Infomoment 1/3 de is de max Een ander beleid is mogelijk Vlaams Huurdersplatform 18 februari 2014 Spreker: Geert Inslegers
Een ander woonbeleid Waarom? Overheid moet tussenkomen waar de noden het grootst zijn en waar de markt er niet in slaagt om de woonbehoeften te realiseren
Een ander woonbeleid J.K. Galbraith (Nobelprijswinnaar Economie) : De vrije woningmarkt heeft immers in geen enkel economisch ontwikkeld land het recht op wonen voor iedereen, en in het bijzonder voor de financieel minst draagkrachtige groepen, kunnen realiseren The Culture of contenment, Boston, 1993, p.41
Een ander woonbeleid Missie Vlaams Woonbeleid = centrale opdracht voor Vlaamse overheid Artikel 3 Vlaamse Wooncode : Art. 3. Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd.
Een ander woonbeleid Hoe zit het met de? : Toegang tot de markt en uitsluitingen Betaalbaarheid? Woonkwaliteit en energiezuinigheid Woonzekerheid Aangepastheid Aangename woonomgeving (zie ook mobiliteit)
Problemen en uitdagingen Private huurmarkt in wooncrisis: scoort het slechts op betaalbaarheid (1 op 4 onbetaalbaar of 126.000 huishoudens en slechts voor 12.000 huursubsidie of premie met daling budget), woonkwaliteit (20 % slecht) en energiezuinigheid, discriminatie en uitsluiting, woonzekerheid (51 % kortlopend huurcontract). Huurder is gemiddeld een pak armer dan eigenaarbewoner
Problemen en uitdagingen Sociale Huurmarkt Amper 6 % van woningvoorraad (nu 145.000 sociale huurwoningen) Behoefte aan minstens 180.000 bijkomende sociale huurwoningen: private huurders met woonnood 45.000 bijkomende sociale huurwoningen tegen 2023 = status quo Bijna helft van sociale huurwoningen voldoet niet aan de eisen van het energie-renovatieprogramma (streefdoel in 2020) Budgetten zijn ontoereikend
Problemen en uitdagingen Veroudering van de bevolking waaronder veel zittende eigenaars-bewoners : Tegen 2030 verwachten we een sterke toename van de groep ouder dan 60 jaar: van 1,10 miljoen in 2008 tot 1,58 miljoen in 2030 (+44%), met in het bijzonder een verhoging van het aantal 80- plussers (+63%, 472.000 in 2030). Onaangepast en te grote woningen Te grote afstand naar voorzieningen Woningen onaangepast aan verminderde mobiliteit Woningen niet aansluitend op zorgaanbod
Problemen en uitdagingen Verruiming woningbestand noodzakelijk. Tegen 2030 zal de bevolking in het Vlaamse Gewest stijgen tot ongeveer 6,6 miljoen inwoners. Er komen op 20 jaar tijd dus ongeveer 375.000 of 6% inwoners bij. Deze bevolkingstoename is het sterkst in de (groot)steden. Verwacht wordt dat de gezinsverdunning zich verder zal manifesteren. Hierdoor zal het aantal huishoudens toenemen: van 2,58 miljoen in 2012 tot 2,91 miljoen in 2030 (+ 330.000 of 13%). Nood aan versterking woonaanbod in steden, zie ook schoolgebouwen
Eigenaars- bewoners? Toegang, betaalbaarheid (ook voor starters), woonkwaliteit gemiddeld goed tot zeer goed Lagere inkomensgroepen: slechte woonkwaliteit, soms geen middelen voor renovatie, soms onaangepast
Wat doen we daar mee? Bij ongewijzigd beleid Budgetuitbreiding woonbonus : 1,5 miljard voorzien voor overdracht 2015: oplopend tot 1,7 mrd uro 2024: oplopend tot 2,9 miljard. Verdeling nu: 67 % gaat naar 40 % rijkste inkomens Prijsopdrijvend pervers effect = steun aan bezittersverkopers van woningen én banken
Wat doen we daarmee? NU Volledig budget voor Vlaams woonbeleid = 650 miljoen Budget Woonbonus in 2015 : 1.700 miljoen of 1,7 miljard. Conclusie? Disproportioneel Ondoelmatig A-sociaal Terwijl uitdagingen enorm zijn. Want er is geen geld
Wat doen we daarmee? Aandeel begunstigden Voordeel % van Het B.H. Inkomen Tot. Eigen -aars Socia le huur ders Woo ng.uit kerin gen Eigen -aars Socia le huur ders 74 5 0,6 1,7 2,5 0 Woo ng.uit kerin gen
Ander beleid is mogelijk én wenselijk Centrum Sociaal beleid: Een huursubsidie voor aan al wie op de private huurmarkt nu onbetaalbaar woont Nodig: 153 à 208 miljoen Financieren met vermindering woonbonus: Gevolg: vermindering BHI voor eigenaars met afbetaling : gemiddelde daling 0,3 à 0,4 % ; gemiddeld inkomen voor private huurders stijgt: + 9,6 à 24,8%.
Ander Beleid is mogelijk Met afbouw woonbonus (op 10 à 15 jaar met corrigerende maatregelen) wordt volgens Vlaamse Woonraad budgettair mogelijk : 1. Uitbreiding gesubsidieerde woonleningen= 276 milj. 2. Stimuleren private nieuwbouw: 135 milj.
Ander Beleid is mogelijk 3. Huursubsidie private huurders*: 500 miljoen (180.000 huishoudens)met huurprijsregulering 4. Objectsubsidie private verhuurders*: 500 miljoen
Ander Beleid is mogelijk 5. Verminderde successierechten voor wie woning in huurmarkt houdt: p.m. 6. (Energie-)renovatiepremie private huurmarkt : 39 miljoen 7. Verruiming sociale huurmarkt* : 500 miljoen (180.000 huishoudens) 8. (Energie-)Renovatie sociale huurwoningen: 145 miljoen
Ander Beleid is mogelijk 9. Globaal plan verbetering woonkwaliteit : p.m. Totale uitgaven: 1,1 mrd. Posten met *: communicerende vaten Vergelijk met 2,9 mrd woonbonus op kruissnelheid indien niet ingegrepen wordt Vergelijk met 1,7 mrd in 2015