loowi-oui: OUI 3 april 2009

Transcriptie

1 pagina 1 van 10 loowi-oui: OUI 3 april 2009 Universiteitsbibliotheek Leiden Anneke Dirkx Er wordt nog hard gewerkt aan de Toolbox Informatievaardigheden. De Nederlandse versie is gereed; de Engelstalige variant zal in april live gaan. Op dit moment worden brieven naar de makers van de opgenomen cursussen verzonden om toestemming voor het opnemen in de Toolbox te regelen. Vervolgens zullen enkele modules over de specifiek Leidse systemen worden ontwikkeld. De tot nu toe ontwikkelde cursussen worden in kleinere eenheden "ontleed" zodat onderdelen op verschillende manieren gekoppeld kunnen worden tot een grotere cursus. Het is de bedoeling dat we op die manier middels maatwerk meer kunnen aansluiten bij de wensen van het onderwijs. Nieuwe cursussen zullen ook een modulair karakter hebben. De cursus "Hoe goed kan jij zoeken?" (catalogus) is herschreven. De Endnote cursus loopt goed; dit geldt ook voor de inloopcursussen. Er zijn speciale afspraken gemaakt met HOVO (Hoger Onderwijs voor Ouderen) ten aanzien van het instapniveau van de cursisten. In 2008 zijn ruim 200 cursussen en rondleidingen verzorgd (in 2007 waren dat er 80). Wageningen Universiteit Irene Veerman, 2 april 2009 Per 1 maart is het ERL SilverPlatter platform afgesloten en bieden we de bestanden die daarop stonden aan via EBSCOhost en/of OvidSP. Dat heeft ertoe geleid dat we veel onderwijsmateriaal hebben moeten aanpassen. Universiteitsbibliotheek Utrecht Anja Bastenhof en nieuw LOOWI-lid Bianca Kramer, 2 april 2009 Voor de UBU het ontwikkelen van online instructies een speerpunt in Er zijn in verschillende vakgebieden interessante initiatieven en we willen ze dit jaar de ervaringen uitwisselen. We zijn begonnen met

2 pagina 2 van 10 inventariseren: het varieert van presentaties tot interactieve tutorials. Er worden verschillende middelen gebruikt, bv. wiki's, Powerpoint, en speciale software voor het ontwikkelen van tutorials, zoals Camtasia, Frontpage en ViewletBuilder. Naar aanleiding van deze inventarisatie zijn er ook enkele discussiepunten naar voren gekomen, o.a. wat de definitie is van e- learning modules. Moet het gaan om fool-proof modules die studenten geheel zelfstandig in eigen tijd kunnen doorlopen, of tellen Powerpoints of podcasts van eerder gegeven presentaties ook mee? Medische Bibliotheek We zijn actief bezig met het ontwikkelen van tutorials. Bianca Kramer, die op 3 april voor het eerst op de LOOWI-bijeenkomst, heeft podcasts laten maken die ze in WebCT gebruikt en ook geplaatst heeft op de homepage van de Medische Bibliotheek. Zij heeft twee tutorials gemaakt met Frontpage, en is aan het oriënteren op de mogelijkheid om hiervoor ViewletBuilder te gebruiken. Fragment van podcast: PubMed tutorial (incl. pdf): Module Informatievaardigheden voor studenten Geneeskunde (binnenkort uitgebreid met een hoofdstuk over zoekstrategiën): 20Informatievaardigheden%20%20v1.3%20okt% pdf Letterenbibliotheek (per september 2009: Universiteitsbibliotheek Binnenstad) We zijn we op dit moment vooral bezig met de verhuizing van onze collecties naar een vernieuwd bibliotheekcomplex in augustus 2009: het adres blijft hetzelfde, maar we gaan een ander deel van het complex gebruiken. Daardoor zijn er geen grote ontwikkelingen in de manier waarop wij informatievaardigheden aan de man brengen. We doen nog steeds veel maatwerk op meer dan 20 Letterenvakgebieden. Een enkele keer is van een instructie een weblecture gemaakt, in het kader van een collegereeks Letteren, Kennis en Maatschappij die geheel werd opgenomen. Universiteit van Tilburg Julie Tims 31 maart 2009 De aandacht ligt op dit moment bij het herstructureren van de

3 pagina 3 van 10 bestaande basisinstructies. In februari en maart hebben 3 workshops plaatsgevonden waaraan de leden van de unit informatievaardigheden deelnamen aangevuld met 2 collega's van Library Service desk die instructies geven. In de workshops is gewerkt om leerdoelen te formuleren, naar verschillende didactische werkvormen te kijken en tot een modulaire opzet te komen. De concrete uitwerking en invulling gaat de komende maanden plaatsvinden. Het doel is om in het nieuwe studiejaar te starten met de vernieuwde instructies. In januari is het project Blended Learning met succes afgerond. Op basis van de ervaringen uit dit project is besloten ook voor de andere opleidingen van de faculteit Geesteswetenschappen leerlijnen voor informatievaardigheden te ontwikkelen. Voor JurInfo (digitale module voor rechtenstudenten) is een onderdeel over het zoeken naar Europeesrechtelijke juridische informatie gemaakt. Op dit moment worden de bestaande modules aangepast. Hogeschool Rotterdam Marian Schneider 30 maart 2009 Het CVB van de Hogeschool Rotterdam heeft verklaard deze instelling te willen omvormen tot kennisinstituut. Dat heeft nu geleid tot meer belangstelling voor de mediatheken en hun specifieke expertise. Op dit moment wordt er in een aantal concrete projecten intensiever door de mediatheken met het onderwijs samengewerkt dan tot nu toe het geval was. Zo is er in de 'zevensprong' van een PGO-taak voor eerstejaars Ergotherapie in ieder onderdeel van de sprong een stukje informatievaardigheid geïntegreerd. Deze opzet wordt nu met echte studenten en een echte docent uitgetest. Een ander project richt zich op samenwerking met de mediathecaris bij het integreren van informatievaardigheden in modules Verpleegkunde in N@tschool. Bij deze projecten worden mediathecarissen betrokken voor wie dit een nieuwe ervaring en bijscholing oplevert. Er wordt ook een algehele bijscholing voor de mediathecarissen voorbereid, waarin het onderwerp 'informatievaardigheid' een plaats zal krijgen. Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden

4 pagina 4 van 10 (Dorien Haarman) Op dit moment loopt er in de bibliotheek Sociale Wetenschappen een projectje begeleid door het ICLON (Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing Leiden) om de "instructies op maat" te verbeteren. Het doel is te komen tot een probleemgerichte instructie voor pedagogiekstudenten in de fase van hun bachelorproject. Verder proberen we onze instructies voor de eerstejaarsstudenten beter in te bedden in het onderwijsprogramma en kiezen we er voor om geen handleidingen meer te schrijven maar handouts te maken. Deze handouts worden ook in de instructies gebruikt. Radboud Universiteit Nijmegen (harrie Knippenberg) Eind 2008 zijn er door de onderwijsbegleidingsdienst van de universiteit (IOWO) twee trainingen verzorgd voor informatiemedewerkers die onderwijs in informatievaardigheden verzorgen. Een over onderwijsmodellen aan de RU en een over didactische vaardigheden. In dit laatste o.a. een inventarisatie van wat als lastige ervaringen beschouwd werd en de bespreking van een van die lastige ervaringen waarbij de groep degene die de ervaring had ingebracht op niet oplossingsgerichte wijze ondervroeg en men daarna oplossingen besprak. Resultaat van de bijeenkomsten is ook een lijst van actiepunten met betrekking tot informatievaardigheden waarop we ons met prioriteit willen richten: 1. Contact zoeken met onderwijsdirecteuren en andere sleutelfiguren over ons aanbod en over leerdoelen, eindtermen en dergelijke. 2. In instructies aansluiting vinden bij inhoudelijk onderwijs: aanbieden op tijdstip dat men met het geleerde direct aan de gang kan. 3. In verschillende studiefases instructies aanbieden (verdieping en herhaling). 4. Didactische vaardigheden ontwikkelen bij UB medewerkers. Universiteit van Amsterdam (Noor Breuning en Alice Doek) Afdeling Informatiediensten heeft voor bibliotheekmedewerkers van

5 pagina 5 van 10 de hele UvA die bij directe dienstverlening betrokken zijn, een klassikale cursus Zoeken op internet gegeven. Ca. 60 medewerkers hebben deze cursus van 2 en een half uur gevolgd. Zie voor de onderwerpen etc. onze interne nieuwsbrief We hebben besloten deze cursus na de zomer in aangepaste, meer interactieve vorm ook aan studenten te gaan geven. Voor de meest bezochte cursus die we geven (EndNote) hebben we nu ook een Engelstalige syllabus in de aanbieding. In 2008 zijn de beginpagina's van de Powerpointdemo's voor bibliografische databases keer aangeklikt. In 2007 was dat In 2006 was het Enkele demo's worden ook aangeboden door de UB-en van Nijmegen en Leiden. Rijksuniversiteit Groningen (Joost Driesens) Recent hebben we bij de Bibliotheek Sociale Wetenschappen een speciale workshop georganiseerd voor 2e-jaars Honours Psychologie studenten. Hieronder een kort verslag van de opzet: Eind 2008 vernam ik binnen de faculteit van het opzetten van verschillende Honoursprogramma s. Ik informeerde bij de betrokken medewerkers en bij Psychologie lagen er ambitieuze plannen voor zo n programma. Onder andere met themabijeenkomsten en persoonlijke begeleiding door wetenschappers. Men was ook zeer enthousiast over een gevorderde informatievaardigheidstraining voor deze groep studenten en plannen werden gemaakt om zo n training deel uit te laten maken van het Honoursprogramma. Uiteindelijk heeft de workshop de volgende vorm gekregen: - De workshop was een van de Honours Themabijeenkomsten - Er stond 10 uur als besteding voor (dus ev. huiswerkopdrachten + bijeenkomst) - Voor de bijeenkomst zelf stond drie uur - Het huiswerk bestond uit het schrijven van een korte paper (paar kantjes) - De bijeenkomst bestond uit een presentatie (1 uur) en een discussie over de papers (2 uur)

6 pagina 6 van 10 In de paper moest antwoord gegeven worden op de volgende vragen: - Hoe zoeken wetenschappers informatie - Hoe verloopt het wetenschappelijk publicatieproces - Hoe gaan internettrends de wetenschap veranderen - Reflecteer op je eigen zoekproces De papers moesten van tevoren via Nestor worden ingeleverd en werden door mij en Ineke Wessel (Honours coördinator van Psychologie) gelezen. De papers vormden de inspiratie voor de discussie. Tiemen Folkers (Bibliotheek FWN, RuG) was ook aanwezig, hij had van tevoren zijn belangstelling voor deze workshop getoond. De presentatie werd ondersteund met een powerpoint slideshow. Deze presentatie was een combinatie van het reguliere 2e en 3e jaars workshopprogramma. Ik beschouw deze, voor mij experimentele, workshop als zeer geslaagd. De discussie was levendig en we konden met moeite aan alle onderwerpen toekomen. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de studenten ervaring hadden met discussiëren op basis van eerdere themabijeenkomsten. De opzet van de workshop maakte het mogelijk diverse onderwerpen te behandelen en gaf veel mogelijkheden tot zelfreflectie. Hierdoor zijn deze studenten met veel meer kennis naar huis gegaan in vergelijking met de studenten van het reguliere 2 e of zelfs 3 e -jaars programma. Voor vragen mail naar: j.d.driesens@rug.nl Institute of Social Studies (ISS), Den Haag In samenwerking met de VU is het ISS een game via Cyberdam aan het ontwikkelen die als doel heeft het aanleren van informatievaardigheden en het vinden van gratis wetenschappelijke informatie op het internet. De game is bedoeld voor buitenlandse studenten Sociale Wetenschappen. In de game komen de volgende onderwerpen aan de orde: select research subject (er zijn 7 probleemstellingen waaruit gekozen kan worden), literature search, how to formulate a search query, how to select keywords, choosing search tools (om gratis wetenschappelijke informatie op het internet te vinden), en tenslotte: evaluation (criteria). Inmiddels zijn we in de implementatiefase. In april wordt de game getest met een aantal

7 pagina 7 van 10 studenten van de VU en het ISS. Dan volgt de evaluatie en per 1 mei moet de game opgeleverd worden. Op dit ogenblik wordt de laatste hand gelegd aan de verbouwing van de bibliotheek. We zien uit naar het moment dat we een eigen instructie-ruimte ter beschikking zullen hebben. Dit stelt ons in staat onze diensten flexibeler aan te bieden (on demand). Verder zijn we druk bezig met het vullen van de course outline Information Literacy voor het komende academisch jaar. Zoals afgelopen bijeenkomst is beloofd hier een handig overzicht van de Information Competent Student. Wie geinteresseerd is in Debra Gilchrist's lezing op de Ticer Summerschool 2008 klik Operating from the Center: Libraries as Partners In Teaching and Learning. Debra Gilchrist, MLS, PhD, Dean of Libraries and Institutional Effectiveness,Pierce College Lakewood and Puyallup, Washington, USA heeft toestemming gegeven deze stukken beschikbaar te stellen aan het LOOWI! Lidwien Lamboo en Saskia Scheffer (lamboo@iss.nl; scheffer@iss.nl) Hogeschool van Amsterdam (Bas Ettema) Ons belangrijkste speerpunt voor de komende tijd is het verhogen van de zelfredzaamheid van de gebruiker. Hiervoor zijn wij op dit moment bezig met het ontwikkelen van verschillende soorten handleidingen (snel aan de slag, uitgebreid en een video) om verschillende leerstijlen te ondersteunen. Daarnaast wordt de toegang tot de databanken op een makkelijk te bereiken plek op onze website gezet. Een ander speerpunt is het informatievaardiger maken van de docent. Hiervoor zijn wij verkennende gesprekken aan het voeren om de informatiebehoefte van de verschillende docenten in kaart te brengen. Als eerste resultaat hiervan bieden wij een workshop streaming media aan en wordt op verzoek van het onderwijs een cursus bronvermelding en plagiaat opgezet. In samenwerking met onderwijskundigen wordt op dit moment een Web 2.0 leergang ontwikkelt. Voor vragen, mail naar s.l.d.ettema@hva.nl Faculteitsbibliotheek Rechten Rijkuniversiteit Groningen

8 pagina 8 van 10 Digna van Boven en Ingrid Bennigsen Zoals beloofd tijdens de laatste bijeenkomst hierbij de stand van zaken bij de Bibliotheek Rechten van de Rijksuniversiteit Groningen Wij hebben inmiddels de situatie bereikt waar wij lang op gehoopt hebben, namelijk dat docenten ons spontaan, weten te vinden voor de ondersteuning van de bibliotheek bij het onderwijs. Vrijwel alles wat wij doen is in het curriculum gekomen en de samenwerking met de docenten is intensief en inspirerend. Regulier aanbod aan training in informatievaardigheden (bibliotheekinstructies) Faculteitsbibliotheek Rechten. Totaal aantal deelnemende studenten: ong (per academisch jaar). 1. Ozon bibliotheektoets voor eerstejaarsstudenten Jaarlijkse verplichte instructie en toets in september, maakt deel uit van Juridische Vaardigheden/ITJ. 2. Praktijkopdracht voor eerstejaarsstudenten Jaarlijkse verplichte praktijkopdracht in september, maakt deel uit van Juridische Vaardigheden/ITJ. 3. Ozon bibliotheektoets voor HBO-doorstromers Jaarlijkse verplichte instructie en toets in februari, maakt onderdeel uit van Juridische Vaardigheden/ITJ. 4. Module Engelstalige bachelor De studenten die starten met de Engelstalige bachelor worden door de bibliotheek ondersteund met een speciaal voor deze groep studenten ontwikkelde module in Blackboard. 5. Bibliotheektoets studentenrechtbank Jaarlijkse verplichte bibliotheektoets, maakt deel uit van de studentenrechtbank 6. Bibliotheekinstructie voor scriptiestudenten Verplichte bibliotheekinstructie, wordt vier keer per jaar gegeven. 7. Practica voor scriptiestudenten Facultatief practicum voor Strafrecht, Staats- en Bestuursrecht, Europees en Internationaal recht, Notarieel recht, Handels- en Arbeidsrecht, Belastingrecht en Privaatrecht. Deze practica worden 4 keer per jaar gegeven. 8. Instructie voor Togamaster studenten Jaarlijks verplicht college, instructie en practicum, maakt deel uit van de Togamaster. 9. Instructie voor de onderzoeksmaster Jaarlijks verplicht aantal colleges en instructie, maakt deel uit van de onderzoeksmaster. 10. Module Colloquium Europees en Internationaal Recht Jaarlijkse

9 pagina 9 van 10 opdracht voor de bachelor Europees en Internationaal recht wordt door de bibliotheek ondersteund met een voor deze groep studenten ontwikkelde module in Blackboard. 11. Practicum Internationaal Recht Jaarlijkse, korte introductie in eerste college van het practicum. 12. Instructie voor LLM studenten Jaarlijkse verplichte introductie voor LLM studenten. 13. Practicum voor LLM studenten (Thesis workshop) Facultatieve workshop voor LLM studenten ter ondersteuning bij het schrijven van de Thesis, die tweemaal per jaar aangeboden wordt. NB. Naast dit reguliere aanbod verzorgt de faculteitsbibliotheek op verzoek aangepaste instructies bij mastervakken Hierbij nog wat extra informatie voor mensen die met blackboard werken. De toetsen die wij gebruiken hebben zijn als volgt georganiseerd: Bij een toets van bijvoorbeeld 20 vragen, wordt per vraag een pool gemaakt. In deze pool worden 4 vragen gezet. (dit zijn dus dezelfde vragen qua niveau en onderwerp, maar met verschillende voorbeelden). Vervolgens kies je bij het ontwerpen van de toets voor "random block" en kun je de pools selecteren. Dit heeft als effect dat twee studenten die naast elkaar zitten toch verschillende vragen krijgen die echter qua niveau en onderwerp vergelijkbaar zijn. Wel wat meer werk want je moet 4x20= 80 vragen maken. Wij hebben een tijdje gewerkt met het aanbieden van invulvragen. Maar daar zijn we mee gestopt omdat je moet bedenken wat de studenten voor antwoorden kunnen geven. (Er blijken toch soms heel veel varianten te zijn die allemaal goed zijn). Ten aanzien van het aanmelden van studenten voor de toetsen. Wij plaatsten de blackboardtoets in de blackboardcursus van de docent. Studenten die een bepaald vak volgen zijn verplicht om zich in te schrijven voor deze cursus en zijn daarmee tevens aangemeld voor de verplichte toets. Voordeel is dat studenten altijd ingeschreven zijn. Nadeel is dat de toets op een plaats staat waar deze per ongeluk beschadigd kan worden. Gaat tot nu toe heel goed. Bij sommige vakken is de samenwerking zo intensief dat tijdens de toets allerlei zaken aangepast worden, door de docent of door ons. Ten aanzien van de ozon bibliotheektoets voor eerstejaarsstudenten. Hier is de samenwerking bijzonder intensief en ziet er als volgt uit: De studenten volgen gedurende 7 weken het vak juridische vaardigheden

10 pagina 10 van 10 A-ITJ (ITJ staat voor: Informatietechnologie voor Juristen). Deze bijeenkomsten duren twee uur en worden door de docent/andere studenten begeleid. De studenten werken een reader door, waarvan de bibliotheek rechten een deel geschreven heeft en jaarlijks bijwerkt. Dit wordt afgewisseld met het werken aan een blackboardmodule. Wanneer de reader en de module zijn doorgewerkt, kan de student de blackboardtoets maken. Wanneer de ozonbibliotheektoets met een voldoende is afgerond dat kunnen de studenten de praktijktoets doen. Hiervoor komen ze naar de bibliotheek en passen toe wat ze in de module hebben geleerd en wat ze na de toets gemaakt te hebben zouden moeten kunnen. Ook voor andere vakken verzorgen wij delen van readers, boekjes etc en daarnaast natuurlijk de blackboardmodules en toetsen in blackboard. Er is nog veel meer te vertellen, maar mochten jullie een indruk willen krijgen hoe een en ander er uit ziet, ga dan naar: nestor.rug.nl en gebruik als username en wachtwoord gast. Vervolgens ga je naar de Community van de Bibliotheek en daar staat alles wat wij doen bij elkaar. Toegang tot de toetsen is niet mogelijk omdat je daar immers voor ingeschreven moet zijn, maar mocht je geïnteresseerd zijn in de toetsen dan kunnen ze ook opgestuurd worden. Ons materiaal is nog niet aangepast aan de opvolger van Plaza Kluwer: Navigator. Mochten er al mensen zijn die ervaringen hebben met navigator, dan horen we dat graag. We hebben we al een folder gemaakt waarvan ik zal bekijken of ik die ergens in de wiki als attachment zal kunnen plaatsen. Groeten van Ingrid Bennigsen en Digna van Boven.