Programma van Toetsing en Doorstroming

Transcriptie

1 Leerweg: BB Klas: Vak: MNBV Toetsnr Thema Kennismaking basisstof tot en met Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen Wat moet je voor de toetsing doen? Methode: Biologie en verzorging voor jou BK Kern doelen Soort toets + beschikbare tijd Weging.0. omschrijven wat organismen zijn en hoe ze leven en wat biologie is en wat zorg en verzorging is; aangeven waarom je een individu bent; onderscheiden of iets dood of levend is; de zeven levensverschijnselen noemen; beschrijven wat een orgaan, orgaanstelsel en een cel is. Thema Kennismaking basisstof 3 tot en met 4 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen So 0 min.. onderscheiden of een afbeelding natuurgetrouw of schematisch is. En of de afbeelding een buitenaanzicht, een lengtedoorsnede of een dwarsdoorsnede is; in de afbeelding van een bruine boon de delen benoemen; de kenmerken en functies van de delen van een bruine boon noemen; een loep gebruiken; waarnemingen presenteren via tekeningen die voldoen aan de tekenregels in de biologie; Zie.0. en.. aangevuld met basisstof 5 tot en met 8. Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen,, 8 Po...0. tabellen en grafieken lezen en maken; omschrijven wat groei en ontwikkeling is en kunt enkele voorbeelden daarvan geven; de ontwikkeling en groei van de mens beschrijven; oorzaken van ongelukken in en om het huis en in het verkeer aangeven; enkele maatregelen noemen die een school veiliger kunnen maken; beroepen benoemen waarbij biologie en/of verzorging een rol spelen; stappen in een stappenplan noemen die van belang zijn voor het maken van een praktische opdracht; enkele tips noemen om goed te kunnen samenwerken en je kunt uitleggen hoe je een ik-boodschap moet geven. Thema Planten basisstof tot en met 4 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen Proefw. 40 min So 0 min redenen benoemen waarom planten en kamerplanten belangrijk zijn;

2 beschrijven hoe je een kamerplant kunt verzorgen; de levenscyclus van een bruine boon beschrijven; in een afbeelding delen van een wortelstelsel benoemen; de functies van wortels en planten benoemen. Thema Planten basisstof 6 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen, 4.. een onderzoeksplan maken, volgens een eenvoudig stappenplan, voor de ontkieming van tuinkerszaadjes; het onderzoeksplan thuis uitvoeren; de waarnemingen en resultaten daarvan in een onderzoeksverslag presenteren; samenwerken. PO Thema Planten basisstof tot en met 8 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen,.. Zie.0. en... in een afbeelding de delen van een stengel benoemen; de functie en bouw van bladeren en planten noemen; benoemen wat vaatbundels zijn en doen; de onderdelen van een microscoop benoemen met hun kenmerken en functies; van plantaardige cellen de delen noemen met hun kenmerken en functies; van dierlijke cellen de delen noemen met hun kenmerken en functies. Proefw. 40 min Einde rapportperiode. Thema Ordenen basisstof tot en met 3 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen, 7, 8.0. omschrijven wat ordening is; drie voordelen van ordening noemen; tijdsbesteding weergeven in een tabel; tips noemen bij het plannen van huiswerk; organismen indelen in vier rijken en van elk rijk een kenmerk noemen; kenmerken van bacteriën noemen en beschrijven welke rol bacteriën spelen; kenmerken van schimmels noemen en beschrijven welke rol schimmels spelen; het plantenrijk indelen in twee afdelingen en van beide afdelingen kenmerken en voorbeelden noemen. So 0 min

3 Thema Ordenen basisstof tot en met 9. Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen, 7, 8.. zie.0. het dierenrijk in zes afdelingen indelen en van elke afdeling kenmerken en voorbeelden noemen; de afdeling van gewervelden indelen in vijf groepen en van elke groep kenmerken en voorbeelden noemen; dieren ordenen op basis van skelet en wervelkolom; een zoekkaart gebruiken. Proefw. 40 min Thema Sporten basisstof tot en met 4 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen, 7, 8.0. in een afbeelding van het skelet de namen van de beenderen benoemen; benoemen welke beenderen tot de schedel, de romp en de ledematen behoren; de functies van het skelet noemen; kenmerken van been en kraakbeen noemen; beschrijven hoe de samenstelling van beenderen verandert tijdens het leven van een mens; de delen en functies van gewrichten benoemen; S0 0 min Thema Sporten basisstof tot en met 9 Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen, 7, 8.. Zie.0. het spierstelsel en de functie daarvan benoemen; aangeven wat antagonisten zijn; de verbranding in het lichaam beschrijven; beschrijven welke veranderingen in je lichaam plaatsvinden bij lichamelijke inspanning en aangeven wat en goede conditie is; beschrijven wat brandstof, verbanding en energie te maken heeft met spieren; aangeven wat blessures zijn en hoe te voorkomen; warming-up, cooling-down, sportkleding uitleggen waarom drinken belangrijk is tijdens sporten; uitleggen welke middelen de conditie verslechteren; de verschillende soorten blessuren benoemen en uitleg geven per blessure over wat het is; aangeven wat een goed lichaamshouding is bij staan, zitten, tillen. Proefw. 40 min.0.3 Thema Waarneming en regeling, basisstof t/m 3 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8 SO 0 min

4 benoemen welke zintuigen er bestaan, waar ze zitten en op welke prikkels ze reageren; de werking van de zintuigen beschrijven; aangeven in welke delen van de hersenen bewuste waarnemingen en bewegingen geregeld worden; in een afbeelding van een zintuig de delen benoemen en functies daarvan; oorzaken noemen waardoor je blijvend slechthorend/blind kunt worden en aangeven welke gevolgen slechthorendheid kan hebben. Thema Waarneming en regeling, basisstof t/m 5 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8..3 zie.0.3 de organen rondom een oog noemen met hun functies en kenmerken; in een afbeelding de delen van een oog kunnen benoemen; van de delen van een oog de functies en kenmerken noemen; de bouw en de functie van het hormoonstelsel beschrijven; in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren noemen; de werking beschrijven van de hormonen uit de eilandjes van Langerhans. Repetitie Einde rapportperiode. 3.. tijdens de les via samenwerkend leren, aan de hand van verschillende bronmaterialen, komen tot begrip van de begrippen THT/TGT/voedselinfectie, voedselbederf, conserveringsmethoden, voedselhygiëne; de relatie leggen tussen voedselveiligheid, hygiëne en het proefje van de boterhammenzakjes. Thema Thuis in je huis, basisstof t/m 4 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 7, 8 Facultatief PO (te bepalen door docent) Po 90 min enkele vormen van samenleven noemen en aangeven wat emancipatie is; veranderingen in het gezin noemen die van invloed zijn op het huishouden en de gevolgen van die veranderingen kunnen noemen; aangeven waar je op kunt letten als je het huishouden met beleid wilt doen; biologisch en niet-biologisch afval onderscheiden; manieren van gescheiden afvalverzameling en afvalverwerking noemen. SO 0 min

5 Thema Thuis in je huis, basisstof t/m 8 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen zie 3.0.; redenen noemen om een woonruimte schoon te maken en hiervoor een werkschema kunnen maken; aangeven welke schoonmaakmiddelen erg schadelijk en minder schadelijk zijn voor het milieu; beschrijven hoe je op een veilige manier kunt omgaan met schoonmaakmiddelen; aangeven waarvoor het onderhoud van kleding belangrijk is; de informatie op een onderhoudsetiket lezen en gebruiken bij het kiezen van een wasmiddel en een wasprogramma; rechten en plichten van een consument beschrijven. Repetitie Voorjaarspracticum bij Thema Bloemen, vruchten en zaden, de onderdelen van een bloem en de functies daarvan benoemen aan de hand van echte bloemen; je kunt verschillen benoemen tussen insectenbloemen en windbloemen; je kunt deze twee typen bloemen in de natuur herkennen; je kunt van bekende vruchten aangeven wat er van gegeten kan worden en hoe die vrucht en de zaadjes die daarin zitten zijn ontstaan; je kunt diverse manieren van zaadverspreiding benoemen en het voordeel daarvan; je kunt op de juiste wijze tekeningen maken en daarbij de tekenregels gebruiken. Portfolio biologie/verzorging Tijdens lessen kunnen - gedurende het hele jaar - meerdere klusjes uit de praktijkkoffer gedaan worden. Dit kan zijn: appel schillen, knoop aannaaien, ramen zemen, mitella aanleggen, cakejes versieren, kookopdrachten etc. Dit kan individueel of via samenwerkend leren. Er kunnen ook extra opdrachten gedaan worden bijvoorbeeld het maken van een samenvatting van een artikel of extra stof uit de methode, een boek lezen en daarover een verslag maken/presenteren, extra proefjes, microscopie etc. 4, 8,, 7 Po 6x50 minuten PO Facultatief Van al deze extra dingen moet een portfolio briefje ingevuld worden waarop staat wat er gebeurd is en wat het cijfer is. Leerling houdt daarvan een portfolio mapje bij en aan het einde van het jaar kan dit als één extra cijfer gelden Thema Je leeft samen basisstof tot en met 5 of een deel daarvan Je kent de feiten, begrippen, de schema s en de afbeeldingen 3, 7, 8 Facultatief thema (te bepalen door docent) SO 0 min en / of Proefw. 40 min

6 Einde rapportperiode 3. NB. Toets is nog in ontwikkeling en zal komende jaren in delen worden ontwikkeld en zal op termijn niet meer facultatief zijn. Verder kan dit PTD iets afwijken van het daadwerkelijke programma als gevolg van een geleidelijke overgang naar een nieuwe versie van de methode. Kerndoelen onderbouw:. De leerling leert vragen over natuurwetenschappelijke, technologische en zorggerelateerde onderwerpen om te zetten in onderzoeksvragen, een dergelijk onderzoek over een natuurwetenschappelijk onderwerp uit te voeren en de uitkomsten daarvan te presenteren.. De leerling leert kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende en niet-levende natuur, en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het dagelijks leven. 3. De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. 4. De leerling leert onder andere door praktisch werk kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in processen uit de levende en niet-levende natuur en hun relatie met omgeving en milieu. 5. De leerling leert te werken met theorieën en modellen door onderzoek te doen naar natuurkundige en scheikundige verschijnselen als elektriciteit, geluid, licht, beweging, energie en materie. 6. De leerling leert door onderzoek kennis te verwerven over voor hem relevante technische producten en systemen, leert deze kennis naar waarde te schatten en op planmatige wijze een technisch product te ontwerpen en te maken. 7. De leerling leert hoofdzaken te begrijpen van bouw en functie van het menselijk lichaam, verbanden te leggen met het bevorderen van lichamelijke en psychische gezondheid, en daarin een eigen verantwoordelijkheid te nemen. 8. De leerling leert over zorg en leert zorgen voor zichzelf, anderen en zijn omgeving, en hoe hij de veiligheid van zichzelf en anderen in verschillende leefsituaties (wonen, leren, werken, uitgaan, verkeer) positief kan beïnvloeden.

7 Leerweg:KB Klas: Vak:MNBV Methode: Biologie en Verzorging voor jou KGT Toetsnr KENNISMAKING Wat moet je voor de toetsing doen? Kerndoelen * Soort + tijd Weging.0... Handboek, thema. Basisstof tot en met 4. Doelstelling tot en met 8. Omschrijven wat biologie is en wat zorg en verzorging is. Aangeven waarom je een individu bent. Onderscheiden of iets dood of levend is De zeven levensverschijnselen noemen De bouw van een organisme, organen en orgaanstelsels onderscheiden In een afbeelding van een torso de belangrijkste organen benoemen Onderscheiden of een afbeelding natuurgetrouw of schematisch is. En of de afbeelding een buitenaanzicht, een lengtedoorsnede of een dwarsdoorsnede heeft In de afbeelding van een bruine boon de delen benoemen De kenmerken en functies van de delen van een bruine boon noemen KENNISMAKING Handboek, thema. Basisstof 3 tot en met 4. Je oefent; Vaardigheden om onderzoek te doen (waarnemen, tekenen, loep) en te presenteren (tabellen en grafieken) Een schematische tekening maken van een appel, met buitenaanzicht, lengtedoorsnede en dwarsdoorsnede Een natuurgetrouwe tekening maken van een bruine boon zonder zaadhuid Een grafiek maken aan de hand van een tabel van de groei van een worteltje en een stengeltje De tekenregels toepassen So 0 min Po

8 KENNISMAKING Handboek, thema. Basisstof tot en met 8. Doelstelling tot en met 7... Een tabel van de groei van een organisme lezen en maken Een grafiek van een organisme lezen en maken Omschrijven wat groei en wat ontwikkeling is Groei en ontwikkeling van een mens beschrijven Oorzaken van ongelukken in en om het huis en in het verkeer aangeven Enkele maatregelen noemen die een school kan noemen voor de veiligheid van leerlingen Beroepen noemen waarbij biologie en verzorging een rol spelen Stappen in een stappenplan noemen die van belang zijn voor het maken van een praktische opdracht Enkele tips noemen om goed te kunnen samenwerken. Uitleggen hoe je een ik-boodschap moet geven Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen,,8 Proefw. PLANTEN Handboek, thema. Basisstof tot en met 3. Doelstelling tot en met Redenen noemen waarom planten en kamerplanten belangrijk zijn. Beschrijven hoe je een kamerplant kunt verzorgen Levenscyclus van een bruine boon beschrijven In de afbeelding delen van een wortelstelsel benoemen De functies van wortels en planten benoemen So 0 min.. PLANTEN Handboek, thema. Basisstof. Per groepje een onderzoeksplan maken voor de ontkieming van tuinkerszaadjes, plan (thuis) uitvoeren en verslag inleveren Onderzoekje kiemen van zaadjes,4 PO

9 PLANTEN Handboek, thema. Basisstof tot en met 8. Doelstelling tot en met... In een afbeelding de delen van een stengel benoemen De functie van bladeren en planten noemen De onderdelen van een microscoop benoemen met hun kenmerken en functies Van plantaardige cellen de delen noemen met hun kenmerken en functies Van dierlijke cellen de delen noemen met hun kenmerken en functies Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen, Proefw. Einde rapportperiode. ORDENEN Handboek, thema 3. Basisstof tot en met 3. Doelstelling tot en met Drie voordelen van ordening noemen Tijdsbesteding weergeven in een tijdsbalk. Tips noemen bij het plannen van je huiswerk Organismen indelen in vier rijken. Van elk rijk het kenmerk noemen. Kenmerken van bacteriën noemen. Beschrijven welke rol bacteriën spelen voor de mens Kenmerken van schimmels noemen. Beschrijven welke rol schimmels spelen voor de mens Het plantenrijk indelen in twee afdelingen. Van beide afdelingen kenmerken en voorbeelden noemen ORDENEN,7,8 So 0 min.. Handboek, thema 3. Basisstof tot en met 8. Doelstelling tot en met 9.,7,8 Proefw.

10 Dierenrijk in zes afdelingen indelen. Van elke afdeling kenmerken en voorbeelden noemen De afdeling van gewervelden indelen in vijf groepen. Van elke groep kenmerken en voorbeelden noemen Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen UITERLIJK Handboek, thema. Basisstof tot en met 3. Doelstelling tot en met Omschrijven waardoor je uiterlijk en uitstraling worden bepaald Aangeven waardoor je een sociaal iemand bent en hoe mensen invloed hebben op elkaar Omschrijven wat een cultuur en een subcultuur is Delen van de huid benoemen met hun functies en kenmerken Beschrijven hoe je je huid kunt verzorgen Aangeven waardoor acne ontstaat en wat je tegen acne kunt doen Aangeven waarmee kiezen te maken heeft,7,8 So 0 min UITERLIJK Handboek, thema.roulerend practicum. Basisstof 6... Microscopie haar, ui Je weet hoe je een microscoop kunt gebruiken Je kent de namen van de onderdelen. Je kunt de tekenregels toepassen PO UITERLIJK Handboek, thema. Basisstof tot en met 6. Doesltelling tot en met 5...,3,7,8 Proefw. Aangeven waarom mensen hun lichaam willen veranderen.

11 Beschrijven wat er bij een tatoeage en een borstvergroting gebeurt en enkele nadelen of risico s hiervan noemen Verschillende soorten textielvezels kunnen noemen. Met behulp van gegevens over de eigenschappen van textielvezels, aangeven voor welke functies de vezels geschikt zijn Aangeven op welke manieren kleding schadelijk kan zijn voor het milieu. En waarop je kunt letten als je rekening wilt houden met het milieu Verschillende functies van kleding en schoenen noemen Aangeven welke redenen een rol kunnen spelen bij de aankoop van kleding Aangeven wat het doel van reclame is. En waarom jongeren een belangrijke doelgroep van reclamemakers zijn Aangeven hoe je informatie voor consumenten kunt krijgen Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen SPORTEN Handboek, thema. Basisstof tot en met 4. Doelstelling tot en met Redenen noemen waarom mensen sporten. Sporten op verschillende manier indelen Lichamelijke en geestelijke eigenschappen noemen die belangrijk zijn bij het kiezen van een sport In een afbeelding van het skelet de beenderen benoemen Functies van het skelet noemen Kenmerken van been en kraakbeen noemen Beschrijven hoe de samenstelling van beenderen verandert tijdens het leven van een mens Vier manier onderscheiden waarop beenderen met elkaar verbonden kunnen zijn Delen van een gewricht noemen met hun functies Kogelgewrichten en scharniergewrichten onderscheiden Werking van spieren beschrijven,7,8 S0 0 min SPORTEN..3 Handboek, thema.basisstof tot en met 9. Doelstelling tot en met Proefw.

12 ,7,8 Belang van een goede lichaamshouding aangeven De verbranding in het lichaam beschrijven Beschrijven welke veranderingen in je lichaam plaatsvinden bij lichamelijke inspanning. Aangeven wat en goede conditie is Delen van het ademhalingsstelsel noemen. Beschrijven hoe in de longen gaswisseling plaatsvindt Aangeven op welk manieren je ademhalingsvolume bepaalt kan worden Drie typen bloedvaten noemen met enkele kenmerken en functies. Aangeven wat de slagfrequentie van het hart is Aangeven op welke manier oververhitting van je lichaam wordt tegengegaan Aangeven welke verschillen er zijn ten aanzien van de spieren tussen krachtsporters en duursporters Adviezen kunnen geven in verband met kleding en drinken bij sporten Aangeven wat de tot 8 van blessures is. Aangeven hoe je het beste een blessure kunt voorkomen Van de acht sportblessures beschrijven wat er aan de hand is en hoe deze blessures moeten worden behandeld Alle doelstellingen van het SO(.0.3) herhalen Einde rapportperiode. GEZONDHEID Handboek, thema 3. Basisstof tot en met 4. Doelstelling tot en met Aangeven wat gezondheid is Aangeven welke factoren je gezondheid kunnen beïnvloeden Risicofactoren voor enkele leefstijlziekten nomen Aangeven wat waardevol is bij de keuzes die te maken hebben met je gezondheid Aangeven wat infectieziekten zijn. Maatregelen noemen waarmee je de kans dat je ziek wordt door infecties verkleint of waardoor je na een besmetting sneller beter wordt 7,8 So 0 min

13 Beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties en op welke manier immuniteit kan ontstaan Redenen noemen waarom jongeren wel of niet genotmiddelen gaan gebruiken Effecten van het gebruik van alcohol noemen op korte en lange termijn. Aangeven waardoor alcoholgebruik voor jongeren extra gevaarlijk is Aangeven wie invloed kunnen hebben op je keuze om wel of niet alcohol of een ander genotmiddel te gebruiken en aangeven hoe je te beïnvloeden bent Drie stoffen in tabaksrook noemen en de gevolgen kunnen beschrijven van het gebruik van tabak Redenen noemen waarom jongeren wel of niet roken. Aangeven waardoor jongeren worden beïnvloed bij hun rookgedrag Maatregelen van de overheid noemen om gebruik van alcohol en tabak tegen te gaan GEZONDHEID Handboek, thema 3. Basisstof tot en met 7. Doelstelling tot en met Drie vormen van zorg omschrijven en van elke vorm voorbeelden noemen. Aangeven hoe je voor anderen en jezelf kunt zorgen bij veelvoorkomende gezondheidsklachten Taken noemen van enkele professionele zorgverleners Vier stappen noemen die een arts zet bij onderzoek en behandeling Aangeven welke vormen van geneesmiddelen verkrijgbaar zijn, waar je ze kunt kopen en waar je op moet letten bij het gebruiken Uitleggen hoe de zorgverzekering in elkaar zit Alle doelstellingen van het SO(3.0.) herhalen 7,8 Proefw 40 min 3.. GEZONDHEID Handboek, thema 3. Tijdens de les via samenwerkend leren en verschillende bronmaterialen komen tot antwoorden op vragen rondom begrippen als THT/TGT/voedselinfectie Proefje welk broodje gaat als eerste schimmelen met of zonder waterdruppeltjes,7,8 Facultatief PO (te bepalen door docent) Po 90 min

14 RELATIES EN SEKSUALITEIT Facultatief doorschuiven naar leerjaar Handboek 3, thema. Basisstof tot en met 3. Doelstelling tot en met Twee soorten relaties omschrijven en hier voorbeelden van noemen Geestelijke, sociale en lichamelijke veranderingen in de puberteit noemen In een afbeelding van het voortplantingsstelsel van een man de onderdelen benoemen Primaire en secundaire geslachtskenmerken bij jongens en meisjes noemen De functies en kenmerken noemen van het voortplantingsstelsel van de man Beschrijven hoe een zaadlozing plaatsvindt In een afbeelding van het voortplantingsstelsel van een vrouw de delen benoemen De functies en kenmerken noemen van het voortplantingsstelsel van een vrouw. Beschrijven wat besnijdenis is 7,8 So 0 min RELATIES EN SEKSUALITEIT Handboek 3, thema. Basisstof tot en met 8. Doelstelling tot en met Beschrijven wat ovulatie en menstruatie is. En aangeven wanneer deze processen in de menstruatiecyclus plaatsvinden Beschrijven welke veranderingen er in het lichaam van een vrouw plaatsvinden, nadat bevruchting heeft plaatsgevonden Enkele manieren aangeven om met seksualiteit om te gaan Enkele methoden van geboorteregeling beschrijven en de betrouwbaarheid ervan aangeven Enkele veranderingen beschrijven in het lichaam van een vrouw tijdens de zwangerschap Beschrijven hoe de geboorte van een kind plaatsvindt Beschrijven wat er aan de hand is bij chlamydia en bij aids Alle doelstellingen van het SO(3.0.) herhalen 7,8 Proefw. 3.. BlOEMEN, VRUCHTEN, ZADEN Handboek 3, thema 3, Po 6x50 minuten

15 Voorjaarspracticum PORTFOLIO biologie/verzorging 3..3 Tijdens lessen gedurende het hele jaar kunnen meerdere klusjes uit de praktijkkoffer gedaan worden voor cijfer. Dit kan zijn: appel schillen, knoop aannaaien, ramen lappen, mitella aanleggen, cakejes versieren etc. T.b.v. gedifferentieerd werken kunnen extra opdrachten gedaan worden bv. Samenvatting maken extra stof uit de methode, een boek lezen en daarover een verslag maken, extra proefjes, etc. VOEDSELPRODUCTIE,,4,7,8 PO Facultatief Handboek 3, thema 3. Basisstof tot en met 6 of een deel daarvan. Doelstelling tot en met Aangeven waarom mensen eten Omschrijven wat een voedingsgewoonte is Oorzaken noemen waardoor voedingsgewoonten veranderen De gangbare landbouw in Nederland beschrijven De biologische landbouwbeschrijven en voordelen en nadelen benoemen Aangeven wat de rol van de voedingsmiddeleninustrie is Manieren noemen waarop voedsel kan geconserveerd Aangeven hoe sommige voedingsmiddelen verpakt worden en waarom dat zo is Aangeven welke infromatie op voedingsmiddelen staat en uitleggen wat die informatie betekent Enkele voordelen van voedselbereiding noemen Aangeven hoe je voedselbederf kunt herkennen Aangeven hoe je met een goede voedselhygiëne de kans op een voedelinfectie verkleint De werking van enkele kookapparaten en ovens uitleggen. En hiervan de voor- en nadelen benoemen Enkele tips geven om milieubewust te koken Enkele manieren van voedselbereiding beschrijven Aangeven op welke manieren de productie en het gebruik van voedingsmiddelen invloed hebben op het milieu. Aangeven op welke manieren je bij je voeding rekening kunt houden met het milieu 3,8 Facultatief thema (te bepalen door docent) SO 0 min en / of Proefw. Einde rapportperiode 3.

16 NB. Toets 3... Is nog in ontwikkeling en zal komende jaren in delen worden ontwikkeld. Kerndoelen onderbouw:. De leerling leert vragen over natuurwetenschappelijke, technologische en zorg gerelateerde onderwerpen om te zetten in onderzoeksvragen, een dergelijk onderzoek over een natuurwetenschappelijk onderwerp uit te voeren en de uitkomsten daarvan te presenteren.. De leerling leert kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende en niet-levende natuur, en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het dagelijks leven. 3. De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. 4. De leerling leert onder andere door praktisch werk kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in processen uit de levende en niet-levende natuur en hun relatie met omgeving en milieu. 5. De leerling leert te werken met theorieën en modellen door onderzoek te doen naar natuurkundige en scheikundige verschijnselen als elektriciteit, geluid, licht, beweging, energie en materie. 6. De leerling leert door onderzoek kennis te verwerven over voor hem relevante technische producten en systemen, leert deze kennis naar waarde te schatten en op planmatige wijze een technisch product te ontwerpen en te maken. 7. De leerling leert hoofdzaken te begrijpen van bouw en functie van het menselijk lichaam, verbanden te leggen met het bevorderen van lichamelijke en psychische gezondheid, en daarin een eigen verantwoordelijkheid te nemen. 8. De leerling leert over zorg en leert zorgen voor zichzelf, anderen en zijn omgeving, en hoe hij de veiligheid van zichzelf en anderen in verschillende leefsituaties (wonen, leren, werken, uitgaan, verkeer) positief kan beïnvloeden.

17 Leerweg: Mavo Klas: Vak: mnbv Methode: Biologie voor jou Tl/havo/vwo Toetsnr WAT IS BIOLOGIE Wat moet je voor de toetsing doen? Kerndoelen * Soort + tijd Weging Handboek a, thema. Basisstof tot en met 4. Doelstelling tot en met Omschrijven wat biologie is en wat zorg en verzorging is. Aangeven waarom je een individu bent. Onderscheiden of iets dood of levend is De zeven levensverschijnselen noemen De bouw van een organisme, organen en orgaanstelsels onderscheiden In een afbeelding van een torso de belangrijkste organen benoemen Onderscheiden of een afbeelding natuurgetrouw of schematisch is. En of de afbeelding een buitenaanzicht, een lengtedoorsnede of een dwarsdoorsnede heeft In de afbeelding van een bruine boon de delen benoemen De kenmerken en functies van de delen van een bruine boon noemen So 0 min WAT IS BIOLOGIE Handboek a, thema. Basisstof tot en met 9. Doelstelling tot en met...,,8 Proefw. Een tabel van de groei van een organisme lezen en maken Een grafiek van een organisme lezen en maken Omschrijven wat groei en wat ontwikkeling is Groei en ontwikkeling van een mens beschrijven

18 Beroepen noemen waarbij biologie en verzorging een rol spelen Stappen in een stappenplan noemen die van belang zijn voor het maken van een praktische opdracht Enkele tips noemen om goed te kunnen samenwerken. Uitleggen hoe je een ik-boodschap moet geven Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen PLANTEN Handboek a, thema. Basisstof tot en met 4. Doelstelling tot en met So 0 min Redenen noemen waarom planten en kamerplanten belangrijk zijn. Beschrijven hoe je een kamerplant kunt verzorgen Levenscyclus van een bruine boon beschrijven In de afbeelding delen van een wortelstelsel benoemen De functies van wortels en planten benoemen PLANTEN Handboek a, thema. Basisstof tot en met 7. Doelstelling tot en met... In een afbeelding de delen van een stengel benoemen De functie van bladeren en planten noemen De onderdelen van een microscoop benoemen met hun kenmerken en functies Van plantaardige cellen de delen noemen met hun kenmerken en functies Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen, Proefw.

19 Einde rapport periode ORGANEN EN CELLEN Handboek a, thema 3 Basisstof tot en met 7. Doelstelling tot en met 7.. 3,4 Proefw. 40 minuten De organen van de mens benoemen en de functie en de ligging aangeven De onderdelen van de microscoop benoemen en de functie aangeven Werken met een microscoop De onderdelen van de plantaardige en dierlijke cellen benoemen De mitose uitleggen ORGANEN EN CELLEN Handboek a, thema 3.0. Basisstof tot en met 7 Werken met een microscoop Een tekening maken van een plantaardige cel volgens de tekenregels en de onderdelen benoemen 3,4 Prakti. Opdracht 40 minuten ORDENEN Handboek a, thema Basisstof tot en met 6. Doelstelling tot en met 6.,7,8 So 0 min

20 Drie voordelen van ordening noemen Tijdsbesteding weergeven in een tijdsbalk. Tips noemen bij het plannen van je huiswerk Organismen indelen in vier rijken. Van elk rijk het kenmerk noemen. Kenmerken van bacteriën noemen. Beschrijven welke rol bacteriën spelen voor de mens Kenmerken van schimmels noemen. Beschrijven welke rol schimmels spelen voor de mens Het plantenrijk indelen in twee afdelingen. Van beide afdelingen kenmerken en voorbeelden noemen ORDENEN Handboek a, thema 4. Basisstof tot en met 3. Doelstelling tot en met...,7,8 Proefw. Dierenrijk in zes afdelingen indelen. Van elke afdeling kenmerken en voorbeelden noemen De afdeling van gewervelden indelen in vijf groepen. Van elke groep kenmerken en voorbeelden noemen Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen Einde rapportperiode STEVIGHEID EN BEWEGING Handboek b, thema Basisstof tot en met 4. Doelstelling tot en met 6 Redenen noemen waarom mensen sporten. Sporten op verschillende manier indelen,7,8 S0 0 min

21 Lichamelijke en geestelijke eigenschappen noemen die belangrijk zijn bij het kiezen van een sport In een afbeelding van het skelet de beenderen benoemen Functies van het skelet noemen Kenmerken van been en kraakbeen noemen Beschrijven hoe de samenstelling van beenderen verandert tijdens het leven van een mens Vier manier onderscheiden waarop beenderen met elkaar verbonden kunnen zijn Delen van een gewricht noemen met hun functies Kogelgewrichten en scharniergewrichten onderscheiden Werking van spieren beschrijven STEVIGHEID EN BEWEGING Handboek b, thema.basisstof tot en met 9. Doelstelling tot en met 3.. Belang van een goede lichaamshouding aangeven De verbranding in het lichaam beschrijven Drie typen bloedvaten noemen met enkele kenmerken en functies. Aangeven wat de slagfrequentie van het hart is Aangeven op welke manier oververhitting van je lichaam wordt tegengegaan Aangeven welke verschillen er zijn ten aanzien van de spieren tussen krachtsporters en duursporters Aangeven wat de tot 8 van blessures is. Aangeven hoe je het beste een blessure kunt voorkomen Van de acht sportblessures beschrijven wat er aan de hand is en hoe deze blessures moeten worden behandeld Alle doelstellingen van het SO(.0.3) herhalen,7,8 Proefw WAARNEMING, REGELING EN GEDRAG Handboek b, thema 6. So 0 min

22 Basisstof tot en met 5. Doelstelling tot en met 7. De werking van zintuigen beschrijven, waar liggen ze en op welke prikkels reageren ze. De delen van de huid en van het onderhuidse bindweefsel benoemen en hun functies en kenmerken Beschrijven hoe het proeven van verschillende smaken in zijn werk gaat De delen van een oor benoemen met hun functies en kenmerken De organen rondom een oog benoemen met hun functies en kenmerken De delen van een oog noemen met hun functies en kernmerken Beschrijven hoe de pupilreflex de grootte van de pupil regelt,3 WAARNEMING, REGELING EN GEDRAG Handboek b, thema 6. Basisstof tot en met 9. Doelstelling tot en met De delen en de functies van het zenuwstelsel noemen Beschrijven wat gedrag is en waardoor het gedrag wordt veroorzaakt Enkele effecten van alcohol noemen De bouw en de functie van het hormoonstelsel beschrijven en in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren benoemen De werking beschrijven van de hormonen uit de eilandjes van Langerhans De bouw van een zenuwcel en een zenuw beschrijven De drie typen zenuwcellen met hun functies en kenmerken beschrijven Alle doelstellingen van het SO (3.0.) herhalen,3 Proefw 40 min BlOEMEN, VRUCHTEN, ZADEN Handboek b, thema 7 Basisstof tot en met 4. Doelstelling t/m 6 So 0 min

23 In een afbeelding van een bloem de onderdelen benoemen Van de delen van een bloem de kenmerken en de functies noemen Omschrijven wat bestuiving is Aangeven wat het verschil is tussen wind en insecten bestuiving, BLOEMEN, VRUCHTEN, ZADEN Handboek b, thema 7 basisstof tot en met 7. Doelstelling t/m In een afbeelding van een bloem de onderdelen benoemen Van de delen van een bloem de kenmerken en de functies noemen Omschrijven wat bestuiving is Aangeven wat het verschil is tussen wind en insecten bestuiving Beschrijven hoe de bevruchting bij zaadplanten verloopt Beschrijven welke veranderingen er na de bevruchting in het vruchtbeginsel plaatsvinden Manieren beschrijven waarop bloemen, vruchten en zaden kunnen worden gebruikt Uit de afbeeldingen van de delen van planten afleiden hoe de vruchten en zaden worden verspreid, Prf Einde rapportperiode 3. Kerndoelen onderbouw:. De leerling leert vragen over natuurwetenschappelijke, technologische en zorg gerelateerde onderwerpen om te zetten in onderzoeksvragen, een dergelijk onderzoek over een natuurwetenschappelijk onderwerp uit te voeren en de uitkomsten daarvan te presenteren.. De leerling leert kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende en niet-levende natuur, en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het dagelijks leven. 3. De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden.

24 4. De leerling leert onder andere door praktisch werk kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in processen uit de levende en niet-levende natuur en hun relatie met omgeving en milieu. 5. De leerling leert te werken met theorieën en modellen door onderzoek te doen naar natuurkundige en scheikundige verschijnselen als elektriciteit, geluid, licht, beweging, energie en materie. 6. De leerling leert door onderzoek kennis te verwerven over voor hem relevante technische producten en systemen, leert deze kennis naar waarde te schatten en op planmatige wijze een technisch product te ontwerpen en te maken. 7. De leerling leert hoofdzaken te begrijpen van bouw en functie van het menselijk lichaam, verbanden te leggen met het bevorderen van lichamelijke en psychische gezondheid, en daarin een eigen verantwoordelijkheid te nemen. 8. De leerling leert over zorg en leert zorgen voor zichzelf, anderen en zijn omgeving, en hoe hij de veiligheid van zichzelf en anderen in verschillende leefsituaties (wonen, leren, werken, uitgaan, verkeer) positief kan beïnvloeden.

25 Leerweg: BB Klas: Vak: MNBV Rapportnr Toetsnr Wat moet je voor de toetsing doen? Thema Voeding en vertering, basisstof t/m 3 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen Methode: Biologie en verzorging voor jou BK Kerndoelen Soort toets + beschikbare tijd, 3, 7, 8 Weging.0. functies van voedingsstoffen en voedingsvezels in voedingsmiddelen noemen; zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken benoemen; uitleggen wat een indicator is; aangeven hoe je zetmeel kunt aantonen met een indicator; adviezen voor een gezonde voeding geven; een conclusie trekken over je eigen gewicht en lengte en over je voedingspatroon; rekenen met (K)calorieen en (K)joules. SO 0 min Thema Voeding en vertering, basisstof t/m 7 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8.. zie.0.; in een afbeelding de delen van het verteringsstelsel benoemen; delen van het verteringsstelsel, de kenmerken en functies noemen; de delen van een tand of een kies benoemen met hun kenmerken en functies; omschrijven wat tandplak is en de gevolgen ervan en aangeven hoe je tandplak kunt voorkomen. Repetitie.0. Thema Verbranding en ademhaling, basisstof t/m 3 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen de verbranding bij een kaars beschrijven; uitleggen hoe je koolstofdioxide kunt aantonen; de verbranding in je lichaam beschrijven;, 3, 7, 8 SO 0 min

26 beschrijven welke lichamelijke veranderingen in je lichaam plaatsvinden bij lichamelijke inspanning; de verschillen tussen ingeademde en uitgeademde lucht noemen; in een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen; de kenmerken, delen en functies van het ademhalingsstelsel noemen; uitleggen waarom neusademhaling gezonder is dan mondademhaling; de stand van de huig en het strotklepje aangeven bij het ademhalen, slikken en verslikken. Thema Verbranding en ademhaling, basisstof t/m 6 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8.. zie.0.; beschrijven wat rib- en middenrifademhaling is en de beweging hiervan; aangeven wat een binnenklimaat is en wat je kunt doen voor een gezond binnenklimaat; omschrijven wat er aan de hand is bij astma en COPD, allergie. Repetitie Einde rapportperiode. Thema Bloedsomloop, basisstof t/m 3 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8.0. de bestanddelen van bloed noemen met hun kenmerken en functies; omschrijven wat bloedarmoede en trombose is; in de dubbele bloedsomloop van de mens de kleine en grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies; de delen van het hart en aansluitende bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies. SO 0 min.. Thema Bloedsomloop, basisstof t/m 6 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen een informatieve en aantrekkelijke poster maken gericht op het voorkomen van (een) leefstijlziekte(s)., 3, 7, 8 PO 0 min Facultatief PO 00 minuten Facultatief

27 Thema Bloedsomloop, basisstof t/m 6 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8.. de drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies; in het bloedvatenstelsel van de mens de slagaders en aders benoemen en van het bloed in deze bloedvaten het zuurstofgehalte en de stroomrichting aangeven; de oorzaken en gevolgen van hart- en vaatziekten noemen en je kunt aangeven hoe je de kans op hart- en vaatziekten kunt verkleinen. Repetitie Thema Waarneming en regeling, basisstof t/m 3 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8.0. benoemen welke zintuigen er bestaan, waar ze zitten en op welke prikkels ze reageren; de werking van de zintuigen beschrijven; aangeven in welke delen van de hersenen bewuste waarnemingen en bewegingen geregeld worden; in een afbeelding van een zintuig de delen benoemen en functies daarvan; oorzaken noemen waardoor je blijvend slechthorend/blind kunt worden en aangeven welke gevolgen slechthorendheid kan hebben. Thema Waarneming en regeling, basisstof t/m 5 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, 8 SO 0 min.. zie.0. de organen rondom een oog noemen met hun functies en kenmerken; in een afbeelding de delen van een oog kunnen benoemen; van de delen van een oog de functies en kenmerken noemen; de bouw en de functie van het hormoonstelsel beschrijven; in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren noemen; de werking beschrijven van de hormonen uit de eilandjes van Langerhans. Repetitie Thema Je gedrag,nader te bepalen. Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen, 3, 7, SO/REP Facultatief omschrijven wat gedrag is en factoren noemen waardoor gedrag wordt bepaald; de overeenkomsten en verschillen benoemen tussen gedrag van mensen en gedrag van dieren; aangeven wat sociaal gedrag is en enkele manieren benoemen waarop je sociaal gedrag leert;

28 verschillende typen van sociaal gedrag onderscheiden; aangeven wat communicatie is en enkele voorbeelden geven; aangeven wat een communicatiestoornis is; aangeven wat genotmiddelen en drugs zijn; 0mschrijven wat cannabis is en de effecten kunnen noemen van het gebruik van cannabis op korte en lange termijn; enkele wettelijke regels benoemen met betrekking tot drugs. Facultatief thema Einde rapportperiode. Thema Thuis in je huis, basisstof t/m 4 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen enkele vormen van samenleven noemen en aangeven wat emancipatie is; veranderingen in het gezin noemen die van invloed zijn op het huishouden en de gevolgen van die veranderingen kunnen noemen; aangeven waar je op kunt letten als je het huishouden met beleid wilt doen; biologisch en niet-biologisch afval onderscheiden; manieren van gescheiden afvalverzameling en afvalverwerking noemen. SO 0 min Thema Thuis in je huis, basisstof t/m 8 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen zie 3.0.; redenen noemen om een woonruimte schoon te maken en hiervoor een werkschema kunnen maken; aangeven welke schoonmaakmiddelen erg schadelijk en minder schadelijk zijn voor het milieu; beschrijven hoe je op een veilige manier kunt omgaan met schoonmaakmiddelen; aangeven waarvoor het onderhoud van kleding belangrijk is; de informatie op een onderhoudsetiket lezen en gebruiken bij het kiezen van een wasmiddel en een wasprogramma; rechten en plichten van een consument beschrijven. Repetitie 3.0. Thema Organismen in hun milieu, basisstof t/m 4 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen,, 3, 4, SO 0 min

29 niveaus van de ecologie beschrijven; aangeven wat een voedselketen en voedselweb is; aangeven wat een populatie is in een ecosysteem; met gunstige en ongunstige invloeden; aangeven hoe dieren zijn aangepast aan hun milieu en levenswijze; van organismen hun rol in de natuur aangeven. Practicum Schoolomgeving bij thema organismen in hun milieu, basisstof t/m 9 Je kent enkele begrippen uit de ecologie en je kunt deze toepassen binnen de schoolomgeving.,, 3, 4, 3.. diertjes in de schoolomgeving onderzoeken en benoemen en hun rol in de natuur beschrijven; de schoolomgeving beschrijven met behulp van enkele ecologische begrippen; dit alles presenteren door middel van een informatieve en aantrekkelijke poster. 4x 50 minuten PO schoolomgeving Thema Je toekomst, basisstof t/m 6 Je kent de feiten, begrippen, schema s en afbeeldingen 35 SO/REP Facultatief Facultatief thema (geheel of gedeeltelijk) Portfolio biologie/verzorging 4, 7,,, 8 Tijdens lessen kunnen - gedurende het hele jaar - meerdere klusjes uit de praktijkkoffer gedaan worden. Dit kan zijn: appel schillen, knoop aannaaien, ramen zemen, mitella aanleggen, cakejes versieren etc. 3.. Er kunnen ook extra opdrachten gedaan worden bijvoorbeeld het maken van een samenvatting van een artikel of extra stof uit de methode, een boek lezen en daarover een verslag maken, extra proefjes, etc. PO Facultatief Van al deze extra dingen moet een portfolio briefje ingevuld worden waarop staat wat er gebeurd is en wat het cijfer is. Leerling houdt daarvan een portfolio mapje bij en aan het einde van het jaar kan dit als één extra cijfer gelden. Einde rapportperiode 3. Facultatief : ter beoordeling aan docent. NB. Toets 3... is nog in ontwikkeling en zal komende jaren in delen worden ontwikkeld.

30 Kerndoelen onderbouw:. De leerling leert vragen over natuurwetenschappelijke, technologische en zorggerelateerde onderwerpen om te zetten in onderzoeksvragen, een dergelijk onderzoek over een natuurwetenschappelijk onderwerp uit te voeren en de uitkomsten daarvan te presenteren.. De leerling leert kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende en niet-levende natuur, en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het dagelijks leven. 3. De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. 4. De leerling leert onder andere door praktisch werk kennis te verwerven over en inzicht te verkrijgen in processen uit de levende en nietlevende natuur en hun relatie met omgeving en milieu. 5. De leerling leert te werken met theorieën en modellen door onderzoek te doen naar natuurkundige en scheikundige verschijnselen als elektriciteit, geluid, licht, beweging, energie en materie. 6. De leerling leert door onderzoek kennis te verwerven over voor hem relevante technische producten en systemen, leert deze kennis naar waarde te schatten en op planmatige wijze een technisch product te ontwerpen en te maken. 7. De leerling leert hoofdzaken te begrijpen van bouw en functie van het menselijk lichaam, verbanden te leggen met het bevorderen van lichamelijke en psychische gezondheid, en daarin een eigen verantwoordelijkheid te nemen. 8. De leerling leert over zorg en leert zorgen voor zichzelf, anderen en zijn omgeving, en hoe hij de veiligheid van zichzelf en anderen in verschillende leefsituaties (wonen, leren, werken, uitgaan, verkeer) positief kan beïnvloeden.

31 Leerweg:KB Klas: Vak:MNBV Methode: Biologie en verzorging voor jou KGT Toetsnr VOEDING EN VERTERING Wat moet je voor de toetsing doen? Kerndoelen * Soort + tijd Weging Handboek 4, Thema. Basisstof t/m 3. Doelstelling tot en met Functies van voedingsstoffen en voedingsvezel in voedingsmiddelen noemen Zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken noemen Kunnen aangeven hoe je zetmeel kunt aantonen met een indicator Adviezen voor een gezonde voeding kunnen geven Benoemen van oorzaken en de gevolgen van overgewicht. Goede en minder goede manier noemen om af te vallen Mogelijke oorzaken en voorbeelden van eetstoornissen noemen,3,7,8 SO 0 min VOEDING EN VERTERING Handboek 4, Thema. Basisstof tot en met 7. Doelstelling tot en met.. De delen van een tand of een kies nomen met hun kenmerken en functies Delen van een melkgebit nomen met hun functies en kenmerken Omschrijven wat tandplak is. De gevolgen ervan noemen en aangeven hoe je tandplak kunt voorkomen In een afbeelding de delen van het verteringsstelsel noemen Delen van het verteringsstelsel, de kenmerken en functies noemen Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen,3,7,8 Repetitie

32 VERBRANDING EN ADEMHALING Handboek 4, Thema. Basisstof t/m 3. Doelstelling tot en met \ De verbranding bij een kaars beschrijven Koolstofdioxide aantonen met een indicator De verbranding in je lichaam beschrijven Beschrijven welke lichamelijke veranderingen in je lichaam plaatsvinden bij lichamelijke inspanning De verschillen tussen ingeademde en uitgeademde lucht noemen In een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen De kenmerken, delen en functies van het ademhalingsstelsel noemen Kunnen uitleggen waarom neusademhaling gezonder is dan mondademhaling De stand van de huig en het strotklepje kunnen aangeven bij het ademhalen, slikken en verslikken Beschrijven hoe in de longen de gaswisseling plaatsvindt,3,7,8 SO 0 min VERBRANDING EN ADEMHALING Handboek 4, Thema. Basisstof tot en met 5. Doelstelling tot en met... Aangeven wat je kunt doen voor een gezond binnenklimaat Kunnen omschrijven wat er aan de hand is bij astma en COPD Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen,3,7,8 Repetitie Einde rapportperiode. BLOEDSOMLOOP.0. Handboek 4, Thema 3. Basisstof t/m 4. Doelstelling tot en met 5.,3,7,8 SO 0 min

33 De bestanddelen van bloed noemen met hun kenmerken en functies Kunnen omschrijven wat bloedarmoede en trombose is In de dubbele bloedsomloop van de mens de kleine en grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies De delen van het hart en aansluitende bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies De drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies.. BLOEDSOMLOOP Handboek 4, Thema 3. Basisstof 8. Practicum; Poster maken over leefstijl,3,7,8 PO 0 min Facultatief PO 00 minuten Facultatief BLOEDSOMLOOP Handboek 4, Thema 3. Basisstof tot en met 8. Doelstelling tot en met 8... In het bloedvatenstelsel van de mens de slagaders en aders benoemen. Van het bloed in deze bloedvaten het zuurstofgehalte en de stroomrichting aangeven De oorzaken en gevolgen van hart- en vaatziekten noemen. Kunnen aangeven hoe je de kans op hart- en vaatziekten kunt verkleinen De delen van de nieren en de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies Alle doelstellingen van het SO(.0.) herhalen,3,7,8 Repetitie WAARNEMING EN REGELING.0. Handboek 5, Thema.Basisstof t/m 3. Doelstelling tot en met 6,3,7,8 SO 0 min

34 Beschrijven van de werking van de zintuigen. Kunnen aangeven in welke delen van de hersenen bewuste waarnemingen en bewegingen geregeld worden Kunnen noemen van de zintuigen met hun ligging en de prikkels waarop ze reageren Beschrijven hoe proeven en ruiken in zijn werk gaan In een afbeelding van een oor de delen kunnen noemen Van de delen van een oor de kenmerken en functies noemen Oorzaken noemen waardoor je blijvend slechthorend kunt worden en aangeven welke gevolgen slechthorendheid kan hebben WAARNEMING EN REGELING Handboek 5, Thema. Basisstof tot en met 5. Doelstelling tot en met... De organen rondom een oog noemen met hun functies en kenmerken In een afbeelding de delen van een oog kunnen benoemen Van de delen van een oog de functies en kenmerken noemen De bouw en de functie van het hormoonstelsel beschrijven In een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren noemen De werking beschrijven van de hormonen uit de eilandjes van Langerhans Alle doelstellingen van het SO(.0) herhalen,3,7,8 Repetitie JE GEDRAG Handboek5, Thema. Basisstof tot en met 6. Doelstelling tot en met Omschrijven wat gedrag is en factoren noemen waardoor gedrag wordt bepaald De overeenkomsten en verschillen noemen tussen gedrag van mensen en gedrag van dieren Aangeven wat sociaal gedrag is. Enkele manieren kunnen noemen waarop je sociaal gedrag leert Verschillende typen van sociaal gedrag kunnen onderscheiden Aangeven wat communicatie is en enkele voorbeelden geven. Aangeven wat een communicatiestoornis is,3,7,8 SO/REP Facultatief