Hotelschool The Hague Brusselselaan 2 Den Haag. Vrijdag 20 November :00 17:00

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hotelschool The Hague Brusselselaan 2 Den Haag. Vrijdag 20 November 2015 10:00 17:00"

Transcriptie

1 Vrijdag 20 November :00 17:00 Hotelschool The Hague Brusselselaan 2 Den Haag

2 Wanneer Vrijdag 20 November :00 17:00 Waar Hotelschool The Hague Brusselselaan 2 Den Haag Kosten Per persoon: 100 per persoon 3 e of meer persoon van organisatie: 50 Studenten: 50 Contact j.prinzen@mcroberts.nl +31 (0) Informatie De gebruikersdag is bedoeld voor klinische gebruikers van de MoveMonitor in de COPD-/astmazorg en de geriatrie. Ook andere geïnteresseerden zijn uitgenodigd om deze dag bij te wonen. In Nederland is een unieke ontwikkeling gaande op het gebied van activiteiten monitoring in de klinische praktijk. Hiervan wordt gebruik gemaakt om inzicht te krijgen in het dagelijks leven van de patiënt en daarmee de ziektelast. Ook wordt het meten van fysieke activiteit gebruikt als uitkomstmaat van interventies. McRoberts heeft een lange geschiedenis in het onderzoek naar fysieke activiteit en probeert actief bij te dragen aan de kwaliteit van de zorg door de aandacht te richten op fysieke activiteit. Voor McRoberts betekende de ontwikkelingen in de zorg dat de MoveMonitor geschikt gemaakt moest worden voor de klinische praktijk. Dit geldt voor de logistiek van de metingen, maar ook voor de rapportage van de producten.

3 Overzicht Programma 10:00 10:00 10:10 Welkom en opening 10:10 10:30 dr. Alex van 't Hul Astma en fysieke activiteit 10:30 10:50 prof. dr. Andrea Maier Muscle matters! 10:50 11:10 dr. Jeroen van Hees - Limb Muscle Dysfunction in COPD 11:10 11:30 Koffie en thee 11:30 11:30 12:15 12:15 13:00 13:00 14:00 Lunch De rapportage van beweeggedrag Ontwikkelingen van MoveMonitor Het stimuleren van beweeggedrag Ontwikkelingen van de MoveTest 14:00 14:00 14:20 dr. Hans in 't Veen - Integrale zorg bij astma en COPD. 14:20 14:40 dr. Remco Djamin De MoveMonitor in het diagnostisch zorgpad 14:45 14:45 15:30 15:30 15:45 Koffie en thee 15:45 16:30 Evaluatie van beweegadviezen Mogelijkheden voor toekomstig onderzoek Het stimuleren van beweeggedrag De rapportage van beweeggedrag 16:30 16:30 16:50 dr. Mirjam Pijnappels Valrisico-assessment met de MoveMonitor 16:50 17:00 Afsluiting 17:00 Borrel

4 Sprekers Alex van t Hul studeerde fysiotherapie in Amsterdam en werkte aansluitend als fysiotherapeut in het BovenY ziekenhuis ( ) en het VUmc ( ). In deze ziekenhuizen heeft hij zijn kennis en ervaring op het gebied van de begeleiding van mensen met een chronische longaandoening opgebouwd. In deze periode is hij steeds meer betrokken geraakt bij wetenschappelijk onderzoek. In 2004 is hij aan de Faculteit der Bewegingswetenschappen van de VU gepromoveerd op een onderzoek naar de effecten van niet-invasieve beademing tijdens training van patiënten met ernstig COPD. Van 2006 tot 2011 was hij werkzaam als programmamanager longrevalidatie in Revalidatiecentrum Breda en tussen 2011 en 2013 begeleidde hij 2 ziekenhuizen bij het ontwerpen en implementeren van een poliklinisch zorgpad voor patiënten met astma en COPD. Sinds 2013 is hij verbonden aan de afdeling longziekten van het Radboud UMC als programmadirecteur COPD-net. Hans in t Veen volgde de studie geneeskunde in Leiden waar hij in 1987 cum laude afstudeerde. Hierna werd hij opgeleid tot longarts in het Leids Universitair Medisch Centrum. Hij is werkzaam als longarts in Rotterdam verbonden aan het Sint Franciscus Gasthuis. Hij is opleider longziekten en betrokken bij het STZ expertisecentrum Astma & COPD alwaar het zorgpad met gebruik van de MoveMonitor als een van de eersten in Nederland geïmplementeerd werd. Hij is coauteur van de zorgstandaard COPD en mede auteur van de NHG standaard astma voor volwassenen en COPD. Prof. dr. Andrea Maier studeerde geneeskunde aan de Medische Universiteit Lübeck (Duitsland) en specialiseerde zich vervolgens als internist ouderengeneeskunde aan het Leids Universitair Medisch Centrum. Gelijktijdig werkte ze aan onderzoek naar veroudering, verdedigt haar proefschrift over gerontopsychiatrische afdelingen in 2003 en op de cellulaire veroudering in Haar onderzoek wordt gedreven door haar passie voor verouderingsmechanismen en de interactie tussen veroudering en leeftijdgerelateerde ziekten. Sinds 2012 is zij benoemd tot hoofd van de afdeling Gerontologie en Geriatrie in het VU Medisch Centrum en het Amsterdam Center on Aging, Amsterdam en is hoogleraar Interne Geneeskunde, in het bijzonder de Gerontologie.

5 Sprekers Dr. Remco Djamin in Longarts in het Amphia ziekenhuis in Breda. Als hoofd van de afdeling Astma en COPD werkt hij aan het aanbieden van maatwerk voor patiënten. Het Amphia ziekenhuis was één van de eerste ziekenhuizen die het nieuwe zorgpad astma en COPD toepaste. Hierin speelt het meten van de dagelijkse fysieke activiteit, gemeten met de MoveMonitor, een rol. Jeroen van Hees is afgestudeerd biochemicus (Nijmegen) en bewegingswetenschapper (Maastricht). Hij is in 2009 gepromoveerd bij de afdeling Longziekten van het UMC St Radboud op de pathofysiologie van ademspierdysfunctie bij hartfalen. Inmiddels maakt hij als universitair docent deel uit van de staf van deze afdeling en doet onderzoek naar de oorzaken en behandeling van (adem)spierdysfunctie bij verschillende aandoeningen. Mirjam Pijnappels studeerde Biomedische Gezondheidswetenschappen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. In 2005 promoveerde zij aan de Vrije Universiteit van Amsterdam op haar proefschrift naar de mechanica en balanscontrole van struikelreacties bij jongeren en ouderen. Momenteel werkt zij als universitair docent aan de VU. Haar onderzoekslijn is gericht op leeftijdsgerelateerde effecten op balans tijdens lopen. In het FARAO project is een valrisico assessment ontwikkeld wat bijdraagt aan de preventie van vallen door ouderen. Het valrisico assessment is gebaseerd op de MoveMonitor.

6 Welkom en sprekers 9:30 10:00 10:10 10:10 10:30 In de literatuur worden tegenstrijdige uitkomsten gerapporteerd over fysieke activiteit bij patiënten met astma. De fysieke activiteit bij 115 patiënten met astma die verwezen waren naar een longarts werd gemeten met een activiteiten monitor en werd vergeleken met de fysieke activiteit bij 174 gezonde controles. Bij de astma patiënten werd tevens de impact van het astma op health status bepaald met de asthma control questionnaire en de asthma quality of life questionnaire. De astma patiënten hadden een significant lagere fysieke activiteit dan de gezonde controles. Het gemiddeld aantal stappen, gemeten over een periode van een week was minder (7578 ± 3171 versus 9920 ± 3535; P< 0.001) en ook de physical activity level (PAL) was lager (1.52 ± 0.13 versus 1.62 ± 0.16; P< 0.001). Daarnaast werden significante correlaties gevonden tussen fysieke activiteit en health status. Dit suggereert dat fysieke activiteit bij mensen met astma en verwezen zijn naar de longarts een belangrijk aangrijpingspunt voor behandeling zou kunnen zijn. 10:30 10:50 In onze vergrijzende samenleving is sarcopenie een veelvoorkomende - doch nog steeds veelal onbekende - aandoening. De term sarcopenie is in 1988 geïntroduceerd om het verlies (penia) van vlees (sarx) op oudere leeftijd te beschrijven. Uit observationele studies is gebleken dat spiermassa tot het 30 e levensjaar wordt opgebouwd en na een plateaufase na het 50 e levensjaar met 1 á 2 procent per jaar afneemt. Een vergelijkbaar beloop wordt gezien voor de spierkracht. Spiermassa is een zeer goede voorspeller van klinisch zeer relevante uitkomstmaten zoals fysiek functioneren, ADL afhankelijkheid en mortaliteit. Zo speelt spiermassa een rol in het ontstaan van osteoporose, aangezien mechanische stimulatie door de spier de aanmaak van bot bevordert. Specifieke voeding en bewegingsinterventies doen de spiermassa laten toenemen. Tevens worden momenteel veelbelovende geneesmiddelen ontwikkeld. 10:50 11:10 Nog in te vullen 11:10 11:30

7 Workshopronde 1 11:30 12:15 Nadat er een meting met de MoveMonitor is gedaan worden de gemeten parameters over de dagelijks fysieke activiteit van de patiënt weergegeven in een rapport. Het rapport wordt gebruikt door de behandelaar om inzage te krijgen in de fysieke activiteit van de patiënt, zodat er een inschatting gemaakt kan worden van de fysieke gesteldheid van de patiënt. Het rapport wordt ook gebruikt door de behandelaar om het beweeggedrag van de patiënt met de patiënt zelf te bespreken. In deze workshop wordt besproken hoe de rapporten van de MoveMonitor het beste kunnen worden ingezet binnen het zorgtraject. Er worden ervaringen met de rapporten uitgewisseld. Er zal met elkaar worden nagedacht hoe de rapporten kunnen verbeteren. Ook zal de feedback die de afgelopen periode verzameld is besproken worden. 11:30 12:15 Het meten en bespreken van beweeggedrag zorgt er niet automatisch voor dat het de patiënt ook zal lukken om meer te gaan bewegen. In deze workshop zullen verschillende methodes worden besproken om patiënten te helpen om meer te gaan bewegen? Aan de hand van een vragenlijst zullen de meningen van de deelnemers worden geïnventariseerd.

8 Workshopronde 2 12:15 13:00 De MoveMonitor wordt gebruikt om fysieke activiteit in het dagelijks leven te meten. McRoberts is continu bezig met het verbeteren van dit product. De ontwikkelingen zijn gericht op het bieden van meer inzicht in de dagelijkse activiteit en op de gebruiksvriendelijkheid van het product. Deze workshop bestaat uit twee delen. In het eerste deel worden de recente ontwikkelingen binnen de MoveMonitor besproken, in het tweede deel wordt er gebrainstormd over mogelijke toekomstige ontwikkelingen. De ontwikkelingen die besproken worden zijn: DynaPort MM, de nieuwe generatie hardware met een nieuw online platform. De fietsdetectie De traploopdetectie Het analyseren van slaapgedrag Het analyseren van loopgedrag 12:15 13:00 De MoveTest wordt gebruikt voor metingen van de fysieke capaciteit onder gestandaardiseerde en gesuperviseerde condities. Bij de MoveTest worden verschillende testen geïnstrumenteerd. Dit zorgt ervoor dat de metingen en de administratie daarvan minder arbeidsintensief zijn en er kan bovendien specifiekere informatie uit de tests worden gehaald. Een voorbeeld hiervan is de Sit To Stand test waarbij het opstaan in verschillende fases kan worden verdeeld zodat duidelijker wordt welke beweging specifiek getraind moet worden. In de MoveTest zijn de volgende testen opgenomen: Gaittest Sit To Stand Body Sway Timed Up and Go Short Physical Performance Battery (SPPB) Six Minute Walk Test Stair Test De workshop zal bestaan uit een demo van het product en het bespreken van ervaringen met MoveTest metingen bij longpatiënten in Dekkerswald 13:00 14:00

9 Sprekers 14:00 14:20 In een aantal ziekenhuizen in Nederland is een nieuw zorgpad COPD en astma ontwikkeld. Het Sint Franciscus Gasthuis en het Amphia waren de eerste ziekenhuizen waarbij dit zorgpad werd gelanceerd. Het doel van het zorgpad is om de praktijkvariatie bij ziekenhuizen naar beneden te brengen met een holistische benadering. In het zorgpad worden aspecten uit de zorgstandaard integraal aangeboden. Binnen het zorgpad worden patiënten op twee dagdelen multidisciplinair onderzocht, waarna samen met de patiënt een individueel zorgplan wordt samengesteld. Het bijzondere aan het zorgpad is dat niet alleen de fysieke gesteldheid wordt betrokken in het zorgplan, maar ook de situatie in het dagelijks leven en mentale gesteldheid van de patiënt. 14:20 14:40 Op de domeinen fysiologische stoornis, klachten, beperkingen en kwaliteit van leven, worden specifieke tests en controles uitgevoerd volgens een vast protocol. Een zogeheten beweegmonitor maakt hier ook onderdeel van uit. Remco Djamin:,,Wij kunnen gebruikmaken van een bijzonder hulpmiddel, de MoveMonitor. Deze legt niet alleen het aantal stappen van de patiënt vast, maar tevens hoe vaak hij opstaat of juist langere periodes stilligt. Een patiënt die vertelt dat hij best actief is, kan in realiteit vele uren voor de tv doorbrengen. Deze beweegmonitor geeft een gedetailleerd beeld van de mate van lichaamsbeweging en slaapkwaliteit. Dit kan confronterend zijn, maar biedt een opening om gedragsveranderingen te bespreken en in gang te zetten. Wij hebben door de MoveMonitor de unieke mogelijkheid gekregen om heel dicht bij de patiënt de activiteiten te meten en vast te leggen. De vraag die tijdens deze presentatie beantwoord wordt is: welke aspecten van het beweeggedrag kunnen met de patiënt besproken worden.

10 Workshopronde 3 14:45 15:30 Er worden verschillende beweegadviezen gebruikt om aan te geven hoeveel fysieke activiteit nodig is voor een gezond persoon. Internationaal is de ACSM norm het meest bekend, in Nederland wordt de Nederlandse Norm Gezond Bewegen veel gebruikt. Het is echter de vraag of het zinvol is bij chronische patiënten een normatieve aanpak toe te passen. Er wordt steeds meer bekend dat elk beetje bewegen bijdraagt aan je gezondheid. Er lijkt behoefte aan een norm die gevoelig is om kleine verbeteringen in de fysieke activiteit weer te geven. In deze workshop wordt de wetenschappelijke achtergrond van beweegnormen besproken en een nieuw ontwikkelde beweegevaluatie toegelicht. 14:45 15:30 Het meten en bespreken van beweeggedrag zorgt er niet automatisch voor dat het de patiënt ook zal lukken om meer te gaan bewegen. In deze workshop zullen verschillende methodes worden besproken om patiënten te helpen om meer te gaan bewegen? Aan de hand van een vragenlijst zullen de meningen van de deelnemers worden geïnventariseerd. 15:30 15:45

11 Workshopronde 4 15:45 16:30 Nadat er een meting met de MoveMonitor is gedaan worden de gemeten parameters over de dagelijks fysieke activiteit van de patiënt weergegeven in een rapport. Het rapport wordt gebruikt door de behandelaar om inzage te krijgen in de fysieke activiteit van de patiënt, zodat er een inschatting gemaakt kan worden van de fysieke gesteldheid van de patiënt. Het rapport wordt ook gebruikt door de behandelaar om het beweeggedrag van de patiënt met de patiënt zelf te bespreken. In deze workshop wordt besproken hoe de rapporten van de MoveMonitor het beste kunnen worden ingezet binnen het zorgtraject. Er worden ervaringen met de rapporten uitgewisseld. Er zal met elkaar worden nagedacht hoe de rapporten kunnen verbeteren. Ook zal de feedback die de afgelopen periode verzameld is besproken worden. 15:45 16:30 In de afgelopen jaren is er door verschillende instellingen in Nederland veel gemeten bij longpatiënten. Al deze metingen bevatten een schat aan informatie over de beweegpatronen van longpatiënten in Nederland. Het is hiermee een unieke dataset. Mogelijkerwijs kan er een samenwerking tussen de verschillende instellingen worden gesloten om deze dataset te gebruiken om onderzoek te doen. In deze workshops willen we geïnteresseerden bij elkaar brengen om te overleggen over potentiëlen mogelijkheden. Er zullen ook een aantal concrete voorstellen voor onderzoek worden besproken.

12 Sprekers en afsluiting 16:30 16:50 In het FARAO project (FAll Risk Assessment in Older adults) is een innovatief instrument ontwikkeld om extramuraal de het valrisico van (thuiswonende) ouderen te voorspellen. Op basis van de dagelijkse activiteiten, gemeten met de MoveMonitor gedurende een week, worden type en duur van de dagelijkse activiteiten bepaald. De innovatieve meerwaarde van het instrument is dat daarnaast ook de kwaliteit van het dagelijks lopen wordt bepaald. Deze kwaliteit wordt uitgedrukt in karakteristieken die de stabiliteit en variabiliteit van het lopen reflecteren. Het instrument is ontwikkeld in een groep van ruim 300 thuiswonende ouderen. Deze ouderen vulden bestaande vragenlijsten in met belangrijke risicofactoren voor vallen, droegen de MoveMonitor gedurende een week en hielden 6 tot 12 maanden bij of zij gevallen waren. De kwaliteit van lopen blijkt in deze groep nauw samen te hangen met het aantal vallen in het verleden en met de kans om in de toekomst te gaan vallen. Het FARAO valrisico-instrument bleek een significante meerwaarde te hebben op de voorspellende waarde van de bestaande vragenlijsten en valrisicoprofielen. Het instrument kan worden ingezet om ouderen extramuraal te screenen op valrisico en tijdig een individuele interventie aan te bieden om vallen te voorkomen en de hoeveelheid en kwaliteit van het dagelijkse bewegen te bevorderen. Daarnaast kunnen zorgprofessionals het gebruiken om de effecten van dergelijke interventies objectief te evalueren. 16:50 17:00 17:00

Effect van voeding en malnutritie op sarcopenie. symposium 'Voeding bij de geriatrische zorgvrager'

Effect van voeding en malnutritie op sarcopenie. symposium 'Voeding bij de geriatrische zorgvrager' Effect van voeding en malnutritie op sarcopenie symposium 'Voeding bij de geriatrische zorgvrager' Stany Perkisas 30/04/2019 Wat moet je straks wijzer zijn? Waarom sarcopenie op een voedingssymposium?

Nadere informatie

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg In vergrijzende samenlevingen is de zorg voor het toenemende aantal kwetsbare ouderen een grote uitdaging

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 200 NEDERLANDSE SAMENVATTING Duizeligheid is een veel voorkomend probleem bij ouderen. Tot 30% van de thuiswonende ouderen van 65 jaar en ouder ervaart enige vorm van duizeligheid.

Nadere informatie

Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017

Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017 Pagina 1 van 6 Programma cursus Fysiotherapie bij patiënten met COPD Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017 Dag 1 Woensdag 31 mei 2017 Deel 1. Introductie van

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij orthopedische ingrepen. Dr. D Souza Ranjini

Voedingsadviezen bij orthopedische ingrepen. Dr. D Souza Ranjini Voedingsadviezen bij orthopedische ingrepen Dr. D Souza Ranjini Dag van de Geriatrie: orthogeriatrie 02.10.14 13.10.14 20.10.14 Wat staat patiënt te doen wat betreft voeding pre- en postoperatief Pre-operatief

Nadere informatie

Het voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren

Het voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren amenvatting 123 amenvatting 125 Het voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren Vallen is één van de meest belangrijke oorzaken van letsel

Nadere informatie

UMC Utrecht in Beweging op de afdeling Geriatrie

UMC Utrecht in Beweging op de afdeling Geriatrie UMC Utrecht in Beweging op de afdeling Geriatrie K. Valkenet, Dr. (Karin), Projectleider C. Drent- van Maanen, Dr. (Clara), Geriater T. Mandersloot (Tim), Seniorverpleegkundige S. Bakker, MSc (Susan),

Nadere informatie

Palliative care in an aging society Palliatieve zorg in een ouder wordende samenleving. 3rd Amsterdam Symposium on Palliative Care

Palliative care in an aging society Palliatieve zorg in een ouder wordende samenleving. 3rd Amsterdam Symposium on Palliative Care 3rd Amsterdam Symposium on Palliative Care Palliative care in an aging society Palliatieve zorg in een ouder wordende samenleving Dinsdag 8 oktober 2013 Auditorium Vrije Universiteit Amsterdam Palliative

Nadere informatie

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit

Ouderen en preventie. Annemien Haveman-Nies. GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit Ouderen en preventie Annemien Haveman-Nies GGD Noord- en Oost-Gelderland / Wageningen Universiteit Groei 65-plussers met 2 miljoen Blijvende stijging in levensverwachting Vrouwen: Mannen: 75,3 (1960) 83,2

Nadere informatie

Longrevalidatie in ziekenhuis Tjongerschans

Longrevalidatie in ziekenhuis Tjongerschans Longrevalidatie in ziekenhuis Tjongerschans Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is longrevalidatie... 1 Welke disciplines zijn er betrokken bij de longrevalidatie... 1 Hoe lang duurt de longrevalidatie...

Nadere informatie

Remote patient management

Remote patient management Remote patient management Programma voor patiënten met hartfalen én COPD Dr. Lidwien Graat, Longarts Flow Dr. Jos Kraal, Senior projectleider Flow Centrum voor preventie en (tele)revalidatie van chronische

Nadere informatie

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Samenvatting Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Hoofdstuk 1 bevat de algemene inleiding van dit proefschrift. Dit hoofdstuk

Nadere informatie

Het Individueel Zorgplan

Het Individueel Zorgplan Het Individueel Zorgplan Bedreiging of Gezamenlijke Kans? Hans in t Veen, longarts STZ Expertise Centrum Astma & COPD h.intveen@sfg.nl Wat is een IZP? Het IZP is de dynamische set van afspraken van de

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Effectiveness of case management in the reduction of COPD re-admissions: results of a pilot study Annelies E. van Eeden, Ingrid van de Poll, Gertrud van Vulpen, Tim Roldaan, Wies Wagenaar, Melinde Boland,

Nadere informatie

Ziektelastmeter COPD Lustrum Stichting Miletus Amersfoort 3 april 2014

Ziektelastmeter COPD Lustrum Stichting Miletus Amersfoort 3 april 2014 Ziektelastmeter COPD Lustrum Stichting Miletus Amersfoort 3 april 2014 drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland Inhoud 1. Longziekten: een groot probleem 2. Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten

Nadere informatie

COPDnet transmuraal ketenzorgmodel

COPDnet transmuraal ketenzorgmodel COPDnet transmuraal ketenzorgmodel integrale zorg in een geïntegreerde zorgketen LAN, Conferentie, 19 januari 2018 dr. A.J. (Alex) van t Hul Uitgangspunten/ aannames: 1. Uitkomsten van zorg voor mensen

Nadere informatie

Ziektelast hoe meet en bespreek ik dit? Annerika Slok, MSc

Ziektelast hoe meet en bespreek ik dit? Annerika Slok, MSc Ziektelast hoe meet en bespreek ik dit? Annerika Slok, MSc Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

WELKOM! 1 vrijdag 7 oktober 2016

WELKOM! 1 vrijdag 7 oktober 2016 WELKOM! 1 Programma 18.00 Voeding op leeftijd Aspecten van voeding en metabolisme op oudere leeftijd Ingrid Gisbertz, MDL arts voedingsteam 18.20 Als gewoon eten niet meer lukt; indicaties en procedure

Nadere informatie

Introductie. Voorstelronde. Invulling van de avond; Presentatie Anne (training), Presentatie Gerja (voeding),

Introductie. Voorstelronde. Invulling van de avond; Presentatie Anne (training), Presentatie Gerja (voeding), Introdctie Voorstelronde Invlling van de avond; Presentatie Anne (training), Presentatie Gerja (voeding), Testen van spierkracht verdeeld over 4 stations, Advies en tips mee naar his, Presentjes. Goed

Nadere informatie

DIAGNOSTIEK LICHAAMSSAMENSTELLING; EEN PRAKTISCHE NASCHOLING OVER BIO-ELEKTRISCHE IMPEDANTIE

DIAGNOSTIEK LICHAAMSSAMENSTELLING; EEN PRAKTISCHE NASCHOLING OVER BIO-ELEKTRISCHE IMPEDANTIE DIAGNOSTIEK LICHAAMSSAMENSTELLING; EEN PRAKTISCHE NASCHOLING OVER BIO-ELEKTRISCHE IMPEDANTIE Beste collega, Het gebruik van de bio-elektrische impedantiemeter in de diëtististische praktijk is in opkomst.

Nadere informatie

Samenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie

Samenvatting Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie Beloop van beperkingen in activiteiten bij oudere patiënten met artrose van heup of knie Zoals beschreven in hoofdstuk 1, is artrose een chronische ziekte die vaak voorkomt bij ouderen en in het bijzonder

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting SAMENVATTING

Nederlandse samenvatting SAMENVATTING Samenvatting Nederlandse samenvatting SAMENVATTING De inleiding, de achtergronden en de doelstellingen van dit proefschrift worden beschreven in hoofdstuk 1. Evenals in andere landen neemt het aantal

Nadere informatie

Dubbeltaakonderzoek bij Parkinson

Dubbeltaakonderzoek bij Parkinson Méér informatie Heeft u nog vragen over dit onderzoek, dan kunt u contact opnemen met één van de onderzoekers. Dubbeltaakonderzoek bij Parkinson Esther Molenaar, afdeling neurologie, UMC St. Radboud te

Nadere informatie

Samenvatting in Nederlands

Samenvatting in Nederlands * Samenvatting in Nederlands Samenvatting in Nederlands Dit proefschrift is gebaseerd op gegevens verkregen uit het FuPro-CVA onderzoek (Functionele Prognose bij een cerebrovasculair accident (of beroerte)).

Nadere informatie

OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten

OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten Diagnostiek van osteoporose en het verbeteren van de therapietrouw bij patiënten met osteoporose na een recente fractuur Wat als u nog vragen heeft? Mocht u na het

Nadere informatie

Longrevalidatie: Revalidatieprogramma voor longpatiënten. Poli Longziekten

Longrevalidatie: Revalidatieprogramma voor longpatiënten. Poli Longziekten Longrevalidatie: Revalidatieprogramma voor longpatiënten Poli Longziekten Uw behandelend longarts heeft u een voorstel gedaan voor een revalidatieperiode. Via deze folder willen wij u informeren over de

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het is een uitdaging om ouderen te identificeren die baat kunnen hebben bij een interventie gericht op de preventie van beperkingen in het dagelijks leven op het moment dat dergelijke

Nadere informatie

Opleiden voor Public Health. Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud

Opleiden voor Public Health. Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud Opleiden voor Public Health Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud Public Health = alles wat we doen om de volksgezondheid te verbeteren Cellen > individuen -> maatschappij Preventie Effectiviteit

Nadere informatie

vragenlijsten. Er werd geen verschil gevonden tussen de twee groepen wat betreft het verloop in de tijd van de interveniërende variabelen

vragenlijsten. Er werd geen verschil gevonden tussen de twee groepen wat betreft het verloop in de tijd van de interveniërende variabelen Samenvatting Samenvatting De toenemende vraag naar totale heuparthroplastieken (THA) en totale kniearthroplastieken (TKA) leidt tot groeiende wachtlijsten. Om dit probleem het hoofd te bieden hebben veel

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Een goede hand functie is van belang voor interactie met onze omgeving. Vanaf het moment dat we opstaan, tot we s avonds weer naar bed gaan,

Nadere informatie

Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade

Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade Factsheet Nieren en nierschade deel 5 Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van

Nadere informatie

Het Astma Formularium

Het Astma Formularium Het Astma Formularium Het Astma Formularium een praktische leidraad dr. J.C.C.M. in t Veen dr. N.H. Chavannes Houten 2011 Ó 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Poliklinische longrevalidatie

Poliklinische longrevalidatie LONGGENEESKUNDE Poliklinische longrevalidatie in samenwerking met CIRO De longaandoeningen COPD (chronische bronchitis en/of longemfyseem) en astma leiden vaak tot benauwdheid, kortademigheid en een verminderd

Nadere informatie

Screening voorafgaand aan longrevalidatie

Screening voorafgaand aan longrevalidatie Screening voorafgaand aan longrevalidatie In deze folder leest u meer over de inhoud van het screeningsprogramma voorafgaand aan longrevalidatie. Wat is longrevalidatie? Longrevalidatie richt zich op

Nadere informatie

Workshop Spiegeltherapie in de praktijk

Workshop Spiegeltherapie in de praktijk Workshop Spiegeltherapie in de praktijk vrijdag 15 april 2011 Erasmus MC, Rotterdam a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

Nadere informatie

UMC St Radboud. Dubbeltaakonderzoek. Parkinson

UMC St Radboud. Dubbeltaakonderzoek. Parkinson UMC St Radboud Dubbeltaakonderzoek bij Parkinson Patiënteninformatie U ontvangt deze folder omdat u de polikliniek Neurologie van het UMC St Radboud te Nijmegen bezocht in verband met de ziekte van Parkinson.

Nadere informatie

Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie

Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie Patiënteninformatie Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie. U heeft een afspraak in Tergooi voor longrevalidatie. Onze

Nadere informatie

Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)

Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) Deelnemende Partijen De RTA wordt gedragen door: 1. Zorggroepen regio Utrecht die de samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Gezond ouder met een verstandelijke beperking: specialistische zorg voor hoog-risicogroepen

Gezond ouder met een verstandelijke beperking: specialistische zorg voor hoog-risicogroepen Gezond ouder met een verstandelijke beperking: specialistische zorg voor hoog-risicogroepen Prof Dr Heleen Evenhuis Geneeskunde voor verstandelijk gehandicapten Afd Huisartsgeneeskunde Erasmus MC Rotterdam

Nadere informatie

PROMs vanuit perspec1ef zorgverleners

PROMs vanuit perspec1ef zorgverleners PROMs vanuit perspec1ef zorgverleners Workshop Hoe gebruik je een PROM in de prak1jk? Utrecht, 24 juni 2016 dr. A.J. (Alex) van t Hul, programmadirecteur COPDnet COPDnet: wat is het? COPDnet ontwikkelt

Nadere informatie

WETENSCHAPSVLUCHT. Lindy Gommans ClaudicatioNet Jaarcongres 2015

WETENSCHAPSVLUCHT. Lindy Gommans ClaudicatioNet Jaarcongres 2015 WETENSCHAPSVLUCHT Lindy Gommans ClaudicatioNet Jaarcongres 2015 WETENSCHAPPELIJK JAAROVERZICHT In 2014 82 wetenschappelijke artikelen THEMA S WAT HEBBEN WE GELEERD? 1. Over patiënten met claudicatio intermittens

Nadere informatie

behandeling volgens de KNGF-richtlijn bij mensen met artrose aan de heup en/of knie.

behandeling volgens de KNGF-richtlijn bij mensen met artrose aan de heup en/of knie. Samenvatting De primaire doelstelling van het onderzoek was het onderzoeken van de lange termijn effectiviteit van oefentherapie en de rol die therapietrouw hierbij speelt bij patiënten met artrose aan

Nadere informatie

Symposium KennisNetwerk Ouderen en Preventie (KNOP) 19 april 2017

Symposium KennisNetwerk Ouderen en Preventie (KNOP) 19 april 2017 Symposium KennisNetwerk Ouderen en Preventie (KNOP) 19 april 2017 KNOP KennisNetwerk Ouderen en Preventie Projectgroep Hogeschool Leiden Leontien van Wely John Verhoef Linda Eijckelhof Saskia Verkleij

Nadere informatie

Fysiotherapie en Benigne Pijn: Welke vraag?

Fysiotherapie en Benigne Pijn: Welke vraag? Fysiotherapie en Benigne Pijn: Welke vraag? Prof. dr. Rob A.B. Oostendorp Nederlands Paramedisch Instituut Amersfoort UMC St Radboud, Nijmegen Werkgroep Onderzoek Kwaliteit AANDACHTSPUNTEN doel conventionele

Nadere informatie

Poliklinische longrevalidatie

Poliklinische longrevalidatie Poliklinische longrevalidatie Inleiding De longaandoeningen COPD (chronische bronchitis en/of longemfyseem) en astma zijn chronische aandoeningen. Dat wil zeggen dat ze niet te genezen zijn. Deze beide

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting De organisatie van de geboortezorg in Nederland is gebaseerd op het principe dat zwangerschap, bevalling en kraambed fysiologische processen zijn. Het verschil met veel andere landen is de

Nadere informatie

Proeftuin multiple sclerose Value Based Health Care

Proeftuin multiple sclerose Value Based Health Care Proeftuin multiple sclerose Value Based Health Care Dr. Brigit A. de Jong, neuroloog 1 Achtergrond informatie multiple sclerose Statement WHO over MS Achtergrond informatie multiple sclerose Man : vrouw

Nadere informatie

VRAGEN OVER GESTELDE VEEL COPD

VRAGEN OVER GESTELDE VEEL COPD VEEL GESTELDE VRAGEN OVER COPD VEEL GESTELDE VRAGEN OVER COPD Assoc. Prof. Dr. N.H. Chavannes Prof.dr. P.N.R. Dekhuijzen 2013 2013 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV, Houten Alle

Nadere informatie

Verminderen van de impact van geriatrische aandoeningen door fysieke activiteit

Verminderen van de impact van geriatrische aandoeningen door fysieke activiteit Verminderen van de impact van geriatrische aandoeningen door fysieke activiteit Eén van de belangrijkste gevolgen van veroudering en geriatrische aandoeningen is het ontstaan van beperkingen. De weg van

Nadere informatie

Nieuwsbrief september - oktober 2014 Jaargang 1, nummer 3

Nieuwsbrief september - oktober 2014 Jaargang 1, nummer 3 Welkom De zomer loopt op zijn einde en de maand september brengt vaak goede voornemens met zich mee. In dit nummer is er aandacht voor twee 30- day challenges, oftewel beweegprogramma s van 30 dagen. Getest

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 1 geeft een algemene inleiding op dit proefschrift. Artrose is een chronische progressieve gewrichtsaandoening. Men schat dat de hoge prevalentie wereldwijd verder zal toenemen vanwege de stijgende

Nadere informatie

Wat werkt voor de oudere werknemers?

Wat werkt voor de oudere werknemers? Wat werkt voor de oudere werknemers? Hoe houdenwe mensenlangergezondaanhet werk Drs Wendy Koolhaas Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) Disciplinegroep Gezondheidswetenschappen, Sociale Geneeskunde

Nadere informatie

Chapter 9. Samenvatting

Chapter 9. Samenvatting Chapter 9 Samenvatting 130 Samenvatting 131 Samenvatting Complicaties van de onderste extremiteit, in het bijzonder voetulcera (voetwonden), veroorzaken een zeer grote ziektelast en een grote mate van

Nadere informatie

ICHOM en het belang voor de patiënt

ICHOM en het belang voor de patiënt DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term

Nadere informatie

Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten binnen de multidisciplinaire praktijk

Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten binnen de multidisciplinaire praktijk TRANSCARE-pijn www.transcare.nl Transcare-pijn en de internationale onderzoeksgroep Pain in Motion organiseren een Symposium Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten

Nadere informatie

Uitnodiging voor huisartspraktijken voor deelname aan onderzoek Valpreventie in de eerstelijnszorg

Uitnodiging voor huisartspraktijken voor deelname aan onderzoek Valpreventie in de eerstelijnszorg Uitnodiging voor huisartspraktijken voor deelname aan onderzoek Valpreventie in de eerstelijnszorg Geachte huisarts, Zorggroep RCH Midden-Brabant heef het initiatief genomen om valpreventie te implementeren

Nadere informatie

Chapter 11. Nederlandse samenvatting

Chapter 11. Nederlandse samenvatting Chapter 11 Nederlandse samenvatting Chapter 11 Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de gewrichten. Symptomen die optreden zijn onder andere pijn,

Nadere informatie

De loopbandtest de deur uit? Dagelijkse activiteit als nieuwe uitkomstmaat voor claudicatio intermittens

De loopbandtest de deur uit? Dagelijkse activiteit als nieuwe uitkomstmaat voor claudicatio intermittens De loopbandtest de deur uit? Dagelijkse activiteit als nieuwe uitkomstmaat voor claudicatio intermittens David Hageman Rob van Lummel Disclosure belangen spreker David Hageman (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Discussiebijeenkomst WAT KOM JE TEGEN BIJ EEN COPD PATIËNT MET ERNSTIGE ZIEKTELAST

Discussiebijeenkomst WAT KOM JE TEGEN BIJ EEN COPD PATIËNT MET ERNSTIGE ZIEKTELAST Discussiebijeenkomst WAT KOM JE TEGEN BIJ EEN COPD PATIËNT MET ERNSTIGE ZIEKTELAST Vrijdag 23 september 2016 Toelichting PAO Heyendael organiseert in samenwerking met Universitair Centrum Chronische Ziekten

Nadere informatie

ISOQOL-NL. Welkom. ISOQOL NL bestuur Caroline Terwee Sandra Beurskens Jolanda de Vries Lotte Haverman

ISOQOL-NL. Welkom. ISOQOL NL bestuur Caroline Terwee Sandra Beurskens Jolanda de Vries Lotte Haverman ISOQOL-NL Welkom ISOQOL NL bestuur Caroline Terwee Sandra Beurskens Jolanda de Vries Lotte Haverman PROGRAMMA 10:00 10:10 Welkom voorzitter ISOQOL-NL Caroline Terwee 10:10 10:20 Intro dagvoorzitter Sandra

Nadere informatie

Najaarscongres NVFG Broodnodig; NVFG najaarscongres over voeding en beweging bij ouderen

Najaarscongres NVFG Broodnodig; NVFG najaarscongres over voeding en beweging bij ouderen Najaarscongres NVFG Broodnodig; NVFG najaarscongres over voeding en beweging bij ouderen Vrijdag 27 september 2013 Golden Tulip Hotel Ampt van Nijkerk Nijkerk Voorwoord Het is algemeen bekend dat zowel

Nadere informatie

Samenvatting R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9

Samenvatting R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 SAMENVATTING 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 134 Type 2 diabetes is een veel voorkomende ziekte die een grote impact heeft op zowel degene waarbij

Nadere informatie

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte. Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van

Nadere informatie

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Goede zorg bij COPD

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Goede zorg bij COPD Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Goede zorg bij COPD z Goede zorg bij COPD 1 Er is vastgesteld dat u COPD hebt. In deze brochure staat welke zorg u kunt verwachten

Nadere informatie

StiffnoGraph Vroege detectie van arteriële verstijving en vitamine K status ter preventie van hart- en vaatziekten

StiffnoGraph Vroege detectie van arteriële verstijving en vitamine K status ter preventie van hart- en vaatziekten StiffnoGraph Vroege detectie van arteriële verstijving en vitamine K status ter preventie van hart- en vaatziekten *3 jaar garantie *Gepatenteerd door VitaK *Getest in een door de Medisch Ethische goedgekeurde

Nadere informatie

Dutch Summary. (Nederlandse Samenvatting) Tim Takken

Dutch Summary. (Nederlandse Samenvatting) Tim Takken Dutch Summary (Nederlandse Samenvatting) Tim Takken 9 In Hoofdstuk 1 wordt een inleiding gegeven over algemene fitheid en algehele gezondheid. Uit diverse studies blijkt dat er een relatie bestaat tussen

Nadere informatie

Mindfulness. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden

Mindfulness. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden Mindfulness publiekssymposium voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden Zaterdag 31 augustus 2013 Toelichting Ook dit jaar organiseert het Radboud Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt

SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni 2012 Scharnierconsult, ziektelast en persoonlijk behandelplan Marion Teunissen en Rudy Bakker Werkgroep COPD Synchroon Scharnierconsult

Nadere informatie

Indeling presentatie

Indeling presentatie Gho-Go COPD ketenzorg avond 10 september 2013 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2013 Het begrip ziektelast en de COPD ziektelastmeter

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE. Revalidatieprogramma. voor COPD-patiënten ADVIES

FYSIOTHERAPIE. Revalidatieprogramma. voor COPD-patiënten ADVIES FYSIOTHERAPIE Revalidatieprogramma voor COPD-patiënten ADVIES Revalidatieprogramma voor COPD-patiënten Bij patiënten met een longaandoening is vaak meer aan de hand dan alleen een longziekte. De aandoening

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 119 120 Samenvatting 121 Inleiding Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij de ziekte sarcoïdose en is geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven. In de literatuur

Nadere informatie

De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns

De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns & In de Bres biedt 'Eerstelijns Kortdurende Hulp' en 'Tweedelijns Specialistische Zorg', maar wat is het verschil? In Nederland ziet de zorgstructuur er

Nadere informatie

but no statistically significant differences

but no statistically significant differences but no statistically significant differences Astma is een chronische aandoening, die niet te genezen is. Met de passende zorg kunnen symptomen tot een minimum worden gereduceerd en zou een astma patiënt

Nadere informatie

Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012

Langer leven? LICHAAMSBEWEGING EN Meer bewegen. Marjolein Visser. ACA Congres 2012 ACA Congres 2012 LICHAAMSBEWEGING EN SUCCESVOL OUDER WORDEN Meer bewegen - Afdeling Gezondheidswetenschappen, Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen, Vrije Universiteit; - Afdeling Epidemiologie en

Nadere informatie

Definitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen.

Definitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen. Toolkit polyfarmacie en medicatieveiligheid Doel 1. De medicamenteuze behandeling van de patiënt optimaliseren 2. Zoveel mogelijk voorkomen van (vermijdbare) bijwerkingen van medicatie 3. De continuïteit

Nadere informatie

Kwetsbaarheid en slapen

Kwetsbaarheid en slapen Kwetsbaarheid en slapen Nico De Witte Inhoud Kwetsbaarheid Slapen: operationalisering Resultaten Beschrijving dataset Prevalentie slaapproblemen in relatie tot leeftijd, geslacht, inkomen, rondkomen met

Nadere informatie

Bijlage Leefstijl Gezond bewegen bij COPD en astma

Bijlage Leefstijl Gezond bewegen bij COPD en astma Bijlage Leefstijl Gezond bewegen bij COPD en astma In dit hoofdstuk vindt u informatie over: 1. Algemeen beweegadvies toegespitst op COPD en astma 2. Bewegen en astma 3. Bewegen en COPD 4. Belang van samenwerking

Nadere informatie

COPD revalidatie: Revalidatieprogramma voor longpatiënten. Poli Longziekten

COPD revalidatie: Revalidatieprogramma voor longpatiënten. Poli Longziekten COPD revalidatie: Revalidatieprogramma voor longpatiënten Poli Longziekten Uw behandelend longarts heeft u vandaag een voorstel gedaan voor een revalidatieperiode. Via deze folder willen wij u informeren

Nadere informatie

Voor Arbeid en Kansen (VAK) Plan van aanpak bij een gemeente. Het succes van samenwerking

Voor Arbeid en Kansen (VAK) Plan van aanpak bij een gemeente. Het succes van samenwerking Voor Arbeid en Kansen (VAK) Plan van aanpak bij een gemeente Het succes van samenwerking Het project VAKwerk Doel van het project: het optimaliseren van kansen op werk door te investeren in de kansen door

Nadere informatie

Hart Vaat Long Fysiotherapie Geeft meer controle

Hart Vaat Long Fysiotherapie Geeft meer controle Hart Vaat Long Fysiotherapie Geeft meer controle 2 Essentieel nu en in de toekomst Een sterk specialisme binnen de fysiotherapie Hart- en vaatziekten en ziekten van de long- en luchtwegen komen heel veel

Nadere informatie

Programma. Kwetsbaarheid Fried. 2001. (geriatrie)fysiotherapie. Geriatriefysiotherapie. Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie

Programma. Kwetsbaarheid Fried. 2001. (geriatrie)fysiotherapie. Geriatriefysiotherapie. Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie Geriatriefysiotherapie Diagnosticeren van en interveniëren bij sarcopenie Marjan Doves MPT Geriatriefysiotherapeut 24 maart 2015 Programma Sarcopenie vanuit fysiotherapeutisch perspectief (Geriatrie)fysiotherapeutische

Nadere informatie

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Clin J Am Soc Nephrol sept 2017 09-02-2018 Drs. Ismay van Loon, aios Interne, Drs. Namiko Goto, aios geriatrie UMCU/Dianet Dr. M. Hamaker,

Nadere informatie

POLIKLINISCHE LONGREVALIDATIE. In deze folder leest u meer over het verloop van het poliklinische revalidatieprogramma

POLIKLINISCHE LONGREVALIDATIE. In deze folder leest u meer over het verloop van het poliklinische revalidatieprogramma POLIKLINISCHE LONGREVALIDATIE In deze folder leest u meer over het verloop van het poliklinische revalidatieprogramma Wat is poliklinische longrevalidatie? Longrevalidatie richt zich op het verbeteren

Nadere informatie

Ouderen in beeld, wat te doen? Welkom Wie zijn wij? Wie zitten hier in de zaal? Waar gaat het in deze workshop over?

Ouderen in beeld, wat te doen? Welkom Wie zijn wij? Wie zitten hier in de zaal? Waar gaat het in deze workshop over? Ouderen in beeld, wat te doen? Welkom Wie zijn wij? Wie zitten hier in de zaal? Waar gaat het in deze workshop over? Hoe zijn we hier gekomen Visieontwikkeling van de werkgroep ouderen van de HKA Onderzoek

Nadere informatie

Tumorspecifieke visitatie longcarcinoom. Dhr. R.J.G. Limbeek, adviseur IKNL, Nijmegen Mevr. J.P. Salomé, VS oncologie, SFG, Rotterdam

Tumorspecifieke visitatie longcarcinoom. Dhr. R.J.G. Limbeek, adviseur IKNL, Nijmegen Mevr. J.P. Salomé, VS oncologie, SFG, Rotterdam Tumorspecifieke visitatie longcarcinoom Dhr. R.J.G. Limbeek, adviseur IKNL, Nijmegen Mevr. J.P. Salomé, VS oncologie, SFG, Rotterdam Inhoud presentatie Wat is visitatie? Waarom tumorspecifieke visitatie?

Nadere informatie

Projectplan overzicht (deel 1)(ja, mits)

Projectplan overzicht (deel 1)(ja, mits) Projectplan overzicht (deel 1)(ja, mits) Algemeen Naam umc Projectleider + email Programmalijn Werkplaats Draagt bij aan de volgende deliverables -zie programma- LUMC Tobias Bonten; t.n.bonten@lumc.nl

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38701 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Visschedijk, Johannes Hermanus Maria (Jan) Title: Fear of falling in older patients

Nadere informatie

Longrevalidatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Longrevalidatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Longrevalidatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. COPD Onder COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) vallen de ziekten chronische bronchitis en longemfyseem. Voor

Nadere informatie

KLINISCHE LONGREVALIDATIE. In deze folder leest u meer over het verloop van het klinische longrevalidatieprogramma.

KLINISCHE LONGREVALIDATIE. In deze folder leest u meer over het verloop van het klinische longrevalidatieprogramma. KLINISCHE LONGREVALIDATIE In deze folder leest u meer over het verloop van het klinische longrevalidatieprogramma. Waarom klinische longrevalidatie? Longrevalidatie richt zich op het verbeteren van het

Nadere informatie

POLIKLINISCHE LONGREVALIDATIE. Franciscus Gasthuis

POLIKLINISCHE LONGREVALIDATIE. Franciscus Gasthuis POLIKLINISCHE LONGREVALIDATIE Franciscus Gasthuis Inleiding Uw behandelend (long)arts heeft met u gesproken over poliklinische longrevalidatie in Franciscus Gasthuis. Deze folder geeft u informatie over

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 207 208 Deel I Het wordt steeds belangrijker gevonden om kinderen een stem te geven. Hierdoor kunnen kinderen beter begrepen worden en kan hun ontwikkeling worden geoptimaliseerd.

Nadere informatie

11.15 uur Hartrevalidatie: een multidisciplinaire aanpak mw. E. Avezaat, fysiotherapeut hartrevalidatie Sint Lucas Andreas Ziekenhuis

11.15 uur Hartrevalidatie: een multidisciplinaire aanpak mw. E. Avezaat, fysiotherapeut hartrevalidatie Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Programma Cursus 'Hartrevalidatie' nr. 1600491 Hotel en Congrescentrum Papendal te Arnhem Vrijdag 29 januari 2016 09.30 uur Ontvangst met koffie en thee 10.00 uur Opening mw. M. Buruma, fysiotherapeut/

Nadere informatie

FSHD trainingsonderzoek

FSHD trainingsonderzoek FSHD trainingsonderzoek FACTS-2-FSHD Nieuwsbrief Nr. 4 augustus 2011 Universitair Medisch Centrum St Radboud Afdeling Revalidatie Afdeling Neurologie Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid Drs.

Nadere informatie

LONGREACTIVATIE Het programma

LONGREACTIVATIE Het programma Longreactivatie LONGREACTIVATIE Longreactivatie is bestemd voor mensen met chronische longklachten, zoals COPD en astma, die daardoor in hun dagelijks leven beperkt worden. Uw longarts bepaalt aan de hand

Nadere informatie

Van harte welkom! Dit is een interactieve workshop Wij willen u vragen alvast de Socrative student app te downloaden op u telefoon

Van harte welkom! Dit is een interactieve workshop Wij willen u vragen alvast de Socrative student app te downloaden op u telefoon Van harte welkom! Dit is een interactieve workshop Wij willen u vragen alvast de Socrative student app te downloaden op u telefoon App Store/Play store: Socrative Of anders via: www.socrative.com To walk

Nadere informatie

ehealth & innovatie in de Geboortezorg. Mireille Bekker, associate professor, gynaecoloog UMCU

ehealth & innovatie in de Geboortezorg. Mireille Bekker, associate professor, gynaecoloog UMCU SAFE@HOME ehealth & innovatie in de Geboortezorg Mireille Bekker, associate professor, gynaecoloog UMCU Disclosure SAFE@HOME studie: gefinancierd door het programma e-health van het Citrienfonds ZonMW

Nadere informatie

INSPIRATIE VOOR INNOVATIE Ontwikkelingen in de acute intensieve zorg

INSPIRATIE VOOR INNOVATIE Ontwikkelingen in de acute intensieve zorg INVITATIONAL CONFERENCE 14 november 2013 locatie: Scandic Sanadome, Weg door Jonkerbosch 90, Nijmegen INSPIRATIE VOOR INNOVATIE Ontwikkelingen in de acute intensieve zorg INLEIDING Wij nodigen professionals

Nadere informatie

Project minimale dataset fysiotherapie COPD & lage rug. Wie zijn wij? Wat kunt u verwachten?

Project minimale dataset fysiotherapie COPD & lage rug. Wie zijn wij? Wat kunt u verwachten? Project minimale dataset fysiotherapie COPD & lage rug In opdracht van de CZ groep en De Friesland Zorgverzekeraars Wie zijn wij? Wat kunt u verwachten? Start en achtergrondinformatie (doel, planning en

Nadere informatie

Inhoud. Redactie 11. Auteurs 12. Voorwoord 16. Inleiding 18

Inhoud. Redactie 11. Auteurs 12. Voorwoord 16. Inleiding 18 Inhoud Redactie 11 Auteurs 12 Voorwoord 16 Inleiding 18 1 Spirometrie in de cardiorespiratoire revalidatie 22 Thomas Malfait en Eric Derom Inleiding 22 Longvolumes 24 Volumestroom (flow) of debiet 29 Piekstroommetingen

Nadere informatie