Start. Workshop taalonderwijs: trends en ontwikkelingen. Veld taalmethodes. Berséba Noordoost Oktober 2018

Transcriptie

1 Workshop taalonderwijs: trends en ontwikkelingen Berséba Noordoost Oktober 2018 Start Blik over de workshop: - Taalonderwijs - Aanvankelijk technisch lezen - Begrijpend lezen - Voortgezet technisch lezen - Leesbevordering - Digitalisering en Gynzy - Taal- leescoördinator Doel en opbrengst Post its Veld taalmethodes - Taal op maat groep 4 t/m 8: nu 2e versie - Taal actief groep 4 t/m 8: op 3500 basisscholen, nu 4e versie / christelijke versie Groen educatief - Staal groep 4 t/m 8: 1e versie (opvolger van Taaljournaal ) - Taalverhaal.nu: 2e versie - Taal in beeld: 1e versie 1

2 Leerlijnen Taal Luisteren en spreken Leesbegrip / begrijpend lezen (Taalverhaal.nu) Technisch lezen Taalbeschouwing / taal verkennen Stellen / schrijven Woordbegrip / woordenschat Leesbeleving Spelling Veld aanvankelijk lezen Veilig leren lezen (Zwijsen): Veilig leren lezen is eigenlijk de vijfde generatie. In 1958 is frater Mommers begonnen met de boom-roos-visversie die later vernieuwd is: versie 1981 en versie 1992 en versie Is compleet verschenen (gaandeweg het cursusjaar ). Lijn 3 (Malmberg) Geheel nieuw. Na vroegstarttraject wordt de methode nu voor vijfde jaar compleet gebruikt (vanaf ). Taal Oceaan (Groen educatief) In ontwikkeling / Kees Vernooij / Joke Verweerd verhaallijn Daan en Roos Leeskwartierboekjes /alle lesmaterialen begin maart 2019 drukklaar (cursusjaar 2019/2020 gebruiken) / NOT 2019 Veld begrijpend lezen Welke methodes zijn er (groep 4-8)? Nieuwsbegrip (CED): actuele teksten / groep 4 AA niveau (alfa), groep 5 en 6 niveau A en groep 7 en 8 niveau B Leeslink (Malmberg): geen boeken (digibord) / elke week nieuwe lessen / soort Nieuwsbegrip Grip op lezen (Malmberg): foliomethode / 1 les per week / 7 strategieën / diff: heeft extra opdracht per les / materiaal: handleiding, leesboek, werkboek, toetsboek, digibordsoftware / filmpjes e.d. Tekst verwerken (Noordhof): foliomethode / 1 les per week / 7 strategieën / diff: niet in de vragen, maar wel in VI / materiaal: handleiding, leesboek, werkboek, digibordsoftware 2

3 Veld begrijpend lezen News2learn voor groep 4 (Junior) 5 t/m 8-4x10 weken (7 weken begrijpend lezen en 3 weken mediawijsheid) - Iedere week 1 strategie centraal - Lessen mediawijsheid Kidsweek alleen voor groep 5 t/m 8: -weekkrant voor kinderen van 7 t/m 12 jaar (krant, nieuws) -niveau A groep 5, niveau B groep 6 en 7 en niveau C groep 8 / de lessen zijn inmiddels ook digitaal beschikbaar / 10 lessen per jaar mediawijsheid Werkwijze: Bliksem groep 5 t/m 8 Manier toepassen op reeds gebruikte teksten (strategieën). Map met cd-rom (kopieerbladen, toetsen en Cito oefenteksten / 2 à 3 voorleesboeken passend bij de groep / beknopte handleiding voor leerkrachten Begrijpend lezen 3.0 Derde versie Cito toetsen Cito Hulpboeken begrijpend lezen Bazalt: Oefenteksten en toetsen voor begrijpend lezen CD Studievaardigheden en informatieverwerking Blits: groep 5 t/m 8: 1 les per week (32 lessen per jaar) Zip: groep 7 en 8 / beknopt programma ZW Voortgezet technisch lezen a. Estafette b. Leesfontein c. Station Zuid Gevaar werkboeken sfeer Leerkrachtvaardigheden belangrijk 3

4 Tutor-lezen Onderzoek: peer-tutoring is een effectieve methodiek voor het versterken van de leesvaardigheid is. Hattie laat in Leren zichtbaar maken zien, dat deze methodiek een effectgrootte van 0.55 heeft en dat is aanzienlijk. CPS / ruim 10 jaar Hattie 0.55 effectgrootte LIST (Lezen IS Top) De school werkt volgens het LIST-project. Dit houdt in dat zij in drie lagen bezig zijn: 1. De kinderen die stillezen. Deze groep bestaat uit kinderen die geen leesproblemen hebben en vormt de grootste groep. 2. De Hommelgroep. Dit zijn kinderen die nog in het stadium van aanvankelijk lezen zitten en zwakke lezers uit andere groepen. 3. RALFI-lezers. Dit zijn stagnerende lezers, die in een schooljaar maar één niveau of zelfs helemaal niet vooruit gaan. Model Ed Koekebacker Elke dag tijd voor stillezen Gevarieerde werkvormen Extra tijd voor zwakke lezers 4

5 Interventieprogramma Bouw! Groep 2 (2 e helft) t/m 4 (1 e helft) Preventie / interventie Digitaal / met tutor (ouders, grootouders, oudere leerlingen of vrijwilligers) Meer dan vijfhonderd online lessen voor het aanleren, inoefenen, herhalen en toepassen van de leerstof, voorzien van heldere instructies voor de tutor Naast bestaande methodes te gebruiken De online oefeningen passen zich aan het tempo van de leerling aan Toetsen en rapportages maken de vooruitgang zichtbaar Effectiever te zijn dan traditionele individuele remedial teaching Onderzoek door UvA Leesbevordering - Ontlezing (Centraal boekenhuis gehalveerd) / beeldcultuur - Kinderen besteden 4x zoveel tijd aan televisie en computer dan aan lezen Wat doen? Leesklimaat krijgen - Tijd op lesrooster - Actueel boekenaanbod / genres - Leesinteresselijst afnemen - Gebruik jeugdliteratuur (fictie en nonfictie) bij andere vakken - Voer een stilleesbeleid in voor alle klassen en zorg voor een stimulerend leesklimaat - Lees in alle groepen elke dag voor - Grijp je kansen: promotie boeken - Bieb op school Gynzy - Digitale methodes (voorbeeld verwerkingssoftware) - Ruimte voor gepersonaliseerd leren - Leerlingensoftware vervangt oefenboeken: * volgen tijdens proces * directe feedback (leerling) * minder administratie * leerlingniveau en (sub)groepsniveau zien waar leerlingen op (sub) onderdelen zitten (monitoren) - Belang van goede gedifferentieerde instructie blijft - Meer verfijnd differentiëren dan met boeken: bijv. subgroepje met extra doelen herhalen of juist verrijken 5

6 Lessen en Werelden Leren met de methode Klassikale route van methode Leren in de Werelden Persoonlijke route naar behoefte Keuzes Toelichten van gekozen scenario Mate van personalisatie 6

7 Gynzy - Spelling, woordenschat, grammatica (SLO leerlijnen met kennis Gynzy experts en DE) - Keuze school: niveau van gebruik (5 mogelijkheden) Scenario 1 en 2 werk je nog met methode, maar verwerking in Gynzy Scenario 3: als je klaar bent ga je verder oefenen in de wereld. Scenario 4 / 5 werk je echt alleen met Gynzy (vraagt kennis van de leerlijn / goed weten hoe en wanneer je instructie geeft / resultaten monitoren / de Cito-match) Koppeling met Parnassys - Gynzy academie Taal- leescoördinator Taakverdeling in team Taalonderwijs op een hoger plan Taalcoördinator - Taalbeleid is rode draad (concreet plan voor je school) - Post-HBO opleiding / totale studiebelasting is 160 á 200 uur - Half jaar op woensdagmiddagen - Taalbeleid is rode draad (concreet plan voor je school) Leescoördinator cursus - Leesmotivatie / leesbevordering - 24 uur / vier bijeenkomsten op woensdagmiddagen Welke trends zien jullie nog meer? 7

8 Terugblik en vervolg - Wat overweeg je voor de komende schoolplanperiode? 8