Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli"

Transcriptie

1 Lesaanbod De Enk Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Monkie * 1-2 X X Kabouterpad * 1-2 X X X X Froeteltuin 1-2 LF! X Kleine Beestjespad * 4-5 X X X X X X X X X X X Schooltuinieren 6 X X X X X X X Leven van de Natuur** 7-8 X X X Onderstaande lessen vinden plaats op kinderboerderij de Molenwei (Charlois), in samenwerking met De Enk. Maan, Roos, Vis* 3-4 X X X Melk 3-4 X X X Paddenstoelen 5-6 X X X *) Deze les is een door u zelf te geven les **) Deze les wordt door de educatief medewerker samen met de groepsleerkracht gegeven Let op: U mag uw groep voor meerdere lessen inschrijven. Wij streven ernaar iedere groep minimaal 1x uit te nodigen voor een les.

2 Beschrijving van de lessen Monkie Groep : 1 en 2 Periode : Maart - april 2016 Te geven door : Leerkracht zelf Locatie : Leslokaal De Enk : Na afloop van de les kinnen de kinderen dieren groeperen in een eenvoudige indeling op basis van hun leefomgeving: land water en lucht. Ook kennen de kinderen dan enkele kenmerkende eigenschappen c.q. gedragingen van vissen, eksters, muizen en egels. Methode : Het vierseizoenen boek: Dieren in het bos blz 143 en verder Idee huisje beestje, blz 651 en Zoek jezelf blz 669 Beschrijving : Na een kort kringgesprek wordt het prentenboek Monkie voorgelezen. Vervolgens wordt vragenderwijs verwezen naar de inrichting van het lokaal. Hierin zullen de kinderen de inhoud van het boek herkennen. De kinderen werken vervolgens onder begeleiding aan de opdrachten. Door de korte vervolggesprekjes, voelopdrachten, puzzels en ordeningsspellen worden de ervaringen van de kinderen verdiept. Aanwijzingen : Per groepje van 5 a 6 kinderen is er een actieve begeleider nodig. Wij adviseren leerkrachten die de les nog niet kennen vooraf het ingerichte lokaal te komen bekijken. Er kunnen maximaal 6 groepjes gemaakt Kabouterpad Groep : 1 en 2 Periode : september 2015 en april t/m juli 2016 Lesduur : 60 minuten Te geven door : De groepsleerkracht zelf Locatie : Educatieve Tuin de Enk : De kinderen ontdekken, al spelend langs een kabouterpad, de natuur. Beschrijving : Door middel van een kabouterpad, waarbij de kabouters de gidsen zijn, wordt er een seizoen door de kinderen beleefd en onderzocht. Elke kabouter draagt een opdracht met zich mee, die de kinderen onder begeleiding van een ouder mogen uitvoeren. Hierbij maken ze gebruik van: - Allerlei materialen uit de natuur. - Spiegeltjes, loepjes, e.d. - Al hun zintuigen. Aanwijzingen : Begeleiding van ouders is, in verband met het lezen van de opdrachten, noodzakelijk. Daarom zijn er 5 begeleiders nodig. Denk aan geschikte (oude) kleding. Van tevoren krijgt u informatie over de organisatie van het kabouterpad. Kleine beestjes pad Groep : 4 en 5 Periode : September 2015 en mei t/m juli 2016 Lesduur : 60 minuten Te geven door : De groepsleerkracht zelf Locatie : Educatieve Tuin de Enk : De kinderen maken kennis met een aantal dieren, die op en in de grond leven. Ze zullen ervaren dat deze diertjes helemaal niet zo eng zijn. Beschrijving : Na een voorbereiding op school, komen de kinderen op de tuin. Hier krijgen ze een korte uitleg over de dieren die ze eventueel kunnen tegenkomen. Daarna gaat elk groepje kinderen de opdrachten, die zich bij de verschillende gekleurde vlaggetjes bevinden, maken. Alle groepjes krijgen een koffertje mee met de benodigde materialen. Om de vijf minuten wisselen de groepjes van opdracht. Later op school wordt het verwerkingspakket uitgewerkt.

3 Froeteltuin; Konijn en de verdwenen wortels Groep : 1 en 2 van Lekker Fit! scholen Periode : September 2015 (aantal plekken is beperkt!) Lesduur : 90 minuten Te geven door : Educatief medewerker tuin Locatie : Educatieve tuin De Enk : Deze les heeft tot doel dat kleuters - op een speelse manier kennis maken met de natuurlijke groei en bloeiwijze van groenten. - door middel van het stimuleren van alle zintuigen groenten en kruiden op een positieve manier beleven en ontdekken. - meer ervaring opdoen met het proeven van verschillende groenten. Aan het einde van de les hebben de kleuters : - kennis gemaakt met de schooltuin. - verschillende groenten en kruiden ontdekt. - ervaren hoe verschillende groenten en kruiden buiten groeien. - ontdekt dat voor deze planten gezorgd moet worden. - minstens 3 soorten groenten en/of kruiden aangeboden gekregen om te proeven. - minstens 5 soorten groenten en/of kruiden geroken en gevoeld. Lesbeschrijving : Deze les is bedoeld voor kleuters van Lekker Fit! scholen. Tijdens deze les maken de kleuters kennis met Konijn. Konijn lust heel graag wortels! Maar er is een probleem. De wortels zijn op en Konijn kan ze nergens vinden. Zijn ze verdwenen? Op speelse wijze gaan de kleuters op zoek naar de wortels van Konijn. Tijdens hun zoektocht worden ze uitgedaagd de schooltuin met al hun zintuigen te ontdekken. Alles wat wordt geoogst tijdens de les wordt klaargemaakt tot een lekkere en gezonde maaltijd die geproefd mag worden aan het einde van de les. Aanwijzingen : Tijdens de les gaan de kleuters in groepjes uiteen. Ieder groepje heeft een begeleider nodig. Maan, roos, vis Groep : 3-4 Periode : Oktober en november 2015 Te geven door : Educatief medewerker CNME en de leerkracht Locatie : Kinderboerderij de Molenwei : De leerlingen zijn op actieve wijze bezig met het oefenen van hun taalvaardigheid. Beschrijving : In het lokaal krijgen de leerlingen een instructie. Er volgt een speurtocht waarin taal, dieren en natuur centraal staan. De leerlingen gaan op zoek naar opdrachtbordjes waarop woorden staan uit de leesmethode Maan, Roos, Vis. De woorden zijn de aanleiding voor een opdracht die de leerlingen uitvoeren. Aanwijzingen : Per groepje van maximaal 5 leerlingen is een begeleider nodig. Melk Groep : 3 en 4 Periode : februari, maart en april 2016 Te geven door : Medewerker CNME Locatie : Kinderboerderij de Molenwei : De leerlingen verwonderen zich over de herkomst van dierproducten, het gebruik en de verwerking hiervan. Zij ontdekken welk dier op de boerderij een zoogdier is en welk dier niet. Beschrijving : Indien mogelijk start de les op de boerderij met het melken van een geit. Tijdens een kringgesprek in het lokaal wordt de herkomst van melk behandeld. Ook wordt besproken waarom koeien (en andere zoogdieren) melk geven. Daarna gaan de leerlingen in kleine groepjes aan de slag met gevarieerde doe-en kijkopdrachten. Na afloop van de les binnen, gaan de leerlingen onder leiding van een begeleider op de boerderij op zoek naar wel/geen zoogdieren. Aanwijzingen : In verband met het werken in kleine groepjes, is extra begeleiding (1 begeleider per 5 à 6 leerlingen) noodzakelijk. Er kunnen maximaal 6 groepjes gemaakt worden.

4 Paddenstoelen Groep : 5 en 6 Periode : September t/m november 2015 Te geven door : Educatief medewerker Locatie : Kinderboerderij de Molenwei : De kinderen leren wat een paddenstoel is, hun levenscyclus en de functie van schimmels in de natuur. De kinderen ervaren dat schimmels ook een rol spelen in hun dagelijks leven. Beschrijving : Na een leergesprek over de kenmerken van paddenstoelen, gaan de kinderen aan de gang met opdrachten over paddenstoelen en schimmels. Dit gebeurt zowel binnen als buiten. Aanwijzingen : Bij deze les hoort een voorbereidende activiteit op school: een aantal eenvoudige proefjes over de omstandigheden waaronder schimmels voorkomen. Tijdens de inleiding van de les op wordt hierop verder ingegaan. Leven van de Natuur Groep : 7 en 8 Periode : Mei - juli 2016 Lesduur : 150 minuten (2.5 uur!) Te geven door : Educatief medewerker De Enk Locatie : Educatieve Tuin De Enk : De leerlingen ervaren onze afhankelijkheid van de natuur voor ons voedsel en veiligheid. Beschrijving : Door middel van een spelsituatie belanden we zogenaamd in een onbewoond gebied. Het kan wel drie dagen duren voordat er hulp is. Vandaar dat we ons grondig voorbereiden op survival in de natuur. Aan de hand van een amulet, die vooraf op school gemaakt is, doorlopen de leerlingen een programma. Hierbij wordt een grote diversiteit aan kennis en vaardigheden opgedaan. Aanwijzingen : Deze buitenles gaat onder alle omstandigheden door. Zorg er dus voor dat de leerlingen en uzelf geschikte buitenkleding dragen die vies mag worden. Omdat deze les veel tijd (een dagdeel) in beslag neemt, is er een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Alles voor een pannenkoek Groep : 6 (en afronding tot de herfstvakantie in groep 7) Periode : Binnenlessen starten in januari 2016 bij u op school. De tuinlessen starten in april 2016 t/m november Lesduur : 90 minuten. Te geven door : Educatief medewerker tuin in samenwerking met de leerkracht. Locatie : Educatieve tuin De Enk : Met de tuinlessen die wij geven, gaan de leerlingen echt natuur beleven. Beschrijving : Bij het schooltuinieren leren de leerlingen over de cyclus van planten door zelf te zorgen voor een tuin (een eigen tuintje en/of een groepstuin, afhankelijk van de programmamogelijkheden op uw schooltuin). De leerlingen leren hoe ze moeten zaaien, wat ze moeten doen om hun plantjes te laten groeien en hoe ze die moeten verzorgen tot de tijd daar is om te oogsten. Bij het verwerken van de oogst van de groepstuin ervaren de leerlingen de relatie tussen de producten van de tuin en ons voedsel. De oogst uit eigen tuin mogen de leerlingen ook mee naar huis nemen. Zo voelen de leerlingen zich trots op het resultaat van hun eigen harde werk en wordt hen zorg en waardering voor de natuur bijgebracht. Extra informatie : De Enk biedt verschillende tuinprogramma s aan, variërend in intensiteit. Op die manier bent u in de gelegenheid het programma te kiezen wat het beste past bij uw school en groep. In alle programma s staat de cyclus van het zaaien en planten tot het oogsten en verwerken centraal. Op het inschrijfformulier kunt u uw interesse in schooltuinieren kenbaar maken. Een van de educatief medewerkers zal contact met u opnemen om af te stemmen welke variant het beste bij u past.. Wilt u vooraf al meer informatie, dan kunt u contact opnemen met Corien Bijl

5 Varianten schooltuinprogramma s: 1. Schooltuinieren Rotterdam (StR) Het programma Schooltuinieren Rotterdam is een compleet programma. Het is gebaseerd op leerlijnen en dekt vele eindtermen zoals die voor natuuronderwijs beschreven zijn. Het tuinseizoen begint met een aantal lessen in de klas. De inhoud van deze lessen komt op een natuurlijke manier terug tijdens de lesonderdelen op de tuin. De leerlingen krijgen allemaal een eigen tuintje maar krijgen daarnaast ook de verantwoordelijkheid over een gezamenlijke tuin; de groepstuin. De groepstuin speelt een centrale rol bij het verwerken van gewassen van de tuin tot een eindproduct. Hierbij zijn de leerlingen samen verantwoordelijk voor het resultaat. Al met al zijn de leerlingen op de tuin veel buiten, waardoor ze ook meer beleven en ontdekken. Van het vroege voorjaar tot ver in het najaar. De kinderen zijn heel enthousiast. En daar is het tenslotte allemaal om begonnen! Schooltuinieren Rotterdam sluit naadloos aan op het programma Lekker Fit omdat de leerlingen tijdens het schooltuinieren veel leren over gezonde voeding, veel buiten zijn en veel bewegen. Voor meer informatie over Lekker Fit kunt u contact opnemen met de projectleider van Lekker Fit. 2. Eén-uur tuinieren Bij het 1 uur tuinieren ligt de nadruk op het tuinieren op de schooltuin en minder op lesonderdelen. De leerlingen krijgen daarom een schooltuinboek met een beperkt aantal opdrachten. Eind maart krijgt groep 6 in de klas een voorbereidende les over het schooltuingebeuren. Vanaf april gaan de leerlingen elke week één uur naar de schooltuin en krijgen allemaal een eigen tuintje. Daarin wordt gezaaid en geplant en de oogst wordt mee naar huis genomen. In groep 7 gaan de leerlingen door met tuinieren tot aan de herfstvakantie. 3. Eén keer per maand tuinieren Dit programma bestaat uit 12 lessen, die in januari starten,. De leerlingen van groep 6 krijgen in de eerste drie maanden 4 lessen van vijf kwartier in de klas. De inhoud van deze lessen komt op een praktische manier terug tijdens de lesonderdelen op de tuin. Vanaf april tot de zomervakantie gaan de leerlingen 5 keer anderhalf uur naar de schooltuin. De leerlingen krijgen een eigen tuintje, maar krijgen daarnaast ook de verantwoordelijkheid over een groepstuin. De groepstuin speelt een centrale rol bij het verwerken van gewassen van de tuin tot een eindproduct. Hierbij zijn de leerlingen samen verantwoordelijk voor het resultaat. Naast het werken op de tuin is er veel aandacht voor lesonderdelen over planten, dieren en natuurverschijnselen. Hierbij wordt het schooltuinboek gebruikt met een beperkt aantal opdrachten. Leerlingen doen praktische natuurervaring op en ontdekken wat er nog meer leeft en groeit op een tuin. In groep 7 gaan de leerlingen nog 3 keer tot aan de herfstvakantie naar de schooltuin, inclusief een dagdeel waarop ze een pizza maken van de oogst. 4. Taaltuin TaalTuin start in januari wanneer de kinderen in groep 6 zitten en eindigt in november wanneer de kinderen in groep 7 zitten. In dit programma zijn de leerlingen verantwoordelijk voor de groepstuin. Ze weten waar hun voedsel vandaan komt, hoe ze hun producten kunnen bereiden en wat gezonde voeding is. De leerlingen lezen betekenisvolle teksten over natuur, aardrijkskunde, geschiedenis en de actualiteit. Tevens voeren ze taal-, reken- en techniekopdrachten uit. Elke leerling ontvangt aan het begin van het jaar de TaalTuin map. Hierin worden alle werkbladen en de blokken met taal- en rekenbladen opgeborgen. Na drie voorbereidende lessen in de klas, tuinieren de leerlingen vanaf april tot en met oktober 1x per maand op de Educatieve Tuin. In de groepstuin zaaien, planten en oogsten ze. Met de oogst wordt op de tuin door de leerlingen verschillende verwerkingsopdrachten uitgevoerd. Zoals het maken van een pizza, soep en goudsbloemenzalf. Daarnaast maken ze een aantal werkbladen. In november worden de lessen op school afgesloten met een presentatie van groep 7 aan groep 6. De nieuwe groep 6 is klaar om januari met de TaalTuin te starten. Elke maand ontvangt de leerkracht een blok met taal- en rekenbladen gericht op natuur, milieu, duurzaam, techniek, kunst, geschiedenis en aardrijkskunde. De leerkracht bepaalt zelf hoe en wanneer de leerlingen in de klas met de bladen werken. De lesduur is variabel, maar het uitgangspunt is 75 minuten per les. De onderwerpen uit de map sluiten aan bij het tuinprogramma, het niveau van de leerlingen en de aangeboden lesstof op school.

6 5. Groepstuin tuinieren met de hele school Groepstuin tuinieren met de hele school is een totaal tuinprogramma voor groep 1 tot en met groep 8. Verdeeld over het jaar komen de groepen een aantal keren naar de schooltuin. De leerlingen werken dan in de groepstuin of in het schooltuinboek met bomenpaspoort en doen allerlei activiteiten. Groep 3-8 hebben een startactiviteit op de schooltuin vóórdat het tuinseizoen begint. Groep 1 en 2 lopen het kabouterpad in de verschillende seizoenen. Groep 3, 4 en 5 werken in de groepstuin vanaf april tot aan de zomervakantie. De leerlingen uit groep 5 krijgen het schooltuinboek waaruit ze tot en met groep 8 werken. Groep 6, 7 en 8 werken in de groepstuin vanaf april tot aan de herfstvakantie. Groep 6 houdt zich bezig met het bomenpaspoort. De leerlingen uit groep 8 krijgen de taak om de groepen 1 en 2 te begeleiden bij het kabouterpad. De gewassen die uit de groepstuin worden geoogst, worden onder de leerlingen verdeeld of op de tuin verwerkt tot een lekkere pizza. Aan het eind van het jaar wordt er op school een presentatie gehouden over de ervaringen op de schooltuin. 6. Tuinieren met kleuters Het is van het grootste belang dat kinderen op jeugdige leeftijd met de natuur in aanraking worden gebracht. Vast staat, dat het tuinieren in de gevoelige periode van de kleuters een diepe indruk maakt en dat daardoor een belangrijke basis voor belangstelling en respect voor de natuur wordt gelegd. Tuinieren met kleuters is bedoeld voor de groepen 1 en 2. Een groep krijgt een tuin van zo n 35 m2; de groepstuin. Vanaf april gaat de groep elke week één uur naar de schooltuin. In de groepstuin wordt onder begeleiding en met de hulp van (groot)ouders gezaaid en geplant en de oogst wordt mee naar school of huis genomen om daar iets lekkers van te maken. Na de zomervakantie gaat de groep door met tuinieren tot aan de herfstvakantie.

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Blijde Wei Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek* 1/2 X X X Wauw, het leeft** 1/2 X X X Ganzenspel* 1/2 X X X Froeteltuin 1/2 LF!

Nadere informatie

Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel* 1-2 X X Monkie* 1-2 X X Beschuit met muisjes 3-4 X X Paddenstoelen 5-6 X X Veldwerk Zuidelijk Randpark

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2017-2018 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Wauw, het leeft 1/2 X X Beschuit met muisjes 3/4 X X Melk 3/4 X X X Knaagdieren

Nadere informatie

Kooi. Lesaanbod

Kooi. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Wauw, t leeft 1/2 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Huisdieren 3/4 X X Uitvogelen 5/6 X X Knaagdieren

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2016-2017 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Kleine beestjes 1/2 X X X Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een Pannenkoek 1/2 X X Wauw 't leeft 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017 Lesaanbod 2016-2017 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Kleine Beestjes 1/2 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Huisdieren 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Wilgenhof Les Alles voor een pannenkoek 1/2 X X X groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Wilgenhof. Lesaanbod

Wilgenhof. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Wilgenhof Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2018-2019 Blijde Wei Les *Schooltuinieren loopt door van februari 2019 tot oktober 2019 Gratis les Iedere groep mag zich 1x inschrijven voor een gratis les. Ieder kind mag in zijn basisschoolperiode

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin...

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin... Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 Doelgroep...3 Doelstelling...3 2. Relatie met de kerndoelen... 4 3. Voorbereiding op school... 6 4. De les op de tuin... 6 Introductie leslokaal of overkapping (15 min):...6

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4

Inleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Opzet van de lescyclus... 4 2.1. Algemeen doel... 4 2.2. Doelstellingen... 4 3. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden... 5 4. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Opbouw van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden...

Nadere informatie

Visie wereldoriëntatie Als Freinetschool willen wij binnen ons wo onderwijs werken met onderwerpen vanuit een betekenisvolle context, binnen een

Visie wereldoriëntatie Als Freinetschool willen wij binnen ons wo onderwijs werken met onderwerpen vanuit een betekenisvolle context, binnen een Visie wereldoriëntatie Als Freinetschool willen wij binnen ons wo onderwijs werken met onderwerpen vanuit een betekenisvolle context, binnen een interactieve schoolomgeving. Het verbinden van de zaakvakken

Nadere informatie

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave

Nadere informatie

De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten

De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten Leskisten 2015-2016 De Blijde Wei Deze kisten met boeken, dvd s, cd-roms, achtergrondinformatie en les- en/of onderzoeksmateriaal, kunnen gebruikt worden in of buiten de school om uw natuuronderwijslessen

Nadere informatie

BIOLABO NAVERWERKING

BIOLABO NAVERWERKING BIOLABO NAVERWERKING INHOUD 1. Inleiding 2. Biodiversiteit, wat levert het op? 2.1 Inleiding 2.2 Voorbereiding 2.3 Opdracht 2.4 Afsluiter 2.5 Nuttige links 1. Inleiding Biodiversiteit is belangrijk voor

Nadere informatie

Aanbod NME voorjaar 2014

Aanbod NME voorjaar 2014 Aanbod NME voorjaar 2014 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam biedt een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder snel

Nadere informatie

K i n d e r b o e r d e r i j. Thema / onderwerp Voorbereiding bezoek kinderboerderij. Thema s : voeding, huisvesting, uiterlijke kenmerken.

K i n d e r b o e r d e r i j. Thema / onderwerp Voorbereiding bezoek kinderboerderij. Thema s : voeding, huisvesting, uiterlijke kenmerken. K i n d e r b o e r d e r i j Thema / onderwerp Voorbereiding bezoek kinderboerderij. Thema s : voeding, huisvesting, uiterlijke kenmerken. Welke betekenis heeft het thema / onderwerp voor de kinderen?

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2014/2015

Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

Bezoek aan de Stadsboerderij

Bezoek aan de Stadsboerderij Bezoek aan de Stadsboerderij Begeleide activiteit voor groep 1-2 op één van de Stadsboerderijen van Den Haag. Haagse scholen kunnen deze les aanvragen via www.milieueducatiedenhaag.nl Er kan gekozen worden

Nadere informatie

OK ZOMERBL

OK ZOMERBL ZOMERBLOK 0-0 WAT DOEN WE IN DE ZOMER? Nu de zon wat meer gaat schijnen, kunnen we met de Brede School ook weer vaker naar buiten. Wie heeft daar nu geen zin in? Grijp je kans want dit is alweer het laatste

Nadere informatie

Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard

Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard Programma natuur educatie 2012-2013 Primair Onderwijs Gemeente Lingewaard Centrale locatie Dijkmagazijn Waaldijk 4 6681 KH Bemmel Postadres: Meander 58 6681TE Bemmel secretaris@lingewaardnatuurlijk.nl

Nadere informatie

EBLOK LENT -2013 2012

EBLOK LENT -2013 2012 LENTEBLOK 2012-2013 LENTEBLOK 2012-2013 WAT DOEN WE IN DE LENTE? Al lijkt het er met alle sneeuw en kou nog niet op, de lente is toch echt in aantocht. Soms zie je al wat groene puntjes van de bloembollen

Nadere informatie

Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4

Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Handleiding leerkracht H Inleiding Vooraf: Op school hebben de leerlingen al nagedacht over hoe het zou zijn op de kinderboerderij. Wat zou een boer allemaal moeten

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2015/2016

Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

Natuuronderwijs op de Hovenschool

Natuuronderwijs op de Hovenschool Natuuronderwijs op de Hovenschool De lente is begonnen. Bij uitstek het seizoen waarin goed te zien is hoe we op de Hovenschool werken aan ons profiel natuur in de groepen. In de kleutergroepen hebben

Nadere informatie

Stichting Visiria. Voorjaar 2014. OnzeSchooltuin Catalogus 2014. Overzicht van de beschikbare producten voor de schooltuin.

Stichting Visiria. Voorjaar 2014. OnzeSchooltuin Catalogus 2014. Overzicht van de beschikbare producten voor de schooltuin. Stichting Visiria Voorjaar 2014 OnzeSchooltuin Catalogus 2014 Overzicht van de beschikbare producten voor de schooltuin. Pagina 2 Geachte docent, Hierbij ontvangt u de OnzeSchooltuin catalogus voor het

Nadere informatie

Inschrijfformulier

Inschrijfformulier Beste leerkracht, Inschrijfformulier 2015-2016 Voor aanvragen van Natuur en Milieu Educatie lessen en leskisten van en Voor het schooljaar 2015-2016 kunt u weer een keuze maken uit een rijk aanbod van

Nadere informatie

VOORJAARSBLOK 2014-2015

VOORJAARSBLOK 2014-2015 VOORJAARSBLOK 04-05 WAT DOEN WE IN HET VOORJAAR? Dit is het boekje van het voorjaarsblok. Voorjaar? Maar het is toch winter? Het is inderdaad winter maar in de tijd dat dit blok loopt, beginnen ook de

Nadere informatie

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan?

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan? Waar komt ons eten vandaan? Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15

Nadere informatie

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014 Stichting Natuur & Landschap Zwijndrechtse Waard (SN&LZW) zet zich in voor behoud en verbetering en duurzaamheid van Natuur en Landschap in de Zwijndrechtse Waard. De IVN-schoolgidsen verzorgen natuur-

Nadere informatie

cnme maastricht en regio

cnme maastricht en regio cnme maastricht en regio dit is een uitgave van cnme maastricht en regio tel: o43-321 99 41 www.cnme.nl info@cnme.nl oorspronkelijke tekst en tekeningen: sies willems Leerkracht/ouder Schooltuinboek Leerling

Nadere informatie

1. Doelgroep. 2. Relatieschema. Vogels. Reiger. Eend. Knobbelzwaan. Uil Kievit. Merel. Halsbandparkiet. Duif. Kraai. Meeuw. Woonomgeving: Voedsel:

1. Doelgroep. 2. Relatieschema. Vogels. Reiger. Eend. Knobbelzwaan. Uil Kievit. Merel. Halsbandparkiet. Duif. Kraai. Meeuw. Woonomgeving: Voedsel: 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Een eigen verbouwing. Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal

Een eigen verbouwing. Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal Een eigen verbouwing Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal Educatie- en Competentiestudies (ECS), Wageningen Universiteit

Nadere informatie

Natuur & Milieu Educatie

Natuur & Milieu Educatie Natuur & Milieu Educatie Groep 5 Tuinieren op de m² Materiaalpakket Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Leerdoelen, doelgroep, samenvatting 3. Lesschema 4.

Nadere informatie

Scholenprogramma

Scholenprogramma 1 De school is verantwoordelijk voor: Goede en voldoende begeleiding; Het ordelijk verlopen van de activiteit; Geschikte kleding voor de leerlingen (stevige schoenen, regenpak); Opruimen/meenemen van eigen

Nadere informatie

Belangrijke data komende periode:

Belangrijke data komende periode: 6 maart 2015 Belangrijke data komende periode: Datum Maandag 9 maart 2015 Dinsdag 10 maart 2015 Woensdag 11 maart 2015 Donderdag 12 maart 2015 Vrijdag 13 maart 2015 Maandag 16 maart 2015 Dinsdag 17 maart

Nadere informatie

Zoek de verschillen een ontdekkingsreis op de Brunssummerheide (groepen 7 en 8) Praktische informatie. Beste directie, leerkrachten en ouders,

Zoek de verschillen een ontdekkingsreis op de Brunssummerheide (groepen 7 en 8) Praktische informatie. Beste directie, leerkrachten en ouders, Beste directie, leerkrachten en ouders, Het nieuwe scholenprogramma met avontuurlijke buitenprogramma s voor basisschoolleerlingen is klaar! Jullie kunnen kiezen uit activiteiten die met begeleiding vanuit

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Alles voor een Pannenkoek

Alles voor een Pannenkoek uder-amstel n-o -U me ith o Die De regio zit vol energie! 0 Aa lsmeer - Amstelve en - Groep 1 t/m 3 Energien traal 204 eu orn Informatieblad + Docentenhandleiding Alles voor een Pannenkoek www.natuurmilieuweb.nl

Nadere informatie

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar Bodemdiertjes Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. groep 5 en 6 periode

Nadere informatie

Smaaklessen. Smaak en eten in het basisonderwijs. Hante Meester Marlies Regelink. 17 oktober 2007

Smaaklessen. Smaak en eten in het basisonderwijs. Hante Meester Marlies Regelink. 17 oktober 2007 Smaaklessen Smaak en eten in het basisonderwijs Hante Meester Marlies Regelink 17 oktober 2007 Inhoud presentatie Deel 1: Waarom Smaaklessen? Wat is Smaaklessen? Hoe werkt Smaaklessen? Wie zijn betrokken?

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

Terugkerende activiteiten in de peuterbouw van De Groene Ring

Terugkerende activiteiten in de peuterbouw van De Groene Ring Terugkerende activiteiten in de peuterbouw van De Groene Ring Uw kind komt misschien binnenkort in de peutergroep van onze basisschool. Welkom! Wij willen u graag op deze manier informeren over wat u en

Nadere informatie

stap in de Waterwereld stap op m.s. Watervlo

stap in de Waterwereld stap op m.s. Watervlo stap in de Waterwereld stap op m.s. Watervlo Een bezoek aan MS Watervlo is onderdeel van het project Waterwereld. Dit is al 25 jaar een succesvol project onder de naam De Varende Klas. Door de jaren heen

Nadere informatie

Handleiding docent De koe in de kringloop

Handleiding docent De koe in de kringloop De koe in de kringloop Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15 deelnemende

Nadere informatie

Resultaten schooltuinen 2015

Resultaten schooltuinen 2015 Resultaten schooltuinen 2015 Het afgelopen jaar hebben 215 leerlingen van groep 6/7 in het basisonderwijs in Enkhuizen deelgenomen aan het schooltuinprogramma. Het doel was niet zozeer de oogst op zich,

Nadere informatie

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2015/2016 Inhoud Algemeen Extra aandachtspunten Natuuractiviteiten 2015/2016 Slecht weer beslissing Dagdelen natuuractiviteiten

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten van Tienhovenlaan 5 5062 SK Oisterwijk Tel. 013-5231800 @ i bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding Het konijnenpad van Lars en Lineke docentenhandleiding Inhoudsopgave Omschrijving het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 2 Lessuggesties bij het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 4 Handleiding voor

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn cultuuronderwijs. groep 1 en 2. Dit ben ik. (Samenvatting)

Doorlopende leerlijn cultuuronderwijs. groep 1 en 2. Dit ben ik. (Samenvatting) Doorlopende leerlijn cultuuronderwijs groep 1 en 2 Dit ben ik (Samenvatting) Overzicht leerlijn cultuuronderwijs Brede School Culemborg Titel Jaarthema Groep Cultuurdisciplines Kikker is kikker Dit ben

Nadere informatie

De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede.

De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede. 1 Colofon De lesactiviteit Het Beste Bos Ede is een samenwerking van Het Groene Wiel en IVN Ede. Deze handleiding hoort bij de leskist Het Beste Bos Ede. Dit is een, in samenwerking met IVN Ede, aangepaste

Nadere informatie

HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK

HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND

Nadere informatie

BASISSCHOOL NOORDERLICHT JAARGANG 6 NUMMER 6 21 APRIL 2017 NIEUWSBRIEF

BASISSCHOOL NOORDERLICHT JAARGANG 6 NUMMER 6 21 APRIL 2017 NIEUWSBRIEF BASISSCHOOL NOORDERLICHT JAARGANG 6 NUMMER 6 21 APRIL 2017 NIEUWSBRIEF School voor jonge avonturiers die hun wereld willen ontdekken Speelleerplein en aanplant Voorjaar! Tijd om de aanleg van het speelleerplein

Nadere informatie

Een project van Jeelo gaat zo

Een project van Jeelo gaat zo Handleiding groep 3-8 Een project van Jeelo gaat zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe een project van Jeelo in elkaar zit. Voor groep 3-4 wijzer 2007 Zo gaat een

Nadere informatie

Veel Nederlanders weten maar weinig van de land bouw. De multifunctionele

Veel Nederlanders weten maar weinig van de land bouw. De multifunctionele Leren Veel Nederlanders weten maar weinig van de land bouw. De multifunctionele boerderij, die zijn deuren opstelt voor bezoekers, is dan een plek waar je veel kunt opsteken. Dat geldt in nog sterkere

Nadere informatie

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw Het kikkerpad veldwerk - onderbouw Inhoud: korte omschrijving opbouw en organisatie kikkertjeslied lessuggesties kopieerbladen: kleurplaat met versje handleiding begeleiding/ouders Milieu Educatie Centrum

Nadere informatie

Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw

Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw Verwerkingsles biodiversiteit onderbouw Doelen: Kinderen weten dat sommige dieren, zoals kikkers en vlinders, gedaanteverwisselingen doormaken tijdens hun leven Kinderen ontdekken dat rupsen en vlinders

Nadere informatie

Veldwerkweek opdracht

Veldwerkweek opdracht Veldwerkweek opdracht Nadine van Popering Lizette Zwemer Carlijn Brekelmans Commentaar/verbeterpunten De concepten zijn niet heel duidelijk, deze moeten dus beter naar voren komen. Geef bijvoorbeeld aan

Nadere informatie

Een educatief programma voor groep 7 en 8 Handleiding Deel 1 Algemeen

Een educatief programma voor groep 7 en 8 Handleiding Deel 1 Algemeen Een educatief programma voor groep 7 en 8 Handleiding Deel 1 Algemeen Inhoudsopgave Deel 1 Inleiding 1 Algemene informatie 1.1 Doelgroep 1.2 Doel van het programma Woordvoerders van de Natuur 1.3 Opzet

Nadere informatie

Waar groeit mijn eten? handleiding

Waar groeit mijn eten? handleiding Waar groeit mijn eten? handleiding Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens Redactie/layout: Hans Wilschut, Marijntje van

Nadere informatie

Op 21 maart is er een dansvoorstelling voor onze groep: Wiewawit

Op 21 maart is er een dansvoorstelling voor onze groep: Wiewawit Kijk ook eens naar onze website met heel mooie foto s: www.sbodebrigantijn.nl Jaargang 16 Februari 2016 Nieuw gebouw Zondag 28 februari heeft de Brigantijn een opendag in het nieuwe gebouw de Vlieger.

Nadere informatie

De Vlaardingencultuur. leven in de steentijd

De Vlaardingencultuur. leven in de steentijd De Vlaardingencultuur leven in de steentijd INHOUDSOPGAVE INLEIDING... 3 LES 1... 4 LES 2... 5 LES 3... 7 OPDRACHTEN... 8-12 2 Inleiding Voor u ligt de docentenhandleiding van het lespakket over de Vlaardingencultuur.

Nadere informatie

Sportdagen. Sport- en natuurdagen @ Schulensmeer. Het kan allemaal!

Sportdagen. Sport- en natuurdagen @ Schulensmeer. Het kan allemaal! Opdrachthoudende Vereniging Schulensmeer Demerstraat 60-3560 LUMMEN www.schulens-meer.be Sport- en natuurdagen @ Schulensmeer Een volledig aangepast programma op maat van de leerlingen! Sporten zowel op

Nadere informatie

Ik wens je veel succes met het vinden van een leuke stageplaats en veel plezier bij het stage lopen.

Ik wens je veel succes met het vinden van een leuke stageplaats en veel plezier bij het stage lopen. Beste leerling, Ben je dit schooljaar op zoek naar een leuke en leerzame maatschappelijke stageplaats? Kijk dan snel in deze folder. Je vindt er stageplaatsen dichtbij de natuur. Je kunt als stagiair meehelpen

Nadere informatie

Jeelo staat voor Je eigen leeromgeving.

Jeelo staat voor Je eigen leeromgeving. In deze informatiebrochure kunt u meer lezen over Jeelo. Wilt u naast de inhoud van deze brochure meer weten over Jeelo dan kunt u kijken op de website van Jeelo via www.jeelo.nl. Jeelo staat voor Je eigen

Nadere informatie

Handleiding Leskist bomen groep 7/8

Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Handleiding Leskist bomen groep 7/8 Inhoud pagina Inleiding 3 1. Doelgroep 4 2. Doelstelling 4 3. Relatie met kerndoelen en natuurmethoden 4 3.1. Kerndoelen 4 3.2. Natuurmethoden 4 4. Het aanbieden van

Nadere informatie

Natuur, Buiten Activiteit:

Natuur, Buiten Activiteit: Natuur, Buiten Activiteit: Doelgroep: middenbouw (groep 4, 5 en 6) Doel van de activiteit: - De kinderen worden bewust van de herfst en zijn veranderingen. - De kinderen leren over de onderdelen van bladeren

Nadere informatie

Lesbrief online gastles. Een bek vol tanden. Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8

Lesbrief online gastles. Een bek vol tanden. Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Lesbrief online gastles Een bek vol tanden Een kijkje achter de schermen van museum Naturalis voor groep 5, 6, 7 en 8 Inhoud lesbrief 1. Introductieles 2. Beschrijving uitzending Online gastles 3. Afsluiting

Nadere informatie

Veldlessen Landtong Rozenburg. Verslag 2009

Veldlessen Landtong Rozenburg. Verslag 2009 Veldlessen Landtong Rozenburg Verslag 2009 Paul Grootenboer ARK Natuurontwikkeling november 2009 in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam Inleiding Struinen op de landtong Rozenburg. Dat is de titel

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr

Nieuwsbrief nr dr. de Boerstraat 42 1511 VH Oostzaan tel. 075 6841468 info@korenaar.nl www.korenaar.nl Nieuwsbrief nr. 12 2013-2014 A g e n d a 07-03 Nieuwsbrief nr. 12 12-03 Klankbordavond: voor ouders en team: aanmelden

Nadere informatie

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Benodigde materialen Knuffels of plaatjes van: een vos een konijn een eekhoorn een egel 4 etensborden 4 (linnen) tasjes

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg

Doe- pad Watertorenweg Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben

Nadere informatie

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie

OK ZOMERBL -2014 2013

OK ZOMERBL -2014 2013 ZOMERBLOK 0-0 WAT DOEN WE IN DE ZOMER? Nu de zon wat meer gaat schijnen, kunnen we met de Brede School ook weer vaker naar buiten. Wie heeft daar nu geen zin in? Grijp je kans want dit is alweer het laatste

Nadere informatie

WAT DOEN WE IN HET VOORJAAR?

WAT DOEN WE IN HET VOORJAAR? WAT DOEN WE IN HET VOORJAAR? Dit is het boekje van het voorjaarsblok. Het is bijna kerst maar daarna gaan we alweer richting voorjaar. Gelukkig wordt het langzaamaan weer langer licht en komen de bloembollen

Nadere informatie

N a t u u r e n t a a l

N a t u u r e n t a a l N a t u u r e n t a a l Thema / onderwerp Deze les staat in het teken van mondeling taalonderwijs: het uitbrengen van een verslag. Het onderwerp is voedsel van dieren. De groepjes bestaan uit 3 a 4 leerlingen.

Nadere informatie

De Grote Plantenjacht

De Grote Plantenjacht In deze brochure vind je de belangrijkste informatie over de vijf lessen van het lespakket. Word je hier enthousiast van? Meld je dan aan voor De Grote Plantenjacht via www.eco-schools.nl/de-grote-plantenjacht.

Nadere informatie

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 2de graad

Creepy Griezelbeesten. Handleiding en leerdoelen - 2de graad Creepy Griezelbeesten Handleiding en leerdoelen - 2de graad Partnerwerk Geef de leerlingen de volgende opdracht. De leerlingen proberen de onderlijnde woorden op hun werkblad in te vullen als invuloefening.

Nadere informatie

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS

ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS ONTRAFEL MET JE KLAS DE VELE GEHEIMEN VAN DE NATUUR! EDUCATIEVE PROJECTEN BASISONDERWIJS OP STAP MET TRUISJE DE BOSMUIS VERNIEUWD! EXPLORER De kleuters leren de leefwereld van een bosmuis kennen: uiterlijke

Nadere informatie

Waar groeit mijn eten? handleiding opwarmles

Waar groeit mijn eten? handleiding opwarmles Waar groeit mijn eten? handleiding opwarmles Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding, opwarmles Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens www.boerenstadswens.nl Redactie/layout:

Nadere informatie

Introduceren thema Voeding en Bewegen. Wat doe je als leerkracht? Omschrijving van de opdracht: Thema: Voeding en bewegen

Introduceren thema Voeding en Bewegen. Wat doe je als leerkracht? Omschrijving van de opdracht: Thema: Voeding en bewegen Natuur & Techniek Mijn lijf: Voeding en bewegen Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Voeding en bewegen In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom voeding en bewegen:

Nadere informatie

Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4

Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4 Alles op een rij voor de leerkracht van groep 4 Binnenkort krijgt uw groep een praktische verkeersles op het Verkeersplein van Veilig Verkeer Nederland en Shell. Om te zorgen dat uw leerlingen optimaal

Nadere informatie

Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie. 7 februari 2017

Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie. 7 februari 2017 Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie 7 februari 2017 Doel van deze bijeenkomst 1. Ouders informeren (IKC - traject - visie - tijdpad) 2. Duidelijkheid geven omtrent de verbouwing 3. Vragen

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN!

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! GOED GROEIEN ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT 1&2 Ontdek het zelf UITDAGING ONDERZOEK WAT EEN PLANT NODIG HEEFT OM NOG BETER TE GROEIEN. INLEIDING Een van de leukste

Nadere informatie

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy

Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy Activiteiten o.l.v. Gidsen van Gidsenbureau vanuit het vakantiehuis A l'abri in Brisy 1 Inhoudstafel I. Fauna II. Habitats III. Wildcraft & Oriëntatie IV. Kunstenaarshoek V. Outdoor Bijlage I: Activiteiten

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Beestenboel

Docentenhandleiding. Beestenboel Docentenhandleiding Beestenboel Inhoud 1 Inleiding Beestenboel 2 a. Educatief programma 2 b. Leerdoelen 2 c. Doelgroep 2 d. Tijd 2 e. Indeling programma 3 f. Kosten 3 g. Praktische informatie 3 2 Voorbereidende

Nadere informatie

VOORJAAR, ZOMER EN NAJAAR 2019 I PILOT UNIEK PRIJSWINNEND LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1 T/M 8 WONDERWEL VOORSTEL VAN ANMEC

VOORJAAR, ZOMER EN NAJAAR 2019 I PILOT UNIEK PRIJSWINNEND LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1 T/M 8 WONDERWEL VOORSTEL VAN ANMEC VOORJAAR, ZOMER EN NAJAAR 2019 I PILOT UNIEK PRIJSWINNEND LESPROGRAMMA VOOR GROEP 1 T/M 8 WONDERWEL VOORSTEL VAN ANMEC ANMEC biedt aan WONDERWEL Wonderwel is een leerlijn die kinderen op een onderzoekende

Nadere informatie

Thema s: Nieuwsgierig naar voedsel Voedsel bereiden Buiten koken op school / kamp Voedsel verbouwen Voedsel kopen Voedsel beleid

Thema s: Nieuwsgierig naar voedsel Voedsel bereiden Buiten koken op school / kamp Voedsel verbouwen Voedsel kopen Voedsel beleid Smaakmaker voor het primair onderwijs, kinderopvang en buitenschoolse opvang in Zeeland rond gezond en duurzaam voedsel. Thema s: Nieuwsgierig naar voedsel Voedsel bereiden Buiten koken op school / kamp

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Het mysterie van ons bord

Het mysterie van ons bord Voeding graad 1 Het mysterie van ons bord Lesvoorbereiding Print Simon de kleine detective uit. Verzend de mail naar je eigen mailadres en laat deze dan op het smartboard zien (zonder de afzender te laten

Nadere informatie

inspirerende natuureducatie

inspirerende natuureducatie roene leerlijn de groene leerlijn inspirerende natuureducatie De Groene Leerlijn: inspirerende natuureducatie NDE heeft een doorlopende leerlijn, die leerlingen natuuronderwijs geeft volgens de kerndoelen

Nadere informatie

Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8

Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Colofon Titel: Plant in de klas - Instructieblad leerkracht, groep 6/7/8 Auteurs: Nienke van den Berg Hilde Spitters (NIGZ) Redacteuren: John Luteijs

Nadere informatie

Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les

Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding - afsluitende les Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens www.boerenstadswens.nl

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

milieu- en natuureducatie

milieu- en natuureducatie algemene informatie milieu- en natuureducatie contact: adres: Natuur Educatief Centrum (NEC) 09 210 32 72 NEC Waterrijk Verlorenbroodstraat 106 A 9820 Merelbeke Praktische info De lessen vinden plaats

Nadere informatie

Wie eet wie en wie eet wat?

Wie eet wie en wie eet wat? Leerkracht Wie eet wie en wie eet wat? Maak een voedselweb Inhoud in het kort In deze les krijgen de leerlingen een beeld van de relaties tussen dieren en planten. Leerlingen maken een voedselweb van één

Nadere informatie