VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis
|
|
- Suzanna Janssen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op en De rubriek implementatiekoffer bevat alle informatie en handreikingen die in het kader van de Kwaliteitsagenda Primair Onderwijs worden ontwikkeld om het onderwijs in de basisvaardigheden te verbeteren. KENMERKEN - Leeshuis Wolters Noordhoff, 2004 Uitgaande van de criteria voor een goede methode voor voortgezet technisch lezen, geeft Leeshuis het volgende beeld: Belang Criteria voor goede methoden voor voortgezet technisch lezen Zwak punt in Lees maar door KWALITEITSKAART per week minimaal 2 uur leesonderwijs in groep 4 t/m differentiatie mogelijk +++ eenvoudige organisatie mogelijk ++++ doelen en tussendoelen (eind groep 4 AVI-5, eind groep 5 AVI-9) ++++ instapniveau van teksten op AVI directe instructiemodel +++ niet te veel lesdoelen/leesmoeilijkheden per les +++ geleidelijke opbouw in moeilijkheidsgraad van de teksten +++ aandacht voor onderhouden van de leesvaardigheid in groep 7 en aandacht voor leestempo +++ aandacht voor lezen met de juiste intonatie ++ volgt de leesontwikkeling van nauwkeurig ++ aandacht voor leesmotivatie ++ luister CD s om teksten mee te lezen ++ ondersteunende software + compleet leverbaar + niet ouder dan 10 jaar Leeshuis Kwaliteits VTL -Joop Stoeldraijer en Mariët Förrer
2 AANBEVELINGEN voor het werken met Leeshuis Aan de hand van de onderstaande aanbevelingen en adviezen kunnen minder sterke punten in de methode gecompenseerd worden. Organisatie Het is een sterk punt wanneer een methode veel differentiatiemogelijkheden biedt. Keerzijde daarvan is dat de organisatie ingewikkeld kan worden omdat verschillende groepen leerlingen een verschillende aanpak volgen. Het aantal groepjes dat een leerkracht tijdens een leesles kan begeleiden is beperkt. Vaak is het nodig groepsoverstijgend te denken bij het organiseren van het voortgezet technisch lezen. Standaardoplossingen hiervoor zijn niet te geven, omdat de situatie per school, per schooljaar of zelfs per gedeelte van het jaar weer verschillend kan zijn. Een aantal mogelijkheden: Parallel inroosteren van het lezen. Als in alle groepen op dezelfde tijd lezen op het rooster staat, biedt dit mogelijkheden te differentiëren. Dit is bijvoorbeeld een oplossing bij het voortgezet technisch lezen in groep 4, 5 en 6. Leerlingen kunnen per leesniveau worden ingedeeld. Zelfstandige lezers hebben minder intensieve begeleiding nodig. Extra handen in de groep Extra hulp in de groep van een stagiaire, onderwijsassistent of klassenassistent biedt mogelijkheden tot differentiëren. De leerkracht neemt de risicoleerlingen onder haar hoede en geeft extra instructie en begeleiding in een kleine groep. De rest van de groep werkt onder begeleiding van de extra persoon. Inzet van de remedial teacher bij het leesonderwijs Bezien kan worden hoe de tijd die op school beschikbaar is voor remedial teaching zo efficiënt en effectief mogelijk gebruikt kan worden. Het is niet altijd nodig te werken met individuele leerlingen. Werken in een groepje is vaak net zo effectief. Ook is het van belang de remedial teaching naadloos te laten aansluiten bij de leeslessen in de groep. De remedial teacher kan tijdens de leeslessen een groepje onder haar hoede nemen in of in de buurt van het lokaal. Leerlingen die 1 of meer AVI-niveau beheersen dan het streefdoel op een moment in het schooljaar zelfstandig laten lezen Deze leerlingen hebben geen instructie van en begeleide oefening met de leerkracht nodig. Ze ontwikkelen hun leesvaardigheid verder door vooral veel zelfstandig te lezen. Wel is er bij deze leerlingen aandacht voor het onderhouden van het lezen van woorden met specifieke leesmoeilijkheden te onderhouden. Dit kan door hen regelmatig woordrijen hardop op tempo te laten lezen. Leerlingen die AVI-9 beheersen loslaten Leerlingen die AVI-9 hebben gehaald en het technisch lezen voldoende onder de knie hebben, ontwikkelen het lezen vooral verder door veel te lezen naar eigen keuze. Deze leerlingen kunnen we wat meer loslaten door hen vrij te laten lezen. Dit zou ook buiten de klas kunnen. Wel is het belangrijk dat er door hen daadwerkelijk gelezen wordt. Het bewaken van een rustige leesomgeving is nodig. Voor deze leerlingen is het onderhouden van het vloeiend lezen (hardop, vlot, nauwkeurig en met de goede intonatie) wel belangrijk. Leerlingen kunnen dit oefenen in betekenisvolle situaties, bijvoorbeeld door voor te lezen aan jongere kinderen. 2
3 Inzetten van bovenbouw leerlingen als tutor in groep 4 en 5 Ook oudere leerlingen uit de bovenbouw kunnen jongere leerlingen begeleiden bij het lezen. Dit is voor beide partijen vaak motiverend en blijkt goed te werken. Aandachtspunten om het werken met leerlingen als tutor succesvol te organiseren en te laten verlopen zijn beschreven in Samen beter Lezen. Inzet van ouders bij het leesonderwijs Niveaulezen in groepjes met leesmoeders is op de meeste scholen niet meer aan de orde. Toch kunnen ouders, wanneer beschikbaar, een bijdrage leveren aan het leesonderwijs door met een groepje of een individuele leerling te lezen. Lang niet op alle scholen zijn ouders bereid en/of in staat dit te doen. Soms zijn er alternatieven, zoals op een school waar senioren van Het Gilde wekelijks op school komen om te lezen met kinderen. Belangrijk hierbij is dat de volwassenen die bij het leesonderwijs komen helpen weten hoe ze het lezen kunnen begeleiden en hoe ze om moeten gaan met leesfouten. Een eenvoudige methodiek hiervoor is Samen beter lezen (Klaassen, H. & Stienstra-Sondij, A. (1999). Samen beter lezen. Een oefenmethode voor op school en thuis. Amersfoort: CPS Onderwijsontwikkeling en advies). DOELEN en tussendoelen Formuleer heldere doelen en tussendoelen Doelen en tussendoelen in dit geval is het van belang op schoolniveau heldere doelen en tussen doelen te formuleren. Bij gebruik van de AVI-toets 95 % van de leerlingen beheerst groep 4 groep 5 start schooljaar AVI-2 beheerst AVI-5 beheerst na 3 maanden AVI-3 beheerst AVI-6 beheerst na 6 maanden AVI-4 beheerst AVI-7 beheerst einde schooljaar AVI-5 beheerst AVI-9 beheerst 95 % van de leerlingen groep 4 groep 5 groep 6 start schooljaar AVI-2 beheerst AVI-5 beheerst AVI-8 beheerst na 3 maanden AVI-3 beheerst AVI-6 beheerst AVI-9 beheerst na 6 maanden AVI-4 beheerst AVI-7 beheerst einde schooljaar AVI-5 beheerst AVI-8 beheerst 3
4 Bij gebruik van de leestempo en leestechniektoets 95 % van de leerlingen beheerst medio CILT AVI M4 groep 4 groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 CILT AVI M5 CILT AVI M6 CILT AVI M7 CILT 75 > AVI Plus eind CILT AVI E4 CILT AVI E5 CILT AVI E6 CILT 74 AVI E7 Ook voor leerlingen is resultaatgerichtheid belangrijk. De leerkracht zorgt ervoor dat leerlingen zich bewust zijn of worden van hun eigen vorderingen en ervaren dat door het oefenen van het lezen het steeds beter gaat. Instapniveau Als de teksten in de methode beginnen op hoger niveau dan waar men in groep 3 is geëindigd, kan het volgende gedaan worden: Bespreek in het team wat eraan gedaan kan worden om eind groep 3 AVI-2 beheerst te halen. Verzamel aanvullende teksten om te oefenen op AVI-2 niveau. Het is van belang zowel te oefenen op woordniveau als op tekstniveau, volgens het didactisch principe lezen - oefenen lezen (zie ook de kwaliteits meetlat voor goed voortgezet technisch lezen. Bij een geschikte leestekst kan de leerkracht zelf woordrijtjes maken om te oefenen op woordniveau Koop materiaal van een andere methode dat geschikt is voor het oefenen op AVI-2 niveau. Estafette, Leeslijn/leesweg Plus en Lekker lezen bevatten materialen op AVI-2. Leessnelheid Het verhogen van de leessnelheid is een zeer belangrijk aspect van het voortgezet technisch lezen. Veel problemen met voortgezet technisch lezen zijn tempoproblemen. Daarom is leessnelheid in alle lessen voortgezet technisch lezen een aandachtspunt. Als de methode hier geen nadruk op legt moet de leerkracht hier zelf aandacht aan besteden. Aandachtspunten hierbij: Geef leerlingen ondersteuning bij het lezen aan de hand van het principe voor koor zelf Zeg lastige woorden aanvankelijk voor, om stagnatie te voorkomen en het lezen vlotter te laten verlopen. Laat teksten herhaald lezen, leerlingen merken dat het lezen dan steeds vlotter gaat. Stimuleer dat leerlingen zich ervan bewust worden dat door oefening hun leessnelheid toeneemt, bijvoorbeeld door een zandloper of stopwatch te gebruiken. Lezen met de juiste intonatie Vloeiend hardop lezen is een belangrijk aspect van het voortgezet technisch lezen. Als correct en vlot lezen goed gaan, is het ook nodig aandacht te besteden aan lezen met de juiste intonatie, onder andere door te letten op leestekens, accenten, verbindingswoorden en groepen woorden in de zin die bij elkaar horen. Vloeiend lezen heeft een positieve invloed op het begrijpen van de tekst. Aandacht voor vloeiend lezen is belangrijk. Praat met leerlingen over aspecten van vloeiend lezen en lezen op een natuurlijke manier. Demonstreer, laat de leerlingen oefenen en geef feedback. Verschillende vormen van voordrachtslezen, zoals radiolezen en theaterlezen, oefenen het lezen met een goede intonatie (zie Braams en Smit, 2006). Ook door voor te lezen aan jongere kinderen kan het lezen met een goede intonatie geoefend worden. Deze leesvormen kunnen het beste toegepast worden met teksten die leerlingen zelf uitzoeken. 4
5 Het vloeiend lezen kan ook geoefend worden tijdens het lezen van teksten uit Nieuwsbegrip, Kidsweek of de zaakvakkenmethoden. Volgen van de leesontwikkeling Als de methode geen methodeonafhankelijke toetsen bevat, kunnen in ieder geval de methodeonafhankelijke toetsen gebruikt worden om de leesontwikkeling van leerlingen te volgen. Colofon De Kwaliteits VTL Leeshuis is een uitgave van Projectbureau Kwaliteit. Het Projectbureau Kwaliteit draagt zorg voor de uitvoering van spoor 3 en 4 van de Kwaliteitsagenda PO Scholen voor morgen. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van de PO Raad en samen met het Ministerie van OCW. Varrolaan BW Utrecht info@schoolaanzet.nl 5
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Estafette
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Estafette Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieVOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieVOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen
VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieTIJDSCHEMA - Tijd voor lezen en taal
TIJDSCHEMA - Tijd voor lezen en taal Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieAanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3
Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.
Nadere informatieDIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht
DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Doelen en resultaten. Voortgezet technisch lezen
KWALITEITSKAART Voortgezet technisch lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website
Nadere informatieTAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen
TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieKwaliteitskaart Tijdschema
Kwaliteitskaart Tijdschema Tijdschema Lees- voor goed voortgezet technisch Meetlat voor goed Stel uzelf de volgende vragen om na te gaan of het leesonderwijs in orde is. Aan de hand van de geformuleerde
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Tijd voor lezen en taal. Tijd voor lezen en taal. Taal / lezen / rekenen
KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Deze kwaliteitskaart bevat tijdschema s voor het inrichten van het taal- en leesonderwijs. De kaart is bedoeld om het gesprek binnen het schoolteam over de betekenis
Nadere informatieAANVANKELIJK TECHNISCH LEZEN Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Didactische aandachtspunten
AANVANKELIJK TECHNISCH LEZEN Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Didactische aandachtspunten Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl
Nadere informatieInterventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer
Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken
Nadere informatieOpbrengstgericht werken aan voortgezet technisch lezen
KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen Opbrengstgericht werken aan voortgezet technisch lezen PO Het formuleren van concrete en toetsbare doelen is een belangrijk element van opbrengstgericht en effectief
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
Opbrengstgericht werken (OGW) Planmatig Opbrengstgericht Werken op schoolniveau en groepsniveau Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits Opbrengstgericht Werken
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
Opbrengstgericht werken (OGW) Gebruik maken van toetsresultaten; voorwaarden op groeps-, school- en bestuursniveau Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits Opbrengstgericht
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
Opbrengstgericht werken (OGW) ROL VAN DE INTERNE BEGELEIDER EN DE TAAL/REKENCOÖRDINATOR BIJ OPBRENGSTGERICHT WERKEN Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits Opbrengstgericht
Nadere informatieGroep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4
Groep 4 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 75% van de leerlingen beheerst niveau AVI-E4 (teksten lezen) 90 % beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot twee- en drielettergrepige
Nadere informatieVRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR
VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist
Nadere informatieGroep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8
Groep 7 en 8 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 85-95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 90% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen richten
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn WWW.CPS.NL Contactgegevens Aafke Bouwman A.bouwman@cps.nl 0655824098 Doelen Deelnemers nemen
Nadere informatielezen Hulp aan risicolezers
veilig leren lezen Hulp aan risicolezers bij Auteur: Ed Koekebacker Na kern 11 heeft u de eindsignalering en waarschijnlijk ook het Citoafnamemoment E3 afgenomen. De resultaten daarvan maken u duidelijk
Nadere informatieSchoolleider Goed leesonderwijs
CHECKLIST Implementatie Schoolleider Goed leesonderwijs Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl.
Nadere informatieAfspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:
11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep
Nadere informatieOpbrengstgericht werken (OGW)
Opbrengstgericht werken (OGW) Ouderbetrokkenheid en participatie Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits Opbrengstgericht Werken Ouderbetrokkenheid en participatie
Nadere informatieHet IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen
Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller
Nadere informatieLeerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2
Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 95% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen
Nadere informatiekwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.
kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus
Nadere informatieHulp aan risicolezers
Hulp aan risicolezers bij Auteurs: Ed koekebacker Na kern 11 heeft u de eindsignalering afgenomen. Dat waren de drie kaarten van de DMT en, hoewel facultatief, meestal ook de AVI-kaarten. De resultaten
Nadere informatieLeesverbeterplan Enschede Datamuur en groepsplan: instructie en tijd.
Leesverbeterplan Enschede Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal -M en -E op beheersingsniveau Minimaal -M en -E op beheersingsniveau Groep Verlengde
Nadere informatieTechnisch lezen. Wat is technisch lezen?
Technisch lezen Wat is technisch lezen? Technisch lezen is het verklanken van woorden en zinnen. Goed technisch kunnen lezen is een voorwaarde voor alle andere aspecten van lezen. Nadat er in de onderbouwgroepen
Nadere informatieLeerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2
Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Alle leerlingen beheersen AVI-plus Leerlingen lezen vlot woorden, zinnen en teksten vanaf niveau 1F Leerlingen richten zich op
Nadere informatieGroepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken.
Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Instructiegroep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: beheersingsniveau (boven vastgestelde doel) (op vastgestelde doel) (onder vastgestelde
Nadere informatieRALFI. Aanpak voor (zeer) zwakke lezers.
RALFI Aanpak voor (zeer) zwakke lezers. Jan-Dirk Anderhalf jaar geleden was Jan-Dirk (11) voor geen goud een bibliotheek ingestapt. Hij zat met lezen muurvast op AVI-1 niveau. Althans: ogenschijnlijk.
Nadere informatieLeesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms
Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk
Nadere informatieGroepsplan voor technisch lezen
versie 13-10-10 Groepsplan voor technisch lezen groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen, *gebaseerd op groepsplan Anneke Smits Hogeschool Windesheim, op groepsplan lezen Melanie Koster, Gerard
Nadere informatieAanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman. info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl
Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl Doel Aan de slag met je eigen leespraktijk didactiek informatie leerlijnen
Nadere informatieLeestips! Tip 2: Zoek een gezellige plek om samen te lezen.
Leestips! Tip 1: Thuis lezen moet leuk zijn voor uw kind. Het gaat erom om samen met uw kind op een ontspannen manier bezig te zijn. Moedig Uw kind tijdens het lezen aan en geef een complimentje als het
Nadere informatieTAALLEESONDERWIJS - 6. Leesbelevingen van leerlingen
TAALLEESONDERWIJS - 6. Leesbelevingen van leerlingen Projectbureau Kwaliteit ontwikkelt handreikingen en kwaliteitsen om het onderwijs in de basisvaardigheden taal/lezen en rekenen te verbeteren en opbrengstgericht
Nadere informatieLEZEN - Kunst van Lezen
LEZEN - Kunst van Lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat
Nadere informatiekwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.
kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus
Nadere informatieTaaljournaal, tweede versie
SPELLING Taaljournaal, tweede versie Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs en opbrengstgericht werken zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl, www.rekenpilots.nl en
Nadere informatieVRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN
VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten
Nadere informatieWorkshop Verbeteren van hun leesonderwijs
Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs SLO Conferentie doorlopende leerlijnen taal en rekenen, de referentieniveaus in de praktijk 10 november 2010 Programma Welkom Effectief leesonderwijs Keuze en
Nadere informatieAlles over. Flits. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Flits Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met
Nadere informatieEFFECTIEVER EN EFFICIËNTER WERKEN AAN Begrijpend Lezen
EFFECTIEVER EN EFFICIËNTER WERKEN AAN Begrijpend Lezen PAPER Taalbeleid Onderwijsachterstanden Joop Stoeldraijer, Edux, Breda Mariët Förrer, CPS Onderwijsontwikkeling en Advies, Amersfoort EFFECTIEVER
Nadere informatieOPBRENGSTGERICHT WERKEN
OPBRENGSTGERICHT WERKEN Handleiding woordrijkaarten groepsoverzicht bij en de groepsplan methode Lekker Lezen versie 1 auteur Piers van der Sluis Handleiding woordrijkaarten bij de methode Lekker Lezen
Nadere informatieL e e s p. Presentatie. Wat is Leesparade?
Presentatie L e e s p a r a de Wat is Leesparade? Complete methode voortgezet technisch lezen Doorlopende leerlijn van groep 4 t/m 8 Lijn voor leesbegrip, leespromotie & woordenschat Passend onderwijs:
Nadere informatieThoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012. Lectoraat Geletterdheid
Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012 Is er een probleem met ons leesonderwijs? Wat leert onderzoek ons? Hoe zou dat er in de praktijk uit moeten zien? Opbrengst Samenvatting Gemiddelde
Nadere informatieWat te doen met zwakke begrijpend lezers?
Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen
Nadere informatieLEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN
LEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN Peer tutoring: een effectieve methodiek om de leesresultaten en de leesmotivatie te verbeteren Dr. Kees Vernooij Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs
Nadere informatieStudiedag Opbrengstgericht en handelingsgericht werken Ad Kappen
Studiedag Opbrengstgericht en handelingsgericht werken 26-11-2010. Ad Kappen voorstellen Steunpunt Onderwijszorg Enschede 41 basisscholen en 2 speciale basisscholen. (9500 leerlingen) Openbaar, christelijk,
Nadere informatieConnect in de groep? Achtergronden Connect Hoe moet dat in de groep? Anneke Smits Tom Braams
Connect in de groep? Achtergronden Connect Hoe moet dat in de groep? Drs. Sonja Hotho-Toppers, Seminarium voor Orthopedagogiek Drs. Herman Hotho, remedial teacher o.b.s. De Elsweiden Anneke Smits Tom Braams
Nadere informatieWOORDENSCHAT De 4-Takt KWALITEITSKAART. ALGEMENE De 4-Takt. Didactisch
WOORDENSCHAT De 4-Takt Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat
Nadere informatieVoor welke groepen? Voor het onderdeel spelling is er materiaal voor de groepen 4 t/m 8.
KWALITEITSKAART Spellen en stellen SPELLING PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs en opbrengstgericht werken zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl, www.rekenpilots.nl
Nadere informatieBeter lezen en beleven met theaterlezen
Beter lezen en beleven met theaterlezen Iemand die met een levendige stem voorleest, geeft zich helemaal bloot. Als hij niet weet wat hij leest, is hij onwetend ondanks zijn woorden. En dat is een ramp,
Nadere informatieChecklist technisch lezen onderwijs en leesmethodes
Checklist technisch lezen onderwijs en leesmethodes Goed kunnen lezen is in onze samenleving een voorwaarde voor succes. Goed leesonderwijs op de basisschool is daarom belangrijk, maar hoe ziet dat eruit?
Nadere informatieHANDREIKING. Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased. Dwarsdoorsnede. Opbrengstgericht werken
HANDREIKING Opbrengstgericht werken Overzichten van toetsresultaten: ESIS Webbased PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn
Nadere informatieOpdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))
Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp
Nadere informatieEffectief aanvankelijk leesonderwijs
Effectief aanvankelijk leesonderwijs Mirjam.Snel@hu.nl @Leesonderwijs www.goedleesonderwijs.nl Inhoud: Technisch lezen in groep 3 Effectief aanvankelijk leesonderwijs Differentiatie Stel jezelf vragen
Nadere informatieBijlagen 19 tot en met 23
Bijlagen 19 tot en met 23 Bijlagen voor de intern begeleider Ook de bijlagen 1, 2, 3 en 18 zijn relevant voor de intern begeleider. De bijlagen in dit boek kunt u ook downloaden op www.cps.nl/bijlagenhandboektechnischlezen
Nadere informatieLezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces
Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Mariët Förrer is Senior consultant CPS onderwijsontwikkeling en advies te Amersfoort. E-mail: m.förrer@cps.nl Dit artikel verkent, vanuit het perspectief van
Nadere informatieestafette Vloeiend & vlot Snel aan de slag! Achtergrondinformatie
estafette Vloeiend & vlot Snel aan de slag! Met Vloeiend en vlot oefent u samen met u kind altijd in drie stappen: 1. U leest de woorden, zinnen of teksten eerst zelf voor. U doet dit in een rustig tempo,
Nadere informatieJAARKALENDER - Effectief rekenonderwijs
JAARKALENDER - Effectief rekenonderwijs De rolverdeling tussen interne begeleider en rekencoördinator moet schoolspecifiek ingevuld worden. Als algemene richtlijn kan aangehouden worden dat de rekencoördinator
Nadere informatieTAALLEESONDERWIJS - 19 tips voor betere spellingresultaten
TAALLEESONDERWIJS - 19 tips voor betere spellingresultaten Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De
Nadere informatieAlles over. Lekker lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Ouderbetrokkenheid en participatie. Ouderbetrokkenheid en participatie. Opbrengstgericht werken
ALITEITSKAART Opbrengstgericht werken PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website bevat
Nadere informatieNIEUWSBEGRIP EN KIDSWEEK
NIEUWSBEGRIP EN KIDSWEEK Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat
Nadere informatieWOORDENSCHAT - MIDDENBOUW Met woorden aan de gang
WOORDENSCHAT - MIDDENBOUW Met woorden aan de gang Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek
Nadere informatieInhoudelijke middag Dyslexie
Inhoudelijke middag Dyslexie Josephine Ranzijn MSc, Orthopedagoog SKJ & Dyslexiebehandelaar Janine Schouten MSc, Orthopedagoog SKJ & Dyslexiebehandelaar Renske Wieringa, Onderwijsadviseur & Dyslexiebehandelaar
Nadere informatieConferentie OGW in het speciaal onderwijs. Workshop Werken met een datamuur voor voortgezet lezen. april 2012 Lucie Spreij en Yvonne de Jager
Conferentie OGW in het speciaal onderwijs Workshop Werken met een datamuur voor voortgezet lezen april 2012 Lucie Spreij en Yvonne de Jager Programma Do s of don ts lezen: wat is uw mening? Toetsgekte
Nadere informatieEffectiever en Efficiënter werken aan
KWALITEITSKAART Begrijpend Lezen Effectiever en Efficiënter werken aan Begrijpend Lezen PO Taalbeleid Onderwijsachterstanden Joop Stoeldraijer, Edux, Breda Mariët Förrer, CPS Onderwijsontwikkeling en Advies,
Nadere informatieLezen op de Klimop. (uit:elke leerling een competente lezer! Van dr. Kees Vernooy)
Lezen op de Klimop Een goede leesvaardigheid is het fundament voor een voorspoedige schoolloopbaan en een goed maatschappelijk functioneren. Een goede leesvaardigheid is cruciaal voor de schoolloopbaan
Nadere informatieKRACHTIG LEESONDERWIJS. Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is
KRACHTIG LEESONDERWIJS Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is Handelingsgericht werken: - Omgaan met specifieke onderwijsbehoeften - Transactioneel referentiekader (wisselwerking)
Nadere informatieHandboek technisch lezen
Handboek technisch lezen in de basisschool Instructie en didactiek in de doorgaande lijn Voor groep 1 t/m 8, ook sbo Karin van de Mortel Aafke Bouwman Inhoud & Voorwoord en leeswijzer INHOUD Voorwoord
Nadere informatieTaal actief (oud, versie 2) - Woordspel
SPELLING Taal actief (oud, versie 2) - Woordspel Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs en opbrengstgericht werken zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl, www.rekenpilots.nl
Nadere informatieDe Leerkrachtassistent Estafette geeft de leerkracht ondersteuning bij de basislessen van Estafette
De Leerkrachtassistent Estafette geeft de leerkracht ondersteuning bij de basislessen van Estafette Wanneer zet u de Leerkrachtassistent Estafette in? De Leerkrachtassistent Estafette volgt de handleiding
Nadere informatieTAALLEESONDERWIJS - Lezen voor ouders
TAALLEESONDERWIJS - Lezen voor ouders Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieWerken met Vloeiend & vlot
NIEUW Werken met Wat is? is een uitgave waarmee leerlingen zelfstandig (individueel of in tweetallen) of onder begeleiding gericht en op maat kunnen werken aan het verbeteren en automatiseren van hun technische
Nadere informatieBegrijpend lezen Cito LVS TBL minimaal C-niveau. Woordenschat Cito LVS Woordenschattoets minimaal C-niveau
Bijlage Dyslexieprotocol Wat verwachten we van de kinderen aan het eind van groep 3 Eind mei stellen we het lees- en spellingniveau van alle leerlingen in groep 3 met behulp van genormeerde toetsen vast.
Nadere informatieLeesfontein Leren lezen is ECHT leuk!
Leesfontein Leren lezen is ECHT leuk! Groep 4 t/m 8 Waarom Leesfontein? In de basisschool gaat veel aandacht uit naar het aanvankelijk leesonderwijs. Maar als de leerling eenmaal heeft leren lezen, wordt
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Tijd voor lezen in het S(B)O. Eerst stapelen, dan pas vertragen en/of vervangen. Beginnende geletterdheid
KWALITEITSKAART Beginnende geletterdheid PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website
Nadere informatieWie eenmaal goed lezen kan, die leert het nooit meer af.
Wie eenmaal goed lezen kan, die leert het nooit meer af. Een onderzoek naar de kenmerken van effectief voortgezet technisch leesonderwijs op basisschool `De Regenboog. Henriët Odink Master SEN, leerroute
Nadere informatieOPBRENGSTGERICHT WERKEN. Handleiding groepsoverzicht en groepsplan. versie 1
OPBRENGSTGERICHT WERKEN Handleiding groepsoverzicht en groepsplan versie 1 Met dank aan: Mariët Förrer CPS Onderwijsontwikkeling en advies Handleiding groepsoverzicht en groepsplan Leeslink Inhoud 1 Invullen
Nadere informatieTAALLEESONDERWIJS - Bestrijden van de zomerdip
TAALLEESONDERWIJS - Bestrijden van de zomerdip Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer
Nadere informatieHet meten van intonatie en het ondersteunen van het stillezen
Het meten van intonatie en het ondersteunen van het stillezen aanscherpingen in het LIST-project Thoni Houtveen 10 e LIST/DENK! Conferentie 19 april 2018 ACCURAAT EN SNEL LEZEN ÉN INTONATIE Fluency reading
Nadere informatieMOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN?
Protocol Leesproblemen en dyslexie, groep 7-8 Groep 7 Aandachtspunten: Vlot en vloeiend kunnen lezen Onderhouden en verbeteren technische leesvaardigheid Enkele leesstrategieën Tekstkennis bijbrengen Aandacht
Nadere informatieSchoolplan lezen Eerste Openluchtschool Versie 1.0 2011-2012
Schoolplan lezen Eerste Openluchtschool Versie 1.0 2011-2012 Uitgangspunten zijn: lezen moet leuk zijn / worden / blijven Kinderen moeten de gelegenheid krijgen veel te lezen -uit goede boeken -op hun
Nadere informatieExtra oefenen: woordrijtjes met ie
Extra oefenen: woordrijtjes met ie Dit leesblad kun je gebruiken op verschillende manieren: wanneer een leerling uitvalt op het lezen van woorden met ie het opnieuw aanbieden van ie bij verlengde instructie
Nadere informatieLeeshuis. Leeshuis begrijpend en studerend lezen past zowel bij de oude als de nieuwe AVI! Lekker lezen met Leeshuis!
Leeshuis Tabellenboekje nieuwe AVI-niveaus T E C H N I S C H L E Z E N Lekker lezen met Leeshuis! Leeshuis begrijpend en studerend lezen past zowel bij de oude als de nieuwe AVI! LEESHUIS TECHNISCH LEZEN
Nadere informatieTAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN
TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats
Nadere informatieTechnisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs. Onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van de stagnerende lezers in het sbo
KWALITEITSKAART Aanvankelijk technisch lezen Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs PO Onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van de stagnerende lezers in het sbo Ed Koekebacker
Nadere informatieVCLB De Wissel - Antwerpen
VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding LEERLIJN LEZEN Of Hoe kunnen we voorkomen dat veel kinderen leesmoeilijkheden krijgen? Elke leerkracht, ouder en kind weet dat lezen de
Nadere informatieKWALITEITSKAART. Kennis en vaardigheden leerkracht groep 3-8. Opbrengstgericht werken
KWALITEITSKAART Opbrengstgericht werken Kennis en vaardigheden leerkracht groep 3-8 PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn
Nadere informatieZorgniveau 2 Zorgniveau 3
Leerlinggegevens: Naam: Groep: Namen betrokkenen/functie: Startdatum handelingsplan: Einddatum handelingsplan: Voorbeeld handelingsplan Beginsituatie Beschrijf hier de kern van het probleem a.d.h.v. toets-
Nadere informatieProtocol leesproblemen en dyslexie
Groep 1 en 2 Periode: Toetsen: Bij uitslag: Inzetten op: Materialen/ methode: Hele jaar kleutersignaleringslijst Kleuterplein Zorgen om leesmotivatie. november gr. 2 gr. 2 gr.2 gr.2 Geletterdheid (hierin
Nadere informatieTechnisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs
KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs PO Deze kwaliteitskaart bevat een onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van stagnerende lezers
Nadere informatieBrochure Begrijpend lezen VMBO 1
Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van
Nadere informatieRol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs)
36 Bijlage 5 Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) De schoolleider en de interne begeleider geven samen leiding aan het borgen van het leesonderwijs. Beiden hebben hierin
Nadere informatieDe Luithorst: Schoolzelfevaluatie (midden) Schooljaar
Kwaliteit van het onderwijs en de leerresultaten op de Luithorst Inleiding Een van de belangrijkste onderwerpen voor een basisschool is natuurlijk de kwaliteit van het onderwijs op onze school. Daaraan
Nadere informatieSuccesvol beginnend lezen
Succesvol beginnend lezen Een school heeft de volgende plannen: In groep 1 en 2 gaan we werken aan een voorschotaanpak met betrekking tot beginnende geletterdheid. Voor groep 3 hebben we een nieuwe methode
Nadere informatie