Kleuren, geuren en vormen (voorjaar) veldwerk middenbouw. Inhoud: voorbereiding & lessuggesties kopieerblad werkblad kopieerblad begeleiding/ouders
|
|
- Siebe Smeets
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kleuren, geuren en vormen (voorjaar) veldwerk middenbouw Inhoud: Blz. 2 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 omschrijving voorbereiding & lessuggesties kopieerblad werkblad kopieerblad begeleiding/ouders Milieu Educatie Centrum De Witte Schuur Wilhelminaplantsoen 2, 1601 LS Enkhuizen tel:
2 Veldwerk Kleuren, geuren en vormen (voorjaar) Voor: groep 4,5 Wanneer: mei/juni Duur: ca. 1½ uur Locatie: vanuit De Witte Schuur Doelstelling Kennismaking met de natuur in de directe leefomgeving en natuurbeleving. Algemeen: De activiteit is een veldwerkactiviteit. Leerlingen leren werken met basisonderzoekstechnieken en -vaardigheidheden. Door zelf te ontdekken, leren zij op een speelse manier over de verschillende aspecten van de natuur in de directe leefomgeving. Deze veldwerk activiteit wordt in en om de heemtuin in de sterwerkvorm uitgevoerd. Inhoud, verloop en verwerking van de activiteit: De activiteit neemt ca. 1½ uur in beslag. De klas wordt op het erf van De Witte Schuur door een medewerker ontvangen. Na de inleiding gaan de groepjes aan het werk. De leerlingen voeren in ongeveer 1 uur verschillende onderzoeken en opdrachten uit. Er wordt in kleine groepjes van 4 of 5 leerlingen gewerkt. Zo blijft iedereen betrokken bij de opdrachten. Elk groepje werkt volledig zelfstandig. Goed lezen en zorgvuldig de opdracht uitvoeren is erg belangrijk. Daarom is het belangrijk dat de groepen door een begeleider ondersteunend zijn. Elk groepje heeft begeleiding (van een ouder) van school, die actief helpt bij de uitvoering van de opdrachten. Aan het eind komen we bij elkaar om te evalueren. Organisatorisch: DWS: - ontvangt de klas op het erf van De Witte Schuur - geeft een passende inleiding en instructies - zorgt voor alle materialen en opdrachten - zorgt voor veilige randvoorwaarden Leerkracht: - zorgt dat de klas vóór aanvang voldoende voorbereid is op de activiteit - heeft de klas al in groepjes verdeeld - heeft de gedragscodes met de leerlingen besproken - informeert de ouders van hun taken en geeft ze een kopie handleiding ouders/begeleiders Pagina 2 van 6
3 Voorbereiding/suggesties: Bij de voorbereiding is het belangrijk om met de kinderen de gedragsregels bij het veldwerk te bespreken. Dit gesprek heeft belangrijke educatieve aspecten. goed lezen en/of luisteren wat de opdracht is. samenwerken; opdrachten worden samen uitgevoerd, dus niemand rent alleen vooruit! alléén de materialen gebruiken die nodig zijn voor het onderzoek. alles weer schoon op de juiste plaats terugzetten en dán pas de volgende opdracht nemen! Achtergrond Voor achtergrondinformatie betreffende het seizoen, kunt u de methode van school gebruiken. Indien u meer specifieke informatie wenst kunt u bij ons terecht. Werkblad in de bonen. U kunt dit proefje het beste vooraf aan de activiteit met leerlingen maken. Denk (i.v.m. vakanties) aan de tijd die nodig is om het proces te volgen (2-5 weken). Voorbereiding: materialen samen met de kinderen verzamelen en wat bonen een dag te voren weken. Bij stap 5. en. Wat gaat er nu gebeuren? U kunt in de klas de verwachtingen van de leerlingen bespreken; hoe lang duurt het voordat de boon gaat kiemen, hoe kiemt de boon? Welke bonen kiemen het eerst, in de grond of tegen het glas? Zet een aantal glazen op de vensterbank in het licht, maar geen zon, - in de zon en gewoon op een tafel welke gaan het eerst ontkiemen? Pagina 3 van 6
4 Pagina 4 van 6
5 Vervolg werkblad: Dit is mijn bonen studieblad. Mijn naam is:. Ik denk dat: Het.. dagen gaat duren voordat de bonen gaan kiemen De bonen in de grond/tegen het glas komen het eerste uit Eerst komt de wortel/stengel uit De bonen in het licht/zon/donker worden het eerst groen De bonen in het licht/zon/donker groeien het snelst 1. Datum.. heb ik de bonen gezaaid. Een boon ziet er zo uit: 2. Datum zag ik voor het eerst iets uit de boon komen ik denk dat het een wortel/stengel is het ziet er zo uit het duurde.. dagen Pagina 5 van 6
6 Handleiding voor de begeleiding/ouders bij kleuren, geuren en vormen. Kleuren, geuren en vormen is een speelse leer veldwerk activiteit welke in en rond de heemtuin plaats vind. De werkvorm is stervormig. Op het centrale punt (buiten of binnen) staan materialen (manden) en opdrachten klaar. Hier worden telkens een opdracht en benodigde materialen gehaald en weer terug gebracht. Elke opdracht gaat over één specifieke kenmerk/onderwerp. Zo leren de leerlingen op een speelse manier hun directe leefomgeving waar te nemen. Beleving en ontdekking staan hierin centraal. Een belangrijk aspect in deze activiteit, is de leerhouding van de kinderen en het gedrag in de natuur en eigen omgeving. Het gaat om het beleven en niet om de snelheid. U begeleidt een groepje kinderen van school. Er wordt in groepjes van ca. 4 leerlingen gewerkt en de activiteit duurt ca. 1 ½ uur. U kiest samen met de groep een opdracht en zoekt een geschikt plekje om deze uit te werken. Wanneer de opdracht gedaan is en alles weer is opgeruimd, kan de volgende opdracht worden gepakt. Het is de bedoeling dat het groepje bij elkaar blijft en dat niemand vooruit rent. Uw groepje werkt zelfstandig in eigen tempo. Het is beter 5 opdrachten mét aandacht te doen, dan 10 afgeraffeld! Lees de tekst éérst goed door/voor en ga dáárna pas aan de slag. Benodigde materialen zitten in de gelijknamige mand. Zorg dat de kinderen betrokken blijven; om de aandacht te vergroten kunt u bijv. fluisteren of gericht vragen stellen aan een afgeleid kind. Stimuleer de kinderen te vertellen over hun eigen ervaring, waarneming, bevinding etc. m.b.t. het onderwerp van de opdracht. Er wordt niet méér geplukt dan nodig is en al helemaal niets kapot gemaakt. Gebruik het materiaal waar het voor gemaakt is en ruim als het groepje klaar is alles schoon op voor het volgende groepje. Veel natuurplezier toegewenst! Pagina 6 van 6
Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw
Het kikkerpad veldwerk - onderbouw Inhoud: korte omschrijving opbouw en organisatie kikkertjeslied lessuggesties kopieerbladen: kleurplaat met versje handleiding begeleiding/ouders Milieu Educatie Centrum
Nadere informatieHet konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding
Het konijnenpad van Lars en Lineke docentenhandleiding Inhoudsopgave Omschrijving het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 2 Lessuggesties bij het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 4 Handleiding voor
Nadere informatieBloemen en hun bezoekers geneeskrachtige planten en smaakmakers
Bloemen en hun bezoekers geneeskrachtige planten en smaakmakers veldwerk - bovenbouw Inhoudsopgave Korte omschrijving... 1 Organisatie... 3 Het leerlingenwerkboekje... 3 Lessuggesties ter voorbereiding
Nadere informatieOp avontuur in de natuur (najaar) veldwerk groep 4,5,6
Op avontuur in de natuur (najaar) veldwerk groep 4,5,6 Inhoud: omschrijving blz. 2 achtergrondinformatie blz. 3 lessuggesties blz. 4 1.1 regenwormhotel blz. 4 1.2 regenwormonderzoek blz. 4 werkblad regenworm
Nadere informatieAvonturenpad: Er waren eens twee kikkertjes
Avonturenpad: Er waren eens twee kikkertjes docentenhandleiding Inhoud 1 Omschrijving Er waren eens twee kikkertjes... 2 2 Lessuggesties bij Er waren eens twee kikkertjes... 4 2.1 Voorbereiding... 4 2.2
Nadere informatieHallo! Ik ben een gewone tuinslak. Als slak beleef ik heel wat.
Hallo! Ik ben een gewone tuinslak. Als slak beleef ik heel wat. Inhoud: Blz. 2 Omschrijving Blz. 4 Handleiding begeleiding/ouders (kopieerbaar) Blz. 5 Lessuggesties voorbereiding Blz. 7 Lessuggesties evaluatie
Nadere informatieHet konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding
Het konijnenpad van Lars en Lineke docentenhandleiding Inhoud 1 Omschrijving het konijnenpad van Lars en Lineke... 1 2 Lessuggesties bij het konijnenpad van Lars en Lineke... 3 2.1 Voorbereiding... 3 2.2
Nadere informatieStadsvogels. veldwerk - bovenbouw
Stadsvogels veldwerk - bovenbouw Inhoud: Blz. 2 korte omschrijving Blz. 3 docentenhandleiding Blz. 4 kopieerbladen werkboekje Blz. 5 lessuggesties Blz. 6 handleiding begeleiding/ouders bijlagen: kopieerbladen
Nadere informatieVeldwerk: Op avontuur in de natuur. groep 4,5,6. docentenhandleiding
Veldwerk: Op avontuur in de natuur groep 4,5,6 docentenhandleiding Inhoudsopgave Omschrijving Op avontuur in de natuur... 2 Organisatie en voorbereiding... 3 Lessuggesties bij Op avontuur in de natuur...
Nadere informatieZaden en Kiemplanten
Zaden en Kiemplanten Lesbrief groep 5 t/m 7 Inhoud Inleiding... 1 Les 1: zaden en kiemplanten... 2 Les 2: Lekker... 4 Werkblad 1 Onderzoek: het zaad... 6 Werkblad 2 Proefje: kiemplanten... 7 Milieu Educatie
Nadere informatieAvonturenpad Stip. docentenhandleiding. illustraties: Merlijn Tukker Inhoudsopgave
Avonturenpad Stip docentenhandleiding illustraties: Merlijn Tukker Inhoudsopgave 1 Omschrijving Stip... 2 2 Lessuggesties bij Stip... 4 2.1 Voorbereiding... 4 2.2 Verwerking... 5 2.3 Werkboekje van Stip...
Nadere informatieSlimpie s slakkenspoor. docentenhandleiding
Slimpie s slakkenspoor docentenhandleiding Inhoud 1 Omschrijving Slimpie s slakkenspoor... 1 2 Lessuggesties bij Slimpie s slakkenspoor... 3 2.1 Voorbereiding... 3 2.2 Verwerking... 4 2.3 Leerlingenwerkboekje...
Nadere informatieBoer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4
Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Handleiding leerkracht H Inleiding Vooraf: Op school hebben de leerlingen al nagedacht over hoe het zou zijn op de kinderboerderij. Wat zou een boer allemaal moeten
Nadere informatieInhoud: Milieu Educatie Centrum De Witte Schuur Wilhelminaplantsoen 2, 1601 LS Enkhuizen tel: 0228-320 310 www.mec-dewitteschuur.
Inhoud: Omschrijving activiteit ; opbouw en organisatie blz. 2 Lesideeën voor in de klas: blz. 4 1. Het is feest! Blz. 4 2. Muziek en expressie blz. 5 2.1 Kabouter Spillebeen 2.2 Kabouterbos 2.3 Kabouter
Nadere informatieHet bonenexperiment. Lesbrief groep 5, 6 7. Inhoud
Het bonenexperiment Lesbrief groep 5, 6 7 Inhoud Inleiding... 1 Les 1 De boon: van zaad tot plant tot bloem tot zaad... 2 Les 2 Evaluatie bonenexperiment... 4 Instructieblad: het bonenexperiment... 5 Werkblad
Nadere informatieDe bomenspeurtocht. veldwerk - bovenbouw
De bomenspeurtocht veldwerk - bovenbouw Inhoudsopgave Korte omschrijving... 2 Organisatie... 3 Met bomen in de klas... 4 Lessuggesties ter voorbereiding van de bomenspeurtocht... 4 Lessuggesties ter verwerking
Nadere informatieInhoudsopgave. Inhoud van de leskist
Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...
Nadere informatiedriehoeks- en vierkantsgetallen
Uitdager van de maand driehoeks- en vierkantsgetallen Rekenen Wiskunde, Groep 7 Algemeen Titel Driehoeks- en vierkantsgetallen Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Begrijpen wat
Nadere informatiePEDAGOGISCH DOSSIER DE RONDE VAN BELVUE
PEDAGOGISCH DOSSIER DE RONDE VAN BELVUE NT2 EN ONDERWIJS VOOR NIEUWKOMERS Beste lesgever, Je ontdekt het BELvue museum met je klas zonder gids. Je begeleidt dus zelf de activiteit met behulp van deze handleiding
Nadere informatieBIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3
BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 - Kinderen maken kennis met de bibliotheek - De mogelijkheden van de bibliotheek vertellen en verschillende materialen laten zien - Boekpromotie: kinderen enthousiast
Nadere informatieUitdager van de maand. Natuur & Techniek, Groep 7/8. Algemeen. Titel. Waterverbruik. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen
Uitdager van de maand Waterverbruik Natuur & Techniek, Groep 7/8 Algemeen Titel Waterverbruik Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Een onderzoek opzetten naar het waterverbruik
Nadere informatieInleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4
1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Opzet van de lescyclus... 4 2.1. Algemeen doel... 4 2.2. Doelstellingen... 4 3. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden... 5 4. Voorbereidende activiteit
Nadere informatieONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN!
GOED GROEIEN ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT 1&2 Ontdek het zelf UITDAGING ONDERZOEK WAT EEN PLANT NODIG HEEFT OM NOG BETER TE GROEIEN. INLEIDING Een van de leukste
Nadere informatieLeerstofaspecten Breuken(taal), eerlijk verdelen, vergelijken, meetkunde
Titel Eerlijk verdelen 1: plakjes koek Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Breuken(taal), eerlijk verdelen, vergelijken, meetkunde Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden
Nadere informatie1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin...
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 Doelgroep...3 Doelstelling...3 2. Relatie met de kerndoelen... 4 3. Voorbereiding op school... 6 4. De les op de tuin... 6 Introductie leslokaal of overkapping (15 min):...6
Nadere informatieHet wordt Zomer in het Kabouterbos
Het wordt Zomer in het Kabouterbos docentenhandleiding illustraties: Merlijn Tukker Inhoudsopgave 1 Omschrijving Het wordt Zomer in het Kaboutebos... 1 2 Lessuggesties Het wordt Zomer in het Kabouterbos...
Nadere informatieUitdager van de maand. Natuur & Techniek, groep 8. Algemeen. Titel. Schimmels. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen
Uitdager van de maand Schimmels Natuur & Techniek, groep 8 Algemeen Titel Schimmels Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Kennis over micro-organismen en schimmels, inzicht in de
Nadere informatieNatuur, Buiten Activiteit:
Natuur, Buiten Activiteit: Doelgroep: middenbouw (groep 4, 5 en 6) Doel van de activiteit: - De kinderen worden bewust van de herfst en zijn veranderingen. - De kinderen leren over de onderdelen van bladeren
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatiePlant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8
Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Colofon Titel: Plant in de klas - Instructieblad leerkracht, groep 6/7/8 Auteurs: Nienke van den Berg Hilde Spitters (NIGZ) Redacteuren: John Luteijs
Nadere informatieBIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3
BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 - Kinderen maken kennis met de bibliotheek - De mogelijkheden van de bibliotheek vertellen en verschillende materialen laten zien - Boekpromotie: kinderen enthousiast
Nadere informatieLeerlingen ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden.
ROLLENSPEL: EUROPESE BESLUITVORMING KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM De leerlingen gaan in verschillende groepjes de route van Europese besluitvorming naspelen. Ze gaan met elkaar in debat en moeten lobbyen.
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 3-4 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatieUitdager van de maand. Rekenen Wiskunde, Groep 8. Algemeen
Uitdager van de maand Geheimschrift Rekenen Wiskunde, Groep 8 Algemeen Titel Geheimschrift Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Weten wat de caesar-code inhoudt (letter/letter vervanging
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieUitdager van de maand. Rekenen Wiskunde, Groep 7. Algemeen
Uitdager van de maand Egyptisch rekenen Rekenen Wiskunde, Groep 7 Algemeen Titel Egyptisch rekenen Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen De leerlingen leren dat er vanuit de tekens
Nadere informatieLespakket Zomerzon. Instructieblad groep 1 & 2. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties:
Lespakket Zomerzon Instructieblad groep 1 & 2 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie - Instructieblad groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: * Memoriespel * 2 potjes voor de kievitsbonen * 1 potje voor
Nadere informatieKruidentuin in de klas
Kruidentuin in de klas Werkbladen Leerlingenwerkboek Groep 5 t/m 8 Zaden... 2 Kieming, een nieuw begin... 3 Testen kiemfactoren... 4 Kruidenkaart maken... 5 De bouw van een plant... 6 Herbarium maken...
Nadere informatieVerwonderen STICHTING KIND EN VOEDING. Groep 7 en 8
Verwonderen Groep 7 en 8 Leerdoel De kinderen: - Verwonderen zich over voedsel. - Denken na over smaak. - Ze leren de hoofdsmaken en zintuigen (opnieuw) kennen en ervaren. - Ontdekken wat de rol is van
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieIn deze opdracht doen de leerlingen op twee of drie plekken in de Duurzaamheidsfabriek metingen naar geluid en licht.
HANDLEIDING VOOR DE BEGELEIDERS Meten is weten! In deze opdracht doen de leerlingen op twee of drie plekken in de Duurzaamheidsfabriek metingen naar geluid en licht. Bij elke meter hoort een handleiding
Nadere informatieINTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES
INTERACTIEVE WERKVORMEN IN DE WISKUNDELES WAAROM DEZE BIJSCHOLING? DE LEERDRIEHOEK Luisteren 5 tot 8% Lezen 11% Zien / horen (avm) 22% Leerkracht: docent Leerkracht: mediator Zien / horen (demo) 32% Erover
Nadere informatieReflectiekaart. Wat moeten ze kunnen/kennen: Omschrijf wat kinderen volgens jou moeten kennen en kunnen. Wat ga je evalueren? Hoe ga je evalueren?
Reflectiekaart 3.2.2.16 Proefondervindelijk vaststellen dat een plant water, lucht, licht, een geschikte temperatuur en voedingsstoffen nodig heeft om te kiemen en te groeien. Omschrijf wat kinderen volgens
Nadere informatieHandleiding Leskist bomen groep 7/8
Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Inhoud pagina Inleiding 3 1. Doelgroep 4 2. Doelstelling 4 3. Relatie met kerndoelen en natuurmethoden 4 3.1. Kerndoelen 4 3.2. Natuurmethoden 4 4. Het aanbieden van
Nadere informatieInleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen...
1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Opbouw van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden...
Nadere informatiedoelst. inhoud Methode leermiddelen
tijd doelst. inhoud Methode leermiddelen Wero: Inleiding thema: Honduras 5 min. Instap: Korte uitleg van het project. We zullen werken met een Ananas. Die gaat over het land Honduras. Het project zal 2
Nadere informatieUitdager van de maand. Rekenen Wiskunde, Groep 8. Algemeen
Uitdager van de maand Breuken Rekenen Wiskunde, Groep 8 Algemeen Titel Breuken Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Met een breuk aangeven welk deel van een vorm gekleurd is (begrijpen).
Nadere informatieprimair onderwijs groep 5 t/m 8 Speciaal ontwikkeld voor de Boxtelse scholen Kunst kijken & Kunst maken
primair onderwijs groep 5 t/m 8 Speciaal ontwikkeld voor de Boxtelse scholen Kunst kijken & Kunst maken 1 Inhoud Welkom... 3 Kijken, doen en tonen... 4 Museumles: Kunst kijken en Kunst maken... 5 Voorbereiding
Nadere informatieStadswerken. Dierverzorgen. Foto: Hans Kraaijkamp. Informatieblad en handleiding. Groep 5 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc
Stadswerken Dierverzorgen Foto: Hans Kraaijkamp www.utrecht.nl/nmc Informatieblad en handleiding Groep 5 t/m 8 Dierverzorgen Met je laarzen aan in het stro staan, een konijntje voorzichtig uit zijn hok
Nadere informatieInhoudsopgave. Inhoud van de leskist
Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...
Nadere informatieIn Beeld: Tijdlijn 100 jaar kiesrecht
In Beeld: Tijdlijn 100 jaar kiesrecht Korte omschrijving werkvorm Bij deze werkvorm zoeken leerlingen de juiste foto bij belangrijke momenten uit de geschiedenis van 100 jaar kiesrecht. Zij maken zelf
Nadere informatieDocentenhandleiding Educatieprogramma
Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,
Nadere informatieAlles op een rij voor de leerkracht van groep 4
Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4 Binnenkort krijgt uw groep een praktische verkeersles op het Verkeersplein van Veilig Verkeer Nederland en Shell. Om te zorgen dat uw leerlingen optimaal
Nadere informatieNoNiksie kijkt in de spiegel
NoNiksie kijkt in de spiegel 2 Beste leerkracht Binnenkort komt u met uw leerlingen van groep 1 en/of 2 naar het nationaal park voor het programma NoNiksie kijkt in de spiegel, onderdeel van het Nationaal
Nadere informatieWeeg je overal hetzelfde?
Uitdager van de maand Weeg je overal hetzelfde? Natuur & Techniek, groep 6,7,8 Algemeen Titel Weeg je overal hetzelfde? Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Inzicht in het verschil
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben
Nadere informatieDe grond waarop wij wonen
GROEP 3/4 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de planten in de omgeving van de kinderen van de onderbouw.
Nadere informatieKerndoelconstructies EDUCATIE. Handleidingen voor de kerndoelconstructies invulling voor kerndoel 42,44,45. versie 1.0
EDUCATIE Handleidingen voor de kerndoelconstructies invulling voor kerndoel 42,44,45 Kerndoelconstructies Inleiding Beste leerkracht, Leuk dat je met Infento aan de slag gaat. Dit draagt gegarandeerd bij
Nadere informatieIKHEBHOOP.NL LESBRIEF HET HOOP LIED! Handleiding leerkracht
LESBRIEF HET HOOP LIED! Handleiding leerkracht Dit jaar hebben we met de Week van de Hoop de start gemaakt met een positieve beweging in onze maatschappij. Samen met zo n 4.000 klassen hebben we nagedacht
Nadere informatieTijdens de try-out gingen de groepjes verschillend aan het werk. Soms werd het werk verdeeld: één leerling had alle
In de try-out had de leerkracht alle enveloppen op het bord geplakt. Hij nam een blaadje en vroeg aan een leerling om na te gaan in welke van de enveloppen dit papier zou passen (zonder het papier te vouwen).
Nadere informatieIn je kracht. Gids voor vrijwilligers
In je kracht Gids voor vrijwilligers Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Algemene (gespreks)vaardigheden en houdingsaspecten 6 3. Draaiboek voor negen bijeenkomsten 8 Bijeenkomst 1 9 Bijeenkomst 2 13 Bijeenkomst
Nadere informatieHandje helpen. veldwerk bovenbouw informatie voor docenten
Handje helpen veldwerk bovenbouw informatie voor docenten Inhoud: Blz. 2 korte omschrijving Blz. 3 opbouw en organisatie Blz. 4 lessuggesties: voorbereiding 1. verkenning 2. stellingen en dilemma s Blz.
Nadere informatieVoorbereiding post 1. De kringloop van het water Groep 1-2-3
Voorbereiding post 1 De kringloop van het water Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: De kringloop van het water, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen
Nadere informatieDe GPS bomenspeurtocht
De GPS bomenspeurtocht veldwerk - bovenbouw Inhoudsopgave Korte omschrijving... 2 Organisatie... 3 Met bomen in de klas... 4 Lessuggesties ter voorbereiding van de bomenspeurtocht... 4 Lessuggesties ter
Nadere informatieEnergieopwekkers van vroeger en nu
Energieopwekkers van vroeger en nu De leerlingen krijgen bouwbeschrijvingen van verschillende opwekkers aangereikt en bouwen zelf een eenvoudige versie van duurzame opwekkers. Ze onderzoeken de toepassingen
Nadere informatieSPELREGELS GO! INHOUD SPEL. PER SCHOOLTEAM (MAXIMAAL 28 TEAMLEDEN) 2 overzichtslijnen. 8 inhoudslijnen. spelregels
INHOUD SPEL PER SCHOOLTEAM (MAXIMAAL 28 TEAMLEDEN) 2 overzichtslijnen 8 inhoudslijnen spelregels PER SPELGROEP (MAXIMAAL 4 SPELERS) 1 stippendobbelsteen 4 x 7 rolkaarten 2 stickervellen rolstickers en
Nadere informatieWelkom in mijn Museum
Docentenhandleiding Educatieprogramma Welkom in mijn Museum Primair Onderwijs groep 3 en 4 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3,4 Programma:
Nadere informatieHandleiding docent De koe in de kringloop
De koe in de kringloop Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15 deelnemende
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 7-8 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatieProject Check de Stadsvergroening Handleiding en opzet
Project Check de Stadsvergroening Handleiding en opzet Contents Introductie... 2 Waarom doen jullie mee?... 2 Meten is weten... 2 Opbouw van deze handleiding... 2 Module opbouw... 3 Lesaanpak... 3 Lesopbouw...
Nadere informatieHuiswerkbeleid 2 0 1 5-2 0 1 6
Huiswerkbeleid 2 0 1 5-2 0 1 6 Inhoud Inhoud 1 1. Waarom geven wij huiswerk? 2 2. In welke groepen krijgen de kinderen huiswerk? 3 3. Wat kunnen de ouders van de school verwachten? 3 4. Wat verwacht de
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 3 Aandacht en concentratie 2 Terugblik Oh, ja Vorm groepjes van 3 (4) personen. Bespreek met elkaar waar
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieLessuggesties voor groep 5-8
Lessuggesties voor groep 5-8 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 5-8 - Materialen van het pakket: Leskaart 1
Nadere informatieOP BEZOEK BIJ EEN TECHNISCH BEDRIJF. Handleiding voor bedrijven
OP BEZOEK BIJ EEN TECHNISCH BEDRIJF Handleiding voor bedrijven INLEIDING We hoeven u waarschijnlijk niet te vertellen hoe belangrijk techniek is in onze samenleving. En ook niet dat er al enige jaren een
Nadere informatieHANDLEIDING TALENTENQUIZ
HANDLEIDING TALENTENQUIZ STAPPENPLAN TALENTENQUIZ 1. Download alle nodige bestanden van de talentenquiz kleur bekennen met kinderen op de studentenpagina bij de pagina voor de coördinator bedenk & doe
Nadere informatieMuseumles Tureluurtje. Docentenhandleiding
Museumles Tureluurtje Docentenhandleiding September 2014 Inhoud De museumles in het kort... 3 Voorbereiding in de klas... 3 In het museum... 3 Afsluiting in de klas... 3 De museumles uitgewerkt... 4 Introductieles
Nadere informatieStudenten ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden.
ROLLENSPEL EUROPESE BESLUITVORMING KORTE OMSCHRIJVING De studenten gaan in verschillende groepjes de weg van Europese besluitvorming naspelen. Ze gaan met elkaar in debat en moeten lobbyen. Als(gast)docent
Nadere informatieEen project van Jeelo gaat zo
Handleiding groep 3-8 Een project van Jeelo gaat zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe een project van Jeelo in elkaar zit. Voor groep 3-4 wijzer 2007 Zo gaat een
Nadere informatieKNABBELENDE KNAGERS lesprogramma voor groep 1/2 (3)
1 KNABBELENDE KNAGERS lesprogramma voor groep 1/2 (3) 2 Colofon Deze lesbrief is een uitgave van de Stichting Educatieve Natuurtuin Goffert (SENG) Nijmegen, 2017 2e oplage. Post- en bezoekadres: Educatieve
Nadere informatie6.3 GEURENLOTTO. basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP. intro. intro
6.3 GEURENLOTTO basistaak MATERIAAL ORGANISATIE - luisteren: begrijpen van vragen, opmerkingen en reacties over een handelingsopdracht - instructies begrijpen over de uitvoering van een handelingsopdracht
Nadere informatieDe lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede.
1 Colofon De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede. Deze handleiding hoort bij de leskist Het Beste Bos Ede. Dit is een, in samenwerking met IVN Ede, aangepaste
Nadere informatieKinderboekenweektip 2015
Kinderboekenweektip 2015 Josée Warnaar Het thema van de kinderboekenweek 2015 is Raar maar waar. Dit thema leent zich uitstekend voor onderzoekend leren. Ga aan de slag met huis-, tuin en keukenproefjes
Nadere informatieToelichting bij deze handelingssuggestie Stellingen uit de leerkracht- en leerlingvragenlijst Aanpak Leerdoelen...
Welbevinden Relatie met andere kinderen INHOUD Toelichting bij deze handelingssuggestie... 1 Stellingen uit de leerkracht- en leerlingvragenlijst... 2 Aanpak... 2 Leerdoelen... 2 Pedagogische interventies...
Nadere informatieBrengt natuur in de klas
Brengt natuur in de klas Voor school en BSO! Het ontstaan van BasisBos Een aantal jaren geleden constateerde bedenker André Guijs op zijn eigen basisschool dat er binnen de zaakvakken maar ook bij handvaardigheid
Nadere informatieBegeleidende uitleg voor de leerkracht:
TITEL ACTIVITEI T + beschrijving: Kennismaken met het huis van God 2 e graad In deze les gaan we dieper in op het grondplan van een kerk en bekijken de leerlingen de belangrijkste plaatsen in de kerk.
Nadere informatiehandleiding 1. Inleiding 2. Achtergrondinformatie
handleiding 1. Inleiding www.twentezonderafval.nl is een website voor groep 1 tot en met 8 over het gescheiden inzamelen van afval in Twente. Op deze website ontdekken de leerlingen hoe ze hun afval zoveel
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES
AAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES INLEIDING Aandacht voor zwerfafval en recycling in één les Rondslingerend afval is een bron van ergernis voor volwassenen én kinderen. Met dit lesmateriaal
Nadere informatieZweedse puzzel. Uitdager van de maand. Rekenen Wiskunde, Groep 7. Algemeen
Uitdager van de maand Zweedse puzzel Rekenen Wiskunde, Groep 7 Algemeen Titel Zweeds puzzel Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Eenvoudige getalsrelaties tussen optelsommen kunnen
Nadere informatieLes groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli
Lesaanbod 2015-2016 De Enk Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Monkie * 1-2 X X Kabouterpad * 1-2 X X X X Froeteltuin 1-2 LF! X Kleine Beestjespad * 4-5 X X X X X X X X X X X Schooltuinieren
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieAlles over. Groove.me. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve
Nadere informatieOverblijfreglement St.Jozefschool Rietmolen
Overblijfreglement St.Jozefschool Rietmolen 2015-2016 Op onze school is het mogelijk voor leerlingen om over te blijven. De overblijfcoördinatoren hebben de uitvoering hiervan op zich genomen. Zij bepalen
Nadere informatieJe wereld kleurt taal
3.4 Je wereld kleurt taal Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 3.4 Taal & Cultuur 8 12 j. Groepswerk 50 Computers Nederlands Wereldoriëntatie ICT Leren leren Sociale vaardigheden Niet
Nadere informatieEducatieflyer Stadsmuseum Zoetermeer
Educatieflyer 2018-2019 Stadsmuseum Zoetermeer Inleiding Met veel plezier bieden wij u het educatie-overzicht Primair Onderwijs van het Stadsmuseum Zoetermeer voor het schooljaar 2018-2019 aan. Een programma
Nadere informatieLes 5: Hoe lang en hoog stuitert die bal?
Les 5: Hoe lang en hoog stuitert die bal? Deze les bestaat uit twee lessen. Een a les en een b les. Voor beide lessen gelden dezelfde voorbereidingen. Benodigdheden Doelen Doelen met m.b.t. rekenen/wiskunde
Nadere informatieUitdager van de maand. Natuur & Techniek, groep 7/8. Algemeen. Titel. Lang leve je lijf. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen
Uitdager van de maand Lang leve je lijf Natuur & Techniek, groep 7/8 Algemeen Titel Lang leve je lijf Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Inzicht in gezonde eetgewoontes en voedingsmiddelen
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatie