Kwaliteitskaart Tijdschema

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kwaliteitskaart Tijdschema"

Transcriptie

1 Kwaliteitskaart Tijdschema Tijdschema Lees- voor goed voortgezet technisch Meetlat voor goed Stel uzelf de volgende vragen om na te gaan of het leesonderwijs in orde is. Aan de hand van de geformuleerde richtlijnen kunt u nagaan op welke punten u het kunt aanscherpen of verbeteren. Doelgericht en resultaatgericht Zijn er per leerjaar toetsbare streefdoelen en tussendoelen geformuleerd in termen van leerlingresultaten? Worden leerlingen bewust gemaakt van en betrokken bij hun eigen leesvorderingen? Richtlijnen doelen en resultaten Bij gebruik van de AVI-toets 95 % van de leerlingen beheerst groep 4 groep 5 start schooljaar AVI-2 beheerst AVI-5 beheerst na 3 maanden AVI-3 beheerst AVI-6 beheerst na 6 maanden AVI-4 beheerst AVI-7 beheerst einde schooljaar AVI-5 beheerst AVI-9 beheerst 95 % van de leerlingen groep 4 groep 5 groep 6 start schooljaar AVI-2 beheerst AVI-5 beheerst AVI-8 beheerst na 3 maanden AVI-3 beheerst AVI-6 beheerst AVI-9 beheerst na 6 maanden AVI-4 beheerst AVI-7 beheerst einde schooljaar AVI-5 beheerst AVI-8 beheerst Bij gebruik van de leestempo en leestechniektoets 95 % van de leerlingen beheerst medio CILT AVI M4 groep 4 groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 CILT AVI M5 CILT AVI M6 CILT AVI M7 CILT 75 > AVI Plus eind CILT AVI E4 CILT AVI E5 CILT AVI E6 CILT 74 AVI E7 Ook voor leerlingen is resultaatgerichtheid belangrijk. De leerkracht zorgt ervoor dat leerlingen zich bewust zijn of worden van hun eigen vorderingen en ervaren dat door het oefenen van het het steeds beter gaat. Meetlat v. voortgezet techn. E. Koekebacker / M. Förrer

2 Tijd voor technisch Staat er voor de hele groep minimaal 2 uur per week op het rooster voor in groep 4 tot en met 6? Staat er voor de hele groep minimaal 1 uur per week op het rooster voor het onderhouden van de vaardigheid in het in groep 7 en 8? Krijgen risicolezers minimaal 1 uur extra leesonderwijs (directe instructie en begeleide oefening) per week? Richtlijnen tijd In groep 4 is twee uur per week voor een absoluut minimum. We raden u aan de volgende richtlijn te hanteren voor de tijdsbesteding per week: Groep Er wordt elke schooldag ge minuten minuten minuten 7 en 8 Doelgerichte instructie en oefening Voortgezet technisch met een gestructureerde methodische aanpak Extra instructie en begeleide oefening voor de risicolezers Stil van verschillende typen teksten en gevarieerde activiteiten rond boeken Voortgezet technisch met een gestructureerde methodische aanpak Extra instructie en begeleide oefening voor de risicolezers stil van verschillende typen teksten en gevarieerde activiteiten rond boeken Voortgezet technisch met een gestructureerde methodische aanpak Extra instructie en begeleide oefening voor de risicolezers Stil van verschillende typen teksten en gevarieerde activiteiten rond boeken Onderhouden van de technische leesvaardigheden Extra instructie en begeleide oefening voor de risicolezers Stil van verschillende typen teksten en gevarieerde activiteiten rond boeken 2

3 Inhoudelijke accenten Is er aandacht voor het van meerlettergrepige woorden? Is er aandacht voor het herkennen van deelstructuren van woorden? Is er aandacht voor het verhogen van het leestempo? Is er aandacht voor vloeiend, waaronder wordt verstaan de combinatie van nauwkeurig, vlot en het met een goede intonatie? Is er aandacht voor het herhalen en onderhouden van reeds geleerde vaardigheden? Richtlijnen inhoudelijke accenten In het staan de volgende inhouden centraal: Het leren van meerlettergrepige woorden waarbij de deelstructuren van woorden een belangrijke rol spelen. Vlot : het verhogen van de leessnelheid doordat het steeds meer geautomatiseerd verloopt. Dit is een belangrijk aandachtspunt omdat de meeste leesproblemen tempoproblemen zijn. Nauwkeurig, zonder fouten Lezen met een goede intonatie Naast het aanleren van nieuwe vaardigheden is er ook aandacht voor het herhalen en onderhouden van reeds geleerde vaardigheden. Didaktische principes Is er in de lessen aandacht voor leesplezier en leesmotivatie? Worden tijdens de lessen teksten herhaald (zeker 3 tot 4 keer) ge? Worden leerlingen tijdens de lessen ondersteund bij het aan de hand van het principe van voor koor zelf? Vindt het oefenen plaats in een betekenisvolle context, namelijk aan de hand van een interessante tekst? Is er in de lessen aandacht voor het leesbegrip van de leerlingen door met de leerlingen te praten over het onderwerp van de tekst en hun eigen ervaringen daarmee? Is er in de lessen aandacht voor zowel het oefenen van het van woorden, zinnen als teksten. Is er aandacht voor zowel het aanleren van nieuwe vaardigheden als het onderhouden van reeds aangeleerde vaardigheden? Richtlijnen didactiek Belangrijke didactische principes voor de instructie (zowel in de grote groep als in de kleine groep) en begeleide oefening zijn: Leesplezier en leesmotivatie: Plezier en motivatie staan voorop. Leerlingen ervaren succes bij het leren waardoor het leesplezier behouden blijft of terugkomt. Leerlingen merken dat door te oefenen het steeds beter gaat. Herhaald : Leerlingen hebben er baat bij de teksten uit de methode herhaald te (zeker 3 tot 4 keer). Door teksten meermalen te ervaren de leerlingen dat het beter (met minder fouten en vlotter) gaat. Voor koor zelf: Leerlingen ervaren ondersteuning bij het. Bij het van nieuwe teksten leest de leerkracht de tekst eerst voor, daarna leerlingen samen en pas daarna leerlingen zelf. Leerlingen nooit onvoorbereid alleen hardop. 3

4 Lezen oefenen : Het is belangrijk specifieke leesmoeilijkheden te oefenen in een betekenisvolle context. De leestekst biedt zo n context en staat daarom centraal. Eerst wordt de tekst ge, daarna kan er op woordof zinsniveau geoefend worden met de leesmoeilijkheden die aan de orde zijn. Tenslotte keren we weer terug bij de tekst. Oefenen met woorden zinnen tekst: In de lessen is er aandacht voor het oefenen van het van woorden, zinnen en teksten. Aandacht voor leesbegrip: Hoewel het oefenen van de techniek van het centraal staat is het belangrijk aandacht te besteden aan het begrijpen van de tekst. Dit gebeurt met name door met de leerlingen te praten over het onderwerp waar de tekst over gaat en hierbij ook aandacht te besteden aan eigen ervaringen van de leerlingen. Onderhouden van reeds geleerde vaardigheden: Naast het aanleren van nieuwe vaardigheden is er in de lessen aandacht voor het onderhouden van reeds aangeleerde vaardigheden. Instructievaardigheden van de leerkracht Geven de leerkrachten pedagogische ondersteuning en kunnen ze leerlingen voor het motiveren? Realiseren de leerkrachten effectieve instructie, begeleide oefening en feedback? Richtlijnen instructievaardigheden van de leerkracht Pedagogische ondersteuning en motivatie van de leerlingen Kinderen ontwikkelen zich met name in een omgeving die ze als veilig ervaren. Hiervan is sprake wanneer ze weten dat ze geaccepteerd en gewaardeerd worden zoals ze zijn, hebben het gevoel erbij te horen en ervaren dat ze in staat zijn goed te presteren. Om leerlingen te ondersteunen bij en te motiveren tot zet de leerkracht de volgende pedagogische kwaliteiten in: De leerkracht heeft positieve verwachtingen met betrekking tot het leren spreekt deze ook uit. De leerkracht biedt leerlingen uitzicht op succes met. De leerkracht ondersteunt kinderen bij het als dat nodig is. De leerkracht geeft een zwakke lezer nooit onvoorbereid een leesbeurt. De leerkracht toont belangstelling voor de beleving van het van kinderen. De leerkracht stimuleert geloof in eigen kunnen en plezier in eigen mogelijkheden. De leerkracht helpt kinderen bij het zoeken van verklaringen voor succes en falen met het en zoekt met leerlingen naar productieve attributies. Instructie geven, begeleiding van oefening en feedback Goede instructievaardigheden van de leerkracht zijn cruciaal bij het leren van het technisch. De kwaliteit van de instructie is een bepalende factor voor de effectiviteit van het leesonderwijs. Onder de noemer instructievaardigheden hoort zowel het geven van instructie als het begeleiden van inoefening. In het proces van het technisch leren zijn deze nauw met elkaar verbonden. Onlosmakelijk hoort daarbij ook het geven van feedback op het van kinderen. Instructievaardigheden worden zowel toegepast in instructie voor de grote groep als voor instructie in een kleine groep. In de kleine groep ligt een extra accent op het helpen en coachen bij toepassing en het geven van feedback. Instructie geven De leerkracht geeft aan wat het doel en de inhoud van de les is. De leerkracht deelt de stof op in kleine stapjes. 4

5 De leerkracht doet voor en denkt hardop. De leerkracht gebruikt concrete voorbeelden bij de instructie. De leerkracht besteedt aandacht aan de context. De leerkracht zorgt voor interactie tijdens de instructie. De leerkracht zorgt voor afwisseling tijdens de instructie. Begeleiden van inoefening De leerkracht hanteert consequent de fasering: voordoen, samendoen, alleen doen (voor koor zelf ). De leerkracht zorgt ervoor dat de oefenopdracht gelijk is aan de inhoud van de instructie De leerkracht geeft niet alleen aan wat de leerlingen gaan oefenen, maar ook hoe het moet. De leerkracht zorgt voor succeservaringen. De leerkracht controleert of de leerlingen de leesmoeilijkheid beheersen. De leerkracht gaat door met oefenen tot de meeste leerlingen de leesmoeilijkheid onder de knie hebben. De leerkracht begeleidt de zwakke lezers extra, zodat zij ook de leesmoeilijkheid beheersen. Feedback geven op het door leerlingen De leerkracht laat leerlingen niet lang worstelen met een woord dat ze niet kunnen maar zegt direct het woord voor. De leerkracht geeft veel complimenten, afwisselend met een woord, gebaar, houding of mimiek. De leerkracht herhaalt af en toe een zin die het kind goed ge heeft hardop en geeft een compliment. Differentiatie Weet de leerkracht wie in de groep de goede, gemiddelde en zwakke lezers zijn? Hanteert de leerkracht een goede aanpak voor de goede lezers? Hanteert de leerkracht een goede aanpak voor de gemiddelde lezers? Hanteert de leerkracht een goede aanpak voor de zwakke lezers? Maakt de organisatie van de les differentiatie mogelijk? Maakt de weekplanning differentiatie mogelijk? Richtlijnen differentiatie Deel de leerlingen in drie groepen in: Goede lezers (A/B score Cito): deze leerlingen goed en ontwikkelen hun leesvaardigheid verder door veel te, leeskilometers te maken. Gemiddelde lezers (C score Cito): deze leerlingen hebben voldoende aan de leeslessen en vorderen minstens 3 AVI-niveaus per schooljaar. Onderscheid binnen deze groep de kinderen die een lage C- score halen en zich op de grens bevinden van gemiddeld en zwak. Dit zijn kinderen om ook goed in het oog te houden. Zwakke lezers (D/E score Cito): deze leerlingen hebben extra instructie en begeleide oefening nodig om per schooljaar 2 AVI-niveaus vooruit te gaan. Aanpak voor goede lezers (A - B leerlingen): De goede lezers hebben geen instructie van en begeleide oefening met de leerkracht nodig om hun leesvaardigheid verder te ontwikkelen. Ze besteden de tijd in de leeslessen vooral aan stil en functionele schrijfopdrachten. Ze kunnen de lessen uit de methode zelfstandig doorwerken. Wel is het ook voor de goede lezers belangrijk de vaardigheden in het van woorden met specifieke leesmoeilijkheden te onderhouden. Dit kan door hen woordrijen hardop op tempo te laten. Goede lezers krijgen dus veel gelegenheid om zelfstandig te. Hierbij moet er voor gezorgd worden dat de leerlingen gemotiveerd blijven. De leerlingen verschillende soorten teksten en voeren functionele schrijfopdrachten uit. Voor goede lezers, de leerlingen die in groep 3 en 4 al op hogere 5

6 AVI-niveaus, passen de teksten uit de methode veelal niet bij hun belangstelling. In dat geval is het beter om deze leerlingen vrij te laten in teksten die ze wel leuk vinden. Het van teksten naar eigen keuze draagt bij aan de leesmotivatie. Aanpak voor de gemiddelde lezers (C leerlingen): Ook de meeste gemiddelde lezers hebben geen instructie van en begeleide oefening met de leerkracht nodig om hun leesvaardigheid verder te ontwikkelen en kunnen de lessen uit de methode zelfstandig doorwerken. Ze besteden de tijd in de leeslessen vooral aan stil en functionele schrijfopdrachten. Ook voor hen geldt dat het onderhouden van leesvaardigheid door het van woordrijen met specifieke leesmoeilijkheden op tempo, belangrijk is. De zwakke C-leerlingen krijgen wel instructie van en begeleide oefening met de leerkracht. Afhankelijk van de situatie is dit tweemaal per week, eenmaal per week of eenmaal per twee weken. Ze oefenen met teksten op het hoogste instructieniveau. Ook voor de zwak-gemiddelde lezers is het herhaald van teksten zinvol. Tijdens het stil de leerlingen voor wie het stil nog lastig is, in duo s. Aanpak zwakke lezers (D en E leerlingen): De zwakke lezers vier tot vijf maal in de week met de leerkracht aan de ontwikkeling van hun leesvaardigheid. Ze volgen de lessen uit de methode en ontvangen in aanvulling daarop verlengde instructie en begeleide oefening. Ze oefenen samen met de leerkracht op het hoogste instructieniveau of (ruim) daarboven. De leerkracht volgt de didaktische principes die hierboven zijn genoemd. Differentiatiemodellen Model 1 In dit model doen alle leerlingen mee aan de instructie, en geeft de leerkracht daarna verlengde instructie aan een kleine groep. gezamenlijke start van de les Instructie en begeleide oefening zelfstandige verwerking feedbackronde door de leerkracht gezamenlijke afsluiting verlengde instructie en begeleid oefenen voor de risicoleerlingen zelfstandige verwerking feedback Model 2 In dit model gaat een aantal leerlingen direct zelfstandig aan het werk, zij doen niet mee met de instructie. Het grootste deel van de groep volgt de instructie een gaat dan aan de slag met de zelfstandige verwerking. De leerkracht geeft verlengde instructie aan een kleine groep. gezamenlijke start van de les zelfstandige verwerking Instructie en begeleide oefening 6

7 feedbackronde door de leerkracht zelfstandige verwerking verlengde instructie en begeleid oefenen voor de risicoleerlingen zelfstandige verwerking feedback gezamenlijke afsluiting Voorbeeld van een weekplanning methodische les: instructie en begeleide oefening met leerkracht stil schrijfopdracht stil strips stil maandag groep 1 groep 5 groep 4 groep 3 - groep 2 dinsdag groep 1 groep 4 groep 3 groep 2 groep 5 - woensdag groep 1 groep 3 groep 2 - groep 4 groep 5 donderdag groep C1 groep groep 5 + groep 3 + groep 4 + groep C2 of gr.1 keuze gr.1keuze gr. 1 keuze gr. 1 keuze gr. 1 keuze C3 vrijdag groep 1 - groep 5 groep 4 groep 2 groep 3 Groep 1: D+ E leerlingen Ayse, Joep, Loes, Roos Groep 2: A/B/C leerlingen Daan, Elseline, Jorg, Wietze, Sara (C1), Dirk (C2) Groep 3: A/B/C leerlingen Anneleen, Ella, Frans, Marlijn, Martijn, Admir (C1), Nanda (C1) Groep 4: A/B/C leerlingen Fleur, Lotte, Pieter, Martin, Niek (C2), Thomas (C3) Groep 5: A/B/C leerlingen Annelies, Jurgen, Paul, Leonard (C3), Marion (C3) Iedere dag is een half uur uitgetrokken voor technisch. De groep is in subgroepen verdeeld. De kinderen met leesachterstand bevinden zich in groep 1. De overige kinderen zijn willekeurig verdeeld over groep 2 tot en met 5. De kinderen zonder C achter hun naam, zijn de goede lezers. Voor hen is zelfstandige oefening voldoende. De kinderen met een C achter hun naam, krijgen ook nog instructie en oefening onderbegeleiding van de leerkracht. Dit gebeurt op een vaste dag in de week, in dit geval op donderdag. Die kinderen uit groep 1 mogen op die dat zelf een leesactiviteit kiezen. De C1 leerlingen iedere donderdag een kwartier met de leerkracht. De C2 en C3 leerlingen om de week een kwartier met de leerkracht. NB vraag: In het interview gaf Ed aan dat ook de goede en gemiddelde lezers de lessen met de methoden volgen. Ook lees ik ergens dat voor deze leerlingen onderhoud van vaardigheden aan de hand van instructie en oefening nodig is. In het schema volgen de A en B leerlingen nooit een methodische les. Hoe zit dit precies? 7

8 Leescultuur Is er aandacht voor leesplezier en leesmotivatie? Is in de groepen een stimulerende leesomgeving ingericht? Richtlijnen leescultuur Plezier beleven aan motiveert leerlingen meer te gaan, ook voor zichzelf buiten de groep. In de groep draagt de leerkracht bij aan het plezier in. Vaardigheden van de leerkracht rond leesplezier en leesbevordering: De leerkracht leest voor. De leerkracht leest zelf en laat zien dat zij plezier heeft in. De leerkracht zorgt voor een gevarieerde verzameling leesteksten, luisterboeken, cd-roms in de groep. In de groep zijn aanwezig: dunne en dikke AVI-boeken, boeken voor moeilijk den, boeken voor beter den, verhalenbundels, gedichtenbundels, informatieve boeken, tijdschriften, strips en prentenboeken. Aanvullingen van leesmaterialen vinden plaats in overleg met de leerlingen. De leerkracht richt in het lokaal een gezellige leeshoek in. Boeken en leesmaterialen zijn op een aantrekkelijke manier in het lokaal uitgestald. De leerkracht maakt leesmandjes met verschillende genres boeken. De leerkracht geeft kinderen gelegenheid teksten van hun eigen keuze te. De leerkracht ondersteunt het kiezen van boeken. De leerkracht praat met de leerlingen over verhalen die ze heeft voorge. De leerkracht introduceert boeken en geeft leerlingen leestips. De leerkracht laat kinderen boeken beoordelen (bijvoorbeeld in een leeslogboekje). De leerkracht laat kinderen vertellen over boeken die ze met plezier hebben ge. De leerkracht geeft de gelegenheid tot vrije schrijfactiviteiten en koppelt het aan functionele schrijfopdrachten. Regelmatig is er aandacht voor boekpromotie, door de leerlingen, leerkracht of een gast van buiten. Bron: Groepsplan voor van Anneke Smits in Handreikingen voor het opstellen van een leesverbeterplan, Enschede maart

9 Wat willen we bereiken Doelen op groepsniveau: Doelen op schoolniveau: Wat gaan we doen? Aandachtspunten op groepsniveau: Wat gaan we doen? Aandachtspunten op schoolniveau: 9

KWALITEITSKAART. Doelen en resultaten. Voortgezet technisch lezen

KWALITEITSKAART. Doelen en resultaten. Voortgezet technisch lezen KWALITEITSKAART Voortgezet technisch lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website

Nadere informatie

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Lekker Lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer

Nadere informatie

DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht

DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht DIFFERENTIATIE op Leesontwikkeling Vaardigheden van de leerkracht Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Estafette

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Estafette VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Estafette Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken aan voortgezet technisch lezen

Opbrengstgericht werken aan voortgezet technisch lezen KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen Opbrengstgericht werken aan voortgezet technisch lezen PO Het formuleren van concrete en toetsbare doelen is een belangrijk element van opbrengstgericht en effectief

Nadere informatie

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2 VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Goed Gelezen versie 2 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer

Nadere informatie

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis

VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis VOORTGEZET TECHNISCH LEZEN Leeshuis Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer

Nadere informatie

Groep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8

Groep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 Groep 7 en 8 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 85-95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 90% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen richten

Nadere informatie

Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2

Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 95% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen

Nadere informatie

Groep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4

Groep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 Groep 4 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 75% van de leerlingen beheerst niveau AVI-E4 (teksten lezen) 90 % beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot twee- en drielettergrepige

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2

Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Alle leerlingen beheersen AVI-plus Leerlingen lezen vlot woorden, zinnen en teksten vanaf niveau 1F Leerlingen richten zich op

Nadere informatie

lezen Hulp aan risicolezers

lezen Hulp aan risicolezers veilig leren lezen Hulp aan risicolezers bij Auteur: Ed Koekebacker Na kern 11 heeft u de eindsignalering en waarschijnlijk ook het Citoafnamemoment E3 afgenomen. De resultaten daarvan maken u duidelijk

Nadere informatie

Hulp aan risicolezers

Hulp aan risicolezers Hulp aan risicolezers bij Auteurs: Ed koekebacker Na kern 11 heeft u de eindsignalering afgenomen. Dat waren de drie kaarten van de DMT en, hoewel facultatief, meestal ook de AVI-kaarten. De resultaten

Nadere informatie

Beter lezen en beleven met theaterlezen

Beter lezen en beleven met theaterlezen Beter lezen en beleven met theaterlezen Iemand die met een levendige stem voorleest, geeft zich helemaal bloot. Als hij niet weet wat hij leest, is hij onwetend ondanks zijn woorden. En dat is een ramp,

Nadere informatie

Connect in de groep? Achtergronden Connect Hoe moet dat in de groep? Anneke Smits Tom Braams

Connect in de groep? Achtergronden Connect Hoe moet dat in de groep? Anneke Smits Tom Braams Connect in de groep? Achtergronden Connect Hoe moet dat in de groep? Drs. Sonja Hotho-Toppers, Seminarium voor Orthopedagogiek Drs. Herman Hotho, remedial teacher o.b.s. De Elsweiden Anneke Smits Tom Braams

Nadere informatie

Technisch lezen. Wat is technisch lezen?

Technisch lezen. Wat is technisch lezen? Technisch lezen Wat is technisch lezen? Technisch lezen is het verklanken van woorden en zinnen. Goed technisch kunnen lezen is een voorwaarde voor alle andere aspecten van lezen. Nadat er in de onderbouwgroepen

Nadere informatie

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn

Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Handboek Lezen: Effectief leesonderwijs in de doorgaande lijn WWW.CPS.NL Contactgegevens Aafke Bouwman A.bouwman@cps.nl 0655824098 Doelen Deelnemers nemen

Nadere informatie

Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman. info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl

Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman. info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman info@niemantaal.nl www.niemantaal.nl Doel Aan de slag met je eigen leespraktijk didactiek informatie leerlijnen

Nadere informatie

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3

Aanvankelijk technisch lezen. Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Aanvankelijk technisch lezen Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.

Nadere informatie

Leestips! Tip 2: Zoek een gezellige plek om samen te lezen.

Leestips! Tip 2: Zoek een gezellige plek om samen te lezen. Leestips! Tip 1: Thuis lezen moet leuk zijn voor uw kind. Het gaat erom om samen met uw kind op een ontspannen manier bezig te zijn. Moedig Uw kind tijdens het lezen aan en geef een complimentje als het

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Kennis en vaardigheden leerkracht groep 3-8. Opbrengstgericht werken

KWALITEITSKAART. Kennis en vaardigheden leerkracht groep 3-8. Opbrengstgericht werken KWALITEITSKAART Opbrengstgericht werken Kennis en vaardigheden leerkracht groep 3-8 PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart Opbrengstgericht Werken zijn

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2

CPS Onderwijsontwikkeling en advies. Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2. WAT en HOE in groep 1 en 2 Leesverbeterplan Enschede 2007-2010 Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling in groep 1en 2 PROJECTBUREAU KWALITEIT (PK!) Enschede, september 2010 Yvonne Leenders & Mariët Förrer 2 3 Leesverbeterplan

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave:

Afspraken mbt protocol dyslexie Van Dijckschool Bilthoven. Inhoudsopgave: 11-12-2007 Inhoudsopgave: 1. Dyslexie...3 1.1 Wat is het dyslexieprotocol?...3 1.2 Doel van het Protocol Dyslexie....3 1.3 Inhoud van het protocol...3 2. Preventie en interventiehandelingen...4 2.1 Groep

Nadere informatie

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller

Nadere informatie

Handboek technisch lezen

Handboek technisch lezen Handboek technisch lezen in de basisschool Instructie en didactiek in de doorgaande lijn Voor groep 1 t/m 8, ook sbo Karin van de Mortel Aafke Bouwman Inhoud & Voorwoord en leeswijzer INHOUD Voorwoord

Nadere informatie

Het meten van intonatie en het ondersteunen van het stillezen

Het meten van intonatie en het ondersteunen van het stillezen Het meten van intonatie en het ondersteunen van het stillezen aanscherpingen in het LIST-project Thoni Houtveen 10 e LIST/DENK! Conferentie 19 april 2018 ACCURAAT EN SNEL LEZEN ÉN INTONATIE Fluency reading

Nadere informatie

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen

Nadere informatie

Groepsplan voor technisch lezen

Groepsplan voor technisch lezen versie 13-10-10 Groepsplan voor technisch lezen groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen, *gebaseerd op groepsplan Anneke Smits Hogeschool Windesheim, op groepsplan lezen Melanie Koster, Gerard

Nadere informatie

Leesverbeterplan Enschede Datamuur en groepsplan: instructie en tijd.

Leesverbeterplan Enschede Datamuur en groepsplan: instructie en tijd. Leesverbeterplan Enschede Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal -M en -E op beheersingsniveau Minimaal -M en -E op beheersingsniveau Groep Verlengde

Nadere informatie

Checklist technisch lezen onderwijs en leesmethodes

Checklist technisch lezen onderwijs en leesmethodes Checklist technisch lezen onderwijs en leesmethodes Goed kunnen lezen is in onze samenleving een voorwaarde voor succes. Goed leesonderwijs op de basisschool is daarom belangrijk, maar hoe ziet dat eruit?

Nadere informatie

Alles over. Flits. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Flits. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Flits Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met

Nadere informatie

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp

Nadere informatie

Bijlagen 19 tot en met 23

Bijlagen 19 tot en met 23 Bijlagen 19 tot en met 23 Bijlagen voor de intern begeleider Ook de bijlagen 1, 2, 3 en 18 zijn relevant voor de intern begeleider. De bijlagen in dit boek kunt u ook downloaden op www.cps.nl/bijlagenhandboektechnischlezen

Nadere informatie

estafette Vloeiend & vlot Snel aan de slag! Achtergrondinformatie

estafette Vloeiend & vlot Snel aan de slag! Achtergrondinformatie estafette Vloeiend & vlot Snel aan de slag! Met Vloeiend en vlot oefent u samen met u kind altijd in drie stappen: 1. U leest de woorden, zinnen of teksten eerst zelf voor. U doet dit in een rustig tempo,

Nadere informatie

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014

Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Passend onderwijs Verdieping Ontwikkelingsperspectief & Technisch lezen 26-11-2014 Annemarie Vink avink@hetabc.nl Dianne Roerdink droerdink@hetabc.nl Technisch lezen 8-10-2014 www.hetabc.nl 2 Programma

Nadere informatie

Begrijpend lezen. Groepsplan voor Begrijpend lezen. Versie 13-10-10. Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar:

Begrijpend lezen. Groepsplan voor Begrijpend lezen. Versie 13-10-10. Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Versie 13-10-10 Groepsplan voor Begrijpend lezen Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen gebaseerd op groepsplan begrijpend lezen Melanie Koster, Gerard Regeling, Thea Minnegal, Han Nijhof en

Nadere informatie

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken.

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Instructiegroep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: beheersingsniveau (boven vastgestelde doel) (op vastgestelde doel) (onder vastgestelde

Nadere informatie

Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode

Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode Voorbespreken en voorbereiden van een nieuw blok uit de rekenmethode Eerste oriëntatie Welke onderwerpen uit welke leerlijnen komen in dit blok aan de orde? Onderscheid daarbij a. eerste kennismaking met

Nadere informatie

Met plezier beter lezen :

Met plezier beter lezen : Met plezier beter lezen : achtergrondinformatie bij het filmpje In de nieuwste versie van Veilig leren lezen, de kim-versie van 2014, staat technisch goed leren lezen en het ontwikkelen van leesbegrip

Nadere informatie

RALFI. Aanpak voor (zeer) zwakke lezers.

RALFI. Aanpak voor (zeer) zwakke lezers. RALFI Aanpak voor (zeer) zwakke lezers. Jan-Dirk Anderhalf jaar geleden was Jan-Dirk (11) voor geen goud een bibliotheek ingestapt. Hij zat met lezen muurvast op AVI-1 niveau. Althans: ogenschijnlijk.

Nadere informatie

De opbrengst van Opbrengstgericht Werken

De opbrengst van Opbrengstgericht Werken De opbrengst van Opbrengstgericht Werken 21 september 2011 Yvonne Leenders Juffrouw Marieke, op weg naar school.. Iedere landelijke onderwijsvernieuwing of - verandering vraagt van leraren. Meerdere landelijke

Nadere informatie

Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012. Lectoraat Geletterdheid

Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012. Lectoraat Geletterdheid Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012 Is er een probleem met ons leesonderwijs? Wat leert onderzoek ons? Hoe zou dat er in de praktijk uit moeten zien? Opbrengst Samenvatting Gemiddelde

Nadere informatie

LEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN

LEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN LEERLINGEN HELPEN EFFECTIEF ANDERE LEERLINGEN Peer tutoring: een effectieve methodiek om de leesresultaten en de leesmotivatie te verbeteren Dr. Kees Vernooij Lector emeritus Effectief taal- en leesonderwijs

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist

Nadere informatie

Huiswerkbeleidsplan. 1 BSGO! De Klaver huiswerkbeleidsplan

Huiswerkbeleidsplan. 1 BSGO! De Klaver huiswerkbeleidsplan Huiswerkbeleidsplan 1 BSGO! De Klaver huiswerkbeleidsplan 1. Visie 2. Doelstellingen 3. Wat verwachten we van de ouders? 4. Wat verwachten we niet van de ouders? 5. Wat doen we als een huiswerk niet gemaakt

Nadere informatie

Werken met Vloeiend & vlot

Werken met Vloeiend & vlot NIEUW Werken met Wat is? is een uitgave waarmee leerlingen zelfstandig (individueel of in tweetallen) of onder begeleiding gericht en op maat kunnen werken aan het verbeteren en automatiseren van hun technische

Nadere informatie

Groepsprofiel lezen - groep 5. Leeftijd: dl 25 Niveau s Referentieniv Streefnivo over Leeslijn: leespad Leeslijn; leesweg

Groepsprofiel lezen - groep 5. Leeftijd: dl 25 Niveau s Referentieniv Streefnivo over Leeslijn: leespad Leeslijn; leesweg Groepsprofiel lezen - groep 5 Niveau Onderwijsbehoeften; Competentie: Didactiek en instructie A stroom Boven gemiddeld Comp. :snelle en goede denkers Didactiek:compacting, kennisverdieping/verbreden Instruct:

Nadere informatie

Taalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer

Taalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer Taalconferentie Hoera! Lezen Kansen en uitdagingen voor begrijpend lezen In gesprek met de inspectie Marja de Boer Programma Hoe beoordeelt de inspectie kwaliteit onderwijs BL? Uw beeld Een aantal misvattingen

Nadere informatie

Kinderen kunnen optellingen en aftrekkingen aangeboden in een context maken tot en met 20.

Kinderen kunnen optellingen en aftrekkingen aangeboden in een context maken tot en met 20. Hallo allemaal, Al 5 weken zitten we in groep 4, en wat hebben we al veel geleerd! De eerste tafeltoetsen zijn al gedaan. Heel veel kinderen hadden goed thuis geoefend, super! In de klas besteden we veel

Nadere informatie

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14

CBS Maranatha. Doel: Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Dyslexieprotocol 2013 aangepast sept.14 Doel: Doel van ons dyslexieprotocol is een zo goed mogelijke begeleiding van leerlingen met (dreigende) leesproblemen.

Nadere informatie

Schoolplan lezen Eerste Openluchtschool Versie 1.0 2011-2012

Schoolplan lezen Eerste Openluchtschool Versie 1.0 2011-2012 Schoolplan lezen Eerste Openluchtschool Versie 1.0 2011-2012 Uitgangspunten zijn: lezen moet leuk zijn / worden / blijven Kinderen moeten de gelegenheid krijgen veel te lezen -uit goede boeken -op hun

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten

Nadere informatie

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs)

Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) 36 Bijlage 5 Rol van de interne begeleider in effectief leesonderwijs (basisonderwijs) De schoolleider en de interne begeleider geven samen leiding aan het borgen van het leesonderwijs. Beiden hebben hierin

Nadere informatie

OPBRENGSTGERICHT WERKEN

OPBRENGSTGERICHT WERKEN OPBRENGSTGERICHT WERKEN Handleiding woordrijkaarten groepsoverzicht bij en de groepsplan methode Lekker Lezen versie 1 auteur Piers van der Sluis Handleiding woordrijkaarten bij de methode Lekker Lezen

Nadere informatie

Week 12: 20 t/m 24 maart Bidden, Lucas 11:1-13 De vogels in de hemel, Lucas 12:22-34 De gelijkenis van de verontschuldigingen, Lucas 14:15-24

Week 12: 20 t/m 24 maart Bidden, Lucas 11:1-13 De vogels in de hemel, Lucas 12:22-34 De gelijkenis van de verontschuldigingen, Lucas 14:15-24 Praompraot Nieuwsbrief CBS de Praom, Zwartemeer 30 e jaargang nr.26 donderdag 16 maart 2017, week 11 Algemene informatie 22 maart Gastles jeugdcriminaliteit Halt groep 7/8 27 maart Luizencontrole 6 april

Nadere informatie

Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs. Onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van de stagnerende lezers in het sbo

Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs. Onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van de stagnerende lezers in het sbo KWALITEITSKAART Aanvankelijk technisch lezen Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs PO Onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van de stagnerende lezers in het sbo Ed Koekebacker

Nadere informatie

Inhoudelijke middag Dyslexie

Inhoudelijke middag Dyslexie Inhoudelijke middag Dyslexie Josephine Ranzijn MSc, Orthopedagoog SKJ & Dyslexiebehandelaar Janine Schouten MSc, Orthopedagoog SKJ & Dyslexiebehandelaar Renske Wieringa, Onderwijsadviseur & Dyslexiebehandelaar

Nadere informatie

Visie leesbevordering

Visie leesbevordering Visie leesbevordering Leesbevordering zien we als basis van het totale leesonderwijs Zonder aandacht voor leesbevordering mist het technisch lezen een belangrijke stimulans. Leesbevordering is dus niet

Nadere informatie

Samen Beter Lezen Project ter verbetering van de leesvaardigheid

Samen Beter Lezen Project ter verbetering van de leesvaardigheid Samen Beter Lezen Project ter verbetering van de leesvaardigheid Een oefenmethodiek voor thuis en op school 1. Leesonderwijs en leesproblemen Goed leren lezen is een van de belangrijkste vaardigheden die

Nadere informatie

Bijlage bij groepsplan begrijpend lezen

Bijlage bij groepsplan begrijpend lezen Bijlage bij groepsplan Aanpak in de klas via IGDI model Voorbereiding Start van de les: te behandelen leesstrategie op het bord, doel van de les benoemen Instructie en inoefening: 1. één strategie hardop

Nadere informatie

Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs

Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen Technisch (leren) lezen in het speciaal basisonderwijs PO Deze kwaliteitskaart bevat een onderzoek naar de beslismomenten in de leesontwikkeling van stagnerende lezers

Nadere informatie

Marzano (2003) Scholen maken het verschil

Marzano (2003) Scholen maken het verschil Programma Effectieve directe instructie Opfrismiddag 20 oktober 2010 Dortie Mijs Wat is het IGDI-model? Verdieping op twee aspecten: - Doelen formuleren - Werken met IGDI in een combinatiegroep Voorbereiden

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Tijd voor lezen en taal. Tijd voor lezen en taal. Taal / lezen / rekenen

KWALITEITSKAART. Tijd voor lezen en taal. Tijd voor lezen en taal. Taal / lezen / rekenen KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Deze kwaliteitskaart bevat tijdschema s voor het inrichten van het taal- en leesonderwijs. De kaart is bedoeld om het gesprek binnen het schoolteam over de betekenis

Nadere informatie

KRACHTIG LEESONDERWIJS. Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is

KRACHTIG LEESONDERWIJS. Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is KRACHTIG LEESONDERWIJS Groeien in lezen met een ondersteunend voetje als daar nood aan is Handelingsgericht werken: - Omgaan met specifieke onderwijsbehoeften - Transactioneel referentiekader (wisselwerking)

Nadere informatie

Informatieavond groep september 2017

Informatieavond groep september 2017 Informatieavond groep 4 14 september 2017 Van harte welkom Opzet van de avond: Kort overzicht van de vakken Zaken van algemene aard Stellen van vragen Rondkijken Het rooster van groep 4 Maandag 8.30-8.45

Nadere informatie

Effectief aanvankelijk leesonderwijs

Effectief aanvankelijk leesonderwijs Effectief aanvankelijk leesonderwijs Mirjam.Snel@hu.nl @Leesonderwijs www.goedleesonderwijs.nl Inhoud: Technisch lezen in groep 3 Effectief aanvankelijk leesonderwijs Differentiatie Stel jezelf vragen

Nadere informatie

Lisbo Begrijpend Lezen

Lisbo Begrijpend Lezen Wat en waarom Lisbo Begrijpend Lezen Begrijpend lezen op de Tine Marcusschool Technisch lezen op orde Verzoek CPS mee te doen aan Lisbo-BL 9 SBO-scholen + 1 school cluster 2 (ESM) Binnen het taal-leesverbetertraject

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Kennis en vaardigheden leerkracht groep 1-2. Opbrengstgericht werken

KWALITEITSKAART. Kennis en vaardigheden leerkracht groep 1-2. Opbrengstgericht werken KWALITEITSKAART Opbrengstgericht werken PO Een effectieve leerkracht van groep 1 en 2 heeft veel kennis van de taal- en rekenontwikkeling van jonge kinderen en van beginnende geletterd- en gecijferdheid.

Nadere informatie

programma Deel 1. rekenverbeterplan Opstellen van een groepsplan Algemeen gedeelte Leesverbeterplan groep 1 en 2 Nieuwe AVI

programma Deel 1. rekenverbeterplan Opstellen van een groepsplan Algemeen gedeelte Leesverbeterplan groep 1 en 2 Nieuwe AVI programma Algemeen gedeelte Leesverbeterplan groep 1 en 2 Nieuwe AVI Opbrengstgericht en werken 08-11-2010 Ad Kappen Deel 1. Terugblik rekenverbeterplan 03-11-10 Interactiewijzer Schema OGW en HGW Toetsen

Nadere informatie

AANVANKELIJK TECHNISCH LEZEN Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Didactische aandachtspunten

AANVANKELIJK TECHNISCH LEZEN Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Didactische aandachtspunten AANVANKELIJK TECHNISCH LEZEN Effectief aanvankelijk lezen in groep 3 Didactische aandachtspunten Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl

Nadere informatie

GEMEENSCHAPPELIJKE VISIEONTWIKKELING OP LEESONDERWIJS

GEMEENSCHAPPELIJKE VISIEONTWIKKELING OP LEESONDERWIJS AANSLUITING PO-VO ONTWIKKELING/ DIFFERENTIATIE GEMEENSCHAPPELIJKE VISIEONTWIKKELING OP LEESONDERWIJS Dit document bevat de procesbeschrijving van de leergemeenschap taal uit de ketenverbinding van Openbaar

Nadere informatie

TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording

TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen. Kerndoel 4 - Technisch lezen. Toelichting en verantwoording TULE - NEDERLANDS KERNDOEL 4 - TECHNISCH LEZEN 82 TULE inhouden & activiteiten Nederlands - Technisch lezen Kerndoel 4 - Technisch lezen Bij kerndoel 4 - De leestechniek. Toelichting en verantwoording

Nadere informatie

2012-2016. Beleidsplan Begrijpend Lezen

2012-2016. Beleidsplan Begrijpend Lezen 2012-2016 Beleidsplan Begrijpend Lezen 0 Inhoud Beschrijving doelgroep... 2 Visie op onderwijs... 2 Basisvisie... 2 Leerinhouden/ activiteiten... 2 Vakdidactiek begrijpend lezen... 3 Doelen voor het lezen

Nadere informatie

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model

Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Richtlijn Het Activerende Directe Instructie Model Omschrijving Verwijzing naar Doelgroep Opsteller Intern document die uitleg geeft over het activerende directe instructiemodel. Vaardigheidsmeter Betrokken

Nadere informatie

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer

Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen. Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Planmatig werken in groep 1&2 Werken met groepsplannen Lunteren, maart 2011 Yvonne Leenders & Mariët Förrer Masterclass Waarom, waarvoor, hoe? Verdieping m.b.t. taalontwikkeling en werken met groepsplannen

Nadere informatie

Observatielijst voor klassieke lessen

Observatielijst voor klassieke lessen Observatielijst voor klassieke lessen Gewaardeerd op een 5-punts schaal wordt een aantal uitspraken gedaan. 1 = komt niet voor 2 = komt soms voor 3 = komt voor 4 = komt vaak voor 5 = komt altijd voor Na

Nadere informatie

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + + Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend

Nadere informatie

Alles over. Estafette. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Estafette. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Estafette Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking

Nadere informatie

Differentiëren met een groepsplan

Differentiëren met een groepsplan Differentiëren met een groepsplan Dolf Janson 1 verschil maken recht doen aan verschillen afstemmen op verschillen adaptief onderwijs inspelen op onderwijsbehoeften onderwijs passend maken Recht doen aan

Nadere informatie

Inhoud: 1. Visie. 2. Regelgevend kader. 3. Wat verstaan we onder huiswerk? 4. Hoeveel tijd besteden we aan huiswerk? 5. Waarom huiswerk?

Inhoud: 1. Visie. 2. Regelgevend kader. 3. Wat verstaan we onder huiswerk? 4. Hoeveel tijd besteden we aan huiswerk? 5. Waarom huiswerk? Huiswerkbeleidsplan Inhoud: 1. Visie 2. Regelgevend kader 3. Wat verstaan we onder huiswerk? 4. Hoeveel tijd besteden we aan huiswerk? 5. Waarom huiswerk? 6. Wat verwachten we van de ouders? 7. Wat als

Nadere informatie

Informatieavond groep september 2016

Informatieavond groep september 2016 Informatieavond groep 4 20 september 2016 Van harte welkom Opzet van de avond: Kort overzicht van de vakken Zaken van algemene aard Stellen van vragen Rondkijken Het rooster van groep 4 Maandag 8.30-8.45

Nadere informatie

Drie jaar leesverbeterplan obs Roombeek te Enschede 2007-2010

Drie jaar leesverbeterplan obs Roombeek te Enschede 2007-2010 Drie jaar leesverbeterplan obs Roombeek te Enschede 2007-2010 obs Roombeek te Enschede: Een reguliere basisschool met twee locaties in een zeer gemêleerde wijk in Enschede. 35% Gewichtenleerlingen en daarnaast

Nadere informatie

LEZEN EN DYSLEXIE 19-5-2016. Nicole Verkerk

LEZEN EN DYSLEXIE 19-5-2016. Nicole Verkerk LEZEN EN DYSLEXIE 19-5-2016 Nicole Verkerk Dyslexie en lezen. 1 is geen lekkere combinatie: Weinig dyslecten lezen voor hun plezier Lezen kost veel moeite: leestempo laag, vaak stukken overlezen, snel

Nadere informatie

TAALLEESONDERWIJS - 6. Leesbelevingen van leerlingen

TAALLEESONDERWIJS - 6. Leesbelevingen van leerlingen TAALLEESONDERWIJS - 6. Leesbelevingen van leerlingen Projectbureau Kwaliteit ontwikkelt handreikingen en kwaliteitsen om het onderwijs in de basisvaardigheden taal/lezen en rekenen te verbeteren en opbrengstgericht

Nadere informatie

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats

Nadere informatie

Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen. Programma. Doelen. www.hetabc.nl 1

Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen. Programma. Doelen. www.hetabc.nl 1 Professionaliseringsprogramma Passend Onderwijs, Amsterdam Zuid-Oost Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen Dianne Roerdink & Moniek Sanders 28 januari 2015 1 Programma Welkom Begrijpend

Nadere informatie

Tijdens de vergadering van

Tijdens de vergadering van BAS: Samenwerken Coöperatief leren Versie Versie 2 opgesteld door Erik Datum 31 augustus 2015 Documenteigenaar Borging vastgesteld in het team Teamleden Initiatief planning Tijdens de vergadering van Ria

Nadere informatie

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN?

MOMENTEN IN DE TIJD WAT MOET ER GEBEUREN? HOE PAKKEN WE HET AAN? Protocol Leesproblemen en dyslexie, groep 7-8 Groep 7 Aandachtspunten: Vlot en vloeiend kunnen lezen Onderhouden en verbeteren technische leesvaardigheid Enkele leesstrategieën Tekstkennis bijbrengen Aandacht

Nadere informatie

Groepsplan voor Begrijpend lezen

Groepsplan voor Begrijpend lezen Groepsplan voor Begrijpend lezen Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen gebaseerd op groepsplan begrijpend lezen Melanie Koster, Gerard Regeling, Thea Minnegal, Han Nijhof en Britt van Agen

Nadere informatie

TIJDSCHEMA - Tijd voor lezen en taal

TIJDSCHEMA - Tijd voor lezen en taal TIJDSCHEMA - Tijd voor lezen en taal Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer

Nadere informatie

Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs

Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs Workshop Verbeteren van hun leesonderwijs SLO Conferentie doorlopende leerlijnen taal en rekenen, de referentieniveaus in de praktijk 10 november 2010 Programma Welkom Effectief leesonderwijs Keuze en

Nadere informatie

Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms

Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO. Betsy Ooms Leesonderwijs en dyslexie in het PO, het SBO en het VO Betsy Ooms Opzet Doel leesonderwijs (en spellingonderwijs) Doorgaande lijn Kenmerken goed leesonderwijs Extra aandacht voor monitoring, als belangrijk

Nadere informatie

Welkom. Voorstellen Hoe werkenwij in de klas? Vakken/ methodes Zorg Regels van de groep Praktische zaken Vragenrondje

Welkom. Voorstellen Hoe werkenwij in de klas? Vakken/ methodes Zorg Regels van de groep Praktische zaken Vragenrondje Groep 5 Welkom Voorstellen Hoe werkenwij in de klas? Vakken/ methodes Zorg Regels van de groep Praktische zaken Vragenrondje Voorstellen Groep 5A juf Fleur: maandag, dinsdag en woensdag juf Marijke: donderdag

Nadere informatie

Welkom bij de informatieavond van groep 5 2015-2016

Welkom bij de informatieavond van groep 5 2015-2016 Welkom bij de informatieavond van groep 5 2015-2016 Inhoud van de avond - Voorstellen - Vakken - Thematisch werken - Leerlingenzorg - Algemene zaken - Vragen Voorstellen Ellen van den Wildenberg Dinsdag,

Nadere informatie

Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces

Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Mariët Förrer is Senior consultant CPS onderwijsontwikkeling en advies te Amersfoort. E-mail: m.förrer@cps.nl Dit artikel verkent, vanuit het perspectief van

Nadere informatie

Goed, vlot en begrijpend lezen blijft één van de belangrijkste doelen die een leerling gedurende zijn of haar schoolloopbaan moet bereiken.

Goed, vlot en begrijpend lezen blijft één van de belangrijkste doelen die een leerling gedurende zijn of haar schoolloopbaan moet bereiken. Goed, vlot en begrijpend lezen blijft één van de belangrijkste doelen die een leerling gedurende zijn of haar schoolloopbaan moet bereiken. Daarom hechten wij er dan ook veel belang aan dat dit op een

Nadere informatie

Format groepsplan. HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving AANPAK METHODIEK. Automatiseren Modelen. Automatiseren Modelen Begeleid inoefenen

Format groepsplan. HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving AANPAK METHODIEK. Automatiseren Modelen. Automatiseren Modelen Begeleid inoefenen Format groepsplan Groep namen WAT wil ik bereiken? WAT bied ik aan om dit doel te bereiken? HOE bied ik dit aan? -instructie -leeromgeving HOEveel tijd? Zelfstandig of met de leerkracht? HOE volg ik de

Nadere informatie