Competentievisie Verantwoordingsorgaan

Transcriptie

1 Stichting Will Niemeijer Pensioenfonds Competentievisie Verantwoordingsorgaan Versie

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Organisatie van het verantwoordingsorgaan Geschiktheidseisen (profielschets) Taken en bevoegdheden van het verantwoordingsorgaan Werkwijze van het verantwoordingsorgaan Geschiktheidsbevordering Vaststelling... 7 Bijlage 1 Omschrijving competenties... 8 Bijlage 2 Competentiematrix Bijlage 3 Opleidingsplan

3 1. Inleiding Middels het opstellen van de competentievisie geeft het verantwoordingsorgaan (VO) van Stichting Will Niemeijer Pensioenfonds (SNP) uitvoering aan normen 47 en 56 van de Code Pensioenfondsen. Het doel van de competentievisie is: - het formuleren van de benodigde eisen die worden gesteld aan de individuele leden van het VO en aan het VO als geheel. Dit betreft zowel de vereiste kennis als de vaardigheden en het gedrag; en - het bevorderen (ontwikkelen) en waarborgen van de geschiktheid binnen het VO. De competentievisie is erop gericht om op gestructureerde wijze de geschiktheid van de leden van het VO te laten aansluiten bij wat nodig is aan kennis, vaardigheden en professioneel gedrag voor het goed functioneren van dit orgaan. De geschiktheid zal worden georganiseerd rondom de taken en bevoegdheden van het VO. De competentievisie bestaat uit de volgende onderdelen: Profiel leden van het VO (hoofdstuk 3). Taken en bevoegdheden van het VO (hoofdstuk 4). Werkwijze van het VO (hoofdstuk 5). Geschiktheidsbevordering (hoofdstuk 6) 2. Organisatie van het verantwoordingsorgaan 2.1 Samenstelling VO Het VO bestaat volgens de statuten van SNP uit vier leden: één vertegenwoordiger van de deelnemers, twee vertegenwoordigers van de pensioengerechtigden en één vertegenwoordiger van de werkgever. Leden worden benoemd voor een periode van vier jaar en kunnen worden herbenoemd. Het VO heeft een voorzitter en een secretaris. De voorzitter ziet toe op het functioneren van het VO en is namens het VO eerste aanspreekpunt voor het bestuur over het functioneren van het verantwoordingsorgaan. 2.2 Diversiteit Het VO streeft naar een samenstelling met diversiteit. Dit betreft diversiteit naar onder meer leeftijd, geslacht en sociaal-culturele achtergrond. Deelname in het VO van personen met een uiteenlopende achtergrond en verschillende vaardigheden zorgt voor een meervoudig perspectief en draagt zo bij aan de kwaliteit van het VO. 2.3 Werving nieuwe leden VO Deze competentievisie bevat een profielschets die is opgesteld ten behoeve van de werving van leden voor het VO en is gebaseerd op de rol en functie van het VO. De taken en bevoegdheden van het VO zijn te onderscheiden in advisering en oordeelsvorming. De missie van het VO is het toezien op een juiste uitvoering van de pensioenregeling van alle belanghebbenden door het bestuur te adviseren over bepaalde onderwerpen en te oordelen over het gevoerde beleid van het bestuur en 3

4 over beleidskeuzes voor de toekomst. Centraal hierin staat de beoordeling of het bestuur op evenwichtige wijze rekening houdt met de belangen van alle belanghebbenden. 3. Geschiktheidseisen (profielschets) 3.1 Geschiktheidsnorm De leden van het VO dragen geen eigen individuele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid. Derhalve stelt de wet geen eisen aan de geschiktheid van individuele leden of van het VO als geheel. Het bestuur van SNP heeft bepaald dat het VO in collectieve zin moet voldoen aan geschiktheidsniveau A. Het doel hierbij is dat de leden van het VO in staat zijn om een standpunt in te nemen ten aanzien van een voorgenomen bestuursbesluit respectievelijk het gevoerde beleid. Geschiktheid bestaat uit deskundigheid (kennis, inzicht en oordeelsvorming), competenties (vaardigheden) en professioneel gedrag. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. 3.2 Deskundigheid: aandachtsgebieden Van het VO in collectieve zin wordt verwacht dat zij begrip c.q. kennis van en inzicht in de volgende aandachtsgebieden hebben: Organisatie van een pensioenfonds: De wijze waarop een pensioenfonds is ingericht en met name de organisatie van SNP, het arbeidsvoorwaardenoverleg en de verhouding tussen werkgever, pensioenfonds en belanghebbenden. Relevante wet- en regelgeving: De relevante wet- en regelgeving kunnen noemen en voldoende op de hoogte zijn van de inhoud ervan, bekend zijn met de fiscale kaders, uitgangspunten van de Pensioenwet, het toezicht op pensioenfondsen en de Code Pensioenfondsen. Pensioenregelingen en pensioensoorten: Basiskennis van de verschillende vormen waarin pensioen als arbeidsvoorwaarde kan worden uitgevoerd, de in Nederland meest voorkomende pensioenregelingen, de diverse pensioensoorten. Verder beschikt het VO op hoofdlijnen over kennis van de pensioenregeling van SNP (pensioensoorten, wijze van vaststellen aanspraken, toeslagverlening) Vermogensbeheer: Basiskennis van de verschillende stappen in het beleggingsproces en betekenis daarvan, de meest gangbare beleggingscategorieën bij pensioenfondsen, het beleggingsplan van het fonds en de betekenis en doelstelling van de ALM-studie. Actuariële aspecten en verslaglegging: Basiskennis van de financieringswijze van de pensioenregeling en de daarbij relevante aspecten (Financieel Toetsingskader), actuariële grondslagen die van belang zijn bij de vaststelling van de hoogte van de pensioenverplichtingen, de gangbare begrippen voor de aanduiding van de vermogenspositie, jaarverslaglegging en jaarrekening, marktwaardering en pensioenverplichtingen. Administratieve organisatie en interne controle: Basiskennis van het doel en de inhoud van de Actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN). Uitbesteding van werkzaamheden: Basiskennis van het uitbestedingsbeleid van SNP en (de aard van) de uitbestede werkzaamheden. 4

5 Communicatie: Basiskennis van de wettelijke verplichtingen die aan communicatie met (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en overige belanghebbenden worden gesteld, hoe communicatie door het fonds is opgezet, welke doelgroepen van belang zijn voor communicatie en op welke wijze gecommuniceerd worden. Het VO in collectieve zin heeft tevens zicht op de onderlinge samenhang van voornoemde aandachtsgebieden en is in staat om een oordeel te vormen over de aandachtsgebieden. Dat houdt in dat het VO als collectief: - Overzicht moet kunnen houden op de probleemstelling; - De relevante criteria moet kunnen vaststellen om gezamenlijk tot een oordeel te kunnen komen; - In staat moet zijn om binnen de aandachtsgebieden kritische vragen te kunnen stellen; - De juiste afwegingen moet kunnen maken en daarmee tot een realistisch eindoordeel kunnen komen; - De juiste specialisten om input weten te vragen en de eigen mening met betrouwbare Informatie onderbouwen; - In staat zijn het gezonde verstand te gebruiken en dit ook te doen. - Daarnaast dienen de leden van het VO te weten over welke rechten en plichten zij beschikken. 3.3 Competenties Naast het beschikken van deskundigheid moeten de leden van het VO ook daarmee kunnen werken. Het VO dient in dat kader over bestuurlijke competenties te beschikken. In collectieve zin dient sprake te zijn van geschiktheidsniveau A op het gebied van competenties. Dat houdt in dat de in onderstaand overzicht opgenomen competenties in voldoende mate aanwezig zijn in het VO, dat het VO bekend is met de doelstellingen van competitiemanagement en dat de leden van het VO zich bewust zijn van de eigen competenties, sterktes en zwaktes. De competenties zijn: Denken Voelen Kracht Strategisch denken; Loyaliteit Stressbestendigheid Multidisciplinair denken Samenwerken Onafhankelijkheid en oordeelsvorming; Verantwoordelijkheid; Communicatief vermogen Authenticiteit Reflecterend vermogen Omgevingsbewustzijn Besluitvaardigheid Onderhandelingsvaardigheid Klant-, kwaliteits- en resultaatgerichtheid Strategische sturing Overtuigingskracht De competenties zijn gedefinieerd in Bijlage 1. Bijlage 2 bevat de door de leden van het VO ingevulde competentiematrix. 3.4 Professioneel gedrag Professioneel gedrag heeft vooral van doen met praktische en meetbare gedragsaspecten. Het gaat dan om zaken als integriteit en aantoonbaar voldoende tijd beschikbaar hebben. 5

6 Integer gedrag Leden van het VO moeten integer zijn. Een integer lid van het VO handelt in overeenstemming met zijn/haar principes en houdt zich aan de verplichtingen die hij/zij op zich heeft genomen. Dat geldt ook onder moeilijke omstandigheden als er druk wordt uitgeoefend om van principes af te wijken. Een integer lid van het VO is betrouwbaar, eerlijk, respectvol en gedraagt zich consistent in verschillende situaties. Beschikbaarheid en tijdsbeslag Het VO vergadert in beginsel vijfmaal per jaar gezamenlijk met (een delegatie van) het bestuur (twee informele en drie formele overleggen). Daarnaast worden de leden van het VO driemaal per jaar uitgenodigd om, tezamen met het bestuur, deel te nemen aan een themabijeenkomst. Voorts voert het VO ten minste tweemaal per jaar intern overleg, of vaker als ten minste twee leden van het VO daarom verzoeken. Een lid van het VO moet over voldoende tijd beschikken om zijn/haar taak te kunnen uitoefenen. Dit houdt onder meer in aanwezig te zijn bij de (overleg)vergaderingen en themabijeenkomsten. Leden van het VO zijn bereid hun kennis en kunde op peil te houden om te blijven voldoen aan (toekomstig) te stellen normen aan het functioneren van het VO. De functie van lid van het VO vergt naar inschatting gemiddeld 0,5 1 dag per maand. De werkelijke benodigde tijd zal echter afhangen van de lopende zaken, ontwikkelingen op pensioengebied en de financiële markten alsmede de behoefte aan scholing. 4. Taken en bevoegdheden van het verantwoordingsorgaan De eisen die aan leden van het VO en het VO als geheel worden gesteld, dienen ertoe om te bewerkstelligen dat het VO zijn taken en bevoegdheden op een goede wijze kan uitvoeren. Het VO heeft het recht om gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen over gespecificeerde onderwerpen. De betreffende onderwerpen zijn opgenomen in artikel 2 lid 7 van het Reglement VO. Naast deze adviesrechten is het VO bevoegd om jaarlijks een oordeel te geven over: - het handelen van het bestuur; - het door het bestuur gevoerde beleid in het betreffende kalenderjaar, en - de beleidskeuzes van het bestuur die betrekking hebben op de lange(re) termijn, Het bestuur legt verantwoording af aan het VO over het beleid en de wijze waarop het beleid is uitgevoerd. Het oordeel van het VO wordt, samen met een reactie van het bestuur, gepubliceerd in het jaarverslag van SNP. 6

7

8 Bijlage 1 Omschrijving competenties Competentie Omschrijving 1. Strategisch denken Breder of dieper inzicht verschaffen in problemen of situaties door ze in een meer omvattend begrippenkader te plaatsen en van daaruit te handelen. De grote lijnen en voornaamste implicaties van gebeurtenissen in beeld hebben en houden. Verder kijken en denken dan de dagelijkse focus. 2. Multidisciplinair denken en oordeelsvorming Dwarsverbanden en de samenhang zien en communiceren tussen de verschillende domeinen/deskundigheidsgebieden. Kan mogelijke handelswijzen in het licht van relevante criteria tegen elkaar afwegen en logische conclusies trekken en tot realistische beoordelingen komen. 3. Verantwoordelijkheid Heeft inzicht in externe en interne belangen, weegt zorgvuldig af en legt verantwoording af. Toont lerend vermogen en is zich bewust van de verantwoordelijkheid die de functie met zich meebrengt. Erop toezien dat zaken volgens afspraak en/of overeenkomstig bepaalde (afgesproken) normen tijdig worden uitgevoerd teneinde de doelstelling van het fonds te realiseren. Niet twijfelen in te grijpen als de omstandigheden daar om vragen. 4. Reflecterend vermogen Handelen in het bewustzijn van de professionele taak en van de eigen positie, kennis en vaardigheden. Eigen denken en handelen en dat van het bestuur kritisch kunnen bezien en beoordelen. 5. Loyaliteit Een grote morele betrokkenheid hebben bij de organisatie, de doelstellingen en de belanghebbenden. 6. Samenwerken Samen met anderen de activiteiten richten op een gemeenschappelijk doel. Het gezamenlijke resultaat op de eerste plaats stellen en zich daarvoor naar beste kunnen inzetten. Een goede onderlinge sfeer bevorderen. 7. Communicatief vermogen Meningen, ideeën en gecompliceerde zaken in begrijpelijke taal duidelijk kunnen maken in woord en geschrift, gebruik makend van ter zake doende middelen. Kan luisteren vanuit empathie. Belangrijke boodschappen oppikken uit communicatie, aandacht en ruimte geven aan gesprekspartners. Ingaan op reacties, ook non-verbaal. Relevante vragen stellen en doorvragen. 8. Omgevingsbewust zijn Weten en begrijpen hoe een pensioenfonds en diens omgeving (denk aan: VO, IT, deelnemersraad, sociale partners, toezichthouders, uitvoerders, adviseurs, etc.) werkt en hoe daarbinnen te manoeuvreren teneinde de gestelde doelen te bereiken. 9. Stressbestendig Kunnen verwerken van spanningen binnen het bestuur. Effectief blijven presteren onder tijdsdruk en bij onvoldoende middelen, 8

9 Competentie Omschrijving tegenslag, teleurstelling of tegenspel. 10. Onafhankelijkheid Staan voor de eigen opvattingen en principes en bereid zijn anderen met meer macht en invloed hiermee te confronteren. Verantwoordelijkheid nemen en dragen voor eigen doen en laten. 11. Authenticiteit Is waarachtig in doen en zijn. What you see is what you get, geen dubbele agenda s. 12. Besluitvaardigheid Weloverwogen beslissingen nemen door het ondernemen van acties of zich vastleggen door het uitspreken van meningen, zelfs als belangrijke informatie ontbreekt of onvolledig is. 13. Onderhandelingsvaardigheid 14. Klant-, kwaliteit- en resultaatgerichtheid In staat om tot acceptabele akkoorden te komen en een goede balans te bereiken in het spel van geven en nemen. Weet een win-win-win-situatie te creëren. De klant en de doelstellingen van de organisatie door en door kennen. Acties en beslissingen richten op het daadwerkelijk realiseren en verbeteren van beoogde resultaten. Gedrag laten zien dat getuigt van het stellen van hoge eisen aan de uitvoering van de activiteiten en processen van het fonds. 15. Strategische sturing Heeft visie op toekomstige ontwikkelingen en de betekenis daarvan voor de langetermijndoelen van het fonds. 16. Overtuigingskracht Anderen weten te overtuigen van een bepaald standpunt of met goede argumenten zover weten te krijgen tot het nemen van een bepaald besluit of het behalen van een bepaald resultaat. 9

10 Bijlage 2 Competentiematrix Vereiste competenties R. Schut T. Afman H. Drent H. Stevelmans W. Tingelaar (aspirant lid) Denken 1. Strategisch denken 2. Multidisciplinair denken en oordeelsvorming 3. Verantwoordelijkheid 4. Reflecterend vermogen Voelen 5. Loyaliteit 6. Samenwerken 7. Communicatief vermogen 8. Omgevingsbewustzijn Kracht 9. Stressbestendig 10. Onafhankelijkheid 11. Authenticiteit 12. Besluitvaardigheid 13. Onderhandelingsvaardigheid 14. Klant-, kwaliteits- en resultaatgerichtheid 15. Strategische sturing 16. Overtuigingskracht In bovenstaande matrix wordt met ja en nee aangegeven of het betreffende (beoogde) lid van het verantwoordingsorgaan voldoet aan de vereiste competentie. 10

11 Bijlage 3 Opleidingsplan Aan de leden van het verantwoordingsorgaan worden geen individuele geschiktheidseisen gesteld. Het verantwoordingsorgaan in collectieve zin moet voldoen aan geschiktheidsniveau A. Het verantwoordingsorgaan evalueert jaarlijks in de eigen vergaderingen de opleidingsbehoefte van de individuele leden van het verantwoordingsorgaan. Deze is hieronder weergegeven. Lid VO R. Schut (wg) Functie Voorzitter Opleiding T. Afman (pg) Functie Secretaris Opleiding H. Drent (pg) Functie Lid Opleiding H. Stevelmans (wn) Functie Lid Aspirant Opleiding W, Tingelaar (pg) Functie Aspirant-lid Opleiding Opvolgings- en ontwikkelingsplan Opleiding te volgen in jaar