ACTIVITEITENVERSLAG 2017 SCHOOLLEIDERS- REGISTER PO

Transcriptie

1 ACTIVITEITENVERSLAG 2017 SCHOOLLEIDERS- REGISTER PO

2 Kerncijfers REGISTERDIRECTEUR ONDERWIJS INGESCHREVEN SCHOOLLEIDERS 9 ASPIRANT RADO 906 REGISTER- ADJUNCT-DIRECTEUR ONDERWIJS 42 ASPIRANT RDO 992 BESTUREN AANGEMELD 42 BIJEENKOMSTEN 2 ARTIKELEN VAKMEDIA FORMEEL AANBOD TBV HER 323 OPLEIDINGEN TBV BASIS 181 ASSESSMENTS TBV BASIS EVC PROCEDURES PROFESSIONEEL BEOORDELAARS TWITTERVOLGERS 340 IDW PROFESSIONALISERINGSAANBOD IN REGISTER WEBSITEBEZOEKEN 363 LEDEN LINKEDIN GROEP LEDEN INTERACTIEF PORTFOLIO PAGINA 2

3 Inleiding Het is een beroepsorganisatie die de ontwikkeling van de schoolleiders stimuleert. Schoolleiders zijn daarbij vooral zelf aan zet. Dat is te zien aan het Schoolleidersregister PO. Daar waar besluiten worden genomen zitten schoolleiders. In het bestuur van het zitten drie schoolleiders, een bestuurder en een onafhankelijk voorzitter. Er zijn twee commissies die resp. registratie- en certificeringsbesluiten nemen. Deze commissies bestaan uit enkele tientallen schoolleiders en een paar inhouds- en accreditatiedeskundigen. De commissies zijn klankbord voor het bestuur: ze denken mee over beleid, de beroepsstandaard en de professionaliserings thema s. In 2017 zijn de eerste 16 schoolleiders opgeleid tot procesbegeleider van de valideringsgesprekken. Tijdens deze valideringsgesprekken valideren schoolleiders elkaars ontwikkeling in het kader van informeel leren. Zo ontstaat langzaam maar zeker een praktijk van mooie, diepgaande gesprekken tussen schoolleiders begeleid door schoolleiders. Kortom: het zijn de schoolleiders die de beroepsorganisatie vormen. Als beroepsorganisatie laten we ons ook graag adviseren door deskundigen: zoals wetenschappers, maar ook stakeholders van de school. Zij denken mee over de kennisbasis, de beroepsstandaard en de professionaliseringsthema s. Al deze ontwikkelingen versterken het beroep van schoolleider waardoor gewerkt kan worden aan een krachtiger schoolleider die een krachtige positie verdient. De individuele schoolleider is aan zet: door vierjaarlijks aan elkaar en de maatschappij te tonen dat hij een ontwikkeling heeft doorgemaakt die hem zelf sterker maakt werkt hij ook aan de ontwikkeling van zijn team, van zijn school en aan de leerresultaten van de leerlingen. De komende jaren gaan we in gesprek over de beroepsstandaard, de kennisbasis en de professionaliseringsagenda. Dit alles met het oog op een lerend en veerkrachtig Schoolleidersregister PO dat werkt aan de versterking van het beroep van schoolleiders. Ursie Lambrechts, voorzitter PAGINA 3

4 Registratie Schoolleiders hebben op school een voortrekkersrol om de veranderingen waar de school mee te maken krijgt op een goede manier binnen te brengen. Bijblijven, weten wat er in de omgeving gebeurt en aandacht besteden aan de eigen professionalisering is een van de succesfactoren van de schoolleider. Alleen zo kan de schoolleider goed overzien welke ontwikkelingen van belang zijn en welke keuzes gemaakt moeten worden. PAGINA 4

5 Een school met een schoolleider die bijblijft en in staat is samen met het team iedere dag te werken aan de ontwikkeling van het onderwijs maakt het verschil voor de leerlingen. Schoolleiders die zich ontwikkelen, die dat samen met hun team doen en die ook bereid zijn te leren van andere schoolleiders bieden hun school, hun team en hun leerlingen de beste kansen. Om de versterking van het beroep te ondersteunen hebben de werknemersorganisaties en de PO-raad afspraken gemaakt die in de cao zijn vastgelegd: Inschrijven en registreren is voor alle directieleden verplicht. Om te kunnen registreren tonen schoolleiders aan dat zij beschikken over de basiskwalificaties zoals beschreven in de beroepstandaard voor schoolleiders in het primair onderwijs. Adjunct-directeuren tonen aan dat ze minimaal op niveau basisbekwaam voldoen aan de basiskwalificaties, directeuren minimaal op niveau vakbekwaam. Beginnende schoolleiders die nog een opleiding volgen kunnen zich registreren als aspirant. Geregistreerde schoolleiders Als schoolleiders kunnen aantonen te voldoen aan de basiskwalificaties kunnen ze een registratieaanvraag doen. De aanvraag wordt beoordeeld door het bureau. Bespreekgevallen en een steekproef van de aanvragen die aan de criteria voldoen worden besproken door de Commissie Registratie. De Commissie Registratie komt iedere maand bijeen om de aanvragen te beoordelen. Lees meer over het werk van de Commissie Registratie in het Jaarverslag van de Commissie over 2017 In totaal zijn er eind schoolleiders (van de in totaal ongeveer 8500) ingeschreven in het. Er zijn 992 besturen aangemeld schoolleiders hebben aangetoond te beschikken over de basiskwalificaties die voor schoolleiders zijn vastgesteld van hen zijn geregistreerd als RDO, 906 als RADO, 9 als aspirant RDO en 42 als aspirant RADO. Schoolleiders die er niet in slaagden tijdig (voor 1 januari 2018) een registratie-aanvraag te doen konden een verzoek om uitstel indienen. Uitstel is verleend als schoolleiders met het laatste deel van hun opleiding bezig waren, in procedure voor een van de andere kwalificatieroutes zaten of als er persoonlijke omstandigheden waren geweest waardoor het voor betreffende schoolleiders niet mogelijk was tijdig een registratie-aanvraag te doen. De groep schoolleiders die geen registratie-aanvraag heeft gedaan en geen uitstel heeft aangevraagd en gekregen zal in 2018 benaderd worden om alsnog binnen zes maanden aan de verplichting om te registreren te voldoen. PAGINA 5

6 Professionaliseren Schoolleiders die als aspirant zijn geregistreerd laten zien dat zij als beginnend schoolleider werken aan hun ontwikkeling. Schoolleiders die als RDO of RADO geregistreerd zijn, voldoen aan de basiskwalificaties. Bijblijven is voor de ontwikkeling van het onderwijs belangrijk. Schoolleiders hebben aangegeven dat zij een betekenisvolle professionalisering belangrijk vinden. Betekenisvol voor hun eigen ontwikkeling, voor de ontwikkeling van het team waar ze leiding aan geven en betekenisvol voor de ontwikkeling van de school. Ook hebben schoolleiders aan gegeven dat ze veel leren in de dagelijkse beroepspraktijk. Deze leerervaringen willen ze graag delen met andere schoolleiders en willen ze mee kunnen nemen voor de herregistratie. Belangrijk is vooral dat de schoolleider de regie wil hebben over zijn of haar professionalisering. Er zijn dan ook veel keuzemogelijkheden: formeel leren of informeel leren of een combinatie hiervan. Individueel, samen met schoolleiders of samen met het team werken aan inhoudelijke thema s waarvan de beroepsgroep heeft aangegeven dat dit de belangrijkste aspecten zijn van het schoolleiderschap, of het volgen van een master die aansluit bij de beroepsstandaard. Animaties over de inhoud van de thema s Herregistratie VERDELING GEKOZEN THEMA S in 2017 TOEKOMSTGERICHT ONDERWIJS LEIDINGGEVEN AAN VERANDERING 20% OMGAAN MET VERSCHILLEN 16% 10% Concreet betekent dit het volgende: een door de NVAO geaccrediteerde masteropleiding die aansluit bij de beroepsstandaard; een gecertificeerde opleiding vakbekwaam, voor degenen die als RADO geregistreerd zijn met een opleiding basis bekwaam ; professionalisering op drie van de zeven professionaliseringsthema s. 10% 23% 13% IN RELATIE STAAN TOT DE OMGEVING Schoolleiders hebben eind thema s afgerond door middel van formeel leren en 88 door middel van schoolleiders valideren schoolleiders (informeel leren). 8% PERSOONLIJK LEIDERSCHAP REGIE EN STRATEGIE KENNIS- EN KWALITEITSONTWIKKELING Schoolleiders geven in het register aan aan welke thema s ze werken. Eind 2017 blijkt dat alle thema s worden gekozen door schoolleiders. PAGINA 6

7 Schoolleiders valideren schoolleiders Schoolleiders vinden het belangrijk dat informeel leren kan worden meegenomen voor de herregistratie. Zij delen graag hun ervaringen en willen leren van elkaar. Ook vinden zij het belangrijk dat ze de regie over hun professionalisering houden. Bij het kunnen schoolleiders daarom kiezen uit twee manieren van afronden van informeel leren. Valideren kan door een professioneel beoordelaar of via een valideringsgesprek met andere schoolleiders die ook een thema willen afronden. In 2017 hebben 26 valideringsgesprekken plaatsgevonden. Per gesprek nemen drie schoolleiders en één procesbegeleider deel. Valideringsgesprekken worden begeleid door een procesbegeleider. Het doel hiervan is schoolleiders op een methodische wijze elkaar te laten valideren. Belangrijk hierbij is dat men vooral focust op elkaars ontwikkeling en onderzoekende vragen aan elkaar stelt. Van de schoolleiders wordt na afloop verwacht dat ze een goed onderbouwde en navolgbare beoordeling van de ontwikkeling van de andere schoolleiders geven. De schoolleiders worden daarom ook begeleid bij het formuleren van een goede onderbouwing. Schoolleiders die belangstelling hebben om procesbegeleider te worden van deze valideringsgesprekken volgen een training. Eind 2017 hebben 16 schoolleiders de training afgerond en is een derde groep van 8 schoolleiders met de training bezig. De eerste schoolleiders hebben al in hun rol als procesbegeleider kunnen functioneren. Op deze wijze bevragen de schoolleiders elkaar op hun ontwikkeling en leren ze van elkaars praktijk. Ontwikkelingen register De technische ontwikkeling van het register wordt in opdracht van het ministerie van OCW uitgevoerd door het CIBG, een uitvoeringsorganisatie van het ministerie van VWS. In 2017 is het register dat in de periode was gebouwd vervangen door een nieuw register met dezelfde functionaliteit. Helaas was OCW niet bereid alle benodigde functionaliteiten in het register te bouwen. Hierdoor zijn bijvoorbeeld de aspirant RDO s en aspirant RADO s niet in het openbaar register zichtbaar. Ook ontbreekt voorlopig de functionaliteit die nodig is voor de organisatie van het valideren van informeel leren in het register. Het opnieuw gebouwde register bevat hoofdzakelijk functionaliteiten die voor schoolleiders al beschikbaar waren in het vorige register. Sommige minder geslaagde functionaliteiten in het register worden ook voorlopig niet herbouwd. Een voorbeeld hiervan is dat schoolleiders een certificaat meerdere keren moeten opvoeren in het register als het een professionaliseringsactiviteit betreft die voor meerdere (deel-) thema s gecertificeerd is. Er ontbreken vooral veel functionaliteiten die het voor het zelf mogelijk maken de registratieen herregistratieactiviteiten uit te voeren. Om dit toch goed te kunnen uitvoeren is inmiddels een tweede registratiesysteem (CRM) ingezet. De gegevens van schoolleiders worden in het tweede systeem overgenomen. PAGINA 7

8 Certificering Schoolleiders kunnen aantonen te voldoen aan de basiskwalificaties door een diploma van een schoolleidersopleiding of Ervaringscertificaat te tonen of door een bewijs te leveren dat met goed gevolg een assessment is afgelegd. De schoolleidersopleidingen en de assessments moeten van onbesproken kwaliteit zijn. PAGINA 8

9 Van aanbieders wordt gevraagd de kwaliteit van opleidingen die niet door NVAO zijn geaccrediteerd aan te tonen. De Commissie Certificering, bestaande uit schoolleiders aangevuld met enkele inhoudsdeskundigen en accreditatiedeskundigen, beoordeelt de samenstelling van het panel dat de kwaliteit van de opleidingen en assessments onderzoekt en neemt een besluit over opname in het register als uit het rapport van het panel blijkt dat voldaan wordt aan de kwaliteitscriteria die ook voor bachelor en masteropleidingen gelden. Het aanbod voor de herregistratie wordt op inhoud en niveau beoordeeld door de commissie waarna het al dan niet wordt gecertificeerd. Voor schoolleiders die geen specifieke schoolleidersopleiding hebben gevolgd zijn er nog drie andere opties: Zij kunnen een toetsend assessment laten afnemen. Daarvan staan nu zes aanbieders in het register. Een EVC- traject volgen, dit kan bij vier gecertificeerde bureaus. Wanneer zij veel verschillende diploma s hebben die samen ook alle facetten van de beroepsstandaard bevatten, kunnen die diploma s ingediend worden voor Individuele Diplomawaardering (IDW). Dit is alleen mogelijk bij Hobeon. Lees meer over het werk van de Commissie Certificering in het Jaarverslag van de Commissie over 2017 Aanbieders kunnen door middel van een van de informatiepakketten op de website van het beoordeling van het professionaliseringsaanbod aanvragen. Aanbod basisregistratie in het schoolleidersregister Schoolleiders kunnen op verschillende manieren laten zien dat zij de basiskwalificaties in huis hebben. Veel schoolleiders hebben een schoolleidersopleiding gevolgd. Bijna alle schoolleidersopleidingen zijn inmiddels gecertificeerd en opgenomen in het register. In 2017 zijn er nog 5 nieuwe schoolleidersopleidingen gecertificeerd. Aanbod herregistratie in het schoolleidersregister Het certificeren van aanbod voor herregistratie is goed op gang gekomen. Als er relatief veel aanbod te beoordelen is wordt het aantal bijeenkomsten opgevoerd zodat we in korte tijd uitsluitsel kunnen geven aan de aanbieder. Voor ieder thema zijn inmiddels verschillende opleidingen en cursussen gecertificeerd waar schoolleiders uit kunnen kiezen. In totaal zijn er eind 2017 al 323 opleidingen gecertificeerd. Ook zijn er 5 professioneel beoordelaars gecertificeerd. In 2017 is een nieuwe website geïntroduceerd waarop schoolleiders eenvoudig kunnen zoeken in al het gecertificeerde aanbod. Deze website biedt ook de mogelijkheid aan schoolleiders om een waardering te geven aan professionaliseringsaanbod en hier een toelichting op te geven. Dit maakt het kiezen van professionaliseringsaanbod gemakkelijker. PAGINA 9

10 Verifiëren kwaliteit van gecertificeerd professionaliseringsaanbod De Commissie Certificering heeft in 2017 voor het eerst vijf aanbieders van professionaliseringsaanbod geselecteerd waar een verificatie-audit is uitgevoerd. Beoordeeld is of het aanbod wordt uitgevoerd zoals beschreven in de documentatie die voor de certificering is aangereikt aan de Commissie Certificering. Concreet betekent dit dat gekeken wordt naar de inhoud en het niveau van het programma en naar de kwaliteit van docent en/of begeleiders. Daarnaast wordt geverifieerd of de informatie die schoolleiders vooraf krijgen over aanbod (met andere woorden de marketinguitingen) overeenkomt met hetgeen geboden wordt. Tenslotte wordt nagegaan of er aan kwaliteitsborging en -verbetering wordt gedaan. Over het aanbod van de aanbieders zijn rapporten opgesteld die op de website van het staan: Lees de rapporten van de uitgevoerde verificatie-audits PAGINA 10

11 Monitoren van ontwikkelingen & ontsluiten van kennis en onderhoud beroepsstandaard, kennisbasis en criteria Sinds 2013 wordt gewerkt aan de kennisbasis. Het verzamelt informatie over de richting waarin het vak van schoolleider zich beweegt. Dat gebeurt door bijeenkomsten te organiseren zoals bijvoorbeeld de bijeenkomst in september 2017 over technologische en maatschappelijke trends die van invloed zullen zijn op het beroep van schoolleiders. PAGINA 11

12 Ook monitort het wat er in literatuur, vakbladen, sociale en gedrukte media en in beleidsnotities wordt vermeld over schoolleiders. Sinds enkele jaren werkt het Schoolleidersregister PO met een Wetenschappelijke Raad zodat de kennisbasis goed gevalideerd wordt. van de beroepsstandaard en is met de Wetenschappelijke Raad van gedachten gewisseld over de wijze waarop een Schoolleidersregister veerkrachtig en betekenisvol kan zijn en blijven. Wetenschappelijke Raad De Wetenschappelijke Raad adviseert gevraagd en ongevraagd het bestuur van het over de beroepsstandaard, de professionaliseringsthema s, te initiëren onderzoek en te ontsluiten kennis voor schoolleiders. Leden van de Raad zijn allen wetenschappers met veel affiniteit met het onderwijs: De heer prof. dr. R.J. in t Veld (voorzitter) De heer prof. dr. F.J.R.C. Filip Dochy Mevrouw dr. M.L. Krüger De heer prof. dr. H. Letiche De heer prof. dr. P.R.J. Simons Het verzamelt nieuwe inzichten over schoolleiderschap; wetenschappelijke kennis en praktijkkennis. Daarnaast wordt kennis verzameld over actuele (maatschappelijke) ontwikkelingen die van invloed zullen zijn op de school en die van belang zijn voor de schoolleider. Met elkaar zijn dat vele data die één keer per jaar worden geanalyseerd. De conclusies en bevindingen worden voor advies voorgelegd aan de Wetenschappelijke Raad die hierover adviseert. In 2017 heeft de Wetenschappelijke Raad advies gegeven over het actualiseren Zelfdiagnose In 2017 is aan de schoolleiders een zelfdiagnose-instrument ter beschikking gesteld. Er is een quick scan beschikbaar zodat schoolleiders snel een globaal beeld kunnen krijgen van hun professionele ontwikkeling. De meer diepgaande zelfdiagnose vraagt enige tijd om uit te voeren. Het resultaat van de complete zelfdiagnose én de bijbehorende 360 graden feedback geeft inzicht in vele aspecten van de professionele ontwikkeling. Aan de hand hiervan kan een schoolleider een onderbouwde keuze maken voor zijn verdere ontwikkeling. De zelfdiagnose kan worden herhaald zodat de ontwikkeling goed te volgen is. Over de inhoud van de zelfdiagnose is met schoolleiders, leraren en bestuurders gesproken. Ook is gesproken met de PO-raad en de vakbonden. De zelfdiagnose is gebaseerd op de Table of learning van Shulman. Deze Tabel of learning is een onderwijskundig model, enigszins vergelijkbaar met de welbekende taxonomie van Bloom. De Table of learning geeft leerniveaus weer die beter passen bij het beroep van de schoolleider dan de taxonomie van Bloom. In de Table of learning is de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden, het hogere orde denken goed verwerkt. PAGINA 12

13 De niveaus van leren zijn: 1. Nieuwsgierigheid en betrokkenheid. NIEUWSGIERIGHEID EN BETROKKENHEID 2. Betekenis en begrip. 3. Toepassen en actie. 4. Afstand en reflectie. IDENTITEIT EN COMMITMENT BETEKENIS EN BEGRIP 5. Beoordeling en (her-)ontwerp. 6. Identiteit en commitment. Voor de zelfdiagnoses zijn voor ieder professionaliseringsthema BEOORDELING EN (HER)ONTWERP TOEPASSEN EN ACTIE vragen ontwikkeld op ieder niveau. De schoolleider kan zo per professionaliseringsthema voor zichzelf in kaart brengen wat zijn niveau is. Door ook gebruik te maken van de 360-graden AFSTAND EN REFLECTIE diagnose ontstaat een genuanceerd beeld. PAGINA 13

14 Communicatie Website en social media De eigen communicatiekanalen van het bestaan uit een digitale nieuwsbrief, de social media accounts op LinkedIn en Twitter en een volledig vernieuwde website. Deze website bestaat voor een deel uit openbare informatie en een gesloten deel waar schoolleiders en besturen een account kunnen aanmaken. Daarnaast is er een tweede website waar gezocht kan worden op gecertificeerd professionaliseringsaanbod en waar schoolleiders aanbod kunnen waarderen. Regelmatig worden er nieuws berichten geplaatst op de website. De website wordt veel bezocht. Er zijn in bezoeken geweest op de website. In 2017 zijn er 9 nieuwsbrieven verstuurd. Aan het einde van het jaar waren er abonnees op de nieuwsbrief. Meer dan 99,4 % opent de nieuwsbrief en rond de 7,41 % klikt door naar de website. Via Twitter had het eind volgers. De besloten LinkedIn groep heeft 363 leden. PAGINA 14

15 Bijeenkomsten Het afgelopen jaar is het aanwezig geweest op diverse congressen om in gesprek te gaan met schoolleiders en om voorlichting te geven over het register. Zo was het aanwezig met een stand op het AVS congres, het congres van de PO-raad, de professionaliseringsbijeenkomst van hogeschool Windesheim en de jaarlijkse bijeenkomst voor directeuren van CNV Schoolleiders. Vanuit het zijn er ook diverse bijeenkomsten georganiseerd: 12 mei 2017: Scholingsmarkt waar aanbieders van professionaliseringsaanbod informatie gaven over de mogelijkheden. Tijdens de bijeenkomst waren tientallen workshops te volgen. 28 september 2017: Een jungle aan trends. Tijdens deze bijeenkomst schetste Ruud Veltenaar de veranderingen die we in de toekomst kunnen verwachten en konden schoolleiders daarna met elkaar bespreken wat de verschillende techno logische en maatschappelijk trends kunnen betekenen voor hun eigen beroep. Op verzoek van schoolleiders of besturen zijn verschillende bijeenkomsten bezocht om voorlichting te geven over het. Voorlichtingsbijeenkomsten Ook in 2017 organiseerde het in verschillende regio s 6 voorlichtingsbijeenkomsten over registreren en herregistreren en 5 bijeenkomsten over het valideren van informeel leren. Nationale Schoolleiderstop PO Op zaterdag 29 november 2017 organiseerden de AVS, het, de PO-Raad, CNV Schoolleiders, NL2025 en het ministerie van OCW voor de tweede keer de Nationale Schoolleiders Top voor het primair onderwijs. Vanuit de gezamenlijke ambitie voor beter onderwijs waren ruim 200 schoolleiders en tientallen CEO s bij elkaar. Naast inspirerende sprekers was er ruimte voor het delen van ervaringen en ontstond er een dynamische dialoog aan ongeveer 30 ronde tafels. PAGINA 15

16 Publicaties In 2017 zijn de geactualiseerde versies van de zeven professionaliseringsthema s op de website geplaatst. Free publicity Er is in 2017 weinig tijd gestoken in free publicity. Er zijn wel een aantal (digitale) artikelen verschenen over het Schoolleidersregister PO en het heeft zelf twee artikelen geschreven voor vakmedia, specifiek gericht op schoolleiders. PAGINA 16

17 Bestuur Het bestuur bestaat uit: Mevrouw drs. E.D.C.M. (Ursie) Lambrechts, voorzitter; De heer M. (Mogens) Domela Nieuwenhuis Nijegaard, bestuurslid aangedragen door de AVS; Mevrouw Y.H.J. (Yvonne) Vaes Lucas, bestuurslid aangedragen door CNV Schoolleiders; De heer H. (Hubert) De Waard, bestuurslid aangedragen door de PO-raad; Mevrouw M.M.A (Angèle) van der Star, bestuurslid aangedragen door de AOb. In 2017 heeft het bestuur verbeteringen doorgevoerd in de statuten, reglementen en regelingen. PAGINA 17