aB. Bureau voor sectoradvies

Transcriptie

1 Bureau voor sectoradvies IVIinisterie van Sociaie Zaken en Werkgelegenheid Directie Uitvoeringstaken Arbeidsvoorwaardenwetgeving T.a.v. mevrouw MrDrs. im.a.w. Holla Postbus LV 's-grayenhage adres:. Statipnsvyeg AA Woerden Tel Fax actor@actor.nl 9 oktober 2014 ondeiwerp AW verzoek cao Colland behandeld door.. Bert Kanter uw kenmerk ons kenmerk aB doorkiesnummer ' 1 van 3 bert. kanter@actor. n I bij'age Geachte mevrouw Holla, Namens partijen bij de cao voor de agrarische en aanvenwante sectoren inzakë sociaal fonds Colland Arbeidsmarkt (cao Colland) verzoek ik u bijgevoegde gewijzigde bepalingen algemeen verbindend te verklaren met ingang van 1 januari 2015 tot en met 30 juni De belangrijkste wijzigingen betreffen: het schrappen van gelegenheidswerk peril januari 2015 in de begripsbepalingen en invoering van het begrip piekarbeid; een aantal sectoren sluit de piekarbeider uit van hetwerknemersbegrip; het loonbegrip, waarbij een nadere verduidelijking Is gegeven. Hiermee beogen wij een uniforme begripshantering. Partijen bij deze cao zijn: Van werkgeverszijde: Vereniging Cultuurtechnische werken en Grondverzet, Meststoffendistributie en Loonwerken in de Agrarische sector in Nederland (CUMELA Nederland) te Nijkerk, Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners (Branchevereniging VHG) te Houten, Land- en Tuinböu\w rganisatie Noórd (LT Noord) te Deventer,; Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLT) te Tilburg, Limburgse Land-en Tuinbouw Bond-Belangbehartiging te Roermond, PLANTUM NL te Gouda, Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB) te Hillegom ndernemersorganisatie Glastuinbouw LT Noord/Glaskracht (GLNG) te 's-gravenhage, Koninklijke Handelsbond voor Boomkwekerij- en Bolproducten (Anthos) te Hillegom, KVK Haaglanden BTW NL B.01 ING bank

2 Bureau voor sectoradvies De Nederlandse Fruittelers rganisatie (NF) te 's-gravenhage Nederlandse Vereniging van Boseigenaren te Zeist, Algeméne Vereniging Inlands Hout te Arnhem, Vereniging Landschajasbeheerorganisaties te Utrecht, Werkgeversvereniging AB Nederland te's-gravenhage, Coöperatieve Bond van verenigingen voor Kunstmatige Inseminatie van Varkens te Harfsen, Vereniging van Nederlandse Groenvoederdrogerijen (V.N.G.) te Leeuwarden Van werknemerszijde: Bijlage: FNV Bondgenoten te Utrecht, CNV Vakmensen te Utrecht, Vakvereniging Het Zwarte Corps te Nieuwegein. In overeenstemming met de ministeriële voorschriften voor het aanvragen van algerneén verbindendverklaring van een cao treft u hierbij aan de gerenvooieerde cao-tekst van alleen de tussentijds gewijzigde bepalingen ( N). De aanpassingen zijn gering van omvang en hebben geen invloed op de loonkosten. Representativiteitsgegevens: 1. aantal aangesloten werkgevers direct aan de cao gebonden: 2. aantal bij hen in dienst zijnde werknemers: 3. totaal aantal wërkgevers onder de werkingssfeer van de cao: 4. totaal aantal werknemers ondër de werkingssfeer van de cao: Het percentage van hettepresentativiteltscijfer komtte liggen op 64% ; Peildatum voörde gegevens is 1 september De introductie van de regeling Piekarbeid op 1 januari!2015 in drie afgebakende (sub)sectoren (pen Teelten, Glastuinbouw en Bloembollengroöthandel) betekent, betëkent een wijziging van de caö Colland. Deze wijziging heeft voor Colland niet alleen betrekking op de drie (sub)sectoren maar ook op de andere sectoren vanwege de; beëindiging van de aparte positie van de gelegenheidswerkers in de cao Colland. Aangezien in de cijfers van 1 september 2013 de Piekarbeiders nog niet voorkomen, zijn daarvoor in drie (sub) sectoren waar het om gaat scenario's ontwikkeld. Het cijfer voor Colland als geheel komt daarmee tot stand door werknemers inclusief gelegenheidswerkers (want zij vallen vanaf 1 januari 2015 onderde werkingssfeer) plus de scenario's piekarbeid in de drie genoemde sectoren. Voor de nadere toelichting op de cijfers verwijzen wij u naar de volgende bijlagen 1. Formülierrepresentativiteitsgegévens 2. Toelichting scenario's 3. Bijlage bij toelichting scenario's

3 Bureau voor sectoradvies Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben ingelicht en zie uw reactie op het aw-verzoek graag tegemoet. Indien u vragen heeft, dan kunt u contact met mij opnemen via nummer of per bert.kanter(5)actor.nl. Met vriendelijke groet. Bert Kanter Beleidsadviseur c.c. Partijen bij de cao Colland

4 Nota van wijzigingen met renvooi CLLECTIEVEARBEIDSVEREENKMST VR DE AGR.\RISCHE EN AANVERWANTE SECTREN INZAKE SCIAAL FNDS CLLAND ARBEIDSMARKTBELEID (CA CLLAND) 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2019 Noot: de wijzigingen zijn 'geel,gemarkeerd Kenmerk: Na Cao Colland 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 TTW - nota van wijziging met renvooi

5 Artikel 1 Begripsbepalingen en werkingssferen sectoren 3. Als werknemer in de zin van deze cao wordt niet beschouwd: 1. de stagiair, 2. de gelegenheidsarbeider, (dit lid geldt tot ) 2. de Piekarbeider in de subsectoren Glastuinbouw, pen Teelten en Groothandel in Bloembollen (dit lid geldt per ) : e-. nder gelegenhëidsarbeider wordt met ingang van 1 januari 2008 verstaan (dit lid goldt töt ): 1. De groep scholieren en studenten als bedoeld in artikel 3.13 lid 1 sub a van de Regeling ter uitvoering van de Wetfinancieringsociale verzekeringen (R-egeling Wfsv) van 16 docombor 2001, Staatsblad 2005, nr 36; 2. De overige categorieën arbeiders als bedoeld in het voórmalig Besluit Gelegenheidsarbeiders sector Agrarisch Bedrijf 2003, Staatscourant 12 januari 2004, nr. 6, te weten huisvrouwen/ mannen, asielzoekers en de zelfstandige boer die wericzaam is als gelegenheidswerker. 3. De uitkeringsgerechtigde als bedoeld in artikel 51 lid 3 van de Wet financiering socialo verzekeringen (Wfsv) van 16 december 2001, Staatsblad 2005, nr 36. jlid c luidt per :[ nder Piekarbeider wordt verstaan: 1. Een piekarbeider is een werknemer die seizoensgebonden, uitsluitend routinematige werkzaamheden verricht die gerelateerd zijn aan oogst-^^ teeltwerkzaamheden (inclusief be- en verwerking van de oogst) vooij agrarische gewassen; ed '.... : ^ :, - genoemde werkzaamheden gedurende een piekperiode (een periode vani verhoogd werkaanbod) van maximaal 8 aaneengesloten weken per jaat] uitvoert; en gedurende zijn inzet tijdens de piekperiode een compensatie ter hoogte vari 0,7% van het geldend loon ontvangt; enj ' door de werkgever uiterlijk op de 5^ dag is aangemeld bij de, fondsadministrateur. 2. Niet onder definitie van piekarbeider van lid 1 valt:, : ; : ' a. een werknemer die aaneensluitend aan een vast of tijdelijk dienstverband bij dezelfde werkgever een dienstverband piekarbeid aangaat waar mindeii dan 6 maanden tussen zitj : : :^ b. een werknemer met een dienstverband piekarbeid waar binnen 31 dageri een vast of tijdelijke dienstverband bij dezelfde werkgever op volgtf ; 3. Een werknemer kan meer een keer per kalenderjaar een dienstverband! piekarbeid aangaan.. 4. De regeling Piekarbeid heeft specifiek betrekking op de premievrijstelling voor de sector agrarisch en groen en staat los van eventuele anderq (wettelijke) regelingen.] 10. premieplichtig loon: Dit lid goldt tot : het BTER loon, zijnde het loon uit een dienstbetreldcing overeenlcomstig Hoofdstuk Kenmerk: Na Cao Colland 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 TTW - nota van wijziging met renvooi

6 F> II van de Wet op de Loonbelasting 1964, waarbij artikel 11, eerste lid, nderdeel j en artikel 10 lid 4 buiten toepassing blijven. Tot het loon behoren niet: 4^ hetgeen uit een vroegere dienstbetreldcing als bedoeld in de Wet op de loonbelasting 1964 wordt genoten met uitzondering van: hetgeen wordt genoten op grond vaii de artikelen 628, 628a en 629 von Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, alsmede hetgeen door de werlcnemer met een publielcrechtelijke dienstbetreldcing wordt genoten op grond van naar aard en streldcing overeenlcomstige regelingen, en de aanvullingen daarop van degiene tot wie de werlcnemer in dienstbetreldcing staat; eindheffingsbestanddelen als bedoeld in artiicel 31, tweede lid onderdeel b tot en met h van de Wet op de loonbelasting 1964; een vergoeding als bedoeld in artikel 46 van de Zorgverzelceringswet (verv^allen per ); 4. uiticeringen op grond viiri één regeling als bedoeld in artiicel 11, éérste lid onderdeel j onder 5, van de Wet op de loonbelasting 1964 (verv^allen per ); het genot van een ter beschildcing gestelde auto. Lid 10a luidt per premieplichtig loon: a) Een gelimiteerde definitie voor het loonbegrip, voorheen het BTER-loon. Hiertoe, worden alleen de componenten gerekend die arbeidstijd gerelateerd zijn.j^ Tot het loon behoren: - alle bruto loonbestanddelen, welke arbeidstijd gerelateerd zijnj - de vaste jaarlijkse toeslagen en uitkeringen.! Hiertoe worden gerekend:] 1) het feitelijk loon uit de huidige dienstbetrekking;!; overuren/meeruren/onaangename uren inclusief inconveniëntentoeslag;! 13e maand;! : ^) structurele eindejaarsuitkering-) vakantietoeslag;] ^^^^^^^^^^ uitbetaalde verlof- en Adv-dagen, reis-uren (niet zijnde reiskosten);! prestatietoeslag op het uurloon;^^ 8) tijdelijke toeslag werken in hogere functie;] 9) tijdelijke toeslag vakkennis; Jl) 11) consignatievergoeding persoonlijke toeslagen;] / bereikbaarheidsvergoeding. Kenmerk: Na Cao Colland 1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 TTW - nota van wijziging met renvooi

7 Ministerie van Sociaie Zaken en Werkgelegenheid FRMULIER REPRESENTATIVITEITSGEGEVENS (bedoeld in artikel 2:2, eerste lid, pnderdeel d, van het Besiuit aanmelding yan collectieve arbeidsovereenkomsten en hèt verzoeken om algemeen verbindend verklaring) Cao Colland Bij een avv-verzoek dienen de representativiteitsgegevens en de liiervoor gelianteerde onderzoel<smethodiel< te worden opgegeven. Deze opgave kan worden ingediend aan de hand van dit formulier. Gebruiknnaking van dit formulier is vereist bij een representativiteitspercentage onder de 60/0 en ingeval beargumenteerde bedenkingen tegen de representativiteit daartoe aanleiding geven. INHÖUD REPRESENTATIVITEITSPGAVE Werkgeversgegevens Direct aan de cao gebonden wèrkgevers Werkgevers gebonden door de werkingssfeer Gegevens werkzame personen Direct aan de cao gebonden personen en personen gebonden op basis van artikel 14 Wetöpde CA Personen gebonden door de werkingssfeer TELICHTING Gehanteerde onderzoeksmethode Gebruikte bronnen Wijze van meting Relatie tot de werkingssfeer Actualiteit van de cijfers Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Directie Uitvoeringstaken Arbeidsvoorwaardenwetgeving Datum, 24 AUGUSTUS 2010 De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, J.P.H. Donner Pagina 1

8 1 REPRESENTATIVITEITSPGAVE Het algemeen vërbindend verklaren (avv) van bepalingen van een cao vereist dat naar het oordeel: vah de minister de cao-bepallngen waarop het avv-verzoek betrekking heeft, moeten gelden voor een belangrijke meerderheid van de in de bedrijfstak werkzame personen. Dit meerderheidsvereiste wordt bepaald aan de hand van de representativiteitsgegevens. De mate van representativiteit wordt als volgt berekend: het aantal personen werkzaam bij werkgevers gebonden door de cao, die naar aard van hun functie c.q. werkzaamheden binnen de werkingssfeer van de cao vallen (teller), gedeeld door het totale aantal personen, dat binnen de werkingssfeer van de cao zou vallen, indien de cao algemeen verbindend zou worden verklaard (noemer). De in de cao gedefinieerde werkingssfeer dient als uitgangspunt voor het bepalen van het totale aantal personen dat in zowel de teller als de noemer wordt gehanteerd. Tot het aantal perspnen kunnen naast werknemers ook opdrachtnemers worden gerekend, indien in de cao geregeld is dat deze ook op hén yan toepassing Is.-Uitzendkrachten in dienst van eén andere (uitzend)werkgever dienen niet te worden meegeteld. Gezien de verstrekkende consequenties van het algemeen verbindend verklaren van een; cao is het npodzakelijk dat de representativiteitsopgave voldoet aan de eisen van: reproduceerbaarheid validiteit interne consistentie onderzoekstechnische kwaliteit, en actualiteit Het is een vereiste voor de beoordeling van het representativiteitscijfer dat dit reproduceerbaar is. Brongegevens, gebruikte enquête, uitgevoerde berekeningen, analyses en extrapolatie mpeten beschikbaar zijn, zodat desgevraagd een accountant, dah wel het Ministerie van SZW op basis hiervah het cijfer zelfstandig kan reproduceren. Het begrip validiteit heeft betrekking op de vraag of daadwerkelijk is gemeten wat beoogd was. Is het te rrieten begrip, werkzame personen, op de juiste wijze gedefinieerd én zijn vervolgens de werkzame personen ook conform de operationalisering gemeten. Voor het begrip werkzame personen bijvoorbeeld speelt dan de werkingssfeer een rol en of op een juiste wijze is gecorrigeerd voor werkzame personen die in de werkingssfeer worden uitgesloten'. Bij de interne consistentie gaat het om gebruikte meeteenheden. De eenheid in de teller moet overeenstemmen met de gehanteerde eenheid in de noemer. In teller én noemer moeten standcijfers (gemeten op een bepaald moment) of stroomcijfers (gemeten over een periode) worden gebruikt. De definitie van werkzame personen moet in beide gelijk zijn. En ook de peildatum of de peilperiode moet in teller en noemer vergelijkbaar zijn. Bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderzoek wordt nagëgaan of voldaan is aan dè vereisten van zorgvuldigheid. Het gaat hierbij om zaken als de gebruikte methode om de gegevens te verzamelen, de omvang van de enquête, de hoogte van de non-respons, de gebruikte weging, gehanteerde analyses en uitgevoerde berekeningen. De gegevens waarop het representativiteitscijfer is gebaseerd, mogen in principe niet ouder zijn dan één jaar, te rekenen vanaf de ingangsdatum van de cao. m te kunnen beoordelen of aan deze criteria wordt voldaan, dient een toelichting te worden gegeven op de verstrekte werkgeversgegevens en gegevens over het aantal werkzame personen. Een uitgebreide beschrijving van de eisen die aan de representativiteitsopgave worden gesteld, is te vinden in het onderzoek dat Research voor Beleid in 2009 heeft uitgevoerd naar de kwaliteit van de representativiteitsgegevens bij avv-verzoeken^. Dit rapport is te vindenopdewebsitecao.szw.nl. Research voor Beleid, Kwaliteit representativiteitsgegevens bij avv-verzoeken, Stand van zaken Eindrapport, Zoetermeer, iuni 2009 Pagina 2

9 WERKGEVERSGEGEVENS 1 Direct aan ide cao gebonden werkgevers Hoeveel werkgevers vallen direct onder de werkingssfeer van de cao^? Geef aan op welke peildatum dan wel over welke periode de gegevens verzameld zijn Werkgevers gebonden door de werkingssfeer Wat is het totale aantal werkgevers dat valt onder de werkingssfeer van de cao? Geefaan op welke peildatum dan wel ovei-welke periode dë gëgevens verzamëld zijn De wijze waarop de gegevens zijn verkregen over het aantal werkgevërs dat direct en in totaal onder de werkingssfeer van de cao valt/ moet worden toegelicht. Daarvoor is ; onderstaand een aantal aandachtspunten opgenomen. Afhankelijk van de gehanteerde methode kunnen de aandachtspunten al dan niet relevant zijn. Indien een van de genoemde methoden van toepassing is, dienen dë vragen waarvoor eën ' ' is opgenomen të worden aangevinkt en te worden beantwoord. De ëerste vraag dient altijd të worden beantwoorde Er zijn globaal 3 methoden, die elkaar overigens niet uitsluiten: gebruik maken van bestaande bronnen/bestanden, onderzoek en extrapolatie. Daarnaast moet zonodig een tpelichting worden gegeven op de actualiteit van de gebruikte gegevens. Achter de genoemde aandachtspunten is een verwijzing opgenomen naar een uitgebreidere toelichting in deel 2 van dit formulier. Dat deel gaat in op de gehanteerde onderzoeksmethode (ad. 1); de gebruikte bronnen; (ad. 2); de wijze van meting (ad. 3); de relatie tot de werkingssfeer (ad. 4); en de actualiteit van de gegevens (ad. 5). Bestaande bronnen/bestanden Geef voor het uitgevoerde onderzoek naar de blj vraag 1 en 2 opgegeven aantallen een beschrijving van: de gebruikte bronnen (ad. 2) de bronnen in relatie tot de werkingssfeer (ad. 4) de uitgevoerde correctie in de bronbestanden (ad. 4) De bronnen voor het onderzoek zijn de ledenlijsten van de werkgeversorganisaties (georganiseerde werkgevers) en de administratie van Colland (registratie van de algemeen verbindend verklaarde bedrijfstakregelingen). In deze registratie zijn alle werkgevers opgenomen. Het voordeel hiervan is dat er geen verschillen kunnen ontstaan tussen grootheden in de noemer en de teller. Tevens hoeven bij deze werkwijze geen extrapolaties gemaakt te worden. Dit onderzoek had betrekking op peildatum 1 september 2013 Een werkgever valt direct onder de vyerkingssfeer van een cao als hij lid is van een werkgeversorganisatie die betrokken is bij de totstandkoming van de cao. Pagina 3

10 en is uitgevoerd voor de cao Colland en de sector cao's. ; De werkingssfeer van de afzonderlijke bronnen (enerzijds Colland en anderzijds de gecombineerde bestanden van de werkgeversorganisaties) is gelijk. In de koppeling zijn vrijwillig aangesloten werkgevers niet meegenomen. Er is gebruik gemaakt van meerdere bestanden. Geef een beschrijving van: de representativiteit van de bestanden (ad. 2) uitgevoerde correcties voor dubbeltellingen (ad. 2) de wijze van 'matching'van de bestanden (ad. 1) De bestanden zijn representatief. Het gaat om het complete bestand van op grond; ; van de algemeen verbindend verklaring bij Colland aangeslotën werkgevers. Ih dit bestand zijn alle werknemers, ook de gelegenheidswerkers, opgenomen. Dit bestand is gekoppeld aan de ledenlijsten van werkgevers-organisaties. Beiden naar de situatie op 1 september Het overzicht van georganiseerde werkgevers is vervolgens in de administratie van; Colland verwerkt. De procëdijre is zodanig ingericht dat eventuële dubbeltellingen worden voorkomen van bedrijven die bij; meerdere werkgeversorganisaties zijn aangesloten. De bestanden zijn gekoppeld door een extern bureau (Ecorys) door middel van SPSS. De introductie van dë regeling Piekarbeid op 1 januari 2015 in drie subsectoren betekentbehalve een gedeeltelijke intl-ekking van de verplichtstellingsbeschikking van BPL, ook een gelijktijdige wijziging van de cao Colland. Deze wijziging heeft voor Cölland niet alleen betrekking op de drie subsectoren maar ook voor de andere sectoren vanwege de beëindiging van de;aparte positie van de ; gelegenheidswerkérs in de cao Colland. De gelegenheidswerker zal vanaf 1 januan 2015 niet meer uitgezonderd zijn van de werkingssfeer van de cao Colland. Daarom zijn deze werknemers opgenomëri in de cijfers voor de berekening van dë representativiteit op l september 2013 Aangezien in de cijfers van 1 september 2013 de Piekarbeiders nog niet voorkomen, zijn daarvoor in drie subsectoren waar het om gaat scenario's ontwikkeld. De uitkomsten zijn gebaseerd op de administratie van Colland met peildatum 1 september ; :. ; : De bronnen sluiten niet volledig aan bij de werkingssfeer. Geef een beschrijving van: de correcties die zijn uitgevoerd (ad. 4) Pagina 4

11 nderzoek Er Is (aanvullend) steekproefonderzoek uitgevoerd, bijvoorbeeld op basis van een enquête. Geef een beschrijving met cijfermatige onderbouwing van: de gëhanteerde methodiëk (ad. 1) het steekproefkader In relatie tot de werkingssfeer (ad. 1) de respons (ad. 1) de representativiteit van de steekproef (ad. 1) eventueel gebruik van aanvullende informatië (ad. 1) toegepaste berekeningen en schattingen (ad. 1) Extrapolatie nderzoeksgegevens zijn middels andere bronnen geëxtrapoleerd. Geef een beschrijving met cijferrnatlge onderbouwing van: de hiervoor gebruikte brpnnen (ad. 2) de representativiteit van het verkregen bestand (ad. 2) de verschillen tussen de bronnën (ad. 2) eventueel uitgevoerde correcties (ad. 4) Pagina 5

12 Peildatum Er zijn gegevens gebruikt ouder dan een jaar, (terug)gerekend vanaf de ingangsdatum yan de cao. Geef een beschrijving van: de reden waarom het niet mogelijk is om gegevens van recenter datum te leveren (ad. 5) de aannemelijkheid dat sindsdien binnen de bedrijfstak geen grote fluctuaties in de genoemde aantallen zijn opgetreden. Indien wel sprake is yan grote fluctuaties Is aanvullend; onderzoek of extrapolatie nodig (ad. 5) verig verige opmerkingen Pagina 6

13 GEGEVENS WERKZAME PERSNEN Direct aan de cao gebonden personen en personen gebonden op basis van artikel 14 Wet op de CA^ Hoeveel personen worden direct dan wel op basis van artikel 14 van de Wet op de CA aan de cao gebonden? Geef aan op welke peildatum dan wel over welke periode de gegevens verzameld zijn Personen gebonden door de werkingssfeer Wat is het totale aantal personen dat valt onder de werkingssfeer van de cao? Geef aan pp welke peildatum dan wel overwelke periode de gegevens verzameld zijn Een persoon valt direct onder de werkingssfeer van een cao als hij werkzaam is bij een werkgever die lid is van een werkgeversorganisatie die betrokken is bij de totstandkoming van de cao. ok anders of niet georganiseerde werkzame personen in dienst van een aangesloten werkgever dienen dus te wordén méegeteld. Pagina 7

14 De wijze waarop dë gegevens zljn verkregen over het aantal werkzame personen dat direct en in totaal onder de werkingssfeer van dë cao valt, moet wordën toegelicht. Daarvoor is onderstaand een aantal aandachtspunten opgenomen. Afhankelijk van de gehanteerde;: ; methode kunnen de aandachtspunten al dan niet relevant zijn. Indien een van de genoemde methoden van toepassing is, dienen dë vragen waarvoor een ' ' is opgenomen te worden aangevinkt en te worden beantwoord. Dë eerste vraag dient altijd te worden beantwoord. Er zijn globaal 3 methoden, die elkaar overigens niet uitsluiten: gebruik;maken van bestaande bronnen/bestanden, onderzoek, en extrapolatie. Daarnaast moet zonodig een toelichting worden gegeven op de actualiteit van de gebruikte gegevens. Achter de genoemde aandachtspunten is een verwijzing opgenomen naar een uitgebreidere toelichting In deel 2 van dit formulier. Dat deel gaat in op de gehanteerde onderzoeksmethode (ad. 1); de gebruikte bronnen (ad. 2); de wijze van meting (ad. 3); de relatië tot de werkingssfeer (ad. 4); en de actualiteit van de gegevens (ad. 5). Pagina 8

15 Bestaande bronnen/bestanden Voor hët uitgevoerde onderzoek, geef een beschrijving van: degebruikte bronnen (ad. 2) de bronnen in relatie tot de werkingssfeer (ad. 4) de uitgevoerde correctie m de bronbestanden (ad. 4) de gehanteerde meeteenheid (ad. 3) De representativiteit is twee stappen bepaald: 1. De eèrste stap in de bepalirig van de representativiteit is gezet doör het koppelen van de werknemers In dienst van de leden yan de werkgevers- ; organisaties (georganiseerde werkgevers) aan het bestand van Colland (registratie van alle wërknëmers blj alle werkgevers op grond van de algemeen verbindend verklaarde bedrijfstakrègelingen). Dit onderzoék had betrekking op peildatum 1 september 2013 en is uitgevoèrd voor de cao Colland en de sectorcao's. Daarbij zijn zowel cijfers opgeleverd voor de situatie zónder gelegenheidsarbeid als mét gelegenheidsarbeid. nder de op dit moment verbindend verklaarde cao Colland is het cijfer zónder gelegenheidsarbeid van belang ómdat gelegenheidsarbeid; is uitgezonderd in de werkingssfeer van deze cao. De gelegenheidswerker zal vanaf 1 januari 2015 niet meer uitgezonderd zijn van de werkmgssfeer van de cao Colland. Daarom zijn deze werknemers nu; wel opgenomen in de cijfers voor de berekening van de representativiteit op 1^ september Dë introductie van de regeling Piekarbeid in drie subsectoren betekenteen gedeeltelijke intrekking van de verplichtstellings-beschikking van het bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw (BPL) voor de subsectoren Glastuinbouw, pen Teeltèri en Bloembollen-groothandel en een gelijktijdige wijziging van de cao Colland. De categorie gelegenheidswerkers houdt op te bestaan per Ijanuari Alleen voor deze drie subsectoren Is ër een afzonderlijke regeling Piekarbeid waarbij: werknemers In deze regeling uitgezonderd dienen te worden van de werkingssfeer van de cao Colland. Aangezien ih de cijfers van 1 sëptember 2013 de Piekarbeiders nog niet voorkomen, zijn daarvoor in drie subsectoren waar het om gaat scenario's ontwikkeld voor een "conversie" van Gelegenheidswerkérs naar Piekarbeiders. (Zie bijlage met toelichting in Excel). De werkingssfeer van de afzonderlijke bronnen is gelijk. In de vergelijking zijn vrijwillig aangesloten werkgevers niet meegenomen Is gebruik gemaakt van meerdëre bestanden, geef een beschrijving van: de representativiteit van de bestanden (ad. 2) uitgevoerde correcties voor dubbeltellingen (ad. 2) de wijze van matching van bestanden (ad. 1) Pagina 9

16 p grond van de ge-awde cao dienen allë werkgevers onder de werkingssféervan de cao hun werknemers te melden bij de administratie van Colland. Het gebruikte bestand Is dus representatief. De procedure is zodanig ingericht dat eventuele dubbeltellingen worden voorkomen van werknemers van bedrijven die bij meerdere wèrkgéversorganisatiès zijn aangesloten. be bestanden zijn gekoppeld door een extern bureau (Ecorys) door middei van SPSS.:-. Sluiten de bronnen niet volledig aan bij de werkingssfeer, geef een beschrijving van: de cprrecties die zjjn uitgevoerd (ad. 4) nderzoek Is. er aanvullend steëkproefonderzoek uitgevoerd, bijvoorbeeld op basis van eëri enquête, geef een beschrijving van: de gehanteerde methodiek (ad. 1) het steekproefkader in relatie tot de werkingssfeer (ad. 1) de respons (ad. 1) de representativiteit van de steekproef (ad. 1) eventueel gebruik van aanvullende informatie (ad. 1) toegepaste berekeningen en schattingen (ad. 1) Extrapolatie Indien onderzoeksgegevens middels andere bronnen zijn geëxtrapoleerd, geef een beschrijving van: \ Pagina 10

17 de hiervoorgebruikte bronnen (ad. 2) de representativiteit van het verkregen bestand (ad. 2) dë: verschillen tussen de bronnen (ad. 2): eventueel uitgevoerde correcties (ad. 4) Peildatum Zijn gegevens gebruikt ouder dan een jaar, (terug)gerekend:vanaf de ingangsdatum van de cao, geef een beschrijving van: dë reden waarom het niët mogelijk is om gegevens van recenter datum te leveren (ad. 5) de aannemelijkheid dat sindsdien binnen de bedrijfstak geen grote fluctuaties in de genoemde aantallen zijn opgetreden. Indien wel sprake is van grote fluctuaties Is aanvullend onderzoek of extrapolatie nodig (ad. 5) verig verige opmerkingen Pagina 11

18 Pagina 12

19 TELICHTING De door cao-partijen bij een verzoek tot algemeen verbindend verklaren van cao-bepalingen aangeleverde representativiteitsgegevens dienen, ten behoeve van de beoprdelingscriteria, te worden voorzien van een toelichting op de volgende punten: De wijze waarop het onderzoek is uitgevoerd a. populatieonderzoëk: b. steëkproefonderzoek c. extrapolatie 2. De gebruikte bronnen vöör het onderzoek a. uitgevoerde correctiës 3. De wijze van meting a. aard van de gegevens De relatie tot de werkingssfeer van de cao a. uitgesloten werkzame personen b. vrijwillige aansluiting : gedispenseerden : c. 5. De pelldatuni of de periode waarop de cijfers betrekking hebben p grond van paragraaf 4.1 van het Toetsingskader AVV laat de minister periodiek en steekproefsgewijs onderzoek uitvoereh naar de kwaliteit van de representativiteitsgegevens bij avv-verzoeken. m dit te kunnen doèn is het noodzakelijk dat het representativiteitscijfer reproduceerbaar is. Dit betekent dat alle oorspronkelijke (bron)gegevens die zijn gebruikt bij de opgave van de representativiteit bij het laatst ingewilligde avv-verzoek moeten worden bewaard, zodat deze desgevraagd beschikbaar kunnen worden gesteld. De oorspronkelijke gegevens worden dus niet bij het avv-verzoek meegestijurd. ad 1 Gehanteerde onderzoeksmethode Het is noodzakelijk dat een beschrijving van de gehanteerde onderzoeksmethode wordt gegeven. Het gaat om de vraag hoe de gegevens zijn verzameld. Idealiter wordt er geibrijik gemaakt van populatiebestanden, zowel voor werkgeversaantallen als aantallen werkzamë personen die onder de werkingssfeer van de cao dan wel het avv-besluit vallen. Indien geen populatiegegevens beschikbaar zijn, kan gebruik worden gemaakt yan steekproefonderzoek. Het gebruik van steekproefgegevens vereist dat een toelichting wordt gegeven op de uitvoering: vari de enquête, de respons, de representativiteit, verzamelde; : ; aanvullende informatie, uitgevoerde berekeningen en schattingen. Aandachtspunten: Beschrijving van de gëhanteerde onderzoeksmethode. Een beschrijving van de hierbij gebruikte bestanden. De manier waarop de steekproef Is getrokken (waaronder het gebruikte : steekproefkader). De respons van de steekproef. De representativiteit van het steekproefonderzoek. p bestanderi toegepaste correcties ten opzichte vari de populatie; Het gebruik van aanvullende informatie. De manier waarop berekeningen, schattingen en eventuele extrapolaties zijn uitgevoerd. Het is niet zorgvuldig om het aantal werkzame personen van niet-responderende bedrijven op nul in te schatten. Streef altijd naar de verkrijging van gegevens ult één bronbestand. Dit doet u door het bestand waarin de gegevens van de aangesloten werkgëvers zijn opgenomen, te matchen met het bestand waaruit de totale aantallen werkgevers en werkzame personen zijn opgenomen. Een nadere uitleg over de uitvoering van het matchen:van bestanden is te vinden in het rapport Kwaliteit representativiteitsgegevens bij avv-verzoeken. Stand van Zaken 2008, eindrapport, p. 20 (zie de website cao.szw.nl). Pagina 13

20 ad 2 Gebruikte bronnen Een representativiteitsopgave moet een beschrijving bevatten van de gebruikte bronnen. Niet alle bronnen zijn even betrouwbaar. ok zijn niet alle bronnen even volledig gegeven de werkingssfeer van de cao. Inherent hieraan Is het gebruik van meerdere bronnen. Van belang is dat de gebruikte bronnen en; öe daarbij gehanteerde berekeningen met het oog op de eis van reproduceerbaarheid goed worden beschreven en bewaard. Aandachtspunten: Het is aan te bevelen zo min mogelijk bronnen te gebruiken. Worden gegevens uit verschillende bronnen gebruikt, dan vereist dit een toelichting op onderlinge vergelijkbaarheid waarbij aandacht nodig is voor dubbeltellingen, uitgésloten groepen werkzame personen en verschillen In meetmomenten. Gebruik van branche- of sectoronderzoek vereist een toelichting op de representativiteit van de gegevens. Aandacht vereist de periode waarin het onderzoek is gehouden, de onderzoeksmethode en de relatie tot de werkingssfeer. Ten aanzien van de gebruikte bronnen wordt aandacht gevraagd: voor de vrijwillig aangesloten werkgevers, (gedeeltelijk) gedispenseerde werkgevers en dè actualiteit van de gegevens. ad 3 Wijze van meting Uitgangspunt bij hët berekenen van hët representativitéitscijfer is dat de tellèr èn de noemer worden uitgedrukt in dezelfde eenheid, idealiter worden de teller en de noemer uitgedrukt In aantallen personen. Andere meeteenheden worden in principe afgeraden. Andere maatstaven die wprden gebruikt om tot een berekening te kpmen van het aantal personen zijn de loonsom/aantal fte's of omzetgegevens. U dient dan wel aannemelijk te maken dat de gebruiktemaatstaf een goede afspiëgëling is van hët aantal personen zodat gèen sprake is van ëen systematische eenzijdige vertekening van het representativiteitsgegevens. In:: geval van fte als meeteenheid moet aannemelijk worden gemaakt dat de parttimefactor van georganiseerde ten opzichte van ongeorganiseerde werkgevers vergelijkbaar is. Dit betreft de eis van interrie consistentie. Tellér én de noemer moétën in dezelfde eenheid worden uitgedrukt en de peildata moeten vergelijkbaar zijn. Aandachtspunten: De wijze van meting moet dezelfde zijn voor teller en noemer. De eenheid moet gelijk zijn. Gegevens moeten ofwel standcijfers óf stroomcijfers zijn. De gegevens moeten zijn uitgedrukt in Öezelfde eenheid. In dè teller aantallen personen dan ook in de noemer aantallen personen gebruiken. Het gebruik van een andere meeteenheid dan aantallen personen vereist een gedegen toelichting op het gebruikte bestand en in hoeverre de gebruikte maatstaf een goede afspiegeling isvan hetaantal werkzame pérsonen. ad 4 Relatie tot de werkingsfeer De representativiteitsopgave dient gerelateerd te zijn aan de werkingssfeer van de cao. In de werkingssfeer uitgesloten categorieën werkzame personen moetën dan ook in de tellingeri voor de representativiteitsopgave buiten beschouwing worden gelaten. Het is van belang dat daadwerkelijk gemeten wordt wat beoogd was. Het gaat hier om de validiteit van de gegevens. Aandachtspunten: Aandacht voor vrijwillig aangesloten werkgevers die in de representativiteitsopgave niet moeten worden meegenomen. De bronnen mogen niet vervuild zijn met werkzame personen die niet onder de werkingssfeer vallen. Hierbij kan gedacht worden aan onder andere uitzendkrachten en hoger personeel. In de tellingen moeten van (onderdelen van) de cao gedispenseerden wel worden meegerekend, behalve indien sprake is van een integrale dispensatie vanwege een eigen rechtsgeldige cao. Pagina 14

21 Indien gebruik wordt gemaakt van een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds, dient -indien van toepassing- gecorrigeerd te worden voor jongere werkzame pérsonen die wel ondèr de werkingssfeer van de cao vallen, maar niet deelnemen aan het bedrijfstakpensioenfonds. ok dient gecorrigeerd te worden voor werkgevers die. zijn vrijgesteld van het bedrijfstakpensioenfonds, maar niet zijn gedispenseerd van de cao. ad 5 Actualiteit van de cijfers Voor de representativiteitsopgave dient de datum of de periode waarop de cijfers betrekking hebben te worden vermeld. A s regel geldt dat gegevens, öm te voldoen aan de eis van actualiteit, niet ouder dan één jaar mogen zijn gerekend vanaf de ingangsdatum van de caö. Tevens geldt dat de verschillèrtde peildata riièt të ver uit elkaar nnoeten liggen, omdat anders de interne consistentie van de representativiteitsopgave in het geding is. Als uitgangspunt hierbij geldt dat de peildata in principe niet meer dan één jaar uiteen mogen liggen. In geval de peildata te ver in het verleden liggen kunnen de gegevensbestanden op basis van de werkgelegenhëidsontwikkeling in: dë: branche worden gèactualiseerd, oftewel geëxtrapoleerd. Dë marktontwikkelingen in het verleden vormen de basis om de huidige waarden met een zekere onzekerheidsmarge te voorspellen. Het is dan wel van belang om expliciet te vermelden op welke gegevens deze extrapolatie is gebaseerd en hoe die is uitgevoerd. Dë bestanden die hiervöör gebruikt wordert: moeten vergelijkbaar zijn naar bijvoorbeeld verhouding voltijders-deeltijders of de verhouding grotekleine bedrijven. Aandachtspunten: De actualiteit van de gebruikte gegevens. Deze mogen gërekènd vanaf de ingangsdatum van: dë cao in beginsel niet ouder zijn dan 1 jaar. Indien de gebruik gegevens ouder zljn, dient vermeld te worden waarom het niet mogelijk: js om gegevens van recenter datum të leveren (zie ook aanvulling bij de vraag over actualiteit). Het toepassen van extrapolatie. Indien op basis van andere gegevensbronnen de: gegevens voor de representativiteitsopgave zijn geactualiseerd dient aangegeven te worden welke bronnen gebruikt zijn en op welke wijze yoor onderlinge afwijkingen tussen de bronnen is gecorrigeerd; Een nadere uitleg over de wijze van extrapoleren is te vinden in het rapport Kwaliteit representativiteitsgegevens bij avv-verzoeken,: Startd van Zaken 2008, eindrapport, p. 21 (zië dë website cao.szw.nl). De peildatum dan wel de periode waarop de gegevens betrekking hebben. Pagina 15

22 Versie Colland Representativiteit ten behoeve van gedeeltelijke intrekking yerplichtstellingsbeschikking BPL en wijziging cao Colland per 1 januari 2015 i.v.m. Piekarbeid In de huidige cao Colland zijn gelegenheidswerkers uitgezonderd van de werkingssfeer. ok binnen hetbedrijfspensioenfondsyoor de Landbouw (ElPL) Is nu geen premjeplicht voor gelegenheidswerkérs. Deze uitzondering is volgens het bestuur van BPL niet langer houdbaar en wordt naar verwachting beëindigd per 1 januari Daarmee houdt de gelegenheidswerker op te bestaan. Aan het tegelijkertijd invoeren van een categorie "Piekarbeiders" waarvoor geep premieplicht bestaat in een aantal subsectoren wordt gewerkt. In alle blj Colland en BPL aangesloten sectoren is de "piekarbeider" besproken. Vooralsnog zijn er drie sectoren die behoefte hebben aan de "piekarbeider". Dat zijn de pen Teelten, Glastuinbouw en Bloembollengroothandel. Voor deze drie sectoren Is voor deze specifieke groep werknemers een aanpassing van de cao Colland gewenst tegelijk metde gedeeltelijke intrekking van de verplichtstelling BPL. Bij deze wijzigjngen zijn cijfers nodig over de gevolgen voor de representativiteit in deze 3 subsectoren. Voor de categorie piekarbeiders zijn echter nog geen ervaringsgegevens omdat de categorie nog niet bestaat. Er zijn representativiteitscijfers en ervaringscijfers voor de categorie gelegenheidswerkers per 1 september ;Voor subsectoren die geen piekarbeiders;kennen, wordt uitgegaan van de cijfers Subsectoren Rep excl. Gelegenheidswerk Rep Incl. Gelegenheidswerk SubsectorGlastuinbouw j : :i ::.: V Verschil 1. iaantal werkgevers aangesloten direct aan de CA gebonden Iaantal bij hen in dienst zijnde werknemers itotaal aantal werkgeversonder de werkingssféervan de CA Itotaal aantal werknemers onder de werkingssféervan de CA Representativiteitscijfer j I 65,43% 65,55% 0,11% Subsector pen Teelten i 1. aantal werkgevers aangesloten direct aan de CAÖ gebonden aantal bij hen iri dienst zijnde werknenièrs totaal aantal werkgeversonder de werkingssféer van de CA : totaal aantal werknemers onderde werkingssfeer van de CA Representativiteitscijfe': i j 60,44% 62,25% 1,81% Subsector Groothandel in Bloembollen,.:; :; 1. laantal wèrkgeversaartgesloten direct aan dè CA gebonden iaantal bij hen in dienst zijnde werkneriiers jtotaal aantal werkgevers onderde werkingssfeer van de CA itotaal aantal werknemers onder de werkingssfeer van de CA Representativiteitscijfer ; \ 81,14% : 80,92% -0,23% 11. m een "vertaling" te künnen maken van Gelegenheidswerkers naar Piekarbeiders is een analyse gemaakt van de dienstverbanden per vanuit de definitie van: Piekarbeid. Dat kan gedurende het jaar gedurende maximaal 8 weken bij maximaal één werkgever. Ten opzichte van gelegenheidswerk is daarom het aantal gelegenheidswerkers onderzocht mét tot op dat moment: méér dan één dienstverband in het jaar. dienstverband(en) opgeteld met een totale duur langer dan 8 weken. 12. Vertaling van GLW naar Piekarbeid pp : a) In totaal zijn er in drie genoemde agrarische en groene sectoren op gelegenheidswerkers werkzaam die op dat moment in totaal gedurende meer dan 8 weken een dienstverband hebben gehad. b) In totaal werken er in de drie genoenidè agrarische en groene sectoren op gelegenheidswerkers die op dat moment al meerdere dienstverbanden hebben gehad.

23 Versie Colland c) Bij de analyse blijkt dat alle gelegenheidswerkers die in; totaal een opgeteld dienstverband hebben gehad van meer dan 8 weken hebben gehad, op één na ook meerdere gelegenheidswerk dienstverbanden hebben gehad. Daarom wordt in de berekening van het aantal potentiële extra piekarbeiders uitgegaan van deze laatste (grotere) groep De getallen van gelegenheidswerkers :(GLW-ers) die voldoen aan de nieuwe definitie Piekarbeid en de potentiële groep nieuwe piekarbeiders zijn in onderstaande tabel naast elkaar gezet voor de drie sectoren Van deze werknemers is op grond van de administratie bekend ofzij op 1 september 2013 in Subsector GLW-ers die voldoen aan "Piekarbeid" Meerdere dvb GLW en dus geen Piekarbeid. Daarmee potentiële extra piekarbeiders of andere werknemer Daarvan: Extra werknemer bij georganiseerde werkgevers (scenario 14.0/15.a) Daarvan: Extra bij ongeorganiseerde. werkgevers (scenario 14.0/15.a) Glastuinbouw pen Teelten : Bloembollengrodthandel t. nbekend is hoe werkgevers zullen reageren gp het vervallen van premievrijstelling onderde regeling Piekarbeid voor gelegenheidsarbeiders die niet meer voldoen aan de definitie piekarbeid. Daarvoor zijn 3 scenario's denkbaar ; a) Er wprden nieuwe werknemers gevonden die a s piekarbeider ingezet kunnen worden. ; b) Er worden uitzendkrachten ingezet. c) Er worden "reguliere dienstverbanden" gesloten. Bij de scenario's a en b blijft de medewerker buiten de werkingssfeer zodat er ten opzichte van de; tabel bij punt 10 geen aanvullende gevolgen zijn yoor de representativiteit. Dat betekent dat daarbij uitgegaan kan worden van het representativiteitscijfer "exclusief gelegenheidswerk" : De invloed op de representativiteit van scenario c. is afhankelijk van de individuele keuze van de werkgever en van de vraag of het een georganiseerde of ongeorganiseerde werkgever betreft. De uitersten van de invloed van scenario c, zijn: a) Alleen georganiseerde werkgevers zetten reguliere dienstverbanden in en de ongeorganiseerde werkgevers zetten geen reguliere dienstverbanden in ter vervanging. b) Alleen ongeorganiseerde werkgevers zetten reguliere dienstverbanden in en de georganiseerde werkgevers zetten geen reguliere dienstverbanden in ter vervanging. Voor de uitersten beschreven onder 15 zijn de rep cijfers serekend. Dit resulteert in :. l Subsectoren j j j Re p excl. Gelegenheidswerk Rep incl. Piekarbeid scenario 15.a Rep incl. Piekarbeid scenario 15.b. Glastuinbouw representativiteit j 65,43% 65,45% 65,42% pen Teelten representativiteit j 60,44% 61,22% 59,96% Groothandel in bloembollen representativiteit 81,14% 81,76% 81,09% Voor berekeningen zie de tabel op de vbigende pagina en het afzonder ijke Excelsheet. 17. In de nieuwe situatie waarbij geen sprake meer is van gëlegenheidswerkersmaar van piek arbeiders die uitgesloten zijri van de werkingssfeér van BPL (en cao Golland) worden de: representativiteitscijfers öp 1 september 2013 als volgt: Glastuinbouw tussen 65,42% en 65,45%. pen Teelten tussen 59,96% en 61,22%. Groothandel in Bloembollen tussen 81,09% en 81,76%. 18. De in deze notitie opgenomen berekeningen van de rep. cijfers worden gebruikt voor: Gedeeltelijke intrekking verplichtstellingsbeschikking BPL per 1 januari Algemeen verbindendverklaring cao Colland per 1 januari 2015.

24 Versie Colland 19. Toekomst: In de toekomst, voor het eerst mogelijk voor de representativiteitscijfers per , zal gebruik gemaakt worden van bestandsvergelijking tussen Colland Arbeidsmarkt enerzijds en de ledenlijsten van de werkgeversorganisaties anderzijds. Rep incl.: Rep excl. Totaal max. Gewone - Gewone Gelegen- Gelegenheidswerk mogelijke werkn ipv Rep in werkn ipv : Rep in heldswerk extra piek Piekarbeid, ; scénario Piekarbeid; scénario Subsectorer 1 i :. : arbeiders scenario c.a c.a scenario cb cb. Subector Glastuinbouw j :. : i.:.;::. : 1 1. jwerkgevers direct aan de CA gebonden iaantal bij hen in diénst zijnde werknemers : : ::; {Werkgevers onder de werkingssfeer van de CA iwerknemers onderde werkingssfeervan de CA : Representativiteitscijfer j 65,55% 65,43% : 65,45% 65,42% Subsector pen Teelten ;: : : ;,:.: :. : ] -.il:, ; :. ;. :. 1. jwerkgevers direct aan de GA gebonden iaantal bij hen in diénstzijnde werknemers ïwerkgeversonder de werkingssfeer van de CA ; : : iwerknemers onder de werkingssfeer van de CA :::: ; 209 ; Representativiteitscijfer i: 1 52,25% 60,44% 61,22% 59,96% Subsector Groothandel in Bloembollen ::: 1.. Werkgevers direct aah de CA gebonden Aantal bij hen in dienst zijnde werknemers ; ; Werkgevers onderde werkingssfeer van de CA Werknemers onder de werkingssfeervan de CA Ï Representativiteitscijfer j :- i : 80,92% 81,14% : 81,76% 81,09% Christ Essens, Actor Bureau voor sectoradvies 3 oktober 2014

25 fm rsi.e i - S ce u f -S.9 > 5»- > af re c (9.11 ^ ^ S- U 01 a 5 "5 * 5 " > E >- > (0 Ifl X ta 9) _ =3-2 JS t -e Ê 01 >«- 0)...E -S «5 -Q co ^ 5 CD n 0) c IM 01. (D u J tfl c 01 TI c m "ö u ra u c Q. oe fll _ ü at Jll 5?3 * S oe ü,ï{.jj ^ u a> in 3 l/l o: g- ( C <u 05. 0) i_ 3 X3 C c 0) tn CL c (1> +^ 93 <D H- c 0) Q. c (U co Q.. E (U 0) T3 C 0! 01 TJ I m T3 c "5 u I D '<U. o; 'o. ns c J 01 L 113 Q. M I cn rsl «* 00 m rsl