Organismen in hun biotoop

Transcriptie

1 ;D c<<_ W<b Organismen in hun biotoop Lieve Evens Rachel Delcour Anne Deltour Katia De Scheemaeker OnderzOek editie Organismen in hun biotoop Kristine Gabriël Jeanne Rombouts Catherine Van Nevel Hilde Van Wynsberghe _0_NW_CVRA.indd :0:06

2 Inhoud Hoofdstuk Algemene bouw van bloemplanten Hoofdstuk 2 Biotoopstudie: het bos. Hoofddelen van een bloemplant 9.. Wortels 0..2 Stengels 3..3 Bladeren 5.2 Determineren van bloemplanten aan 8 de hand van de bladeren.3 Functie van de hoofddelen van 9 een bloemplant.4 Aanpassingen van bloemplanten aan 24 hun omgeving Verdieping.5 Andere functies van de hoofddelen van een 25 bloemplant Bijlage Hoofddelen van een bloemplant Bijlage 2 Planten drogen - plantenpers Bijlage 3 Basisbegrippen om bloemplanten 05 te determineren - insnijdingen in bladrand - bladschijf 05 - nervatuur 05 - bladvorm Biotische factoren onderzoeken De planten in het bos De dieren in het bos Abiotische factoren meten De temperatuur in het bos De luchtvochtigheid in het bos De lichtsterkte in het bos De grondsoort in het bos Invloed van abiotische factoren op 44 levende organismen 2.4 Invloed van biotische factoren op 48 levende organismen Bijlage 4 Determineertabel bomen 07 Bijlage 5 Zoekkaart grote dieren in het bos Bijlage 6 Zoekkaart kleine bodemdiertjes 2 Bijlage 7 Zoekkaart sporen van dieren 3 Bijlage 8 Determineertabel grondsoort Bijlage 9 De boomhoogtemeter

3 Hoofdstuk 3 Bouw van gewervelde dieren 3. Kenmerken van gewervelde dieren Uitwendige bouw van gewervelde dieren Hoofddelen bij gewervelde dieren Aanpassingen van gewervelde dieren aan hun omgeving en aan hun leefgewoonten A Verband tussen de oogstand en de leefgewoonten van een dier B Verband tussen de vorm van de romp en de leefgewoonten C Verband tussen de vorm van de 65 ledematen en de leefgewoonten D Verband tussen de kleur van de huidbedekking en de leefomgeving E Verband tussen de vorm van de staart en de leefgewoonten 7 Verdieping Indeling van de gewervelde dieren in klassen Inwendige bouw van gewervelde dieren Organen in de borstholte en in de buikholte Organen werken samen in stelsels 79 Knipblad A 9 Knipblad B 95 Knipblad C 97 Knipblad D 0 Begrippenlijst _0_NW_kat_a.indd :06:58

4 ;D c<<_ W<b Bouwstenen van materie Lieve Evens Rachel Delcour Anne Deltour Katia De Scheemaeker OnderzOek editie Bouwstenen van materie Kristine Gabriël Jeanne Rombouts Catherine Van Nevel Hilde Van Wynsberghe _02_NW_CVRA 2.indd :02:0

5 Inhoud Hoofdstuk Bouwstenen van organismen Hoofdstuk 2 Bouwstenen van niet-levende materie. Met de microscoop werken 6 2. Massa en volume 2.2 Microscopische bouw van organismen Deeltjesmodel 29.3 Samenhang tussen de verschillende 4 organisatieniveaus in een organisme 2.3 Zuivere stoffen en mengsels 36 Verdieping 6 Bijlage Bouw van de microscoop 48 Bijlage 2 Een preparaat maken 49 Bijlage 3 Met de microscoop werken 50 Bijlage 4 De vergroting van het voorwerp 52 Knipblad 53

6 ;D c<<_ W<b Rachel Delcour Anne Deltour Katia De Scheemaeker Kristine Gabriël Jeanne Rombouts Energie en structuurveranderingen van stoffen Lieve Evens OnderzOek editie Energie en structuurveranderingen van stoffen Catherine Van Nevel Hilde Van Wynsberghe _03_NW_CVRA 3.indd :02:54

7 Inhoud Hoofdstuk Energievormen en energieomzettingen 4. Energiebronnen 5.. Voedsel als energiebron 6..2 De energiewaarde van voedingsmiddelen 6..3 Energiebehoefte van de mens 9.2 Energievormen.3 Energieomzettingen 2 Verdieping 8 Hoofdstuk 2 Structuurveranderingen van stoffen Moleculen veranderen niet van samenstelling Aggregatietoestanden Faseovergangen Uitzetten en krimpen van stoffen Moleculen veranderen van samenstelling 32 Verdieping 35 Hoofdstuk 3 Energie- en stofomzettingen in de cel 4 Begrippenlijst 46

8 ;D c<<_ W<b Samenhang en functies van stelsels Lieve Evens Rachel Delcour Anne Deltour Katia De Scheemaeker OnderzOek editie Samenhang en functies van stelsels Kristine Gabriël Jeanne Rombouts Catherine Van Nevel Hilde Van Wynsberghe _04_NW_CVRA 4.indd :05:54

9 Inhoud Hoofdstuk Spijsverteringsstelsel 4. Het voedsel 5.. Voedingsmiddelen en voedingsstoffen 5..2 Functie van de voedingsstoffen in ons lichaam..3 Herkennen van voedingsstoffen in 3 de voedingsmiddelen.2 Het spijsverteringsstelel 6.2. Bouw van het spijsverteringsstelsel Functie van het spijsverteringsstelsel 8 Verdieping.3 De actieve voedingsdriehoek: gezonde en evenwichtige voeding.4 Bouw van het gebit.5 Verband tussen de oppervlaktevergroting van de dunne darm en de absorptiefunctie Hoofdstuk 2 Ademhalingsstelsel 3 2. Ademhalingsbewegingen Ademhalingsorganen De neusholte De keelholte De luchtpijp en de luchtpijptakken De longen Verschillen tussen ingeademde en 40 uitgeademde lucht 2.4 Gaswisseling in de longen 44 Hoofdstuk 3 Transportstelsel Bloed Samenstelling van bloed Functie van de bloedbestandelen Bouw van het transportstelsel Organen van het transportstelsel Het hart De bloedvaten Bloedsomloop 77 Verdieping 83 Hoofdstuk 4 Uitscheidingsstelsel Noodzaak van uitscheiding Organen die een rol spelen in de uitscheiding Uitscheiding langs de longen Uitscheiding langs de huid Uitscheiding langs de nieren Ligging van de nieren Uitwendige bouw van de nier Inwendige bouw van de nier Werking van de nier 97 Hoofdstuk 5 Samenhang tussen de stelsels Celademhaling Ademhaling en gezondheid Roken Luchtverontreiniging 5 Begrippenlijst 03 Verdieping 53