positie middelpunt van de cirkel ypos getal y-positie middelpunt van de cirkel radius

Nadere informatie

Voorwoord - Martijn Pennekamp 7 Inleiding 11 Succesvol ondernemen: een vak apart 17 Methode Rethink your business 25

Voorwoord - Martijn Pennekamp 7 Inleiding 11 Succesvol ondernemen: een vak apart 17 Methode Rethink your business 25 Voorwoord - Martijn Pennekamp 7 Inleiding 11 Succesvol ondernemen: een vak apart 17 Methode Rethink your business 25 Stap 1 Verander je money mindset 33 Stap 2 Bepaal je kernwaarden en missie 49 Stap 3

Nadere informatie

Die inputs worden op een gecontroleerde manier aangeboden door (test) stubs. De test driver zorgt voor de uiteindelijke uitvoering ervan.

Die inputs worden op een gecontroleerde manier aangeboden door (test) stubs. De test driver zorgt voor de uiteindelijke uitvoering ervan. Nota: Schrijf je antwoorden kort en bondig in de daartoe voorziene velden. De puntenverdeling is 2 punten per theorie-vraag en 8 punten per oefening. Het totaal is 40. Vraag 1. Er bestaan verschillende

Nadere informatie

Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg

Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg Leren door doen Mei 2016 - slides voor Arduino workshop 1 v2.5 Zuid-Limburg PA3CZS, PA0FOT, ON4CDU, PE1EAM 1 Workshop 1 Workshop 1 concentreert op kennismaking en eenvoudige

Nadere informatie

Programmeren in Java les 3

Programmeren in Java les 3 4 september 2015 Deze les korte herhaling vorige week loops methodes Variabelen Soorten variabelen in Java: integer: een geheel getal, bijv. 1,2,3,4 float: een gebroken getal, bijv. 3.1415 double: een

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Kansrekening 9 juni 2016, 10:00 13:00 Docent: Prof. dr. F. den Hollander

Tentamen Inleiding Kansrekening 9 juni 2016, 10:00 13:00 Docent: Prof. dr. F. den Hollander Tentamen Inleiding Kansrekening 9 juni 6, : 3: Docent: Prof. dr. F. den Hollander Bij dit tentamen is het gebruik van boek en aantekeningen niet toegestaan. Er zijn 8 vragen, elk met onderdelen. Elk onderdeel

Nadere informatie

Teststrategien. Pieter van den Hombergh. 20 februari 2014. Fontys Hogeschool voor Techniek en Logistiek Software Engineering

Teststrategien. Pieter van den Hombergh. 20 februari 2014. Fontys Hogeschool voor Techniek en Logistiek Software Engineering Teststrategien Pieter van den Hombergh Fontys Hogeschool voor Techniek en Logistiek Software Engineering 20 februari 2014 HOM/FHTeL Teststrategien 20 februari 2014 1/33 1 Acceptatietesten Belangen Inhoud

Nadere informatie

ANATOMIE van de VERLEIDING

ANATOMIE van de VERLEIDING ANATOMIE van de VERLEIDING Neuromarketing succesvol toegepast Paul Postma Marketing Consultancy paul.postma@ppmc.nl www.ppmc.nl Zaagmolenlaan 4, 3447 GS Woerden KENNIS & NETWERK EVENT Category & Trade

Nadere informatie

In dit lespakket maken we gebruik van de studentenversie van LabVIEW 7.1

In dit lespakket maken we gebruik van de studentenversie van LabVIEW 7.1 Lespakket LabVIEW Starten met LabVIEW en de LEGO NXT LabVIEW starten In dit lespakket maken we gebruik van de studentenversie van LabVIEW 7.1 Om LabVIEW op te starten klik je simpelweg op de snelkoppeling

Nadere informatie

Probleem met dobbelspel. 2IP05: Programmeren Blok A. 5 spelers,2 dobbelstenen. wstomv/edu/2ip05/ Per ronde werpt elke speler 1

Probleem met dobbelspel. 2IP05: Programmeren Blok A. 5 spelers,2 dobbelstenen.  wstomv/edu/2ip05/ Per ronde werpt elke speler 1 2IP05: Programmeren Blok A http://www.win.tue.nl/ wstomv/edu/2ip05/ College 1 5 spelers,2 dobbelstenen Probleem met dobbelspel Per ronde werpt elke speler 1 Tom Verhoeff Technische Universiteit Eindhoven

Nadere informatie

Wiskunde voor bachelor en master Deel 1 Basiskennis en basisvaardigheden. c 2015, Syntax Media, Utrecht Uitwerkingen hoofdstuk 6

Wiskunde voor bachelor en master Deel 1 Basiskennis en basisvaardigheden. c 2015, Syntax Media, Utrecht  Uitwerkingen hoofdstuk 6 Wiskunde voor bachelor en master Deel 1 Basiskennis en basisvaardigheden c 015, Syntax Media, Utrecht www.syntaxmedia.nl Uitwerkingen hoofdstuk 6 6..1 1. a. x 3 9x = 0 x (x 9) = 0 x = 0 x 9 = 0 x = 0 x

Nadere informatie

Vijfde college algoritmiek. 9 maart Brute Force. Exhaustive search

Vijfde college algoritmiek. 9 maart Brute Force. Exhaustive search Vijfde college algoritmiek 9 maart 2018 Brute Force Exhaustive search 1 Before I say another word Opdracht 1 partner? deadline: 21/22 maart 2018 vragenuren vanmiddag, 15.30 uur (Jacob) woensdag 21 maart,

Nadere informatie