Zoektocht naar nieuwe manieren van participatie

Transcriptie

1 Zoektocht naar nieuwe manieren van participatie

2 Het is nadrukkelijk geen evaluatie van de bestaande participatievormen, maar een zoektocht naar nieuwe wegen. Luisteren naar de stad Amstelveen kijkt naar de omgeving. Wethouders en afdelingshoofden sturen hun medewerkers steeds meer naar buiten om te kijken wat er leeft in de stad en actief het gesprek aan te gaan. Dat is ook nodig want niet alleen de werkwijze van de gemeente verandert, de samenleving heeft ook andere behoeften. Inwoners worden steeds mondiger. Communicatie verloopt sneller, op andere tijden en via andere kanalen. Inwoners willen over andere onderwerpen meedenken en willen zelf ook dingen ondernemen om hun straat, buurt of wijk leefbaar te houden. De traditionele participatiemethoden (werken met participatieraden, wijkplatforms, inspraakrondes etc) zijn niet meer genoeg. De veranderingen vragen om een nieuwe rol en houding van de overheid. Om ons werk goed te kunnen doen, moeten we als gemeente onze voelsprieten in de volle breedte van de samenleving uitzetten. We willen immers het geluid vanuit de stad horen vanuit verschillende gelederen. Het gehele jaar zijn we in gesprek gegaan over wat Amstelveners van de gemeente verwachten op het gebied van participatie, wat zij zelf willen doen voor hun buurt en op welke manieren ze zouden willen meedenken met de gemeente. Op verschillende manieren. In Mensen maken Amstelveen, onze participatie aanpak beschrijven we onze zoektocht, de uitkomsten daarvan en de manier waarop we in gesprek met de samenleving willen blijven. De resultaten zijn nadrukkelijk niet afkomstig uit officieel onderzoek maar een weergave van gevoerde gesprekken. In totaal hebben we minimaal rond de 300 mensen gesproken tijdens de toer met de koffiebus en 20 mensen tijdens het ronde tafel gesprek. Wens vanuit Raad én Bestuur Het is het bestuur duidelijk dat ontwikkelingen in de samenleving ervoor zorgen dat we meer manieren moeten onderzoeken om met mensen in gesprek te blijven. De gemeenteraad stelde in 2016 de notitie Mensen maken Amstelveen vast. Daarin drongen ook zij aan op een concretisering van het participatiebeleid. 3

3 Naast de participatieraden en de wijkplatforms zijn er ook andere groepen die zich inzetten voor de stad. Mensen die zich inzetten voor hun gemeente zijn goud waard; zo ook de mensen die zich inzetten voor Amstelveen en zorgen voor sociale cohesie. Maar sociale cohesie vindt ook plaats op het schoolplein en bij de sportvereniging. Het is dan ook te smal om te denken dat als je alleen met de actieve groepen (loud minority) in gesprek gaat, je het geluid van de hele stad hebt gehoord (silent majority). Omwille van het algemeen belang willen we juist van deze grote groep horen hoe zij tegen ontwikkelingen in de stad aankijken. Of dat nu geldt voor het ontwikkelen van beleid, de aanleg van een nieuwe woonwijk of het planten van bomen in een straat. Met name de groep inwoners in de leeftijd tussen 20 en 45 jaar is ondervertegenwoordigd als het gaat om meepraten en meedenken met de gemeente. De huidige participatiemiddelen lijken minder goed te passen in hun levensstijl. We hebben daarom niet alleen onderzocht of mensen tevreden zijn met Amstelveen en of ze met ons mee willen denken, maar ook hoe ze willen participeren, bijvoorbeeld via een app. Daarnaast kijken we hoe we meer ruimte kunnen geven aan inwoners en initiatieven. Participatie, nu en in de toekomst Wat doen we nu aan participatie? In Amstelveen werken we met 3 participatieraden en 14 wijkplatforms/bewonersinitiatiefgroepen. Daarnaast is er projectparticipatie en we hebben een digipanel. Ook is de gemeente de afgelopen jaren gestart met het onderzoeken van nieuwe wegen om te participeren. WAT IS PARTICIPATIE? Participeren betekent deelnemen en meedoen. Het afgelopen jaar heeft Mensen maken Amstelveen zich gericht op twee vormen van bewonersparticipatie, gericht op hoe onze inwoners willen meedoen en denken in de stad. Enerzijds is onderzocht op welke manier Amstelveners willen meedenken met de gemeente. Anderzijds is gekeken wat Amstelveners zelf voor hun omgeving willen doen en hoe we dit als gemeente kunnen stimuleren. WAAROM PARTICIPEREN MENSEN? Participeren om bij te dragen aan het algemeen belang. Dat is natuurlijk het ultieme doel. Maar er is vaak ook een persoonlijke reden om te willen participeren. Mensen blijken vaak mee te willen denken over de leefbaarheid of de inrichting van de wijk, maar veel minder over onderwerpen die wat verder van hun af staan. Maar, je kunt ook participeren omdat je juist iets niet wilt. Daarnaast willen veel mensen wel participeren, maar ontbreekt het hen domweg aan tijd vanwege drukke banen, gezinsleven et cetera. Ook kan het zijn dat ze geen reden hebben om in actie te komen, omdat ze tevreden zijn met de voorzieningen in de stad en het beleid van de gemeente. Kortom, iedereen heeft zijn eigen drijfveren om wel of niet te participeren. HET BELANG VAN PARTICIPATIE VOOR DE GEMEENTE Voor een gemeente is het van belang om te weten wat er leeft en wat er gebeurt in de stad. Beleid wordt immers gemaakt om de stad te onderhouden, leefbaar te houden en de juiste voorzieningen en ondersteuning te bieden aan de inwoners. Daartoe handelt de gemeente in het algemeen belang. Dat betekent dat er belangen tegen elkaar afgewogen moeten worden. Maar dan moeten we wel weten wat die belangen zijn en daarnaast ook het beleid goed uitleggen. En keuzes maken die soms goed, maar soms ook niet voor iedereen goed vallen. VERBREDING PARTICIPATIE IS NODIG Om goede keuzes te maken moet je een breed beeld hebben. Met de huidige participatievormen en middelen bereiken we een te smalle doelgroep. De vaste participatiegroepen (wijkplatforms, bewonersgroepen en structurele participatiegroepen) zijn zeer gewaardeerde gesprekspartners, die vaak veel weten van een onderwerp of veel doen voor hun buurt. Maar bereiken we daarmee veel mensen in de stad? Nee, we zien in deze groepen een oververtegenwoordiging van mannen en 60+ers. Wij moeten de vijver van kennis en meningen waaruit we vissen dus vergroten. De silent majority is het grootste deel van de bevolking dat zijn mening niet publiekelijk verkondigt. Daar staat de loud minority tegenover. Dit is een kleine groep individuen dat regelmatig en stevig zijn mening uitdraagt. Als gemeente hebben we als taak om het algemeen belang te dienen. Hoe kunnen we dit invullen als we niet weten wat het grootste deel van de bevolking denkt? Wie is die silent majority? En wie is die loud minority? Het zijn beiden geen vastomlijnde homogene groepen. Mensen kunnen bij het ene onderwerp tot de loud minority behoren en bij het anderen opgaan in de silent majority. PROJECTPARTICIPATIE Projectparticipatie gaat over participatie en inspraak bij projecten, met name in het fysieke domein. Denk hierbij aan bouw projecten, de aanleg van wegen et cetera. Deze vorm van participatie, vaak via informatie- of inspraakavonden, wordt over het algemeen gewaardeerd door inwoners. Projectparticipatie kan op nog meer plekken worden ingezet of op een eerder moment worden ingezet, waarbij de inwoners al bij de start van een project een adviserende rol krijgen. PARTICIPATIE VIA WIJKPLATFORMS/ BEWONERSINITIATIEFGROEPEN Alle 14 wijken in Amstelveen hebben een wijkplatform. Als de gemeente plannen maakt om bijvoorbeeld verkeersdrempels aan te leggen, jongerenoverlast aan te pakken of de openbare ruimte rondom een school wil veranderen, informeert zij het wijkplatform. Het wijkplatform heeft een kern van actieve bewoners die samen het dagelijks bestuur vormen. Daarnaast nemen vertegenwoordigers van verschillende netwerken, zoals huurdersverenigingen, deel aan de wijkplatformvergaderingen. Het wijkplatform adviseert de gemeente over wijkaangelegenheden, peilt meningen van wijkbewoners en ondersteunt wijkbewoners bij verbetering van de wijk. Daarnaast kennen de meeste wijken een bewonersinitatiefgroep (BIG). In een aantal wijken zijn de wijkplatforms en BIG s in elkaar op gegaan. In een BIG zitten meestal drie tot zeven personen uit de wijk, die zich gezamenlijk inzetten om de sociale samenhang in de buurt te versterken. Sommige BIG s werken nauw samen met de welzijnsorganisatie AanZ, bijvoorbeeld wat betreft de programmering van het wijkcentrum. Een BIG kan verschillende organisatievormen aannemen, van los tot meer gestructureerd binnen een stichting. Dat bepalen de bewoners zelf. De loud minority bestaat ook niet uit louter negatievelingen. Het is zeer waardevol dat mensen hun stem laten horen vanuit betrokkenheid met hun buurt of bij bepaalde problemen in de samenleving. In Amstelveen zien we dit soort betrokkenheid bij mensen die actief zijn in onze participatieraden, in wijkplatforms en bewonersgroepen. Als gemeente kunnen we niet genoeg benadrukken hoe belangrijk deze mensen zijn voor de sociale cohesie en de leefbaarheid in de stad. 4 5 PARTICIPATIE VIA DE PARTICIPATIERADEN Amstelveen kent vier participatieraden: De Participatieraad Sociaal Domein, Groenraad, Advies Commissie Wonen Amstelveen (ACW) en Cliëntenraad minima. De Participatieraad Sociaal Domein adviseert over het gemeentelijk sociaal beleid (Jeugdwet, Participatiewet en de Wet maatschappelijke ondersteuning) vanuit het perspectief van de inwoner, cliënt of gebruiker. De Groenraad geeft advies aan het college over het groenbeleid en de uitvoering hiervan, inclusief het agrarisch buitengebied. Jaarlijks organiseert de Groenraad een kennisuitwisseling met de gemeente en andere partijen als bijvoorbeeld het waterschap. De Advies Commissie Wonen Amstelveen (ACW) beoordeelt woningen en woonomgeving op praktische bruikbaarheid, sociale veiligheid, bereikbaarheid, levensloopbestendigheid en duurzaamheid, vanuit het perspectief van de bewoners. De Cliëntenraad Minima heeft als taak het college te adviseren over de uitvoering van het minimabeleid. Drie leden van deze participatiegroep maken deel uit van de Participatieraad Sociaal Domein. Ook organiseren ze spreekuren van mensen met een laag inkomen. DIGIPANEL Het Digipanel is een panel (bestaande uit 850 inwoners) waarin verzocht wordt hun mening te geven over uiteenlopende actuele onderwerpen. Het gaat om gemeentelijk onderzoek met name gericht op het woon- en leefklimaat in Amstelveen. Met de resultaten kan de gemeente haar beleid en activiteiten (beter) afstemmen op de wensen en ervaringen van de burgers van Amstelveen. De meeste actuele onderwerpen waar het panel op is ondervraagd zijn citymarketing en communicatie. Een enquête over evenementen staat gepland.

4 In samenwerking met Amstelveense zorginstellingen en Vita hebben ze tijd genomen om zich te verdiepen in de behoeften van de Amstelveense ouderen. Zij hebben ouderen met uiteenlopende achtergronden geïnterviewd na afloop van een Indiase maaltijd die zij voor hen hebben bereid. Uit de gesprekken is naar voren gekomen dat met name de ouderen graag samen met hun familie en vrienden eten en dat zij het interessant vinden om mee te doen met culturele activiteiten. Ook kwam naar voren dat zij meer contact zouden willen met jongeren. Het komende jaar zullen de organisaties Indiase maaltijden voor ouderen organiseren en activiteiten die de verschillende generaties bij elkaar brengen. Een andere activiteit in het kader van Mensen maken Amstelveen was het kunstproject Labyrint van Stephanie Rhode. Aanleiding voor dit project waren de jubilea van Amstelveen met haar partnersteden Tempelhof-Schöneberg (60 jaar) en Villa El Salvador (20 jaar). Verloop campagnejaar Mensen maken Amstelveen is een campagne, voortgekomen uit de vraag van de raad om concretisering van de notitie participatie (vastgesteld op 28 september 2016) en de ingezette lijn van burgemeester Van t Veld om middels een olievlekwerking te leren hoe de inwoners uit de stad met elkaar om wensen te gaan. De eerste helft van het jaar is met name ingezet op de vraag hoe Amstelveners met elkaar deze stad maken en met elkaar om willen gaan. Een eerste oproep van burgemeester Mirjam van t Veld in haar nieuwjaarstoespraak werd door actieve Amstelveners overgenomen. BV Amstelveen en veel mensen gaven gehoor aan de oproep door via de #mensenmakenamstelveen hun initiatieven en ervaringen te delen. Op woensdag 19 april vond de aftrap van Mensen maken Amstelveen plaats. Zo n 140 mensen waren bij deze bijeenkomst aanwezig. Zij hadden allemaal een foto van zichzelf en van hun favoriete Amstelvener bij zich waarvan we een collage maakten. Dit zorgde voor interessante gesprekken tussen Amstelveners die elkaar niet altijd kenden. Een mooi initiatief vanuit de samenleving komt van de Indiase gemeenschap. Indiase organisaties en groepen hebben de handen in elkaar geslagen met Amstelveense zorginstellingen om samen iets te betekenen voor Amstelveen. Zij richten zich hierbij op het tegengaan van eenzaamheid onder ouderen. Een belangrijk uitgangspunt bij het aangaan van de eerste stedenband met Tempelhof was Nooit meer oorlog. De burgemeesters van toen waren ervan overtuigd dat als mensen elkaar leren begrijpen, ervaringen, cultuur en plezier met elkaar delen oorlog voorkomen kan worden. Dit thema is ook nu nog actueel. Niet alleen buiten onze grenzen, maar ook in onze eigen stad, waarin mensen met diverse nationaliteiten en uiteenlopende (culturele) achtergronden met en naast elkaar samenleven. Dit paste naadloos in de gedachte van Mensen maken Amstelveen. Labyrint heeft mensen samen gebracht in het hart van Amstelveen. Mensen uit de partnersteden; Amstelveners met heel diverse culturele achtergronden; jong en oud; toevallige passanten en betrokken vrijwilligers. VANAF DE ZOMER: FOCUS OP VERBREDING Het waren uiteenlopende bijeenkomsten met enthousiaste Amstelveners. Toch leverde deze aanpak niet het gewenste resultaat. De vraag beantwoorden over hoe we met elkaar om willen gaan is ambitieus en vraagt een hoge investering in tijd en geld. Daarnaast gaf het ons ook geen inzicht in wat we nodig hadden om het bredere geluid uit de stad te halen. Ondanks zichtbaarheidscampagnes op social media en in de lokale media (krant, websites, RTVA) om mensen attent te maken op de website en te vragen om hun idee en verhaal te delen, bleef de input laag. Daarom is na de zomer de nadruk komen te liggen op de vragen wat Amstelveners zelf voor hun omgeving willen betekenen en op welke manier zij willen meedenken met de gemeente. Om meer focus op verbreding te leggen en een breder geluid uit de samenleving te halen gingen wij de stad in. 6 7

5 Ideeën die mensen instuurden bij de wedstrijd het beste idee De stad in We hebben verschillende activiteiten ontwikkeld om de grootste kans te creëren om met een zo breed mogelijke groep mensen in gesprek te raken. De vragen die wij overal terug lieten komen waren: hoe en waarover wil je met de gemeente in gesprek en wat zou je zelf willen doen om je straat, buurt of stad leefbaar te houden? DE KOFFIEBUS Allereerst gingen we op toer met de koffiebus. Met een bus waar je goede cappuccino kon krijgen, stonden we op verschillende plekken in de stad. Zo waren we aanwezig bij een hockey wedstrijd, stonden we op een schoolplein, in Uilenstede en Bovenkerk, bij Jazz in het dorp, bij de vrijdagmarkt, op het plein naast het Japanfestival, feestten we mee met Happynes in de Nes en stonden we bij de boerenmarkt in Elsrijk. Gemiddeld genomen spraken we zo n dertig tot vijftig personen per keer. Tijdens de toer gingen we met mensen in gesprek in ruil voor een goede kop gratis koffie. Raadsleden zijn ook uitgenodigd om hierbij aanwezig te zijn. Verschillende raadsleden hebben hiervan gebruik gemaakt. De gesprekken waren bijzonder enerverend en mensen waren positief verrast dat de gemeente met hen op deze manier in gesprek wilde gaan. HET BESTE IDEE Als tweede onderdeel ontwikkelden we de wedstrijd het beste idee. Deze wedstrijd leverde 43 ingediende ideeën op. Hier stond de vraag centraal: wat wilt u doen om uw straat, wijk of stad leefbaar te houden? Wat is eigenlijk een bewonersinitiatief? Het door inwoners - vrijwillig en zonder beloning - leveren van diensten primair gericht op maatschappelijk voordeel voor de samenleving in een nietformeel georganiseerd verband. Voor de zomer hebben we onze inwoners opgeroepen initiatieven in te sturen waarmee de leefbaarheid in hun wijk vergroot kan worden. In totaal is euro beschikbaar gesteld om de beste initiatieven mogelijk te maken. Per goed idee was maximaal euro beschikbaar. De Amstelveners hebben massaal gereageerd. Maar liefst 43 ideeën zijn ingestuurd. Van al deze ideeën is gecheckt of zij voldoen aan de definitie van een bewonersinitiatief en of de aanvraag volledig en op de juiste manier is ingediend. Na deze selectie zijn tien initiatieven overgebleven. Alle Amstelveners hebben van 18 september tot en met 24 september via de website van Mensen maken Amstelveen een stem kunnen uitbrengen op hun favoriete initiatief. De uitkomst van deze publieksstemming heeft voor de helft bepaald welke initiatieven uiteindelijk beloond zouden worden. De andere helft van het oordeel kwam voor rekening van een jury onder leiding van wethouder Jeroen Brandes. De vakjury zat grotendeels op één lijn met de publieksjury. Daarbij kwam het initiatief van studenten van Campus Uilenstede voor de herinrichting van het plein van de Campus als winnaar uit de bus. Ook de negen overgebleven initiatieven werden gehonoreerd. HERINRICHTING CENTRAAL PLEIN CAMPUS UILENSTEDE Meer dan 100 studenten hebben gestemd voor een herinrichting van het binnenplein van Campus Uilenstede; zij willen zitplekken, eetplekken en mogelijkheid tot spel/sport (pingpongtafels) creëren. Het ontwerp is besproken met DUWO en de ondernemers van de campus, evenals dat er rekening gehouden wordt met het Wijkbeheer en de hulpdiensten. BUURTMOESTUIN Omwonenden van het speeltuintje aan het Zetveld maken een buurtmoestuin van een stuk onbeplant gemeentegrond bij het speeltuintje. Daarmee creëren ze een fijne plek om elkaar te ontmoeten, samen te werken en te ontspannen. Het zelf kweken en oogsten van groente, fruit en kruiden uit eigen tuin vergroot ook het bewustzijn dat al dat lekkere eten niet in de supermarkt groeit. KINDERGRAFFITI Randwijck krijgt volgend jaar een eigen wijkcentrum in het voormalig schoolgebouw (oude Michiel de Ruyterschool) aan het Catharina van Clevepark 10. Het oude schoolplein dat voornamelijk speelplein blijft voor alle kinderen uit de buurt, willen de omwonenden vrolijker maken. De muur van het oude gymlokaal wordt samen met ouders en kinderen van 3 scholen o.l.v. een deskundige van graffiti voorzien. Zo wordt het hun plein bij hun wijkcentrum. BADJE URBANUSPARK BOVENKERK Een groot aantal vrijwilligers onderhouden het drukbezochte pierenbadje in het Urbanuspark. Zij willen graag materiaal om het badje nog mooier en efficiënter schoon te houden. JEU DE BOULESBAAN Bewoners van Westwijk willen graag een Jeu de Boulesbaan op een groenstrook aan de Thuishaven. Zij gebruiken en onderhouden deze baan samen. CIRCULAIRE KARAVAAN Duurzame enthousiastelingen trekken met een Circulaire Karavaan de wijken in met een elektrische SRV-wagen. Daarmee verbinden zij wijkbewoners met elkaar rondom een duurzame levensstijl. Vrijwilligers van o.a. de Boemerang, Repair Café en MaakPlaats helpen bewoners met repareren van kapotte spullen. Verzorgen timmer- en knutselworkshops voor jong en oud en geven onder het genot van n kopje koffie tips over minder energieverbruik en warmer wonen. SPEELMATERIAAL VOOR BUURTFEEST Het jaarlijkse feest in de Berkenrodelaan zorgt ervoor dat buurtbewoners elkaar beter leren kennen. Om het feest nog aantrekkelijker te maken voor de jeugd vragen de organisatoren een vergoeding voor een springkussen, een feestent en een voetbalpanna (opblaasbare voetbaldoeltjes). De spullen worden opgeslagen in villa Randwijck zodat ook andere straten gebruik kunnen maken van de spullen. GESPREK OP BANKJES OP BANKJESDAG Inwoners van Keizer Karel Park sluiten aan bij de landelijke bankjesdag. Het is een laagdrempelig concept om in gesprek te gaan met de mensen in de wijk. Je kunt op de landelijke site je bankje aanmelden, zodat iedereen je kan vinden en weet wat je te bieden hebt. DUURZAAM ELSRIJK Energie, water en groen in het park bij Openluchttheater Elsrijk. De initiatiefnemers willen bewoners en organisaties enthousiasmeren om gezamenlijk een aantal activiteiten op het gebied van groen, water en energie uit te voeren. Zo willen zij bijvoorbeeld: het theater van energie voorzien door zonnepanelen in de buurt; buurtbatterijen in twee transformatorhuisjes realiseren; onderzoek doen naar buurtdeelauto s en een zonnepalm bij het theater; een bewonersprijsvraag verminderen wateroverlast park organiseren; een wormenhotel bouwen en beheren; en willen zij een prijsvraag organiseren voor een naam van het park. 8 9

6 Gesprek bij de koffiebus Woensdagmarktje Bovenkerk Als je in gesprek wil met jonge ouders, dan moet je naar plekken gaan waar ze met hun kinderen komen, zoals het sportveld. Maar dat doen we wel, zo vinden we elkaar. Jazz in het Dorp Ik ben supertevreden over het wonen in Amstelveen. Er is hier groen, ruimte en er zijn goede winkels en restaurants. Er zijn wel erg veel expats. Op zich ben ik tevreden over hoe de gemeente de zaken hier oplost, ga maar lekker je gang. Happyness Mensen zijn hier vriendelijk voor elkaar en voelen zich met elkaar verbonden. We ontwikkelen veel voor elkaar en gaan hier ook mee door. Vrijdagmarkt Het is hier heerlijk wonen, maar wel een beetje saai. Het is aan de gemeente, niet aan onszelf om wat te organiseren. Boerenmarkt In Elsrijk zorgen we voor elkaar, zetten de kliko buiten, hebben een alarmlijst en doen boodschappen voor elkaar. Van de gemeente verwachten we wel dat ze ons goed informeren. We bepalen dan zelf wel of we komen of niet. Uilenstede Meedenken met de gemeente wil ik alleen als het me niet te veel tijd kost en als er iets gaat gebeuren in Uilenstede

7 Wat kregen we terug? In gesprek gaan met de stad geeft helderheid en nieuwe inzichten. Ook hoor je geluiden die je normaal niet snel zult horen. Het campagnejaar waarin we inventariseerden zal niet voldoen aan de eisen van een kwantitatief onderzoek. Toch hebben we veel geleerd en zijn we veel te weten gekomen. Immers, de diversiteit van de activiteiten zorgde ervoor dat we met veel verschillende mensen in contact kwamen. Bij de koffiebus kwamen we veel in aanraking met mensen die niet participeerden. Bij het rondetafelgesprek kwamen we met een groep in gesprek die hoog geïnteresseerd was. Bij de wedstrijd waren veel mensen die graag actief wilden zijn voor hun wijk of stad. En uit de digitale uitvraag om te stemmen voor de fietsbrug konden mensen makkelijk, laagdrempelig in hun eigen tijd participeren. Samenvattend zijn er de volgende uitkomsten: RONDE TAFEL GESPREK Daarnaast organiseerden we een ronde tafel gesprek waar we de diepte in gingen. Met twintig mensen voerden we via het digitale tool metaphoric meeting gesprekken naar aanleiding van de twee eerder genoemde vragen. Het gebruik van de digitale tool stimuleerde ook mensen die normaal gesproken niet zoveel zeggen, hun mening te geven. INTERNE RONDE TAFEL Ruimte bieden aan initiatieven vanuit de samenleving is een doel van de gemeente. Dat is niet altijd even makkelijk en/of vanzelfsprekend. Het vereist vaak maatwerk, waarbij de gemeente de belangen van de initiatiefnemers goed dient af te wegen tegen het algemeen belang. Daarvoor heeft de organisatie geen vastomlijnde richtlijnen die zijn vastgelegd in werkprocessen. Het is daarom belangrijk om niet alleen in gesprek te gaan met de initiatiefnemers, maar dat ook medewerkers onderling informatie en ervaring uitwisselen. Daarom hebben wij ook intern een ronde tafel georganiseerd waarin we naar aanleiding van concrete casussen in gesprek gingen over participatie en bewonersinitiatieven. Om dieper op het onderwerp participatie in te gaan organiseerde de gemeente Amstelveen op dinsdagavond 21 november in een huiskamerachtige setting een rondetafelgesprek. Tijdens de bijeenkomst kregen de twintig deelnemers allerlei vragen, zoals: waar bent u trots op in Amstelveen? Waarover zou u willen meepraten met de gemeente? En op welke manier? Om zoveel mogelijk ideeën boven tafel te krijgen konden de deelnemers via hun laptop of app reageren op vragen en stellingen. Deze antwoorden werden via een scherm direct zichtbaar en vormden de basis voor verdere discussie. De deelnemers zijn geworven via een oproep in social media. Dit heeft een groep van twintig Amstelveners opgeleverd met als gemene deler de betrokkenheid bij hun omgeving en de stad. OVER PARTICIPATIE Mensen zijn tevreden in Amstelveen De Amstelveners die wij spraken zijn over het algemeen erg tevreden over hun stad. Het is prettig wonen in Amstelveen. Er zijn veel voorzieningen. Het is er groen en ook de omgangsvormen in de buurt vindt men over het algemeen prettig. Mensen vinden participeren niet altijd nodig. Willen graag goed geïnformeerd worden. Uit de gesprekken (ronde tafel en koffiebus) bleek dat veel mensen vaak geen behoefte hadden aan participatie, maar dat ze het wel zeer belangrijk vinden dat ze goed geïnformeerd zijn. Ook vooraf, zodat ze zelf kunnen beslissen of ze wel of niet ergens over willen meepraten. Mensen vinden het belangrijk om te weten en mogelijk mee te denken over wat er in hun directe omgeving gebeurt De gemeenschappelijke noemer uit alle gesprekken was dat de meeste mensen het grotere beleid graag aan de gemeente over laten maar dat ze het wel belangrijk vinden wat er in hun directe omgeving gebeurt. Ook hier is informatie weer de belangrijkste factor. Mensen willen op verschillende manieren participeren Digitaal en makkelijk, dat was een antwoord dat veel gegeven werd bij de verschillende gesprekken. Mensen willen participeren in hun eigen tijd, op hun eigen manier. Een app of module op de site zou ideaal zijn, waarbij een app de voorkeur krijgt omdat je hier weinig drempels vindt (een module op de site betekent meer handelingen, dat is bijvoorbeeld een drempel). Ook het resultaat van de poll fietsbrug geeft aan dat digitaal participeren de toekomst heeft. Uit de ronde tafel en ook uit de gesprekken met de koffiebus werd duidelijk dat er meer nodig is dan alleen digitale participatie. Persoonlijk contact is ook belangrijk. Mensen gaven aan het prettig te vinden om gehoord te worden. Informatie per post is ook belangrijk. En een brief waarin zij worden uitgenodigd, stellen veel mensen die we gesproken hebben nog steeds op prijs. De kwaliteit van de brieven werd overigens wel aan de orde gesteld. Onderwerpen waarover mensen willen meedenken Meedenken willen de meeste mensen waarmee we hebben gesproken over de inrichting van de buurt, leefbaarheid en verkeer en parkeren. Goede en duidelijke communicatie vooraf is daarbij een must. DIGITALE PARTICIPATIE DE FIETSBRUG We deden ook een pilot met digitale participatie. Amstelveners kregen een brief thuis met de vraag of zij uit vier ontwerpen wilden kiezen voor een fietsbrug over de A9. In de brief stond een persoonlijke code waarmee mensen digitaal hun stem konden uitbrengen. Het resultaat was overweldigend. Meer dan mensen brachten hun stem uit

8 Het jaar 2018, Mensen maken nog steeds Amstelveen Ook in 2018 gaan we de stad in. We hebben zoveel nieuwe inzichten gekregen dat we ook volgend jaar doorgaan met de gesprekken in de stad. We blijven natuurlijk in gesprek met de wijkplatforms, de participatieraden en de actieve groepen in Amstelveen. Daarnaast gaan we op basis van de uitkomsten van de gesprekken op de volgende manier aan de slag in 2018: KOFFIEBUS De toer met de koffiebus wordt zo goed gewaardeerd dat we hier mee doorgaan. Mogelijk kunnen we in het volgend jaar ook starten om over meer onderwerpen dan de twee vragen over participatie en bewonersinitiatieven in gesprek te gaan. groep inwoners wordt aselect uitgenodigd voor deelname aan een aantal nader te bepalen sessies. Vervolgens wordt via loting een representatieve en brede groep bewoners samengesteld. Deze bewoners ontvangen een vergoeding voor hun deelname. In 2018 wordt hiermee een pilot gestart. ALS ANTWOORD OP DE VRAAG: WAT WIL JE ZELF DOEN? (BEWONERSINITIATIEVEN) Bij het ronde tafel gesprek zijn bijna alle deelnemers (op twee na) wel eens betrokken geweest bij een bewonersinitiatief. De meeste voldoening hierbij gaf de saamhorigheid. Ook het feit dat je gehoord wordt, is een positief aspect van betrokkenheid bij een bewonersinitiatief. Tijdens de gesprekken met de koffiebus waren er maar weinig mensen die een bewonersinitiatief hebben ontplooid. Een deel van de mensen die heeft aangegeven dat ze wel eens aan een bewonersinitiatief hebben meegewerkt merkt op dat zij het lastig vinden om bij de gemeente de juiste medewerker te vinden die hun initiatief verder kan helpen. Ook loopt men tegen procedures aan (zoals vergunningen en subsidies). Dit weerhoudt de meeste mensen echter niet om betrokken te zijn bij een initiatief. Ze worden eerder tegengehouden door tijdgebrek en ook de inhoud van het initiatief is bepalend of men er al dan niet tijd in wil steken. Betrokkenheid met de mensen in de buurt en een positieve inbreng leveren aan de buurt (zoals op veiligheid) motiveren de deelnemers om mee te doen. Bij de gesprekken bij de koffiebus kwam regelmatig naar voren dat mensen niet wisten wat een bewonersinitiatief is en wat de mogelijkheden zijn. UIT DE INTERNE RONDE TAFEL Belangrijkste uitkomst van de interne ronde tafel was dat dit geen eenmalige actie moet zijn maar een continu proces waar de organisatie mee verder gaat. Door het gesprek met elkaar aan te gaan, krijgen we helderheid over de rol van de gemeente bij bewonersinitiatieven en hoe we de wederzijdse verwachtingen kunnen managen. Daarbij leren we van elkaars ervaringen aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. Verder kwam naar voren dat het belangrijk is om gezamenlijk een eenduidig beeld te krijgen over wat een initiatief behelst, hoe we hiermee omgaan en hoe we de initiatiefnemers het beste kunnen ondersteunen. Het organiseren van een sessie voor alle betrokkenen is daarbij een praktisch hulpmiddel. Daarnaast is het belangrijk dat we algemene handvatten formuleren die het de medewerkers makkelijker maken om toekomstige initiatieven op een goede manier aan te pakken. BELANGRIJKSTE PUNTEN OM OP TE PAKKEN Geef duidelijkheid over eigenaarschap en haalbaarheid Bespreek goed en het liefst in een vroeg stadium welke onderdelen van een initiatief wel en niet haalbaar zijn Maak heldere afspraken over welke onderdelen horen bij de initiatiefnemers en welke bij de gemeente Ontwikkel een leidraad voor initiatieven. Initiatiefnemers worden dan geholpen de juiste weg te bewandelen Blijf op een structurele manier intern lessen delen over het goed begeleiden van initiatieven. Ontwikkel een handvat voor intern gebruik PILOT MET EEN PARTICIPATIE APP Op basis van de inzichten die we verkregen in de gesprekken zijn we in het laatste kwartaal van 2017 gaan onderzoeken of een digitale app tot de mogelijkheden behoort. In 2018 wordt een pilot uitgevoerd waarin we als gemeente over een aantal specifieke onderwerpen in gesprek willen gaan met een brede groep Amstelveners via een app. De belangrijkste uitdagingen hierbij zijn om de groep tussen te betrekken en om meer inzicht te krijgen in de meningen van de Amstelveners, zonder dat een kleine groep de discussie overstemt. De onderwerpen staan nog niet allemaal vast. In de tweede helft van het jaar gaan we -afhankelijk van de planning van de landelijke overheid- de app inzetten voor de omgevingswet. INTERNE LIJN VOORTZETTEN EN EXTERN COMMUNICEREN OVER BEWONERSINITIATIEVEN De actiepunten die voortkwamen uit de interne lijn, pakken we op. We gaan meer helderheid verschaffen over bewonersinitiatieven en doen al in een vroeg stadium aan verwachtingsmanagement. Daarnaast gaan we de initiatieven beter registreren. Ook gaan we in de krant en op onze site beter uitleggen wat bewonersinitiatieven zijn en wat de mogelijkheden zijn. BRIEVENPROJECT Uit de gesprekken met inwoners kwam naar voren dat de brieven van de gemeente niet altijd even helder zijn. We starten daarom een project voor medewerkers van de gemeente om heldere brieven te schrijven, zonder vakjargon. We hopen op deze manier een verbeterslag te maken met de communicatie naar inwoners. PARTICIPATIE VIA LOTING Op 19 juli jl. heeft de gemeenteraad ingestemd met een amendement bij de kadernota over participatie via loting. Het idee is om een stadsgesprek te organiseren waarbij plannen worden voorgelegd aan een willekeurig en via loting vastgestelde groep bewoners. Het werkt als volgt. Een grote INTERNE RONDE TAFELS In 2018 organiseren we twee interne ronde tafels naar aanleiding van een concreet onderwerp. Ook worden er handvatten geformuleerd en (intern) gecommuniceerd. AAN DE SLAG Mensen maken Amstelveen is geen afgerond project, maar een start van een traject om bewonersparticipatie te vernieuwen. Doel is daarbij om aan te sluiten bij de belevingswereld en de levensstijl van onze inwoners. Het afgelopen jaar was een interessant experiment om te horen wat er speelt onder de Amstelveners. Het komende jaar gaan we onze voelsprieten verder uitzetten en zetten we de volgende stap in het (door)ontwikkelen van nieuwe (digitale) participatievormen

9