Kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP. Gezondheidsconferentie 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP. Gezondheidsconferentie 2016"

Transcriptie

1 Kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP Gezondheidsconferentie 2016

2 Probleem KOAP? Aandacht voor KOAP Herkenning geven Opgroeien in een gezin met stress en negatieve interacties Jonge mantelzorger Betrekken van de context tijdens behandeling van ouder = belangrijk Preventief oogpunt : Selectieve preventie - KOAP/KOPP = kwetsbaar & risicogroep - ontwikkelen van afhankelijkheidsproblemen - andere vormen van psychopathologie - Heterogene groep - Veerkrachtig

3 Wat maakt KOAP kwetsbaar? Wisselwerking tussen beschermende - en risicofactoren Niet zo zeer het gebruik of het drinken op zich maar de (familiale) gevolgen zijn risicovol (Velleman R., 2012) Onvoorspelbaarheid Familiaal geweld Dysharmonie in het gezin Conflicten tussen de ouders Inconsistent ouderschap Geen grenzen stellen Veerkracht van het kind

4 Wat kan je doen voor KOAP? (1) Risicofactoren Beschermende factoren + Veerkracht van het kind versterken. 1. Informeren Wat is er met mama of papa aan de hand? Info over verslaving/psychische ziekte, begeleiding, opname,.. 2. Ruimte voor emoties Praten over dubbele gevoelens 3. Neutrale steunfiguren/ netwerk 4. Belang van kind te zijn

5 Wat kan je doen voor KOAP? (2) Kind (mandaat ouder) Informatie, praten over gevoelens, kind zijn, Brochures, websites, groepsgesprekken, individuele begeleiding, Alateen, Info- en doeboekjes Als je ouder drinkt of drugs gebruikt (VAD 2011) Ouders (Vroegtijdige) behandeling, gezinsinterventie, opvoedingsondersteuning,.. Gespreksgroepen, brochures, websites,... (KBS 2016) Netwerk Media campagne Sensibilisering van de context van het kind/ intermediairen Campagne Als je vader of moeder drinkt of drugs gebruikt (DrugLijn ea 2012) Intermediairen en hulpverleners Vorming en bijscholing

6 Hoe KOAP bereiken? Via ouder die in begeleiding is: - residentieel (PZ, TG,...) - ambulant (CGG, MSOC,...) - Via KOAP die zelf in begeleiding zijn: - Bijzondere jeugdzorg - Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning - GGZ - Via intermediairs (CLB, JAC, leerkrachten, huisarts, ) die met kinderen in contact komen Via netwerk van het kind (familie, vrienden, ) Via andere kanalen: - Websites campagnes - - De DrugLijn, Awel, - Zelfhulpgroepen (Alateen) Kind is loyaal met zijn ouders Mandaat van de ouders!

7 Info- en doeboekjes (VAD, 2011) Doelgroep? 2 boekjes voor kinderen van ouders met alcoholprobleem (8-13 & 14-18) 1 boekje voor kinderen van ouders met een drugprobleem (14-18) - Drug = alcohol, illegale drugs en psychoactieve medicatie Doel? Veerkracht verhogen door: Informeren Ondersteunen Advies geven Aanzet tot aanleren vaardigheden Vorm? Vragen die KOAP zichzelf stellen Quotes van kinderen Informatie: niet overladen /verwijzingen naar websites/tips Doe-opdrachten: (Schrijf)oefeningen Hoe gebruiken? Met mandaat van de ouder Zelfhulpboekje voor KOAP Met begeleiding Vertrouwenspersoon (familielid, vriend,..) Hulpverlener Groepsprogramma voor KOAP leidraad

8 Expertisegroep KBS 2016

9 Boodschap naar ouders - Druggebruik kan een negatieve impact hebben op de ouderrol, maar het is niet omdat je als ouder drugs gebruikt dat je een slechte ouder bent. - Kinderen voelen en zien veel. Ouders denken vaak dat de kinderen niet weten dat ze drugs gebruiken. Het is belangrijk om informatie te geven op maat van het kind. - Toestemming geven te praten over wat ze voelen en meemaken. Kinderen hebben vaak de neiging te zorgen voor de ouder(s). - Probeer het kind kind te laten zijn. Filmpjes helpen om het gesprek aan te gaan met (lagere school) kinderen en/of hun ouders

10 ALCOHOL EN DRUGS BIJ DE OUDERS Kinderen weten (vaak) dat ouder(s) verslaafd zijn, soms zien ze het aan kleine dingen. Elk kind gaat op zijn eigen manier om met de situatie. Verslaving is een chronische aandoening. EMOTIES Praat erover. Ruimte krijgen om gevoelens te kunnen uiten. Kinderen hebben veerkracht.

11 GEZIN Een kind heeft rechten. Aandacht voor een goede ouder-kindrelatie Belang aan duidelijke regels/grenzen Belang van de leuke momenten Het kind mag verwachtingen uiten NETWERK Samen dingen doen met anderen verzet gedachten Vrienden, familie zijn belangrijke steunbronnen voor een time-out Hobby s Met anderen over kunnen praten

12 Campagne Als je vader of moeder drinkt of drugs gebruikt (Awel, In Petto, JAC en De DrugLijn ) Doelgroep? KOAP tussen 8 en 20 jaar / netwerk van KOAP / intermediairen Doel? sensibiliseren ondersteunen en informeren aanmoedigen om te praten met een vertrouwensfiguur de mogelijkheid bieden om zich te informeren via laagdrempelige kanalen (DrugLijn) de mogelijkheid bieden om anoniem te praten via mail, chat, telefoon (DrugLijn - Awel) of met een JAC- medewerker Hoe? Youtube-filmpje verspreid via (nieuwe) media Toeleiden naar & Opleidingen voor medewerkers

Handleiding gebruik ondersteunend beeldmateriaal Ouders onder Invloed

Handleiding gebruik ondersteunend beeldmateriaal Ouders onder Invloed Handleiding gebruik ondersteunend beeldmateriaal Ouders onder Invloed Waarom deze filmpjes? Waarom via getuigenissen Volwassen KOAP-kinderen vertelden ons toch wel heel vaak over hoe eenzaam ze zich vroeger

Nadere informatie

Familiewerking CAT Gent

Familiewerking CAT Gent Familiewerking CAT Gent deelwerking CCG ECLIPS Congres Geestelijke Gezondheidszorg Gent, 15 september 2010 Tomas Van Reybrouck Speerpunten werking CAT: Ambulante werking voor mensen met verslavingsproblematiek

Nadere informatie

Drugpunt 24 februari 2015. Drugpunt Drugs Druggebruik begrijpen Vroeginterventie Opvallende verschijnselen In de praktijk Vragen

Drugpunt 24 februari 2015. Drugpunt Drugs Druggebruik begrijpen Vroeginterventie Opvallende verschijnselen In de praktijk Vragen Drugpunt 24 februari 2015 Drugpunt Drugs Druggebruik begrijpen Vroeginterventie Opvallende verschijnselen In de praktijk Vragen DRUGPUNT TEAM Filip Claeys filip.claeys@drugpunt.be 09/381 86 63 of 0498

Nadere informatie

Inleiding : Aanzet tot een project Impact van middelenmisbruik op de kinderen Het antwoord van ons project: Uitbouw van een netwerk Acties gericht

Inleiding : Aanzet tot een project Impact van middelenmisbruik op de kinderen Het antwoord van ons project: Uitbouw van een netwerk Acties gericht Inleiding : Aanzet tot een project Impact van middelenmisbruik op de kinderen Het antwoord van ons project: Uitbouw van een netwerk Acties gericht naar de kinderen Acties gericht naar hulpverlening en

Nadere informatie

Alcohol- en drugpreventie op school.

Alcohol- en drugpreventie op school. Alcohol- en drugpreventie op school. Aan de slag! Voor leerkrachten in het secundair onderwijs Alcohol, cannabis, psychoactieve medicatie, gokken en gamen zijn niet weg te denken uit de leefwereld van

Nadere informatie

Verstandelijke beperking en middelengebruik. Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking

Verstandelijke beperking en middelengebruik. Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking Verstandelijke beperking en middelengebruik Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking Johan woont al enkele jaren zelfstandig. Als begeleider ga jij twee

Nadere informatie

Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek. 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst)

Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek. 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst) Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek 8 10 2013 Jonkershove (Houthulst) Programma Timing 9u00-9u15 9u15-10u15 10u15-10u30 10u30-11u30 11u30 Inhoud Verwelkoming Workshop deel I Pauze Workshop deel II Broodjesmaaltijd

Nadere informatie

Regionaal overleg: Alcohol en andere drugs. CGG Kempen Ellen Van Eynde 17 maart 2015

Regionaal overleg: Alcohol en andere drugs. CGG Kempen Ellen Van Eynde 17 maart 2015 Regionaal overleg: Alcohol en andere drugs CGG Kempen Ellen Van Eynde 17 maart 2015 Kennismaking Preventiewerker van het Alcohol- en drugteam De Meander De Meander is onderdeel van het Centrum voor Geestelijke

Nadere informatie

MAPA-PROJECT OPVOEDINGSONDERSTEUNING AAN (EX-) DRUGGEBRUIKENDE OUDERS

MAPA-PROJECT OPVOEDINGSONDERSTEUNING AAN (EX-) DRUGGEBRUIKENDE OUDERS MAPA-PROJECT OPVOEDINGSONDERSTEUNING AAN (EX-) DRUGGEBRUIKENDE OUDERS Joke Gabriel Veerle Bex Inhoud MaPa Pondo Methodieken Contactgegevens MaPa MaPa WAAR STAAT MAPA VOOR? (Opvoedings)ondersteuning aan

Nadere informatie

Alcohol- en drugpreventie op school.

Alcohol- en drugpreventie op school. Alcohol- en drugpreventie op school. Aan de slag! Voor leerkrachten in het secundair onderwijs Alcohol, cannabis, psychoactieve medicatie, gokken en gamen zijn niet weg te denken uit de leefwereld van

Nadere informatie

Multi-compenent model

Multi-compenent model Preventie van Kindermishandeling Rianne van der Zanden Trimbos-instituut rzanden@trimbos.nl Preventie kindermishandeling Opzet presentatie Aard, omvang en gevolgen van kindermishandeling Kindermishandeling

Nadere informatie

You bet! Educatief pakket over gokken voor 16-18-jarigen

You bet! Educatief pakket over gokken voor 16-18-jarigen You bet! Educatief pakket over gokken voor 16-18-jarigen V.U. Paul Van Deun VAD, Vanderlindenstraat 15, 1030 Brussel - januari 2016 D/2016/6030/3 De DrugLijn is een initiatief van VAD - VAD wordt gefinancierd

Nadere informatie

Maat in de shit Studievoormiddag vvsg 17 juni 2009

Maat in de shit Studievoormiddag vvsg 17 juni 2009 Maat in de shit Studievoormiddag vvsg 17 juni 2009 Christophe Kino Preventiewerker CAT Infopunt, deelwerking CGG ECLIPS Gent vzw Maat in de shit Situering CGG Eclips vzw CAT Infopunt Preventiehuis Curatiehuis

Nadere informatie

v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan

v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan Alles over verslavingen Voor vragen over alcohol, illegale drugs, gokken en medicijnen: De DrugLijn tel. 078 15 10 20 www.druglijn.be SOS Nuchterheid tel. 09

Nadere informatie

v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan

v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan v e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan Alles over verslavingen Voor vragen over alcohol, illegale drugs, gokken en medicijnen: De DrugLijn tel. 078 15 10 20 www.druglijn.be SOS Nuchterheid tel. 09

Nadere informatie

Zelftests, en veel meer. 1 juni 2017

Zelftests, en veel meer. 1 juni 2017 Zelftests, en veel meer 1 juni 2017 1994 zichtbaarheid van het gebruik door media-aandacht, veranderende gebruikspatronen en de toegenomen maatschappelijke bespreekbaarheid. vragen aan hulpverlening en

Nadere informatie

DRUGS. Inhoudstafel: Heb je vragen over drugs? Heb je problemen met drugs? In deze wegwijzer staan alle diensten die jou kunnen helpen.

DRUGS. Inhoudstafel: Heb je vragen over drugs? Heb je problemen met drugs? In deze wegwijzer staan alle diensten die jou kunnen helpen. DRUGS Drugwegwijzer: alcohol tabak medicatie illegale drugs Inhoudstafel: Zoek je de juiste dienst? 4 Wil je informatie over drank, drugs, pillen, gokken? 5 Heb je een zoon of dochter die drugs gebruikt?

Nadere informatie

Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek

Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek Presentatie Stichting Landelijke Koepel Familieraden Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek Ton Bellemakers Preventiewerker VICTAS & Annemiek Baak-Wilbrink Orthopedagoog

Nadere informatie

Een preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven

Een preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven Een preventief A&D-beleid in maatwerkbedrijven Marie-Claire Lambrechts Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs KU Leuven, Omgeving en Gezondheid Seminarie Gezondheid op de werkvloer, 22/2/18 Brussel

Nadere informatie

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou?

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 12 tot 15 jaar Deze brochure werd - met toestemming - gemaakt naar het model van de Nederlanse

Nadere informatie

3wwonen, werken & welzijn in Halle-Vilvoorde. Sociale Kaart WWKLD Wezembeek-Oppem Wemmel Kraainem Linkebeek en Drogenbos

3wwonen, werken & welzijn in Halle-Vilvoorde. Sociale Kaart WWKLD Wezembeek-Oppem Wemmel Kraainem Linkebeek en Drogenbos intergemeentelijke preventiedienst drugs en alcohol Sociale Kaart WWKLD Wezembeek-Oppem Wemmel Kraainem Linkebeek en Drogenbos provincie vlaams brabant wezembeek-oppem Wemmel kraainem linkebeek drogenbos

Nadere informatie

tiemap Ira Insp ge jla BI materialenoverzicht

tiemap Ira Insp ge jla BI materialenoverzicht BIJLAGE inspiratiemap Materialenoverzicht drugs 1 1. Brochures of affiches Hieronder vindt u een lijst met informatieve materialen over cannabis en andere drugs De materialen zijn verkrijgbaar bij VAD.

Nadere informatie

Voor ouders met opvoedingsvragen over gezonde leefstijl

Voor ouders met opvoedingsvragen over gezonde leefstijl www.gezondopvoeden.be Voor ouders met opvoedingsvragen over gezonde leefstijl 1 Lies Racquet, 2014 = een website voor ouders van kinderen en jongeren met opvoedingsvragen over gezonde voeding, beweging,

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Wegwijs in de alcohol en drugproblematiek. in het Pajottenland

Wegwijs in de alcohol en drugproblematiek. in het Pajottenland Wegwijs in de alcohol en drugproblematiek in het Pajottenland Informatieve sites Voor uzelf, of om door te geven aan de bezorgde ouder, de jongere of de volwassen gebruiker of ze eerst eens samen door

Nadere informatie

8% MEER ÉN DIVERSERE VRAGEN VOOR DE DRUGLIJN IN 2016

8% MEER ÉN DIVERSERE VRAGEN VOOR DE DRUGLIJN IN 2016 8% MEER ÉN DIVERSERE VRAGEN VOOR DE DRUGLIJN IN 2016 Brussel, 14 juni 2017 2016 werd voor De DrugLijn het op twee na drukste jaar ooit. In totaal werden 6.544 bellers, skypers, mailers en chatters anoniem

Nadere informatie

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging Ben je alles even moe? Zag je geen uitweg meer? Dacht je aan zelfmoord als een oplossing voor je problemen? Dit boekje laat jou zien dat je een heleboel

Nadere informatie

Drugpreventie. Campus Redingenhof 11/01/2013

Drugpreventie. Campus Redingenhof 11/01/2013 Drugpreventie Campus Redingenhof 11/01/2013 WAT ZIJN DRUGS? Alle middelen die een invloed uitoefenen op het gedrag, het gevoel, de waarneming en het bewustzijn en om die reden genomen worden. VUISTREGEL

Nadere informatie

DE OUDER-KIND RELATIE EEN KWALITATIEVE ANALYSE VAN GESPREKKEN MET AWEL

DE OUDER-KIND RELATIE EEN KWALITATIEVE ANALYSE VAN GESPREKKEN MET AWEL DE OUDER-KIND RELATIE EEN KWALITATIEVE ANALYSE VAN GESPREKKEN MET AWEL HALLO Hallo. Ik ben een meisje van 12, mijn ouders zijn gescheiden en mijn moeder heeft nu een nieuwe man en ik kan hem niet goed

Nadere informatie

Lesbrief over jonge mantelzorgers

Lesbrief over jonge mantelzorgers Lesbrief over jonge mantelzorgers www.2becool.nl Inleiding Doel van de les: Term jonge mantelzorger begrijpen, herkennen jonge mantelzorger in eigen omgeving, nadenken over behoeften van en steun voor

Nadere informatie

De Sociale plattegrond. Inhoudstafel

De Sociale plattegrond. Inhoudstafel De Sociale plattegrond Sector: Verslaving Spreker: Marc Tack (CAT CGG Eclips) Inhoudstafel I. Kenmerken van problematisch alcoholen middelengebruik II. Implicaties voor de hulpverlening III. Overzicht

Nadere informatie

Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar

Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar Als je moeder naar een psychiatrisch ziekenhuis moet... of je vader naar een psychiater... Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar Deze brochure werd - met toestemming

Nadere informatie

Doelgroepen kasteelplus. Kerngedachten bij de visie. Ontwennen meer dan stoppen. Visie : controleverlies betekent totale abstinentie

Doelgroepen kasteelplus. Kerngedachten bij de visie. Ontwennen meer dan stoppen. Visie : controleverlies betekent totale abstinentie Doelgroepen kasteelplus Ontwennen meer dan stoppen. Hoe helpen we mensen om te veranderen? dag van de zorg 17/03/2013 Patrick Lobbens Hoofdverpleegkundige verslavingszorg kasteelplus Kasteelplus 1 : mensen

Nadere informatie

tiemap Ira Insp ge jla BI materialenoverzicht

tiemap Ira Insp ge jla BI materialenoverzicht BIJLAGE inspiratiemap Materialenoverzicht Alcohol 1 1. Brochures of affiches Hieronder vindt u een lijst met informatieve materialen over alcohol Deze materialen zijn verkrijgbaar bij VAD. www.vad.be,

Nadere informatie

Wakker worden! Jonas Van Geel. Selah Sue

Wakker worden! Jonas Van Geel. Selah Sue WEL in je VEL TIELT Wakker worden! Selah Sue Succesvolle zangeres en meter van de campagne Te Gek!? Kampt zelf met een terugkerende depressie sinds haar 14 jaar en durft daar open over te zijn Jonas Van

Nadere informatie

INFONAMIDDAG. VAD, Brussel EEN KIJK OP NIEUWE INITIATIEVEN IN DE ALCOHOL- EN DRUGSECTOR. donderdag, 9 juni 2011. zaal Efedra.

INFONAMIDDAG. VAD, Brussel EEN KIJK OP NIEUWE INITIATIEVEN IN DE ALCOHOL- EN DRUGSECTOR. donderdag, 9 juni 2011. zaal Efedra. INFONAMIDDAG EEN KIJK OP NIEUWE INITIATIEVEN IN DE ALCOHOL- EN DRUGSECTOR donderdag, 9 juni 2011 zaal Efedra VAD, Brussel Werkwijze vormingsaanbod over alcohol en drugs In Vlaanderen zijn er heel wat nieuwe

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Alcoholbeleid in België anno Marijs Geirnaert directeur VAD

Alcoholbeleid in België anno Marijs Geirnaert directeur VAD Alcoholbeleid in België anno 2016 Marijs Geirnaert directeur VAD Nationaal Alcoholplan Alcoholbeleid Waarom? Ingrediënten van een effectief alcoholplan: 3 best buys WHO prijs reclame aanbod preventie hulpverlening

Nadere informatie

V e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan

V e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan V e rslaafd? Wat als je niet meer zonder kan Alles over verslavingen De Druglijn tel. 078 15 10 20 www.druglijn.be SOS Nuchterheid tel. 09 330 35 25 www.sosnuchterheid.org Anonieme Alcoholisten Vlaanderen

Nadere informatie

2 Verhalen... Inleiding. Het Verhaal Van Roos (14) in Het blijven toch je ouders. Het Verhaal van Tamara (23) in Het blijven toch je ouders.

2 Verhalen... Inleiding. Het Verhaal Van Roos (14) in Het blijven toch je ouders. Het Verhaal van Tamara (23) in Het blijven toch je ouders. 2 Verhalen... Anderhalf jaar terug werd het gedrag van mijn moeder nog erger. Als ik na een weekend bij mijn vader thuiskwam waren er dingen kapot. Ik wist gelijk dat er ruzie was geweest door de alcohol.

Nadere informatie

Geestelijke gezondheid!? Ik stel u voor. Cijfers voor Gent. Tijd om normaal te doen over geestelijke gezondheidsproblemen.

Geestelijke gezondheid!? Ik stel u voor. Cijfers voor Gent. Tijd om normaal te doen over geestelijke gezondheidsproblemen. Geestelijke gezondheid!? Tijd om normaal te doen over geestelijke gezondheidsproblemen Jan Van Speybroeck, VVGG Ik stel u voor Antoinette Telecomsector Gehuwd, 3 kleine kinderen Sportieve hobby s Elk jaar

Nadere informatie

Preventief werken rond middelenmisbruik met hoge risicogroepen: kinderen, jongeren, jongvolwassenen en hun ouders. Regio Roeselare

Preventief werken rond middelenmisbruik met hoge risicogroepen: kinderen, jongeren, jongvolwassenen en hun ouders. Regio Roeselare Preventief werken rond middelenmisbruik met hoge risicogroepen: kinderen, jongeren, jongvolwassenen en hun ouders Regio Roeselare Motivatie tot het project Frequent contact met risicogroep Geen aangepast

Nadere informatie

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website

Nadere informatie

De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond

De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond alcohol, illegale drugs, medicatie en gokken. Doelgroep Meander: Iedereen met problemen in verband met

Nadere informatie

Informatie voor hulpverleners over preventieactiviteiten voor kinderen en ouders

Informatie voor hulpverleners over preventieactiviteiten voor kinderen en ouders preventieprogramma kopp/kvo zuid-limburg Informatie voor hulpverleners over preventieactiviteiten voor kinderen en ouders Kinderen van Ouders met Psychische Problemen (KOPP) Kinderen van Verslaafde Ouders

Nadere informatie

Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER

Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER kleuter 2,5-6j 1 ste graad LO 6-8j 2 de graad LO 8-10j 3 de graad LO 10-12j doelstelling doelstelling doelstelling doelstelling Versterken

Nadere informatie

RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL.

RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL. RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL. HALLO Hallo. Ik ben een meisje van 12, mijn ouders zijn gescheiden en mijn moeder heeft nu een nieuwe

Nadere informatie

Psychische. problemen. bij ouders. Wat doe je met ouders die in de knoop zitten?

Psychische. problemen. bij ouders. Wat doe je met ouders die in de knoop zitten? Psychische problemen bij ouders Wat doe je met ouders die in de knoop zitten? Alles over psychische problemen bij je ouders IKMAAKDEKLIK.be Een onlineplatform voor kinderen van ouders met psychische problemen.

Nadere informatie

INFO LOKAAL. ondersteuning voor de lokale hujo-groepen!

INFO LOKAAL. ondersteuning voor de lokale hujo-groepen! INFO LOKAAL ondersteuning voor de lokale hujo-groepen! Mei: Drugs- en alcoholbeleid Alcohol en andere drugs worden frequent gebruikt door jongeren, in het uitgaansleven, maar ook in de jeugdvereniging

Nadere informatie

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding Overzicht Inge Glazemakers Onze hoop en verwachtingen Opvoeden bij kinderen met metabole aandoening: een extra uitdaging Gedrag van kinderen: wat opvoeden soms moeilijk maakt Wat is positief opvoeden?

Nadere informatie

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 16 tot 18 jaar

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 16 tot 18 jaar Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 16 tot 18 jaar Deze brochure werd - met toestemming - gemaakt naar het model van de Nederlandse

Nadere informatie

Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014

Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014 Wat is een suïcidepreventiebeleid? Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014 Een stappenplan waarin uitgeschreven staat hoe er binnen een organisatie met suïcidaliteit wordt omgegaan en

Nadere informatie

Programma 12:30 12:45 Verwelkoming + kennismaking 12:45 13:00 Aandacht voor cultuursensitieve zorg/preventie 13:00 14:15 methodieken voor ouders van e

Programma 12:30 12:45 Verwelkoming + kennismaking 12:45 13:00 Aandacht voor cultuursensitieve zorg/preventie 13:00 14:15 methodieken voor ouders van e 1 Programma 12:30 12:45 Verwelkoming + kennismaking 12:45 13:00 Aandacht voor cultuursensitieve zorg/preventie 13:00 14:15 methodieken voor ouders van etnisch culturele minderheden 14:15 14:30 Pauze 14:30

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

WORKSHOP WERKEN MET TOOLKIT

WORKSHOP WERKEN MET TOOLKIT SYMPOSIUM asielzoekers en vluchtelingen met ernstige psychiatrische problematiek WORKSHOP WERKEN MET TOOLKIT Educatieve en begeleidingsmethodieken voor asielzoekers Vlaams expertisecentrum voor alcohol,

Nadere informatie

Opvoeding partnerrelatie - ondersteuning

Opvoeding partnerrelatie - ondersteuning Opvoeding partnerrelatie - ondersteuning Moderator: Ludo Serrien Steunpunt Mens en Samenleving (SAM) vzw Kristien Nys Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Odisee) Alain Slock Centrum

Nadere informatie

Alcohol -en drugspreventie aanbod voor de sector Bijzondere Jeugdzorg

Alcohol -en drugspreventie aanbod voor de sector Bijzondere Jeugdzorg brugge.be drug preventie Alcohol -en drugspreventie aanbod voor de sector Bijzondere Jeugdzorg - 1 - Beste directies en medewerkers, Naar goede gewoonte willen we voorzieningen en diensten binnen de bijzondere

Nadere informatie

PREVENTIE VOOR POH-GGZ

PREVENTIE VOOR POH-GGZ PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT

Nadere informatie

TABAK ALCOHOL GAMEN. algemene sociale vaardigheden

TABAK ALCOHOL GAMEN. algemene sociale vaardigheden Leerlijnen per graad : 3 de graad LO 10-12j Doelstelling: Versterken van de kennis en vaardigheden die kinderen nodig hebben om gezonde keuzes te maken en niet te roken, geen alcohol te drinken en op een

Nadere informatie

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij preventie ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. mentale ondersteuning direct en dichtbij Indigo biedt niet alleen

Nadere informatie

Therapeutisch programma voor druggebruikers en hun omgeving

Therapeutisch programma voor druggebruikers en hun omgeving Therapeutisch programma voor druggebruikers en hun omgeving De Kiem biedt hulp aan personen die problemen ervaren door het gebruik van drugs en aan mensen uit hun omgeving. Het residentiële luik van het

Nadere informatie

Diane Slootmans, Casemanager GoiA (Free Clinic vzw) Zeilstraat 16, 2060 Antwerpen 03/

Diane Slootmans, Casemanager GoiA (Free Clinic vzw) Zeilstraat 16, 2060 Antwerpen 03/ Diane Slootmans, Casemanager GoiA (Free Clinic vzw) Zeilstraat 16, 2060 Antwerpen 03/2368566 info@goia.be 1 VOORSTELLING 2 Ontstaan en evolutie Ontstaan eind jaren 90: Hulpverleners in Antwerpen werden

Nadere informatie

Alcohol. Hoeveel is te veel?

Alcohol. Hoeveel is te veel? Alcohol. Hoeveel is te veel? V.U.: Paul Van Deun, VAD vzw, Vanderlindenstraat 15, 1030 Brussel - november 2016 (herziene druk) - D/2016/6030/27 De DrugLijn is een initiatief van VAD VAD wordt gefinancierd

Nadere informatie

Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking

Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking Juni 2018 Woord vooraf Ouders zorgen voor hun kinderen. Door het regelen van praktische en materiële zaken, maar ook door het

Nadere informatie

Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking

Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking Hoor je mij wel? Kinderen van ouders met een ziekte, verslaving of beperking Juni 2018 Woord vooraf Ouders zorgen voor hun kinderen. Door het regelen van praktische en materiële zaken, maar ook door het

Nadere informatie

OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ

OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ OMGEVINGSANALYSE EN LITERATUURSTUDIE AANBOD OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ 10- TOT 17-JARIGEN ANTWERPEN PRESENTATIE 27 OKTOBER 2015 1 SITUERING VAN HET ONDERZOEK 4 grote onderdelen: literatuurstudie focusgroep

Nadere informatie

Praten helpt. Informatie voor hulpverleners

Praten helpt. Informatie voor hulpverleners Praten helpt Informatie voor hulpverleners KOPP/KVO preventie voor ouders en kinderen Jaarlijks krijgen in Nederland 1,6 miljoen kinderen en jongeren onder de 22 jaar te maken met een psychische ziekte

Nadere informatie

Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij. vragen over middelengebruik.

Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij. vragen over middelengebruik. Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij vragen over middelengebruik. Inhoudstafel 1. Enkele opvoedingstips 2. De eerste stap: praat erover 2.1 Stel vragen 2.2 Doe, al dan niet samen, een kennis- of

Nadere informatie

Jawel, je staat model!

Jawel, je staat model! Jawel, je staat model! Jawel, je staat model! Als ouder, grootouder, heb je een voorbeeldfunctie voor de jongere generaties. Zeker voor hun puberteit is het gezin voor kinderen een belangrijk referentiekader.

Nadere informatie

Je vader en/of moeder verslaafd? Transgenerationele overdracht van verslaving

Je vader en/of moeder verslaafd? Transgenerationele overdracht van verslaving Je vader en/of moeder verslaafd? Transgenerationele overdracht van verslaving Drs. Margreet van der Meer Hoofd Kwaliteit Innovatie Centrum VNN Lectoraat Verslavingskunde Hanzehogeschool Je vader en/of

Nadere informatie

OPVOEDEN IN TIJDEN VAN STRESS

OPVOEDEN IN TIJDEN VAN STRESS OPVOEDEN IN TIJDEN VAN STRESS U heeft zich aangemeld bij MET ggz voor begeleiding bij of behandeling van uw psychische klachten. Dat is een hele stap! Veel ouders die bij ons in zorg komen geven aan dat

Nadere informatie

Vooraf. Inhoud J AARGANG 1 - E D I T I E 1. Periodieke nieuwsbrief van de Expertisegroep Ouders onder Invloed

Vooraf. Inhoud J AARGANG 1 - E D I T I E 1. Periodieke nieuwsbrief van de Expertisegroep Ouders onder Invloed EXPONENT Periodieke nieuwsbrief van de Expertisegroep Ouders onder Invloed Vooraf Beste lezer, Vandaag presenteren we u de eerste editie van EXPONENT, de periodieke nieuwsbrief van de EXPERTISEGROEP OUDERS

Nadere informatie

Voor medewerkers ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK

Voor medewerkers ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK Voor medewerkers ALCOHOL EN DRUGS OP HET WERK Alcohol en drugs op de werkplek 4 Alcohol en drugs: middelen tegen stress? 8 Nood aan een babbel? 10 1 Alcohol en drugs op de werkplek Hoewel alcohol en sommige

Nadere informatie

Ouderschap strategieën van vaders en moeders met een psychische ziekte.

Ouderschap strategieën van vaders en moeders met een psychische ziekte. Bespreking artikel Ouderschap strategieën van vaders en moeders met een psychische ziekte. Auteurs: P.C. Van der Ende, MSc, J.T. van Busschbach, phd, J. Nicholson, phd, E.L.Korevaar, phd & J.van Weeghel,

Nadere informatie

Uitdagingen voor voorzieningen en beleid

Uitdagingen voor voorzieningen en beleid Uitdagingen voor voorzieningen en beleid Dirk Luyten Kenniscentrum Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen 1. Hoe zien partnerrelaties van ouders er vandaag uit? 2. Welke uitdagingen zijn er voor partnerrelaties

Nadere informatie

Terrorisme en dan verder

Terrorisme en dan verder Terrorisme en dan verder Hoe kunt u omgaan met de gevolgen van een aanslag? - Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie.

Nadere informatie

Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende werksoorten binnen de alcohol- en drughulpverlening.

Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende werksoorten binnen de alcohol- en drughulpverlening. WEGWIJS IN DE DRUGHULPVERLENING Mensen die er niet in slagen hun middelengebruik onder controle te krijgen, kunnen een beroep doen op een gevarieerd zorg- en hulpaanbod. De welzijns- en gezondheidssector

Nadere informatie

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft

Nadere informatie

Kind & echtscheiding. Geen lid van het gezin? ook dan kun jij een kind steunen!

Kind & echtscheiding. Geen lid van het gezin? ook dan kun jij een kind steunen! Kind & echtscheiding Geen lid van het gezin? ook dan kun jij een kind steunen! Kind in een echtscheidingssituatie Per jaar belanden ongeveer 70.000 kinderen in een echtscheiding. De gevolgen van een echtscheiding

Nadere informatie

Suïcide en suïcidepreventie

Suïcide en suïcidepreventie Suïcide en suïcidepreventie D. Linszen, psychiater Suïcide(preventie), de rol van verpleegkundigen en verzorgenden Reehorst, Ede 2017 Amsterdam First Episode Study: Critical Period RCT (1998-2007): relapse

Nadere informatie

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers

Nadere informatie

Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij. vragen over middelengebruik.

Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij. vragen over middelengebruik. Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij vragen over middelengebruik. Inhoudstafel 1. Enkele opvoedingstips 2. De eerste stap: praat erover 2.1 Stel vragen 2.2 Doe, al dan niet samen, een kennis- of

Nadere informatie

Wat is een Inloopteam?

Wat is een Inloopteam? Baby Kick Off De Baby Kick Off wordt georganiseerd door Inloopteam Zuidrand en komt met ondersteuning van ECK De Kraamvogel in stand in het Huis van het Kind Borgerhout en Antwerpen-Kiel Wat is een Inloopteam?

Nadere informatie

Menukaart Ouder worden en alcohol

Menukaart Ouder worden en alcohol Menukaart Ouder worden en alcohol 1 Infosessie Ouder worden en alcohol De gevolgen van alcohol op je gezondheid neemt toe met de leeftijd. Uit cijfers blijkt bovendien dat niet jongeren, maar wel vijftigers

Nadere informatie

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms

Nadere informatie

Wat kan ik doen? Hoe ga ik om met mijn gevoelens? Tips. Voor +14 jarigen

Wat kan ik doen? Hoe ga ik om met mijn gevoelens? Tips. Voor +14 jarigen Wat kan ik doen? Hoe ga ik om met mijn gevoelens? Tips Voor +14 jarigen Inhoud Waarom drinkt mijn vader of moeder?... 4 Wanneer is alcohol drinken een probleem?... 6 Wanneer is veel te veel?... 8 Hoe komt

Nadere informatie

IEMAND VAN JE FAMILIE

IEMAND VAN JE FAMILIE POLITIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE FAMILIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE GEZIN STEUNKAARTJE JE VERKERING STEUNKAARTJE BESTE VRIEND/VRIENDIN STEUNKAARTJE HUISARTS STEUNKAARTJE (LEERLING)BEGELEIDER STEUNKAARTJE

Nadere informatie

Belang van contextuele benadering van pijn

Belang van contextuele benadering van pijn PIJN Samen maken we er een punt van. Belang van contextuele benadering van pijn Sarah Renders, Psychotherapeut ZNA Multidisciplinair Algologisch Team Inhoud Context van de pijnpatënt Draaglast en draagkracht

Nadere informatie

Online zelftesten. Studievoormiddag Online Alcohol- en drughulpverlening 24 juni 2011

Online zelftesten. Studievoormiddag Online Alcohol- en drughulpverlening 24 juni 2011 Online zelftesten Studievoormiddag Online Alcohol- en drughulpverlening 24 juni 2011 Waarom online zelftesten? Online tools: anoniem kosteloos altijd toegankelijk werken drempelverlagend parallel aan de

Nadere informatie

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start

Nadere informatie

Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij. vragen over middelengebruik.

Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij. vragen over middelengebruik. Wegwijs voor ouders en opvoedingsfiguren bij vragen over middelengebruik. Inhoudstafel 1. Enkele opvoedingstips 2. De eerste stap: praat erover 2.1 Stel vragen 2.2 Doe, al dan niet samen, een kennis- of

Nadere informatie

Vormingsaanbod voorjaar 2015. Preventie gamen, tabak, alcohol, drugs en suïcide

Vormingsaanbod voorjaar 2015. Preventie gamen, tabak, alcohol, drugs en suïcide Vormingsaanbod voorjaar 2015 Preventie gamen, tabak, alcohol, drugs en suïcide OVERZICHT VORMINGEN VORMINGSAANBOD GAMEN, TABAK-, ALCOHOL EN DRUGPREVENTIE 5 FEBRUARI 2015 EEN RONDLEIDING IN DE WERELD VAN

Nadere informatie

Wat kan ik doen? Als ik het moeilijk heb? Waarom. Stopt. Tips. Papa of mama niet met Drinken? Voor -14 jarigen

Wat kan ik doen? Als ik het moeilijk heb? Waarom. Stopt. Tips. Papa of mama niet met Drinken? Voor -14 jarigen Wat kan ik doen? Als ik het moeilijk heb? Tips Waarom Stopt Papa of mama niet met Drinken? Voor -14 jarigen Hallo, ik ben Lotte. Ik ben 11 jaar. Mijn papa heeft een probleem: hij kan moeilijk stoppen met

Nadere informatie

DE TIPI Onderzoek naar de leefsituatie en huidige kwaliteit van leven van ouders en kinderen die het Tipi-programma hebben doorlopen

DE TIPI Onderzoek naar de leefsituatie en huidige kwaliteit van leven van ouders en kinderen die het Tipi-programma hebben doorlopen DE TIPI Onderzoek naar de leefsituatie en huidige kwaliteit van leven van ouders en kinderen die het Tipi-programma hebben doorlopen Jachna Beck Evelien Van Rompaye Promotor: Prof. Dr. Wouter Vanderplasschen

Nadere informatie

NETWERKPUNT. Voorstelling Art. 107 regio Mechelen 9 oktober 2015

NETWERKPUNT. Voorstelling Art. 107 regio Mechelen 9 oktober 2015 NETWERKPUNT Voorstelling Art. 107 regio Mechelen 9 oktober 2015 Het PAKT: regio NETWERKPUNT Medewerkers: Sofie Wybo & Liesbeth Reynders Start: april 2012 1.5VTE Doelpubliek: hulp- en dienstverleners Regio:

Nadere informatie

Wegkijken is geen optie

Wegkijken is geen optie Wegkijken is geen optie Lokale paragraaf aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling gemeente Buren 1 Inhoud Inleiding.. 3 1. Oorzaken huiselijk geweld en kindermishandeling.. 4 2. Uitgangspunten....5

Nadere informatie

Zorg voor jonge suïcidepogers

Zorg voor jonge suïcidepogers Zorg voor jonge suïcidepogers Heldere communicatie in de ketenzorg Marie Van Broeckhoven / Peter Emmery 24 april 2013 Iemand die er over spreekt, doet het niet. Waar Niet waar Iemand die er over spreekt,

Nadere informatie

Wanneer zijn zorgen om mijn kinderen relevant?

Wanneer zijn zorgen om mijn kinderen relevant? Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen p/a Dimence Postbus 398 7600 AJ Almelo www.kenbis.nl Opgroeien en de bipolaire stoornis Als ouder met een bipolaire stoornis kun je je zorgen maken over je kinderen;

Nadere informatie

Praatkaffee voor familieleden van mensen met psychische kwetsbaarheid. 11 mei 2017 door Geert Gardin, PZ Onzelievevrouw

Praatkaffee voor familieleden van mensen met psychische kwetsbaarheid. 11 mei 2017 door Geert Gardin, PZ Onzelievevrouw Praatkaffee voor familieleden van mensen met psychische kwetsbaarheid 11 mei 2017 door Geert Gardin, PZ Onzelievevrouw Inleiding Binnen de vermaatschappelijking van zorg: belang van ondersteuning van familie

Nadere informatie

WELKOM Regionaal overleg 18 juni 2015. Agenda 29/09/2015. 4. Geestelijke Gezondheid. Verslag vorige vergadering 17 maart 2015. 1. Voeding & beweging

WELKOM Regionaal overleg 18 juni 2015. Agenda 29/09/2015. 4. Geestelijke Gezondheid. Verslag vorige vergadering 17 maart 2015. 1. Voeding & beweging WELKOM Regionaal overleg 18 juni 2015 Agenda Verslag vorige vergadering 17 maart 2015 1. Voeding & beweging Bike to work NV Gezond Award (verzet) 2. Gezonde Gemeente 2015 Charterondertekening Nieuwe verdeling

Nadere informatie