Het talentontwikkelend model binnen de atletiek

Transcriptie

1 Het talentontwikkelend model binnen de atletiek Berghmans, Bil, Delecluse, Ponnet, Pottie, Van Driessche Deel 4: Spelend aanleren van werpvaardigheden 1

2 Deel 1: Gelijkenissen tussen de werpdisciplines Deel 2: Variatiemogelijkheden en opbouw v.d. variatie-as Deel 3: Variatie van een spelvorm Deel 4: Relatie tussen techniekas en variatie-as Deel 5: Methodologische tussenstappen in de opbouw v.d. werpdisciplines Deel 6: Gelijkenissen tussen de volwassen techniek en de jongerentechniek Deel 7: Organisatie en veiligheid 1.1 Dynamische standworp 1.2 Opbouw van de techniekas 2

3 1.1.A Dynamische standworp * Dynamisch aspect * Eigenlijke worp 1.1.B Belangrijke prestatiebepalende factoren * Afwerpsnelheid * Afwerphoek * Afwerphoogte 1.1.C Basiskenmerken van de techniek * Basishouding * Bewegingspatroon Omwille van de complexiteit van de globale worp is de aanloop bij de jeugd tot een minimum beperkt en wordt de standworp als uitgangspunt genomen. Dynamisch aspect Bewegingssnelheid opvoeren aan het einde van de beweging Dynamisch aspect zorgt voor de snelheidstoename voorafgaand aan de worp Vormen van aanlopen, aanglijden, rotaties of onderdelen van deze bewegingen Eigenlijke worp Eigenlijke worp begint wanneer beide voeten gelijktijdig contact hebben met de grond (tweebenige steun) Volledige lichaamsstrekking (overdracht van snelheid van lichaam naar tuig) 3

4 Belangrijkste prestatiebepalende factoren V= Afwerpsnelheid = Afwerphoek H= Afwerphoogte Belangrijkste prestatiebepalende factoren Afwerpsnelheid * snelheid van het toestel op moment dat het toestel de hand verlaat * hoge afwerpsnelheid bereiken door een optimaal lange begeleidingsbaan die optimaal snel moet door lopen worden 4

5 Belangrijkste prestatiebepalende factoren Afwerphoek De luchtweerstand beïnvloedt de grootte van de hoek (afhankelijk van toestelvorm, windsterkte en windrichting) Belangrijkste prestatiebepalende factoren Afwerphoogte * Hoogte waarop het toestel los komt * Afhankelijk van gestalte en lichaamsstrekking 5

6 Basiskenmerken van de techniek Basishouding L.-voet R.-voet werpas Zwaartepunt van gebogen rechter been naar gestrekt linkerbeen = van rechts naar links, van onder naar boven Bewegingspatroon Spiergroepen van groot naar klein Spiergroepen van traag naar snel Spiergroepen van onder naar boven Resultaat = totaallichaamsstrekking Verwringing boogspanning 6

7 1.2.A De techniekas * Inleidende bewegingen: beginsnelheid creëren (afhankelijk van reglement en het zoeken naar een lange begeleidingsbaan) * Powerfase: overdracht van snelheid van lichaam naar toestel * Afwerking: greep en werpactie afhankelijk van vorm, gewicht en reglementen 1.2.B Opbouw van de techniekas * Technische bouwstenen Technische bouwstenen werpen Dynamische standworp Inleidende bewegingen Powerfase Afwerking Totaallichaamsstrekking Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Blok Rompactie Armbewegingen Greep Werpactie Herstel Elementaire technische vereisten 7

8 Dynamisch aspect > voorbereidende beweging > doel = dynamiek brengen in de worp door snelheidstoename van lichaam en toestel > staan in functie van snelheid, de lange begeleidingsbaan en aard van het toestel > aangepast aan de jeugd Dynamisch aspect Tweebenige steun > Met beide voeten is er grondcontact. > Het zwaartepunt van het geheel toestel-atleet bevindt zich boven het gebogen rechterbeen. > Het lichaam bevindt zich tussen toestel en landingsplaats. 8

9 Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been > pivoteren + strekken = verplaatsen van zwaartepunt van R = deel van totaallichaamsstrekking = van laag naar hoog L > pivoteren + strekken (+ blok) = indraaien rechterheup Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Blok opspannen linkerbeen + fixatie van de linkerheup + fixatie van de linkerschouder = afremmen van links geeft een versnellen van rechts (katapult) = as waar rechter-lichaamshelft rond draait (hefboom) = overdracht van snelheid van lichaam op toestel = heffunctie van laag naar hoog 9

10 Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Blok Rompactie Armbewegingen bewaren van een gesloten lichaamshouding actie van de linkerarm rompactie actie van de werparm Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Blok Rompactie Armbewegingen Greep Afhankelijk van werptuig en werppatroon 10

11 Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Rompactie Blok Arm- Greep Werpactie bewegingen Eindfase waarin opgebouwde snelheid volledig op het werptuig wordt overgedragen Eindrealisatie van andere prestatiebepalende factoren Diverse werppatronen afhankelijk van toestel en reglementering Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Rompactie Blok Arm- Greep Werpactie Herstel bewegingen opvangen van evenwichtsverlies geen doel op zichzelf 11

12 Technische bouwstenen werpen Inleidende bewegingen Dynamische standworp Powerfase Afwerking Totaallichaamsstrekking Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Rompactie Blok Arm- Greep Werpactie Herstel bewegingen Fundamentele technische bouwstenen 2.2.A Variaties in uitvoering 2.2.B Variaties in conditionele belasting 12

13 Variatiemogelijkheden bij het werpen Uitgangshouding & Ritme Werprichting en intentie Variaties in uitvoering Werptuigen Kracht, snelheid, uithouding Variaties in conditionele aspecten Uitgangshouding & Ritme Beginpositie bij het uitvoeren van een worp Belangrijke elementen *de voetenstand *de oriëntatie *de lichaamspositie *de evolutie van statisch naar dynamisch Ritme: binnen de aanloop of geheel van aanloop en worp 13

14 Uitgangshouding & Ritme Werprichting en intentie Belangrijkste dimensies * voor-achter * horizontaal-verticaal-schuin Intentie * zo ver mogelijk * zo precies mogelijk * zo hoog mogelijk *... Uitgangshouding & Ritme Werprichting en intentie Een diversiteit aan werptuigen wordt benut. Werptuigen Afdwingen van een bepaald greep, werppatroon, uitgangshouding,. 14

15 Uitgangshouding & Ritme Werprichting en intentie Werptuigen Kracht, snelheid, uithouding kracht: * in combinatie met snelheid * verhouding kracht/toestelgewicht * correcte technische uitvoering Snelheid: * bewegingssnelheid * versnellingsmogelijkheid * in combinatie met kracht Uithouding: een bepaalde prestatie, met behoud van effectiviteit, over een langere duur volhouden. 3.1 Variatie in uitgangshouding en ritme 3.2 Variatie in werprichting en werpintentie 3.3 Variatie in werptuigen 3.4 Variëren met kracht - snelheid en uithouding 15

16 Aanleren van technische vaardigheden van het werpen via speelse oefenvormen en spelvormen Door gebruik te maken van een aantal variatiemogelijkheden wordt vanuit een basisspel een aantal verschillende spelen opgebouwd waarin onderdelen van de werptechnieken worden geoefend. De technische bouwstenen: draaidrukbeweging, blok en rompinzet & ondersteunende armbewegingen, zijn zeer sterk gerelateerd aan elkaar. Ze zijn samen verantwoordelijk voor de totaallichaamsstrekking en zullen als een geheel geoefend worden. krachtnetbal Krachtnetbal is een werpspel, gebaseerd op netbal, waarbij de uitvoering wordt gemanipuleerd door te variëren met uitgangshouding, ritme, werprichting, werpintentie, kracht, snelheid en uithouding. 16

17 3.1 Variatie in uitgangshouding en ritme De voetenstand en de oriëntatie van het lichaam beïnvloeden de Techniek van een worp. Een verplichte voetenstand als spelregel opnemen, stuurt het spel zodat de meest ideale positie voor een worp wordt ingenomen. Bij elke worp of inleidende beweging is een bepaald ritme terug te vinden. Door het speelveld groter te maken of een dode zone in te voegen wordt automatisch overgeschakeld naar een meer dynamische houding. De spelregels dienen te worden aangepast zodat er met de bal kan worden gelopen. 3.2 Variatie in werprichting en werpintentie De werprichting zal een invloed hebben op de uitgangshouding. De werprichting zal een invloed hebben op het gebruikte werppatroon. De hoogte van snoer of net zal een invloed hebben op de werprichting. De grootte van het spelveld zal een invloed hebben op de werprichting maar ook op de werpintentie. Het creëren van doelzones op het speelveld beïnvloeden de nauwkeurigheid van een worp. 17

18 3.3 Variatie in werptuigen De trainer maakt gebruik van verschillende werptuigen om een bepaald werppatroon af te dwingen. Door het speelveld aan te passen ( grootte van het veld of net vervangen door twee evenwijdige touwen) kan de spelleider nog dwingender optreden. 3.4 Variëren met kracht - snelheid en uithouding Door met zwaardere ballen t e werpen wordt spontaan kracht geoefend. Lichtere ballen stimuleren de werpsnelheid. Minder spelers per ploeg opstellen verhoogt de verplaatsingsnelheid. Uithouding kan geoefend worden door het spel lang genoeg te spelen met middelzware ballen op een groot speelveld of met een gering aantal spelers 18

19 * Referentiekader * Verdeling trainingsdoelstellingen werpen * Spelvoorbeelden bij het referentiekader Referentiekader werpen Uitgangshouding Ritme Werprichting en intentie Werptuigen Kracht, snelheid, uithouding A1 A2 A3 A4 A5 A6 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C2 C3 C4 C5 C6 D1 D2 D3 D4 D5 D6 Dynamisch Tweebenige steun Totaallichaamsstrekking Greep Werpactie aspect Herstel A B C D Dynamisch aspect Tweebenige steun Draai-druk Rechter been Blok Rompactie Armbewegingen Greep Werpactie Herstel 19

20 Optimale verdeling v.d. technische bouwstenen Dynamisch aspect Dynamisch aspect Tweebenige steun Tweebenige steun Tweebenige steun Totaallichaamsstrekking Totaallichaamsstrekking Totaallichaamsstrekking Totaallichaamsstrekking Totaallichaamsstrekking Totaallichaamsstrekking Werpactie Werpactie Werpactie Greep Greep Herstel Aandachtspunten In dit hoofdstuk worden een aantal spelen weergegeven die nadien aangepast werden tot een speelse oefenvorm of spelvorm. Door deze spelen worden bepaalde technische kenmerken aangeleerd. Als initiator en trainer moet je dus voldoende verschillende spelvarianten en ook voldoende verschillende spelen aanbieden om alle technische vereisten te oefenen. Verder is het zo dat één spel nooit één afzonderlijk aspect van de techniek zal oefenen, maar wel meerdere aspecten tegelijk. Bij oefenvormen kan wel geïsoleerd één technisch kenmerk aangeleerd worden. In dit hoofdstuk wordt dus aangetoond dat men zonder gebruik te maken van oefenvormen al spelend alle technische vereisten kan inoefenen op een onbewuste manier. 20

21 5.1 Gewenning en greep 5.2 Vrij werpen 5.3 Werpen met specifieke werppatronen 5.4 Werpen met specifieke werppatronen enuitgangshouding 5.5 Voorwaartse standworp 5.6 Zijwaartse standworp 5.7 Zijwaartse standworp met uitvalspas op linkerbeen 5.8 Rugwaartse standworp 5.9 Rugwaartse standworp met uitvalspas op linkerbeen 5.10 Standworpen voorafgegaan door een dynamisch aspect Greep kogel 21

22 Greep discus Greep speer 22

23 Gewenning kogel Achterwaarts werpen met de kogel 1/2 Voorwaarts uitstoten met twee handen 2/2 23

24 Gewenning discus Rollen van de discus Gewenning speer Wennen aan de lengte v.d. speer en lenigheid v.h. schoudergewricht. 1/2 24

25 Gewenning speer Wennen aan de lengte v.d. speer en lenigheid v.d. romp. 2/2 De voorwaartse standworp 25

26 Uitvalspas op linkerbeen Met behulp van de technische componenten wordt een beschrijving van de verschillende technieken gegeven. Het is vanzelfsprekend dat sommige van deze componenten slechts in één welbepaalde fase van de beweging terug te vinden zijn. Andere componenten omvatten meerdere fasen. Ook kunnen in één fase meer componenten samen voorkomen. 26

27 * De inleidende beweging, de uitgangshouding en het aanglijden * De afwerpfase * De omsprong 27

28 3u 9u 12u 28

29 29

30 Aandachtspunten voor de jeugd bij het kogelstoten * Tweebenige steun > Het lichaam bevindt zich in de werphouding tussen toestel en landingsplaats > Het zwaartepunt van het geheel toestel-atleet bevindt zich boven het gebogen R.-been. * Draai-drukbeweging van het rechterbeen met inzet van de rechterheup in de werprichting als gevolg * Het blok > totaallichaamsstrekking > linkervoet heeft volledig contact met de bodem > gefixeerde linkerheup > hoge linkerarm en schouder * Rompactie en ondersteunende armbewegingen > gesloten houding * De worp > de stoot wordt frontaal uitgevoerd > de stoothand bevindt zich achter het toestel > de elleboog wordt zijdelings geheven > de werphand geeft een polsslag * De inleidende beweging, de aanvangshouding en de draaisprong * De afwerpfase * De omsprong 30

31 31

32 32

33 Aandachtspunten voor de jeugd bij het discuswerpen * Tweebenige steun > Het lichaam bevindt zich in de werphouding tussen toestel en landingsplaats > Het zwaartepunt van het geheel toestel-atleet bevindt zich boven het gebogen R.-been. * Draai-drukbeweging van het rechterbeen met inzet van de rechterheup in de werprichting als gevolg * Het blok > totaallichaamsstrekking > linkervoet heeft volledig contact met de bodem > gefixeerde linkerheup > hoge linkerarm en schouder * Rompactie en ondersteunende armbewegingen > gesloten houding * De worp > is een slingerworp > de werparm wordt tijdens de been-rompaktie iets lager dan schouderhoogte > de discus verlaat de hand via de wijsvinger * De draagwijze, de aanloop, het schouderen en de impulspas * De afwerpfase * De omsprong 33

34 34

35 35

36 Aandachtspunten voor de jeugd bij het speerwerpen * Tweebenige steun > Het lichaam bevindt zich in de werphouding tussen toestel en landingsplaats > Het zwaartepunt van het geheel toestel-atleet bevindt zich boven het gebogen R.-been. * Draai-drukbeweging van het rechterbeen met inzet van de rechterheup in de werprichting als gevolg > de romp wordt naar voor gebracht, terwijl de rechterarm lang achter blijft * Het blok > totaallichaamsstrekking > linkervoet heeft volledig contact met de bodem > hoge linkerschouder blijft hoog * Rompactie en ondersteunende armbewegingen > gesloten houding * De worp > is een slagworp > de werparm voert een strekbeweging uit met een hoge elleboog > zweepslag met de hand Disciplinaire afspraken Organisatorische maatregelen 36

37 Opstelling in lijnformatie Rechte lijnformatie Schuine lijnformatie V-formatie 37

38 Opstelling in een cirkel Opstelling in een vierkant 38

39 Enkele situaties uit de praktijk 39