Vanuit een historische terugblik naar de toekomst verankerd in de Canon Autisme Nederland. Ina van Berckelaer-Onnes Universiteit Leiden
|
|
- Jasper Peters
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vanuit een historische terugblik naar de toekomst verankerd in de Canon Autisme Nederland Ina van Berckelaer-Onnes Universiteit Leiden
2 NVA NVA jaar!
3 Programma Waar komen we vandaan 1936 Waar staan we nu 2018 Waar willen we naar toe 2018 Lancering van Canon Autisme Nederland
4 Waar komen we vandaan? Nijmegen 1936 Zuster Gaudia Ida Frye Paedologisch Instituut Siem : een autist Jaarverslagen PI Frye, Chorus en Meyknecht: Nederlandse autisme-pioniers
5 Kanner: Early infantile autism een nieuw syndroom in Nederland? Kanner (1943/1944) : een vorm van schizofrenie? N=11 Van Krevelen (1952) : een vorm van oligofrenie (verstandelijke beperking) Kamp (1954) : een psychose Plenter (1955): de ziekte van Kanner
6 Hans Asperger 1944 Die Autistischen Psychopathen im Kindesalter Asperger: kleine professoren R. Vedder 1958 Lorna Wing Uta Frith
7 Kennisverwerving Kennisverwerving geschiedde vanuit de bottom-up benadering Ouders van kinderen met autisme (1955) Clinici (1952) Onderzoekers (1972) Ervaringsdeskundigen (1994)
8 Autisme explosie in de zeventiger jaren 1972 Early infantile autism officieel door de WHO erkend als aparte stoornis 1974 NSA BBAKO SHAKA Noordelijke Stichting voor Autisme Behartiging van de Belangen van Autistische Kinderen en hun Ouders Stichting Hulp aan Autistische Kinderen en Adolescenten
9 Autisme explosie in de zeventiger jaren 1973 De Hutte dagkliniek Amsterdam 1973 Een klein uur U Koos Postuma 1974 Oprichting Leo Kannerhuis 1977 Oprichting SARR Ton Hoogveld 1978 Oprichting NVA Heleen van Rhede Willem Momma
10 Van infantiel autisme Pervasieve ontwikkelingsstoornissen Autismespectrumstoornis DSM III 1980 DSM III-R 1987 DSM IV PDD: infantiel autisme, childhood-onset PDD-res. PDD -PDD:Autistische st (waaronder Asperger ) Rett, Heller. PDD-NOS -PDD: classificaties waaronder Asperger apart DSM IV-R PDD: 5 classsificaties, zie 2000 Heller en Rett? DSM in 1 Autismespectrumstoornis
11 Infantiel autisme 1943/1944 splitterview DSM III-IV-R Leo Kanner Hans Asperger DSM 5 Een bredere blik,van splitter naar lumper view, van stoornis(sen) naar een autismespectrum
12 Waar staan we nu in 2018 Kennisverwerving op drie niveau s -Gedrag -Cognitie valkuil? is de grote variëteit in gedragsbeelden en cognitieve vaardigheden -Neurobiologie
13 Bottom up benadering ipv topdown Van individu naar individu individuele verschillen. Waaronder tussen mannen en vrouwen Comorbiditeit: Autisme kan samengaan met andere condities Van afwijking talent Naast ouders NVA ook personen uit het autismespectrum PAS
14 Persoon met Sekse Leeftijd Ontwikkeling -niveau Karakter, temperament, persoonlijkheid Cognitief profiel Talent Comorbiditeit Sensorisch profiel
15 Berend Verhoeff (NRC, 2016) Ook wonderlijk: autisme wordt gezien als een echte ziekte, een duidelijk te onderscheiden en grotendeels aangeboren hersenontwikkelingsstoornis. Maar hoe dat dan precies zit in het brein, niemand die het weet. En al wordt er nog zo veel onderzoek gedaan, een biologische basis is tot nu toe niet gevonden.
16 Autisme-spectrum-stoornissen Autisme is de pi in het spectrum
17 Berend Verhoeff NRC 2016 Autisme is een onmiskenbare werkelijkheid, maar is tegelijkertijd een groot mysterie als het gaat om oorzaken, prognose, beloop, preventie en werkzame behandelingen. Zelfs over de belangrijkste symptomen bestaat geen zekerheid. Je kan eindeloos blijven zoeken of het nu wel of niet om autisme gaat, je kunt beter samen kijken wat zo iemand nodig heeft.
18 Waar willen we naar toe? Wat hebben mensen met ASS nodig Autisme vriendelijk Nederland - adequate zorg - acceptatie in alle maatschappelijke situaties Autisme informatie: toegankelijker - voor iedereen! - een vertaalslag van kennis naar praktijk
19 Een autistische levenslijn: vraagt adequate zorg, vroege onderkenning hometraining dagbehandeling onderwijs vrije tijdsactiviteiten transitie-begeleiding beroepsopleiding wonen jobcoaching etc
20 Autisme informatie moet toegankelijker zijn En dat kan middels de Canon Autisme Nederland Wat is een Canon?
21 Canon Autisme: een levend document Autisme blijft in ontwikkeling CANON AUTISME NEDERLAND
22 Canon Autisme Nederland Deze is financieel mogelijk gemaakt door: -Stichting Korczak Foundation, Stichting Papageno en Particuliere giften En inhoudelijk door: Heel veel dank!!! -Een twintigtal auteurs onder redactie van Teun Post, Annelies de Bildt, Maarten van de Linde, Suzanne Hautvast en Ina van Berckelaer-Onnes
23 CANON AUTISME NEDERLAND Karin van den Bosch van PAS zal Canon Autisme Nederland lanceren met haar eigen venster!
24 NVA 2018: op naar het volgende lustrum! Dank voor uw aandacht!
Inleiding: Autisme in de volwassenheid
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van autisme bij volwassenen 14-06-2011 Inleiding: Autisme in de volwassenheid Ina van Berckelaer-Onnes Universiteit Leiden Gezondheidsraad 2009 Autismespectrumstoornissen:
Nadere informatieRelaties tussen autisme en werk bij normale en hoogbegaafde autistische Wajongers. Onderzoekers: Ans Cuppen (AD) en Frank Dekker (VA)
Relaties tussen autisme en werk bij normale en hoogbegaafde autistische Wajongers Onderzoekers: Ans Cuppen (AD) en Frank Dekker (VA) een tweede Einstein? Leo Kanner (1894 1981), kinderpsychiater Autistic
Nadere informatieDeel VI Verstandelijke beperking en autisme
Deel VI Inleiding Wat zijn de mogelijkheden van EMDR voor cliënten met een verstandelijke beperking en voor cliënten met een autismespectrumstoornis (ASS)? De combinatie van deze twee in een en hetzelfde
Nadere informatieYvette Dijkxhoorn, Autisme en Bewegen
Yvette Dijkxhoorn, Autisme en Bewegen De autismespectrumstoornissen - Kwalitatieve stoornissen in de sociale interactie - Kwalitatieve stoornissen in de communicatie - Kwalitatieve stoornissen in het verbeeldingsvermogen
Nadere informatieOntwikkeling van een arbeidsidentiteit bij mensen met een autisme spectrum stoornis
Ontwikkeling van een arbeidsidentiteit bij mensen met een autisme spectrum stoornis Diana Rodenburg d.rodenburg@leokannerhuis.nl Copyright Dr. Leo Kannerhuis Visie en missie Het Dr. Leo Kannerhuis is een
Nadere informatieASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk
ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Breda, 4-7-2017 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieLezing voor de NVA. Door Harmke Nygard-Smith Klinisch psycholoog. Ontwikkelingsstoornissen Dimence
Lezing voor de NVA Door Harmke Nygard-Smith Klinisch psycholoog Ontwikkelingsstoornissen Dimence Waarom diagnostiek? Hoe doen we eigenlijk diagnostiek? De DSM 5 Wijzigingen in de DSM 5 voor de autisme
Nadere informatieHet syndroom van Down en autisme duel of dual? Yvette Dijkxhoorn
Het syndroom van Down en autisme duel of dual? Yvette Dijkxhoorn Diagnostiek 1. Screening 2. Individueel descriptieve diagnostiek 3. Begeleiding en Behandeling Autismespectrumstoornissen VROEGE ONTWIKKELING
Nadere informatieRichtlijn JGZ-richtlijn Autismespectrumstoornissen
Richtlijn JGZ-richtlijn Autismespectrumstoornissen Specifieke Inleiding Autismespectrumstoornis Ontwikkeling van het concept autismespectrumstoornis Autisme is één van de meest beschreven psychiatrische
Nadere informatieDiagnostiek en behandeling van jonge kinderen met autisme. Hogrefe Congres Amersfoort 13-11-2O12 Ina van Berckelaer-Onnes Universiteit Leiden
Diagnostiek en behandeling van jonge kinderen met autisme Hogrefe Congres Amersfoort 13-11-2O12 Ina van Berckelaer-Onnes Universiteit Leiden Inhoud Autisme * recente inzichten * vroege onderkenning * vroege
Nadere informatiePDD-NOS is een afkorting van Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified een Engelse naam voor
Werkstuk door een scholier 1871 woorden 23 februari 2016 4,8 13 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn Inleiding Hallo, In dit werkstuk laat ik zien wat Autisme is. Hoe je ermee kunt leven enzovoort. Ik hoop
Nadere informatieAutisme bij Ouderen: Een vergeten differentiaal diagnose bij verdenking op dementie.!
Autisme bij Ouderen: Een vergeten differentiaal diagnose bij verdenking op dementie.! 1) Dr. Amir Ahmed, klinisch geriater klinisch farmacoloog 2) Drs. Frédérique Geven, GZ-psycholoog en cognitief gedragstherapeut
Nadere informatieHet stimuleren van sociaalcommunicatieve vaardigheden bij jonge kinderen met een autismespectrumstoornis
Het stimuleren van sociaalcommunicatieve vaardigheden bij jonge kinderen met een autismespectrumstoornis Herbert Roeyers Onderzoeksgroep Ontwikkelingsstoornissen VVL Congres, Berchem, 14 maart 2014 Pervasieve
Nadere informatiePsychische stoornissen en de beperkte houdbaarheid van diagnostische etiketten
Psychische stoornissen en de beperkte houdbaarheid van diagnostische etiketten Frits Boer emeritus hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie Logacom Kenniscongres 11 december 2012 Psychische stoornissen en
Nadere informatieAutismespectrumstoornis bij volwassenen: een spectrum in diversiteit
Autismespectrumstoornis bij volwassenen: een spectrum in diversiteit Richard Vuijk Klinisch psycholoog Sarr Expertisecentrum Autisme Oudedijk 76 3062 AG BD Rotterdam, 088-3585500 www.sarr.nl r.vuijk@bavo-europoort.nl
Nadere informatieAutisme, wat weten we?
Autisme, wat weten we? Matt van der Reijden, kinder- en jeugdpsychiater & geneesheer directeur Dr Leo Kannerhuis, Oosterbeek 1 autisme agenda autisme autisme en het brein: wat weten we? een beeld van autisme:
Nadere informatieautisme: verdieping Carla van Gestel ervaringsdeskundige Matt van der Reijden (kinder en jeugd)psychiater, docent RINO Bergen op Zoom
autisme: verdieping Carla van Gestel ervaringsdeskundige Matt van der Reijden (kinder en jeugd)psychiater, docent RINO 1 agenda autisme: het metaniveau wat zijn centrale theorieën over autisme en informatieverwerking
Nadere informatieSamenvatting. Autismespectrumstoornissen
Samenvatting Autismespectrumstoornissen Autismespectrumstoornissen zijn ontwikkelingsstoornissen die gekenmerkt worden door beperkingen in sociale omgang, de communicatie en de verbeelding. Ze gaan vaak
Nadere informatieMensen met een niet zichtbare beperking
Mensen met een niet zichtbare beperking MEE in het kort 1. Onafhankelijke cliëntondersteuning aan mensen met een kwetsbaarheid of beperking *, en hun omgeving, met als doel hen in hun eigen kracht te versterken.
Nadere informatieEMDR effectief bij volwassenen met autisme
EMDR effectief bij volwassenen met autisme Ella Lobregt- van Buuren e.lobregt@dimence.nl 01-04-17, EMDR congres Cliënten, bedankt! En ook: Therapeuten Dimence: Angst & Stemming Deventer: Barbara Kemps
Nadere informatieDiagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose. Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG
Diagnostiek en onderzoek naar autisme bij dubbele diagnose Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog CENTRUM DUBBELE PROBLEMATIEK DEN HAAG 1 Autisme spectrum stoornissen Waarom dit onderwerp? Diagnostiek
Nadere informatieAutisme en de DSM-5 symposium autismenetwerk Zuid- Holland Zuid Autismeweek
Autisme en de DSM-5 symposium autismenetwerk Zuid- Holland Zuid Autismeweek Woensdag 2 april 2014 Ad van der Sijde, Yulius Autisme Paul Reijnen, BOBA Inhoud Presentatie Vragen Veranderingen DSM-5 autisme
Nadere informatieHersenstichting Nederland. Autismespectrumstoornissen
Hersenstichting Nederland Autismespectrumstoornissen 1 Autismespectrumstoornissen Een autismespectrumstoornis (ASS) is een ontwikkelingsstoornis waarbij de informatieverwerking in de hersenen verstoord
Nadere informatieVroege Signalen en Herkenning van Autisme Spectrum Stoornissen
Vroege Signalen en Herkenning van Autisme Spectrum Stoornissen Rutger Jan van der Gaag & Iris Oosterling, gz-psycholoog 2006 Karakter pagina 1 Inhoud Autisme Vroege herkenning van autisme DIANE-project,
Nadere informatieInhoud. 3 Theorieën over ontwikkeling 59
Inhoud 1 Introductie 15 1.1 Ontwikkelingspsychopathologie 16 1.1.1 Vroeger en later 18 1.1.2 Een dynamisch gezichtspunt 18 1.1.3 Een uniek individu met unieke ervaringen 20 1.2 Opbouw van het boek 21 1.3
Nadere informatie7 Nederlandstalige Samenvatting
7 Nederlandstalige Samenvatting Autisme is een ontwikkelingsstoornis, waarvan de symptomen zich in de kindertijd voor het eerst manifesteren en gedurende het gehele leven in verschillende vormen aanwezig
Nadere informatieExecutieve functies in vogelvlucht (met autisme als voorbeeld)
Executieve functies in vogelvlucht (met autisme als voorbeeld) Hilde M. Geurts Universiteit van Amsterdam Dr. Leo Kannerhuis Boodschap 1. Bij mensen met verschillende diagnoses zien we meer EF problemen
Nadere informatieFactoren van invloed op de intensiteit van de behandeling van patiënten met een autismespectrumstoornis en het geassocieerde herstel.
Factoren van invloed op de intensiteit van de behandeling van patiënten met een autismespectrumstoornis en het geassocieerde herstel. Intensive Specialized Autism Care Study (ISAC study) Reach-Aut Project
Nadere informatieIk maak mijn werkstuk over autisme, omdat dat me wel een leuk onderwerp lijkt.
Werkstuk door een scholier 2362 woorden 18 januari 2005 6,3 89 keer beoordeeld Vak Verzorging VOORWOORD Ik maak mijn werkstuk over autisme, omdat dat me wel een leuk onderwerp lijkt. Autisme is een ontwikkelingsstoornis,
Nadere informatieEen passend aanbod bij autisme
Ellen Luteijn, Hans Nieuwenstein Ina van Berckelaer-Onnes Een passend aanbod bij autisme Een handreiking voor het voortgezet onderwijs Een passend aanbod bij autisme Een handreiking voor het voortgezet
Nadere informatieDSM 5: Ontwikkelingsstoornissen. Stephan Gemsa Katinka Franken
DSM 5: Ontwikkelingsstoornissen Stephan Gemsa Katinka Franken Inhoud Van DSM IV naar DSM 5 Algemeen Ontwikkelingsstoornissen Verstandelijke beperking Autisme ADHD Communicatiestoornissen, leerstoornissen,
Nadere informatieDr. Leo Kannerhuis Brabant
Dr. Leo Kannerhuis Brabant Expertisecentrum voor autisme Informatie voor huisartsen, medisch specialisten, zorgpartners en wijkteams Ieder kind met autisme is anders. Daarom besteden we bij de behandeling
Nadere informatieAutisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016
Autisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016 Cecile Blansjaar: orthopedagoog/autisme specialist Gedragskundige Stichting de Waerden Mede oprichter De Sociale Bron Wat is Autisme? In Nederland
Nadere informatie23 oktober 2013 1. Wat betekent autisme voor jou? Waaraan denk je spontaan? Vroeger hoorde je daar toch niet zoveel over?
Vroeger hoorde je daar toch niet zoveel over? Tegenwoordig heeft iedereen wel een etiketje! Hebben we dat niet allemaal een beetje? Als je niks hebt, is het precies al abnormaal! Mijn kind heeft (net)
Nadere informatieVoor dat ik ga proberen uit te leggen wat autisme is, geeft ik eerst een paar voorbeelden van de impact daarvan.
AUTENTIEK Oudeveen 63 3905WD Veenendaal 0318-522629 / 06-44028983 contact@autentiek.nl www.autentiek.nl NL64 RABO 0180556061 Autisme: een leven lang anders Wanneer we spreken over autisme en (geloofs)opvoeding,
Nadere informatieOp naar de DSM 5! Autismespectrumstoornis. J. Wolthaus, GZ-psycholoog en C. Schoenmakers, GZ-psycholoog
Op naar de DSM 5! Autismespectrumstoornis J. Wolthaus, GZ-psycholoog en C. Schoenmakers, GZ-psycholoog Autisme DSM IV: Stoornissen die meestal voor het eerst op zuigelingenleeftijd, kinderleeftijd of in
Nadere informatieMijn kind heeft autisme
Mijn kind heeft autisme PETER VERMEULEN & STEVEN DEGRIECK Mijn kind heeft autisme GIDS VOOR OUDERS, LEERKRACHTEN EN HULPVERLENERS HOOFDSTUK 1 9 Inleiding HOOFDSTUK 2 13 Wat is autisme? Pieter, Elke en
Nadere informatieOp naar DSM 5. Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie
Op naar DSM 5 Mariken van Onna Klinisch psycholoog-psychotherapeut Supervisor VGCt Karakter Nijmegen Universitair Centrum Kinder- en jeugdpsychiatrie Nieuwe (wetenschappelijke) ontwikkelingen Meer kennis
Nadere informatieWelkom. DGM en Autisme. Esther van Efferen-Wiersma. Presentatie door
Welkom DGM en Autisme Presentatie door Esther van Efferen-Wiersma Inhoud DGM en autisme? Autisme: recente ontwikkelingen Van beperkingen naar (onderwijs)behoeften DGM en autisme! Vragen? DGM en Autisme?
Nadere informatiegeschilderd staat. Joep rent overstuur naar huis en zegt: De muur kwam naar me toe!
1 Wat is autisme? Joep van drie rijdt op zijn driewieler op het paadje achter zijn huis. Het paadje eindigt in een muur waar een voetbalgoal op geschilderd staat. Joep rent overstuur naar huis en zegt:
Nadere informatieAutismespectrumstoornis. SPV REGIOBIJEENKOMST MIDDEN NEDERLAND Mandy Bekkers
Autismespectrumstoornis SPV REGIOBIJEENKOMST MIDDEN NEDERLAND 19-10-2016 Mandy Bekkers (mandybekkers@hotmail.com) Waarschuwing vooraf! 2 Geschiedenis Autos (Grieks: zelf) 1937-1940: Term autisme 1943 &
Nadere informatieSociaal onhandig: aangeboren of (niet) geleerd
artikel uit Mobiel 6, december 2000/januari 2001 Sociaal onhandig: aangeboren of (niet) geleerd rubriek: Vreemd gedrag!? Door: Pim Steerneman, hoofd Centraal Coördinatiepunt Autisme Zuid-Limburg MENNO
Nadere informatieOntwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum stoornis. Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht
Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een autismespectrum Congres stoornis Donderdag 23 januari 2014 Jaarbeurs Utrecht Ontwikkelingen in de behandeling van volwassenen met een AUTISMESPECTRUMSTOORNIS
Nadere informatieouderenpsychiatrie Het mooie van oud worden, is dat het zo lang duurt Lotte van Elburg en Hester Geerlinks
ouderenpsychiatrie Het mooie van oud worden, is dat het zo lang duurt Lotte van Elburg en Hester Geerlinks INTER-PSY GGz Assen Delfzijl Drachten Groningen Hoogezand Meppel Muntendam Oosterwolde Oude Pekela
Nadere informatieExperts in diagnostiek
Experts in diagnostiek Het beste in een kind naar boven halen Elk kind heeft zijn eigen talenten. Dit betekent niet dat alle kinderen even goed mee kunnen komen op school. Sommige kinderen hebben onvoldoende
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 15. Inleidend 17
Inhoud Voorwoord 15 Inleidend 17 1 Door ouders ervaren problemen bij kleuters, kinderen en adolescenten met pervasieve ontwikkelingsstoornissen 19 K. Greaves-Lord, M. Dekker, A. Huizink, F.C. Verhulst,
Nadere informatieHet Asperger-syndroom in de DSM-IV
Het Asperger-syndroom in de DSM-IV door J.H. Jessurun en C. Verhagen-Redtenbacher Gepubliceerd in 1996, no. 8 Samenvatting In dit artikel worden de criteria van de DSM-IV voor de Stoornis van Asperger
Nadere informatieKlinische behandeling
Klinische behandeling voor kinderen met ASS informatie voor cliënten, ouders en verwijzers september 2013 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Klinische behandeling voor kinderen
Nadere informatieAutisme in school. Een passend aanbod binnen Passend onderwijs. Ina van Berckelaer-Onnes (red.)
Autisme in school Autisme in school Een passend aanbod binnen Passend onderwijs Ina van Berckelaer-Onnes (red.) Met bijdragen van Ellen Luteijn, Hans Nieuwenstein en Koen van Zoest, Atie de Ruijter en
Nadere informatieAutisme in school. Een passend aanbod binnen Passend onderwijs. Ina van Berckelaer-Onnes (red.)
Autisme in school Een passend aanbod binnen Passend onderwijs (red.) Met bijdragen van Ellen Luteijn, Hans Nieuwenstein en Koen van Zoest, Atie de Ruijter en Lindy ten Raa 2012, I. van Berckelaer-Onnes,
Nadere informatieZorgpad Autisme Spectrum Stoornissen
Zorgpad Autisme Spectrum Stoornissen Wanneer u autisme heeft, ondervindt u problemen in het contact met anderen. Het kan zijn dat u geen contact maakt of juist veel aandacht vraagt. U kunt zich moeilijk
Nadere informatieStichting Toppie! voor kinderen met Autisme in Suriname. Samenwerken werkt!
Jaarverslag 2014 Stichting Toppie! voor kinderen met Autisme in Suriname Samenwerken werkt! Stichting Toppie! Lanzarotestraat 76, 1339 VB Almere Nederland, KvK 57881340, KKF 23374, ING NL 41 INGB 0008
Nadere informatieDSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014
DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014 Inhoud DSM IV -> DSM 5 DSM IV: Schizofrenie als kernsyndroom Even stilstaan bij SCHIZOFRENIE Kritiek op DSM IV Overzicht DSM 5 Schizofrenie (1) Epidemiologie:
Nadere informatieDSM-V referatencyclus Infantpsychiatrie
DSM-V referatencyclus Infantpsychiatrie Tamar Rozendaal, kinder- en jeugdpsychiater 19 mei 2015 Casus Bijna 2-jarige meisje, Amelia Verwezen door revalidatiearts Reden: weinig initiatief VRAAG 1 Werkt
Nadere informatieAutismespectrumstoornis
Autismespectrumstoornis Alles op een rijtje Herbert Roeyers Acco Leuven / Den Haag Woord vooraf Toen Leo Kanner in 1943 het eerste belangrijke wetenschappelijke artikel over autisme publiceerde, realiseerde
Nadere informatieWerkstuk Biologie Autisme, PDD-Nos, Asperger syndroom
Werkstuk Biologie Autisme, PDD-Nos, Asperger s Werkstuk door een scholier 2107 woorden 12 mei 2003 6,6 348 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is Autisme? Autisme is een stoornis. Er zijn verschillende vormen
Nadere informatie2.6 Literatuurlijst Autisme Spectrum Stoornis
2.6 Literatuurlijst Autisme Spectrum Stoornis Boeken: Algemeen autisme Attwood, T. (2001). Het syndroom van Asperger. Een gids voor ouders en hulpverleners. Swets & Zeitlinger. ISBN 90 265 1672 X Auris
Nadere informatieEen vreemde wereld. Over het autismespectrum (ASS) Voor ouders, partners, hulpverleners, wetenschappers en de mensen zelf. Martine F.
Een vreemde wereld Over het autismespectrum (ASS) Voor ouders, partners, hulpverleners, wetenschappers en de mensen zelf Martine F. Delfos Eenieder die meent zich rechten te kunnen ontlenen aan de illustratie
Nadere informatieCursus. Autistisch spectrum
Cursus Autistisch spectrum Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Inge Janssens Inhoudelijke redactie: Agnes Schouten Titel: Autistisch Spectrum ISBN:
Nadere informatieoudertraining contact & communicatie
oudertraining contact & communicatie gebaseerd op de Pivotal Respons Treatment (PRT) methode een aanbod van de Polikliniek in Doorwerth en de Polikliniek in Amsterdam februari 2013 centrum voor autisme
Nadere informatiePsychiatrie & Psychologie bij 22q11DS
Studiedag Stichting 22Q11 19 november 2017 A.M. Fiksinski a.m.fiksinski@umcutrecht.nl Psycholoog & onderzoeker (PhD kandidaat) Department of Psychiatry, Rudolf Magnus Institute of Neuroscience, University
Nadere informatieSociale uitsluiting bij autisme spectrum stoornis (ASS) Gegevens bij aanmelding. Gegevens bij aanmelding. Inhoud
Gegevens bij aanmelding Gegevens bij aanmelding Ervaring Bijna iedereen Waarom/bij wie? Langdurige overvraging Stress en puberteit Drugs Geen grip op leven; zeer onveilig gevoel Bij jongeren ( als ouder
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Op grond van klinische ervaring en wetenschappelijk onderzoek, is bekend dat het gezamenlijk voorkomen van een pervasieve ontwikkelingsstoornis en een verstandelijke beperking tot veel bijkomende
Nadere informatiePresentatie diagnostiekrichtlijn VB-ASS
Presentatie diagnostiekrichtlijn VB-ASS diagnostiekrichtlijn voor mensen met verstandelijke beperking en (vermoeden) van ASS 22 november 2011 Opening (1) Mooi resultaat! Januari 2011 opgeleverd door werkgroep
Nadere informatieOuderen en AutismeSpectrumStoornissen. Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut
Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut 1 Autisme? AutismeSpectrumStoornis (ASS) Een andere manier van informatie verwerken We spreken niet meer van
Nadere informatieJGZ-richtlijn Autismespectrumstoornissen
JGZ-richtlijn Autismespectrumstoornissen Signalering, begeleiding en toeleiding naar diagnostiek Pagina 1 van 85 Colofon Deze richtlijn is samengesteld onder verantwoordelijkheid van een hiertoe samengestelde
Nadere informatieVoor een autismevriendelijke. maatschappij. Kijk op autisme.nl
Waar zit de NVA? De NVA heeft 27 advies en informatie centra (AIC s) verspreid over het hele land. 1 2 De Bilt * Harlingen 21 22 Bergen op Zoom Den Bosch 2 3 3 Groningen 23 Roosendaal 4 5 6 7 8 9 10 11
Nadere informatieOnderzoeksagenda. Autisme. Onderzoeksplatform Disability studies Inclusie & Belonging 20 december 2018
Onderzoeksagenda Autisme Onderzoeksplatform Disability studies Inclusie & Belonging 20 december 2018 Officiële titel: Inventarisatie onderzoeksbehoeften vanuit het perspectief van mensen met autisme en
Nadere informatieChapter 8. Nederlandse samenvatting
Chapter 8 Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Angst is een menselijke emotie die iedereen van tijd tot tijd wel eens ervaart. Veel mensen voelen zich angstig of nerveus wanneer ze bijvoorbeeld
Nadere informatieAutisme (ASS) begeleiding of aansturing? Platformdag Passend Onderwijs 3 december 2015 Chul Joo Ro
Autisme (ASS) begeleiding of aansturing? Platformdag Passend Onderwijs 3 december 2015 Chul Joo Ro Voorzet Voorzet is gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met autisme sinds 1994. Is actief in Noord
Nadere informatieCure + Care Solutions
Cure + Care Solutions is hèt landelijk behandel- en expertisecentrum voor complexe psychische aandoeningen en werkt nauw samen binnen een landelijk netwerk van zorginstellingen door het hele land. Cure
Nadere informatie6,3. Samenvatting door een scholier 1700 woorden 18 december keer beoordeeld. Zorg en welzijn
Samenvatting door een scholier 1700 woorden 18 december 2011 6,3 16 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn Pervasieve ontwikkelingsstoornis = aangeboren informatiestoornis ontstaan bij een aangeboren hersenafwijking.
Nadere informatieProgramma. ASS anno 2014. Autismespectrumstoornissen: een leven lang anders! DSM 5: Neuroontwikkelingsstoornissen ASS 2014. Passenderwijs 02-04- 2014.
ASS: een uitdaging voor leerkrachten Programma SWV Passenderwijs 02-04- 2014 Ina van Berckelaer-Onnes Universiteit Leiden 1 Inleiding: ASS anno 2014 Problematische leerdomeinen en leerstijlen Talenten
Nadere informatieLate fouten in het taalbegrip van kinderen
1 Late fouten in het taalbegrip van kinderen Petra Hendriks Hoogleraar Semantiek en Cognitie Center for Language and Cognition Groningen Rijksuniversiteit Groningen 2 De misvatting Actief versus passief
Nadere informatieAanmeldformulier voor 18-
Aanmeldformulier voor 18- 1 Persoonlijke gegevens Dhr. Mevr. Voornamen Roepnaam Tussenvoegsel(s) Achternaam Geboortedatum Emailadres Naam zorgverzekering Polisnummer 2 Gegevens huisarts 3 4 Naam Is je
Nadere informatieOok op 29 juni bestaat Sinterklaas
I.A. van Berckelaer-Onnes Ook op 29 juni bestaat Sinterklaas Afscheidscollege door prof. dr. I.A. van Berckelaer-Onnes van de Universiteit Leiden op vrijdag 29 juni 2007 1 Inleiding Bij het aanvaarden
Nadere informatiedeeltijdbehandeling voor jongeren met ASS van 12 jaar en ouder verder met autisme dr. leo kannerhuis locatie Nijmegen
deeltijdbehandeling voor jongeren met ASS van 12 jaar en ouder locatie Nijmegen informatie voor jongeren, ouders en verwijzers september 2013 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme
Nadere informatiePsychose. Autisme overlap, risico & behandeling
Psychose & Autisme overlap, risico & behandeling Tim Ziermans Universiteit van Amsterdam 2 Disclosure Belangen Spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatiecongres Hoe autisme werkt! een voorzet op succesfactoren www.voorzet.nl dinsdag 4 juni 2013
congres Hoe autisme werkt! een voorzet op succesfactoren dinsdag 4 juni 2013 www.voorzet.nl Programma congres 4 juni 2013 10.00-10.05 Opening Dagvoorzitter Dhr. Karel Bootsman Arbeidsdeskundige bij TATA
Nadere informatie2.6 Literatuurlijst Autisme Spectrum Stoornis
2.6 Literatuurlijst Autisme Spectrum Stoornis Boeken: Algemeen autisme Attwood, T. (2001).Het syndroom van Asperger. Een gids voor ouders en hulpverleners. Lisse; Swets & Zeitlinger. ISBN: 90 265 1672
Nadere informatieAutisme Spectrum Stoornissen Van DSM IV naar DSM 5
Autisme Spectrum Stoornissen Van DSM IV naar DSM 5 Britt Hoogenboom, kinder,- en jeugdpsychiater Dr. Sanne Hogendoorn, psycholoog Zorgprogrammaleiders Centrum voor Autisme en Psychose, de Bascule Referatencyclus
Nadere informatieDifferentiële diagnostiek bij ASS
Differentiële diagnostiek bij ASS Diagnostiek bij volwassenen met autismespectrumstoornissen Op weg naar een richtlijn 11 december 2008 Werkgroep Differentiaaldiagnostiek & comorbiditeiten (Arnold Bartels,
Nadere informatieAutisme (Ass) in de klas Autisme begrijpen en begeleiden
Autisme (Ass) in de klas Autisme begrijpen en begeleiden We gebruiken de termen leerling en docent maar we verwijzen hiermee naar leerlingen/studenten en leerkrachten/docenten van PO/VO/MBO/speciaal onderwijs
Nadere informatieUniversity of Groningen. The Friesland study Bildt, Alida Anna de
University of Groningen The Friesland study Bildt, Alida Anna de IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatieInformatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieWelkom. DGM en Autisme. Esther van Efferen-Wiersma. Presentatie door
Welkom DGM en Autisme Presentatie door Esther van Efferen-Wiersma Inhoud Autisme: recente ontwikkelingen Van beperkingen naar (onderwijs)behoeften DGM en autisme Hulpmiddelen en materialen Vragen? Autisme?
Nadere informatieStichting Toppie! voor kinderen met Autisme in Suriname. Samenwerken werkt!
Jaarverslag 2015 Stichting Toppie! voor kinderen met Autisme in Suriname Samenwerken werkt! Stichting Toppie! Lanzarotestraat 76, 1339 VB Almere Nederland, KvK 57881340, KKF 23374, ING NL 41 INGB 0008
Nadere informatieReader. Autisme Spectrum Stoornissen
Reader Autisme Spectrum Stoornissen Inhoudsopgave 1. Inleiding ASS... 3 1.1 Wat is ASS... 3 Omschrijving ASS... 3 3 hoofdkenmerken... 3 Sociale interactie... 3 Communicatie... 4 Problemen in de verbeelding...
Nadere informatieInzicht in Autisme. Lezing
Inzicht in Autisme Lezing 18-09-2014 FRANS COOLEN ASS Trainer NVA ASS Trainer/coach bij In to Autisme frans.coolen@intoautisme.nl ASS Autisme Spectrum Stoornis Per persoon Per leeftijd In ernst In verschijningsvorm
Nadere informatieOnverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht
Psychiatrisch Consultatieve Dienst SLAZ/VUmc Onverklaard maakt onbemind Prof.dr.Adriaan Honig 8 februari 2011 Utrecht Onverklaard maakt onbemind AGENDA Wat verstaan we onder somatisch onvoldoende verklaarde
Nadere informatieAutisme begeleiding of aansturing? Workshop Platformdag gehandicapten 9 april 2015 Chul Joo Ro
Autisme begeleiding of aansturing? Workshop Platformdag gehandicapten 9 april 2015 Chul Joo Ro Voorzet Voorzet is gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met autisme sinds 1994. Actief in Noord en
Nadere informatieGeluks factoren bij autisme
Geluks factoren bij autisme Hilde M. Geurts Universiteit van Amsterdam Dr. Leo Kannerhuis Conclusies 1. De kwaliteit van leven (KvL) is bij mensen met autisme gedurende de levensloop relatief laag. 2.
Nadere informatiehet Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam
het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam informatie voor patiënten en verwijzers november 2016 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Wat is het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam?
Nadere informatieHerkennen, erkennen, samen doen
Herkennen, erkennen, samen doen Diederik Weve autisme zichtbaar maken autisme gewoon maken Diederik Weve 1 op je 52 e de diagnose Asperger als ik ook succes heb, wat is dan mijn beperking? ok, ik ben nu
Nadere informatieAutisme spectrum conditie
(potentiële) belangenverstrengeling Geen Autisme spectrum conditie Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Triversum W. Veenboer Kinder- en jeugdpsychiater Dag van eerste lijn Januari
Nadere informatieJeugdige zedendelinquenten een cohortstudie gedurende 12 jaar
Kinder- en jeugdpsychiatrie Jeugdige zedendelinquenten een cohortstudie gedurende 12 jaar Lucres Nauta-Jansen Tom, 14 jaar 14 jaar Verdacht van plegen van ontuchtige handelingen met 6 jarig buurjongetje
Nadere informatieKennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016
Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke
Nadere informatieen jongeren Oolgaardt lezing 24 juni 2008 Ireen de Graaf Trimbos-instituut 2008 1
Depressie bij kinderen en jongeren Oolgaardt lezing 24 juni 2008 Ireen de Graaf Trimbos-instituut 2008 1 Welbevinden ebe van Nederlandse kinderen Nederlandse kinderen het gelukkigst in Europa 92% 12-24
Nadere informatie