Inkoop vanuit integraliteit

Transcriptie

1 Prof. dr. Mirella M.N. Minkman Inkoop vanuit integraliteit Innovatie van organisatie en governance van integrale zorg

2 Even voorstellen Bijzonder hoogleraar Tilburg University/TIAS Directeur Innovatie en Onderzoek Vilans Toezichthouder in de zorg (ouderen, RIBW) Vice-voorzitter bestuur International Foundation for Integrated care Commissie van deskundigen VGN Lid innovatie- en advies commissie governance in de zorg BoZ Internationale expert groups & editor IJIC

3 Maar vooral.

4 Thuis in Rivierenland

5 Het begint met integraal kijken Een brede blik, verder kijken dan alleen zorg Weten wat mensen belangrijk vinden Anders kijken naar gezondheid Een mens is meer dan zijn ziekte of beperking Integraal kijken betekent anders handelen Huber et al., (2106); Schalock et al. (2002); Slaets, J. (2016)

6 Veranderende samenleving Roep om eigen regie Netwerksamenleving Tonkens (2016), SCP (2016), Panteia (2015)

7 Trends in beeld (UvA/Vilans 2017) Perspectief van de inwoner.

8

9 Ouder worden Vergrijzing, ook medewerkers Ouderdomsziekten Wegvallen ondersteuning Eenzaamheid Omgaan met complexe samenleving Betekenis van het leven Levenseinde

10 Migratie: een andere populatie

11 Solidariteit Meer dynamiek, meer maatwerk, meer eigen regie is mooi. Maar ook meer achterblijvers. Op weg naar 2050 zien we als belangrijke vraagstukken voor de samenleving en overheid hoe solidariteit en hoe duurzaamheid vorm te geven. (Kim Putters, SCP, 2016)

12 Een pluriforme samenleving laat een grote kwetsbare groep zien Nederland in 6 groepen (incl. ouderen, mensen met beperkingen) Hoog totaal hulpbronnen 1. Gevestigde bovenlaag 2. Jonge kansrijken 3. Werkende middengroep 71% 4. Comfortabel gepensioneerden 5. Onzekere werkenden 6. Achterblijvers 29% Laag totaal hulpbronnen Bron: SCP, 2017

13 Wie zijn de mensen in de kwetsbare groep? Zes risicogroepen met eigen vraagstukken en oplossingsrichting Ouderen Mensen met een langdurige beperking (bv LVB) Ouderen met een migranten achtergrond Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden/laaggeletterd Mensen met een laag inkomen en weinig hulpbronnen Kinderen met ernstige beperkingen Trend-T

14

15 11 technologische ontwikkelingen 1. Smartphones en wearables 2. Internet of Things 3. Augmented reality 4. Security 5. Verschuiving naar de consumentenmarkt 6. 3D Printing 7. Open systemen 8. Blockchain technologie 9. Sensoren en (zelf)metingen 10. Big Data 11. Privacy ECP (2016), Panteia (2015), Nictiz/Nivel (2016), CBS Stats. (2017)

16 Leren en werken Door technologie is een leven lang leren steeds meer nodig, maar ook mogelijk. Persoonlijke ontwikkeling en leerervaringen gaan zwaarder wegen dan basisopleiding Door technologie wordt arbeid minder tijd en plaatsgebonden. Arbeidsrelaties worden dynamischer, met relatief korte klussen voor wisselende werkgevers in netwerkverband. Robotisering zal ook de zorg veranderen.

17 Integraliteit Governance Mens als uitgangspunt Inrichten Organiseren Betekent meer complexiteit Samenwerking is vereist; andere governance Komen tot integraliteit kost tijd

18 Verlangen naar

19 De kern: 7 opgaven 1. Grootschalige verplaatsing van zorg 2. Focus op lokaal en regionaal (her)inrichten 3. Gerichter samenwerken 4. Governance tussen organisaties: kwaliteit van de interactie 5. Andere vaardigheden bestuurders en toezichthouders (en wethouders?) 6. Eigenaarschap bediscussiëren 7. Waarde(re)n vanuit integraliteit

20 Samenwerken als basis Meer dan multidisciplinair samenwerken Geen multidisciplinair aanbod, maar een integraal antwoord

21 Samenwerken tussen organisaties

22 Zijn we onderweg? Uit: Sociale wijkteams in beeld (Movisie, 2015) Uit: Beter Oud, Integrale teams in gemeenten - Ketenzorgprogramma s zorggroepen - >350 burgerinitiatieven - Samenwerken in de regio, gemeente, wijk - Maar wat is de regio? Op welke schaal? - Bovenregionaal organiseren

23 9 thema s 89 elementen Ontwikkelingsmodel voor ketensamenwerking (Minkman et al. 2012)

24 Spanningsvelden autonomie bewaren professioneel/ organisatie belang gezamenlijkheid voorop stellen client belang wantrouwen vertrouwen behoud inkomsten, macht waarden van de organisatie minder middelen, status waarden vanuit integraliteit Schrijvers, (2016); Shortell et al., (2014); Stein (2016)

25 Netwerk governance Governance in organisaties Hierarchisch Verticaal Beheersen Naar binnen gericht Intra organisationeel Unicentrisch Sturing en controle Governance tussen organisaties Samenwerken Horizontaal Bedoeling Naar buiten gericht Interorganisationeel Polycentrisch Vertrouwen en verbinden

26 Governance in de praktijk Vragenlijst onderzoek theorie netwerk governance integrale ketenzorg dimensies van samenwerken inrichting besluitvorming commitment vertrouwen eigenaarschap verantwoording toezicht ontwikkeling 353 samenwerkingsverbanden n=135 (38%)

27 Governance vanuit integraliteit Toezicht Sturing Verantwoording Inkoop

28 Inkoop vanuit integraliteit (1) 1. Ambitie om verder te gaan: brede verbinding, welzijn, gemeente, zorg, burgers. Ondernemers en verenigingen? 2. Lokale kracht benut, opschaling in de regio. Is en voelt iedereen zich verbonden? Nog meer opbrengst door na te denken over schaal? 3. Samenwerking mix tussen informeel en formeel, dragend, vertrouwen. Is de samenwerking effectief? 4. Integraliteit doorontwikkelen in bestuur, toezicht en verantwoording. Niet alleen de inkoop. 5. Eigenaarschap als thema verder vorm geven? 6. Waarden als verbindende factor. Laat de waarden zien in gedrag

29 Inkoop vanuit integraliteit (2) Inkoop richt het gedrag!! Welk gedrag moet men vertonen? Bouw incentives voor verbetering in. Waar zitten die? Regel de toegang helder en communiceer Minimale n voor voldoende deskundigheid Meerjarige afspraken: triggers op kwaliteit, rust voor innovatie Tussenstap: inkopen op bereikte doelen Het is een langdurig proces, keep up the good work!

30 Bedankt voor uw aandacht Prof. dr. Mirella M.N. Minkman Directeur Onderzoek & Innovatie Vilans, Kennisinstituut voor de langdurende zorg Bijzonder Hoogleraar Innovatie van organisatie en besturing van de langdurende integrale zorg University of Tilburg/ TIAS School for Business and Society T M