Wat is het problem? Antibioticumgebruik en resistentie bij dieren, problemen en oplossingen. Prof. Jeroen Dewulf 25/05/2018.

Transcriptie

1 VETERINARY EPIDEMIOLOGY UNIT Antibioticumgebruik en resistentie bij dieren, problemen en oplossingen Prof. Jeroen Wat is het problem? 1

2 Naar schatting 10 miljoen sterftegevallen tegen 2050 te wijten aan infectie met resistente bacteriën 2

3 One health Antimicrobials in animals Animal commensals Animal pathogenes Residues in environment Zoonotic bacteria Residues in meat Human commensals Human pathogenes Antimicrobials in human 3

4 Waar komt het problem vandaan? Epidemiologie van antibioticumresistentie Fase I: Development of AR 4

5 Bacteria have sex.. With or without antibiotics 5

6 Arcsin % AM resistance Arcsin % AM resistance Arcsin % AM resistance Arcsin % AM resistance Arcsin % AM resistance Arcsin % AM resistance 25/05/2018 Epidemiologie van antibioticumresistentie Fase I: Development of AR Fase II: Selection and spread of AR Link antibioticum gebruik en resistentie in 7 EU landen (a) Aminopenicillins (ampicillin) 0,14 (b) Third generation Cephalosporins (cefotaxime) 0,45 (c) Fluoroquinolons (ciprofloxacin) 0,7 0,6 0,5 0,12 0,1 y = 0,6887x 2-0,1812x + 0,0135 R² = 0,94 0,4 0,35 0,3 y = 1,1278x 2-0,2875x + 0,0221 R² = 0,99 0,4 0,3 0,2 y = -0,0002x2 + 0,0255x - 0,0707 R² = 0,93 0,08 0,06 0,04 0,25 0,2 0,15 0,1 0,1 0,02 0, Antimicrobial use (mg/pcu) 0 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 Antimicrobial use (mg/pcu) 0 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 Antimicrobial use (mg/pcu) 0,25 (d) Amphenicols (chloramphenicol) 0,06 (e) Aminoglycosids (gentamicin) 0,6 (f) Aminoglycosids (streptomycin) 0,2 y = 0,1313x 2 + 0,1234x - 0,0112 R² = 0,99 0,05 0,5 0,15 0,1 0,04 0,03 0,02 y = -0,0021x 2 + 0,0241x - 0,0188 R² = 0,80 0,4 0,3 0,2 y = -0,0149x 2 + 0,1752x + 0,0057 R² = 0,81 0,05 0,01 0, ,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 Antimicrobial use (mg/pcu) Antimicrobial use (mg/pcu) Antimicrobial use (mg/pcu) Chantziaras et al., J Antimicrob Chemother,

7 Average antimicrobial resistance ranking 25/05/2018 Link antibioticum gebruik en resistentie in 7 EU landen 7 Belgium Netherlands Austria Switzerland 3 2 Norway Sweden Denmark Average antimicrobial use ranking Chantziaras et al., J Antimicrob Chemother, Voorbeeld: Fluoroquinolons consumption en kans op Campylobacter jejuni resistentie Gelijkaardig patroon waargenomen bij tetracyclines en macroliden ECDC/EFSA/EMA,

8 Veterinair gebruik van antibiotic in Europa: ESVAC 15 Median TI200 Group treatment data DDDvet days out of month each year

9 Geen AB gebruik gerapporteerd in 21 batches (11.6%) TI200 varieerd tussen 0 en 129 Group treatment data DDDvet TI zuigende biggen 35% TI batterij 56% TI vleesvarkesn 9% 18 9

10 19 50% 45% 40% Total Keuze van Ab klasses 35% 30% 30% 25% 23% 20% 15% 10% 5% 13% 11% 7% 5% 3% 3% 2% 1% 1% 1% 1% 0% 0% 20 10

11 Percentage of farms 25/05/2018 Geen gebruik in 67 rondes (37%) TI varieert tussen 0 en % 35% 30% 25% 47% van total gebruik in eerste week 20% 15% 38 10% 5% 0% Day of production Initiating treatment Treating 11

12 Behandelingsincidentie 25/05/ % 25% 27% 25% Keuze van klasses 20% 19% 15% 10% 11% 8% 5% 0% 5% 3% 2% 1% 1% 0% 0% 23 Gebruik in de melkveehouderij (Vlaanderen) Variatie! 45 Kritische producten Andere Management! Gemiddelde Bedrijf Stevens et al,

13 Proportie 25/05/2018 AMC welke 40% 60% Stevens et al, 2015 Gebruik in de melkveehouderij (Vlaanderen) Indicaties Mastitis injector Droogzetter Inspuitbaar Andere Stevens et al,

14 Antmicrobial resistance (%) 25/05/2018 Epidemiologie van antibioticumresistentie Fase I: Development of AR Fase II: Selection of AR resistance Fase III: Persistence of AR resistance Vleesvarkens: E. coli 90 * * * 80 Commensal strains (VAR) Pathogenic strains (VAR) 50 * AMP SMX TET TMP NAL STR ENR¹ CHL GEN FFN Antimicrobial agents AMP: ampicillin, SMX: sulfomethoxazole, TET: tetracycline, NAL: nalidixic acid, STR: streptomycin, ENR¹: enrofloxacin (national monitoring report used ciprofloxacin), CHL: chloramphenicol, GEN: gentamycin, FFN: florfenicol Chantziaras et al.,

15 Epidemiologie van antibioticumresistentie Fase I: Development of AR Fase II: Selection of AR resistance Fase III: Persistence of AR resistance Fase IV: Reduction of AR resistance Wat kunnen we er aan doen? 15

16 Minder antibioticum gebruik resulteert in minder resistentie Antibioticagebruik bij dieren in België 32 16

17 Trendanalysis antimicrobial resistance E. coli between 2011 and

18 50% MINDER ANTIBIOTICA GEBRUIK TEGEN ,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, realisation goal 75% MINDER VAN DE MEEST KRITISCHE AB TEGEN ,0030 0,0025 0,0020 0,0015 0,0010 0,0005 0, realisation goal 18

19 50% MINDER AB GEMEDICINEERDE VOEDERS TEGEN ,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0, realisation goal Alternatieven voor antibioticum? 19

20 Tons Active Substance 25/05/ ,0 350,0 300,0 250,0 200,0 57,4 55,4 8,1 51,2 82,0 87,2 52,4 50,6 Total amount of substance (kg) Colistin ZnO 150,0 100,0 241,7 222,5 208,2 215,3 209, ,0 0, Colistin ZnO Pharmaceuticals Medicated Premixes Zink oxide (Zno) 39 Duurzame alternatieven voor antibioticum? 20

21 Coaching 41 Adviezen: externe bioveiligheid Adviezen (gegeven op > 10% bedrijven) % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) Zorg voor een aparte hygiënesluis, liefst voor elke afdeling, met duidelijke scheiding tussen vuil en proper Drinkwaterkwaliteit jaarlijks laten controleren, zowel aan begin als einde leidingen Reinig de kadaverplaats frequent, liefst na elk ophalen door destructiebedrijf Tracht vogels uit de stallen te houden Tracht hond/kat uit de stallen te houden Zorg voor hand, schoeisel en kledijhygiëne bij en na manipulatie van kadavers Respecteer vuile weg/propere weg bij laden dieren Zorg voor een quarantainestal bij aankoop fokmateriaal en laat dieren er voldoende lang in Beperk aankoop fokmateriaal; let op de gezondheidsstatus van het leveringsbedrijf Respecteer vuile weg/propere weg bij afvoer mest Zorg voor een eventueel gekoelde en goed functionerende kadaverplaats in het vuile deel van het bedrijf Voer ongediertebestrijding op een consequente manier uit

22 Adviezen: interne bioveiligheid Adviezen (gegeven op > 50% bedrijven) % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) Houdt verschijnselen en oorzaak van sterftegevallen en het moment van opduikende problemen bij Zorg voor propere handen en proper of apart schoeisel en kledij tussen afdelingen Vervang naalden tijdig; gebruik ze voor een zo klein mogelijk aantal dieren Installeer een ziekenboeg en behandel zieke dieren na gezonde Hanteer een strikt euthanasiebeleid Zeugen wassen voor verplaatsing naar kraamstal Jonge biggen zo weinig mogelijk verleggen Overweeg ijzertoediening via de orale weg te laten gebeuren Controleer voeding/water van zeug voor optimale biest/melk gift Gebruik twee mesjes en een bakje ontsmettingsmateriaal bij castreren; ontsmet ook de plaats waar u gaat snijden Behandelmateriaal: gereinigd en ontsmet voor en na elk gebruik Reinig en ontsmet elke ruimte, inclusief de gangen, na verhokken, laden, een ronde etc. Let op voor trauma, koude, voerveranderingen etc. bij overgang tussen afdelingen Adviezen: interne bioveiligheid Adviezen (gegeven op 50% bedrijven) % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) Controleer efficiëntie van R&O, bijv. door nemen van een hygiënogram Minimaliseer het aantal manipulaties van jonge biggen Zorg voor een afdoende periode van leegstand in de hokken Respecteer het all-in/all out principe; biggen en vleesvarkens niet terugleggen Faciliteer het gebruik van looplijnen door materialen per afdeling te houden, eventueel met gebruik kleurencode's Let op de bezettingsdichtheid bij vleesvarkens Reinig en ontsmet gebruiksmaterialen regelmatig Gebruik en respecteer looplijnen Let op klimaat en ventilatie in alle afdelingen Tracht verschillende leeftijdsgroepen dieren duidelijk fysisch te scheiden Vervang houten drijfborden door borden in kunststof

23 Adviezen: preventie & diagnostiek Adviezen % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) Slachthuisbevindingen navragen en erop inspelen Meer diagnostisch onderzoek Klinische representanten insturen bij problemen Ontworming handhaven Ontworming aanpassen Longproblemen: invloed huisvesting en klimaat vermijden Infectieus verband tussen beide bedrijven Aanpassen vaccinatiestrategie Adviezen % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) PRRS Algemeen E. coli M. hyo Parvo-vlek Snuffel Influenza PCV Parasuis

24 Aanvullende vaccinaties Adviezen % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) Algemeen PCV PRRSV Influenza APP E. coli Glässer PIA Rota M. hyo Parvo-vlek Lawsonia Parasuis Adviezen Antibiotica reductie % bedrijven advies gegeven % bedrijven waarop advies gegeven met intentie advies op te volgen (BB2) % bedrijven waarop advies gegeven met advies effectief opgevolgd (BB3) Vermijd gebruik van potente laatstelijns antibiotica Overweeg te stoppen met standaardbehandelingen Behandel volgens juiste dosis en duur Gebruik een penicilline in de plaats van een potenter middel Niet behandelen na overgangen maar in de plaats de omstandigheden optimaal maken/houden Overweeg te stoppen met standaardbehandelingen bij zeugen rond werpen Stop met gebruik van draxxin in ijzer Overweeg alternatieven voor antibiotica voor behandelen diarree (bjiv. aanzuren) Behandel gerichter, bijv. met een injectie in de plaats van in het voer Gebruik geen antibioticum bij castratie Monitor het resistentieprofiel tegenover een bepaald antibioticum Individueel behandelen handhaven Behandel op het juiste moment

25 Treatment incidence 25/05/2018 Herd specific advice Average TI DDDA routine visit 1 Average TI DDDA curative visit % Average TI DDDA routine visit 3 Average TI DDDA curative visit % ,6% % Piglets Finishers Birth-slaughter 205 days Sows 25

26 Productie resultaten Number of weaned piglets per sow per year Daily weight gain (g/day) finishers Mortality in finisher period (%) VISIT MEAN DIFFERENCE P-VALUE Initial 26.4 Follow +1,1 < up Initial Follow +7, up Initial 3.2 Follow -0, up 51 AB reductie RED AB project Netto rendement 39,21 per zeug/jaar 2,45 per vleesvarken/jaar Rojo Gimeno & Postma et al,

27 AMC hoe verminderen bij melkvee Management 1,2,3 Gebruik aparte doek Gebruik melkershandschoenen Dippen na melken Ontsmetten melkstel Koeien rechthouden na melken Tijdig vervangen tepelvoeringen Droogzettherapie Suppl. droogstandsmineralen Bedrijfsbegeleiding Behandelingsstrategieën Toedieningsweg klin. mast. Duur beh. klin. mast. Toedieningsweg subkl. mast. Duur beh. subkl. mast. Gebruik homeopatische producten 1 Huijps et al., Hogeveen et al., Lees and Lievaart, 2013 AMC hoe verminderen bij melkvee Verminderen AMC bij laag-verbruikers : Selectief droogzetten Verminderen AMC bij hoog-verbruikers : algemene uiergezondheid en/of systemisch gebruik van (langwerkende) breedspectrum antibiotica zonder wachttijd voor melk 27

28

29 If you want to go fast, go alone If you want to go far, go together Bedankt voor uw aandacht! 29