Handreiking voor het organiseren van campagneactiviteiten

Transcriptie

1 MEEDOEN AAN DE CAMPAGNE Handreiking voor het organiseren van campagneactiviteiten Politieke partijen voeren verkiezingscampagnes om aandacht te krijgen voor hun standpunten. Organisaties in het sociaal domein kunnen ook activiteiten organiseren om aandacht te vragen van politieke partijen. In dit document treft u handreikingen over hoe u dat het beste kunt doen. F.J. Kist Overheidsexperts.nl in opdracht van MOgroep 9/26/2013

2 Meedoen aan de campagne Handreiking voor het organiseren van campagne-activiteiten Rondom verkiezingen verschijnen ze weer: de politieke kraampjes bij de markt of in het winkelcentrum. Het is een vast zij het klein onderdeel van politieke campagnes. Vooral ten tijde van verkiezingen zijn politieke partijen actief om kiezers te informeren over hun standpunten en ideeën. Daarmee hopen ze natuurlijk verschillende kiezers over te halen op hen te stemmen. Immers het aantal stemmen bepaalt het aantal zetels in de gemeenteraad. Om een indruk te geven, moeten partijen tussen de stemmen krijgen voor één zetel. Dit is afhankelijk van opkomst en aantal kiesgerechtigden in de gemeente. Er zijn dus twee redenen om actieve campagnes te voeren: 1. Politieke partijen moeten veel mensen bereiken 2. Veel kiezers willen zich informeren over te standpunten en ideeën van politieke partijen. Dan kunnen ze bepalen op wie ze willen stemmen. Naast de traditionele kraampjes, zijn er veel verschillende manieren waarop politieke partijen aandacht krijgen voor hun standpunten: 1. In de gemeenteraad worden scherpere standpunten ingenomen. Daar brengen ze persberichten over uit; 2. Ze zoeken onderwerpen en thema s waarmee ze media kunnen bereiken; 3. Ze organiseren politieke of feestelijke bijeenkomsten om de aandacht van mensen te trekken; 4. Ze bezoeken bijeenkomsten waar ze hopen veel mensen te treffen. Politieke partijen moeten veel mensen bereiken. BEREIKEN EN BEREIKT WORDEN Politieke partijen hebben ondanks de overvloed van (social) media moeite om goede momenten te vinden om met kiezers en inwoners in gesprek te komen. Zeker op lokaal niveau zijn de middelen beperkt om uitgebreid campagne te voeren. Politieke partijen hebben niet zoveel financiële middelen. Daar komt bij dat het raadslidmaatschap geen vaste baan is, maar een activiteit die velen naast een vaste baan doen. De spanning die zijn voelen is dat ze in korte tijd veel mensen moeten weten te bereiken en dat ze daarom weinig tijd hebben om uitvoerig met al die mensen in contact te komen. Voor partijen op lokaal niveau komt bij dat de meeste kiezers (67%) nog wel wat landelijke politiek volgen, en slechts een beperkt aantal (14%) de lokale politiek volgen. Dus een groot 1

3 deel van de uitkomst voor (landelijke) politieke partijen wordt door de landelijke politieke bepaalt. Kortom, rondom verkiezingstijd hebben politieke partijen een hoop te doen met beperkte middelen. Alles waar zij bij kunnen aansluiten is welkom. Kansen Voor organisaties die proberen invloed te krijgen bij politieke partijen liggen in verkiezingstijd dus een hoop kansen. Het organiseren van activiteiten waar politieke partijen zich kunnen profileren vervult een belangrijke behoefte bij politieke partijen. Het gaat er nu om een goede vorm te kiezen. Uw belangen Het belang voor een bedrijf of maatschappelijke organisatie van politieke aandacht ligt in de aandacht die u krijgt. Als politieke partijen meer over uw activiteiten weten en over hoe zij bij uw toekomst en die van uw cliënten een rol spelen, dan kunnen zij daar in het vervolg rekening mee houden. Een activiteit organiseren voor politieke partijen kan uw belang naar voren brengen. Het beste dat u kunt bereiken is dat partijen daadwerkelijk steun betuigen of toezeggingen doen die ze in hun verkiezingsprogramma opnemen. Maar dat kan alleen als u uw belang plaats in een breder maatschappelijk belang. Laat kwetsbare groepen niet in de kou staan is een politieke uitspraak. Maar daarin kunt u ook niet te ver gaan. Politieke partijen doen politieke uitspraken. Organisaties in het sociaal domein doen uitspraken over hun cliënten, gevolgen van beleidskeuzes voor cliënten en organisaties. Dit is een fijne lijn waar u bij de voorbereiding rekening mee moet houden. Een uitspraken als Laat kwetsbare groepen niet in de kou staan is politiek. Als bedrijf in de sociale sector zet u zich natuurlijk in voor de kwetsbare groepen in de samenleving, maar als u met politieke partijen spreekt, staat het belang van uw cliënten en hoe dat het beste te bereiken gezien de huidige (financiële) omstandigheden. Er is een groot verschil tussen u als organisatie en u als kiezer. TWEE PERIODES Heel algemeen gesteld kan de campagneperiode in tweeën worden gedeeld: 1. September-december: in deze periode voeren partijen al campagne. Dit gaat voornamelijk via (social) media. 2. Januari-maart: De aanloop van de verkiezingen. De campagnes worden intensiever. De posters worden opgehangen. Als er lijsttrekkersdebatten zijn, dan worden ze in 2

4 deze periode gehouden. Duidelijk is dat het gaat om de verschillen en overeenkomsten tussen partijen. Beide periodes hebben overeenkomsten. En er zijn ook de nodige verschillen. Pers, pers, pers Een van de belangrijkste aspecten van campagne-activiteiten is dat er veel aandacht voor moet zijn. Het gaat voor politieke partijen immers om het uitdragen van hun standpunten aan potentiële kiezers. Gaat het niet om pers, dan gaat het om grote groepen mensen. Politieke partijen vinden thematische bijeenkomsten, over zorg bijvoorbeeld, interessant omdat ze daar aan hun doelgroepen kunnen aangeven wat zij voor die doelgroep kunnen doen. Pers, pers, pers. Dit zijn de twee elementen waar campagne-activiteit, die niet door een politieke partij zijn georganiseerd, aan moet voldoen. Waar het in de eerste periode is het nog mogelijk om informerende bijeenkomsten te organiseren, is dat vanaf februari niet meer mogelijk. Daar moet de bijeenkomst op brede bekendmaking zijn gericht. Dus tot aan oud jaar zijn bijeenkomst over de transities in het sociaal domein voor politieke vertegenwoordigers en kandidaten interessant. Er gebeurt natuurlijk al een hoop door VNG, door politieke partijen zelf, door congrescentra. Maar kandidaten hebben ook belangstelling om van dichtbij te zien wat er lokaal speelt en wat er gaat veranderen. LASTIGE KEUZES Er zijn twee lastige keuzes bij het organiseren van bijeenkomsten voor politieke partijen: 1. Nodig je één partij uit of allemaal? 2. Waar gaat een persbericht over en wie brengt het uit? Een informeel gesprek Nodigt u één partij uit dan krijgt u natuurlijk alle aandacht van die partij. Er is een informelere setting mogelijk. Het moet wel duidelijk zijn wat u hoopt te bereiken (zie kansen). Het is ook mogelijk alle partijen afzonderlijk uit te nodigen voor een gesprek. Dat is een tijdrovende bezigheid, maar u bereikt hier wel het grootste effect mee. Bepaal van tevoren waar u het over wilt hebben. Informeren over de stand van de transities in het sociaal domein, wat het betekent voor uw cliënten, wat u doet met partners om de 3

5 zaken zo goed mogelijk te laten gaan zijn goede onderwerpen. Hebt u een brief geschreven met suggesties voor het verkiezingsprogramma, dan is dit gesprek bedoeld als vervolg. Maar de boodschap is dezelfde. Als echte wervende campagne-activiteit is dit type bijeenkomsten minder geschikt. Dus het beste is dergelijke bijeenkomsten vóór december te organiseren. Het is dan een werkbezoek, in plaats van een campagne-activiteit. Bijeenkomst met cliënten Om een dergelijke bijeenkomst aantrekkelijk te maken, is het goed om ook cliënten uit te nodigen die met politieke partijen in gesprek kunnen komen over hun zorgen. Een mooi persbericht over deze ontmoeting helpt alle partijen en zorgt ervoor dat uw belang naar voren komen. Geef wel van tevoren aan dat u dit zult doen en stuur uw bericht in kopie aan de partijen. Beter, maar lastiger, is om het persbericht om commentaar aan de politieke partijen te sturen. Het grootste risico is dat verschillende partijen proberen via dit persbericht hun eigen standpunten meer aandacht te geven. Als u over deze bijeenkomst een persbericht uitbrengt, dan moet u zorgen dat alle partijen evenveel aandacht krijgen. Een alternatief is om de politieke partijen zelf een persbericht te laten uitbrengen over de bijeenkomst. Uw bijeenkomst is dan een basis waarop politieke partijen hun standpunten kunnen overbrengen en dat is gunstig voor hen. Dat kan minder gunstig voor u zijn omdat uw belang minder naar voren komt. Daar tegenover staat dat politieke partijen best tevreden zijn dat u ze een podium hebt geboden. En dat is ook wat waard. Het is handig om dit van tevoren te bepalen. Bij twijfel kiest u ervoor zelf een bericht uit te brengen waarin het belang van uw cliënten en de belangstelling van politieke partijen centraal staat. Als u cliënten bij een bijeenkomst uitnodigt kan het ook als grotere campagne-activiteit dienen. De opzet is dan om een grotere groep van tenminste veertig cliënten bij elkaar te brengen en de verschillende politieke partijen uit te nodigen hun zienswijze aan de cliënten uiteen te zetten. Hoe groter de bijeenkomst, des te beter. Het beste is om een dergelijke bijeenkomst samen met uw (keten)partners te organiseren om de groep en het belang zo groot mogelijk te maken. Ook hier kunt u aan het begin aangeven wat u hoopt dat de politieke partijen voor de cliënten doen. Hoe groter de bijeenkomst, des te beter. Bij een grotere campagne-activiteit ligt het meer voor de hand dat politieke partijen zelf een bericht uitsturen. Zorg bij een dergelijke bijeenkomst dat u van tevoren weet wie het persbericht uitbrengt. 4

6 ACTIVISME Het is mogelijk een meer activistische aanpak te kiezen waarin u wel politieke stelling neemt. U betreedt het politieke domein en pleit voor of tegen bepaalde keuzes. Denk hierbij aan manifestaties, petities, zwartboeken enz. Activisme laat u in de regel het beste aan politieke partijen of belangengroepen over. Als u het politieke domein betreedt is het meestal lastig om daar weer als gewone organisatie uit te komen. Als bovendien blijkt dat u meer voor uw eigen bedrijfsbelang zou opkomen, in plaats voor een breder maatschappelijk belang of het belang van uw cliënten, dan kan dat tot behoorlijke kritiek en weerstand leiden. Het is aanzienlijk veiliger om andere activistische activiteiten te steunen met informatie, feiten en cijfers. Bij een manifestatie kunt u zelfs spreken als u er maar voor zorgt dat het belang van uw cliënten voorop staat. Ook hier is uw suggestie voor het verkiezingsprogramma de beste boodschap. Activisme is een aanpak die u kunt overwegen als er echt niets anders mogelijk. Als bedrijf of organisatie het politieke debat betreden is geen licht besluit. De kans dat u slaagt is niet erg groot, de kans dat het misgaat wel. SAMEN STAAT U STERKER Welke vorm u ook kiest voor een campagne-activiteit u staat samen met andere organisaties in het sociaal domein sterker. De transities zetten alle vormen van samenwerking centraal. Door samen met anderen op te trekken, Samen staat u sterker. laat u zien dat het kan en dat het werkt. U kunt dan nog wel politieke partijen aangeven welke randvoorwaarden u nodig hebt zodat het ook goed blijft gaan. Raadpleeg ook: De verkiezingen staan voor de deur Bericht aan politieke partijen 5