Kostprijsberekening in de sierteelt

Transcriptie

1 Kostprijsberekening in de sierteelt Dieter Blancquaert Demonstratieproject : Telen met inzicht 1

2 - Intensieve bedrijfsopvolging Demonstratieproject Kostprijsberekening Simulaties bedrijfsbeslissingen - Enquête toekomstvisie siertelers - Discussiemomenten met lerende groepen - Verspreiding resultaten 2

3 Waarom? 1. Inzicht in kosten(structuur) = kosten(structuur) optimaliseren 2. Inzicht in kosten(structuur) = kosten beheersen 3. Inzicht in kosten(structuur) = juiste argumentatie bij nemen bedrijfsbeslissingen 3

4 Wat is een kostprijs? Een kostprijs omvat alle kosten die je moet maken om een bepaald product (of dienst) te leveren. (Gemiddelde) VERKOOPPRIJS is minstens gelijk aan de KOSTPRIJS 4

5 Vaste en variabele kosten? Vaste kosten: Kosten onafhankelijk van de productiegrootte en die blijven bestaan, ook als je niets meer produceert (vb. verzekeringen, investeringskosten, ). Variabele kosten: Kosten die variëren naargelang het productievolume (vb. productkosten, arbeidskosten, ). 5

6 Rentabiliteitsdrempel = Kritische omzet ( Break-even point ) K V 6

7 1. Productkost: Waaruit bestaat een kostprijs? - Plantgoed - Stokken, palen - Onmiddellijk toewijsbaar 2. Arbeid: - Planten/oculeren/enten - Aanbinden - Snoeien - 3. Bedrijfskosten: - Verzekeringen - Lidgelden - Boekhouding - Afschrijvingen - Registratie! Niet-toewijsbare arbeid? Verdeelsleutel? (week-m 2, /ha/jaar) 7

8 Waaruit bestaat kostprijs? Wat mogen we niet vergeten: - Arbeid meewerkende familieleden - Transportkosten - Pensioenopbouw - Sparen voor vervangingsinvesteringen - Sparen voor onvoorziene omstandigheden - 8

9 Hoe doen we aan kostprijsberekening? 1. Alle kosten / aantal planten => Kostprijs is gelijk voor alle planten 2. Alle kosten / beteelbare oppervlakte => Kostprijs verschilt enkel in potmaten 3. Kosten toewijzen aan partijen en locaties => Correcte kostprijs per product ZO EENVOUDIG MOGELIJK!! 9

10 Korte teelten: Week-m 2 Bedrijfskosten worden verdeeld over de beteelbare oppervlakte van een locatie ( /m 2 per week). Beteelbare oppervlakte = netto oppervlakte locatie X bezettingsgraad (in tijd en ruimte) Kosten specifiek voor een bepaalde locatie worden enkel toegeschreven aan die locatie 10

11 Verdeling bedrijfskosten Azaleabedrijf Kosten Bedrijf Stekserre Koude serre CV Frigo Forcerie Arbeidsinkomen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Dienstverleningen derden Diensten en diverse goederen Huurlasten gebouwen Vrachtwagen en aanhangwagen Bureelkosten 2226 Onderhoud en herstellingen gebouwen Huur materiaal 1227 Onderhoud en herstellingen machines en gereedschap Onderhoud en herstellingen kantooruitrusting Onderhoud en herstellingen rollend materieel Drukwerken Kantoorbenodigdheden Klein gereedschap 690 Veiligheidsuitrusting EHBO Onderhoudsproducten Carwash rollend materieel Mest- en sproeistoffen Meststoffen Water 858 Verwarming Elektriciteit Idem voor investeringen! 11

12 Investeringen - Locatieafhankelijk - Worden meegerekend in de week-m 2 - Idealiter wordt gerekend met de vervangwaarde (nieuw) - Lopende investeringen vs. afgeschreven investeringen => Buffer opbouwen voor vervangingsinvesteringen 12

13 Investeringen termijn totaal Inv. Grondwerken 0,50/m m2 25 jaar Inv. Vloeren, paden, erfverharding 22,50/m2 1100m2 25 jaar Inv. Bedrijfsgebouw 325/m2 50 m2 25 jaar Inv. Electriciteitsaansluiting 25 jaar Inv. Serres 43/m2 25 jaar 5400 m Inv. Verwarming 1,16 MW jaar Inv. Verwarmingbuizen in grond 6,20/m2 25 jaar 5400 m2 1339, Inv. Allerlei materiaal jaar 714, Schermdoek zonnewering + installatie 10/m2 7 jaar 5400 m2 7714, Schermdoek verduistering + installatie 10/m2 15 jaar 5400 m Belichting enkel stekafdeling 12/m2 15 jaar 600 m Klimaatcomputer jaar Tafels excl. Automatisch transportsysteem 45/m2 15 jaar 4400 m Camionette 55000/7 jaar 7857, Grondbunker 10000/7 jaar 1428, Heftruck 7000/7 jaar PC 2000/7 jaar 285, Inpotmachine 24000/7 jaar 3428, Spuitapparatuur 6000/7 jaar 857, Waterput buiten 500 m /15 jaar 686, Waterputten binnen 20 m samen 25 jaar Inv. Loods met betonvloer 100/m2 25 jaar 500m

14 Voorbeeld week-m 2 Azaleabedrijf Naam locatie bruto opp. (m 2 ) netto opp. (m 2 ) bezettingsgraad (%) beteeltbare opp. (m 2 ) week m 2 zonder arbeid week m 2 met arbeid Stekserre , , Koude serre , , CV , , Frigo ,5 1, , Forcerie ,82 1, , Totaal 15824,32 Week m 2 bedrijf zonder arbeid: 0, Week m 2 bedrijf met arbeid: 0, Een teelt kent verschillende fases: => Nieuwe fase als de partij op een andere locatie wordt gebracht => Nieuwe fase als de partij wijder gezet wordt Vb. Locatiekost azalea die 8 weken in koude serre staat (70 planten/m 2 ): = (0,4045 x 8)/70 = 0,046 14

15 Lange teelten: /jaar/hectare Bedrijfskosten worden jaarlijks verdeeld over: - Totaal aantal hectare van het bedrijf (inclusief groenbemester) (groenbemestingsjaar meerekenen!) of - Totaal aantal beteelde hectare (exclusief groenbemester) 15

16 Arbeid 1. Arbeid in de bedrijfskosten Geen verschil in kostprijs tussen arbeidsintensieve en arme producten Zeker dat alle arbeid meegerekend wordt 2. Arbeid apart rekenen Verschil in kostprijs tussen arbeidsintensieve en arme producten Volledige analyse van het bedrijf nodig om zeker te zijn dat schattingen (#planten/uur, % niet-toewijsbare arbeid) bij de werkelijkheid aanleunen. 16

17 Arbeid Naam Type werknemer Uurloon ( /u) #uur/week #weken/j #uur/j Jaarloon ( /j) Jaarloon met X-factor % niet-toewijsbare arbeid Bedrijfsleider Bedrijfsleider Vaste medewerker Tijdelijke medewerker , gemiddeld uurloon op jaarbasis = 29,53 /u gemiddelde % niet-toewijsbare arbeid = 35, % => EFFECTIEVE LOONKOST PER UUR = 46,09 /u Gewogen gemiddelde! 17

18 Zijn er mogelijkheden om de kostprijs te drukken? 1. Productkost Groepsaankopen materialen Onderhandelen bij leveranciers 2. Arbeidskost Automatisering? hogere investeringskost Verhogen arbeidsefficiëntie? Goedkopere werkkrachten? Betrouwbaarheid? Eigen% niet-toewijsbare arbeid gaat omhoog 3. Locatiekost Bedrijfskosten analyseren Bedrijf vergroten Kosten/investeringen stijgen ook deels mee Bezettingsgraad verhogen (combineren andere teelten, meerdere teeltlagen) Arbeid/investeringen stijgen 18

19 Wat doen we met onze kostprijsberekening? Optimaliseren waar mogelijk Voorcalculatie (Wat kan/moet plant opbrengen?) Nacalculatie (Wat heeft het opgebracht?) Simuleren (Wat als ik bepaalde bedrijfsbeslissing neem?) Verkoopprijs bijstellen Onderhandelen! Kostprijs is BEDRIJFSAFHANKELIJK DE kostprijs van een plant bestaat niet! 19

20 Kostprijsberekening is niet statisch Op regelmatige basis kostprijsberekening herhalen: - Kosten fluctueren - Door registratie (arbeid) de berekening bijstellen - Aanpassingen in bedrijfsvoering simuleren/evalueren 20

21 Heb je nog vragen? 09/ Bezoek ook Volg jij het PCS al op LinkedIn? proefcentrum-voor-sierteelt