Elke dag samen een beetje beter Presentatie Regiodag VO-raad 14 november 2013 VERTROUWELIJK EN AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal zonder nadrukkelijke toestemming van stichting leerkracht is ten strengste verboden
Agenda Introductie leerkracht: aanleiding & ambitie leerkracht in de praktijk: aanpak
We zitten in Nederland 'vast in goed' we zijn aan het watertrappelen... Universal scale score 1 600 Excellent 550 500 518 491 513 510 529 498 520 Geweldig Goed 450 Matig 400 350 Zwak 300 0 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 1 Universal scale created by McKinsey & Company, based on Hanushek R. Woessman methodology, to enable comparison across systems BRON: PISA 2009; McKinsey How the world s most improved school systems keep getting better (2010)
... ondanks >30 pogingen het Nederlands onderwijs te verbeteren Onderzoekscommissie Hervorming Domein Organisatie 90 95 00 05 10 13 Schaalvergroting basisonderwijs TE Wet (WHW) Introductie ROC s Schaalvergroting middelbaar onderwijs Creëren Bachelor/Master VMBO structuur Decentralisatiebeleid voor achterblijvende studenten Integraal personeelsmanagement Fusietoets Lesgevend personeel Decentralisatie van arbeids-overeenkomsten MO en BVE Vakbekwaamheidseisen (BIO) Leraarbegrotingen Convenant Leerkracht (functiemix) Lerarenbeurs Lerarenregister Financieel Lumpsum middelbaar onderwijs LGF (rugzak voor kinderen met bijzondere behoeften) Lumpsum basisonderwijs Gratis schoolboeken Curricula Basisvorming WEB (MBO) Tweede fase Kwalificatiestructuur Opnieuw evalueren kerndoelen basisonderwijs Basisonderwijs: Rekenen en lezen Opbrengstgericht werken Overig Van Es ( 94) Prestatiebeurs: studiebeurs & lening Van Rijn ( 01) Innovatieplatform Rinnooy Kan ( 07) Dijsselbloem ( 08) School aan Zet Nationaal Onderwijs Akkoord Bestuursakkoorden Regeringen Lubbers III ( 89) Paars I ( 94) Paars II ( 98) Balkenende I ( 02) Balkenende III ( 06) Rutte I ( 10) Balkenende II ( 03) Balkenende IV ( 07) Rutte II ( 12) Commissie Dijsselbloem (februari 2008): De regering heeft haar kerntaak, het garanderen van de kwaliteit van het onderwijs, ernstig verwaarloosd BRON: Regeerakkoorden 1989, 1994, 1998, 2002. 2003 en 2010; Dereguleren met beleid (Onderwijsraad, 2000)
Internationaal onderzoek laat zien dat de stap van 'Goed' naar Excellent' draait om professionalisering van de beroepsgroep Verbeterpad Zwak naar Matig Matig naar Goed Goed naar Geweldig Geweldig naar Excellent Thema Verzorgen van basisvaardigheden en voorzieningen Fundament leggen voor organisatie & verantwoording Professionaliseren van de leraar Innoveren en continu verbeteren op school Voorbeeld van land BRON: McKinsey 2010 How the worlds most improved school systems keep getting better
Met leerkracht werken we aan een integrale aanpak voor een cultuurverandering vanuit de leraar om het elke dag samen een beetje beter te doen
Stichting leerkracht is een stichting zonder winstoogmerk van mensen met passie voor het Nederlandse onderwijs Centraal team Netwerk van coaches
In 2012-2013 zijn we gestart met 16 scholen 2012-2013 16 scholen Ontwikkelen aanpak Creëren eerste enthousiaste groep van scholen en leraren
Bijna alle leraren waren overtuigd van het positieve effect van leerkracht op onderwijskwaliteit en eigen ontwikkeling Mening deelnemende leraren % respondenten 1, n = 112 Uitspraken van leraren 82% van de leraren verwacht dat leerkracht bijdraagt aan het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs op school 80% van de leraren verwacht dat leerkracht bijdraagt aan zijn/haar professionele ontwikkeling Negatief Neutraal 5 13 Positief 82% Negatief Neutraal 4 16 80% Positief We hebben het weer echt over onderwijs op school Dit is de eerste verandering waarbij niemand ons komt vertellen hoe we ons vak moeten uitvoeren we moeten het echt zélf doen Ik zie nu pas hoeveel ik van mijn collega s kan leren 1 Antwoorden van respondenten gegeven op schaal van 1 tot 5, waarbij 1&2 negatief zijn, 3 neutraal en 4&5 positief BRON: Onderzoek door LOOK, juni 2013
Enthousiasme van deelnemende scholen blijkt ook uit de snelle verspreiding in regio s met leerkracht scholen Deelnemende scholen per regio (niet uitputtend) # scholen Uitspraken van bestuurders Rotterdam 3 18 Kunnen we als bestuur niet met 15 scholen deelnemen? Den Haag 3 10 Er is veel enthousiasme bij ons in de regio Kan ik ook zelf een groep scholen verzamelen? Noord Holland 1 12-13 10 13-14 Uiteindelijk wil ik dat in een paar jaar op álle scholen in mijn koepel een cultuurverandering heeft plaatsgevonden
In september 2014 zijn we met 45 nieuwe scholen gestart, om daar in januari nog 20-30 aan toe te voegen 2012-2013 16 scholen Ontwikkelen aanpak Creëren eerste enthousiaste groep van scholen en leraren 2013-2014 50-100 scholen Ontwikkelen methode voor opschaling Onafhankelijk onderzoek naar effecten Opleiden eerste groep van coaches op scholen
Onze ambitie is om een katalysator te zijn voor een beweging die duizenden scholen in Nederland bereikt 2012-2013 16 scholen Ontwikkelen aanpak Creëren eerste enthousiaste groep van scholen en leraren 2013-2014 50-100 scholen Ontwikkelen methode voor opschaling Onafhankelijk onderzoek naar effecten Opleiden eerste groep van coaches op scholen 2014-2019 5000+ scholen Een duurzame verandering in het héle onderwijs realiseren door de cultuurverandering als inktvlek te verspreiden, waarbij leerkracht zo snel mogelijk overbodig wordt
Contents Introductie leerkracht: aanleiding & ambitie leerkracht in de praktijk: aanpak
Onze aanpak is gebaseerd op drie bronnen en is continu in ontwikkeling Inzichten uit het buitenland over onderwijsverbeteringen Ervaring van McKinsey uit het bedrijfsleven Lessen van onze pilotscholen over het Nederlandse onderwijs
De basis van het programma op school vormt een ritme van drie kerninterventies Lessen bezoeken bij collega-leraren, om inspiratie op te doen, ontwikkelpunten te signaleren en feedback te kunnen geven Samen lessen voorbereiden, om ervaringen te delen en samen uitdagende problemen op te lossen Bordsessies, om doelen te bepalen, resultaten te volgen en verbeterideeen te delen (elke week 15 min.) Deze kernprocessen zijn geen doel op zich, maar vinden wekelijks plaats als middel om het dagelijkse gesprek tussen leraren over onderwijs op gang te krijgen én te houden 14
De aanpak richt zich op alle vier de handvatten voor een succesvolle transformatie 1 Overtuiging creëren Rolmodellen 2 Ik weet waarom ik moet veranderen ik ben het ermee eens, en het betekent veel voor mij Ik zie dat onze leiders, collega s en rapportages de nieuwe manier van werken reflecteren Ik verander mijn houding en gedrag als Ik de vaardigheden en competenties heb om op de nieuwe manier te werken De structuren, processen en systemen mij ondersteunen bij de gewenste veranderingen 4 Vaardigheden verzorgen Systemen en processen inrichten 3 BRON: Scott Keller and Colin Price, Performance and Health: An evidence-based approach to transforming your organisation, 2010
OVERTUIGING CREËREN Schoolleider en leraren bepalen gezamenlijk wat ze willen bereiken, zetten zich hier allemaal voor in en vieren behaalde successen Schoolleiders en leraren bepalen zelf hun doelen op basis van de onderwerpen die op dat moment prioriteit hebben en zijn verantwoordelijk voor het halen van deze doelen School is zelf eigenaar en past programma aan, aan de specifieke school ambities Schoolleider vertelt aan het begin van de transformatie het persoonlijke veranderverhaal, wat is opgesteld in samenspraak met het team: waarom zijn we hierin gestapt en wat willen we hiermee bereiken?
ROLMODELLEN Zowel binnen de school als bij andere scholen zijn rolmodellen die in hun gedrag laten zien dat ze elke dag samen een beetje beter worden Niet iedereen start gelijk: scholen starten met een eerste transformatieteam van 8-10 leraren en helpen elkaar bij de transformatie, de eerste golf deelt ervaringen en lessen met de leraren in de volgende golven Schoolleider doet mee met de leraren en is aanwezig tijdens bordsessies en met lesbezoeken Scholen leren van elkaar tijdens pizzasessies waar leraren van de 10-15 scholen uit een cirkel bij elkaar komen om ervaringen uit te wisselen en bijvoorbeeld te zien hoe andere borden eruit zien
SYSTEMEN EN PROCESSEN INRICHTEN Schoolleiders en leraren hebben voldoende tijd en toegang tot de juiste processen om het intensieve jaarprogramma te kunnen volgen Om de ritmiek van de transformatie te kunnen volgen moeten alle betrokkenen hun tijd anders gaan besteden Team krijgt regelmatig inzicht in de voortgang en gebruikt dit om zelf het proces te verbeteren Karakter van de transformatie verandert gedurende het jaar van openheid, via verdieping naar borging; hierbij wordt de nieuwe manier van werken verankerd in de schoolprocessen om ook na jaar 1 door te gaan
VAARDIGHEDEN VERZORGEN Met intensieve begeleiding op school en bijeenkomsten buiten school worden de benodigde vaardigheden bijgebracht en geoefend Scholen ontvangen een jaar lang intensieve begeleiding van een coach en een expert coach, beiden opgeleid door leerkracht Leraren ontwikkelen vaardigheden die nodig zijn om op een veilige manier van en met elkaar te leren, bijv. met een feedback training Voor schoolleiders en besturen zijn er extra bijeenkomsten, gefaciliteerd door McKinsey, over de manier van leidinggeven die past bij de nieuwe cultuur, inclusief bezoeken aan bedrijven waar de methodiek wordt toegepast
Deel je deze ambitie, kom dan met ons in contact Ken je een school die mee wil doen? Ken je mensen of organisaties die ons kunnen ondersteunen? Of wil je gewoon meer weten www.stichting-leerkracht.nl info@stichting-leerkracht.nl