Studiedag inventarisatie, beheer en herwaardering van plattelandskerkhoven in Vlaams-Brabant

Transcriptie

1 Studiedag inventarisatie, beheer en herwaardering van plattelandskerkhoven in Vlaams-Brabant Vrijdag 3 maart 2017 Jan Ruisbroec en Onze-Lieve-Vrouwkerk Ruisbroek, Sint-Pieters-Leeuw

2 STUDIEDAG aanleiding goede praktijken < draaiboek Wolfsdonk, Ourodenburg, Moorsel verplichtingen wetgevend kader evoluerend ondersteuningsbeleid van overheden maatschappelijke ontwikkelingen in omgang met dood

3 Opmaak lijst graftekens van historisch belang (sinds 2004) taak lokale overheid beschrijving en waardering bewaring en onderhoud sensibiliserend effect Lubbeek

4 Opmaak globaal parochiekerkenplan (sinds 2011) taak lokale kerkelijke en gemeentelijke overheden opname ruimtelijke omgeving impact sluiting-herbestemming op erfgoed- en belevingswaarde

5 Verbod gebruik pesticiden (sinds 2015) bestrijding onkruid reflectie beheer groenaanleg natuuroase: verzoening ecologische en andere functies Wolfsdonk, Moorsel

6 Toelatings- en vergunningsbeleid: regelgeving OE-decreet (2013-) grotere autonomie en verantwoordelijkheid lokale besturen invloed op procedures invloed op inventarisatie

7 Nieuwe vormen van as- en lijkbezorging begraving urnen in grond en aanleg van sterrenweides herdenken aanleg en beheer funeraire praktijken verleden vs. nieuwe vormen dodenherdenking Scherpenheuvel, Moorsel

8 STUDIEDAG programma provinciaal beleid: Willy Roest aanbod 3WPlus: Danny Van Lijsebeth Vlaams beleid - Agentschap OE: Evelien Livens omvormingsbeheer groenstructuren - casus begraafplaats Moorsel Tervuren: Kurt Jacobs en Joris Jonné

9 STUDIEDAG programma ontsluitingspraktijken en publiekswerking: casus Gemeente Londerzeel en funeraire werkgroep Immortellen Leeuws beleid rond funerair erfgoed - Jan Desmeth voorstelling en rondleiding kerkhof Ruisbroek: Anne-Mie Havermans, Ann Voets en Kristien Van Hecke * presentaties beschikbaar op

10 Kerkhoven en begraafplaatsen Inventariseren en beheren met steun van de provincie

11 Provincie Vlaams-Brabant BELEID waardevolle kerkhoven en begraafplaatsen

12 Provincie Vlaams-Brabant ONDERSTEUNT gemeenten opmaak lijst graftekens lokaal historisch belang (niet-beschermd) beheer begraafplaats STIMULEERT gemeenten / kerkfabrieken ontsluiten creëren groene, doorwaadbare plek

13 Voorbeeld: Wolfsdonk

14 Opmaak INVENTARIS (NIET-) BESCHERMD voordelen basis voor lijst lokaal belang: biedt kader voor evaluatie van individuele graftekens basis voor plan van aanpak beheersplan basis voor ontwikkeling van visie over geheel

15 INVENTARIS BEGRAAFPLAATS inhoud info over begraafplaats en graftekens beschermde én niet-beschermde begraafplaats/graftekens niet-beschermde graftekens: met waardering info over eigendomstoestand

16 INVENTARIS BEGRAAFPLAATS ondersteuning Voorwaarde: Begraafplaats Erkend als Waardevol. Ondersteuning: -Begeleiding bij invullen veldwerkfiche Epitaaf. -Subsidie bij inventarisatie door deskundige. = 30% tot max. bedrag van euro

17 LIJST graftekens lokaal historisch belang voorwaarden opname selectie op basis van waardering in inventaris historische waarde artistieke waarde volkskundige waarde sociaal-culturele waarde enkel die graftekens: waarvan concessie verlopen is niet geruimd na tijdelijke begraving in gewone grond verwaarloosd

18 LIJST graftekens lokaal historisch belang bepalen eigendomstoestand bevragen verlenging eeuwigdurende concessie (50 jaar, maar kosteloos verlengbaar) constateren van verwaarlozing = kennisgeving uithangen gedurende 1 jaar

19 LIJST graftekens lokaal historisch belang gevolg opname goedkeuren lijst door college burgemeester en schepenen afschrift naar minister bevoegd voor Onroerend Erfgoed in eigendom / beheer bij gemeente voor (verlengbare) periode van 50 jaar mogelijkheid erkenning als waardevol door provincie

20 BEHEER begraafplaats & graftekens beschermd en niet beschermd Basis opmaak meerjarenplan: Inspectie monumentenwacht Financiële steun: Beschermd = agentschap Onroerend Erfgoed Niet-beschermd = provincie

21 Inspectie Monumentenwacht Begraafplaats met focus op geheel: van structurele elementen: terreingesteldheid: bodem(erosie), paden; dodenhuisje, calvarie, ommuring graftekens: opsomming van voorkomende materialen per materiaal: veel voorkomende schade met aanbevelingen voor herstel & onderhoud (met verwijzing naar onderhoudstip Funerair Erfgoed )

22 Inspectie Monumentenwacht

23 BEHEER begraafplaats onderhoudssubsidie subsidie voor onderhouds- en herstellingswerken structurerende delen voornamelijk cat. 2: 30% tot % tot basis: provinciaal reglement

24 Beheer begraafplaats enkele voorbeelden

25 Beheer begraafplaats enkele voorbeelden

26 BEHEER graftekens inspectie monumentenwacht monumentale graven: - gedetailleerd verslag andere graftekens: - snelle inspectiewijze - onderhoudsfiche per grafteken van alle waardevolle graftekens al dan niet in concessie

27 Fiche per grafteken inhoud: overzichtsfoto foto opschrift materiaal per onderdeel schadebeelden / gebreken aanbevelingen

28 BEHEER graftekens onderhoudssubsidie subsidie voor graftekens op lijst: bij onderhouds- en herstellingswerken voornamelijk cat. 1: max euro voor werkuren monumentenploegen (materiaal betaald door beheerder) basis: provinciaal reglement voorwaarde: in beheer van gemeente

29 Beheer graftekens enkele voorbeelden

30 MONUMENTENPLOEGEN PARTNERS IN UITVOERING BELEID vanaf 2017: 2-jaarlijkse toewijzing van opdracht op basis van openbare aanbesteding van dienstenopdracht met sociale clausule opdrachten voor onderhoudswerken cat. 1 - tot 28/02/2017: arr. Halle-Vilvoorde: 3Wplus arr. Leuven: IGO-W gunning in voorbereiding

31 Nog vragen?