Willis Towers Watson. SV-regelingen Onderzoek 2016

Transcriptie

1 Willis Towers Watson SV-regelingen Onderzoek 2016

2

3 Samenvatting In Nederland zijn er honderden financiële regelingen voor werknemers beschikbaar op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. Deze sociale verzekeringsregelingen (SV-regelingen) zijn er om het voor werkgevers aantrekkelijker te maken mensen in dienst te nemen die recht hebben op een vorm van subsidie, bijvoorbeeld arbeidsgehandicapte werknemers. Maar in hoeverre zijn organisaties op de hoogte over deze regelingen en in welke mate maken zij hier gebruik van? Deze vragen en meer werden voorgelegd aan ruim 700 Nederlandse organisaties met meer dan 250 werknemers in het SV-regelingen Onderzoek Beperkte kennis over SV-regelingen Er is over de hele linie een betrekkelijk laag kennisniveau over SV-regelingen en de mogelijkheid om daar gebruik van te maken. Zo heeft bijna een kwart (24,6%) van de organisaties geen enkele kennis over welke sociale regelingen en subsidies er voor werknemers beschikbaar zijn bij gemeentes en de overheid. Voor tweederde (66,3%) geldt dat zij dit ongeveer weten. Slechts een kleine 10 procent van de werkgevers weet precies welke regelingen er zijn. Daarnaast stelt maar liefst vier op de tien respondenten niet te weten wanneer werknemers binnen hun organisatie recht hebben op een SV-regeling. Dat is schrikbarend weinig in een tijd dat er vanuit directies steeds meer vraag is naar inzicht in de eigen medewerkerspopulatie en bijbehorende regelingen, ook in het kader van duurzame inzetbaarheid. Het is onvermijdelijk dat een gebrekkige kennis - en zeker het volledig ontbreken van kennis - bedrijven geld kost. Wanneer organisaties zich willen verdiepen in de beschikbare regelingen en mogelijkheden, loopt een groot deel vast. Een derde heeft namelijk geen idee waar zij deze informatie kunnen vinden. Inzicht in het werknemersbestand Naast een gebrek aan kennis over de beschikbare sociale regelingen, hebben werkgevers beperkt inzichtelijk hoe hun eigen werknemerspopulatie eruit ziet. Het quotum arbeidsbeperkten van de Participatiewet stelt kort gezegd dat bedrijven een bepaald percentage mensen met een ziekte of handicap in dienst moeten nemen. Ruim een kwart (27,3%) van de respondenten weet niet of hun bedrijf voldoet aan dit quotum. Daarnaast weet nog eens een kwart (23,9%) niet wat deze wet is of wat het daaraan gerelateerde quotum inhoudt. Door dit gebrek aan inzicht maken organisaties vaak niet optimaal gebruik van de regelingen waar zij recht op hebben. Figuur 2. Participatiewet quotum 27,3% weet niet of hun bedrijf voldoet aan het quotum van de Participatiewet 23,9% weet niet wat de Participatiewet en het bijbehorende quotum inhoudt. Figuur 1. Bekendheid met SV-regelingen In hoeverre weet u welke sociale verzekeringsregelingen er zijn? Dit weet ik precies 9,1% Dit weet ik ongeveer 66,3% Dit weet ik helemaal niet 24,6% Huidig gebruik van SV-regelingen Op dit moment maakt slechts vier op de tien (37%) organisaties gebruik van landelijke subsidies en/of premiekortingen. Ruim 28 procent gebruikt gemeentelijke subsidies en iets minder dan een kwart (23,4%) subsidies op brancheniveau. Maar liefst een zesde van de respondenten stelt niet te weten of er gebruik wordt gemaakt van dergelijke regelingen. 3 SV-regelingen Onderzoek 2016

4 Informatievoorziening vanuit de overheid Ruim een derde van de organisaties die geen gebruik maken van SV-regelingen zou hier wel graag meer over willen weten. De verantwoordelijkheid om bedrijven te informeren over bestaande regelingen ligt bij de overheid, vindt 43 procent. Zo n 20 procent ziet het voornamelijk als de eigen verantwoordelijkheid van bedrijven om over dit thema goed op de hoogte te zijn en zelf informatie hierover op te zoeken. Figuur 3. Informeren over SV-regelingen Wiens verantwoordelijkheid is het volgens u voornamelijk om bedrijven te informeren over de beschikbare SV-regelingen? De centrale overheid 43% De gemeentelijke overheid 15,8% Bedrijfsadviseurs 7,3% Eigen verantwoordelijkheid van bedrijven 20,3% Overig 13,7% Advies en overleg Ruim de helft van de bedrijven maakt geen gebruik van een - interne of externe - adviseur voor informatie over beschikbare SV-regelingen. Bijna 30 procent wint in dit kader wel extern advies in. Van de werkgevers die gebruik maken van een externe adviseur voor SV-regelingen controleert slechts 46 procent achteraf of er regelingen zijn gemist. Hierdoor worden veel regelingen niet benut omdat een deel moet worden aangevraagd op korte termijn nadat iemand in dienst is getreden. Daarnaast kent slechts iets meer dan een kwart van de organisaties een interdisciplinair overleg tussen verschillende afdelingen, zoals HR en finance, over onderwerpen met betrekking tot sociale zekerheid. Bij zo n driekwart van de organisaties ontbreekt een vorm van interdisciplinair overleg. Dat betekent dus niet alleen dat sociale zekerheid geen thema is, maar in bredere zin dat een integrale aanpak tussen de verschillende afdelingen mist. Dat is nu juist cruciaal voor duurzame inzetbaarheid. Figuur 4. Interdisciplinair overleg Is er binnen uw organisatie interdisciplinair overleg over onderwerpen met betrekking tot sociale zekerheid? Ja 27,4% Nee 46,1% Weet ik niet 26,5% Tot slot Samenvattend kan worden vastgesteld dat er in Nederland sprake is van een gebrek aan kennis over beschikbare SVregelingen. Daarnaast is er doorgaans geen sprake van het ontwikkelen van beleid, gericht op duurzame inzetbaarheid van mensen en de regelingen die daarmee samenhangen. Organisaties doen er dan ook goed aan in te zetten op het vergroten van kennis over beschikbare regelingen, waarbij een randvoorwaarde is dat (de samenstelling van) de medewerkerspopulatie volledig inzichtelijk is, zodat de relevante regelingen kunnen worden benut. Een te groot deel van de werkgevers lijkt op dit moment niet of onvoldoende in control. Dat is een gemiste kans, voor werkgevers én werknemers. Over het onderzoek Willis Towers Watson onderzocht in oktober 2016 in hoeverre Nederlandse organisaties bekend zijn met sociale verzekeringsregelingen. Aan het onderzoek namen 711 respondenten deel die in enige mate betrokken zijn bij personeel, HRM en/of de afhandeling van personeelszaken binnen organisaties met meer dan 250 medewerkers. 4 willistowerswatson.com

5 Weinig kennis bij werkgevers over sociale verzekeringsregelingen De kenniskloof in beeld 1. Nog geen 10 procent weet precies welke regelingen er zijn. 10% 2. Vier op de tien (37,2%) hebben geen idee op welke sociale regelingen zij een beroep kunnen doen. Het is onvermijdelijk dat gebrekkige kennis bedrijven geld kost ,4% weet niet wanneer werknemers recht hebben op een sociale verzekeringsregeling. Om sociale regelingen optimaal te benutten is de juiste kennis van de medewerkerspopulatie cruciaal. 4. Een derde weet niet waar zij informatie over sociale regelingen kunnen vinden. (30,1%) Organisaties zijn onwetend en weten niet hoe zij aan kennis moeten komen. 5. Bijna de helft (43%) vindt dat de overheid verantwoordelijk is voor informatievoorziening ,3% weet niet of hun organisatie voldoet aan het quotum van de Participatiewet. Door dit gebrek aan inzicht maken organisaties vaak niet optimaal gebruik van de regelingen waar werkgever en werknemer recht op hebben. PARTICIPATIE WET 7. 46% van de werkgevers die een externe adviseur voor SV-regelingen inzetten, controleert pas achteraf of er regelingen zijn gemist. Het achteraf verhalen van deze gelden mist het doel van het vergroten van kansen voor kwetsbare groepen 8. Slechts 27% vergadert over sociale regelingen. Interdisciplinair overleg is cruciaal voor duurzame inzetbaarheid van mensen. 5 SV-regelingen Onderzoek 2016

6 Inleiding Willis Towers Watson heeft in samenwerking met Het PR Bureau en Kien Onderzoek een onderzoek laten uitvoeren over sociale verzekeringsregelingen (SV-regelingen). Het doel van het onderzoek is om te achterhalen in hoeverre degenen die in enige mate betrokken zijn bij Personeel/ HRM en/of de financiële afhandeling van personeelszaken bekend zijn met deze regelingen. Het onderzoek is uitgevoerd op het panel van PanelWizard Direct. PanelWizard is het onderzoekspanel van Kien Onderzoek en telt ruim leden van 16 jaar en ouder. De panelleden van PanelWizard zijn via een uitgenodigd om online mee te werken aan het onderzoek. Het veldwerk is gestart op 5 oktober 2016 en men had tot en met 11 oktober de tijd om te responderen. De steekproef van het onderzoek bestond uit Nederlanders van 16 jaar en ouder die werkzaam zijn binnen Personeel/HRM en/of Financiën. Binnen deze groep is er vervolgens geselecteerd op mensen die in enige mate betrokken zijn bij Personeel/ HRM en/of de financiële afhandeling van personeelszaken (de doelgroep). Er zijn via PanelWizard Nederlandse panelleden benaderd. In totaal zijn panelleden gestart met de vragenlijst, hiervan vielen 738 binnen de doelgroep en in totaal hebben 711 respondenten de volledige vragenlijst ingevuld. Hiermee kan de steekproefuitkomst bij een betrouwbaarheid van 95% maximaal 3,7% afwijken van de werkelijke situatie (als alle Nederlanders in de doelgroep ondervraagd zouden zijn). Doelgroep Voor dit onderzoek zijn uitsluitend degenen geselecteerd die aangaven een uitvoerende (15%), adviserende (24%), (mede)beslissende (17%) en/of eindverantwoordelijke (8%) rol te hebben binnen het werkgebied Personeel/HRM (in totaal 52%) en/of een uitvoerende (14%), adviserende (16%), (mede)beslissende (12%) en/of eindverantwoordelijke (9%) rol te hebben met betrekking tot de financiële afhandeling van personeelszaken (in totaal 43%). In totaal vielen 738 respondenten binnen deze selectie (58%), zij kregen de rest van de onderzoeksvragen voorgelegd. Driekwart weet welke sociale verzekeringsregelingen er zijn Driekwart zegt te weten welke regelingen er zijn waar werkgevers gebruik van kunnen maken om het aantrekkelijker te maken om werknemers in dienst te nemen die recht hebben op een vorm van subsidie van de overheid (75%); 66% weet dit ongeveer en 9% weet dit precies. Nog eens ruim driekwart weet (ook) waar informatie over deze regelingen te vinden is (78%); 62% weet dit ongeveer en 16% precies. In Nederland zijn honderden financiële regelingen beschikbaar voor werknemers bij gemeenten en provincies waar werkgevers gebruik van kunnen maken. Deze regelingen zijn er om het aantrekkelijker te maken om werknemers in dienst te nemen die recht hebben op een vorm van subsidie van de overheid, bijvoorbeeld arbeidsgehandicapte werknemers. Meerderheid weet het een en ander rondom SV-regelingen Alhoewel een vijfde precies weet welke uitzonderingen er zijn binnen het werknemersbestand (20%) en/of precies waar zij informatie kunnen opvragen m.b.t. SV-regelingen voor hun werknemers (17%) en nog eens een zevende (ook) precies weet waar de organisatie SV-regelingen voor werknemers kan aanvragen (15%), weet maar een tiende precies wanneer de werknemers binnen hun organisatie recht hebben op een SV-regeling (11%) en 13% precies op welke regelingen de organisatie aanspraak kan maken als het gaat om subsidies voor werknemers. Voor alle stellingen met betrekking tot SV-regelingen en werknemers geldt dat minimaal drie op de tien aangeven hiervan geen idee te hebben (30%-37%). Het grootste deel weet het ongeveer (45%-53%). Voor alle stellingen geldt dat degenen die (ongeveer/ precies) weten welke SV-regelingen er zijn, het antwoord op deze stellingen vaker ongeveer of precies weten dan degenen die niet weten welke SV-regelingen er zijn; zij hebben vaker geen idee. 6 willistowerswatson.com

7 Tweederde maakt gebruik van SV-regelingen, zoals landelijke regelingen en premiekortingen Een vijfde geeft aan geen gebruik te maken van SVregelingen (19%) en een zesde weet niet of zij van deze regelingen gebruikmaken of van welke regelingen zij gebruikmaken (16%). Tweederde maakt gebruik van minimaal één van de SV-regelingen (65%); bijna de helft maakt gebruik van meer dan één regeling (47%; dit percentage is niet terug te vinden in de grafiek). Ongeveer vier op de tien geven aan gebruik te maken van landelijke regelingen (subsidies) (40%) en/of premiekortingen (37%). Ongeveer een kwart maakt gebruik van gemeentelijke regelingen (subsidies) (28%) en/of subsidies op brancheniveau (23%). Door een vijfde wordt gebruik gemaakt van een vangnetregeling (19%) en een achtste maakt gebruik van de no-risk regeling (12%). Figuur 5. Van welke sociale verzekeringsregelingen (SV-regelingen) voor uw werknemers maakt uw organisatie gebruik?* Gemeentelijke regelingen (subsidies) Landelijke regelingen (subsidies) Subsidies op brancheniveau No-risk 12,3 Vangnetsituaties 18,5 23,4 28,4 39,5 Een derde van degenen die geen gebruik maken van SV-regelingen zou meer willen weten over deze regelingen Tweederde van degenen die geen gebruik maken van SV-regelingen voor hun werknemers (19% van de gehele doelgroep; zie pagina 4), zegt ook niet meer te willen weten over dergelijke regelingen (66%); vier op de tien willen hier zeker niet meer over weten (41%) en een kwart wil hier waarschijnlijk niet meer over weten (26%). Een derde zou hier wel meer over willen weten (34%); een vijfde waarschijnlijk wel (19%) en een zevende zeker wel (15%). Genoemde redenen om het wel te willen weten, zijn onder andere dat men op de hoogte wil blijven, het wellicht in de toekomst van pas kan komen en om zeker te weten of het bedrijf wel of geen recht heeft op dergelijke regelingen. Verantwoordelijkheid van informatieverstrekking over SV-regelingen voornamelijk bij de centrale overheid Volgens ruim vier op de tien respondenten is het voornamelijk de verantwoordelijkheid van de centrale overheid om bedrijven te informeren over beschikbare SVregelingen (43%). Een vijfde legt die verantwoordelijkheid voornamelijk bij de bedrijven zelf (20%) en een zesde bij de gemeentelijke overheid (16%). Slechts 7% vindt dat de verantwoordelijkheid bij bedrijfsadviseurs ligt en een achtste weet het echt niet/heeft geen mening (13%). Degenen die precies/ongeveer weten welke SV-regelingen er zijn, leggen de verantwoordelijkheid vaker voornamelijk bij de centrale overheid (46% vs. 32%). Degenen die niet bekend zijn met de SV-regelingen, weten het vaker echt niet/hebben vaker geen mening (30% vs. 7%). Premiekortingen 36,7 Anders, namelijk: 1,1 Weet ik niet Geen enkele 16,3 18,5 N 730 *Bij deze vraag zijn meerdere antwoorden mogelijk, waardoor de percentages optellen tot meer dan 100%. 7 SV-regelingen Onderzoek 2016

8 Drie op de tien maken gebruik van extern advies over beschikbare SV-regelingen, veelal op uurbasis Drie op de tien maken momenteel gebruik van een externe adviseur voor informatie over beschikbare SV-regelingen (29%), voornamelijk een financieel adviseur (15%). Een vijfde maakt geen gebruik van een externe maar van een interne adviseur voor deze informatie (20%) en ruim de helft maakt hiervoor helemaal geen gebruik van een adviseur (51%). Er wordt vaker gebruik gemaakt van een externe adviseur door degenen die weten welke SV-regelingen er zijn dan door degenen die hiermee niet bekend zijn (34% vs. 12%). In ruim een kwart van de organisaties vindt overleg plaats over onderwerpen rondom sociale zekerheid Ruim een kwart geeft aan dat er weleens interdisciplinair overleg plaatsvindt over onderwerpen met betrekking tot sociale zekerheid (27%). Gemiddeld is dat 4,1 keer per jaar. Bijna de helft geeft aan dat dit nooit plaatsvindt binnen hun organisatie (46%) en ruim een kwart weet het niet (27%). Onder degenen die wel (precies/ongeveer) weten welke SV-regelingen er zijn, is het vaker bekend of hun bedrijf wel (41% vs. 11%) of niet (17% vs. 10%) voldoet aan het quotum van de participatiewet. Degenen die niet weten welke SV-regelingen er zijn, zeggen vaker dat dit voor hen niet inzichtelijk is (34% vs. 25%), ze niet weten wat het quotum is (19% vs. 12%) of dat ze niet weten wat de participatiewet is (27% vs. 5%). Bijna vier op de tien verhalen de SVvergoedingen met terugwerkende kracht Ruim een derde van degenen die in een bedrijf werken die gebruik maken van (minimaal één) SV-regelingen, weet niet hoe de vergoedingen m.b.t. de SV-regelingen worden verhaald (35%). Van degenen die het wel weten, zegt ruim de helft dat het met terugwerkende kracht wordt verhaald (56%; dit percentage is niet terug te vinden in onderstaande grafiek). Voor ruim vier op de tien geldt dat ze dit direct verhalen (44%; dit percentage is niet terug te vinden in onderstaande grafiek). Figuur 6. Is er binnen uw organisatie interdisciplinair overleg (bijvoorbeeld tussen HR, Finance en Compensation & Benefits (C&B)) over onderwerpen met betrekking tot sociale zekerheid? Zo ja, hoe vaak vindt zo n overleg plaats? Ja, namelijk: [ ] keer per jaar 27,4 ZW/WGA-gerechtigde werknemers veelal gevolgd door de eigen organisatie (Ex-)medewerkers die ZW of WGA gerechtigd zijn, worden veelal gevolgd door de eigen organisatie (54%) en in bijna een kwart van de gevallen door een externe adviseur (24%). 23% weet het niet. Nee Weet ik niet N ,5 46,1 Figuur 7. Verhaalt u of uw adviseur(s) de vergoeding(en) m.b.t. SV-regelingen waar uw organisatie recht op heeft (over het algemeen) direct of met terugwerkende kracht?* Derde van bedrijven voldoet aan het quotum van de participatiewet Een derde van de bedrijven voldoet aan het quotum van de participatiewet (33%) en een zesde zegt dat het bedrijf hier niet aan voldoet (15%). Ruim een kwart zegt het niet te weten omdat het voor hen niet inzichtelijk is (27%). 13% kan de vraag niet beantwoorden omdat ze niet weten wat het quotum is en een tiende omdat ze niet weten wat de participatiewet is (11%). Direct Met terugwerkende kracht Weet ik niet N ,9 34,5 36,6 *Deze vraag is alleen gesteld als de organisatie gebruik maakt van minimaal één SV-regeling. 8 willistowerswatson.com

9 Bijlage 1: Verantwoording onderzoek Figuur 8. Algemene gegevens SV-regelingen-Onderzoek Onderzoeksmethode Steekproef Doelgroep Bron Bruto steekproef 2405 Netto steekproef (# op vrg 1) 1273 Aantal na selectie (# op vrg 2) 738 Volledige vragenlijsten (netto) 711 Online Werkend binnen Personeel/HRM en/of Financiën Uitvoerend, adviserend, (mede)beslissend of eindverantwoordelijk in de werkgebieden Personeel/HRM (intern) en/of Financiële afhandeling personeelszaken PanelWizard Responspercentage 58% Datum start veldwerk 05/10/2016 Datum veldwerk gereed 11/10/2016 Betrouwbaarheidsniveau* 95% Maximale afwijking* 3.7% Representatief naar: Weging Figuur 9. Respons gegevens Niet van toepassing i.v.m. specifieke selectie Niet van toepassing Respons breakdown aantal bruto steekproef 2405 bouncers (schatting) 96 buiten doelgroep 535 verwijderd na datacheck 67 afgebroken vragenlijsten 27 geen medewerking 969 Volledige vragenlijsten 711 *bij 711 afgenomen vragenlijsten valt met een betrouwbaarheid van 95% te concluderen dat de steekproefuitkomst maximaal 3,7% zal afwijken van de werkelijke situatie (als alle Nederlanders in de doelgroep ondervraagd zouden zijn). Dit onderzoek is uitgevoerd conform de richtlijnen van ISO (marktonderzoek) en ISO (access panels). Figuur 10. Verdeling M/V Geslacht % behaald Man 51.9 Vrouw 48.1 N 1273 Figuur 11. Verdeling leeftijd Leeftijd % behaald jaar jaar jaar jaar jaar en ouder 7.9 N 1273 Figuur 12. Verdeling arbeidsparticipatie Arbeidsparticipatie % behaald Fulltime 61.0 Parttime 39.0 N 1273 Figuur 13. Verdeling opleidingsniveau Opleiding % behaald Laag 6.4 Midden 42.3 Hoog 51.2 N 1273 Figuur 14. Verdeling regio Regio % behaald Noord-Nederland 11.5 Oost-Nederland 20.2 Zuid-Nederland 21.8 West-Nederland 46.5 N SV-regelingen Onderzoek 2016

10 10 willistowerswatson.com

11

12 Over Willis Towers Watson Willis Towers Watson (NASDAQ: WLTW) is een vooraanstaande wereldwijd opererende consultant, broker en solutions provider die organisaties helpt om risico om te zetten in groeimogelijkheden. Sinds de eerste stappen in 1828 heeft Willis Towers Watson nu werknemers in meer dan 120 landen. Wij ontwerpen en leveren oplossingen die risico beheren, arbeidsvoorwaarden optimaliseren, talent laten groeien en kapitaal effectief inzetten om organisaties en medewerkers te beschermen en te versterken. Ons unieke perspectief stelt ons in staat om verbindingen te zien tussen talent, middelen en visie de dynamische formule die bedrijfsprestaties verbetert. Together, we unlock potential. Willis Towers Watson Prof. E.M. Meijerslaan AV Amstelveen Postbus AE Amsterdam Tel: Towers Watson Netherlands B.V. Handelsregister Amsterdam nr: Op alle door ons geleverde diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing. De algemene voorwaarden liggen op onze kantoren ter inzage en worden u desgewenst toegezonden. Ook zijn ze beschikbaar via Copyright 2016 Willis Towers Watson. Alle rechten voorbehouden. WTW-EU-16-PUB-5564 willistowerswatson.com