DOS. Drugbeleid Op School. SGKSO Haacht
|
|
- Patricia Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DOS Drugbeleid Op School SGKSO Haacht
2 Inleiding De prilste versie van dit draaiboek drugpreventie kwam al tot stand in januari Het was het resultaat van een eerste samenwerkingsproject tussen verschillende scholen van de nieuw opgerichte scholengemeenschap. De doelstelling was vooral het bespreekbaar maken van de illegale-drug-problematiek en proberen een gemeenschappelijke aanpak inzake preventie, hulpverlening en sanctionering op te starten. In 2008 werd het draaiboek geactualiseerd door een werkgroep van directies, leerlingbegeleiders en CLB-medewerkers. De focus bleef liggen op de illegale drugs. Het draaiboek moest zorgen voor een blijvende alertheid en een gemeenschappelijk kader vormen waarbinnen de verschillende scholen een eigen drugbeleid verder konden uitwerken. Een volgende evaluatie werd binnen vijf jaar voorzien. Het resultaat daarvan ligt hier voor u. De werkgroep van directies, leerlingbegeleiders en CLB-medewerkers werd versterkt door preventiewerkers van het CGG-VBO (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Vlaams-Brabant-Oost) en lokale gemeentelijke preventiewerkers. Binnen de werkgroep werd men het al vlug eens dat de focus moest worden verruimd. Niet enkel de illegale drugs maar ook alcohol, tabak, medicatie, energy-drinks, games, kwamen in het vizier als mogelijke oorzaken van het minder functioneren van leerlingen. Uiteraard had dit zijn consequenties voor de visietekst en de vier pijlers: regelgeving, begeleiding, educatie en structurele maatregelen. De bedoeling blijft dat binnen het algemene kader van dit DOS scholengemeenschap de verschillende scholen een eigen DOS-beleid verder uitwerken dat aansluit bij de concrete schoolsituatie, de eigen schoolcultuur en het opvoedingsproject. De preventiewerkers van het CGG-VBO en van de betrokken gemeentes engageren zich om hieraan mee te werken. Een volgende evaluatie wordt opnieuw voorzien binnen vijf jaar. Updates van de tekst kunnen sneller gebeuren naar aanleiding van nieuwe gegevens en/of ontwikkelingen. De leden van de werkgroep zouden dan ook verheugd zijn om via hun directies zoveel mogelijk feedback te krijgen, zodat een verdere optimalisatie van dit werkinstrument mogelijk is. Tenslotte een woord van dank aan alle leden van de werkgroep voor hun open en constructieve samenwerking. Willy Schreurs Coördinerend directeur maart 2014 DOS SGKSO HAACHT P. 2
3 2 3 Inleiding Inhoud Inhoud 4 Visietekst 5 Pijler 1: regelgeving 8 Relatie met politiediensten 10 Pijler 2: begeleiding 12 Relatie met CLB 14 Pijler 3: educatie 15 Pijler 4: structurele maatregelen 16 Advies- en doorverwijsadressen 18 Literatuur DOS SGKSO HAACHT P. 3
4 Visietekst De opdracht van onze scholengemeenschap bestaat er in om vanuit een christelijk opvoedingsproject kwalitatief hoogstaand onderwijs en vorming aan te bieden. Gezondheidsopvoeding en werken aan het algemeen welbevinden zijn daarbij essentiële onderdelen. Dit impliceert dat we werk moeten maken van een geïntegreerd drugpreventiebeleid waarbij we onze leerlingen de nodige bouwstenen voor welbevinden aanreiken. Daarmee bedoelen we: een prettige leeromgeving en voldoende afwisseling in activiteiten buiten de klas. Herkenbare en duidelijke regels die voor leerlingen bijna evident aanvaardbaar zijn, maar die ook ruimte laten voor flexibiliteit. Omgang met leerlingen, gekenmerkt door positieve betrokkenheid en appreciatie voor hen als persoon. Welbevinden groeit maar als leerlingen zich verantwoordelijk mogen voelen voor domeinen die hen aanbelangen. In onze maatschappij zijn echter zowel legale als illegale drugs aanwezig en onze leerlingen kunnen/ zullen daarmee in aanraking komen. Vooral tijdens de puberteit, die nu eenmaal gepaard gaat met experimenteergedrag, zijn ze op dat vlak erg kwetsbaar. Problematisch gebruik heeft een invloed op het schoolse gebeuren en staat het welbevinden van de leerling in de weg. Onze scholengemeenschap wil dan ook de nodige aandacht geven aan het thema drugs door het implementeren van een drugbeleid. De opzet van een drugbeleid op school (DOS) is leerkrachten, leerlingbegeleiders, CLB en directie een gemeenschappelijke visie te geven over omgaan met het thema drugs en hen stimuleren én ondersteunen om dit verder concreet uit te werken binnen de eigen school. Onder drugs verstaan we dan alle legale en illegale genotmiddelen: alcohol, tabak, cannabis en andere illegale drugs, psychoactieve medicatie maar ook energydrinks en games. Het drugbeleid bestaat uit vier grote pijlers: regelgeving met duidelijke grenzen en consequenties, begeleiding, educatieve initiatieven en structurele maatregelen. Het draaiboek bevat algemene richtlijnen die verder dienen uitgewerkt te worden binnen de aparte scholen. Er wordt ook aandacht besteed aan de relatie met het CLB en met politiediensten en parket. Tenslotte worden er ook suggesties gegeven voor advies- en doorverwijsadressen en literatuur. Deze visietekst wordt bekendgemaakt bij personeelsleden, ouders en ook leerlingen. In elk schoolreglement van onze SG wordt ernaar verwezen en op de verschillende websites kan de integrale brochure geraadpleegd worden. DOS SGKSO HAACHT P. 4
5 Pijler 1: regelgeving De school legt duidelijke regels en grenzen vast rond drugs en reageert consequent wanneer de regels overschreden worden... Deze regels en procedures rond druggebruik maken het zowel voor de leerlingen als voor personeelsleden duidelijk wat er van hen verwacht wordt en welke consequenties volgen bij het niet naleven van de regels. Deze consequenties kunnen al dan niet samen gaan met een begeleidingstraject. Regels werden vastgelegd voor alle middelen (alcohol, tabak, medicatie, cannabis en andere illegale drugs, energy-drinks, games) en dit zowel voor bezit van middelen, gebruik, onder invloed zijn, doorgeven en dealen (zie tabel). Het beleid voorziet niet enkel procedures voor het vaststellen van een overtreding, maar ook voor het vermoeden van. Op deze manier krijgen personeelsleden meer vertrouwen, handvaten en een mandaat om tijdig en adequaat in te grijpen. Vaststellen van Schoolcontext =. (tijd: enkel tijdens schooluren of ook daarbuiten?) (ruimte: enkel op schoolterrein of ook daarbuiten?) bezit gebruik Onder invloed doorgeven dealen Alcohol V V V V V Tabak T V n.v.t. V V V-MS Medicatie T T n.v.t. V V Cannabis V V V V V Andere illegale drugs V V V V V Energy-drinks T V-MS T V-MS Games T S ( 2 de en 3 de In het rooster wordt telkens aangegeven: V(erboden) T(oegelaten) graad tijdens de middag) V-MS V V V V V V S(oms toegelaten): in dit geval is het wel nodig om te expliciteren - V-MS : Verboden in de middenschool DOS SGKSO HAACHT P. 5
6 Vermoeden van In de dagdagelijkse praktijk zal een drugprobleem niet noodzakelijk worden blootgelegd door het vaststellen van een regelovertreding. Vaak zal het verminderd functioneren van leerlingen aanleiding geven tot een intensere opvolging die uiteindelijk al dan niet een drugproblematiek ontdekt. Pas bij het vaststellen van een regelovertreding volgt de gepaste consequentie (pijler 1), bij vermoeden volgt er geen sanctie, maar wordt een begeleidend stappenplan gevolgd (zie pijler 2) DOS SGKSO HAACHT P. 6
7 DOS SGKSO HAACHT P. 7
8 Relatie met politiediensten 1. Brief van het Parket van de Procureur des Konings te Leuven, 4 oktober (aangepast maart 2008 na contact met het Parket, bevestigd door het Parket in maart 2013) DRUGGEBRUIK "Het beleid van het Parket blijft er één van hulpverlening ten aanzien van de druggebruikers. 1) Het Parket vraagt de lokale en federale politie, indien zij geconfronteerd worden met een druggebruiker, om onmiddellijk een therapeutisch advies voor te stellen. Indien de minderjarige ingaat op het aangeboden therapeutisch advies, zal het dossier normaliter afgesloten worden. Bij het niet volgen kan de minderjarige gedagvaard worden. 2) Kadert het druggebruik evenwel in een POS-situatie (problematische opvoedingssituatie), dan zal door het Parket een bijkomende verwijzing naar het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg gebeuren. Gebeurde het aanbod tot therapeutisch advies nog niet vanwege de politiediensten op het ogenblik dat het dossier of het proces-verbaal bij het Parket aankomt, dan zal het Parket op zijn beurt de jongere doorverwijzen naar het MAT (Mobiel Ambulant Team) 3) Wordt er niet ingegaan op het aanbod van politie of Parket, dan wordt de jongere vooralsnog gedagvaard voor de jeugdrechtbank, maar wel met hetzelfde oogmerk namelijk het motiveren tot het volgen van een leer- of werkproject rond drugs, onder leiding van het BAS. (Begeleidingsdienst Alternatieve Sancties) DEALEN Indien uit onderzoek blijkt dat de minderjarige dealt op school zal de jeugdrechter gevorderd worden met het oog op het nemen van een maatregel, maar ook hier zal, wanneer het dealen niet op grote schaal gebeurde en de verslavingsproblematiek de bovenhand haalt, het hulpverlenend karakter de voornaamste doelstelling en reden van het optreden van het Parket zijn. Wanneer scholen geconfronteerd worden met leerlingen die drugs gebruiken, dienen zij zo vlug mogelijk hulpverlenend op te treden in samenwerking met de ouders. Bij aantreffen van de drugs zelf en bij informatie naar dealers en netwerken hier rond dient de politie onverwijld in kennis gesteld te worden met het oog op het vrijwaren van de medeleerlingen. DOS SGKSO HAACHT P. 8
9 Dit beleid neemt niet weg dat U zich best voor elke druggebruiker tot de lokale en/of federale politie wendt. In dat geval wordt het proces opgestart, waarvan hierboven sprake. Wanneer U in Uw brief om tweerichtingsverkeer vraagt, dan meen ik hierop positief te kunnen antwoorden indien Uw verzoeken niet een individuele persoon betreffen maar vragen betreffen van een algemene orde. Ook belangrijke informatie die U zou geven i.v.m. drugdealers en drugnetwerken en die geleid hebben tot positieve of zelfs negatieve resultaten, kunnen rekenen op een feedback, zij het op algemene wijze. 2. Veiligheidsprotocol tussen scholen en lokale politie De scholen van onze scholengemeenschap behoren niet tot dezelfde politiezone, ze zijn verdeeld over meerdere politiezones: de politiezone BRT (Begijnendijk/Rotselaar/Tremelo) voor het Montfortcollege Rotselaar de politiezone Haacht voor de Don Bosco scholen te Haacht, Sint-Angela Tildonk en Sint-Michielsinstituut Keerbergen de politiezone Heist-op-den-Berg voor de afdeling van het Sint-Michielsinstituut in Schriek Elke politiezone heeft een aanspreekpunt voor de scholen. Drugsproblemen worden ook best eerst via deze aanspreekpunten gemeld. PZ Boortmeerbeek/ Haacht/Keerbergen - Dienst lokale recherche inspecteurs Patrick STEENWERCKX en Gerry SERNEELS - TEL PZ BRT (Begijnendijk/Tremelo/Rotselaar) - Dienst lokale recherche inspecteurs Geert THOMAS en Frank CAES - TEL PZ HEIST (Heist-op-den-Berg) - Dienst lokale recherche inspecteurs Davy BOSMANS en Alain JAQUES specifiek wat betreft minderjarigen hoofdinspecteur Carlo POORTMANS TEL DOS SGKSO HAACHT P. 9
10 Pijler 2: begeleiding Leerlingen die door drugs of druggebruik minder functioneren en/of in de problemen komen, hebben nood aan extra hulp of begeleiding. De aparte scholen werken een begeleidingsaanbod uit met aandacht en ruimte voor specifieke noden van de individuele leerling. Deze begeleiding kan intern georganiseerd worden, vanuit de cel leerlingenbegeleiding, al of niet met ondersteuning door het CLB (zie relatie met CLB) maar ook extern, door externe hulpverlening of diensten (zie advies- en doorverwijsadressen) Uiteraard wordt daarbij de rol van alle participanten, het CLB, de klassenraad en de leerlingbegeleiders, individuele leerkrachten, directie, verhelderd, alsook het door wie en wanneer inlichten van ouders en/of het inschakelen van externe diensten. Hierbij gelden aparte afspraken voor meerderjarige leerlingen. Speciale aandacht gaat naar de communicatie tussen de verschillende betrokkenen; wie neemt wat op, wanneer en hoe, en vooral ook wie volgt het op en communiceert terug? Hieronder volgt een algemeen voorbeeld van hoe een begeleidingstraject eruit kan zien. Dit traject wordt echter verder uitgewerkt en geconcretiseerd binnen elke afzonderlijke school, rekening houdend met de eigen schoolstructuur en het eigen schoolklimaat. DOS SGKSO HAACHT P. 10
11 opvolgen van het functioneren door alle leerkrachten minder functioneren houdt een (vermoeden van) regelovertreding in PIJLER REGELGEVING bezorgdheid verkennend gesprek met de leerling door de leerkracht herstel bezorgdheid feedback Communicatie signaleren van het minder functioneren op de klassenraad bezorgdheid feedback herstel ouders Communicatie bespreking Cel Leerlingenbegeleiding CLB herstel bezorgdheid feedback begeleidingsgesprekken door leerlingenbegeleider/clb herstel bezorgdheid feedback externe hulpverlening herstel DOS SGKSO HAACHT P. 11
12 Relatie met CLB Het CLB is vaak de plaats waar schoolexterne hulpverlening een start neemt. Naast het preventieve, schoolondersteunende aanbod omtrent gezondheidszorg op school, heeft het CLB dan ook een laagdrempelig begeleidingsaanbod voor de leerling (en zijn ouders). Het CLB situeert zich op het raakvlak tussen onderwijs en hulpverlening. Vanuit deze specifieke positie werkt de CLB-begeleider samen met de school en kan hij de draaischijf vormen naar het ruimere netwerk van jeugdhulp. Elke CLB er, ongeacht zijn discipline, is gebonden door een beroepsgeheim (geheimhoudingsplicht). Het begeleidingstraject kan starten op vraag van de leerling zelf (en/of zijn ouders). Maar veelal komt het signaal en de aanzet van het zorgoverleg op school, de cel leerlingenbegeleiding. Bij middelengebruik ligt dit laatste voor de hand. Het CLB neemt volgende kerntaken op zich: Onthaal De CLB-medewerker zal de aanleiding ter sprake brengen en voorstellen wat het in deze context kan betekenen. De leerling wordt op de hoogte gebracht van de spelregels van de begeleiding, conform het decreet van de rechten van de minderjarige in de hulpverlening. Dit betekent o.m. dat de leerling moet instemmen met de CLB-begeleiding, dat hij inspraak heeft in het verloop ervan, dat hij bepaalt wat en wanneer aan informatie met derden wordt gedeeld. Vraagverheldering/diagnose Een grondige intake is nodig om zicht te krijgen op de ernst van het middelengebruik (frequentie, aard, probleembesef, ). Risicofactoren en beschermende factoren worden in kaart gebracht. Zowel bij de leerling zelf, zijn thuissituatie, zijn vriendenkring, de schoolcontext, In het kader van het algemeen welbevinden van de jongere is het van belang deze vraagverheldering ook breed te houden. Het is mogelijk om bij de intake ook de ouders te betrekken, hetzij op vraag van de ouders, hetzij na overleg met de leerling. Ook een verdere bespreking binnen de cel leerlingenbegeleiding kan de zorgvraag verder verhelderen. De CLB er kan het nodig vinden om de problematiek te bespreken met andere teamleden op het centrum, zoals bv. de CLB-arts. DOS SGKSO HAACHT P. 12
13 Begeleiding De vorige fase moet het mogelijk maken om de verdere strategie in de hulpverlening te bepalen. Bij ernstig gebruik zal de CLB-medewerker werken in de richting van een doorverwijzing. Bij experimenteel gebruik kan gedacht worden aan een kortdurende begeleiding door het CLB zelf om samen met de leerling oplossingen te vinden voor deze problematische situatie. Bij de begeleiding van de jongere wordt veelal voorgesteld om de ouders in het verhaal te betrekken, mits akkoord van de jongere. In ernstige noodsituaties is dit akkoord niet nodig. Het CLB kan voor de schoolcontext relevante informatie uitwisselen met de cel leerlingenbegeleiding. Ook dit wordt met de leerling besproken. In de loop van de hulpverlening wordt het verloop regelmatig samen met de leerling geëvalueerd. Doorverwijzing en samenwerking met het netwerk van hulpverlening Doorverwijzing is niet steeds eenvoudig. Het veronderstelt enig probleembesef bij de leerling en het geloof dat hij er iets kan aan doen. Methodieken als motiverende gespreksvoering worden gebruikt om de leerling tot een hulpvraag te brengen. Het CLB werkt samen met het netwerk om de leerling vlot te verwijzen, de verwijzing op te volgen en om relevante informatie en adviezen uit de hulpverlening terug te vertalen naar de schoolcontext. De CLB-medewerker kan contact blijven houden met de leerling en hem als contactpersoon verder ondersteunen in zijn stappen binnen de jeugdhulp. Vanuit haar draaischijffunctie kan het CLB ook nu voor de schoolcontext relevante informatie bespreken met de cel leerlingenbegeleiding. Het CLB kan in dit kader zeker een belangrijke rol spelen in de opstap naar een schoolexterne hulpverlening. De CLB-medewerker dient zich als professioneel hulpverlener te houden aan de wettelijke beschermingsregels van de jongere in de hulpverlening. De cel leerlingenbegeleiding op school is de uitgelezen plaats om een opvolging van de betrokken leerling te waarborgen. DOS SGKSO HAACHT P. 13
14 Pijler 3: educatie Leerlingen krijgen informatie over alcohol en andere drugs. Leerlingen informeren draait niet enkel om productinformatie. In het kader van preventie hebben we aandacht voor kennis, attitudevorming, waarden en normen en het aanleren van sociale vaardigheden. Informeren moet genuanceerd gebeuren en aansluiten bij de doelgroep. Preventie kan gedaan worden aan de hand van vormingssessies, projectdagen en zelfs tijdens de reguliere lessen. Belangrijk bij preventie op school is: 1. implementatie in alle graden; 2. geschikte methodiek; 3. genuanceerd, niet moraliserend. Ook de leerkrachten en het opvoedend personeel vormen een belangrijke doelgroep in deze pijler, maar dan om hen handvaten en hulpmiddelen aan te reiken om op een deskundige manier met het drugthema om te gaan. De scholen evalueren het eigen aanbod van initiatieven om er voor te zorgen dat in het curriculum van de leerlingen overlappingen worden weggewerkt en hiaten opgevuld. Indien wenselijk, kunnen externe diensten worden aangesproken. Zo kan het CGG VBO te Leuven vormingen aanbieden aan het onderwijspersoneel, omtrent grenzen stellen, spreken over drugs in de klas, productinformatie, motiverende gespreksvoering, Zie bijlage 1: slides voor lesmateriaal DOS SGKSO HAACHT P. 14
15 Pijler 4: structurele maatregelen Het is een constante zorg van de school om te werken aan een positief klas- en schoolklimaat waarin het voor leerlingen en leerkrachten aangenaam is om te leven en te werken. Voorbeelden om het welbevinden van leerlingen en het klimaat van een school te versterken zijn voldoende inspraak geven aan leerlingen, positieve contacten tussen leerlingen en leerkrachten, een aangename infrastructuur, een school die voldoende actie onderneemt, Van de school wordt verwacht dat ze een visie heeft op gezondheidseducatie, dat ze die visie uitschrijft en dat ze alle onderwijsparticipanten hiermee vertrouwd maakt. De scholen van de scholengemeenschap willen de drugproblematiek kaderen binnen het bredere domein van gezondheidsvoorlichting en -opvoeding. In de verschillende schoolreglementen is daarom een tekst opgenomen rond hun drugbeleid op school. DOS SGKSO HAACHT P. 15
16 Advies- en doorverwijsadressen ADVIES VAD (Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw) Vanderlindenstraat Brussel ida (Informatie over Drugs en Alcohol) met doorverwijsgids en informatie DrugLijn Intergemeentelijke preventiewerkers!wim Augustijns Begijnendijk-Rotselaar-Tremelo Provinciebaan 20, 3110 Rotselaar of /Facebook drugspreventie Rotselaar Sofie Fruyt Haacht-Keerbergen-Kortenberg Wespelaarsesteenweg 85, 3150 Haacht CGG VBO Preventie (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Vlaams-Brabant Oost vzw) Vaartkom 31, verdiep Leuven CGG De Pont te Mechelen Preventie (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg vzw) Hanswijkstraat Mechelen DOS SGKSO HAACHT P. 16
17 DOORVERWIJSADRESSEN HULPVERLENING/VROEGINTERVENTIE De Sleutel Dagcentrum De Sleutel Frederik de Merodestraat Mechelen De Spiegel (Kessel-Lo) Pellenbergstraat Kessel-Lo MAT/MSOC/Het Veerhuis ( t Wit Huis als deelwerking) Maria Theresiastraat Leuven CGG VBO (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Vlaams-Brabant Oost vzw) Vaartkom 31, verdiep Leuven CGG De Pont te Mechelen (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg vzw) Hanswijkstraat Mechelen Intergemeentelijke preventiewerkers Wim Augustijns Begijnendijk-Rotselaar-Tremelo Provinciebaan Rotselaar of preventie@rotselaar.be/facebook drugspreventie Rotselaar Sofie Fruyt Haacht-Keerbergen-Kortenberg Wespelaarsesteenweg 85, 3150 Haacht drugsenalcoholpreventie@haacht.be, drugsenalcoholpreventie@keerbergen.be JAC (Jongeren Advies Centra, deelwerking van CAW) CAW Leuven - Redingenstraat Leuven CGG Passant, afdeling Haacht Jennekensstraat Haacht info.haacht@passant.be DOS SGKSO HAACHT P. 17
18 Literatuur Drugbeleid Op School (DOS). Handleiding voor de coach/draaiboek. Drugbeleid Op School (DOS) is een concept, geïntroduceerd begin jaren negentig, dat scholen ondersteuning biedt bij het planmatig omgaan met het alcohol- en drugthema. Doorheen de jaren werd het concept verder uitgewerkt, in antwoord op veranderingen in het maatschappelijk gebeuren waarbinnen de school zich situeert. Best-practice-ervaringen, ondersteund door evidence-basedonderzoek, resulteerden in het 'Draaiboek voor een Drugbeleid Op School'. Het is opgevat als handleiding voor regionale en lokale preventiewerkers, CLB-medewerkers, gezondheidscoördinatoren, die scholen ondersteunen bij het uitwerken van een drugbeleid (herziene versie), 10,00 bestellen via website VAD ( Juridische handvatten voor het gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs op school Omgaan met alcohol en andere drugs op school kan niet los gezien worden van het wettelijk kader. Veranderingen in de wetgeving, o.a. het decreet betreffende het stelsel van leren en werken, het Besluit van de Vlaamse Regering betreffende het multidisciplinaire dossier in de centra voor leerlingenbegeleiding en de Collectieve arbeidsovereenkomst nr. 100 van 1 april 2009 vroegen om een actualisering van de publicatie. De essentie van de editie van 2006 met informatie over de wetgeving, burger- en strafrechtelijke aansprakelijkheid, zwijgplicht, zwijgrecht, de school als privaat domein, drugcontroles,... werd weerhouden. Specifieke aanvullingen werden onder meer gemaakt rond ordeen tuchtmaatregelen in het deeltijds onderwijs, de grenzen van begeleidingscontracten, communicatie van en naar de werkgever van de leerling, Dit naslagwerk is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij het schoolgebeuren (herziene versie), 7,50 te bestellen via website VAD ( VAD Leerlingbevraging in het kader van een drugbeleid op school (schooljaar )/ dossierrapport Het syntheserapport bevat de gegevens van leerlingenbevragingen in het secundaire onderwijs tijdens het schooljaar Het geeft naast de gangbare cijfers over het gebruik van legale en illegale middelen, dit jaar ook een fiche over de relatie tussen roken en cannabisgebruik. 2011, 7,50 te bestellen via website VAD ( Inventaris materiaal en doorverwijsgids: te vinden op Meer informatie over sector onderwijs: te vinden op Mededeling VVKSO drugbeleid op een gezonde school : M-VVKSO DOS SGKSO HAACHT P. 18
19 Over verslaving, TAD + medicijnen Vragen en opdrachten, themagericht Vanaf 15 jaar 4 à 16 spelers 75 à 100 minuten 3 à 6 spelers, vanaf 14 jaar Info & bespreekbaar maken risico s TAD + gokken Lespakket (3 tot 8 lessen: niet écht plukpakket ) over cannabis voor tweede graad. Volgens nieuwe VOET Invalshoek 'vriendschap en relaties : brug cannabisthematiek en bredere aanpak, met ondersteunen van normen en vaardigheden. Lerarenhandleiding 'Maat in de shit : methodieken rond communicatievaardigheden en beschermende sociale normen. Pakket (! 12): leerkrachtenhandleiding, leerlingenbrochure, flyer voor de leerlingen en affiche. 5 x 5 jongeren van 14 tot 16 jaar Spelboodschap: Begin er niet te vroeg mee (alcohol), veel alcohol is niet de norm. Kennis en attitude 32 euro 1 tot 3 uur (uitspelen) 50 of 80 minuten 8 euro of gratis downloaden! 125 Als eerste band backstage en hoofdact festival Verborgen verleiders herkennen & verslaving voorkomen Grens? 10 à 14 jaar 10 à 20 spelers 75 à 100 minuten DOS SGKSO HAACHT - bijlage 1: lesmateriaal! 125
20 Leren kennen instanties hulp bij drugproblemen Beeld gevolgen druggebruik Vanaf 15 jaar 10 à 30 spelers 90 à 120 minuten Bordspel! 125 voor 3 à 7 jongeren met licht verstandelijke beperking Vragen m.b.t. kennis, vaardigheden, meningen & stellingen TAD 55 euro of (gratis) via CGG, preventiediensten Werken met jongeren (14 tot 18 jaar) rond relaties en seks, alcohol en andere drugs Methodieken en praktische tips 2,5 euro of gratis downloadbaar Bijna herwerkt Spel welbevinden & risico s Alle onderwijsrichtingen. Denken, durven, doen 6 teams door fictieve stad Winnaar: kiest klas- actie passend bij thema en die nadien wordt uitgewerkt Voor Middelen en Seksualiteit vanaf 14 à 15 jaar, andere thema s 12 tot 18 jaar 6 tot 30 spelers 2 lesuren 50 euro Alcohol en cannabis Beelden: denken over en dialoog op gang brengen Jongeren verstandelijke handicap Bijhorende brochures 10 euro of gratis downloadbaar 97 spelbeschrijvingen voor jongeren van 9 tot 15 jaar Angst, depressie, onzekerheid, verlegenheid, minderwaardigheid. Via IK-JIJ-WIJ spelen kunnen probleemkinderen sociaal gedrag uitproberen. Weinig voorbereiding Voor hele klas of kleine groep 12,50 euro DOS SGKSO HAACHT - bijlage 1: lesmateriaal
21 Tips en aandachtspunten over opvoeden & omgaan met druggebruik Opvoeden is geen kinderspel Pubers op zoek naar zichzelf Hoe problemen voorkomen? Wat als mijn kind gebruikt? Hoe reageert u het best? Tienen, Zoutleeuw en Herent CC De Wildeman Herent: 4 gratis toneelvoorstellingen (max. 150 ll-en/ voorstelling) op 24 & 25/09/2012 Materiaal ter nabespreking, eventueel door preventiewerker begeleid. Snel inschrijven via provincie of lokale drugpreventiewerker onderwijs ) CGG ( vind hier uw sector : Vlaams- Brabant Oost vzw ( preventie ) preventietad@cgg-vbo.be 016/ ! Over drugs en verslaving Op de bank bij de jurist Op vraag door CGG: Spreken over drugs in de klas Speedcursus Productinfo Omgaan met Maat in de shit- lessenpakket.. Geregeld vorming in Provincehuis: inge ing leerl n, vorm ateriale m ie, nt fo e In erv vroegint ouders, Intergemeentelijke preventiediensten drugs & alcohol BRT (Begijnendijk -Rotselaar- Tremelo) BHK (Boortmeerbeek- Haacht- Keerbergen Kastze (Kampenhout- Steenokkerzeel- Zemst) Grenzen stellen Motiverende gespreksvoering DOS SGKSO HAACHT - bijlage 1: lesmateriaal n of
22 ! Wetenschappelijk onderbouwde methodiek voor middelbaar onderwijs (ASO, TSO, BSO)! Preventie (KT, LT, curatief en primair) psychische problemen (angst, depressie, schizofrenie, stress, pijn) bij jongeren op school.! Accepteren (Accept) van gebeurtenissen, gedachten en gevoelens! realiteit, wie je bent! Focus op wat je echt belangrijk vindt (Commitment) & rechtstreeks beïnvloed kan worden (gedrag, het NU)! 6- tal sessies (bv. sessie controle ) van 2 uur, voorlopig voor 5 e jaars.! Interactieve aanpak met oefeningen en metaforen doet jongeren allerlei dingen ervaren en inzichten verwerven.! Vanaf september projectsubsidie provincie voor halftijds ACT- trainer arrondissement Leuven. Uitwerking volgt.! Van PW-er (s) met leerkracht- observator tot leerkracht als (zelfstandig) begeleider? DOS SGKSO HAACHT - bijlage 1: lesmateriaal
DOS. Drugbeleid Op School. SGKSO Haacht
DOS Drugbeleid Op School SGKSO Haacht Inleiding De prilste versie van dit draaiboek drugpreventie kwam al tot stand in januari 2000. Het was het resultaat van een eerste samenwerkingsproject tussen verschillende
Nadere informatieDOS-BELEIDSPLAN
DOS-BELEIDSPLAN 2017-2018 DRUGS OP SCHOOL Inhoud 1 Visie DOS... 2 2 Vier pijlers... 3 2.1 Regelgeving met duidelijke grenzen en consequenties... 3 2.2 Begeleiding... 6 2.2.1 Wie doet wat bij VERMOEDEN
Nadere informatieAlcohol- en drugpreventie op school.
Alcohol- en drugpreventie op school. Aan de slag! Voor leerkrachten in het secundair onderwijs Alcohol, cannabis, psychoactieve medicatie, gokken en gamen zijn niet weg te denken uit de leefwereld van
Nadere informatieAlcohol- en drugpreventie op school.
Alcohol- en drugpreventie op school. Aan de slag! Voor leerkrachten in het secundair onderwijs Alcohol, cannabis, psychoactieve medicatie, gokken en gamen zijn niet weg te denken uit de leefwereld van
Nadere informatieAanbod voor secundair onderwijs
Aanbod voor secundair onderwijs Schooljaar 2015 2016 Hanne Van Eeckhout 0485/91 00 11 Hanne.vaneeckhout@drugpunt.be www.drugpunt.be @Drugpunt Alcohol- en drugpreventie Wat is Drugpunt? Drugpunt Lokeren
Nadere informatieYou bet! Educatief pakket over gokken voor 16-18-jarigen
You bet! Educatief pakket over gokken voor 16-18-jarigen V.U. Paul Van Deun VAD, Vanderlindenstraat 15, 1030 Brussel - januari 2016 D/2016/6030/3 De DrugLijn is een initiatief van VAD - VAD wordt gefinancierd
Nadere informatiebrugge.be/preventie PREVENTIE sherrie smith Dreamstime Stock Photos CHECKLIST DOS of TAD-beleid
brugge.be/preventie PREVENTIE sherrie smith Dreamstime Stock Photos CHECKLIST DOS of TAD-beleid Is ons Tabak, alcohol- en drugbeleid nog up-to-date? CHECKLIST DOS of TAD-beleid 1 Als school heeft u de
Nadere informatieCHECKLIST DOS (DRUGBELEID OP SCHOOL) Is ons Tabak, alcohol- en drugbeleid nog up-to-date?
CHECKLIST DOS CHECKLIST DOS (DRUGBELEID OP SCHOOL) Is ons Tabak, alcohol- en drugbeleid nog up-to-date? Als school heeft u de opdracht om te werken rond verschillende gezondheidsthema s, gekaderd in een
Nadere informatieAan de slag met de leerlingenbevraging
Aan de slag met de leerlingenbevraging Programma Introductie Resultaten VAD- leerlingenbevraging Actieplan DOS Introductie Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Preventie en hulpverlening Methodiek
Nadere informatiebrugge.be/preventie PREVENTIE sherrie smith Dreamstime Stock Photos CHECKLIST DOS of TAD-beleid
brugge.be/preventie sherrie smith Dreamstime Stock Photos PREVENTIE CHECKLIST DOS of TAD-beleid Is ons Tabak, alcohol- en drugbeleid nog up-to-date? CHECKLIST DOS of TAD-beleid 1 Als school heeft u de
Nadere informatieDrugbeleidsplan KOGEKA
Drugbeleidsplan KOGEKA September 2012 Visie De scholengemeenschap KOGEKA is zich bewust van druggebruik bij jongeren en wil hier uitgesproken begrenzend en begeleidend mee omgaan. In dit drugbeleid hebben
Nadere informatiePreventie Tabak, Alcohol en Drugs
Preventie Tabak, Alcohol en Drugs Deelwerking Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Doelgroep: sleutelfiguren uit diverse sectoren Aanbod: Ondersteunen van organisaties bij het opstellen van een drugbeleid
Nadere informatieCROSS-OVER 2/12/2014
CROSS-OVER 2/12/2014 SKILLVILLE: Alcohol, tabak en cannabis Historiek Start Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) september 2012 Impact van het ontwikkelen en inzetten van een educatieve game ter
Nadere informatieEen alcohol- en drugbeleid voor het secundair onderwijs
Een alcohol- en drugbeleid voor het secundair onderwijs V E R E N I G I N G V O O R A L C O H O L - E N A N D E R E D R U G P R O B L E M E N ( V A D ) W W W. V A D. B E Een beleid opzetten Middelengebruik
Nadere informatieCannabis en andere illegale drugs zijn ten allen tijde verboden op de school, in de naaste omgeving van de school en op uitstappen en schoolreizen.
Alcohol- en drugbeleid ( pijler sanctioneren ) Cannabis en andere illegale drugs Cannabis en andere illegale drugs zijn ten allen tijde verboden op de school, in de naaste omgeving van de school en op
Nadere informatie'UXJSUHYHQWLHLQKHW RQGHUZLMV
'UXJSUHYHQWLHLQKHW RQGHUZLMV +HWJHPHHQWHOLMNDDQERGYDQGUXJSUHYHQWLHHQ YURHJLQWHUYHQWLHLQ$VVHQHGH 'UXJSUHYHQWLHGLHQVW$VVHQHGH 0DUNW*HPHHQWHKXLV $VVHQHGH %HVWHGLUHFWLH %HVWHOHHUNUDFKWHQHQOHHUOLQJHQEHJHOHLGHUV
Nadere informatieForum Opvoedingsondersteuning Westhoek. 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst)
Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst) Programma Timing 9u00-9u15 9u15-10u15 10u15-10u30 10u30-11u30 11u30 Inhoud Verwelkoming Workshop deel I Pauze Workshop deel II Broodjesmaaltijd
Nadere informatieIndicatorenmeting 2012 Secundair Onderwijs
Indicatorenmeting 2012 Secundair Onderwijs Gezondheidsbeleid in Vlaamse scholen VIGeZ 2013 i.s.m. VAD en Logo s Guido Van Hal Indicatorenmeting 2012 Rapport te raadplegen op www.vigez.be Op welke gezondheidsthema
Nadere informatieSTRATEGISCHE DOELSTELLING 1: DE BEVOLKING VERANTWOORD EN KRITISCH LEREN OMGAAN MET GENOTSMIDDELEN
Actieplan voor Drugpunt, & 2013 STRATEGISCHE DOELSTELLING 1: DE BEVOLKING VERANTWOORD EN KRITISCH LEREN OMGAAN MET GENOTSMIDDELEN Locatie Meetpunten / indicatoren O.D. 1.1. De bevolking heeft kennis mbt
Nadere informatieDrugpunt 24 februari 2015. Drugpunt Drugs Druggebruik begrijpen Vroeginterventie Opvallende verschijnselen In de praktijk Vragen
Drugpunt 24 februari 2015 Drugpunt Drugs Druggebruik begrijpen Vroeginterventie Opvallende verschijnselen In de praktijk Vragen DRUGPUNT TEAM Filip Claeys filip.claeys@drugpunt.be 09/381 86 63 of 0498
Nadere informatieInfobundel Alcohol-, tabak-, en drugspreventie
Presenteert Infobundel Alcohol-, tabak-, en drugspreventie (9 september 2014) http://www.skillville.be 1 Doelstelling van het pakket Alcohol-, tabak-, en drugspreventie... 4 1.1 Alcohol... 4 1.2 Tabak...
Nadere informatieDRUGBELEID INTERNAAT KSO TIELT-RUISELEDE
Admin. Adres en ligging internaat 2: Ieperstraat 32, 8700 Tielt Ligging internaat 1: Oude Stationstraat 59, 8700 Tielt Tel: 051 42 71 91 DRUGBELEID INTERNAAT KSO TIELT-RUISELEDE inhoudstafel 1 visie internaat
Nadere informatieKHB Kwaliteitsbeleid: Visietekst Drugsbeleid
KHB Kwaliteitsbeleid: Visietekst Drugsbeleid De hulpverlening in KIDS is gericht op de maximale ontplooiing van de totale persoon. Communicatie neemt daarin een belangrijke plaats, en is zowel middel als
Nadere informatieEN STRUCTURELE MAATREGELEN...
1 Inhoud 1. Visietekst verslavende middelen VTI Tielt... 3 2. Uitwerking van de eerste pijler:... 5 A. REGELS... 5 B. PROCEDURES... 7 3. Uitwerking van de tweede pijler: BEGELEIDING... 11 4. Uitwerking
Nadere informatieVerstandelijke beperking en middelengebruik. Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking
Verstandelijke beperking en middelengebruik Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking Johan woont al enkele jaren zelfstandig. Als begeleider ga jij twee
Nadere informatietiemap Ira Insp ge jla BI materialenoverzicht
BIJLAGE inspiratiemap Materialenoverzicht drugs 1 1. Brochures of affiches Hieronder vindt u een lijst met informatieve materialen over cannabis en andere drugs De materialen zijn verkrijgbaar bij VAD.
Nadere informatieMechelen PrOS-project
www.besafe.be Mechelen PrOS-project Mechelen PrOS-project FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Veiligheid en Preventie Directie Lokale Integrale Veiligheid 2014 Mechelen PrOS-project I. Projectbeschrijving
Nadere informatieBram Deeren VCLB Oostkust Blankenberge
Centrum voor Leerlingenbegeleiding Astridlaan 35 8370 Blankenberge tel. 050/ 41.84.22 fax. 050/ 42.68.43 info@clboostkust.be www.clboostkust.be Bram Deeren VCLB Oostkust Blankenberge Voorstelling CLB-team
Nadere informatieEen alcohol- en drugbeleid voor het secundair onderwijs
Een alcohol- en drugbeleid voor het secundair onderwijs V E R E N I G I N G V O O R A L C O H O L - E N A N D E R E D R U G P R O B L E M E N ( V A D ) W W W. V A D. B E Een beleid opzetten Middelengebruik
Nadere informatieTERUGKOMDAG. 15 november 2016
TERUGKOMDAG 15 november 2016 PROGRAMMA TERUGKOMDAG 9u00-10u30: Integrale Jeugdhulp. En wat met de school? 10u30 11u00 pauze (lokaal A03.03) 11u00-12u00: Trajectgroepen. Groepen trajectcoachen Isabelle
Nadere informatiepreventie regels sancties voorlichting hulpverlening tabak alcohol medicatie illegale drugs gokken
D R U G S preventie B E L E I D regels sancties voorlichting hulpverlening tabak alcohol medicatie illegale drugs gokken inleiding Het drugspreventiebeleid handelt over het bezit, gebruik en verspreiden
Nadere informatiebrugge.be preventie Drugeducatief
brugge.be preventie Drugeducatief aanbod voor scholen 2014-2015 Beste directies en ander onderwijzend personeel, Het onderwijs krijgt de belangrijke taak om jongeren mee te ondersteuning in hun ontwikkeling.
Nadere informatieDrugsactieplan. Visietekst drugbeleid Jeugddorp
Drugsactieplan Visietekst drugbeleid Jeugddorp Binnen onze begeleiding willen we iedereen een kans geven te groeien als persoon. We gaan op weg in een wederzijdse dialoog waarin we het ook het thema drugs
Nadere informatieDrugs Expertise Team
brugge.be DRUG PREVENTIE Drugs Expertise Team Aanbod deskundigheidsbevordering Wanneer men geconfronteerd wordt met illegaal middelengebruik bij cliënten roept dit vaak heel wat vragen, twijfels en/of
Nadere informatieBELEIDSNOTA DRUGBELEID VAGGA
BELEIDSNOTA DRUGBELEID VAGGA INHOUD Inleiding 1. Waarom een drugbeleid? 2. Uitgangspunten 3. Regelgeving 4. Procedures 5. Hulpverlening 6. Vorming & Voorlichting 7. Evaluatie Inleiding In onze samenleving
Nadere informatieSTAPPENPLAN VANUIT HET STANDPUNT VAN DE LEERLING. (Uitgangspunt : mogelijke scenario's rond drugs vanuit het standpunt van de leerling) SANCTIE
DRUGSBELEID : STAPPENPLAN VANUIT HET STANDPUNT VAN DE LEERLING (Uitgangspunt : mogelijke scenario's rond drugs vanuit het standpunt van de leerling) FEIT, GEBEURTENIS ACTIE OPVOLGING SANCTIE Ik heb een
Nadere informatieMaat in de shit Studievoormiddag vvsg 17 juni 2009
Maat in de shit Studievoormiddag vvsg 17 juni 2009 Christophe Kino Preventiewerker CAT Infopunt, deelwerking CGG ECLIPS Gent vzw Maat in de shit Situering CGG Eclips vzw CAT Infopunt Preventiehuis Curatiehuis
Nadere informatiewww.besafe.be Lokeren SOVA-project
www.besafe.be Lokeren SOVA-project Lokeren SOVA-project: Sociale vaardigheidstraining voor leerkrachten en leerlingen secundair onderwijs FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Veiligheid en Preventie
Nadere informatie6 Leerlingenbegeleiding 1
6 Leerlingenbegeleiding 1 6.1 Beeldvorming V2, B1, B2, B3 en B4 Kent het schoolteam voldoende de beginsituatie van de leerlingen, hun mogelijkheden en behoeften? Worden de specifieke onderwijsbehoeften
Nadere informatieLeerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER
Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER kleuter 2,5-6j 1 ste graad LO 6-8j 2 de graad LO 8-10j 3 de graad LO 10-12j doelstelling doelstelling doelstelling doelstelling Versterken
Nadere informatieDe Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond
De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond alcohol, illegale drugs, medicatie en gokken. Doelgroep Meander: Iedereen met problemen in verband met
Nadere informatieKinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP. Gezondheidsconferentie 2016
Kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP Gezondheidsconferentie 2016 Probleem KOAP? Aandacht voor KOAP Herkenning geven Opgroeien in een gezin met stress en negatieve interacties Jonge
Nadere informatieINFO LOKAAL. ondersteuning voor de lokale hujo-groepen!
INFO LOKAAL ondersteuning voor de lokale hujo-groepen! Mei: Drugs- en alcoholbeleid Alcohol en andere drugs worden frequent gebruikt door jongeren, in het uitgaansleven, maar ook in de jeugdvereniging
Nadere informatieWORKSHOP WERKEN MET TOOLKIT
SYMPOSIUM asielzoekers en vluchtelingen met ernstige psychiatrische problematiek WORKSHOP WERKEN MET TOOLKIT Educatieve en begeleidingsmethodieken voor asielzoekers Vlaams expertisecentrum voor alcohol,
Nadere informatieSamenwerkingsakkoord tussen Parket lokale politie Halse secundaire scholen CLB s - stad Halle
Samenwerkingsakkoord tussen Parket lokale politie Halse secundaire scholen CLB s - stad Halle 1. Doelstellingen 1.1. Dit samenwerkingsakkoord dient om de veiligheid en de bescherming van personeelsleden
Nadere informatieAlcohol -en drugspreventie aanbod voor de sector Bijzondere Jeugdzorg
brugge.be drug preventie Alcohol -en drugspreventie aanbod voor de sector Bijzondere Jeugdzorg - 1 - Beste directies en medewerkers, Naar goede gewoonte willen we voorzieningen en diensten binnen de bijzondere
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit
Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatiebrugge.be preventie Drugeducatief
brugge.be preventie Drugeducatief aanbod voor scholen 2014-2015 Beste directies en ander onderwijzend personeel, Het onderwijs krijgt de belangrijke taak om jongeren mee te ondersteuning in hun ontwikkeling.
Nadere informatieEen drugbeleid op onze school
Een drugbeleid op onze school 1. Waarom een drugbeleid? We zijn het er allemaal over eens dat jongeren het zeker niet gemakkelijk hebben in onze samenleving. Jongeren met problemen zijn zeer vatbaar voor
Nadere informatieEen preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven
Een preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven Marie-Claire Lambrechts Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs KU Leuven, Omgeving en Gezondheid Seminarie Gezondheid op de werkvloer, 22/2/18 Brussel
Nadere informatieVormingsaanbod geestelijke gezondheid
Pantone 430C Pantone 7426C Vormingsaanbod geestelijke gezondheid Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Locoregionale Uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen Hoe blijf jij fit in je hoofd?
Nadere informatieGezondheid, onderwijs, politie & justitie, vrije tijd Drugbeleid, druggebruik, drugspreventie, klasklimaat, school, schoolklimaat
1. Referentie Referentie Kinable, H. (1999). Bevraging van Vlaamse leerlingen in het kader van een drugbeleid op school. Syntheserapport. Onuitgegeven onderzoeksrapport, VAD. Taal Nederlands ISBN / Publicatievorm
Nadere informatieDRUGS. Inhoudstafel: Heb je vragen over drugs? Heb je problemen met drugs? In deze wegwijzer staan alle diensten die jou kunnen helpen.
DRUGS Drugwegwijzer: alcohol tabak medicatie illegale drugs Inhoudstafel: Zoek je de juiste dienst? 4 Wil je informatie over drank, drugs, pillen, gokken? 5 Heb je een zoon of dochter die drugs gebruikt?
Nadere informatietiemap Ira Insp ge jla BI materialenoverzicht
BIJLAGE inspiratiemap Materialenoverzicht Alcohol 1 1. Brochures of affiches Hieronder vindt u een lijst met informatieve materialen over alcohol Deze materialen zijn verkrijgbaar bij VAD. www.vad.be,
Nadere informatieJGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken. Leuvense dagen kindergeneeskunde Anouk Vanlander
JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken Leuvense dagen kindergeneeskunde 17-5-2018 Anouk Vanlander Partnerorganisatie van de Vlaamse overheid voor preventieve jeugdgezondheidszorg
Nadere informatieStap 2: Spelregels en strategie bij problemen. 2.2 What to do. Waarom teken je best op voorhand uit hoe je reageert?
Stap 2: Spelregels en strategie bij problemen 2.2 What to do In de vorige stap verzamelde je welke afspraken er al bestaan. Daarna maakten jullie, met behulp van de afsprakentabel (waarover je alle informatie
Nadere informatieAanbod CAD Limburg Jeugdwerk
Aanbod CAD Limburg Jeugdwerk Voorstelling CAD Limburg Hulpverlening Enerzijds hebben wij bij de CAD verschillende hulpverleners ter beschikking. Dit zijn mensen die iedere dag bezig zijn met de begeleiding
Nadere informatiemiddelengebruik en verstandelijke beperking Een folder voor hulpverleners uit de verslavingszorg
middelengebruik en verstandelijke beperking Een folder voor hulpverleners uit de verslavingszorg Eric komt in begeleiding om zich te laten behandelen voor alcohol- en cannabisgebruik. Hij doet vlot zijn
Nadere informatieProjectfiche 16 Maria Assumptalyceum Brussel
Projectfiche 16 Maria Assumptalyceum Brussel ((Interventie preventiecoaches geestelijke gezondheid) (gezondheidsthema welbevinden) 1 Schoolkenmerken Maria Assumptalyceum Stalkruidlaan 1 1020 Brussel Directie:
Nadere informatieGezonde School Stand van zaken, anno 2015
Gezonde School Stand van zaken, anno 2015 Gezonde School Aan de slag, een praktijkdag - 17 maart 2017 Tineke Vansteenkiste 1 VIGeZ vzw, 2017, indicatorenbevraging Indicatorenmeting Hoe de voorbije 3 schooljaren
Nadere informatieNOG TIJD ZAT voor een enquête
13/11/2014 NOG TIJD ZATvoor een enquête Waarom? Wie? Voorstelling resultaten enquêtes en geplande acties NOG TIJD ZAT voor een enquête Enquête jongeren - algemeen 1668 jongeren 62% van 12 tot 15 jaar 29%
Nadere informatieDrugpreventie. Campus Redingenhof 11/01/2013
Drugpreventie Campus Redingenhof 11/01/2013 WAT ZIJN DRUGS? Alle middelen die een invloed uitoefenen op het gedrag, het gevoel, de waarneming en het bewustzijn en om die reden genomen worden. VUISTREGEL
Nadere informatieUnplugged, van intentie tot implementatie. Hoe laten we alle puzzelstukjes samenvallen?
Unplugged, van intentie tot implementatie Hoe laten we alle puzzelstukjes samenvallen? Drugbeleid op school Regelgeving Persoonlijke normen en waarden van de begeleiders Begeleiding Visie Educatie en structurele
Nadere informatieHoofdstuk 1. Hoe vind ik mijn weg in de map 'Leerzorg'? Handleiding
Hoofdstuk Hoe vind ik mijn weg in de map 'Leerzorg'? Handleiding 5 . Hoe vind ik mijn weg in de map Leerzorg - Handleiding HOE BEGIN JE ER AAN? Kennis maken met de map Werk bij voorkeur in een team: leerkrachten,
Nadere informatieNaam van de schoolexterne interventie: Arktos HERGO
Naam van de schoolexterne : Arktos HERGO 1. Inhoud vd schoolexterne Algemeen kader 1 : Ontstaansgeschiedenis 2 Visie Een HERGO is een groepsoverleg waarin alle partijen betrokken bij een incident, samen
Nadere informatieTABAK ALCOHOL GAMEN. algemene sociale vaardigheden
Leerlijnen per graad : 3 de graad LO 10-12j Doelstelling: Versterken van de kennis en vaardigheden die kinderen nodig hebben om gezonde keuzes te maken en niet te roken, geen alcohol te drinken en op een
Nadere informatieConcept Layout en grafische vormgeving Verantwoordelijk uitgever Datum van uitgifte:
1 Concept: Sofie Van den Bussche en Thomas Schadron Layout en grafische vormgeving: Thomas Schadron Verantwoordelijk uitgever: Permanente ondersteuningscel voor de CLB s GO! Datum van uitgifte: december
Nadere informatieKoninklijk Atheneum Keerbergen Afstemming tussen school, CLB en andere partners
Koninklijk Atheneum Keerbergen Afstemming tussen school, CLB en andere partners 1 Inhoudsopgave 1. GEZAMENLIJKE VISIE 3 2. TOEGANKELIJKHEID 4 3. DOMEINEN 5 3.1. PREVENTIEVE GEZONDHEIDSZORG 5 3.2. LEREN
Nadere informatieThema Subthema Benaming Wat? Omschrijving Foto
Thema Subthema Benaming Wat? Omschrijving Foto Alcohol Alcohol en jongeren: een bundel voor iedereen die rond dit thema aan de slag wil Werkmap Achtergrondinformatie over alcoholgebruik, productinformatie,
Nadere informatieDe werking van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Oost- Vlaanderen. Kristel Bovijn
De werking van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Oost- Vlaanderen Kristel Bovijn Vertrouwenscentrum Kindermishandeling (VK) Het VK is het meldpunt voor vermoedens van kindermishandeling, -verwaarlozing
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan
Nadere informatieRegionaal overleg: Alcohol en andere drugs. CGG Kempen Ellen Van Eynde 17 maart 2015
Regionaal overleg: Alcohol en andere drugs CGG Kempen Ellen Van Eynde 17 maart 2015 Kennismaking Preventiewerker van het Alcohol- en drugteam De Meander De Meander is onderdeel van het Centrum voor Geestelijke
Nadere informatieDaidalos vzw. Veiligheidsondersteunend beleid
Daidalos vzw Veiligheidsondersteunend beleid Daidalos vzw: Situering Voorziening Bijzondere Jeugdbijstand Mobiele/ semi-ambulante hulpverlening bij Problematische opvoedingssituaties (POS): hoofdzakelijk
Nadere informatieLeerlingenbegeleiding inzake leerplichtcontrole in het secundair onderwijs
Samenwerkingsovereenkomst - bijlage 9B Leerlingenbegeleiding inzake leerplichtcontrole in het secundair onderwijs Prioritaire CLB- opdracht conform het CLB-decreet Doelgroep: Elke leerplichtige minderjarige
Nadere informatieVormingsaanbod voorjaar 2015. Preventie gamen, tabak, alcohol, drugs en suïcide
Vormingsaanbod voorjaar 2015 Preventie gamen, tabak, alcohol, drugs en suïcide OVERZICHT VORMINGEN VORMINGSAANBOD GAMEN, TABAK-, ALCOHOL EN DRUGPREVENTIE 5 FEBRUARI 2015 EEN RONDLEIDING IN DE WERELD VAN
Nadere informatieIntegraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq ( ) Visie en uitgangspunten. Doelgroepen. Doelen middelenbeleid.
www.ambiq.nl Inhoud Integraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq (2010-2012) Februari 2012 Geschiedenis samenwerking Ambiq-Tactus Uitgangspunten Uitwerking Plannen 2012 e.v. Werkzame elementen Vragen Geschiedenis
Nadere informatieNaar een voedingsbeleid op school
Naar een voedingsbeleid op school ing Jongeren en evenwichtig eten, het is niet altijd evident. Voor scholen is het een uitdaging om vanuit hun educatieve takenpakket hierbij een handje te helpen. De klaspraktijk
Nadere informatieDrugsinterventieplan
1. Toepassingsgebied Drugsinterventieplan Het reglement is van toepassing voor alle leerlingen. Het reglement is van toepassing op school of binnen schoolverband. D.w.z. voor, tijdens en na de schooluren
Nadere informatieKlas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder?
Klas-in-zicht Wat? Een negatieve groepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar overeenkomen, een vertroebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, moeilijk les kunnen geven door storend gedrag zijn
Nadere informatieIntegraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq (2010-2012)
www.ambiq.nl Integraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq (2010-2012) Februari 2012 Inhoud Geschiedenis samenwerking Ambiq-Tactus Uitgangspunten Uitwerking Plannen 2012 e.v. Werkzame elementen Vragen Geschiedenis
Nadere informatieEN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG
EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG 2 Inleiding In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg. We leggen uit wat het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg is, wie er werken
Nadere informatieJIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG
JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG 2 JIJ EN HET ONDERSTEUNINGSCENTRUM JEUGDZORG / 3 INLEI DING In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum jeugdzorg. We leggen uit wat het
Nadere informatieTAD-BELEID OP SCHOOL E-SIGARET. Leen De Rooms
1 TAD-BELEID OP SCHOOL E-SIGARET 13 okt 2017 Leen De Rooms 2 Drugbeleid op school (DOS) Waar denken jullie aan als je deze term hoort? 3 De zin van een DOS 4 Opbouw DOS 5 Succesfactoren 6 Werkgroep Mandaat
Nadere informatieAlcohol- en druggebruik bij Vlaamse jongeren
Alcohol- en druggebruik bij Vlaamse jongeren VAD-leerlingenbevraging Doel: aanvullend bij educatieve pakketten een zicht geven op middelengebruik bij leerlingen Survey, o.b.v. vragenlijst Gebaseerd op
Nadere informatieTHE NEXT LEVEL- OVER GAMEN IN DE JEUGDHULP. Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Femke Wijgaerts Karen Vanmarcke
THE NEXT LEVEL- OVER GAMEN IN DE JEUGDHULP Vlaams Expertisecentrum Alcohol en andere Drugs Femke Wijgaerts Karen Vanmarcke Studie en onderzoek Beleidsvoorbereiding Preventie en hulpverlening Vorming Netwerken
Nadere informatieSCHOOLEIGEN LEERLINGENBEGELEIDING VERLEDEN HEDEN TOEKOMST. Optimalisering van de 3/01/2012. Leerlingenbegeleiding What s in a name? What s in a name?
Optimalisering van de SCHOOLEIGEN LEERLINGENBEGELEIDING What s in a name? VERLEDEN HEDEN TOEKOMST What s in a name? Alle activiteiten die de school organiseert om haar leerlingen te begeleiden in functie
Nadere informatieDe HGW-bril toegepast in de cel leerlingenbegeleiding
De HGW-bril toegepast in de cel woensdag 20 februari 2013 Kris Loobuyck 1 2 3 VVKSO 1 Uitgangspunten van HGW 4 HGW biedt kansen! 5 We zijn gericht op het geven van haalbare en bruikbare adviezen. We werken
Nadere informatieInleiding : Aanzet tot een project Impact van middelenmisbruik op de kinderen Het antwoord van ons project: Uitbouw van een netwerk Acties gericht
Inleiding : Aanzet tot een project Impact van middelenmisbruik op de kinderen Het antwoord van ons project: Uitbouw van een netwerk Acties gericht naar de kinderen Acties gericht naar hulpverlening en
Nadere informatieLeerlijn alcohol, tabak, gamen, cannabis en andere illegale drugs: de context
Leerlijn alcohol, tabak, gamen, cannabis en andere illegale drugs: de context Doelstelling De leerlijn is een praktisch instrument dat het schoolteam wil ondersteunen bij het preventief werken rond alcohol,
Nadere informatieMiddelenbeleid in een onderneming
Team psychosociaal welzijn Middelenbeleid in een onderneming Deel 1: Motieven (Waarom?) Inhoud Deel 2: Wat kun je er aan doen? (Wat?) Deel 3: Ontwikkeling beleid (Hoe?) 1 Deel 1: Waarom moet uw organisatie
Nadere informatieBijlage 1:Begrippenlijst
Bijlage 1:Begrippenlijst In het kader van het project protocollering diagnostiek is het nuttig een aantal termen te definiëren zodat deze op een uniforme wijze kunnen worden gehanteerd. Deze termen worden
Nadere informatieAan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp DE WETTELIJKE IJKPUNTEN 10 OKTOBER 2006
Aan de slag met het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp DE WETTELIJKE IJKPUNTEN 10 OKTOBER 2006 1 Inhoud voorstelling Toelichting bij de artikelen van het decreet Hoe aan
Nadere informatieEducatief materiaal om te werken rond relaties en seksualiteit met de bijhorende VOET
1 Educatief materiaal om te werken rond s en seksualiteit met de bijhorende VOET Beddengoed, voorbehoedmiddelengids voor jongeren Een heldere en leerrijke brochure, bruikbaar in klasverband. Het boekje
Nadere informatieAdvies opgemaakt door Vlaams Instituut Gezond Leven, VAD, Sensoa en VWVJ
Advies op het voorontwerp van decreet betreffende de leerlingenbegeleiding in het basisonderwijs, het secundair onderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding. Advies opgemaakt door Vlaams Instituut
Nadere informatieGezondheidsbeleid: visie van onze school
Gezondheidsbeleid: visie van onze school Wij stellen ons tot doel onze leerlingen de nodige kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes bij te brengen voor een gezonde leefstijl met respect voor zichtzelf
Nadere informatieIntegrale Jeugdhulpverlening: een nieuw plan in de maak
Integrale Jeugdhulpverlening: een nieuw plan in de maak Document opgesteld door: vzw de Keeting vzw Recht-Op Kroonstraat 64/66 Lange Lobroekstraat 34 2800 Mechelen 2060 Antwerpen email: info@dekeeting.be
Nadere informatieZelfreflectieformulier ondersteunend personeel
School Naam personeelslid Zelfreflectieformulier ondersteunend personeel PERSOONLIJKE STELLINGEN 1 voor ONDERSTEUNEND PERSONEEL ter voorbereiding van een FUNCTIONERINGSGESPREK 2. I Enkele richtlijnen en
Nadere informatieGezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht.
Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht. Eline De Decker Saidja Steenhuyzen Tineke Vansteenkiste Gezondheidsconferentie 16 december 2016 1 VIGeZ vzw, 2016, Inhoud presentatie Kadermethodiek Gezonde
Nadere informatieGIDS VOOR EEN DRUGBELEID OP SCHOOL
GIDS VOOR EEN DRUGBELEID OP SCHOOL Hoe gaat de school op de beste manier om met alcohol, illegale drugs, genotsmiddelen, psychoactieve medicatie, gokken en problematisch gamen? Colofon Auteurs Nina De
Nadere informatieAlcohol en drugbeleid
Alcohol en drugbeleid Probleemstelling Er waren in de organisatie verschillende meldingen van problemen rond drankmisbruik. Het arbeidsreglement was niet voldoende uitgewerkt om tot een duidelijke aanpak
Nadere informatie