10 JAAR BEWONERSPARTICIPATIE

Transcriptie

1 Huidige bestuursleden: Jan Platteschorre Arie van Neutigem Nel Snoek Jenne Wolthuis Johan de Bode Ines van der Hout An Hennekes Wies Koopmans COLOFON: Deze speciale uitgave kwam tot stand ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Vereniging Bewonerscommissies IJsselmonde (VBC) Oplage 8800 stuks. Bestuursleden van de VBC door de jaren heen: Henk van der Blom Cor de Groot Henk Holierhoek Elly van der Weide Hans de Haan Renie de Cloe Monica de Swaaf Tekst: drs. J. Horstink, Spijkenisse Redactie en foto s: A. van Neutigem Layout en druk: Koroprint Rotterdam, april 2005 Het VBC-Bewonersblad verschijnt minstens vier maal per jaar en is een zelfstandige uitgave van de VBC. Kreileroord NB Rotterdam Telefoon: Fax: JAAR BEWONERSPARTICIPATIE Jaargang 9 - nummer 2, 9 april 2005

2 Van de redactie De Vereniging Bewonerscommissies IJsselmonde (VBC) bestaat 10 jaar. In deze speciale uitgave van het VBC-bewonersblad wordt teruggekeken op de periode sinds de oprichting. Van elk jaar is een beschrijving gemaakt en bestuursleden en externe relaties geven hun reacties over de VBC. Wij wensen u veel leesplezier toe. Veel respect voor 10-jarige VBC Voorwoord Op 4 april 2005 bestond de VBC tien jaar. Op zich is dat natuurlijk nog redelijk pril, maar toch is het goed even stil te staan bij het eerste decennium. Bijzonder is bijvoorbeeld dat een aantal bestuursleden die tien jaar als bestuurslid hebben meegemaakt en in de periode daaraan voorafgaand zelfs hebben meegewerkt aan de oprichting van de VBC. Een ander bijzonder punt - en in mijn ogen ook het sterke van de VBC - is dat zij de bewoners van één corporatie vertegenwoordigt. Het voordeel daarvan is dat de VBC zich beter kan verdiepen in de vaak ingewikkelde materie. Natuurlijk is onze vereniging geen verlengstuk van de corporatie, hoewel het bestuur geregeld intensief overleg met de corporatie voert. Aan die door de VBC verworven positie ging een lange strijd vooraf, want aanvankelijk wilde de directie van de corporatie niet erg veel van zo n belangenorganisatie weten. Door echter standvastig vol te houden heeft het VBC-bestuur uiteindelijk bereikt als volwaardige gesprekspartner te worden geaccepteerd. In de voorbije tien jaar is de invloed van de VBC ontegenzeggelijk gegroeid. Zo heeft de vereniging veel bereikt met betrekking tot de herstructurering van wijken, de invulling van sociale plannen voor de uitverhuizingen in verband met de sloop van woningen en op het gebied van zelfaangebrachte veranderingen in huurwoningen. Een van de belangrijkste terreinen waarmee de VBC zich intensief heeft beziggehouden is dat van het huurbeleid. Daarbij vervulde de vereniging dikwijls een waakhondfunctie: de huurstijgingen en de huurharmonisatie werden kritisch en nauwlettend gevolgd en zo nodig werd de corporatie op haar verantwoordelijkheden gewezen. De laatste jaren heeft de VBC ook haar vleugels uitgeslagen buiten de deelgemeentegrenzen om samen met collega-organisaties uit Hoogvliet, Spijkenisse en Delft een federatief verband aan te gaan. Ook op stedelijk en landelijk gebied heeft de VBC vaak een voorbeeldfunctie, met name bij de totstandkoming van een Rotterdamse koepel van bewonersverenigingen en in het overleg tussen de vier grote steden op dit gebied. Want sommige kwesties, zoals de plannen met het huurbeleid in de nabije toekomst, vereisen een landelijke aanpak. De VBC draagt daar graag haar steentje aan bij. Ik ken de bewonersorganisatie in IJsselmonde al zeer lang. Want toevallig heb ik begin jaren 90 al eens een tijdje in het Bestuur en daarna in de Raad van Commissarissen gezeten bij de Woningbouwvereniging IJsselmonde. Later ben ik via een heel grote omweg - door de fusie van Maasoevers met Woonbron in in IJsselmonde teruggekeerd. Des te groter is mijn respect voor wat de gezamenlijke bewonersorganisaties in de VBC laten zien. Want je zult maar partner zijn van een corporatie met lef, die grootschalige vernieuwingen organiseert. Vernieuwingen in buurten, zoals Groenenhagen Tuinenhoven en Sportdorp. Vernieuwingen in het wonen, door huur en koop vrij te laten in Te Woon, waardoor de bewonerscommissies ineens gezelschap krijgen van allemaal Verenigingen van Eigenaren. Vernieuwingen in woonvormen, door samen met Leger des Heils en anderen opvang in de wijk te organiseren. De VBC heeft dit ook allemaal meegemaakt. En meemaken heeft dan een dubbele betekenis. Jullie hebben het méégemaakt - jullie waren er bij, stonden er middenin. Hebben ook het lef gehad om het te laten gebeuren. En... jullie hebben het mede gemáákt: door ons te becommentariëren, te corrigeren (geen jongeren in 55+ woningen!) en aan te vullen. Kritisch, maar wel in gesprek. En dat vind ik knap als ik in het land om me heen kijk, héél knap. De VBC probeert zich ook aan te passen aan de veranderende tijd. Want ook in jullie gelederen zijn veel blanke 55+ mannen. Daar is op zichzelf niks mis mee - onder grijze haren kan veel wijsheid en levenservaring verzameld zijn - maar hoe verbind je dat nou met de toekomst, de jeugd, en de steeds veelkleuriger samenleving. De VBC doet z n best jong te blijven, met de succesvolle jaarlijkse bijeenkomsten en het opzoeken van bewoners, thuis in de wijk. Het 10-jarig fundament van de VBC is sterk, maar toch zal het veroveren van de toekomst nog een hele klus zijn! Ik hoop dat jullie Woonbron daarbij zullen ervaren als een bondgenoot, als jullie coproducent. Martien Kromwijk, voorzitter Raad van Bestuur Woonbron Jan Platteschorre, voorzitter van de VBC 2 3

3 BEWONERSCOMMISSIES BUNDELEN HUN KRACHTEN 17 december. De Vereniging Bewonerscommissies Woningstichting IJsselmonde, kortweg VBC, is een feit. Aanvankelijk functioneerde de VBC als vereniging in oprichting. In de voorafgaande periode was een werkgroep, bestaande uit BC-leden van de informele Gezamenlijke Bewoners Commissies (GBC) samen met de Woningbouwvereniging IJsselmonde tot de conclusie gekomen dat het mogelijk was een nieuwe vereniging op te richten en in alle complexen binnen het gebied van de corporatie BC s te vormen. De bewonerscommissies waren dikwijls, zonder het van elkaar te weten, met dezelfde problematiek bezig. Op een gegeven moment besloten de BC s de krachten te bundelen door ervaringen uit te gaan wisselen, van elkaar te leren om op die manier een eensluidend standpunt richting woningbouwvereniging, in het bijzonder het werkapparaat, te kunnen formuleren. Daarmee was de GBC tot stand gekomen en de eerste stap richting VBC gezet. Aanvankelijk vormden negen BC s een losse overlegstructuur binnen de GBC, die incidenteel met de corporatie vergaderde. Door zijn eensgezinde opstelling en kennis van zaken maakte de GBC van meet af aan indruk. Zozeer, dat het bestuur van de Woningbouwvereniging IJsselmonde de GBC uitnodigde mee te denken over en mee te werken aan de externe democratisering van de woningbouwvereniging. Een werkgroep van zes vertegenwoordigers uit de GBC voerde daarover een aantal maanden intensief overleg met de directeur, het hoofd verhuur- en bewonerszaken en met een externe deskundige. Nu kreeg in datzelfde najaar van 1994 de woningbouwvereniging een stichtingsvorm. Daardoor moesten ledenraad en bestuur aftreden. Ook de relatie tussen GBC en de nieuwe stichting moest worden herzien. Het resultaat daarvan was dat op 17 december 1994 door de interim-directeur van de nieuwe Woningstichting IJsselmonde en de voorzitter van de VBC i.o. een Reglement Externe Democratisering kon worden ondertekend waarin de rechten en plichten van de woningstichting en de VBC voor wat betreft inspraak en overleg waren vastgelegd. Op diezelfde dag maakte de voorzitter van de GBC bekend dat dit losse samenwerkingsverband van BC s zou worden omgevormd tot een hechte vereniging van bewonerscommissies, om juridische redenen compleet met statuten en een huishoudelijk reglement. De kersverse VBC de eerste maanden nog i.o. - nam alle taken van de GBC over. Voortaan voerde de vereniging het overleg over alle beleidszaken en streefde zij naar het verwerven van zoveel mogelijk inspraak. Het ging daarbij met name om het meerjarenbeleid, de bewonersparticipatie, het huur(som)beleid, het servicekostenpakket en onderhoud en woningverbetering. Maar ook de mogelijke oplossing van structurele problemen bij de afhandeling van klachten en misverstanden tussen bewoners(commissies) en woningstichting hoorde erbij. Tenslotte speelde het thema schoon, heel en veilig in het overleg tussen VBC en de Woningstichting een belangrijke rol. 4 APRIL: OPRICHTING VAN DE VBC In mei van dit jaar verscheen het eerste bewonersblad-nieuwe-stijl onder auspiciën van de VBC en de Woningstichting IJsselmonde. Vanaf september van het voorafgaande jaar hadden de bewoners al kennis kunnen maken met de nieuwe aanpak van Bewonersinfo. Nu werd vooral de onafhankelijke positie van de VBC ten opzichte van de Woningstichting benadrukt, maar werd tegelijkertijd aandacht gevraagd voor de gewenste goede verstandhouding tussen de corporatie die als bedrijfsorganisatie haar werk moest doen en de huurders-bewoners die als klant zo goed mogelijk bediend moesten worden. Aan dat laatste schortte het in die jaren nogal. Het regende klachten over de slechte dienstverlening van de zijde van de corporatie. Daarom was de nieuwe samenwerkingsvorm in één informatieblad opmerkelijk. De VBC vermeldde in het eerste gezamenlijke nummer van mei 1995 overigens wel dat er altijd duidelijk zou worden aangegeven van welk van beide partners een artikel afkomstig was. Maar het getuigde van vertrouwen in elkaars bedoelingen dat deze samenwerking mogelijk was, met de benodigde ruimte om de wederzijdse standpunten te respecteren Op 4 april was de VBC echt een feit, want op die dag tekenden de voorzitter en de secretaris bij de notaris de oprichtingsakte van de VBC. Het aantal aangesloten bewonerscommissies groeide in rap tempo; in mei waren het er al zeventien, terwijl er ondertussen gesprekken werden gevoerd met drie mogelijke nieuwe gegadigden. De VBC nam op 31 augustus haar intrek in een eenvoudige kantoorruimte aan de Kreileroord 222, waar ook voldoende vergaderruimte beschikbaar was. Van meet af aan was de VBC niet alleen actief op het gebied van de opbouw van de organisatie en het stimuleren van de oprichting van nieuwe BC s. Ook met scholing en ondersteuning van de nieuwe bewonersvertegenwoordigers hield de vereniging zich bezig. Het bestuur gaf het goede voorbeeld door zelf een basiscursus volkshuisvesting te gaan volgen. De mogelijkheden tot scholing waren en zijn legio: huurbeleid en financieel beheer, servicekosten, nieuwe ontwikkelingen in de volkshuisvesting, of onderhoud en woningverbetering. Groot gebrek aan geïnteresseerden Ik vind het nog steeds, na tien jaar, erg leuk werk in het VBC-bestuur. Daar komt nog bij dat er een groot gebrek aan geïnteresseerden is om in zo n bestuur mee te gaan draaien. Twee jaar geleden hebben we de statuten nog moeten aanpassen op het punt van de maximale tijd dat iemand in het bestuur mag zitten. Dat was drie keer drie jaar. Nu is het onbeperkt. We doen overigens wel alles wat we kunnen om opvolgers te vinden, maar dat wil nog niet erg lukken. Dus ik voel ook nog een zekere verplichting iets voor de publieke zaak te blijven doen. En voor jezelf uiteraard. Johan de Bode, tweede voorzitter en penningmeester van de VBC Laat nuchterheid overheersen en energie toestromen De VBC IJsselmonde is al vele jaren een gewaardeerd lid van de Woonbond. Zeker de laatste tijd - gekenmerkt door acties tegen de absurde huurbeleidsplannen van minister Dekker - valt op hoe groot het organiserend vermogen van de VBC is. Ze weet op cruciale momenten veel van haar huurders te mobiliseren: eind vorig jaar door met zo n 45 huurders deel te nemen aan de manifestatie over het huurbeleid, kort geleden door wederom met nog meer mensen present te zijn tijdens onze demonstratie tegen hetzelfde beleid op Het Plein in Den Haag. Zulke loyale huurders krijg je niet zomaar, daar moet je wel wat voor doen. De VBC heeft daarom veel contact met de bewonerscommissies waaraan ze haar bestaansrecht ontleent. Ze organiseert diverse vergaderingen en andere bijeenkomsten met interessante thema s en staat altijd klaar voor mensen die in problemen zijn. Daarnaast zorgt ze ervoor dat altijd tijdig adviezen worden uitgebracht over het beleid van Woonbron, iets wat lang niet elke huurdersorganisatie kan zeggen. Gezien de vele experimenten van Woonbron moet zeer regelmatig advies worden ingewonnen, al wordt dit door Woonbron regelmatig over het hoofd gezien. De VBC zal nooit nalaten dit op te merken en alsnog (desnoods ongevraagd) advies uitbrengen. Gezien het experimentele karakter kan daarbij lang niet altijd worden gesteund op ervaringen elders en moet geheel op eigen kracht tot een gedegen en helder advies worden gekomen. Regelmatig wordt ik als consulent van de Woonbond benaderd met het verzoek om mee te denken over zo n advies, maar het grootste deel wordt door de organisatie zelf gedaan. De Woonbond beschouwt de VBC als een kritische organisatie, niet alleen naar de partijen om haar heen, maar ook naar zichzelf en dankzij een grote dosis relativeringsvermogen, maar geen relativeringsvermogen dat leidt tot apathie of calimero-gedrag. De VBC kenmerkt zich juist door de dingen die op haar afkomen als een uitdaging op te pakken. Of het nu gaat om de samenwerking met de overige huurdersorganisaties van het nog steeds fuserende Woonbron of om het oprichten van een Stedelijke Koepel. Omdat het als een blamage wordt gezien dat een werkstad als Rotterdam geen stedelijke huurdersorganisatie heeft, is de VBC, met name de secretaris, de belangrijkste initiatiefnemer voor het oprichten van een stedelijke koepel. Op 2 maart was hiervoor een bijeenkomst om te zien of de andere organisaties in Rotterdam ook het belang van een koepel inzien en in de denktank willen plaatsnemen. We zullen niet op de zaken vooruitlopen en stellen dat die koepel er met zulke trekkers wel zal komen, maar de ervaring leert wel dat de VBC haar doelen vaak bereikt. Natuurlijk vragen we ons wel eens af of de bestuursleden geen roofbouw plegen en of de inzet niet ten koste gaat van andere belangrijke zaken. We hopen dan ook dat in de toekomst de nuchterheid blijft overheersen en de energie onverminderd toestroomt. Gezien de kabinetsplannen zal het nog heel wat inzet vergen om ervoor te zorgen dat er ook in de toekomst nog prettig en betaalbaar gehuurd kan worden. Suzanne Schuitemaker, consulent regio West van de Woonbond 5

4 WIE KLACHTEN VERWAARLOOST, VERWAARLOOST ZIJN ONDERNEMING Alles stond dit jaar in het teken van een aantal belangrijke adviezen die de VBC uitbracht omtrent het huurbeleid, de klachtenafhandeling die te wensen overliet, het beheer van de woningvoorraad en de voorgenomen fusie van de Woningstichting IJsselmonde met Onze Woning tot een nieuwe corporatie onder de naam Woonbron. Onder voorwaarden ging de VBC akkoord met deze fusie. Steeds meer nieuwe BC s zagen het levenslicht en sloten zich aan bij de VBC. Het bestuur kwam dit jaar op de volle sterkte van negen leden. De VBC nam deel aan de onder andere door de Nederlandse Woonbond georganiseerde actie tegen de almaar stijgende woonlasten. In februari werd een week uitgeroepen tot Actieweek voor de Betaalbaarheid en werd op de Dag van de Betaalbaarheid in Den Haag aan de politiek duidelijk gemaakt dat er een einde moest komen aan het probleem van de (on)betaalbaarheid van huren. De leden van de VBC konden hun mening laten horen door het invullen en inleveren van een rode kaart. In totaal protesteerden alleen al in de actieweek op die manier huurders tegen de stijging van hun woonlasten. De VBC droeg daar ruim 2000 exemplaren aan bij, landelijk gezien een hoog percentage. In het juninummer van Bewonersinfo legde penningmeester H.J. Holierhoek verantwoording af van de besteding van de donatiegulden die iedere bewoner ten bate van de VBC in zijn huur betaalde. Hij maakte duidelijk dat de vereniging elke maand keurig gespecificeerd het totale bedrag van de Woningstichting ontving. Vervolgens legde de penningmeester uit dat het geld besteed werd aan de dekking van onkosten voor vergaderingen, particuliere telefoons, portokosten en eventuele reiskosten naar cursussen. Bovendien werd er de huur van de kantoorruimte en het gebruik van computer, printer en fax mee betaald. Tenslotte werd een aanzienlijk deel van het geld gereserveerd voor het inroepen van externe hulp van de Nederlandse Woonbond of het Steunpunt Wonen. Deze hulp is onontbeerlijk bij bijvoorbeeld vraagstukken over huurbeleid, onderhoudsplanning en dergelijke. Zeer ontevreden was de VBC over het in de jaren daarvoor gevoerde huurbeleid van de Woningstichting. Wat er vooral aan dat beleid ontbrak waren duidelijk geformuleerde uitgangspunten op het terrein van financiën, investeringen en waardering van complexen woningen. Met name het laatste punt was voorwerp van diepgaand overleg tussen corporatie en VBC: welke criteria bepalen de wijze waarop een bepaald type woning wordt gewaardeerd? Geconstateerd werd dat dat van verschillende factoren afhankelijk is, zoals de tevredenheid van de bewoners, het aantal verhuizingen in een bepaalde periode, de populariteit van de woningen en de staat van onderhoud. Het aantal van klachten dat jaarlijks door de woningcorporatie werd geregistreerd, gaf voldoende aan dat een sterke verbetering van de dienstverlening de hoogste prioriteit moest krijgen. Onder het motto Wie klachten verwaarloost, verwaarloost zijn onderneming schreef de VBC een speciale nota voor de woningcorporatie met een aantal aanbevelingen voor verbetering van de kwaliteit, klantvriendelijkheid, klachtenafhandeling en het oplossen van knelpunten. Ook op het gebied van het beheer leverde de VBC gedetailleerde kritiek. Met name de woonlastenstijging en een garantie voor een minimum kwaliteit per wooncomplex kwamen daarbij aan bod. Tenslotte ging de VBC voorwaardelijk akkoord met de fusieplannen. Bij de nadere uitwerking wilde de vereniging wel betrokken worden om te waarborgen dat de sociale doelstelling overeind zou blijven, er voldoende woningen zouden blijven voor de laagste inkomensgroepen en de dienstverlening daadwerkelijk zou verbeteren. Een stelletje idioten Ik ben al tien jaar lid van het bestuur van de VBC. Weet je waarom? Omdat we een stelletje idioten zijn, die ergens in geloven. In mijn geval heeft dat te maken met het leefbaarder maken van de buurt, om daarvoor iets te bereiken, moet je soms wel blijven doordrammen. Ik was in Amerika, toen ze me vanuit de BORT kandidaat stelden. Toen kon ik niet meer terug. De samenwerking binnen ons bestuur is heerlijk. We zijn het echt niet altijd met elkaar eens, maar daar is gewoon ruimte voor. De secretaris is de dragende kracht van de VBC, een man uit duizenden. Ines van der Hout, bestuurslid van de VBC Dialoog M: Wist jij dat de VBC IJsselmonde nog maar tien jaar bestaat? Toen wij eind 96 voor het eerst bij de VBC langs kwamen, bestonden ze dus nog maar net! G: Dat is waar, we kwamen toen praten over de resultaten van het Woonbond-onderzoek Huurders aan het woord over de afweging huren/kopen. M: Toen dacht ik al: Dat is een kritische club! Die laten zich geen oor aannaaien! G: De mensen met wie we toen te maken hadden, zijn nog steeds actief! In die tijd werd aangeboden me van de trein te halen. Dat is jarenlang zo gebleven, als ik voor het voorzitten van themabijeenkomsten naar Rotterdam kwam. Hartstikke attent. M: Het is een bijzondere club, de VBC, vind je niet? G: Jazeker, aan de ene kant zijn ze zeer deskundig en praten ze op het hoogste niveau mee over het beleid van Woonbron. Aan de andere kant steken ze veel energie in het informeren, raadplegen en bij elkaar houden van de achterban. M: En daar blijft het niet bij. Ze steken ook energie in de samenwerking met de overkoepelende bewonersorganisaties van de andere vestigingen. Ze hebben gelijk dat ze samen sterker staan. G: Als je de VBC vergelijkt met andere bewonersorganisaties, hebben ze het goed voor elkaar. Woonbron mag blij zijn met zo n club. Laten we hen nog zeker tien jaar kritisch meedenken en meedoen met Woonbron toewensen! Mechtild Linssen & Gabriëlle van Asseldonk Bureau voor Bewonersondersteuning 6 7

5 INSPANNINGEN VBC WERPEN HUN VRUCHTEN AF In februari van dit jaar verscheen de laatste gezamenlijke uitgave van de VBC en de Woningstichting IJsselmonde, omdat de laatste fuseerde met Onze Woning tot de nieuwe corporatie Woonbron. De VBC telde inmiddels 21 aangesloten BC s. De eerste uitgave van het Bewonersblad, zoals het eigen orgaan van de VBC voortaan heette, viel bij de meeste lezers in goede aarde. De editie van september vermeldde dat de VBC in de voorafgaande periode op verschillende punten successen boekte. Zo bleef het aantal BC s in 1996 weliswaar gelijk, maar toch werden er door samenvoeging van enkele BC s bijna 500 bewoners meer bereikt. Verschillende acties waaraan de VBC meewerkte, zoals de Rode Kaarten-actie tegen de hoge woonlasten en de OZB-actie, leverden een enorme respons op. In de onderhandelingen met de woningcorporatie was de VBC een gewaardeerde onderhandelingspartner. Dat bleek onder andere uit de serieuze manier waarop er werd omgegaan met het fusieadvies en de notitie over klachtenafhandeling. Binnen Woonbron werden maatregelen genomen om de dienstverlening op dat punt te verbeteren. Ook op het huisvestingsbeleid van de deelgemeente had de VBC invloed, zoals in dit jaar nog zou blijken. Van een werkelijke verbetering van de klachtenafhandeling was helaas nog niet veel te merken. Reparaties werden niet naar wens uitgevoerd, de communicatie met de corporatie verliep uiterst moeizaam, want de verantwoordelijken waren niet te spreken te krijgen en brieven bleven onbeantwoord. Het leek erop dat er binnen Woonbron een heel afschuifsysteem was ontstaan. Woonbron moest duidelijk nog wennen aan de bewonersparticipatie en zeker aan het feit dat de bewoners steeds meer te zeggen kregen en dat er zelfs wetgeving werd voorbereid waarin de medezeggenschap van de bewoners nog verder werd uitgebreid. De VBC constateerde in de eerste maanden dat het met de komst van Woonbron leek of er nog niets veranderd was. De kennismaking van de wijkmanagers met het VBC-bestuur en de BC s werd keer op keer uitgesteld wegens personele problemen bij Woonbron. Vooral de onderhoudsproblemen zaten veel bewoners behoorlijk dwars en dan vooral de onzorgvuldige manier waarop er met de klachten daarover werd omgegaan. Door de fusie liep de formulering van een nieuw beleidsplan voor onderhoudszaken een forse vertraging op. Het was in elk geval een hele tijd stil. In de loop van het voorjaar kreeg het bestuur van de VBC een heugelijke mededeling van Woonbron: de reacties van de VBC op de voorstellen tot verbetering van de klachtenafhandeling waren bijna in hun geheel overgenomen. Bovendien werd het gewijzigde beleid met onmiddellijke ingang van kracht. Alweer bleken de inspanningen van de VBC hun vruchten af te werpen. We kunnen niet met, maar ook niet zonder elkaar Op 23 oktober 1997 kom ik voor het eerst als adviseur van Steunpunt Wonen over de vloer bij de VBC. Ik doe een opdracht voor de net gefuseerde woningcorporatie Woonbron. Omdat zij haar participatiestructuur wil aanpassen aan de nieuwe (fusie)organisatie interview ik al haar huurdersorganisaties. Ik tref in IJsselmonde een zeer zelfverzekerde groep mensen aan, die zijn zaken goed op orde heeft. In de loop van het project botsen we soms, omdat wij mede op aanwijzen van opdrachtgever Woonbron erg op zoek zijn naar vernieuwing en verbreding in de organisatie van de participatie. De VBC denkt dat wij hen opzij willen schuiven en dat levert de nodige discussie op. Nu, jaren later terugkijkend, kun je zien dat de VBC haar stevige positie heeft behouden: haar inbreng wordt bij Woonbron zeer gewaardeerd, vooral door de hoge kwaliteit van de adviezen en de professionele manier van werken. Daarnaast is de VBC ook één van de weinige koepelorganisaties die themabijeenkomsten voor álle huurders organiseert. En dát is in mijn ogen toch ook een beetje te danken aan onze bemoeienis destijds! Inmiddels zijn wij zeveneneenhalf jaar verder. Na die eerste keer zijn we elkaar vaker tegengekomen: Zon op Zuid, dag van de huurdersplatforms en zeer recent de aftrap van een initiatief voor een stedelijke huurderskoepel, een lang gekoesterde wens van de VBC. Ook de weg daarheen zat soms vol hobbels, maar uiteindelijk is die eerste stap toch gezamenlijk gezet. Om onze relatie te typeren moet ik denken aan wat ouders wel eens over hun kinderen zeggen: Ze kunnen niet met, maar ook niet zonder elkaar. Uiteindelijk streven we hetzelfde doel na. We verschillen nog wel eens van inzicht over de manier waarop we dat doel menen te moeten bereiken. Dat zal ook zo blijven, maar tegelijkertijd is er wederzijds respect voor elkaars kwaliteiten en inbreng. Ik wens jullie en ons toe dat we elkaar daarop blijven aanspreken én aanvullen. Barbera van Rossum, manager Steunpunt Wonen Verbazing De VBC heb ik zo n acht jaar geleden ontmoet in Groenenhagen en Tuinenhoven. Ik kwam toen net fris van de universiteit en werkte sinds kort bij Steunpunt Wonen Rotterdam. De buurten Groenenhagen en Tuinenhoven vertoonden slijtageplekken en het gezamenlijke doel was om ze weer toekomstwaardig te maken. Van de deelgemeente en de woningbouwcorporatie kregen wij toentertijd de opdracht om bewoners te betrekken bij de totstandkoming van een toekomstvisie. Verbaasd keek ik om mij heen toen ik ging werken in Groenenhagen en Tuinenhoven. Wat was het er rustig en groen en wat woonden er veel oudere mensen. Dit had niets te maken met mijn beeld van Rotterdam als grootstedelijke, multiculturele en levendige stad. Tijdens wat gesprekken met bewoners uit de buurten werd mij wel snel duidelijk dat de buurten in verandering waren: nieuwe gezinnen stroomden in. Gezinnen die ook de groene en rustige opzet van de wijken aantrekkelijk vonden en er daarom juist naar toe verhuisden. Intussen verzon ik samen met mijn collega s allerlei activiteiten om de participatie over de toekomst te laten swingen: werken met panels, ontwikkelen van een video, werkgroepen opzetten en met jongeren aan de gang. En omdat wij de opdracht hadden bewoners te betrekken bij de toekomstplannen, kwam ik in contact met de VBC. Want praat je over bewonersparticipatie in IJsselmonde, ontdekte ik dat je niet om de VBC heen kunt. Alweer verbaasd keek ik om mij heen. In mijn beleving was de VBC toen een klein groepje van zeer ervaren, vooral oudere mannen dat onderhandelde met de woningbouwcorporatie over algemene zaken zoals het huurbeleid. Wilden deze mannen ook allerlei bewoners, jong en oud, zwart en wit, betrekken bij de toekomst van Groenenhagen en Tuinenhoven? Of hadden zij geen behoefte aan het participatietraject dat wij wilden optuigen om juist ook de nieuwe bewoners aan het woord te laten en uit te nodigen om mee te doen? Ik leerde de VBC in die periode beter kennen. En ik bleef mij verbazen. Ik vind het bijzonder dat de VBC zich al jaren en vele uren inzet voor de verschillende belangen van bewoners. Ook is het heel nuttig dat de VBC de woningbouwcorporatie alert en wakker houdt met kritische vragen en alternatieve oplossingen. Acht jaar geleden was het soms zoeken naar de rollen van de VBC tijdens het brede participatietraject. De positie van de VBC nu, van een overkoepelende organisatie die allerlei initiatieven van vele verschillende bewoners stimuleert en faciliteert is een hele goede. Net als voor mij blijft het ook voor de VBC boeiend om te blijven zoeken naar steeds nieuwe manieren om de verschillende meningen, twijfels en toekomstbeelden van de vele verschillende bewoners op tafel te krijgen. Nieuwsgierig zijn en blijven in wat er allemaal speelt en leeft in de wijken en creatieve oplossingen zoeken om het beter te maken. De VBC kan nu en in de toekomst een belangrijke rol blijven vervullen in het uitdagen en prikkelen van allerlei bewoners, deelgemeente en corporatie om samen te werken aan leefbare en toekomstwaardige wijken. Els Desmet, bureau De Werkplaats 8 9

6 GEMATIGDE HUURVERHOGING EN WEG MET DE HARMONISATIE Het eerste heikele onderwerp dat in dit jaar hoog op de agenda stond, waren de onderhandelingen over de jaarlijkse huurverhoging. Voor de VBC zouden deze redelijk succesvol verlopen. Tweede kwestie die de vereniging intensief bezighield, was de ondertekening van een intentieverklaring tussen VBC en Woonbron over de huurderparticipatie. De VBC had nu te maken met twee vestigingsgebieden van Woonbron: IJsselmonde en de Beverwaard De onderhandelingen over de huurverhoging verliepen heel anders dan in de moeizame voorafgaande jaren. In de eerste drie jaar van haar bestaan werd de VBC namelijk voortdurend geconfronteerd met een gesprekspartner die het overleg op alle mogelijke manieren wist te frustreren. Maar Woonbron beloofde in het voorafgaande jaar bij de nieuwe onderhandelingen haar leven te beteren. En zo geschiedde. Het resultaat van de onderhandelingen stemde inderdaad tot tevredenheid. De VBC had bij de onderhandelingen twee belangrijke punten binnengehaald: de woonlasten zouden op voorstel van de VBC gemiddeld met niet meer stijgen dan de inflatie + 0,5 procent. In februari werd het inflatiecijfer over het vorige jaar gepubliceerd, waardoor de huurverhoging volgens de VBC uitkwam op 2,7 procent. Woonbron kwam uiteindelijk met een verhoging van 2,9 procent, en dat was voor de Verenigingsraad van de VBC een acceptabel resultaat. Het andere punt waarop werd gescoord dankzij de vasthoudendheid van de VBC was het stopzetten van de huurharmonisatie. Voordien werd aan nieuwe huurders een soms veel hogere huur gevraagd dan aan zittende bewoners. Deze maatregel had eveneens een dempend effect op de huursomstijging. Op 1 juli werd een nieuwe overeenkomst gesloten tussen de VBC en Woonbron, waarin de huurdersparticipatie werd geregeld tot het moment waarop een overeenkomst zou worden gesloten waarin de participatie voor het gehele bezit van Woonbron zou zijn geregeld. Hoewel de VBC enige invloed moest prijsgeven, met name bij zaken waarin deze onevenredig groot was in relatie tot de omvang van het totale Woonbronbezit, kreeg de VBC wel gekwalificeerd adviesrecht over zaken als het beleid op het gebied van de bewonersparticipatie, huuropzeggings en onderhoudsbeleid. Voor de VBC was er nog een ander nadelig punt: nieuwe huurders werden bij het aangaan van een huurovereenkomst niet langer automatisch donateur van de VBC. Elke nieuwe huurder moest daartoe zelf het initiatief nemen. Steeds meer een consumentenorganisatie Een beter overzicht over de problemen Al geruime tijd ben ik actief in de bewonersvertegenwoordiging van de Beverwaard. Sinds 1998 ben ik in de VBC het aanspreekpunt voor die wijk. Helaas op dit moment het enige, omdat het aantal BC s in de Beverwaard fors is teruggelopen. Dat is erg jammer, want het is een wijk waar een goede bewonersvertegenwoordiger toch wel hard nodig is. Het VBC-bestuur is een leuke club. Onze secretaris is daarbinnen de professional onder de amateurs. Ikzelf vertegenwoordig de VBC in het gezondheidsoverleg en het wijkoverleg. Ik ben van mening dat dit werk noodzakelijk is, wil je in het overleg met de woningcorporatie ook goed tegenspel kunnen bieden. Daarom alleen al zouden er veel meer vertegenwoordigers van de huurders moeten zijn, verspreid over de verschillende wijken. Dan krijg je een beter overzicht over de aard van de problemen en waar ze vooral zitten. Nel Snoek, bestuurslid van de VBC De VBC ken ik voornamelijk vanuit mijn rol als voormalig directeur Stad en Voorraadbeleid bij Woonbron- Maasoevers, waarbij de VBC één van de gesprekspartners was op concernniveau van WoonbronMaasoevers. De VBC heeft naar mijn mening sinds 1998, mijn eerste contact met de vereniging, een zeer positieve ontwikkeling doorgemaakt. In eerste instantie, bij de fusie tussen Woonbron en Woningstichting IJsselmonde, was er sprake van veel wantrouwen en scepsis richting de nieuwe organisatie. Er bestond bij de VBC de vrees dat Woonbron niets meer met haar te maken wilde hebben. Maar door middel van constructief overleg is zowel Woonbron als de VBC in een rol gegroeid waarbij respect voor elkaars mening centraal staat. Er is sprake van wederzijds respect en vertrouwen, de meest waardevolle elementen voor een goede participatie en communicatie. Ik onderscheid daarbij drie rollen. Op de eerste plaats is er de rol van facilitaire ondersteuning richting bewonerscommissies, zelfs buiten het gebied van de VBC. De VBC geeft adviezen en staat bewonerscommissies bij. Daarnaast is er de belangrijke rol van horzel, de kritische consumentenorganisatie die de corporatie scherp houdt en zo nu en dan een prik uitdeelt. Ten slotte is er de rol van samenwerkingspartner met de corporatie, de coproducent die met begrip voor de belangen van de corporatie ook constructief meedenkt met de laatste, en zelfs producten mee ontwikkelt, zoals Klant-Kiest. Daarbij handelt zij ook steeds meer als consumentenorganisatie die zowel de belangen van huurders als kopers vertegenwoordigt. Met name deze laatste rol zie ik als een belangrijke positieve ontwikkeling die een moderne bewonersorganisatie door moet maken. Kritisch waar het moet en samenwerken waar het kan. Veel succes in de toekomst. Arthur Oerlemans, voormalig directeur Stad en Voorraadbeleid WoonbronMaasoevers 10 11

7 EEN LASTIGE PARTIJ BUITENSPEL GEZET? De samenwerking met de bewonersorganisaties BORT, BOKSZ en BOS kwam in dit laatste jaar van de eeuw van de grond. Gezamenlijk werd een advies over het huurbeleid geschreven. In de volgende jaren beëindigden de drie bewonersorganisaties hun afzonderlijke activiteiten en werden deze voortgezet onder de paraplu van de VBC. De vestigingen in de Beverwaard en in IJsselmonde werden weer samengevoegd. De Verenigingsraad stuurde een resolutie aan Woonbron met daarin het advies de VBC als adviserende partij niet te passeren, zoals de Overlegwet nu voorschreef. Er worden kant en klare plannen gepresenteerd, waar bewoners dus nauwelijks invloed op kunnen uitoefenen. Een opmerkelijke uitspraak in een artikel in het Bewonersblad van mei 1999, waarin Jolanda van Ommering, lid van een bewonerscommissie, een aantal voorbeelden opsomde van de manier waarop Woonbron pogingen leek te doen de bewoners in het algemeen en de VBC in het bijzonder buiten spel te zetten. Tijdens een door Woonbron georganiseerde reeks thema-avonden werd een plan gepresenteerd om via de woningcorporatie een zorgdienstenpakket aan de bewoners aan te bieden. De meeste bezoekers van de avonden zagen niets in dat plan. Toch werd het op een latere bijeenkomst gewoon gepresenteerd, alsof er nooit eerdere bijeenkomsten hadden plaatsgevonden. Over het selectieve huurbeleid van Woonbron, waarin woningen die in trek waren, meer in huur stegen dan de minder populaire huizen, werd eveneens steen en been geklaagd. Ook op dit punt was er van participerend overleg in wezen geen sprake. Een derde voorbeeld was het plan meer individuele bewoners bij het overleg te betrekken. Om dat plan hing een sterke verdeel en heers-geur. Bovendien wilde de woningcorporatie zo n groot beslag leggen op de beschikbare tijd van de bewonerscommissies dat het voor mensen met een werkkring vrijwel onmogelijk zou zijn in het bewonersoverleg te participeren. Jolanda van Ommering meende dat op zijn minst de indruk werd gewekt dat de VBC overbodig zou zijn geworden. Op deze manier zou Woonbron zich, onder het mom dichter bij de bewoners te willen staan, kunnen ontdoen van een lastige partij. Zo ver zou het gelukkig niet komen Enkele maanden later, in het najaar ontvingen de VBC en andere bewonersorganisaties waarmee Woonbron contacten onderhield, een voorstel voor een nieuwe samenwerkingsovereenkomst. Dit voorstel voldeed aan de Overlegwet, waaraan de woningcorporaties zich dienen te houden. Op enkele punten diende een werkgroep uit de VBC nog voorstellen tot verbetering in. De verwachting was dat Woonbron deze zonder noemenswaardige aanpassingen zou overnemen. De wil tot samenwerken leek dus nog wel aanwezig. In diezelfde periode werden de vestigingen IJsselmonde en Beverwaard van Woonbron weer samengevoegd in verband met het neerleggen van haar functie door de vestigingsmanager Beverwaard, mevrouw Jula Abdul. Achteraf gezien betreurde de VBC deze gang van zaken, gezien de goede samenwerking met beide vestigingsmanagers. Het houdt je van de straat Ik kwam op het Zuiddiepje te wonen; dat was in de tijd dat ik nog werkte. Ik had daar buren die altijd bezig waren met Opzoomeren en dergelijke. Vroegen ze mij of ik geen interesse had mee te doen. Maar ja, ik had nog een drukke werkkring, dus toen besloot ik na mijn pensionering ook wat vrijwilligerswerk te gaan doen. Dat heb ik inderdaad gedaan: eerst als lid van BC24, voor het Zuiddiepje en de Merantistraat. Later bleek er een vacature te zijn in het bestuur van de VBC, waar ze me wel geschikt voor vonden. Ik heb eerst een paar maanden meegelopen, spreekuren meegedraaid. Dat beviel me wel, dus nu draai ik alweer vijf jaar mee. Ik zit in de oudejaarscommissie en de commissie voor het tienjarig bestaan. We zijn het in het bestuur niet altijd over alles met elkaar eens, maar de onderlinge sfeer is zonder meer uitstekend. Ach, je wil wat bereiken en het houdt je van de straat. Vandaar. Jenne Wolthuis, bestuurslid van de VBC 12 13

8 VREUGDE EN ZORG BIJ HET EERSTE LUSTRUM In januari werd een nieuwe samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Woonbron en de VBC. Het vijfjarig bestaan van de vereniging werd in oktober gevierd met een themabijeenkomst in congrescentrum Engels. Bij de opstelling van het sociaal plan Sloopblok complex 52 speelde de VBC een belangrijke rol. Met de Bewoners Vereniging Spijkenisse (BVS) en de Vereniging Bewoners Raden Hoogvliet (VBR) werden de eerste contacten gelegd toen bleek dat Woonbron en Maasoevers wilden gaan fuseren. Wooncomplex Heindijk kampte met ernstige problemen die vooralsnog onbeheersbaar leken. Niet alleen met de VBC, maar ook met andere organisaties in IJsselmonde, waarmee ook de VBC samenwerkte, ging Woonbron samenwerkingsovereenkomsten aan. Mocht in de toekomst de Huurdersraad Woonbron IJsselmonde worden gevormd een ontwikkeling waar de VBC zeer voor was en is dan zouden de afzonderlijke overeenkomsten worden vervangen door één nieuwe. Na uitvoerig overleg met bewonersvertegenwoordigers van Maasoevers uit Spijkenisse en Hoogvliet werd besloten gezamenlijk een advies uit te brengen over de voorgenomen fusie tussen Woonbron en Maasoevers. Naast dat advies stelden de VBC en de bewonersvertegenwoordigers van Maasoevers een huurdersstatuut op, dat door de directies van beide corporaties in juni werd ondertekend. De huurdersorganisaties sloten eveneens een overeenkomst waarin werd vastgelegd dat er in de nabije toekomst gestreefd zou worden naar een huurderskoepel op concernniveau. Vanaf 1 juli was de fusie tussen Woonbron en Maasoevers een feit. Minder plezierig waren dit jaar de problemen rond wooncomplex de Heindijk en de huurverhogingen per 1 juli. In de vijfkamerwoningen van de Heindijk was vier jaar eerder nog sprake van een grote leegstand. Daarop besloot Woonbron de huren zoveel te verlagen dat er een instroom van (te) grote gezinnen op gang kwam. Op de voorspelbare problemen die dat veroorzaakte volgde een uitstroom van zittende bewoners. De woningcorporatie zegde een onderzoek naar de situatie toe om passende maatregelen te kunnen nemen. Over het huurbeleid van Woonbron en de aangekondigde huurverhoging, die met 3,3 procent maar liefst vijftig procent boven het inflatiecijfer lag, heerste bij bewoners en VBC grote onvrede. De VBC wees de bewoners op de mogelijkheden bezwaar aan te tekenen tegen deze huurverhoging wegens meer of minder ernstige onderhoudsgebreken. Bijna tweehonderd vijftig belangstellenden trok de themabijeenkomst die de VBC op 14 oktober in congrescentrum Engels in het Groothandelsgebouw organiseerde ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan. In vier zalen werden vier afzonderlijke thema s besproken: belonen van trouwe huurders; huurkrant of woningtoewijzing; veiligheid in woning en woonomgeving en als vierde thema leefbaarheid. Naderhand werden de verslagen van de vier bijeenkomsten in een boekje gebundeld en aan de deelnemers toegestuurd. Het thema belonen van trouwe huurders kwam niet voldoende uit de verf. Daarom werd besloten de bezoekers over dit onderwerp via een enquêteformulier naar hun mening te vragen. De uitkomst van deze peiling werd in de vorm van een gekwalificeerd advies aan Woonbron overhandigd. De bij de VBC aangesloten bewonerscommissies zorgden aan het einde van de themabijeenkomst voor een verrassing. Zij hadden een fraai herdenkingsglas-in-loodraam laten maken dat naast de ingang van het VBC-kantoor aan de Kreileroord was geplaatst. De overhandiging vond symbolisch plaats door een grote foto van het raam te onthullen. Verder dan hun eigen kring Met de VBC heb ik in de vier jaar dat ik de vereniging nu ken, zeer plezierige ervaringen opgedaan. Met name de bemoeienissen van het bestuur verder dan hun eigen kring vind ik indrukwekkend. De VBC staat voor een uitbreiding van de invloed van woninghuurders in een veel groter gebied dan alleen IJsselmonde. Ze heeft goed door dat federatie- en koepelvorming hun achterban alleen maar invloedrijker kan maken. Als voorzitter van de Bewoners Vereniging De Samenwerking (BVS) in Spijkenisse kan ik zeggen dat wij op dezelfde golflengte zitten, met name ten aanzien van de aanpak van specifieke problemen, zoals bijvoorbeeld bij de sloop, nieuwbouw of renovatie van woningen. Mochten dergelijke zaken in Spijkenisse spelen, dan kunnen wij ons voordeel doen met hun expertise. Natuurlijk zijn er ook verschillen. Denk eens aan de nieuwere en vaak beter aan deze tijd aangepaste woningen in Spijkenisse, vergeleken bij het oudere woningbestand in IJsselmonde. De laatste jaren bundelen we onze krachten steeds intensiever in de Bewonersfederatie 2004, waarvan ik voorzitter mag zijn en Ier van Neutigem de secretaris is. Onze federatie vertegenwoordigt alle huurders van het woningbestand van Woonbron in Spijkenisse, Hoogvliet, IJsselmonde en sinds kort Delft. Het is wellicht een belangrijke stap naar de vorming van een bewonerskoepel voor de gehele Rijnmond-regio. Ik hoop dat we met de BVC nog vele jaren op dezelfde plezierige wijze kunnen samenwerken als we dat in de afgelopen jaren hebben gedaan. Jan de Kraker, voorzitter BVS, tevens voorzitter Bewonersfederatie

9 RESPECT EN WAARDERING UIT ONVERWACHTE HOEK Woonbron Maasoevers begon dit jaar in te zien dat overleg met individuele huurders niet de meest productieve weg is: de opkomst bij de bijeenkomst gewijd aan de fusie van Woonbron en Maasoevers viel nogal tegen, evenals bij een eerdere vergadering over het huurbeleid. Een blijk van de erkenning van de belangrijke rol die de VBC in het huurdersoverleg speelt, kwam uit een onverwachte hoek. De tweede editie van de jaarlijkse themabijeenkomst- dit keer over wijkvisies en leefbaarheid - bleek een succes. Er ontstond onrust in flat Haegenburgh naar aanleiding van plannen van de woningcorporatie en PameijerKeerkring. De problemen aan de Heindijk leken eindelijk te worden aangepakt. Bij zijn afscheid ontving de voorzitter van de Bestuursraad van WoonbronMaasoevers, de heer Frie Theunis, vijf kunstwerken. Een daarvan mocht hij mee naar huis nemen, voor de andere moest hij een bestemming aangeven. Tot verrassing en genoegen van de VBC schonk hij een van de vier werken een grote fotografische impressie van het Stationsplein gezien vanaf het Weena - aan het VBC-kantoor, waar het sindsdien aan de muur prijkt. Een blijk van de waardering en het respect die de VBC inmiddels had verworven bij WoonbronMaasoevers. Na het ondertekenen van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met WoonbronMaasoevers nam de VBC vorig jaar de verplichting op zich jaarlijks een themabijeenkomst voor alle huurders van de vestiging IJsselmonde van WoonbronMaasoevers te organiseren, waarop een of meer thema s aan de orde worden gesteld. De belangstelling voor het programma dat op 3 november in het Nova College aan de Riederwaard werd gepresenteerd, bleek bijzonder groot. Ruim tweehonderd belangstellenden kwamen erop af. Professor André Thomsen, hoogleraar in Delft en adviseur van de Tweede Kamercommissie die zich bezighield met het toekomstige huurbeleid, betoogde dat het nieuwe huurbeleid in elk geval veel inzichtelijker moest worden. De tweede spreker, Berny van Donk, programmabegeleider Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting hield een lezing over de toekomst van het wonen en als derde spreker hield René Scherpenisse van Woonbron Maasoevers een gloedvol betoog over de toekomstige relatie tussen huurders en verhuurder. Vervolgens gingen de toehoorders uiteen in drie deelsessies over respectievelijk de toekomstplannen voor Kreekhuizen/ Sportdorp, het Centrumgebied of de bijeenkomst over leefbaarheid. De bewoners van de Haegenburgh in Groenenhagen voelden zich overvallen door de plannen van Woonbron en Pameijer- Keerkring om in een aantal woningen cliënten van laatstgenoemde organisatie te gaan huisvesten. De protesterende bewoners waren het er niet mee eens dat de flats zouden worden verhuurd aan anderen dan 55+ ers. Verschillende bewoners gaven te kennen in dat geval niet meer in de Haegenburgh te willen blijven wonen. Na overleg met de VBC, die de bewoners steunde, werd besloten het plan uit te stellen. Daarvan werden de bewoners meteen schriftelijk op de hoogte gesteld. Nevenresultaat van deze actie was de oprichting van een bewonerscommissie. De vasthoudendheid van de VBC door telkens weer aandacht te vragen voor de situatie aan de Heindijk, leek eindelijk vruchten af te gaan werpen. De leefbaarheid in de flats met vijfkamerwoningen was immers ernstig onder druk komen te staan door de komst van veelal grote gezinnen met een vluchtelingenstatus. Een delegatie met in haar gelederen wethouder Meijer kwam in november de situatie persoonlijk in ogenschouw nemen. Het resultaat was dat er eindelijk een plan van aanpak, een projectleider en middelen beschikbaar kwamen. Bovendien werd er enkele maanden daarvoor een nieuwe BC opgericht. Denken op z n Pendrechts Ik ben iemand die graag zoveel mogelijk inspraak heeft; ik heb in de OR gezeten en oudercommissies; nu in de BC van woongebouw De Kreek. Sinds vier jaar vertegenwoordig ik de huurders van Kreekhuizen in het bestuur van de VBC. Een hele tijd heb ik gedacht: ik weet t niet, maar dit leer ik nooit! Ik denk dat ik IJsselmonde gewoon niet goed genoeg ken en dat ik alles te veel terugbreng tot Charloise proporties, de deelgemeente waar ik vandaan kom. Ik denk nog steeds op z n Pendrechts. Veel werk in de VBC komt neer op de secretaris. Ik ben dan wel tweede secretaris, maar dat wil hij eigenlijk gewoon niet, want hij doet t zelf allemaal veel beter en vollediger. Dat vindt ie zelf niet, hoor, daar is hij veel te bescheiden voor, maar het is gewoon zo. Sinds kort verzorg ik toch de verslagen van de vergaderingen van de Verenigingsraad, tot zijn tevredenheid, geloof ik. De VBC heeft naar mijn idee een belangrijke functie, vooral om het beleid van Woonbron scherp in de gaten te houden. Want dat komt wel uit de stad op ons af. An Hennekes, bestuurslid en tweede secretaris van de VBC 16 17

10 EEN ACTIEVE VBC DOET MEER VOOR DE WIJK Dit jaar diende de VBC een aantal adviezen in bij de woningcorporatie, die bijna allemaal in extenso werden overgenomen. Daarnaast nam de VBC deel aan en leverde zij een bijdrage aan allerlei initiatieven in het werkgebied. Bij de ondersteuning van uitverhuizers uit sloopcomplexen (in Groenenhagen) speelde de VBC een belangrijke rol, Naar verwachting zou dat werk nog een aantal jaren in beslag nemen. De themabijeenkomst was dit keer gewijd aan zorg en veiligheid. Adviezen werden er in dit jaar onder andere gegeven op het gebied van een aanvullende samenwerkingsovereenkomst, een serviceabonnement en het nieuwe ZAV-beleid (door bewoners zelf aangebrachte veranderingen in de woningen). WoonbronMaasoevers vroeg de bewonersvertegenwoordigers een advies uit te brengen over de klant kiest tussen huren en kopen en over het Reglement voor de Klachtencommissie. Ter gelegenheid van een aantal feestelijke wijkactiviteiten leverde de VBC vooral een financiële bijdrage. Het betrof een buurtfeest met Koninginnedag, een rommelmarkt bij de Tuynenburghflat en de realisering van een jeu de boulesbaan tussen de twee Veenoordflats. Op 30 juni overleed bestuurslid van de VBC Piet Kanters. Behalve een zeer gewaardeerd bestuurslid was hij ook een bezielend voorzitter van de bewonerscommissie 10/23 in Groenenhagen. Kanters zette zich tot het allerlaatst in voor de VBC, met name voor de voorbereidingen van de themabijeenkomst in november. In december verscheen ter gelegenheid van tweeënhalf jaar samenwerking in federatievorm het Gezamenlijk Bewonersblad van de Vereniging van Bewoners Raden Hoogvliet-Pernis, Bewonersvereniging De Samenwerking in Spijkenisse en de VBC. In dit nummer een verslag van de derde themabijeenkomst op 9 november. De thema s veiligheid en zorg stonden dit keer centraal. Over het eerste onderwerp was een onderhoudend vraaggesprek georganiseerd tussen IJsselmonde-kenner en opbouwwerker Ben Dubbeldam en deelraadsvoorzitter Yvonne van Mastrigt. Tijdens de bijeenkomst over het andere aandachtsgebied, de verschillende facetten van zorg, werd ook aandacht besteed aan de actie Een bloemetje voor de Beste Buur van het jaar. Verder was er tijdens de themabijeenkomst aandacht voor buurtbemiddeling, een internetcursus en allerlei creatieve activiteiten. De middag werd besloten met een speech van Hans Dieleman, directeur van het Nova-Riederwaard College, de gastheer voor de themabijeenkomst. Hij stelde dat het ter beschikking stellen van zijn school ook een beetje eigenbelang was, omdat hij de gelegenheid te baat wilde nemen een lans te breken voor zijn leerlingen. Een groot deel van de jeugd maakt zich immers niet of nauwelijks schuldig aan de overlast die een betrekkelijk kleine groep veroorzaakt. Daar hoopte hij begrip voor te kweken. De toekomst is voor de VBC een grote uitdaging Met de VBC heb ik tweeëneenhalf jaar geleden samengewerkt bij de herstructurering van het opbouwwerkplan. Trouwens, ook aan andere projecten die in de verschillende wijken werden opgezet, deed de VBC vaak actief mee. Anderzijds heb ik twee keer een presentatie mogen houden op de jaarlijkse themabijeenkomst. Daar ontmoette ik veel leden van de VBC en kon ik me een duidelijk beeld vormen van die club. Wat mij vooral bijbleef is dat de organisatie erg sterk overkomt en dat men altijd bereid is tot samenwerking. Bovendien is men scherp en kritisch, een uitstekende eigenschap voor vertegenwoordigers van zo n grote belangengroep. Het heeft ook wel te maken met de personele bezetting: erg autochtoon en redelijk grijs. Daarom ben ik benieuwd hoe ze in de toekomst bij het VBC-bestuur de verkleuring en verjonging van de vereniging zullen gaan aanpakken. De toekomst is wat dat betreft een echte uitdaging voor de VBC. Ik wens ze er alle succes bij. Hugo Mulder, directeur van Sonor, organisatie van opbouwwerkers

11 OMDAT HET OM MENSEN GAAT, NIET OM BAKSTENEN De VBC was de initiatiefneemster van de manifestatie Zon op Zuid ook voor de bewoners. Het Piet Kantersplein werd ingewijd. De VBC bracht op haar voorstel samen met WoonbronMaasoevers advies uit aan de Deelgemeente over haar visie op de volkshuisvesting in IJsselmonde. Ook nam de VBC deel aan gesprekken met collegaorganisaties uit Amsterdam, Den Haag en Utrecht in verband met de mogelijke oprichting van een Rotterdamse bewonerskoepel. De jaarlijkse themabijeenkomst had als motto Omdat het om mensen gaat. Op zaterdag 24 mei werd tijdens een plechtige bijeenkomst een basketbalveld in de Buurttuin Groenenhagen omgedoopt tot Piet Kantersplein, ter nagedachtenis aan de overleden voorzitter van bewonerscommissie 10/23 en medebestuurslid van de VBC. De manifestatie die de VBC op 14 oktober organiseerde onder de titel Zon op Zuid ook voor de bewoners, was een tegenhanger van de manifestatie Zon op Zuid die de deelgemeenten Hoogvliet, Charlois en IJsselmonde samen met de woningbouwcorporaties uit deze deelgemeenten in februari hielden. Daar was naar het oordeel van de VBC de stem van de bewoners nauwelijks te horen geweest. Met deze manifestatie gaf de VBC een signaal af dat de vernieuwing van Rotterdam- Zuid en Hoogvliet alleen kans van slagen zou hebben als de bewoners(organisaties) op alle niveaus en in alle fasen bij de discussies werden betrokken. Bij de herstructurering gaat het immers in de eerste plaats om mensen en niet om bakstenen. De VBC nam ook deel aan het vier-grote-stedenoverleg. Als enige van de grote steden beschikt Rotterdam nog niet over een gezamenlijke overlegvorm van bewonersorganisaties. De VBC bereidt een initiatief voor om ook in de Maasstad te komen tot de oprichting van een bewonerskoepel die volwaardig kan deelnemen aan het overleg met de collega s uit de andere Randsteden. Onder het thema Omdat het om mensen gaat werd op 8 november de jaarlijkse themabijeenkomst gehouden in het Nova- Riederwaardcollege. Sprekers waren Arthur Oerlemans, directeur Wonen van WoonbronMaasoevers. Hij moest melden dat het onderwerp woonduurbeloning voor de corporatie geen prioriteit had, maar dat de aandacht door de fusie vooral uitging naar investeren in een verbetering van de dienstverlening. De volgende spreker, Arne Steeneken, projectleider van het klantenpanel, bevestigde in zijn bijdrage de noodzaak van verbetering van de dienstverlening, omdat deze bij Woonbron Maasoevers lager scoorde dan menige andere corporatie. De laatste spreker, opbouwwerker Ben Dubbeldam, toonde met zijn betoog aan dat de multiculturele samenleving in Rotterdam niet iets is van de laatste decennia, maar al in de negentiende eeuw begint. Waar ik kan helpen, doe ik wat De VBC had anderhalf jaar geleden een vacature. Dat werk trok me wel, omdat het niet geheel nieuw voor me was. Ik was namelijk al een hele tijd lid van de BC Veenoord. Daar woon ik al 34 jaar. Mijn motto is heel eenvoudig: waar ik kan helpen, doe ik ook werkelijk wat. Zo ga ik in onze flats altijd op bezoek bij nieuwe bewoners, om ze welkom te heten met een bloemetje. Omdat ik zoveel contacten heb in de wijk kom ik veel te weten over allerlei problemen, zoals burenruzies. Daarom vind ik burenbemiddeling zo belangrijk. Onze woningen moeten nodig gerenoveerd worden, maar in verband met de verkoop van een aantal appartementen is nog niet duidelijk wat er gaat gebeuren. De VBC is in zo n geval onmisbaar om de gang van zaken nauwgezet te volgen. Wies Koopmans, bestuurslid van de VBC, vrijwilliger in de Wijkwinkel, Beste Buur

12 BESCHEIDEN SUCCESSEN VOOR DE VBC De Bewonersfederatie 2004 adviseerde in samenwerking met de Huurdersvereniging Delft over de fusie van Woonbron- Maasoevers met Delft Wonen. Het advies over het huurbeleid en de voorbereiding van een nieuw beleid voor huurders in complexen met een Vereniging van Eigenaren betekenden bescheiden successen voor de VBC. Samen met andere bewonersorganisaties werden nieuwe acties gevoerd om te komen tot een Rotterdamse bewonerskoepel. De themabijeenkomst werd dit jaar gewijd aan de wijkvisies. In een goedgevulde aula van het Nova-Riederwaardcollege besprak Rian Peeters van WoonbronMaasoevers de Grote Woontest, een op het moment van de themabijeenkomst nog lopende enquête onder alle inwoners van Rotterdam. Uit de voorlopige resultaten bleek dat de inwoners van IJsselmonde hun woonomgeving iets lager beoordelen dan het gemiddelde in Rotterdam. In de Beverwaard beoordeelden de bewoners hun wijk gemiddeld slechter dan in de rest van de deelgemeente. Overigens wil 56 procent van de bewoners wel in hun wijk blijven wonen. Manager Stad bij de vestiging IJsselmonde, Victor Hooftman, gaf een uiteenzetting over het strategisch voorraadbeheer van WoonbronMaasoevers, dat staat voor de planning op langere termijn. De visie van Woonbron Maasoevers was volgens de spreker dat tachtig procent van het woningbestand van de corporatie in IJsselmonde een bereikbare huur- of koopsom moest hebben. Dat leverde nogal eens conflicten op met de (lokale) overheid die juist graag woningen gerealiseerd zag in de duurdere sector. In verschillende lokalen werden tenslotte presentaties gegeven van de afzonderlijke wijkvisies voor de Beverwaard, Oud-IJsselmonde, Sportdorp, Kreekhuizen, Groenenhagen/ Tuinenhoven, Reyeroord en het Centrumgebied. De VBC, een onmisbare overlegpartner Beroepshalve kreeg ik in 1999 voor het eerst met de BVC te maken. De eerste ontmoeting met het bestuur vond plaats op het moment dat ik het project Groenenhagen Tuinenhoven overnam van Yvonne van Mastrigt. Dat was net in een periode dat er spanning was ontstaan tussen datgene wat de VBC wilde en anderzijds wat de deelgemeente en de woningcorporatie voor ogen stond. De VBC claimde in die tijd te spreken namens alle huurders en daar keken de beide andere gesprekspartners anders tegenaan. Het gevolg was dat er een stukje wantrouwen was gegroeid. Misschien kwam het daarom wel goed uit dat ik het project toen overnam, omdat ik er als betrekkelijke buitenstaander wat meer onbevangen tegenaan kon kijken. Gezamenlijk hebben we besloten een bemiddelaar van de Woonbond in te schakelen en al doende ontstond er een nieuwe vorm van samenwerken. Ik denk dat we er met elkaar goed zijn uitgekomen. In de loop der jaren hebben we naar mijn gevoel een prima verstandhouding met de VBC opgebouwd en is de onderlinge band gegroeid. Dat komt mijns inziens vooral doordat de VBC een rol is gaan spelen waarin ze alleen maar sterker is geworden. Met andere woorden: doordat de VBC zich ontwikkelde tot een lerende organisatie, werd ze steeds professioneler en kreeg ze veel meer kwaliteit. Daarmee heeft ze zich als overlegpartner in bewonerszaken onmisbaar gemaakt en daar zijn we als deelgemeente heel gelukkig mee. Want laten we wel wezen, als deelgemeente hebben we daar alleen maar profijt van. De adviezen zijn altijd doordacht en degelijk, dus daar houden wij en ook Woonbron terdege rekening mee. De VBC is met name de laatste jaren zo in genoemde rol gegroeid, dat ze zelfs een voorbeeldfunctie voor andere bewonersorganisaties heeft gekregen: zo kun je het beste functioneren als bewonersorganisatie. Een ander gevolg van die professionalisering is dat het VBC-bestuur letterlijk over de grenzen van haar oorspronkelijke basis IJsselmonde is gaan kijken en andere bewonersorganisaties op sleeptouw heeft genomen. Daarnaast zet de VBC zich in voor de totstandkoming van een Rotterdamse koepelorganisatie van bewonersverenigingen die in staat is samen met dergelijke verenigingen in de andere grote steden op te komen voor de belangen van hun respectievelijke achterbannen. De VBC heeft in de tien jaar van haar bestaan een steeds groter aantal bewoners achter zich weten te krijgen door onvermoeibaar te werken aan de uitbreiding van het netwerk van bewonerscommissies. Daarom kan ze nu, zeven jaar nadat ik de vereniging voor het eerst leerde kennen, met veel meer recht zeggen dat ze de belangrijkste vertegenwoordiger is van de huurders in IJsselmonde. Waarvan acte EN NU VERDER De nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de woningcorporatie die inmiddels is teruggekeerd naar de naam Woonbron en de VBC maakt inzichtelijk waarover de bewonersorganisatie welke rechten heeft. Zo zal er instemmingsrecht zijn ten aanzien van een aantal belangrijke zaken. En dat is uniek: in koopcomplexen te kunnen meebeslissen over alles wat de huurder en tevens de BC s aangaat. De BC s zullen ook aan de niet-aangesloten huurders gaan vragen hun een mandaat te geven. Het komt anders gezegd hier op neer: Woonbron geeft in Te Woon en koopcomplexen stemrecht aan zijn huurders. Daarmee krijgen deze in feite dezelfde rechten als huiseigenaren. De VBC benaderde inmiddels de Woonbond en rekent er op dat Woonbron ook Aedes, de koepel van woningcorporaties benadert om te bereiken dat dit relatiemodel tussen corporaties en huurders landelijk ingang gaat vinden. Bij de oprichting van de VBC Prins Alexander speelt de VBC eveneens een actieve rol. De belangrijkste drijfveer daarbij is deze nieuwe vereniging ook bij de vijf jaar geleden opgerichte Bewoners 2005 Federatie te laten aansluiten. Nog verder reikt het ultieme doel van de VBC te komen tot een Rotterdamse Koepel van huurders- en bewonersorganisaties, die zich dan op zijn beurt, samen met de koepels uit de drie andere grote steden kan ontwikkelen tot een geduchte gesprekspartner voor het ministerie van VROM en de ook georganiseerde woningcorporaties. Want het motto van de VBC blijft onveranderlijk: samen staan we veel sterker! Marco Rook, voorzitter van de Deelgemeente IJsselmonde. De beste opbouwwerkers zijn we zelf Het boekje overziend, vind ik dat de VBC in tien jaar veel heeft meegemaakt en er steeds in slaagt met enthousiasme verder te gaan. Van op lauweren rusten is geen sprake. Daar krijgen we ook de gelegenheid niet voor, want we verkeren in de bijzondere situatie dat we te maken hebben met een corporatie die heel vernieuwend bezig is en waar we ook, zoals in de bijdrage van Martien Kromwijk te lezen is, bij de ontwikkelingen nauw betrokken (moeten) zijn. Het klopt dat de VBC in haar bestuur nog niet aan verjonging is toegekomen, maar als er nu gedacht wordt dat we niet gevoed worden door anderen dan onze Nederlandse leeftijdgenoten dan zit men er ver naast. Onze nauwe betrokkenheid bij bijzondere doelgroepen, complexen als de Heindijk en gebieden als Groenenhagen en Tuinenhoven, geeft ons recht van spreken op allerlei terreinen en over allerlei doelgroepen. Ik kan het toch niet laten te vermelden dat de vernieuwingsdrift voor de medewerkers van de vestigingen soms een grote belasting is, wat zijn weerslag heeft op de klanten en op ons. Het jaar 2004 was het jaar van de Klant. Zijn de cijfers over de tevredenheid bij klanten nu ook sterk verbeterd? Wij denken van niet, gezien de reacties van bewoners die we regelmatig spreken. Er is dan ook voor ons nog werk aan de winkel op het gebied van verbeteren van de kwaliteit van dienstverlening bij de corporatie. Tot slot wil ik de mening van een voormalige directeur van Woonbron nog eens tegenspreken dat het niet gewenst was dat mensen zoals ik met een wit boord aan de tafel met de directie zouden komen meepraten, omdat we dan geen voeling met ons eigen buurt meer konden hebben. Aan de directietafel kunnen we toch weer aanschuiven en nog steeds is er dagelijks voeling met de eigen buurt en een heel groot gebied daaromheen. En de beste opbouwwerkers blijven we zelf! Arie (Ier voor vrienden) van Neutigem, secretaris VBC IJsselmonde