: Voorstel aanpak dreigende overschrijding zorgpakketten Jeugd met budgetplafond : AO jeugd : Ter besluitvorming

Transcriptie

1 Memo aan Onderwerp Van Doel : BO Jeugd 9 juli : Voorstel aanpak dreigende overschrijding zorgpakketten Jeugd met budgetplafond : AO jeugd : Ter besluitvorming Voorgesteld wordt in lijn met de werkwijze in 2017: Waar mogelijk de instroom in jeugdzorg en de Wmo te beperken en hiertoe overleg te voeren met de verwijzers. De verwijzers hernieuwd te attenderen op voorliggende voorzieningen zoals zorgverzekeringswet en Wet Langdurige zorg (Wlz). Waar mogelijk de instroom in jeugdzorg met Verblijf en Ambulante Specialistische behandeling [KmB ]te beperken en hiertoe overleg te voeren met verwijzers [naar verwachting beperkt effect]; Waar mogelijk te verwijzen naar aanbieders met ruimte in budget [beperken keuzevrijheid]; Waar noodzakelijk extra budget toe te kennen aan zorgaanbieders zodat benodigde zorg voor kinderen kan worden geleverd. Aanleiding: Met het BO Jeugd is in 2017 de afspraak gemaakt dat de accountmanagers bij signalen over dreigende overschrijdingen van zorgpakketten met een budgetplafond het BO hierover informeren. In de accountgesprekken van afgelopen weken hebben een aantal zorgaanbieders aangegeven dit jaar boven hun budgetplafond c.q. subsidieplafond uit te komen. Het betreft de percelen: 1. Verblijf Jeugd waaronder LVB/ Kinderen met een Beperking (KmB) 2. Ambulante specialistische behandeling Jeugd (KmB) Daarnaast signaleren we een dreigende overschrijding op de uitnutting van de pxq percelen t.o.v. de bedragen opgenomen in het collegebesluit Deze dreigende overschrijding komt geëxtrapoleerd tot eind 2018 voor de Wmo en Jeugd in totaal uit op circa 7,5 miljoen. Dit is besproken in de BOSD van juni. Deze memo geeft aan: Waar iedere afzonderlijke gemeente rekening mee moet houden met een voorstel voor het vervolg. Een regionale financiële prognose van de zorgpakketten die wij nu in beeld hebben met een extrapolatie van de kosten tot eind 2018 op basis van de stand van juni 2018 voor de zorgpakketten Verblijf Jeugd incl. KmB en Ambulante specialistische behandeling Jeugd (KmB). Rond het reces verwachten we een volgende prognose van alle percelen ultimo 2018 [met een eerste onderverdeling naar gemeente]. Vooraf: budgetplafond met verevening en budgetplafond met profijtbeginsel Bij het zorgpakket verblijf Jeugd geldt de verdeelsleutel op basis van regionale verevening. Voor Ambulante specialistische behandeling Jeugd (Kinderen met een Beperking) geldt enkel een budgetplafond met profijtbeginsel. Besluit juli 2017 in herinnering (zie verder bijlage memo juli 2017) Voor het zorgpakket Ambulante specialistische behandeling Jeugd (KmB) is afgesproken dat iedere gemeente via het eigen [wijk]team(s) stuurt op de instroom. Overigens geldt dit ook voor alle pakketten waar geen budgetplafond voor geldt. Pagina 1

2 Oorzaken overschrijdingen: (zie ook analyse en maatregelen uitgaven Jeugd/Wmo) Toename van aantal cliënten in zorg en daarmee toename van de vraag. O.a. als gevolg van verwijzing huisarts, niet tijdig in kunnen stromen in de Wlz en afbouw 3 milieu voorzieningen waardoor groei te zien is van regionale behandelgroepen en gezinshuizen en het woonplaatsbeginsel. Een zgn. ombouw van 3 milieu naar o.a. behandelgroepen. Dit is een gewenste beweging. Zie verder bijlage memo juli De kosten van cliënten die eind 2017 in zorg zijn genomen lopen door in 2018 en bij sommige verblijfsvormen zoals gezinshuizen meerdere jaren. Het budgetplafond is gebaseerd op cliënten die halverwege 2017 in zorg waren. Immers het jaarlijks benodigde collegebesluit inkoop en ondersteuning - nodig om de zorg en ondersteuning te kunnen bieden- moet uiterlijk oktober voorafgaand aan het jaar van inzet genomen worden. Waar moeten gemeenten rekening mee houden? Wat is het vervolg? De toename van de vraag betekent een toename van de overschrijding waarmee iedere afzonderlijke gemeente rekening moet houden. Wettelijk hebben gemeenten de plicht om cliënten in zorg te nemen. Daarmee is op basis van de wet- en regelgeving geen harde stop te zetten op het verlenen van zorg i.k.v. Verblijf jeugd en Ambulante specialistische behandeling (KmB). Los nog van de negatieve publiciteit die dit zou kunnen opleveren. In lijn van 2017 eind 2018 op basis van daadwerkelijk gerealiseerde zorg de eindverantwoording over het jaar 2018 vast te stellen. Dit betekent dat iedere gemeente rekening houdt met een overschrijding op beide percelen. Voor het perceel Ambulante specialistische behandeling Jeugd (KmB) iedere gemeente via het eigen [wijk]team(s) stuurt op de instroom. Formele bevestiging richting zorgaanbieders op betaling van daadwerkelijk geleverde zorg voor cliënten die nu in zorg zijn of worden genomen en mee te nemen in de eindverantwoording De zorgaanbieders willen een garantie dat geleverde zorg ook daadwerkelijk betaald wordt. Aan de hand van de prognose 2018 per gemeente en de analyse die er al ligt het gesprek lokaal aangaan met de verwijzers. Consequenties indien wordt besloten extra budget niet toe te kennen Indien u besluit geen extra budget toe te kennen dan: Zal er voor deze onderdelen geen zorg meer geleverd kunnen worden. Ontstaan er wachtlijsten en zal dit leiden tot negatieve publiciteit Kan er bijv. geen kind meer uit huis geplaatst worden richting pleegzorg en gezinshuizen. Dan is het risico op een onveilige situatie en escalatie binnen het gezin aan de orde. Ambulante behandeling is dan ook geen middel meer om een kind veilig thuis te laten wonen of terug te laten keren naar huis of pleegzorg of gezinshuis/vorm. De kans is groot dat deze kinderen uiteindelijk naar de dure residentiële gesloten voorzieningen geplaatst moeten worden. Dit is strijdig met de beweging die we willen en moeten maken: af- en ombouw van residentiële voorzieningen naar wonen in gezinsvormen. Financieel: Inmiddels hebben wij van een vijftal aanbieders een prognose met een overschrijding van totaal 1 miljoen op Verblijf Jeugd en ambulante specialistische behandeling KmB ontvangen. De verwachting is dat meer partijen een overschrijding zullen prognotiseren. Er wordt gewerkt met een extrapolatie van beschikte zorg tot 31 dec en deze kan lager uitvallen doordat jeugdigen eerder uit behandeld zijn of doorstromen naar de Wlz. Deze overschrijding maakt onderdeel van de eerder genoemde prognose van 7,5 mln. Pagina 2

3 Bijlage 1: Memo juli 2017 ikv overschrijdingen Memo aan Onderwerp Van Doel : BO Jeugd : Stand van zaken overschrijding zorgpakket Ambulante specialistische behandeling Jeugd (KmB) per juli : Hanny Michels met financiële input van Stefan Hasselman : Ter informatie Aanleiding: Met het BO Jeugd zijn 2 afspraken gemaakt: 1. Het BO Jeugd te informeren over de zomerrapportage regio Amersfoort Het BO Jeugd te informeren m.b.t. de stand van zaken overschrijding Ambulante specialistische behandeling Jeugd (KmB) zowel inhoudelijk als financieel. Over punt 2 gaat deze memo. In de memo wordt de stand van zaken weergegeven m.b.t.: De oorzaken en de opbrengst van de accountgesprekken tot eind juli. Wat de teams kunnen/moeten doen. Wat de acties zijn vanuit het accountmanagement. De conclusies. Waar iedere afzonderlijke gemeente rekening mee moet houden. Een regionale financiële prognose met een extrapolatie van de kosten tot eind 2017 op basis van de stand van juli 2017 voor dit zorgpakket (zie bijlage 1 voor uitgebreidere informatie m.b.t. de analyse). De extrapolatie van de overschrijding van dit zorgpakket 2017 ziet u ook terug als onderdeel van de zomerrapportage. Besluit 20 april in herinnering Op 20 april hebt u in het kader van een gesignaleerde overschrijding op het zorgpakket ambulante specialistische behandeling o.a. besloten: Geen stop te zetten op het product Ambulante specialistische behandeling Jeugd 2017 zodat: kinderen de zorg kunnen krijgen die nodig is, daarmee wachtlijsten worden voorkomen en derhalve de beweging van op- en afschalen niet stagneert. Dit is een keus die elke regiogemeente kan maken aangezien de kosten in rekening worden gebracht bij elke individuele gemeente [profijtbeginsel]. Het budgetplafond 2017 voor dit perceel los te laten en derhalve eind 2017 op basis van daadwerkelijk gerealiseerde zorg de eindverantwoording over het jaar 2017 vast te stellen. Dit betekent dat iedere gemeente rekening houdt met een overschrijding op dit zorgpakket en iedere gemeente via het eigen [wijk]team(s) stuurt op de instroom. Nadere analyse van mogelijke oorzaken als - kinderen die eerder in zorg worden genomen en minder kinderen dan verwacht onder de WLZ lijken te vallen- zal in de tussentijd plaatsvinden. Maandelijkse monitor op basis van onze zorgadministratie met check bij de betreffende zorgaanbieders op geleverde jeugdhulp en prognose eind van dit jaar. Formele bevestiging richting zorgaanbieders op betaling van daadwerkelijk geleverde zorg bij vaststelling verantwoording 2017 ook al is dat hoger dan vastgestelde budgetplafond. De zorgaanbieders willen een garantie dat geleverde zorg ook daadwerkelijk betaald wordt. Bespreking resultaten analyse en hieruit voortkomende maatregelen/acties met zorgaanbieders in dit perceel, zorgverzekeraar/ciz en (wijk)teams. Verklaringen/oorzaken overschrijding Door de wijziging van het stelsel zijn de wijk/sociale teams ontstaan en neemt de vraag toe. Hierdoor is de zorg dichterbij/laagdrempelig voor in principe iedereen bereikbaar geworden en neemt de vraag toe. Pagina 3

4 Snellere toewijzing van zorg t.o.v. oude stelsel waardoor de kosten stijgen: In het nieuwe stelsel kan de cliënt binnen 6 weken starten met de zorg. In het oude bijv. AWBZ stelsel kon dit op zijn vroegst na 3 maanden. De nieuwe route laagdrempelig via het team of de huisarts/jeugdarts- betekent ook een toename van de vraag en het bijbehorende financiële plaatje. Stijgende vraag naar behandeling en zwaardere residentiële vormen van Jeugdhulp bij bereiken van de puberleeftijd bij GGZ- en LVB-kinderen. In het oude stelsel hanteerde het CIZ zeer strikt de IQ-grens. Deze is losgelaten met de komst van het nieuwe stelsel. Aan de buitenkant is er niets te zien bij deze kinderen waardoor de LVB-problematiek of GGZ-problematiek niet tijdig wordt onderkend en erkend. Gevolg is dat deze kinderen pas vanaf 17/18 jaar gaan puberen en het dan niet meer houdbaar is. Inzet van zware zorg is dan vervolgens nodig. Je zou kunnen spreken over een zowel inhoudelijke als financiële inhaalslag t.o.v. het oude stelsel. Inzet Vroegdiagnostiek is nodig/gewenst. Vraag is vanaf 2016 toegenomen als gevolg van komst sociale teams én het ontwikkelde product. Dit speelt vooral in de gemeente Amersfoort. Zie bijlage 1. Meer vraag naar behandeling en begeleiding door vooral LVB ouders en hun kinderen. Zie bijlage 1. Behandelgroepen van s Heerenloo in Soest naar de regio worden gebracht (Baarn en Amersfoort op dit moment). Zie bijlage 1. Er een inhaalslag plaatsvindt van de vraag naar meer Jeugdhulp voor zowel behandeling als verblijf. Zie voor verklaring bijlage 1. Een aantal aanbieders signaleert dat niet in alle teams de kennis m.b.t. LVB optimaal is. Voor een aantal cliënten van de zorgaanbieder het Robertshuis herindicaties hebben plaatsgevonden. Deze cliënten hadden een beschikking voor dagactiviteiten, maar zijn per 18 mei beschikt voor zorgvorm behandeling gezien het perspectief van de cliënt. Daarmee daalt de uitname voor het zorgpakket dagactiviteiten en stijgt de overschrijding bij zorgpakket ambulante specialistische behandeling. WLZ-vraagstuk in relatie tot de stijgende kosten, waarbij het opvalt dat de teams te lang lijken te wachten met het doen van een aanvraag. Navraag bij iedere zorgaanbieder m.b.t. de Wlz leert ons het volgende over kinderen die nog zorg ontvangen uit de Jeugdwet: o Ouders houden een aanvraag tegen daar zij denken dat een Wlz indicatie negatief uitpakt voor hun kind. o Het enorm veel werk is om een Wlz aanvraag te doen. Hierdoor men als aanbieder aanvragen uitstelt. o Een aanbieder pas een aanvraag indient op het moment dat een jeugdige 18 jaar is. Hier o eigenhandig dit besluit over neemt om geen aanvraag te doen. De teams terecht- maatwerk leveren en dit maatwerk niet past binnen de profielen die de Wlz kent. Dit kan betekenen stoppen met de jeugdhulp en overhevelen naar Wlz met als gevolg bijvoorbeeld schooluitval en /of uithuisplaatsing. Er wachttijden ontstaan als gevolg van de stijgende vraag: deze ontstaan doordat de aanbieders wel de fysieke plekken hebben, maar niet snel genoeg goed gekwalificeerd personeel vanwege krapte op de arbeidsmarkt kunnen aantrekken. Wat kunnen/moeten de teams doen? De overschrijding vraagt om actie richting de teams als gaat om: o Alertheid m.b.t. toegang tot de Wlz: teams moeten de toegangscriteria voor de WLZ scherp hebben en het aanvragen van een indicatie tijdig aan de orde stellen. o Vroegdiagnostiek: Bij vroegdiagnostiek en behandeling te voorkomen dat de sociale/wijkteams onder druk van de ouders deze producten snel inzetten met vaak een hoge intensiteit terwijl een hoge intensiteit bij kinderen tot 3 jaar niet het gewenste effect heeft. De focus meer te leggen op de begeleiding van de ouders en daar waar nodig zorg in te zetten voor het jonge kind. Pagina 4

5 Tijdige inzet van expertise van zorgaanbieder of via de regionale expertisepool: teams moeten niet chromen om tijdig specialisme in te schakelen en mogelijk de cliënt over te dragen naar de (gespecialiseerde) zorgaanbieder. Bewustwording dat het leveren van zorg via de Wlz t.o.v. de Jeugdwet inhoudelijk niet mag uitmaken, maar voor de gemeenten deze zorg duur is en financieel nadelig uitpakt. Immers deze zorg zit niet in de berekening van het budget dat het rijk voor de Jeugdzorg beschikbaar heeft gesteld. Rondom de wachttijden: In het werkproces op te nemen dat de teams ouders actief vertellen dat er een wachttijd is bij de eventueel gekozen zorgaanbieder. De ouder bewust kan kiezen voor de wachttijd of samen met het teamlid gaat kijken naar andere mogelijkheden. De kennis over LVB jeugdigen (herkennen en inzicht in sociale kaart) bij de teams te optimaliseren. Wat zijn de acties vanuit het accountmanagement? Wlz aanvragen: o De zorgaanbieders attenderen op de inzet van MEE. o Het wachten van een aanbieder met het indienen van de aanvraag totdat cliënt 18 jaar is: Aanbieders vragen alsnog de aanvragen tot een Wlz indicatie in te dienen voor de cliënten waarop dit van toepassing is. Het merendeel is helaas 18 jaar en ouder en valt nu onder de Wlz. Hier valt nu weinig winst te behalen. De aanbieders hun medewerking te vragen bij het optimaliseren van de kennis m.b.t. LVB-ers voor de sociale teams. Samen met de zorgaanbieders te bewaken dat er voldoende specialisme in het zorglandschap blijft en tijdig ingeroepen kan worden. De aanbieders KmB inkoop is gevraagd i.k.v. de Wlz: o Op de werkvloer na te gaan welke kinderen alsnog in aanmerking zouden kunnen komen voor een Wlz indicatie. De aanbieders zijn de aanvragen nu aan het indienen. Hiervoor is eerst toestemming nodig van de ouders en dan kan gezamenlijk de aanvraag gedaan worden. Doorkijkje: Amerpoort gaat voor 4 kinderen alsnog een aanvraag indienen, Robertshuis voor 2 etc... Dit kan betekenen dat de prognose van de overschrijding uiteindelijk lager zal uitvallen. Wij blijven dit monitoren. o In beeld te brengen wat de afwijzingsgronden zijn. Op dit moment worden de volgende afwijzingsgronden ervaren/aangegeven: Leeftijd van 8 jaar. Hoeveelheid dagdelen bijv. daghulp of BSO. Profiel kent geen rek. Het is gekoppeld aan een bedrag op jaarbasis en als de jeugdhulp maatwerk voorstelt, dan is het bedrag van het desbetreffende profiel bijv. VG6 vanuit de Wlz te laag en kan de zorg niet geleverd worden. Dan is de oplossing om de jeugdige in een hoger profiel te plaatsen bijv. VG 7 met de voorwaarde dat het kind dan uithuis geplaatst moet worden. o De zorgaanbieder Amerpoort gaat op 9 okt. in gesprek met het CIZ en nodigt de accountmanager uit om hierbij aanwezig te zijn. Doel van het gesprek is om de ervaren knelpunten bij indicatiestelling jeugdigen te bespreken. Gesprek gaat plaatsvinden met in voorbereiding de vragen en een aantal casussen vanuit de gemeenten. o Amersfoort is in gesprek met Zilverenkruis en het CIZ. De grafieken m.b.t. de instroom tot de Wlz laten o.a. zien dat de instroom van kinderen tot 7 jaar bijna nihil is. Consequentie van niet instromen van deze kinderen is dat meerdere producten uit het zorgpakket (dag)behandeling Jeugd worden ingezet. Het Zilveren kruis wil graag a.h.v. voorbeelden/casussen het gesprek vervolgen. Conclusies: Inhoudelijk: De stijgende vraag die we zagen en nog steeds zien is niet onterecht. De toename van de vraag naar Ambulante specialistische behandeling Jeugd KmB past bij de beweging eerder erbij om zware zorg en uitval te voorkomen op termijn, zorg dichtbij en bereikbaar, eerdere juiste diagnose stellen door sociale / wijkteams- die we willen maken. Pagina 5

6 Door wijziging van het stelsel per 1 jan nemen wij eerder kinderen in zorg die voorheen geen indicatie kregen vanwege de toen geldende AWBZ-regeling en het geldende Wlz afwegingskader. Deze kinderen kregen geen toegang en zaten thuis waardoor de problematiek toenam. Vanaf 1 jan 2015 is plaatsing mogelijk, maar is vaak inzet van zware zorg/ residentiële zorg (Verblijf) inmiddels nodig. Van daling van het gebruik van de residentiële zorg Verblijf bij vooral LVB/LVG en GGZ jeugdigen kinderen kan in eerste instantie nog geen sprake zijn, maar lijkt dus toe te nemen a.g.v. van de overgang naar het nieuwe stelsel. Een voorzichtige conclusie zou kunnen zijn dat we voor een deel de rekening betalen van de eerder gevoerde AWBZ regeling en het huidige Wlz afwegingskader. Financieel: De totale overschrijding wordt thans geraamd rond de 1,4 miljoen. Mogelijk dat er bij andere percelen [verblijf ] sprake is van minder groei en daarmee de 1,4 miljoen lager uitpakt. Daarnaast wordt er gewerkt met een extrapolatie van beschikte zorg tot 31 dec en deze kan lager uitvallen doordat jeugdigen eerder uitbehandelde zijn of doorstromen naar de Wlz. Als gevolg van de herindicatie en daarmee de omzetting van jeugdigen vallende onder dagactiviteiten Jeugd naar zorgpakket behandeling betekent een kleine groei van de totale kosten voor beide zorgpakketten. Waar moeten gemeenten rekening mee houden? Wat is het vervolg? De toename van de vraag betekent nog steeds een toename van de overschrijding van het budget behandeling KmB waarmee iedere afzonderlijke gemeente rekening moet houden. De genoemde acties worden uitgezet. De gesprekken met de zorgaanbieders van dit zorgpakket blijven tot het eind van het jaar maandelijks plaatsvinden. De opbrengst m.b.t. Wlz vraagstuk wordt verder geanalyseerd. Pagina 6

7 Bijlage 1: Toelichting analyse en opbrengst accountgesprekken Verdere toelichting op aantal onderdelen uit de analyse van gevolg decentralisatie en opbrengst accountgesprekken m.b.t. achterhalen oorzaken overschrijding: Inzet Vroegdiagnostiek is nodig/gewenst: Vraag is toegenomen vanaf 2016: De aanbieders Amerpoort en Youke zijn hiervoor gecontracteerd en er is een toename te zien van het gebruik van dit product. Betreft kinderen in de leeftijd van 2,5 tot 4 jaar. In het jaar 2017 zijn 19 trajecten gestart, gemeten tot juli. Bij gelijke instroom in het resterend deel van het jaar zal dit uitkomen op ca kinderen. Redenen kunnen zijn: o Dat er een afbouw heeft plaatsgevonden met de komst van de decentralisatie van de dagbehandeling waardoor er behoefte is aan uitbreiding van vroegdiagnostiek en preventieve pedagogische consultatie binnen Eemland. o Andere reden kan zijn dat er steeds meer besef komt dat vroegtijdige onderkenning, zwaardere problematiek op latere leeftijd voorkomt, waardoor men in de wijkteams/ kinderopvang/ onderwijs meer alert is en eerder signaleert. o Zowel bij de vraagstelling als bij de inzet van de interventies, is er vaker sprake van een complexere vraag, dan de voorliggende vraag (nb veel taal spraak ontwikkelingsvragen) doet vermoeden. Meer vraag naar behandeling en begeleiding doordat vooral LVB - ouders door de digitalisering en de samenleving die om snelheid vraagt dit niet kunnen bij benen/bijhouden en het voor hen niet meer te volgen is. Hierdoor zij zelf en hun kinderen in de problemen komen en hulp nodig hebben. De hulpvraag laat in beeld komt daar deze doelgroep de vraag zelf niet gauw zal stellen met alle gevolgen van dien. Behandelgroepen van s Heerenloo in Soest naar de regio worden gebracht (Baarn en Amersfoort op dit moment). Hierdoor stijgen de kosten regionaal, maar worden weer gecompenseerd met de bovenregionale middelen die minder ingezet worden per kind in Groot Emaus van Soest. Er een inhaalslag plaatsvindt van de vraag naar meer Jeugdhulp voor zowel behandeling als verblijf. Lijkt te zijn ontstaan voor LVB-ers en GGZ-kinderen met autisme stoornissen die uitvallen als gevolg van gehanteerde afwegingkader van de AWBZ met o.a. IQ-grens en het Wlz afwegingskader. Over 2 jaar zouden we mogen veronderstellen dat er een stabilisatie van de vraag zal optreden. De veronderstelde afname van Verblijf voor LVB-ers zal hierdoor niet gehaald worden. Pagina 7