De aansprakelijkheid van de arts voor medische fouten DEWALLENS & PARTNERS

Transcriptie

1 De aansprakelijkheid van de arts voor medische fouten

2 Ongeval wiens schuld? morele verantwoordelijkheid = geweten aansprakelijkheid = juridische verantwoordelijkheid

3 Wie is aansprakelijk? tuchtcollege inbreuk op deontologische regel deontologische sanctie strafrechtbank inbreuk op strafrecht gedragsregels waarvan inbreuk wordt gestraft burgerlijke rechtbank op grond van burgerlijk recht gedragsregels die betrekkingen van burgers onder elkaar regelen aansprakelijkheid voor eigen fout > straf => schadevergoeding

4 Artikel B.W. fout schade oorzakelijk verband equivalentietheorie

5 Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm

6 overtreding zorgvuldigheidsnorm = gedrag dat normaal voorzichtig persoon in dezelfde omstandigheden niet zou doen indien goede huisvader schade ook zou kunnen veroorzaken fout = complicatie

7 Artikel B.W. fout schade oorzakelijk verband

8 Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering concretisering: - buiten specialisme - informed consent zelfnormering overheidsnormering

9 Zelfnormering guidelines, richtlijnen Evidence Based Medicine (kostenbesparend) Good Clinical Practice beroepsgroep kwaliteitsverhogend formaliserend

10 Wijzigen guidelines de principes van het aansprakelijkheidsrecht? overtreding van de norm ipso facto fout guidelines zijn geen juridisch afdwingbare normen - louter intern leven - hoogstens tuchtrechtelijk sanctioneerbaar onzorgvuldig handelen arts nadien getoetst aan de zorgvuldigheidsnorm

11 Effect van guidelines op het aansprakelijkheidsrecht stijging van het aantal claims progressief karakter van guidelines transparantie van de zorgvuldigheidsnorm

12 Progressief karakter van guidelines - progressief bij totstandkoming - minimumnorm bij publicatie overgangsregeling quid bij schadegeval? rechter beschikt over drie normen

13 Progressief karakter van guidelines rechter beschikt over drie normen norm waaraan de betrokken arts zich gehouden heeft en die blijkbaar onder de norm van de guideline blijft norm van de guideline norm die een aangestelde deskundige zal verdedigen en richtinggevend is voor de gangbare zorgvuldigheidsnorm

14 Deskundige is het eens met de guideline is het niet eens met de guideline guideline = geformaliseerde zorgvuldigheidsnorm bewijslast deskundige contra guideline rol deskundige wordt kleiner (toepassing guideline op casus)

15 Progressief karakter van guidelines guideline = godsgeschenk voor rechter voor: - elkaar tegensprekende expertises - medische literatuur (inhoud? gezag?) na: bevattelijke en gecodificeerde neerslag van de stand van de medische wetenschap

16 Effect van guidelines op het aansprakelijkheidsrecht stijging van het aantal claims progressief karakter van guidelines transparantie van de zorgvuldigheidsnorm

17 Transparantie van de zorgvuldigheidsnorm - guideline verschijnt ook voor de patiënt als kwaliteitsnorm VS: 2% van de schadelijders dagvaardt 85% van de vorderingen wordt afgewezen - niet enkel aantal claims zal stijgen, ook hun aard

18 Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering concretisering: - buiten specialisme - informed consent zelfnormering overheidsnormering

19 Overheidsnormering - externe kwaliteitsdruk - normeren van de medische organisatie dagklinieken (coördinatoren) gespecialiseerde spoedgevallen, I, MUG zorgprogramma s ziekenhuisassociaties patiëntenprogramma s (kantelen) -verplichten tot interne normering (reglementen) ( guidelines)

20 Fout overtreding (geschreven) norm overtreding (open) zorgvuldigheidsnorm uitdijende normering concretisering: - buiten specialisme zelfnormering overheidsnormering - informed consent

21 Concretisering zorgvuldigheidsnorm optreden buiten specialisme ontbreken van informed consent

22 Optreden buiten specialisme concretisering in functie van het specialisme zorg die een arts van dezelfde specialiteit aan de dag zou leggen als activiteit buiten het specialisme (buiten noodsituatie) zorg die een specialist aan de dag zou leggen tot wiens specialiteit de betrokken medische handeling behoort

23 Ontbreken informed consent - is geen fout in uitvoering van de overeenkomst - is fout bij het totstandkomen van de overeenkomst

24 arts - patiënt verhouding contractueel toestemming doet wilsovereenstemming ontstaan geïnformeerde toestemming = met kennis van zaken

25 bewijs onvoldoende informatie (fout) + bewijs toestemming bij voldoende informatie niet zou gegeven zijn (causaal verband) dubbele bewijslast patiënt