Januari 2013 Vernieuwd: website en kengetallen samenwerkingsverbanden passend onderwijs Uitgelicht Voorwoord staatssecretaris Sander Dekker Ieder kind verdient goed onderwijs. Goed onderwijs dat kinderen in staat stelt hun talenten te ontwikkelen, dat hen uitdaagt steeds een stap extra te zetten. Ieder kind moet het maximale uit zichzelf kunnen halen. Dat geldt ook voor kinderen met een beperking. Daarom is het goed dat scholen met passend onderwijs meer maatwerk kunnen bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Wat een kind niet kan, is veel minder interessant dan wat het wel kan. En elk kind heeft wel iets waar het goed in is. Daarom hebben we leraren nodig die deze talenten ontdekken en tot ontplooiing brengen, die kinderen laten zien dat ze tot meer dingen in staat zijn dan ze zelf misschien dachten. Goede leraren hebben altijd hoge verwachtingen van elke leerling. Zij bekijken wat de beste weg is voor de leerling om eruit te halen wat erin zit. Daar stemmen ze de lessen op af, ook als dit betekent dat lessen moeten worden afgestemd op de verschillen binnen een klas. Leraren zitten dus in een sleutelrol. Daarom blijven we stevig investeren in docenten, in hun vaardigheden om met verschillen om te gaan. Dat is heel belangrijk voor passend onderwijs. Een en ander betekent natuurlijk niet, dat elke leraar thuis moet zijn in elke problematiek. Het speciaal onderwijs blijft bestaan, maar dit is alleen bedoeld voor de leerlingen voor wie het reguliere onderwijs niet haalbaar is. Daarom ben ik blij dat het regulier en het speciaal onderwijs steeds meer gaan samenwerken om leerlingen zo lang mogelijk in het regulier onderwijs te houden. Samenwerkingsverbanden, scholen, personeel, ouders en leerlingen: de komende jaren gaat u samen passend onderwijs invoeren. In goed overleg en met de ambitie, om het beste uit elke leerling te halen. Laten we ons daar samen sterk voor maken! Sander Dekker Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Vernieuwd: website en kengetallen De website over passend onderwijs is vernieuwd. Op basis van uw opmerkingen en adviezen hebben we de informatie op de website herschreven en opnieuw gestructureerd. Ook heeft de homepage een nieuwe look, zodat u nog sneller de informatie kunt vinden die u zoekt. Daarnaast vindt u op de website een handige tool met de kengetallen van alle samenwerkingsverbanden. Wilt u weten hoeveel samenwerkingsverbanden er al zijn opgericht? De teller op de homepage houdt dit van dag tot dag bij. Nieuwe structuur en extra informatie Om passendonderwijs.nl beter aan te laten sluiten bij uw wensen en informatiebehoeften hebben we de website aangepast en opnieuw gestructureerd. Hiervoor maakten we gebruik van de resultaten van een gebruikerstest en 418 ingevulde enquêtes. Via een mega dropdownmenu ziet u in één oogopslag waar u welke informatie kunt vinden. Verder hebben we een aparte knop voor Ouders en leerlingen toegevoegd, om ook deze doelgroep goed te informeren over passend onderwijs. Daarnaast biedt de site nu ook informatie over veranderingen in het speciaal onderwijs. Kijk rustig rond op de vernieuwde website en mocht u nog informatie missen of onduidelijk vinden, dan horen wij dat graag van u. Tool voor kengetallen samenwerkingsverbanden De website heeft een nieuwe tool met kengetallen van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs, op basis van de teldatum 1 oktober 2011. U vindt in deze tool onder andere informatie over aantallen leerlingen in het regulier en het (voortgezet) speciaal onderwijs, het aantal rugzakken per samenwerkingsverband, indicatie van de bekostiging na invoering van passend onderwijs en vereveningscijfers. Ook ziet u welke gemeenten en scholen onder een samenwerkingsverband vallen. Verder kunt u zoeken en selecties maken op bijvoorbeeld het aantal leerlingen per samenwerkingsverband en het percentage rugzakken, zowel per provincie als landelijk. Teller opgerichte samenwerkingsverbanden De eerste samenwerkingsverbanden zijn formeel opgericht. Dat betekent dat ze hun statuten bij de notaris hebben laten passeren. De volgende samenwerkingsverbanden zijn tot nu toe opgericht: Den Haag PO Amsterdam PO Utrecht en Stichtse Vecht VO Zutphen PO Almelo PO Midden-Holland en Rijnstreek VO Nieuwsbrief passend onderwijs 2
Hoorn PO Is uw samenwerkingsverband ook formeel opgericht? Laat het ons weten, dan kunnen we de teller actueel houden. RSS-feed: als eerste het laatste nieuws Wilt u geen nieuws over passend onderwijs missen? Abonneer u dan op de RSS-feed van passendonderwijs.nl. Als er nieuws op de website verschijnt, ontvangt u dit nieuws automatisch per e-mail. Zo bent u altijd als eerste op de hoogte van het laatste nieuws. In februari meer bekend over lwoo/pro In het regeerakkoord is opgenomen dat het lwoo/pro onderdeel gaat uitmaken van de systematiek van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Ook is er een taakstelling opgenomen van 50 miljoen euro. In februari van dit jaar stuurt OCW een brief naar de Tweede Kamer over de uitwerking van deze maatregel. Praktijkvoorbeeld: Trajectum Ichthus Lyceum Driehuis Het Ichthus Lyceum in Driehuis is in het schooljaar 2012-2013 gestart met het Trajectum. Dit is een vaste ruimte binnen de school waar leerlingen die dat nodig hebben naartoe kunnen voor extra begeleiding en ondersteuning. Leerlingen die moeite hebben met het plannen en organiseren van hun schoolse taken komen bijvoorbeeld in aanmerking voor het Trajectum. Maar ook leerlingen die de omgang met hun leeftijdsgenoten of docenten moeilijk vinden. Niet tussen wal en schip Het Trajectum is voor leerlingen met een rugzak én voor leerlingen die extra zorg nodig hebben, maar geen rugzak hebben. Zo voorkomt het Ichthus Lyceum dat deze leerlingen tussen wal en schip raken. De school financiert het Trajectum met de rugzakgelden en een financiering vanuit het samenwerkingsverband. Meer informatie Neem voor meer informatie contact op met de trajectcoach Renate van Berkom, via r.vanberkom@ichthuslyceum.nl. Bekijk het filmpje op www.passendonderwijs.nl/praktijkvoorbeeld/trajectum-ichthus-lyceumdriehuis. Nieuwsbrief passend onderwijs 3
3 nieuwe handreikingen over passend onderwijs Met de invoering van de Wet passend onderwijs krijgen onderwijs, gemeenten en samenwerkingsverbanden nieuwe taken en verantwoordelijkheden. De 3 nieuwe handreikingen schetsen een helder beeld van deze taken en verantwoordelijkheden en bieden de nodige handvatten. PO-Raad, VO-raad en VNG Verbinding passend onderwijs en zorg voor jeugd De PO-Raad, VO-raad en VNG hebben een gezamenlijke handreiking opgesteld die de verbinding legt de verbinding tussen de stelselwijzigingen passend onderwijs en zorg voor jeugd. In de handreiking staan handvatten om de samenwerking tussen onderwijs en gemeenten vorm te geven. Ook staan er inhoudelijke bouwstenen in voor het door de samenwerkingsverbanden en gemeenten te voeren op overeenstemming gericht overleg (OOGO) over het ondersteuningsplan passend onderwijs. Download de handreiking via http://www.passendonderwijs.nl/wpcontent/uploads/2013/01/2012-handreiking-vpo-web.pdf. MEE Handreiking passend onderwijs De handreiking passend onderwijs geeft een helder beeld van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden van gemeenten en samenwerkingsverbanden en beschrijft op welke manier MEE gemeenten en samenwerkingsverbanden ondersteunt bij het realiseren van passend onderwijs. Ook staat er in de handreiking hoe MEE leerlingen, hun ouders en hun netwerk ondersteunt in hun zoektocht naar een geschikte school. Download de handreiking via http://www.passendonderwijs.nl/wpcontent/uploads/2013/01/2012-handreiking-vpo-web.pdf. Simea Handreiking voor overleg SWV en cluster 2 De handreiking biedt informatie voor samenwerkingsverbanden over de nieuwe inrichting en werkwijze van het onderwijs en de begeleiding binnen cluster 2. Download de handreiking via http://www.passendonderwijs.nl/wp- content/uploads/2013/01/handreiking-overleg-swv-en-cluster-2-t.b.v.-ondersteuningplan-dec- 2012.pdf. Nieuwsbrief passend onderwijs 4
Veelgestelde vraag: Tot 1 augustus 2014 worden indicaties afgegeven voor (v)so door de Commissie voor de indicatiestelling (CvI). Blijft deze indicatie ook na 1 augustus 2014 geldig? Met de invoering van passend onderwijs, per 1 augustus 2014, krijgen scholen een zorgplicht. Op basis daarvan moeten zij voor alle leerlingen een passend onderwijsprogramma bieden. De landelijke indicatiestelling voor (v)so en de rugzakken vervalt. In plaats hiervan beoordeelt het samenwerkingsverband per 1 augustus 2014 of een kind mag worden toegelaten tot het (v)so. In de wet is een overgangsregeling opgenomen. Leerlingen die op 1 augustus 2014 in het (v)so staan ingeschreven, mogen daar nog maximaal 2 jaar blijven. De samenwerkingsverbanden moeten in die 2 jaar beoordelen of speciaal onderwijs nog steeds het best passende aanbod is, of dat er mogelijkheden zijn om de leerling met extra begeleiding in te schrijven op een reguliere school. Wanneer de leerling na het eerste jaar van het so naar het vso gaat, moet volgens de nieuwe systematiek een toelaatbaarheidsverklaring worden afgegeven door het samenwerkingsverband waar de leerling woont. Regionale expertisecentra (rec s), samenwerkingsverbanden en scholen kunnen ouders informeren over de wijzigingen per 1 augustus 2014. Aan het woord: Jan de Vos Het Steunpunt medezeggenschap passend onderwijs helpt bij de inrichting van medezeggenschap binnen passend onderwijs. Projectleider Jan de Vos vertelt over het belang van medezeggenschap en de werkwijze van het steunpunt. Instemmings- en adviesrecht Het Steunpunt medezeggenschap passend onderwijs is op 23 januari tijdens de Nationale Onderwijstentoonstelling (NOT) officieel van start gegaan. De Vos vertelt: Medezeggenschap heeft een belangrijke rol in passend onderwijs. Want ouders, leraren en leerlingen krijgen inspraak in de manier waarop een samenwerkingsverband de ondersteuning van leerlingen in een regio regelt. Het samenwerkingsverband richt een ondersteuningsplanraad op, die instemmingsrecht heeft over het ondersteuningsplan. Op schoolniveau krijgt de medezeggenschapsraad adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel. Nieuwsbrief passend onderwijs 5
Breed scala aan vragen Het steunpunt adviseert alle partijen die zijn betrokken bij de medezeggenschap op school, het schoolbestuur en op het niveau van het samenwerkingsverband. De Vos: Naast ouders, personeelsleden en leerlingen adviseren we ook MR en, GMR en, werkgroepen en bestaande ondersteuningsplanraden in oprichting, schooldirecteuren en bestuurders. Ouders, leraren en leerlingen hebben vooral vragen over hun positie: wat is mijn recht, waar sta ik? En een leraar wil bijvoorbeeld weten wat de personele gevolgen zijn van een wisselend aantal leerlingen en wat dat betekent voor zijn les in de klas. Ouders vragen wie straks bepaalt of en hoe hun kind extra ondersteuning krijgt. Planning en vorming van medezeggenschap Voor de Wet passend onderwijs op 1 augustus 2014 ingaat, moet er nog veel worden geregeld op het gebied van medezeggenschap. De Vos verwacht dat het steunpunt de grote storm met vragen rond de zomervakantie ontvangt. Rond en na de zomer van 2013 vaardigen de MR en van alle scholen in het samenwerkingsverband leden van de ondersteuningsplanraad af. En op uiterlijk 1 november 2013 moeten alle 150 samenwerkingsverbanden zijn ingericht. Vervolgens moet het eerste ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband op 1 februari 2014 bij de ondersteuningsplanraad liggen, zodat die er in maart 2014 mee kan instemmen. Daarom is het belangrijk om goed en snel de medezeggenschap te regelen, zodat er in 2014 duidelijk beleid is waar iedereen achter staat en dat het belang van de kinderen dient. Reglementen en voorlichting Het steunpunt begeleidt nu al actief zo n 15 samenwerkingsverbanden. En in de loop van dit jaar geven 30 medewerkers overal in het land voorlichting en begeleiding aan ouders, leraren en kwartiermakers van samenwerkingsverbanden. De Vos: Daarnaast ontwikkelen we handreikingen waarmee de samenwerkingsverbanden aan de slag kunnen. Zo bieden we iedere ondersteuningsplanraad van een samenwerkingsverband een eigen website aan. Via dit platform kunnen ze communiceren met alle betrokken partijen in de regio. Ook werken we samen met de PO-Raad en VO-raad aan standaardreglementen en handreikingen voor het opzetten van medezeggenschap. Bijvoorbeeld een reglement voor een ondersteuningsplanraad of een faciliteitenregeling. Organisatie en financiering Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap betaalt mee aan de begeleiding en ondersteuning van het steunpunt. De Vos: Voor ieder samenwerkingsverband zijn er ondersteuningsmogelijkheden die het steunpunt in onderling overleg kan invullen. Meer informatie www.medezeggenschap-passendonderwijs.nl Nieuwsbrief passend onderwijs 6
Helpdesk voor ouders en personeel: 0800-270 04 00 (gratis). De helpdesk is telefonisch bereikbaar voor ouders tussen 10.00 en 15.00 uur en voor leraren tussen 12.00 en 17.00 uur. Steunpunt voor aanvragen voorlichting en begeleiding: (036) 536 87 18 Het initiatief voor het steunpunt medezeggenschap passend onderwijs ligt bij 12 verschillende organisaties: AOb, AVS, FvOv, CNV Onderwijs, LAKS, Balans, CG-raad, Platform VG, LOBO, NKO, Ouders & COO en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO). Nieuwsbrief passend onderwijs 7
Agenda 8 februari 2013 Themabijeenkomst passend onderwijs: Financiën (Utrecht) De PO-Raad organiseert bijeenkomsten over verschillende thema s binnen passend onderwijs. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor bestuurders, coördinatoren, directeuren en kwartiermakers van de samenwerkingsverbanden. U kunt zich aanmelden via het aanmeldingsformulier op www.poraad.nl. De eerste bijeenkomst start met het thema Financiën, en ziet er als volgt uit: De hoofdlijnen van de bekostiging passend onderwijs PO en (V)SO (beknopt) Korte toelichting op het instrument Meerjarenbegroting Passend onderwijs PO Een verkenning van de mogelijke verdeling van middelen in relatie tot de inhoudelijke keuzes van het samenwerkingsverband Waar en wanneer? Vrijdag 8 februari 10:00 12:30 Utrecht (locatie wordt nog bekendgemaakt) Meer informatie over deze en/of andere themabijeenkomsten vind u op de website van de PO- Raad: www.poraad.nl. 7 maart 2013 Themabijeenkomst passend onderwijs: personeelsplan (Rosmalen) De PO-Raad organiseert bijeenkomsten over verschillende thema s binnen passend onderwijs. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor bestuurders, coördinatoren/directeuren en kwartiermakers van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. U kunt zich aanmelden via het aanmeldingsformulier op www.poraad.nl. De planning van de themabijeenkomsten is als volgt: Donderdag 7 maart 2013 Perron-3, Rosmalen 09.00 12.00 uur Maandag 11 maart 2013 Theaterhotel de Oranjerie, Roermond 14.00 17.00 uur Woensdag 13 maart 2013 Griendencollege Sliedrecht 14.00 17.00 uur Vrijdag 15 maart 2013 SBO De kans, Amsterdam 14.00 17.00 uur Woensdag 20 maart 2013 Dorpshuis, Wezep 09.00 12.00 uur Nieuwsbrief passend onderwijs 8