Regionale marktanalyse Wlz

Transcriptie

1 Regionale marktanalyse Wlz Zorgkantoren Amstelland en de Meerlanden en Zuid-Holland Noord

2 Inleiding Voor u ligt de marktanalyse voor de zorgkantoorregio s Amstelland en de Meerlanden en Zuid-Holland Noord ten behoeve van de zorginkoop voor het jaar Zorg en Zekerheid heeft als Wlz-Uitvoerder zorgplicht voor haar Wlz-klanten. Dit vult zij onder andere in door het inkopen van voldoende, kwalitatief goede en doelmatige, zorg die aansluit bij de wens van de klant. Het doel van deze marktanalyse is het optimaliseren van de beschikbare aangeboden zorg voor de Wlz-klanten in de zorgkantoorregio s Amstelland en de Meerlanden en Zuid-Holland Noord. Hiertoe is gekeken naar onder andere de demografie, de zorgvraag en aanbod en de toegankelijkheid van de zorg. Voortvloeiend uit deze regionale marktanalyse voert het zorgkantoor verdiepende analyses uit welke worden besproken met zorgaanbieders. 1

3 Inhoud Demografische ontwikkeling Indicaties en zorgconsumptie Verpleging en verzorging Gehandicaptenzorg Geestelijke gezondheidszorg

4 Bevolkingsprognose Totaal aantal inwoners Amstelland en de Meerlanden (aantallen x 1000) Amstelland en de Meerlanden Totaal aantal inwoners Nederland (aantallen x 1000) Nederland Bron: CBS/PBL, gegevens bewerkt door het zorgkantoor, aantallen afgerond op 100-tallen Totaal aantal inwoners Zuid-Holland Noord (aantallen x 1000) Zuid-Holland Noord Het Zorgkantoor is onderdeel van

5 Bevolkingsprognose 80+ ers* 5 Totaal aantal 80+ ers Amstelland en de Meerlanden (aantallen x 1000) Amstelland en de Meerlanden *Bron: CBS/PBL, gegevens bewerkt door Zorgkantoor, aantallen afgerond op 100-tallen Totaal aantal 80+ ers Zuid-Holland Noord (aantallen x 1000) Zuid-Holland Noord Percentage 80+ ers ten opzichte van de totale bevolking per gemeente, op 1 januari *Bron:CBS/PBL, gegevens bewerkt door Zorgkantoor, aantallen afgerond op 100-tallen.

6 Conclusie demografische ontwikkeling De bevolking in regio Amstelland en de Meerlanden en Zuid- Holland Noord, ontwikkelt zicht qua aantallen gelijk aan het landelijke beeld. Tot 2040 groeit het aantal inwoners. Het aantal 80+ ers neemt toe. Het aandeel 80+ ers ten opzichte van de totale bevolking verschilt echter per gemeente.

7 Indicaties per naar sector* Absoluut aantal indicaties verpleging en verzorging geestelijke gezondheidszorg gehandicaptenzorg Amstelland en de Meerlanden Zuid-Holland Noord Nederland Procentuele verdeling verpleging en verzorging geestelijke gezondheidszorg gehandicaptenzorg Amstelland en de Meerlanden 66% 33% 2% Zuid-Holland Noord 53% 45% 3% Nederland 58% 38% 3% *Cijfers zijn gebaseerd op het aantal geldige CIZ-indicaties op peildatum , afgerond op 10-tallen. De verdeling van het aantal indicaties per sector verschilt per regio. In Amstelland en de Meerlanden is de sector verpleging en verzorging relatief groter dan in Nederland. In Zuid-Holland Noord is juist sprake van een relatief grotere GZ-sector dan in Nederland.

8 Procentuele verdeling zorgconsumptie ( ) over sectoren AW Zorg in Natura verpleging en verzorging geestelijke gezondheidszorg gehandicaptenzorg Amstelland en de Meerlanden 58% 35% 1% 6% Zuid-Holland Noord 43% 49% 3% 5% PGB Het budgettair kader Wlz 2016 is verdeeld in Zorg in Natura en PGB. Op basis van declaratie cijfers (AW319) is voor Zorg in Natura een onderverdeling gemaakt van zorgprestaties naar sector. Voor PGB is deze onderverdeling naar sector niet gemaakt. In Amstelland en de Meerlanden wordt relatief meer budget besteed aan verpleging en verzorging, waar in Zuid-Holland Noord relatief meer besteed wordt aan de gehandicaptenzorg. Deze verdeling ligt in lijn met de verdeling van het aantal indicaties per sector.

9 Zorgconsumptie naar leveringsvorm Zorg in Natura PGB Intramuraal (incl. Meerzorg) VPT Extramuraal Meerzorg Amstelland en de Meerlanden 85% 1% 7% 1% 6% Zuid-Holland Noord 88% 1% 4% 2% 5% Het budgettair kader Wlz 2016 is verdeeld in Zorg in Natura en PGB. Op basis van declaratie cijfers (AW319) is voor Zorg in Natura een onderverdeling gemaakt van zorgprestaties naar leveringsvorm. In beide regio s wordt relatief het meeste budget besteed aan intramurale zorg. In Zuid-Holland Noord wordt relatief minder budget besteed aan extramurale zorg, dan in Amstelland en de Meerlanden. Voor het zorgkantoor is het relevant te bepalen wat de reden is voor de regionale verschillen. Daarnaast is het relevant te bepalen hoe beide regio s zich verhouden tot de landelijke verdeling.

10 Conclusie indicaties en zorgconsumptie Beide regio s verschillen van elkaar qua verdeling van geldige indicaties. In Amstelland en de Meerlanden zijn verhoudingsgewijs meer VV-indicaties, waar in Zuid-Holland Noord meer geldige GZ-indicaties zijn. De zorg in natura zorgconsumptie over de sectoren lijkt verhoudingsgewijs in lijn met de verdeling van het aantal indicaties. Binnen sectoren met verhoudingsgewijs de meeste indicaties (VV in Amstelland en de Meerlanden, GZ in Zuid-Holland Noord) wordt het grootste aandeel van het budgettair kader besteed. Het zorgkantoor doet nadere analyses om te corrigeren voor zorgzwaarte van de indicaties, een eventuele correctie voor zorgzwaarte kan deze verdeling veranderen. In Zuid-Holland Noord wordt procentueel gezien meer budget besteed aan intramurale zorg en meerzorg dan in Amstelland en de Meerlanden. In Amstelland en de Meerlanden wordt verhoudingsgewijs meer budget besteed aan extramurale zorg. Ter verdieping van voornoemde gegevens en conclusies zal het zorgkantoor nadere analyses doen en deze bespreken met de zorgaanbieders.

11 Intramuraal in zorg sector verpleging en verzorging Het aantal intramuraal verblijvende klanten neemt af. Tussen januari 2015 (ingang van de Wlz) en januari 2017 geldt in Amstelland en de Meerlanden een reductie van 11%, in Zuid-Holland Noord een reductie van 4%. Waar deze afname in Amstelland en de Meerlanden zichtbaar is voor zowel de hoge als de lage zorgzwaartepakketten, is in Zuid-Holland Noord alleen een afname zichtbaar op de lage zorgzwaartepakketten. In Zuid-Holland Noord is een toename van het aantal hoge intramurale plaatsen. Daarnaast valt op dat in 2016 op jaarbasis in Amstelland en de Meerlanden 4% meer unieke klanten intramuraal gemeld stonden dan in 2015 (hoge ZZP s), waar in Zuid-Holland Noord een percentage van 2% geldt. Dit doet vermoeden dat de doorloopsnelheid toeneemt.

12 Modulaire zorg sector verpleging en verzorging Het aantal klanten met een modulair pakket thuis(extramurale zorg) neemt af. Vanaf 2016 is het niet meer mogelijk een laag zorgzwaartepakket te verzilveren middels een modulair pakket thuis. Voor de sector verpleging en verzorging geldt daarnaast dat een afname zichtbaar is in het aantal klanten dat hoge zorgzwaartepakketten verzilverd middels een modulair pakket thuis.

13 Wachtlijsten sector verpleging en verzorging Het aantal klanten dat wacht op een intramurale plaats bij een voorkeurszorgaanbieder (wens-wachtenden) is tussen de ingang van de Wlz ( ) en in de regio Amstelland en de Meerlanden afgenomen met 16%. In regio Zuid-Holland Noord is in diezelfde periode sprake van een toename van 9%, maar met ingang van 2017 lijkt het aantal wenswachtenden af te nemen.

14 Wachtlijsten sector verpleging en verzorging Het aantal klanten dat wacht op een intramurale plaats ongeacht bij welke zorgaanbieder (actiefwachtenden) is tussen de ingang van de Wlz ( ) en in beide regio s afgenomen. Het aantal treeknormoverschrijdingen betreft op en minder dan 10 klanten, en wordt in verband met herleidbaarheid niet vermeld.

15 Wachtlijsten sector verpleging en verzorging in relatie tot in zorg populatie De wachtlijst per sector moet in relatie tot de populatie in zorg bekeken worden. Op deze manier kan een inschatting gemaakt worden van de grootte van de wachtlijsten. De populatie wens wachtenden in de regio Amstelland en de Meerlanden is groter ten opzichte van de in zorg zijnde populatie dan in Zuid-Holland Noord. Hierbij geldt binnen de regio Amstelland en de Meerlanden een afname van 3% tussen ingang van de Wlz ( ) en , waar in Zuid-Holland Noord sprake is van een kleine toename van minder dan 1%.

16 Verdeling in zorg sector verpleging en verzorging Regio Amstelland en de Meerlanden Regio Zuid-Holland Noord ZZP Toename /reductie ZZP 0 VV01 VV02 VV03 VV04 VV05 VV06 VV07 VV08 VV09b VV ZZP Toename /reductie ZZP 0 VV01 VV02 VV03 VV04 VV05 VV06 VV07 VV08 VV09b VV In beide regio s is, absoluut gezien, de toename van het aantal klanten in zorg met een ZZP VV05 het grootst.

17 Wens-wachtend (hoog ZZP) i.c.m. andere zorg Aantal klanten wens wachtend Sector Regio Wens wachtenden Wachttijd >13 weken Geen zorg Transferzorg Overbruggingszorg VV AM % 20% 3% 77% VV ZHN % 18% 5% 77% Aantal klanten wens wachtend Sector Regio Wens wachtenden Wachttijd >13 weken Geen zorg Transferzorg Overbruggingszorg VV AM % 32% 9% 59% VV ZHN % 19% 14% 67% Voor beide regio s geldt dat het aantal klanten dat langer dan 13 weken wacht op een intramurale plek bij voorkeurszorgaanbieder afneemt. Een hoger percentage klanten ontvangt in 2017 intramurale transfer zorg op een andere locatie dan de voorkeurslocatie dan in Het aantal klanten dat extramurale overbruggingszorg dan wel geen zorg ontvangt terwijl zij wachten, is in 2017 lager dan in 2015.

18 Conclusie sector verpleging en verzorging Het totaal aantal VV-klanten neemt af, het aantal 80+ ers neemt toe. Of het aantal VV-klanten op termijn toeneemt is afhankelijk van o.a. indicatiebeleid van het CIZ. Wel is duidelijk sprake van zorgverzwaring, met name het aantal klanten met een VV05 indicatie neemt toe. Het aantal actief wachtenden is beperkt, klanten kunnen snel intramuraal geplaatst worden. De (wens)-wachtlijsten nemen af. Het percentage van klanten dat langer dan 13 weken moeten wachten voor een intramurale plaatsing bij zorgaanbieder van voorkeur is in 2017 afgenomen ten opzichte van 2015.

19 Intramuraal in zorg sector gehandicaptenzorg Het aantal intramuraal verblijvende klanten neemt licht toe. Tussen januari 2015 (ingang van de Wlz) en januari 2017 geldt in beide regio s een toename van 1%. Daarnaast is sprake van zorgverzwaring, het aantal klanten dat intramuraal verblijft met een laag zorgzwaartepakket neemt af, waar het aantal klanten dat verblijft met een hoog zorgzwaartepakket toeneemt. Ook valt op dat in 2016 op jaarbasis in beide regio s 2% meer unieke klanten intramuraal gemeld stonden dan in 2015 (hoge ZZP s), dit doet vermoeden dat de doorloopsnelheid toeneemt, immers meer klanten kunnen bediend worden met een beperkte toename in plaatsen.

20 Modulaire zorg sector gehandicaptenzorg Het aantal klanten met een modulair pakket thuis (extramurale zorg) neemt toe. Vanaf 2016 is het niet meer mogelijk een laag zorgzwaartepakket te verzilveren middels een modulair pakket thuis. Met ingang van is een forse toename van het aantal klanten dat modulaire zorg ontvangt zichtbaar. Mogelijke verklaringen hiervoor betreffen de omzetting van Wlz-indiceerbaren naar een geïndiceerd zorgprofiel per , of de toewijzing van BG-Groep naast het geïndiceerde zorgprofiel. Het zorgkantoor voert nadere analyses uit om deze toename te verklaren.

21 Wachtlijsten sector gehandicaptenzorg Het aantal klanten dat wacht op een intramurale plaats bij een voorkeurszorgaanbieder (wens-wachtenden) is tussen de ingang van de Wlz ( ) en voor de regio Amstelland en de Meerlanden toegenomen met 67%. Voor regio Zuid-Holland Noord is in diezelfde periode een toename zichtbaar geweest, maar neemt de wachtlijst eind 2016 af naar de beginwaarde van 2015.

22 Wachtlijsten sector gehandicapten zorg Het aantal klanten dat wacht op een intramurale plaats ongeacht bij welke zorgaanbieder (actiefwachtenden) is beperkt in omvang. Het aantal treeknormoverschrijdingen betreft op en minder dan 10 klanten, en wordt in verband met herleidbaarheid niet vermeld.

23 Wachtlijsten sector gehandicaptenzorg in relatie tot in zorg populatie De wachtlijst per sector moet in relatie tot de populatie in zorg bekeken worden. Op deze manier kan een inschatting gemaakt worden van de grootte van de wachtlijsten. De populatie wens wachtenden in de regio Amstelland en de Meerlanden is groter ten opzichte van de in zorg zijnde populatie dan in Zuid-Holland Noord. Vergeleken met de sector verpleging en verzorging zijn de wachtlijsten in de GZ-sector beperkter dan in de VV-sector.

24 Verdeling in zorg sector gehandicaptenzorg-vg Regio Amstelland en de Meerlanden ZZP Toename/ reductie VG01 VG02 VG03 VG04 VG05 VG06 VG07 VG08 LVG01 LVG02 LVG03 LVG04 LVG05 SGLVG Regio Zuid-Holland Noord ZZP Toename/ reductie VG01 VG02 VG03 VG04 VG05 VG06 VG07 VG08 LVG01 LVG02 LVG03 LVG04 LVG05 SGLVG In beide regio s is de absolute toename van het aantal klanten met een ZZP VG09 en VG03 het grootst.

25 Verdeling in zorg sector gehandicaptenzorg-lg Regio Amstelland en de Meerlanden ZZP Toename /reductie LG01 LG02 LG03 LG04 LG05 LG06 LG Regio Zuid-Holland Noord ZZP Toename /reductie LG01 LG02 LG03 LG04 LG05 LG06 LG In beide regio s neemt het totaal aantal klanten met een LG indicatie af in de periode tot

26 Wens-wachtend (hoog ZZP) i.c.m. andere zorg Aantal klanten wens wachtend Sector Regio Wens wachtenden Wachttijd >13 weken Geen zorg Transferzorg Overbruggingszorg VV AM 45 71% 51% 0% 49% VV ZHN % 43% 1% 56% Aantal klanten wens wachtend Sector Regio Wens wachtenden Wachttijd >13 weken Geen zorg Transferzorg Overbruggingszorg VV AM 75 15% 49% 1% 49% VV ZHN % 47% 1% 52% Voor de regio Amstelland en de Meerlanden geldt dat het aantal wens-wachtende klanten toeneemt tussen en , maar dat het aantal klanten dat langer dan 13 weken wacht op een intramurale plaats bij voorkeurszorgaanbieder afneemt. Voor Zuid-Holland Noord geldt dat het aantal wachtende klanten ongeveer gelijk blijft, maar dat het percentage van de klanten dat langer dan 13 weken wacht toeneemt. Het zorgkantoor doet daarom nadere inhoudelijke analyses naar de wachtlijsten.

27 Conclusie sector gehandicaptenzorg Het totaal aantal GZ-klanten neemt toe. Het aantal actief wachtenden is beperkt, klanten kunnen snel intramuraal geplaatst worden. De (wens)wachtlijsten nemen toe in Amstelland en de Meerlanden. Voor de wenswachtenden geldt in Zuid-Holland Noord dat het percentage klanten dat langer dan 13 weken wacht op een plaats bij een voorkeurszorgaanbieder toe is genomen op t.o.v Het zorgkantoor doet nadere inhoudelijke analyses naar deze wachtlijsten.

28 Intramuraal in zorg sector GGZ Het aantal intramuraal verblijvende klanten neemt af. Tussen de januari 2015(ingang van de Wlz) en januari 2017 konden geen nieuwe klanten instromen in de Wlz. In 2017 is nieuwe instroom van GGZ klanten mogelijk, in regio Zuid-Holland Noord is in 2017 sprake van nieuwe instroom. Hoe groot deze instroom zal zijn is op dit moment niet in te schatten.

29 Conclusie sector geestelijke gezondheidszorg Het totaal aantal GGZ-klanten neemt af, nieuwe instroom was tot niet mogelijk. Monitoring van instroom nieuwe klanten is noodzakelijk.

30 Tot slot Het zorgkantoor ziet sinds de ingang van de Wlz veranderingen in het zorglandschap. De wijzigingen die de overgang van de AWBZ naar de Wlz met zich meebrachten moeten nog uitkristalliseren. Zo zijn bijvoorbeeld nog niet alle klanten met een laag zorgzwaartepakket uitgestroomd, de gevolgen van nieuwe GGZ-klanten vanaf zijn nog niet inzichtelijk, etc. Op deze veranderingen spelen zorgaanbieders verschillend in. De toekomstige zorgvraag laat zich moeilijk voorspellen, de wens van de klant kan veranderen en de inkoop van zorg is afhankelijk van politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Het is daarom dat het zorgkantoor verdiepende regionale analyses doet, en deze bespreekt met zorgaanbieders.