Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer. Welstandscommissie Opmeer

Transcriptie

1 1 Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer

2 2 Colofon Auteur: Rob van Leeuwen Met bijdragen van: Rob van Leeuwen en Jef Mühren. Uitgave: WZNH, Alkmaar, april 2014 Basisontwerp DesignArbeid Implementatie Flores Automatisering

3 3 Voorwoord Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Voor U ligt het jaarverslag 2013 van de Welstandscommissie Opmeer. In dit jaarverslag komt aan de orde op welke wijze de commissie uitvoering heeft gegeven aan de door het gemeentebestuur van Opmeer opgedragen adviestaak. In het verslagjaar 2013 stond gemeente Opmeer op een bijzondere wijze in de belangstelling, omdat het Stolpensymposium in het kader van het Jaar van de stolp werd georganiseerd in Hoogwoud. Het symposium werd georganiseerd door WZNH, Cultuurcompagnie Noord-Holland en Boerderijenstichting Noord-Holland. Het symposium werd mede mogelijk gemaakt door ondersteuning van provincie Noord-Holland. Ook de burgemeester van Opmeer, Gert Jan Nijpels hield een inleiding waarin hij stelde dat voor Opmeer stolpen de bakens in het landschap zijnen dat nieuwe bakens als windmolens in Opmeer niet gewenst zijn. De burgemeester bevestigde dat hergebruik van stolpen in gemeentelijk beleid gestimuleerd wordt en stolpen bij uitstek geschikt zijn als zorgboerderijen. Met dit jaarverslag wordt voldaan aan de verplichting op grond van de Woningwet, waarin is vastgelegd dat over de uitvoering van het welstandsbeleid moet worden gerapporteerd aan de gemeenteraad. De commissie, bestaande uit door uw gemeenteraad benoemde onafhankelijke deskundigen, vervult een wettelijke taak op grond van de Woningwet en de Wabo. De commissie is daarnaast een deskundig, onafhankelijk en betrokken klankbord voor het college van B & W, voor de gemeentelijke diensten en voor initiatiefnemers en belanghebbenden ten behoeve van complexe en belangwekkende ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente. U vindt in dit jaarverslag informatie over de ontwikkeling van het aantal plannen en adviezen en over het werkveld waarbinnen de commissie opereert en enkele voorbeelden van het effect van onze advisering. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de samenstelling en werkwijze van de commissie. Tot slot zijn enkele aanbevelingen geformuleerd. In de bijlagen is een overzicht met statistische gegevens opgenomen en een verslag van het jaarlijkse evaluatiegesprek met de portefeuillehouder, Indien hieraan behoefte bestaat kan de commissie dit jaarverslag mondeling toelichten. Dit doen wij graag, zeker wanneer een nieuwe raadsperiode aanbreekt. Ook nodigen wij raadsleden van harte uit om eens een openbare vergadering van de commissie bij te wonen om kennis te nemen van de praktijk van het adviseren. Wij gaan ervan uit dat dit jaarverslag u een goed beeld geeft van de inspanningen om onze adviestaak in uw gemeente professioneel en volgens gemeentelijk beleid te laten plaatsvinden en wij verheugen ons op voortzetting hiervan in Drs. ing. Jef Mühren, directeur WZNH Ir. Rob van Leeuwen, voorzitter Welstandscommissie Opmeer WZNH adviseert de Noord-Hollandse gemeenten al bijna 100 jaar vanuit haar statutaire doelstelling: het beoordelen en bevorderen van de ruimtelijke kwaliteit van de gebouwde omgeving in de provincie Noord- Holland. WZNH

4 4 Citaat: handreiking Kan-bepaling Flip ten Cate directeur Federatie ruimtelijke kwaliteit Waarom welstandszorg? Ruimtelijke kwaliteit is eigenlijk geen issue: iedereen is er voor! Maar toch: ruimtelijke kwaliteit ontstaat niet vanzelf. De opvallend goede kwaliteit van de Nederlandse gebouwde omgeving, zowel in ontwerp als in staat van onderhoud, is het gevolg van de aandacht die gemeenten, corporaties, ontwikkelaars en architecten honderd jaar lang stelselmatig aan de kwaliteitsvraag hebben besteed. Want hoewel iedereen er voor is, beseft ook iedereen dat bezuinigingen, gemakzucht en praktische bezwaren aan schoonheid in de weg staan, en dat het dus goed is dat we van tijd tot tijd aan onze ambities herinnerd worden. We beschikken in Nederland over een stelsel van checks & balances, dat een minimaal kwaliteitsniveau garandeert. Gemeenteraden formuleren ambities voor de omgeving in visies, bestemmingsplannen en welstandsnota s. Adviesteams van experts en burgers assisteren (ver)bouwers om hun plannen optimaal in de omgeving te passen. Die teams zijn flexibel en denken mee met plannenmakers. Maar als het nodig is, beschermen ze bewoners tegen al te drieste plannen die schade zouden kunnen toebrengen aan ons gezamenlijk kostbaar bezit: de kwaliteit van de collectieve omgeving.

5 5 1. Inleiding Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Ruimtelijke kwaliteit is niet alleen cruciaal voor een prettige woon- en leefomgeving en een garantie voor de waarde van het vastgoed, maar tevens één van de belangrijkste dragers voor de economische en toeristische ontwikkelingen en het vestigingsklimaat binnen een gemeente De gemeente Opmeer heeft verschillende instrumenten om schoonheid van haar kernen en landelijk gebied te waarborgen: structuurvisies, bestemmingsplannen, beeldkwaliteitplannen en het erfgoed- en welstandsbeleid. Het welstandsbeleid gaat daarbij vooral over het aanzien van gebouwen op zichzelf en over passendheid van gebouwen in de omgeving. De nadruk ligt op bouwwerken of andere ingrepen in de omgeving die van aanzienlijke invloed zijn op de openbare ruimte - dus niet op dakkapellen, aanbouwen en bijgebouwen naast en achter de woning - want die zijn vaak vergunningsvrij of kunnen ambtelijk afgehandeld worden. Het gaat vooral om de openbare ruimte, dus om de publieke voorkant, bij woningen, winkels, bedrijfsgebouwen, scholen en andere voorzieningen. Ook voor die gebouwen, die in cultuurhistorische waardevolle gebieden zijn gelegen of in de nabijheid van monumenten, is ruime aandacht voor ruimtelijke en historische kwaliteit gewenst. En ook schaalvergroting en functieveranderingen in het landelijk gebied vragen aandacht. Gemeenten hebben de afgelopen honderd jaar de verantwoordelijkheid hiervoor gekregen en genomen. Mede daardoor is de kwaliteitsstandaard in de kernen en het landschap hoog èn is er nog veel van de geschiedenis bewaard gebleven. Wat de meeste mensen bewust of onbewust als mooi en waardevol ervaren is resultaat van jarenlang zorgvuldig beheren en ontwikkelen. In deze tijd vinden veel mensen dat het minder kan met de regels, maar tegelijkertijd is er veel belangstelling voor het behoud van cultuurhistorische waarden. Er moet meer aan het individu worden overgelaten maar de planindiener zoekt ook houvast en continuïteit in het beleid. Het Rijk heeft er kort geleden, met de introductie van regels voor vergunningvrij bouwen, al voor gezorgd dat meer dan de helft van de bouwinitiatieven (vooral op de zij- en achtererven) vergunningvrij zijn geworden. De opgave die voor ons ligt is dan om te voorkomen dat de hoge kwaliteit die in onze leefomgeving is bereikt, soms met een historische traditie van honderden jaren, niet binnen 10 tot 15 jaar wordt verkwanseld. Publiek belang van ruimtelijke kwaliteit De wet biedt sinds 2003 de mogelijkheid van welstandsvrije gebieden. De laatste tijd wordt hier vaker over gesproken, maar in de praktijk wordt volledige welstandsvrijheid maar sporadisch ingezet. Meestal komt daar een andere vorm van regie voor in de plaats, zoals vereenvoudiging van de gebiedsindelingen en vermindering van het aantal regels. In de praktijk zal een welstandsvrijheid op korte termijn niet tot opvallende aantastingen van de ruimtelijke kwaliteit leiden. De meeste mensen zijn zuinig op hun omgeving. Maar een klein deel van de aanvragers kan een geleidelijk proces van achteruitgang in gang zetten, dat niet gemakkelijk meer terug te draaien is. Burgers hebben er ook recht op dat achteruitgang in hun omgeving op tijd kan worden gekeerd en dat de als vanzelfsprekend ervaren basiskwaliteiten gehandhaafd worden. Veel gemeenten helpen wij bij het zoeken naar de juiste balans tussen individuele vrijheid en het publieke belang van ruimtelijke kwaliteit. Juist in een periode waarin de economie en de waarde van vastgoed onder druk staan, moet men alert zijn op kwaliteit. Dat besef begint, nu de deregulering in volle gang is, overal in Nederland door te dringen. Met kwaliteit kan men weer onderscheidend zijn. Om die reden wordt straks in de op handen zijnde nieuwe Omgevingswet ook een gemeentelijke zorgplicht geformuleerd ten aanzien van de omgevingskwaliteit. Bestemmingsplan, welstandsbeleid en beleid voor het erfgoed worden dan veel directer op elkaar

6 6 afgestemd waardoor het instrumentarium als geheel eenvoudiger en doelgerichter kan worden. De toetsing van een omgevingsvergunningsaanvraag vindt plaats op basis van een beperkt aantal in de Woningwet genoemde toetsingsgrondslagen. Toetsing aan redelijke eisen van welstand door een onafhankelijke adviescommissie is daar één van. Het advies hierover heeft betrekking op de passendheid van een bouwwerk in zijn omgeving. Aan dit advies wordt de wettelijke eis gesteld dat het gebaseerd moet zijn op de gemeentelijke welstandsnota waarin de beoordelingscriteria voor bouwplannen gebiedsgericht zijn vastgelegd. Deze beoordelingscriteria hebben een algemeen generiek karakter, vaak is (deskundige) interpretatie nodig, die de criteria in verband brengt met de specifieke situatie ter plaatse. Daarbij speelt zichtbaarheid vanuit de openbare ruimte een doorslaggevende rol. Hoe minder de zichtbaarheid vanuit de publieke openbare ruimte, hoe terughoudender de commissie zich opstelt. De ervaring leert bovendien dat vroege inzet in het kader van vooroverleg veel betere resultaten oplevert, omdat initiatiefnemers de inbreng van de commissie dan nog goed kunnen gebruiken Omgevingswet en pleidooi Mooiwaarts Vanuit WZNH zijn in 2013 stevige impulsen gegeven aan het pleidooi Mooiwaarts. Het pleidooi Mooiwaarts omvat de wens om ruimtelijke kwaliteit als integraal begrip op te nemen in de wet. In de concept wettekst is ervoor gekozen om in de begripsdefinities en doelstellingen van de wet (hoofdstuk II) een lokale zorgplicht op te nemen voor ruimtelijke kwaliteit waarna dat begrip uiteengelegd wordt in zorg voor de cultuurhistorie, landschap, stedenbouw, openbare ruimte, natuurwetenschap en architectuur. Van gemeenten wordt in de toekomst verlangd dat zij initiatieven met een ruimtelijke impact integraal beoordelen op hun ruimtelijke kwaliteit. Om dat mogelijk te maken moeten gemeenten beoordelingskaders voor die ruimtelijke kwaliteit vaststellen. Mooiwaarts claimt dat de eerste verantwoordelijkheid voor ruimtelijke kwaliteit ligt bij de initiatiefnemers van een project met ruimtelijke impact. Daarnaast zoekt Mooiwaarts voor de betekenis van het begrip ruimtelijke kwaliteit zoveel mogelijk aansluiting bij lokale gemeenschappen en bij hun potentie op het gebied van zelforganisatie. Overheden kunnen visies op het terrein van ruimtelijke kwaliteit alleen ontwikkelen in samenwerking met de lokale gemeenschap. En in het kader van de moderne uitnodigingsplanologie moeten zij open staan voor kwalitatief gewenste initiatieven van derden. Het ministerie propageert dat, vooruitlopend op de nieuwe wet, gemeenten nu al eenvoudig beter kunnen gaan werken onder andere door gemeentelijke instrumenten als structuurvisie, beleidsplannen, bestemmingsplannen, welstandsnota s en het monumenten- of erfgoedbeleid meer op elkaar af te stemmen. Uw commissieleden zijn op de ontwikkelingen voorbereid. De Stolpen in Hoogwoud aan de Koningsspade waren het middelpunt van het Stolpensymposium

7 7 2. Actueel in de gemeente Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer In dit hoofdstuk gaan wij in op de actuele thema s en ontwikkelingen in de gemeente in het ruimtelijk beleid het welstandsbeleid het erfgoedbeleid De richting van het ruimtelijke beleid van Opmeer wordt bepaald door de Structuurvisie Opmeer 2025 die in 2012 is vastgesteld. Opmeer is trots op de veelzijdigheid en diversiteit van de gemeente, die zich uit in een zorgvuldig bebouwd gebied voor bedrijfsleven, woningbouw, culturele, maatschappelijke-en winkelvoorzieningen, en een landelijk agrarisch gebied met cultuurhistorische, natuurlijke, archeologische, recreatieve, toeristische waarden. Opmeer heeft ervoor gekozen om zelfstandig te blijven, maar waar mogelijk op basis van eigen kracht in regionaal verband samen te werken. Daar hoort het streven naar zelfvoorzienendheid met een goede afstemming met de regio bij. Voorts werkt Opmeer samen in een pact van de zeven West-Friese gemeenten (Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Opmeer, Medemblik, Opmeer en Stede Broec) een regionale ambitie uit. Dit pact beschrijft de gezamenlijke ambitie en de manier waarop de zeven gemeenten dat willen bereiken. Een aantal reeds lopende projecten zijn zo belangrijk voor de aantrekkelijkheid van de regio, dat deze projecten in ieder geval een plek krijgen in de uitvoeringsagenda. De ambitie is: West-Friesland heeft alles in zich om tot de top tien van meest aantrekkelijke regio s te behoren: historie, stad en platteland, landelijke uitstraling met grote publiekstrekkers, veel monumenten, cultuur en sportvoorzieningen. Om te bekijken hoe de regio ervoor staat, is in 2013 een trendonderzoek De Staat van de Regio uitgevoerd. I&O Research heeft de Staat van de Regio op 7 november 2013 aan de Westfriese raadsleden gepresenteerd. Uit dit trendonderzoek kunnen de belangrijke kansen en uitdagingen voor de regio worden gehaald die moeten leiden tot concrete projecten. Nieuwbouw mogelijkheden Wat betreft woningbouw ligt de nadruk in de komende 10 jaar op realisatie van woongebied Heerenweide en het benutten van vrijkomende locaties binnen de bestaande dorpen, zoals de Appel-beton locatie waar verschillende fraaie woningen gebouwd worden. Mogelijkheden voor nieuwe bedrijfsbebouwing zijn er op het bedrijventerrein De Veken 3 en 4. Bedrijventerrein De Veken wordt landschappelijk ingepast. De gemeente schept de voorwaarden voor handhaving van een economisch gezonde en gevarieerde landbouw in de gemeente, waarbij het behoud van de openheid en van het kleinschalige en agrarische karakter van het gebied voorop staat. De gemeente hanteert voor de toelaatbaarheid en bouwmogelijkheden van verschillende typen land- en tuinbouw de normen uit de provinciale Structuurvisie. Op basis van Ruimte voor Ruimte (provinciaal beleid) en het gemeentelijk beleid (het beleid Vrijkomende Agrarische Bedrijfsgebouwen (VAB)), worden initiatieven die bijdragen aan kwaliteitsverbetering mogelijk gemaakt, door het saneren van voormalige agrarische bedrijfsgebouwen. Door herbestemming van agrarische bedrijfsgebouwen met passende bedrijfsfuncties, of door sloop van het landschappelijke storende en/of niet-passende bebouwing en het terugbouwen van kleinere gebouwen voor landelijk wonen is verbetering van ruimtelijke kwaliteit te bereiken. Hieraan is dan wel de voorwaarde verbonden dat deze nieuwbouw wat betreft aard en omvang passend is in het landschap en de omgeving. De commissie biedt haar expertise met betrekking tot deze materie aan en denkt graag proactief en in een vroeg stadium mee. Erfgoed en stolpen beleid. De gemeente vindt het belangrijk uit te gaan van de bestaande cultuurhistorische en landschappelijke waarden. Deze onderscheiden de

8 8 gemeente van omliggende gebieden, omdat in Opmeer de historische structuren nog goed herkenbaar zijn. Het behouden van dit voor Opmeer typerende landschap met zijn historisch gegroeide bebouwingslinten, verkavelingsstructuren en doorkijken is bij alle ontwikkelingen in het landelijk gebied een belangrijk uitgangspunt. Een aanzienlijk deel van de stolpen in de gemeente heeft niet de status van rijksmonument of provinciaal monument. De gemeente streeft ernaar ook deze stolpen in hun historische verschijningsvorm te behouden. De gemeente is vooralsnog niet van plan gemeentelijke monumenten aan te wijzen. Wel wil men de karakteristieke panden en stolpen met een aanduiding op de verbeelding (plankaart ) van het bestemmingsplan opnemen en in de regels bepalingen voor bouwen en slopen opnemen. Op deze wijze wil de gemeente haar cultureel erfgoed beschermen. Voor zover de stolpen nog een agrarische functie hebben, kan het provinciale beleid voor Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB) worden toegepast, met behoud van de stolp als uitgangspunt. Bestemmingsplannen In 2013 is het bestemmingsplan Landelijk gebied vastgesteld en in dat kader heeft een adviesbureau onderzoek gedaan om de beschermenswaardige stolpen te inventariseren. Ook het bestemmingsplan voor het centrum van Opmeer-Spanbroek is in 2013 vastgesteld. Om de gewenste sterke(re) centrumfunctie te genereren is een goede samenhang en kwaliteit bebouwing en openbare ruimte noodzakelijk. Geleidelijke transformatie is volgens de toelichting van het bestemmingsplan gewenst Het beeldkwaliteitplan voor het centrum Opmeer Spanbroek speelt hier een belangrijke rol in als borging van de kwaliteiten, maar ook als inspiratiebron voor toekomstige vernieuwingen. Voor de openbare ruimte zijn er diverse aanvullende mogelijkheden tot versterking en verfraaiing ervan; vooral de suggestie van het (althans deels) terugbrengen van het water van de Overtoom is een kans die kan worden benut om te komen tot een herwaardering van het verleden van de plek.

9 9 3. Beleid en adviezen Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer In dit hoofdstuk gaan wij in op Aantal plannen Het effect van welstand: enkele bijzondere welstandsadviezen in 2013 Monumenten Handhaving Aantal plannen In 2013 hebben voor de gemeente Opmeer in totaal 69 planbehandelingen plaatsgevonden. Het aantal nieuwe aanvragen was 49 en het aantal plannen die voortkwamen uit aanvragen van voorgaande jaren was 4. Er kwamen 20 aanvragen voor een herhalingsbehandeling in de commissie terug. Het aantal nieuwe plannen bleef ten opzichte van 2011 gelijk. Ook het aantal herhalingen was ongeveer gelijk, Het merendeel van de aanvragen betrof woningen en kleine bouwwerken bij woningen. Het lijkt dat het aantal aanvragen voor individuele woningen daalde, maar dat komt omdat de groep kleine bouwwerken nu apart in de statistiek is verwerkt. De verdeling over de verschillende categorieën bouwwerken bleef ongeveer gelijk, maar het aantal aanvragen voor agrarische gebouwen lag (incidenteel) hoger. Het aantal plannen dat direct positief (akkoord) werd geadviseerd daalde iets naar een niveau van 50%. Het aantal plannen dat met een duidelijk omschreven voorwaarde (niet akkoord, tenzij) ook direct afgehandeld kan worden steeg ten opzichte van voorgaande jaren. De voorwaarde wordt ambtelijk gecontroleerd. Ongeveer 75% van de nieuw behandelde plannen werd uiteindelijk positief (akkoord) geadviseerd. De rest is nog in behandeling of werd negatief geadviseerd. Het advies akkoord op hoofdlijnen wordt gebruikt voor de wat grotere aanvragen die eerst met een schetsplan komen. Er zijn in 2013 drie negatieve eindadviezen afgegeven. Dat betekende niet dat er niet meer negatieve beoordelingen waren, maar dat er weinig besluiten genomen hoefden te worden om de vergunning te weigeren. De planindieners konden in de meeste gevallen de plannen tijdig bijstellen, waarbij gebruik werd gemaakt van de adviezen van de commissie. Meer cijfers treft u aan in bijlage 1. De grootste nieuwe plannen die de commissie in 2013 behandelde waren: Adres Aanvrager Omschrijving De Veken III PostNL Pakketten bouw sorteercentrum Plan Heerenweide De Wolff & Partners 23 woningen Ooster Boekelweg 2a Hoogwoud Oosterboekelweg Schoolstraat 58 Aartswoud Driestedenweg 50a De Weere Breddels Architecten Vereniging CPO De Weere Firma Rooker W.P.M. Klaver verbouwen/ uitbreiden tuincentrum De Boet 12 starterswoningen ligboxenstal rundveestal De eerste twee plannen kwamen dit jaar terug voor een omgevingsvergunning en zijn in het jaarverslag van 2012 al uitgebreid toegelicht. Het postsorteercentrum is voor Opmeer en omgeving ook van economisch belang voor de regio. In januari 2013 is de definitieve omgevingsvergunningaanvraag behandeld. Er werd een digitale presentatie gegeven van de distributiecentra, waarvan er in Nederland 17 worden gebouwd. Het bouwplan is conform het op hoofdlijnen akkoord bevonden schetsplan uitgewerkt. Detaillering, kleur en materiaalgebruik werden besproken en akkoord bevonden. De inrichting van de openbare ruimte aan de rand van het open weidegebied wordt uitgevoerd volgens het beeldkwaliteitplan met laanbomen en lage onderbeplanting.

10 10 Het postsorteercentrum was in 2013 de grootste aanvraag; het plan was in 2102 als schetsplan behandeld en ook in het Jaarverslag 2012 toegelicht. Het effect van welstand Een aantal interessante bouwplannen laat zien hoe de beoordeling plaatsvond, hoe de advisering was, en wat het effect daarvan was. H.J.M. Keijzerlaan 45 Spanbroek Dit betreft een aanvraag voor een vrijstaande woning in het plan Heerenweide. De aanvraag wordt eerst als schetsplan aan de commissie voorgelegd voor een preadvies. De commissie vraagt een driedimensionaal beeld omdat twijfel bestaat over het effect van de verlaagde goot in de voorgevel in relatie met de garage aan de andere zijde. De dakkapel op het achterdakvlak is fors en zichtbaar vanuit de openbare ruimte. Indien uitgevoerd met ingetogen kleurstelling (donker) en met een afstand van minimaal 50 cm vanuit de hoekkepers is een dakkapel naar de mening van de commissie wel mogelijk. Donkere tinten voegen zich beter in het dakvlak en de dakkapel is minder opvallend op het dakvlak. Onder de voorwaarde dat met deze opmerkingen rekening zou worden gehouden wordt het plan op hoofdlijnen positief geadviseerd. Het bouwplan is enige tijd later conform het schetsplan uitgewerkt. Het driedimensionale beeld geeft een beter inzicht over het effect van de verlaagde goot en dat levert geen bezwaar op. De dakkapel is iets verkleind en blijft nu overal op 50 cm van de hoekkeper. De commissie blijft de dakkapel echter fors vinden, gelet op het zicht vanuit de openbare ruimte. Indien de zijwangen donker gekleurd worden, wordt dit bezwaar opgeheven. Onder deze voorwaarde voldoet het plan aan redelijke eisen van welstand. Het advies van de commissie is vervolgens goed in het gewijzigde vergunningsaanvraag verwerkt. De dakkapel wordt nu donker uitgevoerd. Het materiaalgebruik wordt getoond en passend gevonden. Het bouwplan voldoet aan redelijke eisen van welstand. Ooster Boekelweg Hoogwoud, Tuincentrum De Boet Dit betreft een bouwplan voor de uitbreiding en opwaardering van het grote regionale tuincentrum De Boet. De commissie constateert dat het een ambitieus plan is en heeft waardering voor de integrale opzet. De commissie heeft gelet op de onduidelijkheid over het materiaalgebruik behoefte aan een nadere toelichting. De architect wordt uitgenodigd voor collegiaal overleg en geeft in de volgende vergadering een nadere toelichting op het

11 11 Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer ontwerp. Hij is gevraagd een nieuwe entree te ontwerpen om het tuincentrum meer uitstraling te geven en van de gebouwen meer een geheel te maken, waarbij bij het betreden van het complex de indruk ontstaat een boet (Westfries voor schuur) binnen te stappen. Ten aanzien van het materiaalgebruik wordt een damwand voorgesteld met gepotdekselde groene en oranje beplating. Als dakbedekking heeft de toepassing van golfplaten de voorkeur, maar dat is door de flauwe dakhelling niet mogelijk. Een dakpanplaat komt te strak en steriel over en mist de landelijke uitstraling. De vormgeving van het complex vindt de commissie een verbetering ten opzichte van de bestaande situatie. De achterzijde van het complex ligt tegen een woonwijk aan met daar tussen alleen een groenstrook. De commissie adviseert de gemeente om een visie te maken en aandacht te besteden aan de landschappelijke inpassing van dergelijke grote complexen. In afwachting van genoemde informatie en uitgewerkt ontwerp wordt het plan vooralsnog aangehouden. Het project wordt in delen uitgevoerd en de vergunning wordt ook gefaseerd aangevraagd. Het bouwplan is later conform het op hoofdlijnen akkoord bevonden schetsplan uitgewerkt. Daarbij is de detaillering van de ramen en kozijnen verbeterd. Ook het advies over de consequente transparantie van de tussendelen is goed doorgevoerd. Er is voldoende tegemoet gekomen aan de opmerkingen van de commissie. Het bouwplan voldoet daarmee aan redelijke eisen van welstand. Koningspade 10A Hoogwoud Dit betreft een bouwplan voor een nieuwe woning op de bestaande fundering. In plaats van een éénlaagse woning met kap wordt het nu een tweelaagse woning met afgeplat schilddak. De commissie constateert dat de plattegrond van de nieuwe woning gedicteerd wordt door de bestaande fundering, waardoor beperkingen ten aanzien van het ontwerp ontstaan. De commissie adviseert eerst te onderzoeken of de fundamenten voldoende stevig zijn voor het gewenste volume. Indien dit wel mogelijk is adviseert de commissie een aantal aanpassingen door te voeren om aan de welstandscriteria te kunnen voldoen: De aanbouw zou minimaal een halve steen teruggezet moeten worden waardoor hoofd- en bijvolume beter verticaal geleed worden. De speklaag zou lager moeten komen om meer harmonie tussen onderen bovengevel te bewerkstelligen; de bovenkozijnen zouden daarmee hoger kunnen worden (door een lagere borstwering toe te passen). Het ontwerp vraagt om zorgvuldige detaillering waarbij de suggestie wordt gegeven rollagen toe te passen boven de kozijnen. Het is gewenst om meer vensters te maken in de dichte zijmuur, met name in het voorste deel. Indien er gelet op de fundering tot een lichtere constructie moet worden gekomen geeft de commissie het advies de eerste etage en dakconstructie in houskeletbouw uit te voeren.

12 12 Links de bestaande te slopen woning, Daarnaast het eerste plan op de bestaande fundering en rechts het definitieve plan met de iets teruggezette aanbouw De architect licht het gewijzigde plan toe. De fundering is voldoende sterk. De aanbouw wordt met een plat dakje uitgevoerd en wordt optisch met een kleine verkenning uitgevoerd door een andere materiaaltoepassing. De overige door de commissie gesuggereerde aanpassingen zijn in het ontwerp verwerkt. De commissie vindt dat het plan in kwaliteit verbeterd is. Er is voldoende tegemoet gekomen aan de opmerkingen van de commissie. Het bouwplan voldoet daarmee aan redelijke eisen van welstand. Grote Zomerdijk 55 Spanbroek Dit betreft een bouwplan voor een zgn. rentenierswoning na sloop van de stolp op deze kavel. De commissie betreurt de sloop van de stolp en vindt het jammer dat er geen stolp wordt teruggebouwd. Zij constateert dat de nieuwe woning qua type en volume passend is in een landelijk lint. De commissie merkt wel op dat de vensters in de voorgevel door hun vorm en omvang niet goed harmoniëren met de dakopbouw en verdere detaillering van de vensters en deuren. Zij adviseert in de gevel aan beide zijde van de entree twee gescheiden vensters te plaatsen conform het venster in de zijgevel. De commissie had waardering voor het plan maar vond de ramen in de voorgevel minder bij de dakopbouw passen. Geadviseerd werd tweemal twee vensters als in de zijgevel toe te passen De ontwerper is voor overleg bij de volgende behandeling aanwezig en geeft aan voor de brede vensters in de voorgevel te hebben gekozen om de breedte van de voorgevel te benadrukken. De commissie vindt het verschil in vormentaal ten opzichte ven de dakopbouw te groot en stelt dat twee aparte ramen aan beide zijden naast de voordeur juist de breedte van de voorgevel optisch zal accentueren. De ontwerper zal een tekening maken en zal in overleg met de opdrachtgever een voorstel voor het definitieve ontwerp indienen. De ontwerper heeft bij de volgende vergadering een alternatief getekend met een herhaling van de vensters van de zijgevel in de voorgevel. Hij stelt echter dat de planindiener hiertegen bezwaar heeft en het uitdrukkelijke verzoek doet de voorgestelde kozijnen positief te adviseren. Hij toont een voorbeeld van een vergelijkbaar venster in een eind 19e eeuwse woning. De commissie stelt vast dat de alternatieve schets leidt tot een evenwichtiger gevelbeeld. Deze variant voldoet in ieder geval aan redelijke eisen van welstand. Het getoonde voorbeeld toont aan dat bij een andere dakopbouw en bij een smallere voorgevel een duidelijk andere situatie gaat ontstaan. Bovendien is het raamkozijn bij dit voorbeeld meer verticaal geleed. De volgende vergadering heeft de architect het raam hoger gemaakt door het op te plint te plaatsen waardoor het een meer verticaal beeld geeft. De commissie stelt dat de verhoudingen in de gevel nu beter zijn en dat de raampartij daarmee passend is in het gevelontwerp. Er is voldoende tegemoet gekomen aan de opmerkingen van de commissie. Het bouwplan voldoet daarmee aan redelijke eisen van welstand.

13 13 Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Vergrote Zomerdijk 55 Spanbroek; het definitieve voorstel met vergrote raamkozijnen Monumenten De plannen die een wettelijk monumentenadvies vereisen, worden eerst in de centrale Erfgoedcommissie van WZNH behandeld en vervolgens voor een welstandsadvies in de welstandscommissie van Opmeer. Er zijn in 2012 geen nieuwe monumentenaanvragen in behandeling geweest. Alleen het plan Spanbroekerweg 51 te Spanbroek, dat verleden jaar uitgebreid in jaarverslag is toegelicht, is nog terug geweest in de commissie voor advies over de kleurstelling. Voorts is een provinciaal monument behandeld waar in afwijking van de vergunning een verbouwingsplan is gerealiseerd. Dit betreft Schoolstraat 16a Aartswoud. De vergunning week door het provinciale monumentenadvies af van het welstandsadvies. Daardoor zijn de door de commissie negatief geadviseerde brede opslaande deuren in de zijgevel wel gerealiseerd, maar in afwijking van de vergunning is ook het traditionele raamkozijn in dezelfde gevel vervangen door een verticaal raam in de stijl van de deurpartij. Schoolstraat 16 Aartswoud, met de rechter nieuwe zijgevel en de liker traditionele zijgevel De commissie betreurt de keuze, maar stelt dat de afwijking wel betekent dat de rechterzijwand een nieuwe eenheid heeft gekregen. Bovendien is deze wand door een erfafscheiding niet zichtbaar vanaf de openbare ruimte. Er kan daardoor niet worden gesteld dat de ontstane situatie niet voldoet aan redelijke eisen van welstand. De commissie doet wel de suggestie de horizontale rabatdelen van beide zijgevels uniform traditioneel te schilderen met donkergroen en een lichte tussenstreep. Handhaving De gemeente heeft ook in 2013 geen handhavingszaken aan de commissie voorgelegd. Meestal gaat het hierbij om zonder vergunning gebouwde bijgebouwen of aanbouwen of clandestien aangebrachte wijzigingen aan de gevel. Wellicht komt dit doordat er meer vergunningvrij is geworden. Wel is een aantal keer een gevelwijziging voorgelegd, die vergunningvrij was, maar waarbij de aanvrager toch graag advies van de commissie wilde hebben. Daarmee wordt voorkomen dat er een situatie ontstaat die niet aan redelijke eisen van welstand voldoet en mogelijk repressief als onacceptabel wordt beoordeeld. Maar wat belangrijker is: de aanvrager kan er zijn of haar voordeel me doen om het verbouwingsplan kwalitatief te verbeteren.

14 14 4. Organisatie en werkwijze In dit hoofdstuk gaan wij in op: Samenstelling van de commissie Werkwijze Het gebruik van de welstandsnota Overleg en evaluatie Samenstelling van de commissie De commissie Opmeer is een van de 38 welstandscommissies die in Noord- Holland werkzaam zijn onder verantwoordelijkheid van WZNH. De leden van de commissie zijn benoemd door de gemeenteraad. De commissie was in 2013 als volgt samengesteld: Ir Rob van Leeuwen, voorzitter Rob Bakelaar, architectlid Ing Cees Hooyschuur, architectlid De commissie werd ondersteund door: Henk de Visser, commissiecoördinator (WZNH) Matty Groeneveld en Martin Schuitemaker, plantoelichters (gemeente) Werkwijze De 25 vergaderingen van de commissie vonden plaats op de donderdag in de even weken, in het gemeentehuis van Medemblik in Wognum. Eenmaal heeft de commissie in Opmeer vergaderd. Elk te beoordelen plan wordt kort ingeleid door de plantoelichter van de gemeente, waarbij met name aandacht is voor planologische aspecten en de plaatsing van het bouwwerk in de omgeving. Van elke planbehandeling wordt een kort advies gemaakt, dat bij herhalingsbehandelingen automatisch aan de agenda wordt toegevoegd. Daardoor verloopt de planbehandeling steeds consistent en efficiënt. Bij de planbehandeling wordt een digitaal omgevingsinformatie-systeem gebruikt. Met dit systeem kan de inpassing van het bouwwerk in de omgeving beter worden beoordeeld. Bij de grotere plannen waarbij stedenbouw een rol speelt, wordt in de preadviesfase zo mogelijk vooroverleg gepleegd. De commissie is tevreden over deze werkwijze, die het mogelijk maakt bij te sturen, als dit, op grond van de welstandscriteria of de toekomstige beeldkwaliteit wenselijk is. Er zijn dit jaar 16 aanvragen behandeld in aanwezigheid van architecten en/of planindieners. Dit is ca. 23% van het totaal aantal behandelingen. De plannen met bezoek zijn grofweg te verdelen in twee groepen: De grotere plannen waarop de architect of aanvrager een toelichting geeft of waarvoor deze voorafgaand aan de vergunningsaanvraag voor vooroverleg in de commissie komt. De plannen die na de eerste behandeling als negatief of incompleet beoordeeld worden en waarvoor de ontwerper of de aanvrager voor overleg, al dan niet met een gewijzigd plan naar de commissie komt.

15 15 Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Beoordelingskader Bij bijna alle behandelingen dient de door de raad vastgestelde welstandsnota als beoordelingskader voor de plannen. De nota is een helder document met duidelijke criteria per soort gebied, per object en criteria voor veel voorkomende kleine plannen. In 2010 is de nota geactualiseerd. Daarbij is rekening gehouden met de vergunningvrije mogelijkheden op grond van de Wabo en het Bor (besluit omgevingsrecht). Bij specifieke objecten als stolpen worden de objectgerichte criteria gehanteerd. Behalve de welstandsnota is in de eerste plaats het bestemmingsplan bepalend voor het kunnen verlenen van de omgevingsvergunning voor bouwen. De bestemmingsplantoets wordt ambtelijk uitgevoerd. Soms is het plan binnen de bestemmingsplanbepalingen niet mogelijk en wordt een binnenplanse of buitenplanse ontheffing verleend door het college. In een aantal gevallen is het advies van de welstandscommissie dan mede bepalend om al dan niet ontheffing te verlenen. In bijlage 1 is hier een statistiek over opgenomen. Voor de welstandscommissie is het belangrijk te vernemen of het plan binnen de bestemmingsplanbepalingen mogelijk is, omdat het bestemmingsplan voor gaat: een negatief welstandsadvies over de massa heeft geen effect als het volume volgens het bestemmingsplan toegestaan is. Overleg en Evaluatie Op 3 oktober 2013 vond het jaarlijkse evaluatiegesprek met de portefeuillehouder plaats. De commissie adviseert te komen tot een structureel periodiek overleg met RO discipline en dit één maal per halfjaar te doen of vaker indien dit door nieuwe ontwikkelingen wenselijk is. De wethouder zal dit met de betrokken ambtenaar bespreken. Omdat het bij bouwen in het buitengebied ook vaak gaat om de landschappelijke inpassing, werd nog eens de aanbeveling gedaan om in voorkomende gevallen een ervenconsulent in te schakelen als het om totale nieuwbouw gaat. Meestal gaat het hier om een planologische afwijking. Het biedt de mogelijkheid eisen te stellen aan landschappelijke inpassing. Een ervenconsulent kan via WZNH worden ingeschakeld. De commissie is ook in 2013 een paar keer gaan kijken op locaties, indien foto s of digitale beelden onvoldoende beschikbaar waren. Er is dit jaar geen excursie gedaan naar gereedgekomen gebouwen. De commissie samen met beide plantoelichters op werkbezoek

16 16 Stolpen symposium Vermeldenswaard is, dat in juli 2013 de algemene jaarvergadering van WZNH gecombineerd met het Stolpen symposium in het kader van het jaar van de Stolp in de Hervormde kerk van Hoogwoud plaats vond. In de middag is een excursie georganiseerd langs de stolpen aan de Koningsspade en de dag is afgesloten met een borrel bij de Museumboerderij. Marinke Steenhuis, architectuurhistoricus, sloot de zeer geslaagde bijeenkomst af als dagvoorzitter met een aantal aanbevelingen op basis van de inleiders: Maak een goede routeplanner voor renovatie- en herbestemming van stolpen. Creëer één platform voor vroegtijdig overleg over de (on)mogelijkheden. Geeft aan waar wel en geen nieuwe stolpen gewenst zijn. Mensen hebben altijd behoefte aan schoonheid; bij de bepaling van nut en lust is persoonlijke vrijheid gewenst. Een toolbox gebaseerd op boerenlogica met streekeigen traditionele bouwprincipes met slimme interventies. Voer stolpenbeleid door in de planologische richtlijnen; overweeg een premie te zetten voor herstel van stolpen, bijvoorbeeld door geen leges te heffen. Tijdens het symposium kondigde gedeputeerde Elvira Sweet een Stolpenprijs aan. De stolpenprijs 2013 is de prijs voor de beste herbestemming van een Noord-Hollandse stolpboerderij. Met deze prijs wil de provincie voorbeelden en aandacht genereren voor succesvolle herbestemming van dit Noord-Hollandse boerderij type. De stolpenprijs wordt uitgereikt aan de opdrachtgever van de verbouwing of restauratie In december wees een deskundige jury de stolp van Irma Stroet en John Kunis als winnaar. Het uitgangspunt bij de herbestemming is overal in deze stolp terug te vinden: behoud gaat voor vernieuwing. De bestaande indeling van de stolp was het uitgangspunt. De jury heeft buitengewoon veel waardering voor deze benadering. Ook hebben de opdrachtgevers laten zien dat het gedoseerd aanpassen en verbeteren waarvoor zij gekozen hebben, tot een goed resultaat kan leiden. De jury concludeerde dat liefde voor de sfeer van de stolp en oog voor detail, de stolp in Hoogwoud tot een voorbeeldige herbestemming maken.

17 17 5. Conclusies en aanbevelingen Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Mooie gebouwen, straten, wijken, steden, dorpen en landschappen zijn niet vanzelfsprekend, maar zijn zo geworden door de gezamenlijke inspanning van alle gebruikers en bewoners. Dat we daarvan kunnen genieten is de verdienste van een zorgvuldige beherende gemeenschap. In de loop van de jaren is het toepassen van de criteria uit de gemeentelijke welstandsnota voor zowel commissie als ondersteunende ambtenaren gemeengoed geworden. De commissie concludeert, dat nog steeds in de meeste gevallen direct een positief advies kan worden gegeven, waar dit niet kon is meestal in goed overleg met aanvragers of ontwerpers naar oplossingen gezocht. Slechts in enkele gevallen worden aanvragen geweigerd, meestal is er dan meer aan de hand dan alleen een probleem met welstand. Wij zijn er ons als commissie steeds van bewust dat het beleid evenwichtig, consequent en proportioneel moet worden uitgevoerd. Duidelijke en begrijpelijke beleidsregels alleen zijn niet genoeg. Om initiatiefnemers goed van dienst te zijn en maatwerk te kunnen leveren is afweging van de criteria door de commissie van groot belang, maar ook respect en begrip voor de motieven en bedoelingen van initiatiefnemers. Onze ervaring is dat hoe vroeger dit gebeurt, hoe groter de kans op een succesvolle bijstelling van plannen en hoe meer kans op draagvlak bij de aanvrager. De commissie heeft de volgende aanbevelingen: De commissie wordt steeds vaker betrokken bij beoordeling van stedenbouwkundige plannen, inrichtingsplannen voor het openbaar gebied, bestemmingsplannen en beeldkwaliteitsplannen. De commissie acht een dergelijke integrale, afdelings-overschrijdende beoordeling van groot belang en roept de gemeente op dit te blijven doen. In de gemeente is regelmatig (voor)overleg met mensen van de afdeling RO. Dit komt een zorgvuldige advisering ten goede. De commissie beveelt aan deze inbreng structureler te organiseren en twee keer jaar tot een algemener overleg met de RO discipline te komen over ruimtelijk kwaliteitsbeleid en te verwachten ontwikkelingen. Stem waar het kan gemeentelijke instrumenten als structuurvisie, beleidsplannen, bestemmingsplannen, welstandsnota s en het monumenten- of erfgoedbeleid op elkaar af vooruitlopend op de nieuwe omgevingswet. WZNH kan u daarbij van dienst zijn. De commissie adviseert de welstandsnota digitaal toegankelijk te maken. Niet alleen in de vorm van een pdf-document, maar als een interactieve en kaart- en postcode gestuurde bron, zodat burgers direct op hun eigen locatie kunnen zien wat de relevante spelregels zijn. Aangeraden wordt hierbij de landelijke standaard Welstand Transparant als uitgangspunt te nemen.

18 18 Bijlage 1: Cijfers Planbehandelingen In 2013 heeft de Welstandscommissie Opmeer 53 vergunningaanvragen behandeld, waarvan 4 betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met herhalingen was het totaal aantal planbehandelingen 69. Deze zijn als volgt verdeeld: soort aanvraag aantal aanvragen aantal behandelingen percentage herhalingen t.o.v. de aanvragen Omgevingsvergunning % waarvan een monument % waarvan nieuwbouw % waarvan verbouwing % Preadvies % Totaal % * Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunning is ontvangen. In vergelijking met de voorgaande jaren ontstaat het volgende beeld: soort aanvraag Nieuwe aanvragen % % % Aanvragen van voorgaande jaren 4 6 % 5 7 % 1 2 % Herhalingen % % 9 14 % Totaal behandelingen % % % waarvan préadviezen % % % Verdeeld over de soorten bouwwerken ontstaat het volgende beeld: soort bouwwerk Individuele woningen % % % Woningcomplexen 2 4 % 4 7 % 3 5 % Bedrijfsgebouwen 9 17 % % 9 16 % Agrarische gebouwen 6 11 % 3 6 % 5 9 % Openbare en bijzondere bouwwerken 4 8 % 4 7 % 3 5 % Kleine bouwwerken 8 15 % 0 0 % 0 0 % Totaal aanvragen % % % Bezoek Er hebben dit jaar 16 behandelingen plaatsgevonden in aanwezigheid van architecten en/of de planindieners. Dit is 23% van het totaal aantal behandelingen.

19 19 Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Adviezen De adviezen over het totaal aantal planbehandelingen zijn als volgt verdeeld: adviezen aan B&W Akkoord % % % Akkoord op hoofdlijnen % % % Niet akkoord, tenzij % 8 11 % 8 12 % Niet akkoord, nader overleg 3 4 % 2 3 % 3 5 % Niet akkoord 3 4 % 6 8 % 1 2 % Aanhouden % 3 4 % 5 8 % Andere adviezen 0 0 % 0 0 % 1 2 % Totaal % % % Akkoord wil zeggen: het plan voldoet op basis van de welstandscriteria aan redelijke eisen van welstand; het wordt met positief advies aan het college van B&W voorgelegd. Bij niet akkoord tenzij wordt een duidelijk omschreven voorwaarde geformuleerd. Hoe vaak behandeld? In 2013 werden 49 nieuwe aanvragen beoordeeld. Het aantal keren dat deze aanvragen behandeld werden tot een eindadvies is als volgt: adviezen aan B&W Bij eerste behandeling akkoord (geen interventie van de commissie) % % % Bij eerste behandeling niet akkoord tenzij (kleine aanpassing nodig) 7 14 % 6 12 % 6 11 % Bij tweede behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) 5 10 % 4 8 % 3 5 % Bij derde of vierde behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) 3 6 % 2 4 % 1 2 % Nog in behandeling of definitief niet akkoord of aanvraag ingetrokken 4 8 % 6 12 % 4 7 % Plan wel akkoord op hoofdlijnen maar nog geen aanvraag voor vergunning % 7 14 % % Totaal nieuwe aanvragen* % % % * Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen. Het aantal keren dat een nieuwe aanvraag terug komt bij de welstandscommissie geeft een indicatie van het effect van het gemeentelijke welstandsbeleid op de bouwproductie. Het is een indicatie; de preventieve werking (het anticiperen op het beleid vóór de aanvraag wordt ingediend) wordt hiermee bijvoorbeeld niet zichtbaar gemaakt. Adviezen namens de commissie Van het totaal van 69 planbehandelingen in 2013 werd er 1 door één commissielid of in een kleine commissie (2 leden) uitgevoerd, daartoe door de commissie gemachtigd. Dat is 1% van het aantal planbehandelingen. Het

20 20 commissielid adviseert onder verantwoordelijkheid van de commissie op basis van de welstandsnota en legt hierover steeds verantwoording af aan de commissie. Het betreft aanvragen, waarbij het oordeel van de commissie op basis van de welstandscriteria bekend mag worden verondersteld. Een negatief eindadvies of een advies afwijkend van de welstandscriteria, dan wel een aanvraag die alleen op de algemene welstandscriteria kan worden beoordeeld, wordt meestal voorgelegd aan de gehele commissie. Gebruik welstandscriteria De aanvragen worden steeds beoordeeld op grond van vastgestelde welstandscriteria, welke in een welstandsnota of in aanvullingen in de vorm van beeldkwaliteitplannen zijn opgenomen. Voor de gemeente Opmeer is het gebruik van de verschillende soorten criteria als volgt: welstandscriteria 2013 Gebiedsgerichte criteria % Sneltoetscriteria / Criteria voor kleine bouwwerken 7 11 % Algemene welstandscriteria 1 2 % Beeldkwaliteitplan en andere bouwregels 2 3 % Objectgerichte criteria % Geen Criteria 4 6 % Totaal % Bestemmingsplannen De aanvragen worden meestal voorafgaande aan de welstandsvergadering getoetst aan het vigerende bestemmingsplan. Indien de aanvraag niet voldoet aan de bestemmingsplanbepalingen wordt vaak een afwijking (ontheffing) verleend. Soms is de afwijking mede afhankelijk van een positief welstandsadvies. Dit is het geval indien de ruimtelijke kwaliteit als argument voor het verlenen van een ontheffing in het bestemmingsplan genoemd wordt. De plannen voorgelegd aan de commissie hadden wat betreft bestemmingsplan de volgende status: bestemmingsplannen 2013 Voldoet aan bestemmingsplan % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan binnenplanse afwijking % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan buitenplanse afwijking 2 3 % Voldoet niet aan bestemmingsplan, maar gemeente werkt mee aan een afwijking op basis van een uitgebreide procedure of partiële herziening van het bestemmingsplan 9 13 % Voldoet niet aan bestemmingsplan, over afwijking wordt beslist na advies van de welstandscommissie 6 9 % Totaal %

21 21 Bijlage 2: Verslag evaluatiegesprek Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer Verslag evaluatiegesprek van de welstandscommissie Opmeer met de wethouder RO, gehouden op in het gemeentehuis van Opmeer Aanwezig: Namens de gemeente: de heer H. Stoker (wethouder RO), mevrouw M. Groeneveld (plantoelichter bij de welstandscommissie) en de heer M. Schuitemaker (hoofd afd. BWTM). Leden van de commissie: ir. Rob van Leeuwen (voorzitter) en ing. Cees Hooyschuur (architect) Namens de organisatie WZNH: Henk de Visser (beleidscoördinator) 1. Opening en vaststellen definitieve agenda Doel van deze bijeenkomst is de jaarlijkse evaluatie van het welstandsbeleid in de gemeente Opmeer op grond van de wettelijke bepalingen uit de Woningwet. De wethouder zit de vergadering voor en opent deze. Het vorige gesprek werd gehouden op 4 oktober Het verslag is zonder wijzigingen vastgesteld. De wethouder stelt dat de gemeente het zeer gewaardeerd heeft dat de jaarvergadering van WZNH en het stolpensymposium (in het kader van jaar van de boerderij) in Hoogwoud plaats vond. De wethouder was zelf helaas verhinderd maar het college was vertegenwoordigd door de burgemeester. Martin Schuitenmaker stelt het een bijzonder geslaagde dag was met veel informatie en goede contacten. 2. Jaarverslag 2012 en aanbevelingen Het jaarverslag is met instemming ontvangen. De wethouder spreekt zijn waardering uit voor de overzichtelijke samenstelling, informatie, adviezen en de foto s. Het aantal behandelde plannen was met 54 aanvragen wederom beperkt. Het jaarverslag is digitaal naar de griffier gestuurd en ter beschikking gesteld aan de raadsfracties. De gemeente geeft aan dat het verslag ter kennisname is afgedaan. De aanbevelingen uit het jaarverslag worden doorgenomen: De intentie tot vroegtijdig vooroverleg bij grotere ruimtelijke plannen is er, maar er doen zich vooralsnog nauwelijks plannen voor. De commissie adviseert te komen tot een structureel periodiek overleg met RO discipline en dit één maal per halfjaar te doen of vaker indien dit door nieuwe ontwikkelingen wenselijk is. Ook de intentie tot preadvies-aanvragen, voordat aan een afwijking ten opzichte van het bestemmingsplan wordt meegewerkt, is aanwezig. De commissie deed in het jaarverslag de aanbeveling deze afspraak in het afwijkingsbeleid vast te leggen indien dat aan de orde zou zijn. De wethouder staat er positief tegenover mits het niet om nieuwe regelgeving gaat. Rob van Leeuwen geeft aan om procedurebeleid gaat. Ook daarin is helderheid gewenst. Ook bij welstandsbeleid gaat niet primair om de regels. Het zijn criteria om het niveau van de ruimtelijke kwaliteit op een goed niveau te houden. Ook de aanbeveling om in voorkomende gevallen een ervenconsulent in te schakelen is het meest van toepassing bij aanvragen waarbij meegewerkt moet worden aan een planologische afwijking. Het biedt de mogelijkheid eisen te stellen aan landschappelijke inpassing. Een ervenconsulent kan via WZNH worden ingeschakeld. De wethouder zal de verantwoordelijk RO ambtenaar, Marco Burger hierop attenderen. 3. Plannen met van het advies afwijkend besluit Dit is volgens de gemeente alleen gebeurd met het plan Schoolstraat 16 te Aartswoud. Dit is een provinciaal monument: de gemeente heeft bij de vergunningverlening het monumentenadvies gevolgd en niet het welstandsadvies. Later bleek het plan niet conform de vergunning uitgevoerd te zijn. Mevrouw Groeneveld stelt dat dit alsnog aan de commissie wordt voorgelegd.

22 22 4. Organisatie welstandsadvisering na invoering Kanbepaling Vooralsnog heeft de gemeente volgens Martin Schuitemaker nog niet voor toepassing van de 'kan-bepaling gekozen en er worden nog geen kleine plannen ambtelijk afgedaan. Het aantal plannen is zodanig beperkt dat dit niet noodzakelijk is en men hecht aan de onafhankelijke openbare advisering door de commissie. Wel denkt de gemeente wellicht volgend jaar het in ieder geval juridisch mogelijk te maken bij de herziening van het reglement van orde. Henk de Visser wijst op de door WZNH te organiseren cursus ambtelijke planbehandeling. Wel is het zo dat de gemeente plannen zelfstandig afhandelt als in de preadviesfase al een volledige welstandsbeoordeling mogelijk is. Het plan wordt dan al in de preadviesfase als omgevingsvergunningaanvraag in de commissie afgehandeld en komt alleen terug als er naderhand wijzigingen optreden of monsters gevraagd zijn. 5. Bijzondere plannen en adviezen in het lopende jaar De wethouder memoreert dat de bouwplannen voor het regionale Postsorteercentrum op het bedrijven terrein De Veken en de seriematige woningen voor plan Heerenweide de meest opvallende vergunde bouwplannen waren. De bouw is inmiddels gestart. De heer Schuitemaker voegt daar de bouw van de 12 starterswoningen van het CPO plan De Weere aan toe, dat in juni als preadvies in de commissie is behandeld. De vergunningsaanvraag laat nog even op zich wachten omdat er een postzegelbestemmingsplan voor nodig is. Mevrouw Groeneveld wijst nog op de plannen voor Tuincentrum De Boet, die gefaseerd worden uitgevoerd. 5. Monumentenbeleid De gemeente heeft met ingang van 2013 de monumentenadvisering bij de Erfgoedcommissie van WZNH ondergebracht. Er doen zich evenwel geen monumentenadviesaanvragen voor met uitzondering van een provinciaal monument waarbij de advisering nog via de provincie verloopt. De gemeente stelt de vraag wat te doen als hier van afgeweken is. De vraag is of het monumentenadvies ook gevraagd kan worden aan de eigen commissie. Nu moet de gemeente soms een afweging doen als het monumentenadvies afwijkt van het welstandsadvies van de commissie. De gemeente vraagt of een geïntegreerde welstands- en monumentencommissie mogelijk is. Henk de Visser geeft aan dat dit mogelijk is maar gelet op het aantal aanvragen en monumenten lijkt het niet voor de hand te liggen om voor elke commissiebijeenkomst een monumentendeskundige aan de commissie toe te voegen. Opmeer is niet van plan op korte termijn gemeentelijke monumenten aan te wijzen, maar er ligt wel het verzoek van de Provincie provinciale monumenten over te dragen. Voorts is men bezig karakteristieke panden in het buitengebied aan te wijzen in het kader van het bestemmingsplan voor het Landelijk gebied. Er is hiervoor een klankbordgroep actief. 6. Actuele ontwikkelingen in de gemeente De wethouder geeft aan dat het centrumplan voor Hoogwoud tot uitvoering zal komen vanaf volgend jaar. De Aldi wil naar dat gebied en ook tuincentrum De Boet gaat verbouwen. Met de provincie zijn er afspraken over vraaggericht bouwen. De nadruk zal voorlopig op het plan Heerenweide blijven liggen 7.Wat verder ter tafel komt De wethouder geeft aan dat er nog geen ontwikkelingen voor de herbestemming van het Scheringa Museum zijn.

23 23 Jaarverslag 2013 voor de gemeente Opmeer Welstandscommissie Opmeer 8. Afspraken De volgende afspraken zijn gemaakt: De gemeente zal de wenselijkheid van periodiek overleg met de RO discipline bespreken. De gemeente zal bij bouwactiviteiten in het buitengebied waarbij ook een planologische procedure moet worden gevolgd, de inschakeling van een ervenconsulent overwegen. 9. Sluiting Onder dankzegging voor het prettige en informatieve gesprek en de opbouwende advieswerkzaamheden sluit de wethouder de vergadering. Rob van Leeuwen dankt de wethouder en de gemeenteambtenaren voor de goede samenwerking.

24 24 Bijlage 3: Curricula ir. Rob van Leeuwen, landschapsarchitect Afgestudeerd in 1975 als landschapsarchitect aan de Landbouwuniversiteit Wageningen. Van 1975 tot 1980 verbonden aan het Rijksinstituut voor Onderzoek in de Bos- en Landschapsbouwkunde "De Dorschkamp" in Wageningen (thans Alterra). Daarna werkzaam als landschapsarchitect/ stedenbouwkundige bij de Dienst Ruimtelijke Ordening te Amsterdam en het Stadsdeel Amsterdam-Noord. Vanaf 1997 tot november 2013 verbonden aan RBOI Rotterdam B.V. Van lid van de Amsterdamse Raad voor de Monumentenzorg, van lid van de Adviescommissie Projectsubsidies Architectuur van het Stimuleringsfonds voor Architectuur. Rob van Leeuwen verzorgde een groot aantal publicaties in de Blauwe Kamer en uitgaven als Gespaard Landschap (met Arnold van der Valk), De Balie, Amsterdam, 2000 en Het verbouwde landschap (in: Van Singel tot Singelgracht, Waanders, Zwolle, Rob van Leeuwen is sinds maart 2008 verbonden aan WZNH als voorzitter van de welstandscommissie West- Friesland. ing. Cees Hooyschuur, architect Opleiding: Hoger Technisch Instituut voor bouwkunde; Bouwkundigebouwfysica-projectleiding; HTS Den Bosch bouwfysica; Academie van bouwkunst. Werkervaring: Gemeentewerken Oostzaan; INBO architecten; Projectontwikkeling planteam Hillen & Roosen; Architectenbureau Reinbergen Amsterdam. Huidige functie: directeur van Hooyschuur Architecten Wormerveer Amsterdam. Cees Hooyschuur is sinds september 2008 verbonden aan WZNH als architectlid van de regionale welstandscommissie West-Friesland. Rob Bakelaar, architect Directeur/eigenaar van Tekta Architekten v.o.f., te Lelystad. Is lid van de Bond Heemschut Flevoland en lid van de Regieraad Oost-Nederland. Rob Bakelaar is sinds 2004 verbonden aan WZNH, lid van de welstandscommissie Gooi en Vechtstreek, sinds juni 2010 als lid van de regionale welstandscommissie West-Friesland.