JAARVERSLAG. Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst. Werkingsjaar 2013

Transcriptie

1 JAARVERSLAG Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst Werkingsjaar 2013 Sofie Moeykens: Stafmedewerker Bouwkundig Erfgoed Willem Hantson: Stafmedewerker Archeologie

2 Inleiding Na drie jaar van intensief engagement voor het onroerend erfgoed merken we dat RADAR stilaan een vaste waarde is geworden in de regio. Steevast worden we aangesproken door de gemeentelijke overheden en gecontacteerd door hun respectievelijke diensten als het bouwkundig of archeologisch erfgoed ter sprake komt en ons advies gewenst is. Een gemeenschappelijk beleid rond onroerend erfgoed op maat van elke gemeente staat steeds hoger op de agenda en de bewustwording van de eigen patrimoniale rijkdom gaat in stijgende lijn. Ook het publiek de man in de straat voelt zich nauwer betrokken bij de boven- en ondergrondse erfenis van onze voorouders. Drukbezochte activiteiten van Open Monumentendag tot opensleufdagen zijn hier niet vreemd aan en met het pas gelanceerde educatief pakket Archeo-logisch toch! lijkt ook de toekomst veilig gesteld. Toch moeten we niet denken dat we op onze lauweren kunnen rusten, want het behoud en beheer van dit waardevolle erfgoed is letterlijk een werk van lange adem. Niet zelden staat het op de tocht en moet er via dialoog tot consensus gekomen worden, er ten volle van bewust dat er regelmatig keuzes gemaakt moeten worden. Bouwwoede hypothekeert niet enkel de gemeenschappelijke bouwkundige erfenis van een gemeente, maar ook het ondergrondse geheugen gaat regelmatig ongemerkt op de schop. Daarom blijft RADAR waakzaam, maar belangrijker nog is dat we mensen bewust maken van de waarde van dit erfgoed door sensibilisatie en een publieksgerichte werking. Het heropwaarderen van de archeologische collecties in de regio door ontsluiting via erfgoedbank Midwest en de verdere inventarisatie van alle waardevolle graven in de website Versteende Getuigenissen zijn slechts enkele van de vele initiatieven die we de komende jaren programmeren om dit gevoel van ons erfgoed zich verder te laten ontwikkelen. Projectvereniging BIE waar we sinds jaar en dag deel van uitmaken heeft het stadium van volwassenheid al lang bereikt, maar blijft haar werking optimaliseren en haar activiteiten uitbreiden. Het voorbije jaar werd niet enkel de bestuursorganisatie hertekend, maar ook archiefwerking en cultuurcommunicatie zijn deel gaan uitmaken van haar takenpakket. Projectvereniging BIE is heden ten dage een sterk gewaardeerde partner voor de verschillende deelnemende gemeenten en de opmaak van het beleidsplan belooft deze gesmaakte samenwerking en wederzijdse ondersteuning ook in de toekomst waar te maken. Schematische weergave van RADAR binnen de structuur van Projectvereniging BIE Jaarverslag RADAR

3 RADAR zit eveneens op een scharniermoment, want het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet en de bijhorende uitvoeringsbesluiten worden begin 2015 verwacht in werking te treden. Dit zal het takenpakket van onze intergemeentelijke dienst gevoelig veranderen en we dienen ons hier nauwgezet op voor te bereiden. Van groot belang is de erkenning die het nieuwe decreet met zich mee zal brengen, wat de IOED krachtiger zal positioneren als partner van de deelnemende gemeenten, als bruggenbouwer tussen de actoren binnen het onroerend erfgoedveld en als uitdrager van een alomtegenwoordig en rijk patrimonium. Dit gebeurt niet vanzelf, want erkenning moet verdiend worden via een sterk onderbouwde en gemotiveerde aanvraag. Iets waar we het komende jaar uitgebreid werk van zullen maken. Het voorliggende jaarverslag wil de neerslag vormen van de gezamenlijke prestaties die het voorbije jaar hebben geleid tot een beter beheer en een bredere bewustwording van het onroerend erfgoed in de gemeenten Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Lichtervelde, Moorslede, Roeselare en Staden. Het actieplan voor het jaar 2013 uitgewerkt op basis van de resultaatsverbintenis tussen Projectvereniging BIE en het Agentschap Onroerend Erfgoed en in de vorm van een afsprakennota met de gemeenten goedgekeurd op de Raad van Bestuur diende als leidraad om deze doelen te concretiseren en te vertalen naar onze dagdagelijkse werking. Het jaarverslag is opgebouwd volgens de structuur van de resultaatsverbintenis met het agentschap Onroerend Erfgoed. Deze bestaat uit drie onderdelen: een generiek takenpakket dat geldt voor de RADAR in het algemeen, een specifiek takenpakket voor de stafmedewerker archeologie en een specifiek takenpakket voor de stafmedewerker bouwkundig erfgoed. De doelstellingen gaan telkens in een kader aan de invulling ervan vooraf: - Resultaatsverbintenis tussen RADAR en het agentschap Onroerend Erfgoed Afsprakennota tussen RADAR, het agentschap Onroerend Erfgoed en de gemeenten Dit jaarverslag werd ter goedkeuring voorgelegd aan de Stuurgroep van RADAR op 26 februari 2014 en wordt ter info meegegeven aan de Raad van Bestuur van Projectvereniging BIE op 25 maart Contactgegevens Projectvereniging BIE Polenplein Roeselare Tel. 051/ Sofie Moeykens Willem Hantson Stafmedewerker Bouwkundig Erfgoed Stafmedewerker Archeologie sofie@bieradar.be willem@bieradar.be GSM 0497/ GSM 0497/ Jaarverslag RADAR

4 Inhoudstafel Inleiding Contactgegevens Inhoudstafel Deel 1. De gemeenschappelijke werking van RADAR Afsprakencluster Beleid en beheer Afsprakencluster Ontsluiting en publieksgerichtheid Afsprakencluster Deontologie en gedragscode Afsprakencluster Organisatie Deel 2. Specifieke taken m.b.t. archeologisch erfgoed Afsprakencluster Inventarisatie Afsprakencluster Advisering en opvolging Afsprakencluster Beheer en Beleid Afsprakencluster Veldwerk en deponering / archivering Afsprakencluster Deontologie en gedragscode Deel 3. Specifieke taken m.b.t. bouwkundig erfgoed Afsprakencluster Inventarisatie Afsprakencluster Advisering en opvolging Afsprakencluster Beheer en Beleid Bijlagen Bijlage 1. Afsprakennota Bijlage 2. Raad van Bestuur Projectvereniging BIE Bijlage 3. Stuurgroep RADAR Bijlage 4. Adviesgroep Projectvereniging BIE Bijlage 5. Afsprakennota inzake advisering en opvolging Jaarverslag RADAR

5 Deel 1. De gemeenschappelijke werking van RADAR 1.1. Afsprakencluster Beleid en beheer - De IOED maakt een meerjarenbeleidsplan op en een beheerplan voor het lopende jaar, dat past binnen het beleidsplan. Het beheerplan wordt getoetst aan het meerjarenbeleidsplan in het jaarverslag. RADAR werkt mee aan het meerjarenbeleidsplan voor de periode van Projectvereniging BIE voor het onderdeel onroerend erfgoed. RADAR was betrokken bij het opstellen van het meerjarenbeleidsplan van Erfgoedcel TERF / Projectvereniging BIE op het worldcafé van 21 mei 2013 en tijdens de retraite op 27 en 28 juni Het onderdeel onroerend erfgoed wordt pas meegenomen in 2014 bij de opstelling van het beleidsplan van RADAR in het kader van de aanvraag tot erkenning als IOED binnen het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet. In het najaar van 2013 werd evenwel het actieplan van RADAR voor 2014 (zie Bijlage 1) opgesteld, voorgelegd aan de Stuurgroep van RADAR op 23 oktober 2013, goedgekeurd door de Raad van Bestuur (RvB, zie Bijlage 2) van Projectvereniging BIE op 26 november 2013 en opgestuurd naar het Agentschap Onroerend Erfgoed. - De IOED neemt initiatieven tot uitbreiding van zijn werkingsgebied, voor zover de draagkracht van de IOED en de logische samenhang van het gebied dat toelaten. Het is de bedoeling om het komende jaar de werking van RADAR te bestendigen binnen het huidige gebied, maar op termijn en als de draagkracht dit toelaat, staat RADAR open voor eventuele toetreding van andere gemeenten binnen het arrondissement Roeselare. Net als de vorige jaren is er in 2013 voor gekozen om de werking verder uit te bouwen en gedurig te optimaliseren binnen het huidige werkgebied van de 7 gemeenten. Begin mei werd er evenwel door Projectvereniging BIE gelobbyd om Ledegem naast de bibliotheeksamenwerking BROERE ook in de rest van haar werking (Erfgoedcel TERF, RADAR, ) te betrekken, maar die onderhandelingen zijn afgesprongen. Etra gemeenten zijn momenteel dus niet meteen aan de orde. Jaarverslag RADAR

6 Het huidige werkingsgebied van RADAR binnen de West-Vlaamse contet - De IOED stemt de cultuurbeleidsplannen en het beleidsplan van een eventueel aanwezige erfgoedcel af met het onroerend erfgoedbeleid. In 2013 moet voor de Erfgoedcel een beleidsplan voor de periode worden gemaakt. Projectvereniging BIE voorziet dit integraal aan te pakken en voor elke poot een beleidsvisie uit te werken. Op deze manier wordt maimaal naar afstemming tussen de verschillende beleidsdomeinen gestreefd. De RADAR-medewerkers worden uitgenodigd op de werkgroep van Erfgoedcel TERF (en ad hoc werkgroepen) telkens er punten op de agenda staan met een raakvlak met het onroerend erfgoedbeleid in de regio. RADAR opereert samen met Erfgoedcel TERF en het samenwerkingsverband BROERE (Bibliotheken Roeselaarse Regio) onder Projectvereniging BIE. De afstemming van de werking van RADAR met Erfgoedcel TERF is optimaal en biedt veel opportuniteiten op gebied van ondermeer publiekswerking en ontsluiting. Zo werd er naar aanleiding van Erfgoeddag op 21 april 2013 een gesmaakte lezing rond archeologische dateringstechnieken gegeven in Hooglede-Gits. De afstemming met het lokaal gemeentelijk cultuurbeleid loopt goed, o.m. via de Stuurgroep TERF met de cultuurbeleidscoördinatoren van de zeven deelnemende steden en gemeenten, waarin ook naar de werking van RADAR wordt teruggekoppeld. Ook in de maandelijkse BIE-nieuwsbrief en het BIE-blad is ruimte voor de werking van RADAR, zo kwam ondermeer het programma van Open Monumentendag uitgebreid aan bod. RADAR werkt samen met erfgoedcel TERF aan de verdere ontwikkelling en invulling van de Erfgoedbank Midwest die de inventarisatie en digitale ontsluiting van zowel cultureel als onroerend erfgoed voorop stelt. De bijdrage van RADAR ligt hoofdzakelijk in de uitwerking van een archeologisch luik (cf. infra). De medewerkers van RADAR namen op 27 en 28 juni 2013 deel aan het beleidsplanningstraject van Erfgoedcel TERF. Tijdens deze tweedaagse werden de krijtlijnen voor de meerjarenbeleidsplanning uitgezet. Samen met andere spelers uit het erfgoedveld werd nagedacht over de rol van de erfgoedcel. De strategische doelstellingen werden uitgezet naast o.a. een SWOT-analyse. Deze tweedaagse eindigde met de formulering van een missie en visie voor de erfgoedcel voor de komende beleidsperiode. Jaarverslag RADAR

7 - De IOED bewaakt de integratie van het onroerend erfgoed in andere beleidsplannen zoals milieubeleidsplannen, natuurontwikkelingsplannen, bekkenbeheersplannen, toeristische plannen, RADAR streeft ernaar om via het verder uit te bouwen netwerk van contacten afstemming te bereiken met andere beleids- en beheersplannen. RADAR gaat na of en hoe de werking kan geïntegreerd worden in de strategische meerjarenplannen van de gemeenten en hoe naar afstemming kan gestreefd worden binnen de gemeentelijke GISsystemen. RADAR start een proefproject op rond de trajectontwikkeling van een gemeentelijke beleidsvisie voor onroerend erfgoed binnen één gemeente. Driemaandelijks organiseert RADAR een werkgroep voor de ambtenaren stedenbouw en ruimtelijke ordening van de deelnemende gemeenten om beleidsvoorbereidend werk te verrichten. Er wordt verder afgestemd met de regionale overlegstructuur stad-land-schap t West-Vlaamse Hart. RADAR heeft in het kader van een aantal planningsprojecten adviserende nota s opgesteld, al dan niet in een combinatie van archeologie (A) en bouwkundig erfgoed (BE), en dit zowel uit eigen initiatief als op vraag van een gemeente of een advies verlenende instantie: Te slopen hoeve Bietstraat Roeselare (BE) MER nota Klauwaartbeek Roeselare (BE-A) MER nota Stationswijk Roeselare (BE-A) MER nota Dumoulin Bricks Roeselare (A) MER nota Willaert Roeselare (A) Bunker Vyvestraat Staden (BE) Advies RUP Buitengebied Izegem (BE-A) Advies RUP Centrum Izegem (BE-A) Advies RUP Kachtem-Oost Izegem (BE-A) Advies RUP Klein Harelbeke Izegem (BE-A) Deze vroege betrokkenheid en proactieve houding binnen trajecten ruimtelijke planning is epliciet opgenomen in de Afsprakennota inzake advisering en opvolging (zie Bijlage 5). Het getuigt van de erkenning van het belang van de integratie van onroerend erfgoed als onderdeel in planning en visie. In 2013 is de Stuurgroep RADAR driemaal samengekomen: 15 mei 2013, 28 augustus 2013 en 23 oktober Dit overlegmoment tussen de medewerkers van RADAR en de schepenen en ambtenaren stedenbouw en ruimtelijke planning, evenals de consulenten bouwkundig erfgoed en archeologie van het Agentschap Onroerend Erfgoed werd telkens aangegrepen om de samenwerking te bevorderen, acties te bespreken en informatie uit te wisselen o.a. inzake wetgeving en beleid. Hiermee maakt RADAR zijn intermediaire rol waar. Volgende punten kwamen onder meer aan bod: De afsprakennota voor 2013 Het jaarverslag van de werking in 2012 Het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet Grensoverschrijdende bouwprojecten & advisering (Pre-)advisering archeologie & bouwkundig erfgoed Het afbakenen van Archeologische Zones (AZ) Het afbakenen van zones waar geen archeologie te verwachten is De actualisatie van de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed De website Versteende Getuigenissen (funerair erfgoed) Beleidsvisietraject bouwkundig erfgoed Omgang met WOI-relicten 25 jaar Open Monumentendag Brainstorm over thema s voor stuurgroepen in 2014 Jaarverslag RADAR

8 In de Stuurgroep RADAR werd gedebatteerd over de mogelijkheden om een eigen gemeentelijke visie omtrent het bouwkundig erfgoed in de gemeente te ontwikkelen. Verschillende voorbeelden uit andere gemeenten werden uitvoerig toegelicht en besproken. RADAR treedt op als moderator in deze gesprekken en begeleidt het traject van één gezamenlijke visie voor de BIE-gemeenten Afsprakencluster Ontsluiting en publieksgerichtheid - De IOED staat ervoor in dat de verworven kennis geregistreerd wordt en toegankelijk gesteld wordt voor derden. RADAR zorgt ervoor dat de ontwikkelde epertise en opgebouwde kennis doorstroomt naar de betrokkenen (beleid, partners, publiek, onderzoekers, ) via het verder uit te bouwen netwerk, RADAR-website, BIE-infoblad, RADAR-folder De website Versteende Getuigenissen bestaat sinds 2010 en heeft als doel het funerair erfgoed van de regio te ontsluiten en de kennis hierover te verspreiden. Op vraag kan hierover toelichting gegeven worden op workshops en studiedagen. We streven ernaar het aantal partners uit te breiden. Er worden acties ondernomen om de vernieuwde website breder bekend te maken binnen de regio. In het kader van concrete archeologische projecten worden de resultaten van dat onderzoek publiekelijk toegankelijk gemaakt via de RADAR-website, maar ook rondleidingen, lezingen, brochures, infopanelen en verspreiding in de gemeentelijke communicatiekanalen behoren tot de mogelijkheden. Er wordt een educatief pakket rond archeologie ontwikkeld voor kinderen (10-14 jaar). RADAR begeleidt op vraag ook studenten bij hun regio-gebonden bachelor/ masterpaper. De informatiekanalen van projectvereniging BIE lenen zich uitstekend voor de nodige doorstroom en kennisspreiding naar betrokkenen toe. In de maandelijkse digitale BIE-nieuwsbrief en het periodiek en regio-breed verdeelde BIE-infoblad (oplage: stuks) werden ook aankondigingen voor activiteiten van RADAR opgenomen. Zo kwamen o.a. de activiteiten op Open Monumentendag uitvoerig aan bod, naast tal van andere wetenswaardigheden. Het BIE-infoblad van september 2013 rond Open Monumentendag De website van RADAR ( werd veelvuldig gebruikt voor de aankondiging van activiteiten. De link tussen de UIT-databank en onze kalender zorgt er bovendien voor dat een breed scala aan evenementen een even ruim publiek kan aanspreken. Het ontsluiten van de vele archeologische projecten in de regio neemt intussen hand over hand toe. Vooral de opgravingen van het voorbije jaar kregen de nodige aandacht en belangstelling, niet in het minst door het feit dat er publieksmomenten georganiseerd werden op deze sites (cf. infra). Naast de rechtstreekse links naar Versteende Getuigenissen en Erfgoedbank Midwest, werd nu ook een link naar het educatief pakket Archeo-logisch toch! opgenomen op de hoofdpagina. Jaarverslag RADAR

9 Een van de beleidsdoelstellingen bij de opstart van Projectvereniging BIE was funerair erfgoed. RADAR heeft hier in 2013 sterk op ingezet: Eén van de manieren om te communiceren rond dit funerair erfgoed is de website Versteende Getuigenissen. Deze databank maakt het mogelijk om te zoeken naar historisch waardevolle graven in de verschillende kerkhoven en begraafplaatsen van de BIE-regio. De website plukt de vruchten van een aantal belangrijke technische aanpassingen, waardoor de gebruiksvriendelijkheid en de zoekmogelijkheden optimaal zijn gemaakt. Er zijn postkaarten ter promotie voorhanden, die op diverse evenementen worden verspreid. In 2013 werden de begraafplaatsen van Roeselare (Oude stedelijke begraafplaats, blok A) en Gits online raadpleegbaar gemaakt op RADAR heeft samen met de stad Roeselare en twee tijdelijke krachten de inventarisatie van blok A van de oude stedelijke begraafplaats van Roeselare afgewerkt. De steden en gemeenten konden beroep doen op de epertise van RADAR inzake inventarisatie en selectie van graven. Een handleiding tot inventarisatie wordt gratis ter beschikking gesteld. Voor de gemeentearbeiders van de groendienst van de gemeenten Staden en Moorslede werd een workshop klein onderhoud van graven ingericht. Deze praktische sessie bood de arbeiders de gelegenheid om kleine onderhoudstechnieken aan te leren. Dat deze website in het kader van het nieuwe decreet op de begraafplaatsen een waardevol hulpmiddel kan zijn voor lokale besturen, blijkt ook uit de interesse die CO7 getoond heeft. Jaarverslag RADAR

10 In het voorjaar van 2013 werd een bestek uitgeschreven voor de ontwikkeling van een educatief pakket rond archeologie. Na gesprekken met de drie ingeschreven kandidaten kwam Casa Blanca vzw als beste uit de bus. Zij werkten het pakket tegen eind november uit, waarna het op 16 december officieel gelanceerd werd in de vijfde en zesde klas van Basisschool De Valke te Lichtervelde. Het pakket is bedoeld voor leerlingen (10- tot 14-jarigen) uit de derde graad van het lager onderwijs (5 de -6 de leerjaar) en de eerste graad van het secundair onderwijs (1 ste -2 de middelbaar). Op een ontdekkingsgerichte en interactieve manier leren ze de wereld van de archeologie en het werk van de archeoloog kennen. De opdrachten zijn opgebouwd rond de zeven deelnemende gemeenten met documentatie die grotendeels uit deze RADAR-regio (de ruime Mandelvallei) afkomstig is. Men kan het pakket gebruiken als voorbereiding of aanvulling op een bezoek aan een archeologische opgraving, maar staat hier evengoed los van. Archeo-logisch toch! is gratis uitleenbaar bij RADAR. Het educatief pakket Archeo-logisch toch! In het kader van haar masterproef voor het behalen van het diploma Master in de archeologie aan de KU Leuven heeft Iris Vanhecke de opgravingsgegevens van het onderzoek ( ) aan de Mandelstraat te Rumbeke-Roeselare bestudeerd. RADAR droeg het onderwerp aan, dat vervolgens in gezamenlijk overleg met de toenmalige archeologen Frederik Demeyere en Wouter Lammens verder werd afgebakend. Promotor van de masterproef was prof. dr. Marc Lodewijck en tijdens de vondstverwerking werd ze ondersteund door het team van Marc Dewilde in Zarren (Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen). In de zomer van 2013 studeerde ze met deze masterproef af als archeoloog. Jaarverslag RADAR

11 - De IOED blijft op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen op het vlak van onroerend erfgoedzorg en -onderzoek (deelname aan studiedagen, onderzoek naar subsidiemogelijkheden, ) en zet die inzichten om in de praktijk. De stafmedewerkers van RADAR doen onderzoek en scholen zich bij met het oog op de optimalisering van de werking van de IOED en dit voor zover de planning dit toelaat. Op het driemaandelijks werkgroepoverleg met de ambtenaren stedenbouw en ruimtelijke ordening van de deelnemende gemeenten worden nieuwe ontwikkelingen binnen het onroerend erfgoedveld toegelicht en besproken. De stafmedewerkers namen in 2013 deel aan diverse studiedagen en info-momenten: Sofie Moeykens stafmedewerker bouwkundig erfgoed 16/jan/13 18/apr/13 13/mei/13 17/mei/13 31/mei/13 5/jun/ /juni/13 20/jun/13 9/aug/13 27/nov/13 2/dec/13 5/dec/13 Herbestemming religieus erfgoed - kerk zoekt toekomst Handhaving onroerend erfgoed Praktisch beheer onroerend kerkelijk erfgoed Historisch interieur Beheer begraafplaatsen Epitaaf Praktisch beheer roerend kerkelijk erfgoed Beleidsplanning Erfgoedcel TERF Publiekswerking in het kader van religieus erfgoed Uitdagingen voor technische collecties ETWIE Erfgoed en platteland Landelijke gilden Toekomst parochiekerken VVSG Inventarisatie en registratie religieus erfgoed Willem Hantson stafmedewerker archeologie febr/mei 2013 Basiscursus Geografische Informatiesystemen 20/apr/13 Archeologisch forum /mei/13 Studiedag 'Zorg voor archeologisch metaal' 23/mei/13 Lezing 'Recording and researching portable antiquities' mei 2013 BNA-dagen /jun/13 Ontmoetingsdag MovE 27+28/juni/13 Beleidsplanning Erfgoedcel TERF 11/okt/13 Infosessie Archeologie-vrije Zones 23/nov/13 Conflict in Contact In 2013 is de stuurgroep RADAR driemaal samengekomen (cf. supra). Vooral de recente ontwikkelingen inzake het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet (o.a. Archeologische Zones en het begrip onroerenderfgoedgemeente) en de aanzet voor het uittekenen van een gezamenlijke beleidsvisie omtrent de omgang met het bouwkundig erfgoed kwamen aan bod. Jaarverslag RADAR

12 - De IOED fungeert als aanspreekpunt voor de regio en zorgt voor afstemming tussen de verschillende partners in de regio. RADAR bouwt een netwerk voor de onroerend erfgoedwerking in de regio op en zorgt voor afstemming tussen de partners, ondermeer op de verschillende werkgroepen. Er wordt gewerkt aan een lange termijnvisie op het regionaal onroerend erfgoedbeleid (beleidsplan ) in samenspraak met de verschillende gemeenten. De stafmedewerkers van RADAR zijn hét aanspreekpunt voor het lokale beleid en de burger voor alles wat onroerend erfgoed in de regio aangaat. RADAR fungeert als aanspreekpunt voor de regio via de loketfunctie. De loketfunctie van RADAR werd ook in 2013 gecommuniceerd via de RADAR-website (waar onder het tabblad Advisering & begeleiding pasklare antwoorden op heel wat onroerend erfgoed-gerelateerde vragen gevonden kunnen worden), via het BIE-infoblad en als onderdeel van de BIE-introductiefolder. De RADAR-medewerkers nemen deel aan de stuurgroep van Erfgoedcel TERF en de adviesgroep van Projectvereniging BIE. Op die manier kan de werking van RADAR worden afgestemd op de initiatieven rond roerend erfgoed (vanuit cultuur) en de bibliotheken in de BIE-gemeenten (cf. supra). Viermaal per jaar wordt door de RADAR-medewerkers een stuurgroep met de schepenen en ambtenaren stedenbouw en ruimtelijke planning van de deelnemende gemeenten georganiseerd. Hierin wordt de werking van RADAR afgetoetst en worden actuele kwesties en vragen rond onroerend erfgoed besproken (cf. supra). - De IOED neemt initiatieven ter verbreding van het maatschappelijk draagvlak en sensibiliseert zowel het brede publiek als specifieke doelgroepen zoals bouwheren, promotoren en architecten. - Indien deze initiatieven betrekking hebben op beschermingsdossiers, neemt de IOED voorafgaand aan elke communicatie contact op met Onroerend Erfgoed. RADAR zorgt voor de voortdurende actualisatie van de gegevens op de website die zich zowel op het brede publiek als op specifieke doelgroepen richt. Er wordt een info-brochure ontwikkeld over RADAR met praktische info rond inventaris, archeologie, Deze wordt breed verspreid binnen de regio. Op de jaarlijkse ontmoetingsdag van Projectvereniging BIE worden de resultaten van 2013 en de planning van RADAR voor 2014 voorgesteld aan een ruim en sectorgebonden publiek. RADAR werkt nauw samen met de erfgoedconsulenten van de provinciale afdelingen van Onroerend Erfgoed en met de centrale administratie van Onroerend Erfgoed. Voor dossiers die betrekking hebben op beschermd erfgoed neemt RADAR voorafgaand aan elke communicatie contact op met de gemeente en met Onroerend Erfgoed. RADAR sensibiliseert het brede publiek en specifieke doelgroepen via de RADAR-website. Naast algemeen kaderende teksten, worden activiteiten aangekondigd en wordt er dieper ingegaan op de projecten van bouwkundig erfgoed enerzijds en de archeologische onderzoeksprojecten anderzijds. Door te werken met nieuwsberichten kan direct op de actualiteit worden ingespeeld. De opmaak en productie van een info-brochure over RADAR en het onroerend erfgoed werd na overleg uitgesteld. Het is immers wachten op het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet en de daarin omschreven taken en functie van de IOED. In afwachting is er nog steeds de BIE introductiefolder. Open Monumentendag (zondag 8 september 2013) vormde de aanleiding voor het huis-aan-huis bezorgen van het BIE-blad. In dit nummer werd uitvoering het programma van OMD in de BIE-regio toegelicht, zowel naar activiteiten als naar locatie, tijdstip en omschrijving toe. Jaarverslag RADAR

13 In 2013 werd er naar aanleiding van de 25ste editie van OMD een speciale intergemeentelijke activiteit georganiseerd. Omdat OMD 25 jaar bestond werd er specifiek voor de doelgroep jongeren gekozen. Alle 25-jarigen (en bij uitbreiding alle twintigers) konden tickets winnen voor een eclusief optreden van PPP en DJ Audiophonic op de unieke locatie van de beschermde hoeve Deefakker te Ingelmunster. Deze hoeve is privé-eigendom en anders niet publiek toegankelijk. Het optreden van PPP ging van start om klokslag middernacht. Op die manier werd deze activiteit de eerste OMDactiviteit van 2013! RADAR kon niet wachten tot 10u om aan deze feesteditie te beginnen. De stafmedewerker archeologie heeft zich bezig gehouden met draagvlak verbredende publieksactiviteiten bij twee archeologische projecten in de regio: De opgraving aan de Nijverheidstraat te Ingelmunster (cf. infra) was een ideale gelegenheid om het omwonende publiek te informeren over dit archeologisch project in hun nabije omgeving. Op maandag 21 oktober kregen de scholen en de inwoners van Ingelmunster de kans om de opgraving van nabij te komen bekijken. In totaal bezochten 120 leerlingen uit het basisonderwijs en 35 geïnteresseerden de site. Geleide klasbezoeken aan de Nijverheidstraat te Ingelmunster Het archeologisch onderzoek aan het toekomstige industrieterrein West-Noord aan de Bietstraat te Roeselare (cf. infra) vormde een uitstekend decor om het ruimere publiek met archeologie in contact te brengen. Een uitnodiging werd verstuurd en meerdere scholengroepen uit de omgeving gingen gretig op dit aanbod in. Op woensdag 23, donderdag 24 en vrijdag 25 oktober bezochten in totaal circa 280 leerlingen uit het basisonderwijs en een 40-tal geïnteresseerden de site. Geleid klasbezoek aan de Bietstraat te Roeselare Daarnaast werd een educatief pakket Archeo-logisch toch! ontwikkeld voor 10 tot 14-jarigen, dat als voorbereiding of aanvulling op een terreinbezoek in de klas kan gebruikt worden (cf. supra). Jaarverslag RADAR

14 Er wordt van elke gelegenheid gebruik gemaakt om het onroerend erfgoed, RADAR en haar werking onder de aandacht te brengen: Week van de Begraafplaatsen, Dag van de Open Kerken, Open Monumentendag, Erfgoeddag, enz. Ook bij tal van kleinschalige lokale initiatieven is RADAR aanwezig. Op de jaarlijkse ontmoetingsavond (21/03/2013) werden de verwezenlijkingen van 2012 en de plannen voor 2013 voorgesteld aan de massaal opgekomen regionale erfgoedsector. Daarnaast heeft de stafmedewerker bouwkundig erfgoed de stad Roeselare ondersteund bij de voorbereiding van een beschermingsdossier voor de bescherming van de voormalige chicoreifabriek Van Tieghem. RADAR heeft in opdracht van de stad de aanvraag tot bescherming ingediend en het volledige dossier uitgewerkt en opgevolgd. Gedurende dit hele proces werd er regelmatig teruggekoppeld met Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen. Ook voor de elektriciteitscentrale te Izegem werd een aanvraag tot bescherming opgesteld, op vraag en in samenwerking met de stad Izegem. Het raadplegen van archief en kadaster, het uitschrijven van de aanvraag tot het begeleiden van de erfgoedconsulenten op de site zelf behoorden tot de dienstverlening van RADAR. - De IOED heeft aandacht voor vrijwilligerswerking en erfgoedverenigingen, en voor het ontwikkelen en ondersteunen van lokale betrokkenheid. RADAR kan een beroep doen op het netwerk van vrijwilligers en erfgoedverenigingen dat sinds 2008 werd opgebouwd door Erfgoedcel TERF. RADAR streeft ernaar dit netwerk verder uit te breiden voor wat betreft de onroerend erfgoedmaterie. Er wordt verder gewerkt - samen met de vrijwilligers - aan het project Funerair Erfgoed/ Versteende Getuigenissen om het funerair erfgoed van de regio te ontsluiten. De Vereniging voor Oudheidkundig Bodemonderzoek West-Vlaanderen (V.O.B.o.W.), de Werkgroep Archeologie Roeselare (WAR) en de verschillende heemkundige kringen worden door RADAR op de hoogte gehouden van archeologisch onderzoek binnen hun werkingsgebied en betrokken waar het mogelijk en/of opportuun is. Vrijwilligers zullen betrokken worden bij de invulling van het archeologie-luik op de in samenwerking met Erfgoedcel TERF ontwikkelde Erfgoedbank Midwest. De stafmedewerker bouwkundig erfgoed heeft in het kader van het project Versteende Getuigenissen samen met de stad Roeselare een vrijwilligerswerking opgezet voor de inventarisatie en ontsluiting van het funerair erfgoed in de regio. De stafmedewerker heeft actief meegewerkt aan de inventarisatie van de oude stedelijke begraafplaats van Roeselare. Naast een korte opleiding werd samen met vrijwilligers blok A van de begraafplaats geïnventariseerd. De twee medewerkers verbonden aan de dienst begraafplaatsen van de stad konden bij vragen en/of technische problemen steeds beroep doen op de stafmedewerker bouwkundig erfgoed. Na een controle van de ingevoerde gegevens werden de fiches van de betreffende begraafplaats geactiveerd en zodoende zichtbaar voor elke bezoeker van de website. Voor de gemeente Moorslede werd na enkele gesprekken met het college en de bevoegde schepen de beslissing genomen om in te stappen in Versteende Getuigenissen. De drie begraafplaatsen werden bezocht en er werd een selectie gemaakt van de waardevolle graven, die in 2014 geïnventariseerd zullen worden. De Vereniging voor Oudheidkundig Bodemonderzoek West-Vlaanderen (V.O.B.o.W.), de Werkgroep Archeologie Roeselare (WAR) en de verschillende heemkundige kringen werden waar mogelijk actief of passief betrokken bij de verschillende archeologische projecten die in de regio plaatsvonden: Zo vragen we hen vaak om lokale informatie, worden ze op de hoogte gebracht van publieksmomenten en worden er op regelmatige basis artikels met betrekking tot resultaten van opgravingen aangeboden voor hun nieuwsbrieven, magazines of jaarboeken. Jaarverslag RADAR

15 De activiteiten van V.O.B.o.W. WAR werden aangekondigd via onze communicatiekanalen en er werd ondersteuning voorzien bij het opzetten van een tentoonstelling op Erfgoeddag. Verder werd V.O.B.o.W. WAR betrokken bij een prospectie in Beveren. De geo-archeologische tentoonstelling Mammoet en consoorten met vondsten uit de kleiputten van Oekene, door Jozef Goderis (V.O.B.o.W. WAR) bij de Dienst Cultuur van Roeselare opgesteld, werd ruim bekend gemaakt via de RADAR-informatiekanalen en de door RADAR aangemaakte en verspreide folder. - De IOED ondersteunt Open Monumentendag en andere sensibiliserende activiteiten (bvb. rond lopende beschermingen, beheerswerken). RADAR zorgt via het organiseren van overleg voor inhoudelijke ondersteuning en regionale afstemming van de initiatieven van de lokale organisatoren. RADAR voorziet etra promotionele ondersteuning n.a.v. de 25 ste editie van Open Monumentendag. RADAR neemt een coördinerende rol op zich in het kader van regionale deelname aan de Europese Week van de Begraafplaatsen en Open Kerkendagen. RADAR heeft actief deelgenomen aan de voorbereiding en organisatie van OMD 2013 in de BIE-regio. De stafmedewerker bouwkundig erfgoed heeft het traject van de totstandkoming van het programma van OMD in de regio opgevolgd. Gemeenten en lokale comités konden beroep doen op de stafmedewerker bij de uitwerking van hun lokaal programma en de praktische organisatie ervan. Naar aanleiding van de 25 ste editie werd een regionale activiteit uitgewerkt: op de beschermde hoeve Deefakker te Ingelmunster werden 2 nachtelijke muziekoptredens geprogrammeerd voor de twintigers uit onze regio. Het doel van de combinatie van muziek en erfgoed was jongeren warm te maken voor Open Monumentendag. Deze doelgroep is vaak moeilijk te bereiken maar de 100 beschikbare plaatsen werden vlot ingevuld. Vanuit RADAR werden de BIE-gemeenten gestimuleerd om deel te nemen aan de Week van de Begraafplaatsen en Dag van de Open Kerken. Voor de inhoudelijke invulling van beide activiteiten kon een beroep gedaan worden op de hulp van de stafmedewerker. - De IOED ontwikkelt eigen initiatieven ter ondersteuning van de (lokale) erfgoedzorg (bvb. eigen premieregelingen voor niet-beschermd erfgoed, erfgoedprijzen, ). RADAR informeert - in het kader van de ontwikkeling van een regionale visie op onroerend erfgoed - lokale besturen over de mogelijkheden van gemeentelijke subsidiereglementen voor waardevol niet beschermd erfgoed. In de stuurgroep RADAR werd gedebatteerd over de mogelijkheden een eigen gemeentelijke visie omtrent het bouwkundig erfgoed in de gemeente te ontwikkelen. Verschillende voorbeelden uit andere gemeenten werden uitvoerig toegelicht en besproken. RADAR treedt op als moderator in deze gesprekken en begeleidt de verdere uitwerking van één gezamenlijke visie voor de BIEgemeenten. Jaarverslag RADAR

16 - De IOED volgt projecten op die gebeuren in samenwerking met andere instanties en die gericht zijn op de ontsluiting van erfgoed. RADAR participeert in volgende projecten in samenwerking met andere instanties: - omtrent funerair erfgoed o Het project Funerair Erfgoed/ Versteende Getuigenissen (sinds 2010) wordt verdergezet. Doelstelling is de ontsluiting van het funerair erfgoed van de regio. Er wordt naar gestreefd om het gebruik van de website zo ruim mogelijk te verspreiden in Vlaanderen i.f.v. beheer van funerair erfgoed. Er werden verschillende initiatieven genomen om het project Versteende Getuigenissen, een databank dat is gericht op de ontsluiting van funerair erfgoed, meer bekend te maken in Vlaanderen en nieuwe partners te doen aansluiten. De technische upgrade van de website werden geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. Dankzij deze aanpassingen is het mogelijk om op een meer gebruiksvriendelijke en doelgerichte manier de databank achter de website te doorzoeken. De gemeente Moorslede heeft besloten de drie begraafplaatsen op haar grondgebied via deze databank te ontsluiten. De selectie van de te inventariseren graven werd opgemaakt in oktober De stafmedewerker bouwkundig erfgoed is ook lid van de werkgroep Funerair Erfgoed Roeselare (FER). In deze werkgroep worden o.a. niet verlengde concessies en weg te nemen graven besproken. In het najaar van 2013 werd beslist deze werkgroep niet langer onder de gekende vorm te laten doorgaan. RADAR neemt actief deel aan de gesprekken over de hervorming van deze werkgroep en de doorstart hiervan. - omtrent WOI-erfgoed o RADAR is een partner binnen de brede samenwerking in de regio rond Concreet zal RADAR instaan voor onder meer de begeleiding van het TRP-dossier m.b.t. de Duitse begraafplaats in Hooglede, het in kaart brengen van de bunkers uit WOI, inhoudelijke input website het ter beschikking stellen van onze epertise in het kader van de meesterproef Vlaamse Bouwmeester voor de ontsluiting van WOI-bunkers RADAR is partner binnen de brede samenwerking in de regio rond de WOI-herdenking in de periode Concreet was RADAR bereid in te staan voor onder meer de begeleiding van het TRPdossier m.b.t. de Duitse begraafplaats in Hooglede. RADAR herbevestigde zijn engagement en is steeds bereid mee te denken in dit dossier. Inhoudelijk werd input geleverd voor de website Gedurende de maanden november en december 2013 en januari 2014 was in de basiliek van Dadizele een fototentoonstelling te zien, die samen met de andere erfgoedcellen uit West- Vlaanderen en de Provincie werd uitgewerkt. Fotograaf Filip Claus werd gecontacteerd om in de regio relicten van WOI in beeld te brengen. Deze uiterst geslaagde en gratis te bezoeken fototentoonstelling kon op veel belangstelling rekenen en de bijhorende brochure ging vlot de deur uit. - omtrent industrieel-economisch erfgoed o RADAR volgt het herbestemmingsproject van de cichorei-ast in Roeselare op. RADAR heeft het beschermingsdossier van de voormalige cichoreifabriek te Roeselare van nabij opgevolgd. Er werd mee nagedacht over de afbakening van het naar voor te dragen erfgoed ter bescherming. RADAR heeft ook het beschermingsdossier van de voormalige elektriciteitscentrale te Izegem van nabij opgevolgd. Jaarverslag RADAR

17 - omtrent klein erfgoed o RADAR wordt (samen met de gemeente Roeselare) betrokken bij het Europese Interregproject SIRE (Sociale Innovatie en zorg voor klein Religieus Erfgoed) dat sociale economie en zorg voor klein erfgoed wil koppelen. In 2013 liep het SIRE-project ten einde. RADAR heeft meegeholpen de doelstellingen van dit project vorm te geven. RADAR heeft op vraag van de stad Roeselare mee geholpen de resultaten neer te schrijven, zodat deze konden voorgesteld worden op de afsluitende studiedag in Nederland. - omtrent religieus erfgoed o RADAR zet in 2013 de infosessies rond het religieus erfgoed verder, dit in samenwerking met eterne sprekers en de Erfgoedcel TERF die instaat voor de sessies m.b.t. cultureel erfgoed. RADAR volgt de herbestemming van religieuze gebouwen op (vb. Sint-Amandskerk Roeselare). In het beleidsplan van de projectvereniging werd het religieus erfgoed als één van de vijf thematische beleidslijnen mee opgenomen. Samen met de Erfgoedcel TERF zijn vijf werkwinkels religieus erfgoed doorgegaan, in samenwerking met het CRKC, Monumentenwacht West-Vlaanderen en de Provincie West-Vlaanderen. Met deze werkwinkels willen RADAR en Erfgoedcel TERF op een laagdrempelige manier mensen die dagdagelijks in de weer zijn met klein religieus erfgoed laten zien hoe je op een gepast manier met dit erfgoed kunt omgaan. - omtrent archeologie: o RADAR coördineert de invulling van het archeologie-luik van de in samenwerking met Erfgoedcel TERF ontwikkelde Erfgoedbank Midwest. Een fotostudio met ondermeer flitsers, statief, lichttent en achtergrondzeil werd aangekocht om het te inventariseren archeologisch materiaal te fotograferen. Ook Erfgoedcel TERF maakt van deze studio gebruik voor de grotere objecten in Erfgoedbank Midwest. In de loop van 2014 zal met de eigenlijke invulling van het archeologie-luik begonnen worden. - op het vlak van educatie: o RADAR werkt mee aan de ontwikkeling van een omgevingsboek voor het onderwijs in samenwerking met stad-land-schap t West-Vlaamse Hart en Erfgoedcel TERF. Het project Omgevingsboek in samenwerking met Erfgoedcel TERF, Stad-Land-Schap t West- Vlaamse Hart en KATHO Tielt werd in 2013 concreet uitgewerkt tot een website, waarmee kinderen uit het lager onderwijs hun eigen omgeving kunnen verkennen. Momenteel is de website in testfase, maar in de loop van 2014 zou het Omgevingsboek gelanceerd worden. Jaarverslag RADAR

18 1.3. Afsprakencluster Deontologie en gedragscode - De IOED meldt elke poging tot omkoping, in natura of in speciën, onmiddellijk aan Onroerend Erfgoed. Indien materiële bewijzen daarvan aanwezig zijn, wordt er klacht ingediend bij de politie. In voorkomend geval zal RADAR handelen overeenkomstig de hiernaast vermelde deontologie en gedragscode. Er vielen in 2013 door de stafmedewerkers van RADAR geen pogingen tot omkoping te melden. - In geval van vaststellingen van inbreuken op de wetgeving inzake onroerend erfgoed neemt de IOED onverwijld contact op met Onroerend Erfgoed. In voorkomend geval zal RADAR eerst met de gemeente contact opnemen en, indien dit nodig blijkt, wordt ook Onroerend Erfgoed op de hoogte gebracht. Er werd in 2013 door de RADAR stafmedewerkers slechts één inbreuk op de wetgeving vastgesteld: - in de Vyvestraat te Oostnieuwkerke (Staden) werd een bunker uit WOI vastgesteld op de inventaris van het bouwkundig erfgoed (ID: ) deels zonder sloopvergunning afgebroken. Een attente voorbijganger verwittigde de politie die de werf stillegde en een pv opstelde. Intussen vroeg de bouwheer een sloopvergunning aan, maar het overleg rond de verdere toekomst van dit deels gesloopte oorlogsrelict is nog steeds lopende Afsprakencluster Organisatie - De IOED opereert als een zelfstandige speler t.a.v. de participerende gemeentebesturen en/of overkoepelende organisaties. RADAR opereert als een onafhankelijke speler. Er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een optimale overlegstructuur. Samen met de nieuwe naam en huisstijl van Projectvereniging BIE werd afgelopen jaar ook de structuur van de organisatie gestroomlijnd. Elk onderdeel waarvan RADAR er één is heeft een Stuurgroep, bestaande uit de bevoegde schepenen en ambtenaren voor RADAR deze van ruimtelijke ordening van de deelnemende gemeenten (samenstelling zie Bijlage 3), die viermaal per jaar samenkomt (februari-april-augustus-oktober). De voorzitter van elke Stuurgroep voor RADAR is dit Rob Kindt, schepen ruimtelijke ordening van Ingelmunster neemt het beleidsvoorbereidende werk van de Stuurgroep mee naar het Dagelijks Bestuur (samenstelling zie Bijlage 2), die op haar beurt de agenda van de Raad van Bestuur voorbereidt. Deze Raad van Bestuur komt eveneens viermaal per jaar samen (maart-mei-september-november) om de nodige beslissingen te nemen. Tweemaal per jaar wordt een Adviesgroep bestaande uit de verschillende actoren van het erfgoedveld (samenstelling zie Bijlage 4) samen om adviezen te verlenen aan de Raad van Bestuur. Jaarverslag RADAR

19 Schematische weergave van de overlegstructuur binnen projectvereniging BIE - De IOED beheert zijn eigen financiën. RADAR beheert zijn eigen financiën en rapporteert hier jaarlijks over aan de gemeenten na audit van een revisor en één van de gemeenteontvangers van de regio. De financiën van RADAR worden samen met de financiën van Erfgoedcel TERF beheerd onder de koepel van Projectvereniging BIE. Jaarlijks wordt hierover gerapporteerd aan de gemeenten na audit van een revisor en één van de gemeenteontvangers van de BIE-regio. Jaarverslag RADAR

20 Deel 2. Specifieke taken m.b.t. archeologisch erfgoed Drie jaar na haar ontstaan draait RADAR volop mee in de archeologische molen en als gewaardeerde partner participeerde ze reeds in heel wat projecten. Ook de gemeenten hebben hun weg naar het Polenplein gevonden en de meeste daarvoor in aanmerking komende vergunningsaanvragen zijn tegenwoordig gespijsd met ons advies. Ook verre toekomstplannen en gemeentelijke RUPS krijgen stilaan een hoofdstukje archeologie en met de AZ binnen het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet willen we dit archeologisch potentieel nog meer op de kaart zetten. De Mandelvallei is niet het archeologisch arme gebied, waarvoor het lange tijd versleten is, maar een bloeiende regio waar de huidige ontwikkelingen mogelijkheden bieden om het rijke verleden te ontsluiten voor onderzoek, draagvlak te creëren door participatieve projecten en waardering te vinden bij de bevolking Afsprakencluster Inventarisatie - De IOED werkt aan een overzicht van het gekende archeologische erfgoed in de regio, zowel met betrekking tot sites als objecten/vondsten. Een streekinventaris van archeologische sites, vondsten en kennis wordt opgesteld. Deze dynamische en permanent te actualiseren inventaris zal gebruikt worden om de CAI te actualiseren, de advisering te ondersteunen en aan kennisontwikkeling te doen. In samenwerking met Erfgoedcel TERF werd een Erfgoedbank ontwikkeld waaraan een archeologieluik gekoppeld is. Dit luik wordt verder uitgewerkt en moet de komende jaren invulling krijgen uit verschillende hoeken onder de coördinatie van RADAR. Het archeologie-luik van Erfgoedbank Midwest heeft het voorbije jaar nog geen invulling gekregen. Wel werd een verdere samenwerking verleend aan het MEDEA-project dat onder impuls van doctorandus Pieterjan Deckers en prof. dr. Dries Thys (Vrije Universiteit Brussel) werd opgestart en als doel heeft om een online platform aan te bieden voor de registratie van alle metaaldetectievondsten in Vlaanderen, dit naar analogie met het Britse Portable Antiquities Scheme. In het kader van een subsidieaanvraag om dit platform te ontwikkelen, heeft RADAR een letter of support opgesteld, waarin we het engagement tonen om lokaal en regionaal een aantal taken en verantwoordelijkheden op ons te nemen. Dit gaat van het contacteren van metaaldetectoristen over het organiseren van informatiesessies tot het valideren van ingevoerde vondsten. Er wordt ook voorzien dat de data uitwisselbaar zullen zijn tussen het MEDEA-platform en Erfgoedbank Midwest. Jaarverslag RADAR

21 - Met betrekking tot nieuwe vondsten zijn de werknemers van de IOED er toe gehouden de vondstmeldingsplicht zoals bepaald in artikel 8 van het decreet houdende bescherming van het archeologisch patrimonium na te leven, voor zover zij zelf de vinder zijn, of wijzen zij de vinder op de decretale plichten daaromtrent. De RADAR-medewerkers houden zich zelf aan de vondstmeldingsplicht en wijzen andere vinders op de decretale plichten daaromtrent. Het voorbije jaar kwamen twee toevalsvondsten hiervoor in aanmerking: Oostraat 36 (Roeselare) In het kader van een nieuwbouw met ondergrondse parkeergarage na afbraak van de bestaande bebouwing aan de Ooststraat 36 te Roeselare werden in de loop van juni 2013 enkele werfcontroles uitgevoerd door RADAR, met als doel een bodemprofiel op te stellen. Op woensdag 26 juni 2013 werden op de bodem van de bouwput de restanten van vier waterputten aangetroffen, waarvan drie middeleeuwse en één uit de 17 de eeuw. Doordat de vondst s avonds werd gedaan en de waterputten de volgende dag alweer waren afgedekt, werd in overleg met Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen geen officiële vondstmelding ingediend. s Avonds konden nog de nodige vaststellingen gedaan worden door RADAR en het hieruit voortvloeiende rapport zal in de loop van 2014 als basis dienen voor een opname in de online Centrale Archeologische Inventaris (CAI). Toevalsvondst Ooststraat 36 Roeselare Waterputten Ooststraat 36 Roeselare Diksmuidsesteenweg (Roeselare) In het kader van een nieuwbouw met ondergrondse parkeergarage na afbraak van de bestaande bebouwing aan de Diksmuidsesteenweg te Roeselare werden in de loop van oktober 2013 enkele werfcontroles uitgevoerd door RADAR, met als doel een bodemprofiel op te stellen. Op dinsdag 22 oktober werden bij het uitgraven van de bouwput tientallen aangepunte balken bovengehaald en tekenden zich op de bodem van de bouwput archeologische sporen af. In overleg met Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen werd geen officiële vondstmelding ingediend en blijft alles in situ bewaard onder de parkeerkelder. s Namiddags konden nog de nodige vaststellingen gedaan worden door RADAR en het hieruit voortvloeiende rapport zal in de loop van 2014 als basis dienen voor een opname in de online Centrale Archeologische Inventaris (CAI). Van de circa 100 bovengehaalde balken tijdelijk ter beschikking gesteld door de bouwheer werden er reeds een 60-tal geïnventariseerd door RADAR. De verdere inventarisatie is in het voorjaar van 2014 gepland. Jaarverslag RADAR

22 Toevalsvondst Diksmuidse Roeselare Aangepunte balken Diksmuidse Roeselare Via Jozef Goderis (V.O.B.o.W. - WAR) komt de stafmedewerker archeologie van RADAR sporadisch in contact met amateurs die over beperkte aantallen prospectievondsten beschikken. Zij worden aangespoord hun vondsten te melden, evenals dit materiaal ter beschikking te stellen voor opname op Erfgoedbank Midwest. Een vrijwilliger van Erfgoedcel TERF vond tijdens een uitstap naar zee een ijzeren kanonskogel op het strand van Wenduine en via RADAR werd dit tijdig gemeld aan het Agentschap Onroerend Erfgoed. Intussen werd de vondst opgenomen bij de vondsten op de website Archeologie in de Noordzee ( - De IOED actualiseert de Centraal Archeologische Inventaris binnen zijn werkingsgebied. De aanwezige gegevens in de CAI worden door RADAR als vertrekpunt genomen en worden geactualiseerd en aangevuld op basis van lopende projecten, toevalsvondsten, gerichte prospecties en de streekinventaris in ontwikkeling. De inventarisatiegegevens bekomen via vrijwilligers worden overgemaakt aan de CAI. De screening op potentiële Archeologische Zones (AZ) in het kader van het nieuwe Onroerenderfgoeddecreet (cf. infra) gaf aanleiding tot een aantal actualisatiemogelijkheden van de CAI binnen de RADAR-regio. Hier zal het komende jaar verder werk van gemaakt worden. - De IOED brengt binnen zijn werkingsgebied de huidige en de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling, en de zones die reeds ontwikkeld zijn en/of waar het bodemarchief reeds grotendeels verdwenen is, in kaart. De IOED voert niet-vergunningsplichtige prospecties uit, of laat deze uitvoeren, met het oog op de detectie van nieuwe vindplaatsen. Deze toetst hij aan de inventaris van het lokale erfgoed. Op die manier kunnen risicogebieden (dit zijn de gebieden waar de ruimtelijke druk hoog is) in kaart gebracht of minstens ingeschat worden. RADAR werkt aan het in kaart brengen van de gekende archeologische vindplaatsen en van de zones waar het bodemarchief grotendeels is verdwenen. Door gerichte prospecties in het kader van stedenbouwkundige ontwikkelingen, planning en advisering worden de risicogebieden in kaart gebracht. Op basis van deze gegevens zullen (dynamische) advies-kaarten worden opgesteld, die men zal kunnen integreren in het gemeentelijk beleid. Samen met de andere IAD/IOED s wordt dit in een werkgroep aangepakt. RADAR communiceert deze informatie actief naar alle betrokkenen via het opgebouwde netwerk. Jaarverslag RADAR