Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren"

Transcriptie

1 Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren Dr. Davy Persoons 21/04/2011

2 Inleiding Cefalosporines: ß-lactam antibiotica Ook penicillines, cefamycines, carbapenems, monobactams & ß-lactamase inhibitoren Bacteriële resistentie tegen ß-lactam antibiotica: productie ß-lactamases enzymes meer dan 400 verschillende families

3 ß-lactamases Breed spectrum ß-lactamases (ESBL s) TEM, SHV, CTX-M, OXA Resistentie tegen penicillines, cefalosporines, monobactams Gevoelig aan cefamycines, carbapenems en ß-lactamase inhibitoren Amp-C ß-lactamases Resistentie tegen penicillines, cefalosporines, monobactams, ß- lactamase inhibitoren en cefamycines Gevoelig aan carbapenems Metallo ß-lactamases Resistentie tegen alle ß-lactam antibiotica

4 Mobiliteit van resistentiegenen ß-lactamase genen Vooral bij Enterobacteriaceae Mobiele genetische elementen Integrons Insertie sequenties Transposons Plasmiden Fagen Binnen bacterie Tussen bacteriën

5 Mobiele genetische elementen Zeer divers Meerdere mobiele genetische elementen binnen een bacterie Meerdere resistentiegenen op één mobiel genetisch element Verspreiding van ß-lactamases hangt af van type MGE Voorkomen ß-lactamases op bepaalde MGE Frequentie van voorkomen Co-resistentie Horizontaal/verticaal

6 Mobiele genetische elementen Binnen bacteriesoort Tussen bacteriesoorten binnen zelfde dier Tussen bacteriesoorten van verschillende dieren Transferstudie (Smet et al., 2011): Gevoelige humane E. coli stam Resistente kippen E. coli (ESBL) Samen in humaan model dikke darm Toevoegen cefotaxime na 24h enorme stijging aantal transconjuganten

7 CFU/ml Transferstudie 1,00E+08 1,00E+07 1,00E+06 1,00E+05 1,00E+04 1,00E+03 1,00E+02 1,00E+01 E. coli (human) B1-54 transconjugants 1,00E time after inoculation (days) Rol antibiotica!!! Toevoegen cefotaxime (Smet et al., 2011)

8 Transfer routes

9 Antibiotica bij dieren Dier commensalen Dier pathogenen Zoönotische organismen Residu in vlees Humane commensalen Humane pathogenen Antibiotica bij mensen

10 Nederland 19% van de ESBL genen teruggevonden bij de mens zijn gelijk aan die van kippen Kip mens??? Mens kip??? Kip omgeving mens??? Meest waarschijnlijk Belang??? Te onderzoeken!

11 Voorkomen breed spectrum ß- lactamases bij dieren Voorkomen van ESBL en Amp-C producerende Enterobacteriaceae Voedsel producerende dieren Gezelschapsdieren

12 Voedselproducerende dieren Vroeger onderzoek

13 (BAPCOC) commensale E. coli amoxyclav ceftazi aztreo ceftria imi ceftio cefepime Chicken S 95% 84% 89% 86% 98% 90% 96% I 2% 5% 4% 2% 0% 5% 2% R 2% 11% 7% 12% 0% 5% 2% N amoxyclav ceftazi aztreo ceftria imi ceftio cefepime Pig S 92% 86% 92% 94% 100% 98% 100% I 8% 6% 4% 2% 0% 2% 0% R 0% 8% 4% 3% 0% 0% 0% N Bovine amoxyclav ceftazi aztreo ceftria imi ceftio cefepime S 98% 95% 98% 97% 100% 98% 100% I 1% 4% 1% 2% 0% 1% 0% R 1% 1% 1% 1% 0% 1% 0% n

14 2005 (Casteleyn et al., 2006) commensale E. coli Antibioticum Vleesvarkens (21 Vleeskippen (21 Melkvee (21 bedrijven) bedrijven) bedrijven) Ampicilline 50,8 74,4 10,3 Amoxycilline- clavulaanzuur 12,3 29,5 14,1 Ceftiofur 1,5 28,2 0,0 Trimethoprim- sulfonamide 53,8 50,0 0,0 Oxytetracycline 66,2 52,6 5,1 Gentamycine 13,8 9,0 5,1 Neomycine 63,1 67,9 53,8 Spectinomycine 41,5 28,2 5,1 Streptomycine 76,9 69,2 34,6 Enrofloxacine 4,6 17,9 0,0 Flumequine 6,2 30,8 0,0 Florfenicol 40,0 16,7 11,5

15 Pathogene E. coli CODA: varkens Year N (%) positive ESBL Total tested (5%) (0%) (1%) (2%) (1%) (1%) (2%) (2%) 229

16 Pathogene E. coli CODA: rundvee Year N (%) positive Total tested ESBL (9%) (0%) (0,5%) (7,5%) (8,5%) (6,6%) (5,5%) (10%) 416

17 Voedselproducerende dieren Recent onderzoek

18 Percentage of resistance Braadkippen (Persoons et al., 2010) 100% E. coli resistentieprofiel 90% 80% 70% 60% 50% 40% round 1 round 2 30% 20% 10% 0% amp tet nal tms str cef flu clr enr amc neo apr gen flo Antimicrobial agent

19 Braadkippen % ceftiofur resistentie E. coli Selectieve isolatie: 63% van de kippen positief op ESBL Nl: selectieve aanrijking: > 80% (waarde?) Leghennen: 11% ceftiofur resistentie

20 resistentie percentage Varkens ANTIMICROBIELE RESISTENTIE Escherichia coli einde afmest (Callens et al., 2011)

21 Cefalosporineresistentie voedsel producerende dieren Komt bij alle dieren voor Rundvee: laag Varkens: vrij stabiel, eerder laag Pluimvee: enorme toename in paar jaar tijd bij braadkippen! Oorzaak??? Risicofactor analyse

22 Risicofactoren ceftiofur resistentie Factor Categories Frequency of occurrence OR Bacterium level co-variables: AMC susceptibility test result Sensitive 87.7 ref. Amoxi-clav Ceftiofur Resistant TMP-S susceptibility test result Sensitive 43.8 ref. Trim-sulfa Ceftiofur Resistant

23 Factor Farm level risk factors: Clean hygienic condition of the treatment reservoir Categories Frequency of occurrence OR No 78.6 ref. Yes Acidification of drinking water Yes 18.1 ref. no More than 3 feed changes/cycle No 20.0 ref. yes Litter material wood curls 47.5 ref. Straw Flax

24 Factor Categories Frequency of occurrence Farm level risk factors: Hatchery A 23.8 ref. B C D E F G Breed Cobb 12.2 ref. Ross Amoxicillin treatment no 58.4 ref. Yes OR

25 ESBLs en AmpC ß-lactamases (Smet et al., 2008) 5% 2% 1% 27% TEM-1 TEM-52 TEM % CTX-M-1 CTX-M-15 CTX-M-2 CTX-M-14 CMY-2 3% 10% CMY-2+CTX-M-1 CMY-2+SHV-12 7% 0% 21% 0% SHV-12 hoge diversiteit van ß-lactamases

26 Oorzaak? Multifactorieel Veel verschillende types ESBL s Broeierij: ceftiofur gebruik! Onmiddellijke actie: stop ceftiofur Gevolgen??? Doordacht te werk gaan bij het verminderen van AB gebruik! DUURZAME PRODUCTIE

27 Risico voor de mens? Overdracht KAN ESBL s: prevalentie hoog bij kippen! Risico??? Wordt laag geschat Afhankelijk van dosis-respons! Hoeveel opnemen vooraleer overdracht??? RM Wet. Com. FAVV Kip voldoende bakken Hygiëne in de keuken alom gekende maatregelen ter preventie van Salmonella/ Campylobacter infectie!

28 Gezelschapsdieren 7 tot 20% ESBL of AmpC ß-lactamase producerende E. coli gevonden in de faeces van gezonde honden en katten in Europa Geen gegevens over België Risico voor de mens???

29 Dank u!

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa kg active ingredient x 1.000 Antibioticumgebruik in dieren in NL (Bron

Nadere informatie

Prevalentie en karakteristieken

Prevalentie en karakteristieken ESBLAT Symposium 2018 Prevalentie en karakteristieken Veilig voedsel produceren in dierlijke reservoirs De heer Dik Mevius Wageningen Bioveterinary Research Inhoud ESBLs Wat zijn ESBLs Hoe verspreiden

Nadere informatie

SURVEILLANCE VAN ANTIBIOTICARESISTENTIE IN VOEDINGSWAREN (RESULTATEN 2018)

SURVEILLANCE VAN ANTIBIOTICARESISTENTIE IN VOEDINGSWAREN (RESULTATEN 2018) SURVEILLANCE VAN ANTIBIOTICARESISTENTIE IN VOEDINGSWAREN (RESULTATEN 2018) 19/09/2019 NRL-AMR-Food & Food producing animals AMR Action Plan-One Health Approach Voedingswaren Surveillance AMR in zoönotische

Nadere informatie

Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde

Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde Prof. Dr. Jeroen Dewulf Jeroen.Dewulf@UGent.be Eenheid voor Veterinaire Epidemiologie, Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Gent Inhoud Antibioticumresistentie

Nadere informatie

mens Dr. Lieve Herman Prof. Dr. Jeroen Dewulf 21-01-2011 ILVO, Wetenschappelijk Comité FAVV UGent, Wetenschappelijk Comité FAVV

mens Dr. Lieve Herman Prof. Dr. Jeroen Dewulf 21-01-2011 ILVO, Wetenschappelijk Comité FAVV UGent, Wetenschappelijk Comité FAVV Dieren en dierlijke productie als bron van antibioticumresistentie voor de mens Dr. Lieve Herman 21-01-2011 ILVO, Wetenschappelijk Comité FAVV Prof. Dr. Jeroen Dewulf UGent, Wetenschappelijk Comité FAVV

Nadere informatie

De epidemiologie van antibacteriële resistentie.

De epidemiologie van antibacteriële resistentie. De epidemiologie van antibacteriële resistentie. Prof. Dr. Jeroen Dewulf Jeroen.Dewulf@UGent.be 1 Epidemiologie van antibioticumresistentie Fase I: Ontwikkeling van AB resistentie 2 Antibioticumresistentiegenen

Nadere informatie

TOEZICHT OP ANTIMICROBIËLE RESISTENTIE (AMR) IN LEVENSMIDDELEN (2017)

TOEZICHT OP ANTIMICROBIËLE RESISTENTIE (AMR) IN LEVENSMIDDELEN (2017) TOEZICHT OP ANTIMICROBIËLE RESISTENTIE (AMR) IN LEVENSMIDDELEN (2017) 27/06/2018 NRL-AMR-Food & Food producing animals Problematiek van antimicrobiële resistentie 1. Antibioticaresistentie vormt momenteel

Nadere informatie

Resultaten praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER. Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal. Drs.

Resultaten praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER. Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal. Drs. praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal Drs. Bénédicte Callens Eenheid voor Veterinaire Epidemiologie Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent

Nadere informatie

Werkgroep Diergeneeskunde BAPCOC

Werkgroep Diergeneeskunde BAPCOC Werkgroep Diergeneeskunde BAPCOC H. Imberechts (CODA-CERVA) & J. Mainil (ULg) 18 november 2015 1/12/2015 1 BAPCOC WG Diergeneeskunde o Federaal platform, netwerk o Uitgebreide expertise antibioticumresistentie

Nadere informatie

Antibioticaresistentie bij pathogene kiemen geïsoleerd bij voedselproducerende dieren

Antibioticaresistentie bij pathogene kiemen geïsoleerd bij voedselproducerende dieren Antibioticaresistentie bij pathogene kiemen geïsoleerd bij voedselproducerende dieren Evolutie resistentie periode 9-16 Antibioticaresistentie bij pathogene kiemen geïsoleerd bij varkens: Evolutie resistentie

Nadere informatie

Resultaten resistentiesurveillance voor E. coli: periode

Resultaten resistentiesurveillance voor E. coli: periode Resultaten resistentiesurveillance voor E. coli: periode 2011-2015 Bénédicte Callens Adviesraad AMCRA 30 juni 2016 Resistentiesurveillance Escherichia coli bij dieren in België 2 Staalname o Indicatorbacterie

Nadere informatie

Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius

Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa Antibioticumgebruik in dieren in NL

Nadere informatie

Trendanalyse

Trendanalyse Antimicrobiële resistentie in indicatorbacterie Escherichia coli bij voedselproducerende dieren in België: Trendanalyse 11-16 Bénédicte Callens Mickaël Cargnel Sarah Welby Resistentiesurveillance Escherichia

Nadere informatie

ESBLs in de vleeskuiken productiekolom

ESBLs in de vleeskuiken productiekolom ESBLs in de vleeskuiken productiekolom Symposium Vóórkomen van ESBLs in de voedselketen en bij de mens 11 oktober 2012, Cindy Dierikx Overzicht 2006 Onderzoek cefotaxime resistentie isolaten vleeskuikens

Nadere informatie

Restrictief antibioticumgebruik: waarom?

Restrictief antibioticumgebruik: waarom? Faculteit Diergeneeskunde Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum Restrictief antibioticumgebruik: waarom? Els Broens Infectiepreventiedag mei 2015 over feiten, meningen & vooroordelen STEMMINGMAKERIJ

Nadere informatie

Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius

Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius Evolutie van ESBLs bepaald door selectie!! OXA-48 NDM-1 Penicillin Ampi/Amox 3rd/4th-gen Cefalosporines Carbepenems Bla-z TEM-1

Nadere informatie

Evolutie van ESBLs in dieren. Dik Mevius

Evolutie van ESBLs in dieren. Dik Mevius Evolutie van ESBLs in dieren Dik Mevius Inhoud Beta-lactam antibiotica Wat zijn ESBLs Waar komen ze vandaan Hoe verloopt de verspreiding Wat zijn de prikkels Beta-lactam antibiotica Eerste (1928 ontdekt):

Nadere informatie

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten - Celwandsynthese - DNA, NA en eiwitsynthese Dwarsdoorsnede celwand micro-organisme Gram-negatief Gram-positief Algemene mechanismen van antibioticum

Nadere informatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen ESBL s (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Aanleiding Resultaten NL studie ESBL producerende E. Coli in rundvlees/kalfsvlees

Nadere informatie

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem Resistentie Toegespitst naar onze regio Een internationaal probleem 19 e Grande Conférence Verona 2013 Indeling bacteriën Indeling bacteriën Coccen Staven Gram positief Staphylococcen Streptococcen Pneumococ

Nadere informatie

Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen

Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen Simon Degandt ASO klinische biologie 14 mei 2013 Supervisor: Dr. J. Colaert CPE = Carbapenemase-producerende

Nadere informatie

Antimicrobiele geneesmiddelen: gevoeligheid en resistentie

Antimicrobiele geneesmiddelen: gevoeligheid en resistentie Folia veterinaria Antimicrobiele geneesmiddelen: gevoeligheid en resistentie Antibacteriële geneesmiddelen zijn dikwijls onmisbaar in de diergeneeskundige praktijk, maar hun efficaciteit kan ernstig aangetast

Nadere informatie

Antibioticaresistentie (ABR)

Antibioticaresistentie (ABR) Antibioticaresistentie (ABR) Wat kan ík daaraan doen? Inspiratiedag 21 maart 2019 Ingeborg Groothuis, antibioticaverpleegkundige UMCU / RZN ABR Eefje Jong, internist-infectioloog Meander MC 21maart 2019

Nadere informatie

Verslag Operationele directie Overdraagbare en besmettelijke ziekten Wetenschappelijke dienst Voedselpathogenen

Verslag Operationele directie Overdraagbare en besmettelijke ziekten Wetenschappelijke dienst Voedselpathogenen Antimicrobiële resistentie bij commensale E. coli, Campylobacter spp. en Salmonella spp. geïsoleerd uit karkassen en vlees van gevogelte, runds- en varkensvlees in 2013 in België. Verslag 2013 Operationele

Nadere informatie

La résistance antimicrobienne chez les E. coli commensales, Campylobacter spp. et Salmonella

La résistance antimicrobienne chez les E. coli commensales, Campylobacter spp. et Salmonella La résistance antimicrobienne chez les E. coli commensales, Campylobacter spp. et Salmonella spp. isolés des carcasses et de la viande de volaille, de boeuf et de porc en 2016 Rapport 2016 Antimicrobiële

Nadere informatie

Bijlage: Overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid.

Bijlage: Overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid. Bijlage: Overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid. Het RIVM-CIb onderzoekt continu en systematisch het vóórkomen van antimicrobiële resistentie

Nadere informatie

Bijlage: overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid.

Bijlage: overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid. Bijlage: overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid. Het RIVM-CIb onderzoekt continu en systematisch het vóórkomen van antimicrobiële resistentie

Nadere informatie

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB S is goed (?) SDD kweek rectum: Enterobacter aerogenes, Piptazo gevoelig Advies MMB: Bij ernstige sepsis à Start meropenem (?????) BRMO MRSA VRE ESBL Carbapenemases

Nadere informatie

VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA LIGT IN UW HANDEN

VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA LIGT IN UW HANDEN VERANTWOORD GEBRUIK VAN LIGT IN UW HANDEN VOOR DIEREN. VOOR GEZONDHEID. VOOR U. CRITERIA VOOR 1 STE, 2 DE OF 3 DE KEUZE Indeling Omschrijving Eeerste keuze Empirische therapie met antimicrobiële middelen

Nadere informatie

Rapport Direction scientique Maladies infectieuses humain Wetenschappelijke directie Infectieziekten mens

Rapport Direction scientique Maladies infectieuses humain Wetenschappelijke directie Infectieziekten mens Antimicrobiële resistentie bij commensale E. coli, Campylobacter spp. en Salmonella spp. geïsoleerd uit karkassen en vlees van gevogelte, runderen en La résistance antimicrobienne chez les E. coli commensales,

Nadere informatie

Evolutie van de antibioresistentie bij de voornaamste bacteriën in de productie van rundvee, varkens en pluimvee in België.

Evolutie van de antibioresistentie bij de voornaamste bacteriën in de productie van rundvee, varkens en pluimvee in België. Evolutie van de antibioresistentie bij de voornaamste bacteriën in de productie van rundvee, varkens en pluimvee in België. Gerty Vanantwerpen, DGZ Marc Saulmont, ARSIA asbl Brussel, 27 juni 2018 Plan

Nadere informatie

Resistentieop uwic. Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht

Resistentieop uwic. Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht Resistentieop uwic Lennie Derde Internist-intensivist UMC Utrecht lderde@umcutrecht.nl @Lennie333 Resistentie in Nederland Indeling van bacteriën G+ G- Coccen Staphylococcen Streptococcen Enterococcen

Nadere informatie

Inhoud presentatie 17/11/2016. Kruiscontaminatie van varkensvoeder met antibiotica en de mogelijke effecten op resistentieselectie

Inhoud presentatie 17/11/2016. Kruiscontaminatie van varkensvoeder met antibiotica en de mogelijke effecten op resistentieselectie Kruiscontaminatie van varkensvoeder met antibiotica en de mogelijke effecten op resistentieselectie Laura Peeters BAPCOC Symposium 18-11-2016 Inhoud presentatie 1. Algemene inleiding 2. Voorstelling van

Nadere informatie

Antimicrobiële resistentie bij commensale E. coli, Campylobacter spp. en Salmonella spp. geïsoleerd uit

Antimicrobiële resistentie bij commensale E. coli, Campylobacter spp. en Salmonella spp. geïsoleerd uit Antimicrobiële resistentie bij commensale E. coli, Campylobacter spp. en Salmonella spp. geïsoleerd uit karkassen,vlees van gevogelte, runds- en varkensvlees in 2015 Verslag 2015 Operationele directie

Nadere informatie

Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten : Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD

Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten : Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten 2011-2016: Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD coördinator AMCRA AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals Missie Strijd tegen antibioticaresistentie

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32006 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Paltansing, Sunita Title: Antimicrobial resistance in Enterobacteriaceae : characterization

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift beschrijft de epidemiologie van antibioticaresistente bacteriën in ziekenhuizen en in het bijzonder op intensive care-afdelingen (IC s). Deze bacteriën reageren

Nadere informatie

Inhoud presentatie 21/11/2016. Kruiscontaminatie van varkensvoeder met antibiotica en de mogelijke effecten op resistentieselectie

Inhoud presentatie 21/11/2016. Kruiscontaminatie van varkensvoeder met antibiotica en de mogelijke effecten op resistentieselectie Kruiscontaminatie van varkensvoeder met antibiotica en de mogelijke effecten op resistentieselectie Laura Peeters BAPCOC Symposium 18-11-2016 Inhoud presentatie 1. Algemene inleiding 2. Voorstelling van

Nadere informatie

UIERGEZONDHEID HOE BETER BEHANDELEN

UIERGEZONDHEID HOE BETER BEHANDELEN UIERGEZONDHEID HOE BETER BEHANDELEN MET MINDER KOSTEN? KARLIEN SUPRÉ HOOFD BEDRIJFSADVISERING MCC-VLAANDEREN Uiergezondheid in Vlaanderen Klinische mastitis Celgetalproblemen => subklinische mastitis Aantal

Nadere informatie

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten WWW.EUCAST.ORG Susceptible (S) A micro-organism is defined

Nadere informatie

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli Van Infectieziekten-Surveillance Naar Respons 28 mei, 2013, RIVM, Bilthoven Laura van Dommelen Stichting PAMM,

Nadere informatie

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall Carbapenemases Maurine A. Leverstein-van Hall Medische Microbiologie, University Medical Centre Utrecht Centrum voor Infectieziekten en Epidemiologie, RIVM Bacterie indeling: onderscheid naar celwand D.m.v.

Nadere informatie

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij Antibioticumgebruik in de varkenshouderij Achtergronden, uitdagingen en mogelijkheden Drs. Merel Postma Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent Inhoud presentatie Gebruik van antimicrobiële middelen

Nadere informatie

Biogram. www.speedrange.nl. Gevoeligheidsprofiel binnen 24u: Identificatie binnen 48u: Shaping the future of animal health

Biogram. www.speedrange.nl. Gevoeligheidsprofiel binnen 24u: Identificatie binnen 48u: Shaping the future of animal health Biogram tm Identificatie binnen 48u: 6 bacteriën en 1 gist die vaak voorkomen in de diergeneeskunde Staphylococcus spp. Streptococcus spp. Pseudomonas Proteus Escherichia coli Enterobacteriaceae Gevoeligheidsprofiel

Nadere informatie

Vermindering van ESBLs in de pluimveehouderij: evaluatie van interventies

Vermindering van ESBLs in de pluimveehouderij: evaluatie van interventies Vermindering van ESBLs in de pluimveehouderij: evaluatie van interventies Anita Dame-Korevaar Arjan Stegeman 8 November 2018 Gezondheidsraad 2011: antibiotica in de veeteelt en resistente bacteriën bij

Nadere informatie

ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING

ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING Jos van der Vossen jos.vandervossen@tno.nl ANTIBIOTICA WAAR HET MEE BEGON De ontdekking van de bacteriegroei remmende schimmel Penicillium (Fleming, 1929). 2 Antibiotica,

Nadere informatie

Detectie van ESBL E. coli in kalfs-, rund- en varkensvlees. Inhoudstafel

Detectie van ESBL E. coli in kalfs-, rund- en varkensvlees. Inhoudstafel P. : 1/5 Opsteller : C. Garcia-Graells Verificateur : N. Botteldoorn, A.Schoonjans Vertaler: S. Denayer Goedkeuring Naam Functie Handtekening Datum Goedgekeurd door : K. Dierick Diensthoofd Inhoudstafel

Nadere informatie

Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek

Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek binnen CVI Hoe is gekomen en waar gaat het naartoe? 21 november 2013, Dik Mevius Najaar 1993 Weet je iemand die binnen het CDI aan antibiotica zou

Nadere informatie

Breed-spectrum β-lactamase producerende Enterobacteriaceae bij hond en kat

Breed-spectrum β-lactamase producerende Enterobacteriaceae bij hond en kat UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT DIERGENEESKUNDE Academiejaar 2012 2013 Breed-spectrum β-lactamase producerende Enterobacteriaceae bij hond en kat door Robin VAES Promotor: Dr. Ir. Annemieke Smet Medepromotor:

Nadere informatie

FORMULARIUM VARKEN JULI 2012

FORMULARIUM VARKEN JULI 2012 KONINKLIJKE NEDERLANDSE MAATSCHAPPIJ VOOR DIERGENEESKUNDE WERKGROEP VETERINAIR ANTIBIOTICUM BELEID FORMULARIUM VARKEN JULI 2012 Formulariumcommissie Varken: Mw. dr. E. van Duijkeren Drs. S.J. de Groot

Nadere informatie

Activiteiten en realisaties met betrekking tot reductie van antibioticagebruik en -resistentie in de diergeneeskunde in België in 2016

Activiteiten en realisaties met betrekking tot reductie van antibioticagebruik en -resistentie in de diergeneeskunde in België in 2016 Activiteiten en realisaties met betrekking tot reductie van antibioticagebruik en -resistentie in de diergeneeskunde in België in 2016 1 Activiteiten en realisaties antibioticagebruik en -resistentie bij

Nadere informatie

Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk

Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk Paul Geels, arts-adviseur 24 januari 2018 Disclosure relevante belangen Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Telling van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel

Telling van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel P. : 1/5 Opsteller :C. Garcia-Graells Verificateur :A.Schoonjans, N.Botteldoorn Vertaler: S. Denayer Goedkeuring Naam Functie Handtekening Datum Goedgekeurd door : K. Dierick Diensthoofd Inhoudstafel 1

Nadere informatie

Blootstelling en modelleren van attributie

Blootstelling en modelleren van attributie ESBLAT Symposium 2018 Blootstelling en modelleren van attributie Veilig voedsel produceren Mevrouw Engeline van Duijkeren RIVM Overzicht Blootstelling via het eten van vlees Blootstelling via zwemmen in

Nadere informatie

Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België

Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België Ir. Martine Delanoy Conseiller Stratégique One World One Health Coördinatie AMR (Antimicrobiële Resistentie) Services

Nadere informatie

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen BRMO Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem

Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem Regionale nascholing Samen krachtig tegen BRMO! Hoe pakken we dat aan? 29 januari 2015 dr F. Vlaspolder, arts microbioloog Maasstad ziekenhuis

Nadere informatie

Over kleine dierkens en grote gevolgen

Over kleine dierkens en grote gevolgen Over kleine dierkens en grote gevolgen Paul Savelkoul Dept. medical microbiology VU university medical center Antoni van Leeuwenhoeck 1632-1723 3 Infectie en gezondheid Enorme gezondheidswinst door: I:

Nadere informatie

Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes

Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes Belang van diergezondheid en bioveiligheid in de intensieve varkenshouderij Prof. dr. D. Maes Afdeling bedrijfsdiergeneeskunde varken Faculteit Diergeneeskunde UGent Brugge, 29 november 2013 1 Belang van

Nadere informatie

Landelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen Topklinische ziekenhuizen Thema beoordeling antibioticagebruik

Landelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen Topklinische ziekenhuizen Thema beoordeling antibioticagebruik Landelijke Jaarcijfers 2015: Prevalentieonderzoek Thema beoordeling antibioticagebruik PREZIES versie: augustus 2016 Documentversie: 1.0 Landelijke Jaarcijfers PO 2015 Versie: 1.0 Pagina 1 van 8 Inhoudsopgave

Nadere informatie

BREED-SPECTRUM BETA- LACTAMASE PRODUCERENDE BACTERIËN BIJ DIEREN IN ZOO S

BREED-SPECTRUM BETA- LACTAMASE PRODUCERENDE BACTERIËN BIJ DIEREN IN ZOO S BREED-SPECTRUM BETA- LACTAMASE PRODUCERENDE BACTERIËN BIJ DIEREN IN ZOO S Aantal woorden: 12261 Claudia De Ruyck Studentennummer: 01200095 Promotor: Chloë De Witte Promotor: Prof. dr. Freddy Haesebrouck

Nadere informatie

BRMO. lessen uit het verleden & toekomstperspectief. Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013

BRMO. lessen uit het verleden & toekomstperspectief. Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013 BRMO lessen uit het verleden & toekomstperspectief Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013 BRMO: ESBL IN PLUIMVEE & EIERSCHILLEN Knapp C.W. Environ. Sci Technol. 2010, 44,

Nadere informatie

ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR

ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR Fabiana Dal Pozzo Wannes Vanderhaeghen AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals - AMCRA Trefdag pluimveehouderij - Provincie West Vlaanderen

Nadere informatie

BIJSLUITER NOROCLAV 50 mg Tabletten voor honden en katten

BIJSLUITER NOROCLAV 50 mg Tabletten voor honden en katten BIJSLUITER NOROCLAV 50 mg Tabletten voor honden en katten 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE, INDIEN VERSCHILLEND

Nadere informatie

20 e Grande Conférence Istanbul 2014

20 e Grande Conférence Istanbul 2014 Hoezo BMO? dr. N.L.A.. (Niek) Arents, arts-microbioloog, Stichting PAMM 20 e Grande Conférence Istanbul 2014 BMO Bijzonder esistent Micro-Organisme 20 e Grande Conférence Istanbul 2014 bacteriële resistentie

Nadere informatie

BESLUITEN. (Voor de EER relevante tekst) (2013/652/EU)

BESLUITEN. (Voor de EER relevante tekst) (2013/652/EU) L 303/26 Publicatieblad van de Europese Unie 14.11.2013 BESLUITEN UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 12 november 2013 betreffende de monitoring en rapportage van antimicrobiële resistentie bij zoönotische

Nadere informatie

Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie

Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie Kees Verduin, arts-microbioloog Laboratorium voor microbiologie en infectiepreventie, Amphia ziekenhuis, Breda Wat is het probleem? Antibioticum

Nadere informatie

Detectie van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel

Detectie van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel P. : 1/5 Opsteller : NRL Levensmiddelenmicrobiologie Verificateur : Goedkeuring Naam Functie Handtekening Datum Goedgekeurd door : K. Dierick Afdelingshoofd Inhoudstafel 1 Doel en toepassingsgebied...

Nadere informatie

Bijsluiter NL Versie NOROCLAV 250 MG BIJSLUITER

Bijsluiter NL Versie NOROCLAV 250 MG BIJSLUITER BIJSLUITER NOROCLAV 250 mg Tabletten voor honden 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE, INDIEN VERSCHILLEND Norbrook

Nadere informatie

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA Het dilemma van de toezichthouder Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is een Nederlands agentschap dat als kerntaak heeft het toezicht houden bij bedrijven

Nadere informatie

Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA

Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? Prof. Dr. Johan W. Mouton MD PhD FIDSA Welke antibiotica horen op de lijst reserve antibiotica? 1. Wat zijn dat, reserve antibiotica? 2. Wat is

Nadere informatie

Samenvatting. Detectie en typeringsmethoden

Samenvatting. Detectie en typeringsmethoden amenvatting 176 amenvatting amenvatting Resistentie veroorzaakt door EBL producerende Enterobacteriaceae neemt, over de gehele wereld, snel toe. De oorzaken van deze toename zijn nog niet geheel opgehelderd.

Nadere informatie

Mam Color. Gevoeligheidsprofiel binnen 24u: Identificatie binnen 48u*: 14 antibiotica opties beschikbaar voor de practicus

Mam Color.  Gevoeligheidsprofiel binnen 24u: Identificatie binnen 48u*: 14 antibiotica opties beschikbaar voor de practicus Mam Color 8 bacteriën die vaak voorkomen bij klinische mastitis Staphylococcus spp.** Streptococcus spp. Streptococcus uberis Escherichia coli Enterococcus spp. Enterobacteriaceae Pseudomonas Mycoplasma*

Nadere informatie

Rundvee. Runderdemografie. Kort Nieuws. Oogslijmvliesontsteking bij melkvee. Hoofdpunten Rapportage vierde kwartaal 2016

Rundvee. Runderdemografie. Kort Nieuws. Oogslijmvliesontsteking bij melkvee. Hoofdpunten Rapportage vierde kwartaal 2016 Rundvee Hoofdpunten Rapportage vierde kwartaal 2016 Runderdemografie Melkveebedrijven: In het vierde kwartaal van 2016 telde Nederland 17.354 melkvee - bedrijven met dieren. Een Nederlands melkveebedrijf

Nadere informatie

BIJSLUITER Clavobay 50 mg tabletten voor honden en katten

BIJSLUITER Clavobay 50 mg tabletten voor honden en katten BIJSLUITER Clavobay 50 mg tabletten voor honden en katten 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE, INDIEN VERSCHILLEND

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES

WETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES WETENSCHAPPELIJK COMITE VAN HET FEDERAAL AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN ADVIES 08-2011 Betreft: Blootstellingsschatting aan cefalosporine resistente E. coli door consumptie van kippenvlees

Nadere informatie

Cultuur M/12958 was een Klebsiella pneumoniae die resistentie vertoonde tegen verschillende antibioticaklassen (beta-lactams, aminoglycosiden,

Cultuur M/12958 was een Klebsiella pneumoniae die resistentie vertoonde tegen verschillende antibioticaklassen (beta-lactams, aminoglycosiden, Cultuur M/12958 was een Klebsiella pneumoniae die resistentie vertoonde tegen verschillende antibioticaklassen (beta-lactams, aminoglycosiden, chinolonen, ) waaronder de carbapenems. De stam vertoonde

Nadere informatie

Antibioticumresistentie, een gevoelig onderwerp 12e veterinaire informatiedag voor seniorendierenartsen, 6 november 2012

Antibioticumresistentie, een gevoelig onderwerp 12e veterinaire informatiedag voor seniorendierenartsen, 6 november 2012 Antibioticumresistentie, een gevoelig onderwerp 12e veterinaire informatiedag voor seniorendierenartsen, 6 november 2012 Dik Mevius Sir Alexander Fleming Ontdekker van penicilline in 1928 in het St Mary

Nadere informatie

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen in verpleeghuizen - SNIV 2012 -, De Reehorst, Driebergen Dr. Ine Frénay, arts-microbioloog RLM Dordrecht- Gorinchem 1 Indeling

Nadere informatie

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) PPS 1Health4Food Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) ESBL-attributieve risico s (ESBLAT) Sectoroverschreidend project Start voorjaar 2013 Looptijd tot 31 december 2017 2017: alleen

Nadere informatie

De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen?

De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen? De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen? Arend-Jan Meinders, internist-intensivist Resistente ziekenhuisbacteriën MRSA = Resistente S. aureus 30-40%

Nadere informatie

Samenvatting ESBL-Attributieanalyse (ESBLAT)

Samenvatting ESBL-Attributieanalyse (ESBLAT) Samenvatting ESBL-Attributieanalyse (ESBLAT) Op zoek naar de bronnen van antibioticaresistentie bij de mens Projectnummer Topsector TKI-AF 12067 ESBLAT Partners One Health for Food (1H4F) Partners ESBL-Attributieanalyse

Nadere informatie

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

3 juli 2007 CGM/ Advies gebruik van antibioticumresistentiegenen in gewassen voor veldproeven

3 juli 2007 CGM/ Advies gebruik van antibioticumresistentiegenen in gewassen voor veldproeven Aan de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Mevrouw dr. J.M. Cramer Postbus 30945 2500 GX Den Haag 3 juli 2007 CGM/070703-01 Advies gebruik van antibioticumresistentiegenen

Nadere informatie

De strijd tegen nosocomiale infecties, een multidisciplinaire aanpak

De strijd tegen nosocomiale infecties, een multidisciplinaire aanpak De strijd tegen nosocomiale infecties, een multidisciplinaire aanpak Els Van Mechelen 19 december 2013 Micro organismen Overzicht Inleiding Biomoleculen Virussen : Bouw en vermenigvuldiging Bacteriën :

Nadere informatie

Artikelen. tussen dieren en mensen. Hebben mensen die op vleeskuikenboererijen wonen en/of werken een hoger risico op dragerschap?

Artikelen. tussen dieren en mensen. Hebben mensen die op vleeskuikenboererijen wonen en/of werken een hoger risico op dragerschap? Artikelen Transmissie van ESBLproducerende Enterobacteriaceae tussen dieren en mensen E. van Duijkeren Antibiotica zijn belangrijk bij de behandeling van bacteriële infecties. Sommige bacteriën produceren

Nadere informatie

Eieren & Pluimvee. afrekenen met bacteriën, virussen + schimmels

Eieren & Pluimvee. afrekenen met bacteriën, virussen + schimmels Eieren & Pluimvee Eieren en Pluimvee Vires5 Animalia laat steeds weer enorme resultaten zien. Dieren die dagelijks 3% Vires5 Animalia in hun drinkwater drinken, zien er gezonder uit, zijn fitter en minder

Nadere informatie

Antibioticum gebruik en resistentie bij dieren in België Resultaten 2016 Prof. Jeroen Dewulf, Voorzitter AMCRA

Antibioticum gebruik en resistentie bij dieren in België Resultaten 2016 Prof. Jeroen Dewulf, Voorzitter AMCRA Antibioticum gebruik en resistentie bij dieren in België Resultaten 2016 Prof. Jeroen Dewulf, Voorzitter AMCRA Centre of expertise on Antimicrobial Consumption and Resistance in Animals VISIE 2020 STREEFDOELEN

Nadere informatie

VERANTWOORD ANTIBIOTICUMGEBRUIK VOOR DE BEHANDELING VAN NEONATALE DIARREE BIJ HET KALF

VERANTWOORD ANTIBIOTICUMGEBRUIK VOOR DE BEHANDELING VAN NEONATALE DIARREE BIJ HET KALF Folia veterinaria VERANTWOORD ANTIBIOTICUMGEBRUIK VOOR DE BEHANDELING VAN NEONATALE DIARREE BIJ HET KALF Algemeen Neonatale diarree vormt de voornaamste aandoening bij jonge kalveren en dit voornamelijk

Nadere informatie

Acute problemen moet je acuut aanpakken

Acute problemen moet je acuut aanpakken Acute problemen moet je acuut aanpakken Nieuw: Cobactan Varken Goed nieuws voor de varkenssector. heeft behalve voor runderen nu ook een registratie voor varkens. Cobactan Varken is een modern en weefselvriendelijk

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN. Ceffect LC, 75 mg, zalf voor intramammair gebruik voor melkgevende koeien

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN. Ceffect LC, 75 mg, zalf voor intramammair gebruik voor melkgevende koeien SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL Ceffect LC, 75 mg, zalf voor intramammair gebruik voor melkgevende koeien 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Iedere voorgevulde

Nadere informatie

B ijsluiter NL versie C osumix Plus B. BIJSLUITER

B ijsluiter NL versie C osumix Plus B. BIJSLUITER B. BIJSLUITER BIJSLUITER COSUMIX PLUS, 100 mg/g; 20 mg/g, poeder voor gebruik in drinkwater 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK

Nadere informatie

STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS. L. De Zutter RUG L. Herman CLO/RVK J.P. Butzler UMC-St.

STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS. L. De Zutter RUG L. Herman CLO/RVK J.P. Butzler UMC-St. STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS L. De Zutter RUG L. Herman CLO/RVK J.P. Butzler UMC-St. Pierre Studie van Salmonella en Campylobacter kringlopen bij

Nadere informatie

Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken?

Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken? Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken? Annet Velthuis Lector Management van Rundergezondheid 18 oktober 2018 Inhoud Antibiotica & Resistentie Aanleiding/afspraken aanpak ABgebruik

Nadere informatie

Het Klinische belang van Extended Spectrum β-lactamases

Het Klinische belang van Extended Spectrum β-lactamases Bachelorscriptie Biomedische Wetenschappen Het Klinische belang van Extended Spectrum β-lactamases T.J.A. Nijland Begeleid door prof. dr. J.E. Degener Datum: 2 juni 2010 Inhoudsopgave Samenvatting Pagina

Nadere informatie

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU ESBLAT Symposium 2018 Similariteitsanalyse Veilig voedsel produceren Dick Heederik IRAS UU Aanleiding voor dit project Opzet van het project Identificeren van alle beschikbare Nederlandse studies Identificeren

Nadere informatie

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriën in België: 01/01/ /10/2012

Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriën in België: 01/01/ /10/2012 Epidemiologie van carbapenemase producerende enterobacteriën in België: 0/0/202 3/0/202 B. Jans en Y. Glupczynski Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV), Volksgezondheid en surveillance, Brussel,

Nadere informatie

BRMO. Bijzonder Resistent Micro-Organisme. dr. M.C.A. Wegdam-Blans, arts-microbioloog, Stichting PAMM. Bedside teaching 18 NOV 2014

BRMO. Bijzonder Resistent Micro-Organisme. dr. M.C.A. Wegdam-Blans, arts-microbioloog, Stichting PAMM. Bedside teaching 18 NOV 2014 BMO Bijzonder esistent Micro-Organisme dr. M.C.A. Wegdam-Blans, arts-microbioloog, Stichting PAMM Bedside teaching 18 NOV 2014 Hoezo BMO? Bedside teaching 18 NOV 2014 bacteriële resistentie zieken huis

Nadere informatie

STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS

STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS Wetenschappelijke ondersteuning van een prenormatief onderzoek in de voedingssector in het kader van een duurzame ontwikkeling STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS

Nadere informatie

Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen. Esther van Kleef (RIVM) Emma Rademakers (PPO coördinator RZN Utrecht)

Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen. Esther van Kleef (RIVM) Emma Rademakers (PPO coördinator RZN Utrecht) Puntprevalentieonderzoek dragerschap resistente bacteriën in verpleeghuizen Esther van Kleef (RIVM) Emma Rademakers (PPO coördinator RZN Utrecht) Nationale aanpak ABR 1 schakel ontbreekt ISIS-AR 3 10%

Nadere informatie